장음표시 사용
261쪽
PHILOSOPHIAE CUM THEOLOGIA AFFINITAS. 63
speculatio Christianorum praecedens legem suam debet super Speculationem alterius legis addere ea quae Valent ad legem Christi docendam et probandam, ut Surgat Una speculatio Completa, cujus initium erit SpeCulativa philosophorum infidelium, et complementum ejus erit superinductum theologiae,
et Secundum proprietatem legis Christianae. Et ideo philosophia apud Christianos debet sapere multum de divinis, Plus quam apud philosophos infideles, et propter hoc debent philosophi considerare philosophiam, ac si modo eSset deno UO inventa, ut eam sacerent aptam fini suo. Et ideo debent
multa addi in philosophia Christianorum ; quae philosophi
infideles scire non potuerant. Et hujusmodi sunt rationes eX surgentes in nobis ex fide et auctoribus legis et sanctorum qui sapiunt philosophiam ; et poSSunt eSSO Communia Philosophiae completae et theologiae. Et haeC CognOScuntur PerhoC quod debent esse Communia fidelibus et infidelibus, ut sint ita nota cum proferuntur et probantur, quod negari non
possunt a sapientibus et in Structis in philosophia infidelium. Nam philosophi infideles multa ignorant in praesenti in dedi vinis quae Proponerentur ei S, ut Probarentur per principia philosophia completae, hoc est, per VivacitateS rRtioni S qu ZOsumunt originem a philosophia infidelium; licet Complementum a fide Christi reciperent sine contradictione, et gauderent doproposita sibi Veritate, quia aVidi sunt sapientiae et magis studiosi quam Christiani. Non tamen dico, quod aliquid de spiritualibus articulis fidei Christianae reciperetur in probati Ono,
sed multae Veritates sunt communes rationaleS, QUAS Omni Ssapiens de sacili reciperet ab alio, quamUis Secundum So
Non igitur mirentur philosophantes, si habeavit elevare philosophiam ad divina et ad theologiae Veritates et Sanctorum auctoritates, et uti eis abundanter cum fuerit opportunum', et probare eas Cum ne COSse est, et per illas alias probare; quoniam proculdubio philosophia et theologia communicant in multis. Et sancti non solum loquuntur theologico, Sed
philosophice, et philosophica multipliciter introducunt. Et ideo Christiani, philosophiam Volentes complere, debent in
' Sic Ο. ; J. has particulari. y Sic Jul. ; o. has optimum.
262쪽
6 OPERIS MAJORIS P ES SECUNDA .
Suis tractatibus non solum dicta philosophorum de divinis Veritatibus Colligere, Sed longe ulteri US progredi, Usquequo potesta S philosophiae totius Compleatur. Et propter hoc complens philoSophiam per hujusmodi Veritates non debet dici theologicus nec transcendere metas philosophiae ; quoniami Sta quae sunt Communia philosophiae et theologiae potest SC Ure tractaro Ot ea quae communiter habent recipi a fidelibus et infidelibus. Et talia multa sunt praeter dicta philosophorum infidelium, quae tanquam propria infra limites philosophiae
debet recte philosophans colligere, ubicunque ea inUenit, et tanquam sua habet congregare, Si Ue in libris sanCtorum, si Vephilosophorum, sive in Sacra scriptura, sive in historiis, sive alibi. Nullus enim auctor est quin praeter principalem intentionem aliqua incidenter recitet quae Sunt alibi magis propria ;et hujus Causa est anne Xio Scientiarum, quia quaelibet ab alia quodam modo dependet; sed omnis, qui debito modo tractat, debet quae Sunt propria ei RSSignare, et quae necOSSAria et suae competentia dignitati, et ideo ubicunque ea inveniat velut SUA CognoSCere, et tanqUam Propria habet rapere, et in locis
propriis collocare. Propter quod philosophans Christianus
potest multas auctoritates et rationes et Sententias quamplurimas de scriptis aliis, quoque de libris philosophorum infidelium adunare, dummodo Sint propria Philo Sophiae, Vel
Communia ei et theologiae, et quae Communiter habent fideles et infideles reperire. Et nisi hoc fiat, non perficietur, sed multum ei derogabitur. Et non solum debet hoc fieri propter complementum philosophiae, Sed propter conscientiam Christianam, quae habet omnem Veritatem ducere ad di Uinam, ut ei subjiciatur et famuletur. Atque propter hoc, philosophia
infidelium est penitus nociva, et nihil valet Secundum Se considerata, nam Philosophia secundum se ducit ad caecitatem infernalem et ideo oportet quod SeCundum Se Sit tenebrae et caligo.
