장음표시 사용
131쪽
septimo , cum in expeditione ad Loste id, sub quo atrociter pugnatum est, tum in ardua, dissicillimaque Bergae ad Zomam obsidione sauciis curandis militibus operam dedi. Sed magis, magisque lictor memoria repetenS , quot,& quam clarissimos Chirurgia: Rectores , ac Magistros in diuturna illa peregrinatione datum mihi sit cognoscere, ac familiares habere ; ut enim reliquos omittam , in
Galliam profectus Lutetiis familiares habui Excellentisiimum Virum Franciscum De La Peyronte tunc Galliarum Regis Chirurgum, caeterosque inclytae famae Parisiensis Chirurgiae Professores , Petit , Le Dran , vinsto ,
Morand , Fouberi, Pugos , Moreau, Quesnay, Garen geot, Hevila, La Faye, Louis &c. Manet alta mente reposta felix illa dies, qua cum differtationem coram praefatiS, aliisque compluribus Lutetiae Chirurgis in eorumdem
Academia publice perlegissem , haud multo post ejusdem
albo me adscriptum cognovi quo quidem munere nihil accidere mihi poterat aut splendidius ad laudem , aut ad laetitiam jucundius. Nec sine encomio praeteream, qUOS in Belgio colui perillustres Viros Senacum tunc temporis
Saxoniae Ducis , exinde demum Christianissimi Regis Medicum; De La Martini erre , Francisci De La Peyronte dignissimum successorem ; nec non peritissimum Andouille classis illius Gallicae in expeditione Chirurgum primarium. Vixi Rothomagi cum Claudio Νicolao Le - Cato a
132쪽
magni nominis Chirurgo. Usus Lovanti familiaritate
sum celebratissimi Anatomici Van-BLossum. Moscatum novi Mediolani ; Bertrandum Au*ustae Taurinorum; Bononiae Molinellum ; PataVii demum Anatomicorum omnium facile Principem Joann. Baptistam Morgagnum, ex quorum Ore in priVatis colloquiis multos carpebam Chirurgicae facultatis flores, Qualis apes ae state noVa per florea rura. Quae quidem eo libentius dico , quo clarius omnes intelligant , me infinitis pene nominibus devinctum , ob omnino sempiterna beneficia, de quorum magnitudine , si hoc potissimum tempore nihil publicis testarer mon
mentis, apud aequissimum quemque rerum aestimatorem immemor videri possem, aut parum gratus. Habes igitur, BEAT Issi ME PATER, quae, & quantae rationeS, Omnesque gravissimae , fuerint , quare. OPUS hocce meum,
qualecumque demum fuerit, Tibi sistere debebam. Unum restat , quod amplissimo illud patrocinio tuo foveas, mihique ad Sanctissimos Pedes provoluto Apostolicam Benedictionem impextiaris.
133쪽
AD LECTOR ΕΜ. O posculo Μ siseriniis meis excidere passus sum, non codicem ,
non commentarium , ne illico poscas rabellam, benevole Lector, neque me, priusquam causam dixerim , propcipitis fragio condemnes obsecro. Urget solo tam doctos , quam indoctos scribendi, edendique opera sua cacoethes , usique semper homines natura, s Tullio credimus , non tam ad discendum , quam ad docendum proclivra I idque ex eo - factum em ut in immensum aucta librorum multitudine, cum aliarum disciplinarum , tum potissimum Chiturgia sudia nullum jam sinem habere possie Mideantur. Verum cum non nisi Aerpaucis datum si, facultates , quibus veluti gleba adscripti sunt , novis inventis augere, atque illuserare ; ex his ingentes materiarum tractatus non sine magno verborum apparatu, persape cum Post adala eruditione consarcinant, commentarios , collectiones, promptuaria , lexica improbo forsan, sed inutili labore componunt. Parcam sane multis , quin o dignissimos
laude puto tam VetereS , quam recenteS rerum Chii Sicarum Scriptores, qui ut obscuris lumen adderent, ambigua explanarent, maculaS, quam et incuria, vel ruditate temporum auctoribus exciderunt, absterserent,
