장음표시 사용
381쪽
MATHEMATICAE IN DIUINIS UTILITAS 183
quapropter necesSe est theologum bene scire Coelestia, tum Propter occupationem quaestionum in sententiis et summis, tum propter ipSum teXtum. Secunda radi X astronomiae respectu theologiae et propriereSpectu te X tus consistit in locorum mundi Consideratione. Nam totus te Ytus est plenus his locis, et ideo nihil magnificum sciri potest nisi sciantur haec loca. Tota enim series Scripturae decurrit penes regionOS, Ci UitatOS, JOSerta, mont CS, maria, et CaCtora loca mundi, quorum certitudo non potest haberi nisi Per Scientias praedicta S, quia harum proprium eSt distinguere
partes habitabiles a non habitabilibus; et habitabile dividere
in treS ParteS magnaS, Europam, Africam, et AS iam, et ista StreS in Septem climata nota, praeter alia climata irregularia tiam plura. Et haec Climata certitudinaliter nisi per Virtutem illarum AC ientiarum nescit quisquam Separare in provinciaS et region OS et caetera loca, ut inVeniantur Ci Uitates notae et famOSae, sicut Jerusalem, Babylon, Μ eroe, Ale Xandria, Antiochia, Ephesus, Athenae, Tarsus, Roma, et caeterae prae aliis notatae ab astrologis secundum debitam distantiam ab inUicem et ab oriente et ab occidente, septentrione et meridie, quibus inventiS poterunt et regiones famosae ab eis denominatae inVeniri, et maria et deserta et montes et Omnia quae in sacris litori S continentur. Hic enim est magna utilitas istarum Scientiarum in sacra scriptura. Et forte nihil utilius de philo
Sophia poterit inveniri : quoniam qui ignorat loca mundi, ei
multoties non Sapit Cortex historiae per loca infinita; et maXime propter falsitatem multiplicem bibliarum novarum ;atque Per con Sequens ad intellectus spirituales impedietur ascendere et non nisi imperfecte poterit eos e X plicare. Qui vero imaginationem bonam locorum habuerit, et Situm eorum et distantiam et altitudinem et longitudinem latitudinem et Prosiandum cognoverit, necnon et diversitatem eorum in caliditate et siccitate, frigiditate et humiditate, Colore, Sas OrC, Odore, et pulchritudine, turpitudine, amoenitate, fertilitate, sterilitato et aliis Conditionibus e M pertus fuerit, et optime placebit ei
historia literatis, et de facili atque magnifice poterit ingredi ad
intelligentiam sensuum spiritualium. Non enim est dubium quin Viae Corporales Significent ViaS Spirituales, et loca corPO-
382쪽
18 OPERIS MAJONIS PARS OUARTA.ralia significent terminos Viarum spiritualium et convenientiam locorum spiritualium, quoniam locus habet proprietatem terminandi motum localem et rationem continentiae ; et ideo istorum locorum cognitio et literam facit, ut dictum CSt intelligi, et vias parat ad intelligentias spirituales : quod multipliciter confirmatur per dicta et facta et Scripta sanctorum. Primo, quia dicit Hieronymus in prologo secundi Parali Pomenon, SanCtam scripturam lucidius intuebitur, qui Judaeam
oculis Contemplatu S est, et antiquarum urbium memori RS, locorumque Vel eadem Vocabula Vel mutata CognoVerit.'
Secundo, quia laboraverunt sancti in videndo loca illa et circumeundo. Propter quod beatus Hieronymus dicit praedicto prologo Nobis Curae fuit Cum eruditissimis Hebraeorum hunc laborem subire, Ut circumiremUS ProUinCiam, Uam universae Christi Ecclesiae sonant.' Hoc autem non feciSSet, nisi propter Sacrarum literarum intelligentiam. Tertio, quia libros multos scripsit de locis mundi, distantiam et situm
eorum et caetera S ConditioneS magna certitudine determinans.