CAPITULUM XVIII. Summary. His consideratis patet intentum principale ; et manife tum est quod omnes philosophi infideles et Poetae et Sibyllae et
in From this potnt to the end of Pari II is omitted here in o. and is transposedio Pari III. Vide note On P. 54.
263쪽
PHILOSOPHIAE CUM THEOLOGIA AFFINITAS. 65
quicunque sapientiae Sunt dediti, inventi sunt post philosophos veros et fideles, qui fuerunt filii Seth et Noe cum filiis suis
quibus Deus dedit Vivere seX centoS annoS Propter Studium sapientiae complendum, ut dicit Josephus primo Antiquitatum, ASSerenS quod in minore tempore non potuerant Complere philo Sophiam praecipue Propter a Stronomiam in qua est major difficultas, eo quod a caelestibus homines mortales multum distant; sed Deus eis revelavit omnia, et dedit eis Vitae longitudinem, ut philosophiam per eXperientias complerent. Sed propter malitiam hominum qui abusi sunt viis sapientiae, ut Nimroth, et Zoroaster, et Atlas, et Prometheu S, et MerCurius aut Tris- megistus, et Aesculapius, et Apollo, et alii qui colebantur sicut Dii propter sapientiam, Deus obscuraUit Cor multitudinis, et recidit paulatim usus philosophiae USquequo iterum Salomoneam revocavit et perfecit omnino, Sicut Josephus docet octavo Antiquitatum. Et iterum propter peccata hominum eVanuit studium sapientiae, doneC Thales MileSiu S resumpsit eam, et
ejus Successores dilataUerunt, USquequo Aristoteles Constam-maVit, quantum fuit possibile juXta idem tempus. Sed isti ab Hebraeis didicerunt omnia, sicut Aristoteles dicit in libro Secretorum, quoniam philosophi infideles, ut Nimroth et alii fuerunt post Seth, Noe, Sem, et Abraham ; et post Salomonem, qui secundo perfecit eam, suerunt reliqui philosophi infideles ut Thales et Pythagoras, Socrates et Plato, et Aristoteles. Ideo manifestum est, quod philosophiae persectio fuit primo data sanctis, Patriarchis et Prophetis, quibus lex Dei similiter
fuit ab uno et eodem Deo revelata ; quod non fuisset factum, nisi philosophia omnino esset sanctis Dei et legi sacrae Conformis et utilis ac necessaria propter intellectum legis et excusationem et defensionem ; insuper ut fiat ejus perSuasio, et probetur et communicetur et dilatetur; nam omnibus his modi S necessaria est, sicut discurrendo per Partes singulas
philosophiae apparebit. Et ideo philosophia non est nisi
sapientiae divinae eXplicatio per doctrinam et OpuS, et Pro Pter hoc una est Sapientia Persecta, quae Sacris literi S continetur.