in alienis scriptis perpollendis , ordinandisque plurimum insudarunt. Profecto quis magno in pretis non habeat opus De rara Vulnerum medicatione , a celeberrimo Magato conscriptum ' Ingenuus homo sponte, libenterque fatetur, se nova Roma, O forta Fe, ut arbitror,
134쪽
in Xenodochio S. Spiritus curandorum Vulnerum percepta methodo, ut hanc in melius corriberet, ad tractarum illum consciendum operam
contulisse. Ut postea mutarem consilium Asima sunt ejus Verba
hinc accidit : Dum Romae commorarer, praecipuos Urbis Chirurgos novam hanc curationem vulneribus adhibentes intuebar , novitate rei permotus &c. Quis laudandum non putet Hieron mum Marinum H Eem Xenodochii Lithotomum , mihique apprime notum, qui veteri despecta suppositae Caruncula in uret a perfananda methodo, novam, ac navis aptam excogitavit Z Hos non perfunctoriam , sed utilem , ne necessariam in scribendo operam collocasse, caecus es, qui non νideat, amens , qui dissimulet. Illos increpo ineruditiissimos fures , ad aliquid per se conscribendum impares , ex alienis horaulis hinc inde rapere, mutataque ansa alienis poculis , ait Seneca , ne possint agnosci, aliena pro suis Menditare non erubescunt. Ex has alii sola rerum orδ ne immu-ιato , Dpe sispius in praeposterum , transcribere , denuo idipsum
Opus recoquere. Nonnulli armamentarium Chirurgicum inutiliter augere. Quidam cerebrina remedia concipere , ad intelligenda, iamquam ad Oracula Delio natatore opus M. Nec desunt, qui contra H persas medendi , curandique methodos membranas insipienter impleant et quasi uno , eodemque semper immutabili modo sutilis in casibus aegrotis praso esse possimus. De hac uniνersali medendi ratione s mihi obiter , sentio , dicendum es , libere dicam , nil intentatum majores noseros reliquisse ; ab iis enim proposita sunt Oleur
guenta: Cataplasmata : Cerata et Balsama : Vulneraria in generer Pulveres : Posciae et Aqua cum medicata , runt thermales et smplices tam calidae, i anet frigida : fla arida et nec partem morbo assecum exsugere praetermissum es. Numquam tamen hoc Theorema Geometricum , quod suadere nituntur moderni Chirurgiae reformatores , . cons briari potuit; nec ullatenus judicio meo consabilietur , donee
135쪽
causae morbi cleientes , corporis habitudo , coelum, anni tempe sates, orgrotantis aetas, neto i Jemum positura sedulo inspiciantur, maximaque
in ratione habeantur. Tales ergo viros , quorum opera volumine quidem magna,
exigua , in dies publicari cernimus , Cartesio, Philosopho inprimis acuto , opinionem injecisse puto , t Urum inventionem potiusquam utilem humano generi noxiam fuisse, ac perniciosam. Profecto non juvans , non delectant, nemini placent , nisi Bιbliopola , otii Lortim licet miserrimum quandoque parant. IEOS e contrario omne tulisse punctum censendum videturri qui Omissa eorum tractatione, quae jam ab aliis observata sunt , ea , qua repant invenienda , explicandaque enixe curarunt. Veros proinde Chirurgica facultatis illa statores decet appellare , ut nonnullOS hic recenseam , Lotierios , Pibra ios , Dra ios , Petitos, qui O Placcam ad Arteria ditero alis Haemorrhagiam comprimendam ; O machinulam, qua lingua excisa cohaerescere iterum ac conjungi valeat; O extractionem secundi Dentis molaris Mandibula superioras, qua sinus Maxillaris Oroena facile per sanetur ; O Osium GVorum Terebrationem puris educendi gratia comparatam , aliaque aptis a hujuscemodi remedia excogitarunt, omniumque primi doctissimis lucubrationibuS explanarunt. Hac potissimum de causa dissu los in illos materiarum tractatores, atque compilatores odium velut sempiternum exercuisse conspicimus forentiores Europa Academias. Mihi pero in Chirurgia idem obtigi Jeyratulor, quod olim Eleuonam videntibus : nam ut illa semper aliquid servare solebat, quod revi-Jentibus ostenderet , ita quotiescunque ad artiS mea arcana perscrutanda accus, semper aliquid observavi, quod nec ab aliis , nec dme ipso visum, aut perceptum antea fuerat. Quapropter ut aliquid de penu meo prodiret , quod re ipsa humana societati nil commodi , atque utilitatis asterret, meum saltem alios juxandi animum osen-
