장음표시 사용
291쪽
salutamus; dicentes, Ave Maria gratia plena Dominus tecum, multum esset necesSarium ad intellectum Veracem et intelleC- tum ut quilibet litteratus sciret sensum Vocabuli; et praecipuo cum multi aestimantes scire in hoc oberrent. Mirum quidem Vocabulum est Maron, et significat domistim a quo venit Maria, et idem est quod dominatrix, ut dicit Hieronymus in interpretationibus. Et hoc valde competit beatissimae Virgini, quae dominatur supra omnem immunditiam peccati eX pellen clam a nobis et diabolicae fraudis et nequitiae, quia ipsa eSt terribilis peccato et de moribus Sicut caStrorum acies ordinata. Haec vero interpretatio est peritissima et Sine calumnia. Dicit autem Hieronymus quod multi aestimaverunt interpretari . . . . quod i PSO non rOCipit et dicit quod debet dici Stella
Maris. Vel amarum mare Secundum Hebraicam interpretationem. Et vere dicitur Stella Maris ut nos dirigat ad portum salutis, et Amarum Mare quia in omni paupertate et amaritudine temporali vixit in hoc mundo, et ipsius animam pertransivit gladio in morte Filii; ut sit nobis eXemplum omnis patientiae et consolatrix in omnibus adversitatibus hujus
mundi. Necesse est ergo nobis in omnibus psalmodiis et obsecrationibus nostri S ut SciamuS recte proponere et intelligere qUaecunque et juXta Verborum Proprietatem devote nostras petitioneS Sonare, Ut quod recte et deUote petimus, Dei et sanctorum pietatem et merita eCclOSiae conSequamur. Sed hoc non possumus sacere Sine notitia Vocabulorum alterius linguae. Et ideo multum eX pedit et necessarium est ut hoc
Secunda causa est quod EccleSiae neceSSaria eSi Cogniti O a) for ex-linetiarum DroDter Sacramenta et consecrationes. Nam PlRR 'λOR
intentio necessaria eSt Sacramento, ut theologi Sciunt. Et ments and
intentionem praecedit intellectus et notitia rei faciendae. μ' - '
Et ideo per omnem modum eXpediret Ecclesiae ut sacerdotes et praelati omnia Vocabula sacrificiorum et sacramentorum et ConSecrationum Scirent reCte Droferre et intelligere. Sicut a principio sacri et summi pontifices et omnes sancti patres et institutores ordinum eccleSiasticorum constituerunt
et sciverunt qualiter in Verbis et sensibus mysteria Dei Con- Sisterent. Unde incipiendo a primis ut ab eXorcismis et
292쪽
catharigationibus, et Sic per baptismum et omnia sacramenta discurrendo, non solum decenS Sed eXpediens et necessaria est ut ab eis qui ministrant Sacramenta sciretur recta pronuntiatio et debitus intellectus, quatenti S in nullo derogaretur Sacramento. Sed modo per universam Ecclesiam innumerabiles proserunt verba instituta ab Ecclesia et nesciunt quod dicunt, nec UOrborum Servant rectam pronuntiationem, quod eSse non poteSt sine injuria sacramenti. Utinam fiat cum plena efficacia effectus sacramentalis i Et Cum Ecclesia statuit hoc eX certa notitia, et omnes patres antiqui Sciverunt rectam pronuntiR-tionem et Sensum Vocabulorum secundum quod competebat Sacramentis, nos nullam habemus CXcusationem ; sed turpis et
vilis ignorantia est nulla tergiversatione eXCusanda. Et quUm in con Secrationibus ecclesiarum cuspide baculi pastoralis fuerint factae literae alterius linguae secundum ordinem Alphabeti certum est quod paucissimi faciunt figuras debitas Secundum quod a sanctis patribus et Ecclesia fuerint institutae, Propter ignorantiam characterarum alterius linguae. Et praecipue in hoc erratur quod tres figurae sunt quae nullo modo scribi deberent in Graeco alphabeto. Nam procul dubio figurae quae Uocantur epi Semon, koPPR, San Pi non Stant de alphabeto Graecorum, nec Graecis inservierunt in ordineliterarum; sed sunt figurae et notae numerorum. Modo vero Latini non considerant quod Graeci numerant per literas alphabeti, et quod ad complendam computationem interserunt treS figuras prius nominatas, Scilicet has ς, Sed hoc faciunt quum numerant, non quasi nominetur figura pro literis et scriptis. Unde in scribendo nunquam utuntur histribus figuris nec ponunt eas in ordine alphabeti. Sed Ecclesia instituit quod literae solae alphabeti scriberentur in
Con Secratione ecclesiae, et deceret uti literis non notis numeroriam. Quapropter Valde indignum est quod per universam Ecclesiam fiat hujus erronea Scri Ptura.