264쪽
DE UTILITATE GRAMMATICAE J. Declarato igitur, quod una est sapientia persecta, quae Sacri S literis continetur per jus canonicum et philoSophiam, quam Undu S habet regi, nec alia requiritur scientia pro utilitate generis humani, nunc Volo descendere ad ea hujus sapientiae magnifica, quae maXime Valent CX poni. Et Sunt quinque, sine quibus nec divina nec humana Sciri possunt, quortam Certa cognitio reddit nos faciles ad omnia cognoscenda. Et Primum est Grammatica in linguis alienis e X posita, ex quibus emanaUit Sapientia Latinorum. Impossibile enim est, quod Latini perVeniant ad ea quae necessaria sunt in divinis et humanis, nisi notitiam habeant aliarum linguarum, nec perficietur ei Ssapientia absolute, nec relate ad ecclesiam Dei et reliqua tria
Praenominata. Quod volo nunc declarare, et primo reSPOCtu scientiae absolutae. Nam totus te Κtus Sacer a Graeco et
HebrReo transfusus est, et philosophia ab his et Arabico deducta est; sed impossibile est quod proprietas unius linguae serVetur in alia. Nam et idiomata ejusdem linguae Variantur apud diversos, sicut patet de lingua Gallicana, quae apud Gallicos et Picardos et Normannos et Burgundos multiplici Variatur idio mate. Et quod proprie dicitur in idiomate Pi Cardorum horrescit apud Burgundos, immo apud Gallicos viciniores: quanto igitur magis accidet hoc apud linguas diversaSΘ Quapropter, quod bene factum est in una lingua,
Ι have hept this titie, whicli is gi ven in ali the MSS. Eut it must alwaysbe remembered that it is not graminar in the ordinary acceptation of the word, hut knowledge of certain foreigri languages, of whicli Bacon is urging the im
265쪽
non est possibile ut transseratur in aliam secundum ejus proprietatem quam habuerit in priori. Unde Hieronymus, in epistola de optimo genere interpretandi, sic dicit, Si ad verbum interpretor, absurdum resonat.' Quod Si cuiquam Videatur linguae gratiam interpretatione non mutari, Homerum eX primat in Latinum ad Verbum. Si quis autem eundem in sua lingua per se interpretetur, Videbit ordinem ridiculosum, et poetam eloquonti S-simum ViX loquentem. Qui Cunque enim aliquam scientiam ut logicam Vel aliam quamcunque bene Sciat, eam, CtSinitatur in linguam con Vertere maternam videbit non Solum
in sententiis sed in verbis deficere. Et ideo nullus Latinus Sapientiam Sacrae scripturae et philosophiae poterit ut oportet intelligere, nisi intelligat linguas a quibus Sunt tran Statae. Et secundo Considerandum est quod interpretes non Many habuerunt vocabula in Latino pro ScientiiS tranSferendi S, quia h61 filii 'non fuerunt primo Compositae in lingua Latina. Et propter equi Valent. hoc posuerunt infinita de linguis alienis, quae sicut nec intelliguntur ab eis qui linguas ignorant, sic nec recte Proseruntur nec scribuntur ut decet ; atque, quod Vile eSt, Propter ignorantiam linguae Latinae posuerunt Hispanicam, et aliaS linguas maternas, quaSi infinities pro Latino. Nam pro mille millibus eXemplis unum ponatur de libro vegetabilium Aristotelis, ubi dicit Belenum in Perside pernitiosisSimum, Sed transplantatum Jerusalem fit comestibile.' Hoc vocabulum non est scientiale laico Hispanicorum. Nam jus quia mus Vel Semen Cassi laginis est nomen ejus in Latino. Quae sicut multa alia prius ab Hispanis scholaribus derisus inum non intelligebam quod legebam, ipsis Vocabula linguae maternae Scientibus, tandem didici ab eisdem. Tertio, oportet quod interpreS Optime Sciat SC ientiam quam A trans Vult transferre, et duas linguas a quibus et in quas transferat. Solus Boethius primus interpres novit plenarie potestatem DuoW l linguarum. Et solus dominus Robertu S, dictUS Gi OSSum fit liso Caput. novit scientias '. Alii quidem mendici translatores in D VJ eb
266쪽
defecerunt multum tam in scientiis quam in lingui S ; quod
Ostendit ipsorum translatio. Nam tanta est perversit RS Othorribilis difficultas, maxime in libris Aristotelis translatis ,
adversantibus, ' is Matthew Paris' description of him. Visi ting Pope Innocent IV in I 25o to protest against the abuses of the HOSpitallers and Templars, and finding that his opponents had dea ne d the papal ear with bribes, gold. gold 'he cri ed, ho great is thy power, especialty in the Court of Rome t ' In thelast year of his life, he wrote to the Pope, plainly telling him that his vow of