Orosius etiam ad Augustinum haec loca mirabili utilitate ac Sincera Veritate eXplicat evidenter. Isidorus autem in pluribus locis regiones et civitates utilita S, Si potest dici, quam PriorCS determinat. Cassiodorti S autem in climata distinguere non omittit. Eusebius etiam CaeSariensis, ut narrat Hi Oronymus
in libro de locis, post chirographiam terrae Judaeae et distinctas tribuum sortes ipsius quoque Jerusalem templique
in ea cum brevissima eXPOSitionct picturam ad eX tremum laboraVit, ut congregaret nobis de sacra Scriptura omnium Pene urbium, montium, fluminiam, Ulculorum, et di UerSorum locorum UOCabula, quae Vel eadem manent Vel immutata vel
aliqua CX parte corrupta. OrigenOS quidem Adamantius super Josuam in originali, sicut et in glossa Super XViii Josuae recitatur, loquens de multitudine locorum in scriptura positorum, et inter CReteras laudes locorum istorum, Sic nos alloquitur, dicens, Ne cum fastidio haec legatis, et putetis vilem Scripturam eκ multis nominibus ConteXtam ; sed scitote in his contineri majora mysteria quam Pot CSt humanUS Sermo proferre, vel audituS mortalis audire.' Cum ergo nostri sancti eXpositores et doctores sacri in istis locis tantum laboraverunt,
383쪽
et tanta mysteria contineri satentur, non est dubium quin Corum Cognitio per omnem modum Sacrae Scripturae CStnOCesSaria. Sed proprium est astrologiae et astronomiae clare rationes locorum mundi et plenam Certitudinem. Quapropter istae Scientiae sunt Valde necessariae in hac parte. POSsunt
autem pulchre Verificari in eXemplis. Qui enim audit historias VerSantes circa Jordanem, Jericho cum Planitie sua, montem Oliveti, vallem Josaphat, Jerusalem. et non habet imaginationem locorum istorum et proprietatem eorum, Sen Siam litorR-lem ignorabit, et ei non immerito non multum Sapiet CurSUS hiStoriae, atque per ConSequonS SORSUS SpiritualeS Obtogunt Ur.
Qui vero scit longitudines, latitudines. profunditates, altitudineS, Uarietatem qualitatum. Ut calidi, frigidi, sicci et humidi, necnon
et Corum quae consoquuntur ad haec quatuor, ut mollis, duri,
grOSSi, SubtiliS, asperi, laevis, aridi, liquidi, lubrici. et aliorum
innumerabilium, quae quarto Meteorologicorum determinantur ; necnon et CCtoreS, Ct Sapores, OdorOS, PulchritudineS, turpitudines, amoenitates, sterilitatem, fertili atem, Naturam infectivam, corruptivam, et ei S Contrarias, et Caetera quae in locis considerari habent, poteSt sensum literalem ad purum concipere et in eo delectari, atque ad Sensus Spirituales gloriose et placide tranSi TC. Paucas enim conditiones locorum praedictorum consider- Theando, Possumus magnificOS Sen SUS CXPrimere moraliter Ct Alle ' Σάhilist 6
Orico et anagogice. Jordanis quidem decurrit ab aquilone Biblica
est in occidente non longe a mari magno PoSita, et inter illa duo primo a parte Jordanis est Jelicho ci Uitas Cum sua planitie, deinde mons Oliveti, tertio vallis Josaphat, et tunc sequitur Jerusalem. Mundus autem, dicunt Sancti, Significatur per Jordanem Secundum rationem interpretationis ejus et Propter ipsius proprietates, quia Currit in mare mortuum, quod est in Star inferni, et propter multa alia. Et Jericho carnem Significat, ut volunt sancti. Mons Oliveti significat e XCel lentiam vitae Spiritualis propter montis eXCellentiam, Ct dulcedinem devotionis propter Oliveti rationem. Vallis Josaphat significat humilitatem propter rationem Vallis, CtViam coram oculis majestatis, Propter hoc quod interpretatio
384쪽