Et vile est quod haec nomina IH C, XPC, Scribuntur per
literas Graecas et aestimatur quod sunt Latinae, aut nescitur Cujus modi sunt Graecae . Nam procul dubio in hoc nomine IH C prima est tota quae Valet i nostrum; Secunda CSt ita, quae Valet e longum. Tertia est sima quae valet S DOStrum.
293쪽
Et in hoc nomine XPC, prima est chi quae Ualet ch aSpiratum.
Tertia Vero causa est de notitia linguarum Ecclesiae Dei 3 sor duenecessaria. Nam multi Graeci et Chaldaei et Armeni et o bibisti Syrii et Arabes et aliarum linguarum nationes subjiciuntur C bHI bζβ, Ecclesiae Latinorum, cum quibus multa habet ordinare et illis Varia mandare. Sed non possunt haec recte pertractari nec ut oportet utiliter nisi Latini sciant linguas earum. Cujus signum e Si quod Omnes dictae nationes Vacillant fide et
moribus, et ordines eccleSiae SalutarOS Per Sincerum non
recipiunt in lingua materna. Unde accidit quod apud tales nationes sunt mali Christiani et ecclesia non regitur ut
Quarta causa est propter totius Ecclesiae doctrinam a s forprincipio usque in finem dierum. Nam dicit Dominia S, Iota dodi iii Unum aut unum apex non peribit a lege donec omnia fiant.
Et ideo docetur publice in libro de senibus Scripturarum quod singulae literae alphabeti Graeci figurabant Super populum
Antiquum, et oportet numerum conten Rriorum annorum quibUS
decurrebat status illius gentis juXta Singulas aetates et Saecula computare Secundum Spirituales VireS et poteStates literarum. Et deinde . . . . ecclesiae Latinae per necessitates literarum Latinarum. Et consimilis est Consideratio Super ecclesia Graeca per literas Sui alphabeti. Et in hujus consideratione mirabili tempora ponuntur secundum omnes Stat US ECClesiae usque in finem, et per quot centenarios annOS durabit quaelibet immutatio quae accidet Ecclesiae in decursu Suo, Cui Si prophetias et testimonia digna necteremtis Possemus per Dei gratiam praesentire utiliter ea quae Ecclesia recipiet tam in Prosperis quam in adverSis. Et ideo nil utilius esset hujus veritatis literarum consideratione et aliis considerationibus Similibus. Nam ad certificationem harum rerum multae materiae requiruntur, quarum Saltem una non ignobilis est per literas linguarum diversarum. Et nequeo sati S admirari cum Videatur ineκ pertis habere debile fundamentum, Scilicet literas alphabeti quae sunt prima puerorum rudimenta, Sed SecundUm documentum apostoli munera sunt magis necessaria et majori honore Circumdanda. Et Sicut Deus elegit infirma ut fortia