obedience to the Church sorbado compliance with hi S extortionate demands formoney. Fili aliter et obedienter non obedio, contra dico et rebello.' The Pope could not contain himself for anger. ho is this mad old man,' he eri ed, whodares to sit in jud gement on Our actions γ' Eut Cardinat Aegidius and others re- strat ned his wrath. I f we are to teli the truth.' they Sald, the things he writesare true. He is a Catholic man os most hOly life . more religio us and more excellent than we. He is held sor a great philoSopher. de eply learned in Latinand Greeli literature, gealotas for justice, a teacher in theological schoois, a Preacher to the people, a lover of chaStity, an uprooter of Simony.' Mattheis Paris, ad ann. I 253. It would seem probable that his scientific works werct written before his elevation to the bishoprie. Among them are, Libellus de poticis lineis an ulis et Muris per quas Omnes actio res Haliarales complentur; a treati Se De nati ratocortim: and a treati se De arsibus liberalibus. These were print ed in Venice, 1514. Among the Harteian MSS. arct twO, as X et unedited: I oa, a treati Seon the Calendar: and 435o, on the Celestial Sphere. Os Greeli, a Cordingio Bacon, his knowledge was but Alight ; but he introduced severat Greeli Scholars into En gland, One of whom, Nicola S, translated the apocryphal Testaments of the twelve patriarches, brought from Athens by Jolin os Basingstolici Cf. Matthew Paris, ad ann. 1Ω5s . It se ems probable that Bacon in the early part of his career profited much Dom Grossiete'A teaching. Thelangvage of the Libellus de pissicis lineis, as to the propagation os force, andas to the laws of reflection and refraction, bearS a rem arkable resemblance tolliat of Bacon. Cantor, in his Hism; γ of Mathemati , Speaking os the school os translationset up at Toledo in the twel fili century under the direction of Raymund , thearchbishop of that city, by Dominio Gundi salvi and John of Seville, rema rhS : Their labo urA were conducted in a Circuit ous fas hion which had iis conseque iaces. The Arabie was firAt translated into Castilian, and from this the Latin version was made. Bearing in mind that the Arabic text was talien Domthe Greeli by men whose powers of translation were not wholly beyondSuspicion, we may imagine what Sort of Aristotelian philosophy reached the mediaevat student aster three repetition S of bungling. ' Cantor, VOl. i. p. 68 . Jourdain, in his work Nechorches critiqHes stir Tage et i 'Origine des traductions latines d'Aristote Nouvelle edition, 18 3 , has supplied Specimens of these translations whicli enatile u S to form so me jud gement of their value ; since hedistinguishos thos e made directly Dona the Greela texi Pom thos e made from Arabie versionA. The lalter are not so inferior to the former as might have been expected ; probably be cause the Arab scholars of the tenti, and elevent hcenturi es knew more Greek than the European Scholars of the twel fili an d
267쪽
LINGUARUM COGNITIO. 69quod nullus potest eos intelligere. Sed quilibet alii contradicit, et multiplex reperitur salsitas, ut patet eX collatione di Uersorum interpretum et teXtuum diversarum linguarum. Et similiter in te M tu sacro inveniuntur falsa, et male tran Stata quam plurima. Nam Hieronymus probat translationem LXX interpretum et Theodotionis et Aquilae multas habuisse falsitates, quae fuerunt vulgatae per totam Ecclesiam. Et omnes stabant maXime pro translatione LXX, sicut pro Vita,
et reputabatur Hieronymus falsarius et Corruptor ScripturRr Um, donec paulatim Claruit Veritas Hebraica per Solum Hieronymum in Latinum con Uersa. Ne tamen nimia 11OVitae
deterreret Latinos, ideo. ut ipse scribit, aliquando coaptaVit se LXX interpretibus et aliquando Theodotioni, aliquando Aquilae; et ideo multa dimisit, et propter hoc remansertant plura salsa. Nam ut Augustinus probat de doctrina Christi libro Secundo male translatum est quod habetur in libro Sapientiae, Spuria Vitulamina non dabunt radices altas.' Nam debent esse Spuriae plantationes, ut Augustinus probat per Graecum. Et tamen Hieronymus dimisit hoc, Sicut alia, propter P ACCIDEcclesiae et doctorum. Atque scitur manis Ste, quod Hieronymus humanum aliquid passus aliquando in translatione Sua oberraVit, sicut ipsemet pluries confitetur. Nam quod decimum nonum male transtulerat Isaiae, resumit in saginali quinto dicens in eo quo transtulimus incurvantem et lascivienum nOS autem Uerbiam Hebraicum acmon dum Celeriter Scripto Vertimus; ambiguitate decepti resfra uanum diXimus.' Et aliud quod in eodem capitulo male transtulerat reUol Uit dicens, Melius reor proprium errorem re PrehCnd CrC, QUA Indum erubesco imperitiam confiteri, in errore perSiStere. In eo
Vero quo transtuli et erit terra Juda Aegypto in sestivitatem, ' in Hebraico legitur area, quod interpretari potest etiam festivitaS, Unde arens in festivum vertitur, et timor, quod Significantius Aquila transtulit merosin, cum aliquis paVidus et timens Circumsert oculos, et adveniens sormidat initium; ergo, Si Voluerimus in bonam partem accipere quod recordatio Judaeae Aegypto sit gaudii recte sestivitas dicitur; sin autem, Ut
thirteenth : although somelimes the Arabic translation was made DOm an intermediate Syriae UerSion.