hujus nominis Josaphat est . in conspectu Domini. Et Jerusalem significat visionem pacis, et moraliter est anima Sancta quae habet pacem cordis allegorice significat Ecclesiam militantem anagogice Ecclesiam triumphantem. Oui igitur a principio vitae suae Seu ab ortu nativitatis Suae ab oriente rationis deliberantis seu usu rationis Vult deUenire saltem in occidente Vitae suae et in Senectute ad pacem Cordis, et hoc moraliter ; et ut sit membrum fidele et perfectum Ecclesiae, Sub cujus umbra jaceat in pace contra insultus hostis maligni, et hoc allegorice; et ut sit ejus conversatio in Coelesti Jerusalem in hac vita, et transferatur in morte ad illam civitatem Sanctam, ubi sedebit in pulchritudine pacis in tabernaculis fiduciae vel requie opulenta; debet primo Jordanem, id est, mundum, aut sibi subjiciendo relinquere, Ut Sancti Seculares, aut omnino renunciando recedere, ut religiosi. Ibi enim est Primus gradus vitae Spiritualis et aliis facilior. Quo facto, Oportet aggredi Carnem, quia ipsam non est ita facile Vincere Sicut mundum. Est enim pestis familiaris et non relinquens subjectum. Debet autem ipsam non destruere et cum impetu frangere, sed paulatim et cli Screte ejus superbiam domare. Propter quod consideratur Jericho cum sua planitie ; et ideo debet poenitens plana Via procedere, Ut rationabile sit ejus
ob Sequitam, ne si CRrnem Stulte obruat, non possit spiritus ad altiora pertingere. Hoc enim est contra multos ad poenitentiam conUerSOS, qui primo anno Uel Secundo corpora SUR destruunt; et postea fiunt inutiles, ut nec se nec alios Valeant juUare. Postquam Uero homo mundum subjugaUerit, et carnem Ut oportet domuerit, tunc et non ante QSt aptus ut ascendat ad eXcellentiam Vitae spiritualis et dulcedinem deVotionis. EX tunc enim potest ascendere ad montem Oliveti et ad cacumen perfectionis attingere, atque in SuaUitntem orationis et contemplationis se immergere. Cum Uero fuerit sufficienter eXercitatus in ascensu et circuitu istius celsitudinis,
adhuc I oportet vallem Josaphat transire, hoc est, totam Vitam suam in persecta humilitate debet concludere, ut Sit pauper et humilis spiritu in conspectu Dei, non in oculis suis Vel hominum. Multi enim apparent humiles sibi et aliis, et Sunt coram
λ J. has, tunc esset in Jerusalem nisi quod oportet
385쪽
Deo et angelis superbissimi. Ouando vero totam compleVeritvitam perfecta humilitate, tunc est in Jerusalem, SeCUndum ejus sensum triplicem. Habebit enim pacem Cordis, quia PAX talis sequitur Vitae spiritualis persectionem. Non enim CStpaκ impiis ' dicit Dominus. Sed sanctis est paX Dei, quae CXSUPOTRt omnem SenSum, et in pace Ecclesiae militantisqUie Scit Securus, qua pace carent infideles et peccatores in Statu damnationis e Xistentes, quos agitat diabolus et turbat de peccato in peccatum, et de poena peccati ad noUam Poenam. Et in ut dictum est, participabit etiam in hac vita in spe Certa et revelationibus illa beata visione pacis Supernae JerVSalem, quam per gratiam Dei in morte ConSequetur. Non solum autem haec loca inter Jordanem et Jeru Salem cognita et historiam declarant et sensus spirituales CXPlicant, sed alia loca innumerabilia quae inter duos hos terminOS reporiuntur in scriptura. Si quis etiam velit ulterius considerare
alias conditiones enumerata S, multo magis et quRSi in Comparabiliter poterit sensus divinos elicere, ut patet intuenti. Sed modo sum cit innuere quomodo CX pauci S multa CX parUi S magna CX planioribus obscura contingat elicere. Sed non possunt loca mundi sciri, nisi per astronomiam ; quoniam oportet noS Primo scire longitudines et latitudines locorum. Latitudo est ab aequinoctiali, et longitudo ab Oriente, quatenus Sciam US Sub quibus Stellis quae loca coaptentur, et quantum sunt R Via soli S. Nam secundum haec videmus sensibiliter res hujus mundi Variari, et non solum in naturalibus, sed in moralibus. Oportet etiam per astronomiam scire, qui Planetae dominentur quibus regionibus; nam secundum hoc potenter immutantur regiones. Et multa hujusmodi consideranda sunt por ast Ponomiam, ut SciamuS naturaS locorum in Scriptura ; et non solum Propter loca, sed Propter rOS in eis locatas. Et rerum omnium Cognitio eSt necoSsaria, tam propter SonSum Spiritualem, qUam lite ratem, ut patet eX dictis. Tertia radix est de temporibus. Totus enim Cursus Scrip- 3J Astro turae currit per tempora et Secula et aetates a principio mundi 'b husque ad Christum Dominum, et omnia sunt ordinata propter ODO'