294쪽
96 OPERIS MAJORIS PARS TERTIA.
quaecumque confundat, ita in rebus quas reputamuS minimas posuit majestas majCra quam possit intelligere menS humana. Et sic est in his literis triplicis alphabeti. Unde non sine maXima causa in epitaphio Domini scriptum est Hebraice Graece Latine, ut doceremur quod Ecclesia Cruce Domini redempta habeat considerare Veritates literarum triplicisalphabet i; praecipue cum Ecclesia incepit in Hebraeis et prosecit in Graecis et Consummata est in Latinis. ε) sor Quinto multum est necessaria reipublicae Latinorum diri-wsth idistii gendae Cognitio lingit Arum propter tria. Unum est com-
nations. meatio utilitatum necessariarum et mercatis et negotiis Sine
quibus Latini esse non possunt, quia medicina et Omnia Pretiosa recipiuntur ab aliis nationibus. Et inde oritur magnum malum Latinis et fraus eis insertur infinita quia linguas ignorant alienas, licet per interpretationes eloquantur. Nam
EX his ergo quae circa linguas dicta Sunt patens est quod Latini magnum habent sapientiae detrimentum Propter linguarum ignorantiam. Unde eX hac parte gloriari non possunt de sapientia; immo multum in glorii et cum Vario Sapientiae
295쪽
In qua OStenditur potestas mathematicae in scientiis, et rebuS, et occupationibus hujus mundi.
HABENS CAPITULA TRIA. CAPITULUΜ I. Manifestato quod multae praeclarae radices Sapientiae dependent eX potestate linguarum, per quas est introitus in Sapientiam Latinorum, nunc Volo reUOJUere fundamenta HuS-dem Sapientiae penes scientias magnas, in quibus est Specialis PoteStRS reSpectu caeterarum Scientiarum et rerum hujus mundi. Et sunt quatuor Scientiae magnae, Sine quibuS caeterae Scientiae Sciri non possunt, nec rerum notitia haberi: quibus scitis, potest quilibet gloriose proficere in Sapientiae potestate Sine dissicultate et labore, non solum in scientiis humaniS, sed diWina. Et cujuslibet istarum tangetur Virtus non Solum Propter sapientiam absoluto, Sed reSpectu CROtororum prRO- dictorum. Et harum scientiarum porta et clavis est mathematica, quam sancti a principio mundi inUenerunt, Ut ostendam, et quae semper fuit in usu omnium sanctorum et Sapientiam prae omnibus aliis scientiis. Cujus negligentia jam per triginta Vel quadraginta annos destruXit totum Studium Latinorum. Quoniam qui ignorat eam non potest scire caeteraS ScientiaSneC res hujus mundi, ut probabo. Et, quod pejus CSt, homineSCam ignorantes non percipiunt Suam ignorantiam, et ideo remedium non quaerunt. Ac per contrarium hujus scientiae notitia praeparat animum et elevat ad omnium certificatam
296쪽
93 OPERIS MAJORIS PARS 0UARTA.
cognitionem, ut si radices sapientiae datas Circa illam cognoscat, et eas radices recte applicet ad caeterarum scientiarum Ct rerum CognitioneS, tunc omnia Sequentia poterit Scire Sine errore et
sine dubitatione; ac de facili et potenter. Sine his enim neCpraecedentia nec ConSequentia Sciri possunt ; unde perficiunt priora et regulant, Sicut finis ea quae Sunt ad finem, et disponunt et aperiunt Viam ad sequentia. Ad quod nunc intendo innuere per auctoritatem et rationem ; et primo in scientiis humanis et rebus istius mundi. deinde in divina, et ultimo prout ad Ecclesiam et caetera tria Comparantur. CAPITULUM II. In quo Probatur per auctoritatem, quod omnis scientia requirit mathematicam. Per auctoritatem quidem sic procedo. Dicit Boetius λ in Secundo prologo Arithmeticae, quod mathematicae quatuor partibus si careat inquisitor, Verum minime invenirO POSSit.' Et iterum Sine hac quidem speculatione veritatis nulli recte sapiendum est.' Et adhuc dicit Qui spernit has semitas sapientiae, ei denuncio non recte philosophandum.' Et iterum, Constat qui Squis haec praetermiserit, omnis sapientiae Perdidisse doctrinam.' Quod etiam omnium Virorum authenticorum Sententia confirmat dicens, Inter Omnes priscae auctoritatis viros, qui Pythagora duce puriore mentiS ratione ViguerUnt,