268쪽
arbitror, in timore pro festivitate vertitur in formidinem vel
Quarta causa est et ratio hujus rei, quod quam plurima adhuc desunt Latinis tam philosophica quam theologica. Nam vidi duos libros Machabaeorum in Graeco, Ut Z. tCrtitam, et quartum, et Scriptura facit mentionem de libris Samuel et Nathan et Gad videntis et aliorum, quos non habemus. AtqUO Cum tota certificatio historiae sacrae sit a Josepho in Antiquitatum libris, et Omnes sancti eX positionum Suarum radi COS Rccipiant a libris illis, necesse est Latinis ut habeant illum librum incorruptum ; Sed probatum est quod codices Latini omnino Sunt Corrupti in omnibus locis, in quibusvis historiae Consi Stit; ita ut textus ille sibi contradicat ubique, quod non est vitium tanti auctoris; igitur eX translatione mala hoc accidit et
corruptione tu S per Latinos. Nec est remedium nisi de novo transferantur Vel ad Singulas radices corrigantur. Similiter libri doctorum magnorum, ut beatorum Dionysii, BaSilii, Johannis Damasceni, et aliorum multorum deficiunt; quorum tamen aliquo S dominus Robertus praelatus episcopus Uertit in Latinum, et alii quosdam alios ante eum ; cujuS OPUS OSt valde gratum theologis. Et si libri istorum tran Stati essent, non Solum augmentaretur sapientia Latinorum, sed haberet Ecclesia sortia adjutoria contra Graecorum haereSOS et
Schi Smata, quoniam per Sanctorum eorum Sententi RS, quibUS non POSSUnt Contradicere, ConUin CrentUr.
Similiter fere omnia secreta philosophiae adhuc jacent in linguis alienis. Nam solum quaedam Communia et vilia ut in pluribus translata sunt : et de hujusmodi etiam multa desunt. Nam libri integri omittuntur in mathematicis et in naturalibus
et in logicalibus et aliis, praeter magna Secreta SCiCnti Arum, et artium, et naturae arcana quae nondum sunt tranStata ; ut est secunda philosophia AVicennae, quam UOCant orientalem, quae traditur secundum puritatem philosophiae in se, nec timet ictus contradicentium lancearum ; et tertia quae fuit Contermina in vitae suae, in qua eX perientias SeCretas CongregaVit,
sicut ipse in prologo primae philoSophiae suae annotavit. Et similiter cum Aristoteles complevit octo partes naturaliS
269쪽
TIphilosophiae principales, quae multas Sub se continet Scienti RS, de Prima parte non habemuS omnia, de aliis Vero quasi nihil. Et eodem modo de metaphysica, quae Sunt noUem, C Um i PSCCompleverit eas, nihil habemus quod de metaphysica ulla dignitate vocari potest propter desectus multiplices et Prae-grRnd OS. De mathematicis Vero, cum sint quinque Scientiae magnae, non habem VS ni Si Primam, et parum de Secunda.