386쪽
eductionos ali CalendarSto Christian
188 OPERIS MAJONIS PANS OUAR A.
ipSum, ut alius legislator non e X pectetur. sed quod ille Solus Sit sal Uator mundi per suam legem ; quatenus error JudaeorUm CVacuetur de OXpectatione Messiae; et error Saracenorum de Mahometo qui secutus est Christum ; et error eorum Ui adhaerebunt adhuc legis latori nefariae qui VenturUS CSt, Ut Album agar docet libro Conjunctionum, qui in Veritate erit Antichristus λ; quatenus etiam omneS Sectae paganorum. idololatrarum, Tartarorum, haereticorum, et Caeterorum infidelium, qui per mundum dispersi sunt per Sectas pene innumerabileS, deleantur per certificationem temporis salvatori S , Ut nOC Hnt CCtam nec PoSt aliquis alius teneatur, per quem Salus humani generis habeatur. Sed nullus potest certificare de temporibUS, nisi RStronomus, nec aliqua scientia habet de his certificare nisi aStronomia. Omnes enim mendicant reliquias ejus in hac Parte, ut manifestum est. Et si consideremus inveniemus multis modis quomodo astronomia est hic necessaria. Nam tempora i Sta, quaedam Sunt lunaria, quaedam Solaria et lunaria, quaedam habent principium determinatum, ut apud JudaeoSastronomos. Incipiunt enim a lunatione Octobris annum, quia sunt usi ab antiquo tabulis et canonibus ad occasum solisci Uitatis Jerusalem. Sed adhuc gaudent uti eis propter terram quae data fuit eis a Deo. Quaedam vero habent principium
in determinatum, ut tempora Solemnitatum apud HebraeoS, et tempora Arabum, et hoc differenter multum. Quaedam Verotompora Sunt Solaria, et horum quaedam semper habuerunt quartum ultra dies integros, ut tempus Graecorum et Latinor Um quaedRm nunquam, Ut tempora Porsarum ; quaedam aliquando sic aliquando non, ut tempora Aegyptiorum. Et principia annorum Variantur apud iPSOS, Sicut canon OS RStronomiae docent et Almagesti, et alia multa. Cum igitur inscriptura Contineantur anni lunares et solares et Graecorum et Latinorum et hujusmodi, et volumus omnia tempora reducerCad annOS Solares. et ad annos Latinorum, qui sunt anni Christi, necesse eSt nobis in Sacra historia Scire horum temporum diversitatem, et ut sciamus quid est proprium cuilibet et quomodo aequantur ad inUicona, et quomodo POSSU IDUS OXtra-
- What follows to the end of the paragraph is omitted in O
387쪽
MATHEMATICAE IN DIVINIS UTILI AS. 189here majus de minori, et contrario. et quodlibet de quolibet. Sed impossibile est hoc fieri. ut e Migit scriptura, ni Si per
Canones et tabulas et caeteras considerationes astronomiae δ.
Caeterum Computantur anni a principio mundi Secundum Hebraicam Veritatem, et computantur secundum LXX interpreteS ; sed discordant penitus et omnes historiae et chroni Caeauctores et sancti hi C contradicunt sibi invicem. non solum in toto tempore a principio usque ad Christum, sed in aetatibus particularibus. Sed diversitas haec non potest certificari, ni Si Per aliqURm radicem certam. Nulla vero scientia potest hic invenire nec habet unde cogitet de tanta certitudine nisi
HStronomia, Cujus CSt considerare reUolutiones certas et rataSeclipSium et conjunctionum planetarum et caeterarum reVOlUtionum Coelestium, stante ordine naturae. Quapropter Oportet
quod astronomia apponat hic diligentiam. Et hoc possum USVidere per libros astronomorum. Nam Ptolemaeus in Alma- gesti certificat nos de tempore a Nabu Odonosor US Ue ad AlOXandrum, et ab eo usque ad Octavianum Augustum, et ab eou Sque ad Adrianum principem. Et Ecclesia tenet quod 41Ρ ' anno Augusti fuit Dominus natus. Quapropter per hari CViam Certificat in multum tempus a Nabu godonosor usque Ad
Christum β. Et si consideremus sententias Album agar in libro Conjunctionum. Videbimus quod ipse ponit principium mundi
et primum hominem. Scilicet Adam; et ab eo numerat annOS usque ad diluvium, et ponit diem et horam quibus incepit diluvium, et per revolutiones planetarum et Per Corum Conjunctiones determinat Sequentia Secula, scilicet quando fuit Nabugodonosor, et quando Ale Xander, et quando Dominus ChristuS et quando Maho metus, et sic de multis. Et ideo per artem Album agar et Ptolemaei et caeterorum mathematicorum oportet resol Vere tempora usque ad principium mundi, ut' sciamus quot anni sint a principio usque ad
388쪽
10o OPERIS MAJORIS PARS OUARTA.