ConStare manis Stum est, haud quemquam in philosophiae disciplinis ad Cumulum persectionis evadere, nisi cui talis prudentiae nobilitas quodam quasi quadrivio investigatur.' Et in particulari ostenditur per Ptolemaeum et ipsum Boetium*. Cum enim
Boethius, as appears stom a letter ad dressed to him by Theodoric whichis quoted by Cassiodorus. made Latin translations of many of the Greeli mathematicians ; Euclid. Nicomachus, Archimedes, Ptolemy, &C. Thecte, however, have di Sappeared ; the two books De Instistisione AH, Murefica, and the sive books De msica, with a few doubi fui fragments of his Geometu, alone remain. The expreSSion quadrivium, as applied to the Mur Sciences of arithmetic,mUSic, geometry, and aStronomy, SeemS to have originaled with Boethius. In the introduction to thes Alma est Ptolemy re marks that mathematic holdsan intermediate place belween the invisibi e and incomprehensi hie object of
297쪽
sint modi tres philosophiae essentiales, ut dicit Aristoteles
in seXto Metaphysicae, mathematicu S, naturalis, et divinia S, non parum valet mathematicus ad reliquorum duorum modorum scientiae comprehen Sionem, ut docet Ptolemaeus in Capitulo Ptolemy.
primo Almagesti quod et ipse ibidem ostendit. Et cum clivi laus sit dupliciter, ut patet eX primo Metaphysicae, Scilicet Philosophia prima, quae Deum eSSe ostendit, CujuS proprietates CXCel SaSinvestigat, et civilis Scientia quae Cultum di Uinum Statuit, multaque de eo secundum possibilitatem hominis e M ponit, ad utramque istarum multum Valere mathematicam idem Ptole- meus asserit et declarat. Unde Boetius in fine arithmeticae mathematicas medietates asserit in rebuS civilibus inveniri. Dicit enim quod arithmetica medietas reipublicae Comparatur quae a Paucis regitur, idcirco quod in minoribus ejus terminis major proportio fit, musicam Vero medietatem optimatum dicit esse rempublicam. eo quod in majoribus terminis major proportionalitas in Uenitur. Geometrica medietas populariqquodammodo eXaequatae ciVitatis est: namque vel in minoribus vel in majoribus aequali omnium proportionalitate Componuntur. Est enim inter Omnes paritaS quaedam medietatis aequum jus in proportionibus conservantis.' Et quod Sine his respublica regi non potest, Aristoteles et ejus eX positores in moralibus in pluribus locis docent. De his Vero medietatibuS e X ponetur, quando ad divinas Veritates applicabuntur. Cum Vero omneS modi Philosophiae essentiales, qui sunt plureS quam Uadraginta scientiae ad invicem distinctae, reducantur ad hos tres, sussicit nunc per auctoritates dictas PersuaSUm eSSO URlO rem mathematicae respectu modorum philosophiae essentialium. Modi autem philosophiae accidentales sunt grammatica et Alphar- logica. Et quod sine mathematica non possunt sciri scientiae istae patet per Alpharabium in libro de scientiis. Nam etsi dependence
os mathematical study in elevat ing and consolidating character.