Etiam de logica in deficit liber melior inter omnes alios, et aliuS Thepost eum in bonitate Secundus male translatu S CSt, nec PoteSt os thSCiri, neC adhuc in usu Uulgi est, quia nuper Venit ad Latinos, Logio, Vig. et cum defectu translationis et squalore. Nec CSt mirum Si di CO and Rhe istos libros logicae meliores ; nam oportet eSSO Ualtior ArgUmenta veridica ; duo enim movent intellectum Speculati Viam Seu
rationem, scilicet dialecticum per debilem habitum et initialem, qui est opinio, ut disponamur ad scientiam, quae est habitu Scompletu S et finali S, in quo quieSCet mens speculando Voritatem. Et hic habitus non adquiritur per demonstrationem. Sed Cum voluntas seu intellectus practicus sit nobilior quam Speculati Uus, et Virtus cum felicitate eXcellit in infinitum scientiam
est ut habeamus argumenta ad eXercitandum per intellectum pra Cticum, praecipue cum magis simus infirmi in hac parte quam in speculatione. Libenter enim gustamus de lignoscientiae boni et mali ; sed difficiles sumus ad lignum Uitae, ut Virtutem dignitatem amplectamur propter futuram felicitatem. Quapropter oportet quod habeat intellectus practicus Suaadjutoria ut e XCitetur per propria argumenta, Sicut SP Oculativus Per Sua, et ideo necesse fuit ut traderetur de his argumentis quibus moralis philosophia et theologia utuntur abundanter. Nam sicut speculativae scientiae gaudent argumenti S Specu lativis opinionis et Scientiae nudae, Sic Practicae Scionti Re, ut theologia, et moralis philosophia practica, conSiderant Argumenta, quibUS ad PraXim, i. e. ad OPUS bonum CXC item Ur, et flectamur ad amorem selicitatis aeternae. Et hic sunt duo modi flectendi nos ; unus eSi qui promovet animam ad
credendum et consentiendum et commiserandum, et ad com-
y The inclusion of Rhetorie and Poetic in Logie is restated in Part i V. ch. I, and also in Op. Tenium, CaP. 75.
270쪽
Placendum. et eorum actu S, et ad contraria cum neceSSitate. Et hoc argumentum Vocatur rhetoricum, et eSt reSpectu
intellectus practici, sicut argumentum dialecticum ad intellectum speculativum. Et hic habitus qui flectit nos ad amorem boni operis habetur per argumentum poeticum ; quia poetae, ut Horatius et alii Graeci et Latini, Vitia prosequuntUr, et Virtutes magnificant, ut alliciantur homines ad honorem et odium peccati. Nam, ut ille dicit, Aut prodesse Volunt, aut delectare POCtae. Omne tulit punctum qui miscuit utile dulci.' Non enim parum prodest civibus, qui delectat in moribus ;Oportet enim non Solum docere, Sed delectare et promoVere.
Unde tam poeta quam orator debet haec tria facere, ut docendo reddat auditores dociles, per delectationem faciat attentoS et promovendo seu flectendo cogat in opus. Et haec argumenta in saluti seris rebus sunt fortissima, in puri SSpeculati Vis impotentia, sicut demonstratio efficacissima est in Speculationibus nudis, sed impotens est omnino in practi CiS, et in his quae pertinent ad salutem, secundum quod AriStoteles dicit, primo moralis philosophiae, quod perprimum CSt
mathematicum uti argumento rhetorico, et rhetorem domo n- Strationem eX periri, quoniam, ut dicit secundo, haec Scientia non CSt Contemplationis gratia, sed ut boni fiamus. Aristoteles igitur secit libros de his argumentis, et Alpharabius in libro de scientiis amrmat duas partes logicae debere constitui de his duobus argumentis, quia sola logica deberet
docere Cujusmodi sunt argumenta, et qualiter Componantur ProPter USU in omnium aliarum scientiarum. Et tunc logica speculati Vis scientiis per argumenta, Videlicet duo, quae Sunt dialecticum et demonstrativum, moralibus autem ministrat praCti Ca argumenta. Et quia theologia et jus canonicum mores et leges et jura determinant, ideo haec duo argumenta Sunt eis nec OSSaria. Etiam quamvis Latini nondum habent scientiam horum argumentorum secundum artis logicae traditionem. tamen necessaria Sunt multis modis. Qualiter autem ComponRntUr haOC argumenta, non est ad PraeSens dicendum.
Sed in hoc opere, quod Vestra Beatitudo postulavit dicitur explicari. Nihil tamen de scientiis speculativis utilius est