Christum non solum in Summa, sed per singulaS aetateS ac
SCCUndo, POSSumus persuadere de utilitate astronomiae Propter temporis principium determinatum, scilicet an a lunatione Octobris seu aequinoctio autumnali, aut ab aequinoctio vernali. Nam multi Voluerunt Secundum Sententiam Uulgi quod mundus fuerit creatus Circiter aequinoctium VernRle ; Sed alii apud aequinoctium autumnale ; quia in Veritate SeCundum Hebraicam Veritatem, annus, quantum ad seriem tempori S naturalem, incipit circiter aequinoctium autumnale. Et hoc
manifeste potest probari per textum EXodi, ubi dicitur, quod SCenopegia celebretur in eXitu anni; id est in mense posteXitum anni. Nam 23 habetur Sic Sollemnitatem quoque
Ergo poSt principium novi anni tunc incipit. Et 34 de eodem
dicitur, ' Facies sollemnitatem, quando redeunte anni tempore Cuncta Conduntur.' Et in glossa Hieronymi Ezechielis primo habetur, quod October est primus mensis anni et Januarius est quartus. Et Nehemiae primo, Et factum est in mense Casleu, id est Decembri anno vicesimo '; et secundo, Factum est in mense Nisan anno vicesimo. ' Si enim Nisan, id est Aprilis, esset Caput anni non diceretur anno vicesimo sed Anno Primo et Vicesimo, ut Patet. Item, per praecepta de Seminandis et metendis agris propter quietem Septimi anni. Nam si Nisan, id est Aprilis, sit caput anni, tunc Cum seminatur in Septembri vel Octobri seXti anni, non poterit meti in septimo anno, quia ferialis eSt Secundum legem, et sic Peribit Seges. Item cum totus annus septimuS serialis est, tunc Si incipiatur annus ab Aprili usque ad Septembrem non haberent quod comederent, quia frugeS seXti anni non abundabunt nisi pro septimo anno et pro OctaVO et pro semine OctaUi, ut dicit Josephus, et non Pro nono anno. Item per Hieronymum in epistola de solemnitatibus illud idem patet. Nam dicit sic In fine anni solaris apud HebraeoS in Septimo mense, quando Congregantur fruCtUS in horrea Sive in cellaria, tunc sollemnia celebrare lege Praeceptum eSt, prima die tubarum, decima die eXpiationum celebrari debere sabbata. Et a quinto decimo die
389쪽
MATHEMATICAE IN DIVINIS UTILITAS.