298쪽
HuS in ProSa, et metro, et rhythmo. nihilominus tamen hoc facit
pueriliter, et per Viam narrationiS, non Por CAUSAS, nec Perrationes. Nam alterius scientiae est dare cauSaS horum, scilicet illius, quae vocum naturam Plenarie habet considerare, et haec sola eSt muSi Ca, CujuS SpecieS et partes multae Sunt. Nam una est prOSaica, et altera eSt metrica et tertia est rhythmica, et quarta eSt melica in cantu. Et praeter has habet plures. Et prosaica docet causas omnium elevationum Vocum in prOSA, Secundum accentuum differentias et Secundum cola et Commata et periodos et hujusmodi λ. Et metrica docet omneS ration CS et Causas pedum et metrorum. Et rhythmica de omni modulatione et proportione Suavi rhythmorum docet, quia omnia i Sta sunt quaedam genera Cantus, licet non sic ut in cantu usuali. Nam accentus dicitur quasi accantus, de accino, accisis. Unde ad musicam pertinent Sicut docet CasSiodorus in musica, et Censorinus in libris de accentu, et sic de aliis. Hoc autem testantur auctores musicae, et libri
de illa scientia. Et his concordat Alpharabitis in libro de
divisione scientiarum. Ergo grammatica dependet causaliter
Eodem modo logica . Nam finis logicae est compositio Argumentorum quae moUent intellectum practicum ad fidem et amorem Virtutis et felicitatis futurae, ut priuS OStonSum CSt, qtiae argumenta traduntur in libris Aristotelis de his argu mentiS, ut deClaratum est. Sed haec argumenta debent esse in fine pulchritudinis, ut rapiatur animus hominis ad saluti seras Veritates subito et Sine praevisione, ut docetur in illis libris. Et Alpha rabius ' hoc docet maXime de poetico CUJUS SermonCSy For a fuller discussion of punctuation, metres, and rhythm, See Opus Tertium, ch. 62 and 63. Abu Nasr Muhammed ibit Muhammed hen Turchan ben Augelag et Farabi, known in the western worid as Alpharabius, was horia A. D. BIO in the town of Farab after ardA called Otrar) in Turhestan, and is one of many instances proving that Mahom med an learning in the Middie Ages was not limited to the Arab race. He was ignorant of Arabie illi he came to Bagdad for the purposes of Atudy. Having acquired it he beeame one of the most Zealous students of Aristolle, devoting himself Specialty to the and the De Anima. The hialter part of his life was Spent in Damascus, where ho di ed in s5o A. D. Os his originat works the most important was Liber de Scientiis earaturque numero pipartibris et praestantia. This work was translated by Dominicus Gundisalvi, at
299쪽
MATHEMATICAE IN PHYSICIS UTILITAS. Io I
debent esse sublimes et docori, et ideo Cum ornatu prOSRiCO, et metrico, et rhythmico insigniti, secundum quod competit loco et tempori et personis et materiae de qua Sit perSuRSio. Et sic docuit Aristoteles in libro Suo de poetico argumento, quem non ausus fuit interpres Hermannus trans serre in Latinum Propter metrorum difficultatem, quam non intelleXit, ut ipSedicit in prologo Commentarii Averrois super illum librum. Et ideo finis logicae pendet eX musica. Sed finis est nobilissimum in ro. et imponit necessitatem eis quae sunt ad finem, ut Aristoteles dicit in secundo Physicae; nec habent utilitatem suam CR qUae naturaliter ordinantur ad finem, nisi quando ad finem Suum ComparRntur, ut patet in singulis. Et ideo tota utilitas logicae nasCitur e X comparatione logicalium omnium ad hujusmodi argumenta, et ideo cum dependeant e X musicalibus neceSSe CSt logicam mendicare potestatem musicae. Et haeCToledo. in the twel fili centu . In the following century Hermannus AlemannuA translated Aristolle 's Ehetoris Dom the Arabic, and with it certain commentari OS Of Alpharabitis. omnia enim,' he sayS. in glosa Super hunc librum eXquisite Alfarabius pertractavit.' Hermann ObSerVOS, howeVer th Ri Alfarabius multa exempla Graeca propter ipsorum ObSCuritatem pertranSienS derelinquit.' The Arabic version of Aristotie's messes seems to have been made not by Alfarabius but by Averroes. Hermania remarkS on the EXtremedimcul ty of rendering this version into Latin, propter disconvenientiam modi metrificandi in Graeco cum modo metrificandi in Arabico, et propter Uocabulorum