Caeterum per Bedam libro temporum, et praecipue Per Josephum et omnes Hebraeos a principio usque nunC Patet, quantum ad initium Sollemnitatum, quod Moyses constituit annum ab Aprili propter Pascha, quod eSt Prima Sollemnitas, et Propter mysterium no Ui temporis, Scilicet Chri Stiani, cujus
anni ab incarnatione Computantur, quae fuit circiter aequinoctium, et in quo tempore nunc gloriosum PaSCha Celebratur. Sed in venditione et emptione et Caetera gubern Atione,
quantum ad anni principium, prioris seculi Moyses decreta ServaVit, ut dicit Josephus primo antiquitatum. Prius autem seculum fuit a Moyse redeundo ad principium mundi. Ergo cum principium primi anni mundi et principium mundi fuerunt idem, concludunt isti quod mundus incepit circiter aequinoctium autumnale, ut post spoliationem fructuum veteris anni incipiat cultura novi. Haec autem alteratio est graVi S Ualdo, et ideo recurrunt homines periti ad Scientiam cujus CSt Certificare tempora, scilicet ad astronomiam. Et illi qui tenent primam opinionem Volunt se tueri per astronomiam, dicenteSquod mundus fuit Creatus in meliori dispoSitione propter hominis et rerum generationem, et ideo debuerunt planetae esse in meliori situ suo reSpectu gubernationis mundi. Quapropter ponunt quod Sol fuit in medio mundi creatus, ut in aequinoctiali circulo, ut aequaliter Se haberet ad totum mundum. Et in Ariete eum posuerunt non in Libra, quia dicunt astronomi quod sol ibi habeat suam eXaltationem, quae QSt major ejus dignitas Vel secunda post majorem. Habet enim quinque dignitates et sortitudines, scilicet, eXaltationem, domum, triplicitatem, terminum, et saciem. Et iterum ponunt, quod cum oporteat PlanetaS habero ec Centricos, necesse fuit mundo ut lia X solis fuisset in Ariete, quia locus augis est longe nobilior quam alia pars eccentrici. Nam quum Sol et luna et caeteri planetae sunt in augibus Suis, tunC sunt sortioris et melioris operationis in hoc mundo, siCut determinant astrono mi, et sicut experientia docet. Et eX his omnibus Sequitur secundum hos quod mundus incipiebat ab aequinoctio vernali. Et quod objicitur eis, quod omnia terrae naSCentia fuerunt
390쪽
Creata in maturitate fructuum, quod non accidit per naturam, dicunt quod hoc fuit ex Vi Creatoris non eX Vi naturno, Cum tamen adjungant quod in multis regionibus australibus est calor Veri S magis conVeniens pro fructibus maturandis quam aestatis. Et non solum in Uere, sed iterum in autumno habent fructu S propter temperamentum aequinoctii utriusque. Alii Vero, qui ad plura respiciunt. scilicet ad rationes praedictas de principio anni et mundi, em caces et insolubiles eis qui praedictam opinionem tenent, istorum Sententias nituntur roprobare Per Vias astronomiae. Nam allegant quod antiqui astronomi
ponunt principium anni circiter principium Octobris, Si Cut patet in expositione tabularum, quae Almanac UOCantur. Et dicunt quod Ptolemaeus invenit certitudinaliter augem solis in Geminis tempore suo. Sed si in principio fuisset in Ariete sicut in eXaltatione solis, ut in decimo quinto gradu vel decimo
nono, in quibus ponitur Soli S CXAltatio, mOUOretur Ru X SOCUndum motum planetarum, Scilicet Secundum Signa contra motum
primi coeli. Sed hoc non potest esse, quia tunc rogion OS habitabiles super quas est auX fierent inhabitabiles per Succes- Stam tempori S, quando Scilicet oppositum augis eveniret supereas ; et e contrario inhabitabiles fierent habitabiles quod est abSurdum : Propter quod ponunt quod auX IUOUORtur Secundum motum Coeli Stellati, non quemcunque imaginatum, Sed Permotum Indorum et Thebit, scilicet per descensum et ascen Stam Polorum ejUS, Vel per motum capitum Arietis et Librae coeli stellati in parvo circulo circa capita Arietis et Librae fi Xa, quae Sunt in COOlo nono. Quo quidem motu capita Cancri et Capricorni moventur progrediendo et regrediendo in superficie eclipticae Zodiaci immobilis nunc ad orientem, nunc ad occidentem, Sicut apparet eX imaginatione Thebit, qui Super opera Ptolemaei addidit in hac parte juXta sententias Indorum. Sic enim aSSignatur motu S OctaVae sphaerae. Et in hoc Argachel in tabulis et canonibus Concordat, et Album agar in libro Conjunctionum, et omnes a Stronomi Si C modo Utunt Ur. Sed et sic ponunt augem solis moveri progrediendo et regrediendo, et ita non recedit a Geminorum Signo, Propter quod non Vadit in circuitu terrae, ut Oppositum augis aliquando contin at terras habitabiles.