Alpharabius is one of the authors Aristolle, Avicenna. and AlgaZel being theotherS froin whona David the Jew compiled the work De Catisis, of whicli Albertus Magnus gives a long description, and whicli is cited both by Baconand by Thomas Aquinas. See Jourdain pp. IIa, Ι38-I45. I 84-5; HlSOWuesten feld, Geschi te der Arabischen Acrate land Natur iracher Gottingen, 18 o . The Ahori treatise, De Scientiis, is interesting for iis comprehensive an dencyclopaedic Su ey of Selenco. It consis is of sive Chapters. I. De Scientia Linguae et partibus ejus. s. De Scientia Logicae et partibuS HuS. 3. De Scientiis doctrinalibus, quae sunt Geometria, Arithmetica, Scientia de ASpectibus, Scientia stellarum doctrinalis, Scientia Musicae, Scientia de Ponderibus, Scientia de Ingeniis. 4. De Scientia naturali et partibus ejus: et Scientia divina et partibus ejus. 5. De Scientia civili et partibus ejus, et de Scientia judicandi, et de Scientia eloquendi. Like Bacon, Alfarabi includes rhetoric and poetic as paris of Logic. Rhetorica movet animum auditoris et inclinat ad illud quod voluerit, ut credatur id quod dicit et generet in eo cognitionem proximam certitudini. Proprium OStautem Poeticae Sermonibus sensum facere imaginari pulcrum aliquid et dubium quod non est, ita ut auditor credat et aliquid abhorreat vel appetat . . . RUOntiam Imaginatio plus operatur in homine quam Scientia vel cognitio.'
300쪽
Omnia stant secundum sententiam Alpharabit in libro de scientiis, et patent similiter per Aristotelem et Averroem in libris suis, licet Latini horum usum non habeant. Sed non solum dependet cognitio logicae a mathematica propter Suham finem, Sed Propter medium et Cor ejuS, quod est liber PoSteriorum, nam ille liber docet artem demonstrandi. Sed nec
prinCipia demonstrationis, nec conclusiones, nec ipSR tota potest cognosci, nec manifestari nisi in mathematicis rebus, quia ibi solum est demonstratio Vera et Poten S, Ut omnOS Sciunt et e X Ponetur POSt. Quapropter neceSSe QSt logicam a mathematicis dependere. Item Propter suum principium, non Solum propter medium et finem. Nam liber praedicamentorum est primus liberlogicae secundum Aristotelem. Sed Constat praedicamentum quantitatis cognosci non posse sine mathematica. Nam sola mathematica constituitur de quantitate cognoSCenda Quantitati Vero anneXa sunt praedicamenta de quando et Libi. Nam quando attinet tempori. et ubi Oritur eκ loco. Praedicamentum habitus non potest cognosci sine praedicamento ubi, ut docet Averroes in quinto Metaphysicae. Major Uero ParS Praedicamenti qualitatis continet passiones et proPrietates quantitatum, quia omnia quae Sunt in quarto genere qualitatis Vocantur qualitates in quantitatibus Et omnes paSSiones earum quae abSolute debentur eis sunt qualitates, de quibuS magna ParS geometriae et arithmeticae constituuntur, sicut sunt reCtum Ct CUrUtam, Ct aetera quae lineae debentur, et triangulatio et omnis reliqua figuratio, quae superficiei et corpori assignantur; et primum incompositum in numeris, ut docet Aristoteles quinto Meta-PhySicae Ct caeterae passiones numerorum absolutae. Quicquid autem dignum est consideratione in praedicamento relationis est proprietas quantitati S, ut Sunt ProportioneS Ot Proseortionalitates et medietates geometricae, et arithmeticae, et musi CRO, et species majoris inaequalitatis et minoris. SubStantiae vero Spirituales non cognoscuntur per philosophiam ni Si per Cor-Porat CS, Ct muXime Supercoelestos, secundum quod Aristoteles docet undecimo Metaphysicae. Nec in seriora cognoscunturni Si per Superiora, quia Coelestia sunt causae inferiorum. Sed CoeleStia non cognoscuntur ni Si per quantitatem. Sicut Patet