136쪽
derei, facile a me impetra Vi , ut hanc Chirurgia partem, quae haerenus Velut in puteo Democriti δemersa lazuit, e tenebris eruerem, ac pro modulo ingenii exornarem. Tuum igitur erit, humanissime Lector, judicare, reprehendendus nec ne sim , quod ab inveterata Scriptorum consuetudine recedendum mihi putat erim. Is affirmem , me in hoc qualicunque concinnando libello , tamquam ad unicum fnem, amplificandam , explanandamque morbOS ea ternos perfananaei artem respexisse. Quare in hoc laetandum mihi jure videor, quod hasce observationes, quamulacunque demum ea sint , non in aere , Plautinis Merbis urar, piscatus fuerim, vel in Armariolo pomeridianis horis ad oblectamentum , seu potius ad vanitatem Onxerim ; quoniam illas in celeberrimo aque, ac publico Sancti Spiritus Nosocomis innumera per experimenta diutius comprobavi, cujus Meritatis testis sunt locupletissimi, quotquot in eodem Chiruryiae dant operam , dios adolescentes. Geterum non parum alacritatis , animique suycepi , ut foetum hunc in lucem emitterem , cum observassem , postquam felicem , faustumque tam in brachio , quam in postile habuerit exitum Aneuosmatis Minctura , si quis hoc laboraret morbo , illico ab unoquoque sise rerum Medicarum gnaro , sive ignaro , Mincturam tuba cani , inclementerque saepiri in Chirurgum , si forte vita AEgrotus periclitatus fuerit, quia operationem omiserit. Numne lyitur Aneur Umatibus quibuscunques inclaram adhibendam putemus ' Poterat paulatim in artem irrepere
classicus hic error , ac fatalis ci rotantium saluti quemadmodum fatalem fuisse jam nonnullis, interdum curantis imperitia , quandoque nimia animositate infra patebit s principiis ob lare nemo sategisset.
Nunc autem de νaria Aneuos natum externorum qualitate edocti,
cautius , ut spero, in posserum Vinctura utentur Chiruryia Pro essores , caeteri tam immani furore imperitiam non increpabunt.
137쪽
113 Quods scire axes, unde in me originem duxerit prurigo in universa Chirurgia , qua tam longe, lateque dissunditur, hanc unam excipiendi gremio , serisque excolendi materi m ; dicam libentissmestimulum excitas caseus quosdam , qui a primis usque temporibus mihi sese obtulerunt observatione dignissimi , quorum primus in lictore
extitit, ictu pari ae igneae Balli e , qua Mulgo Pistola nuncupatur , inflexura cubiti vulnerato. c ad focomium Sancti Spiritus adductus cum esset, lectoque acceptus, consueta methodo ad diem usque septimum feliciter curatio vulneris processit. Segu nzz vero metne cum ad invisendum pro&rederer, quis crederet nuntiatum mihi es, proxima nocte lictorem occubuisse. Rei novitate permotus ad Cadaνer yradu facto , ut tam repentina mortis causam inVes arem, conssim noxi Haemorrhagiam inopinate obortam ex Arteria Brachlea prope venam
Basilicam dissecta princiscentem illum miserum necasse. In ejusdem
dissecta Artetia latere , quod magnitudine tritici acinum aequabat , adhuc haerere comperi escharam, quam illuc glans plumbea intulerat , O cujus sejunctio Haemorrhagia causam priaebuerat. Eodem fere tempore
Graecus Antipes , cui in Menae disiectione cum laesa fuisset Arteria Brachialis, rita functus es, nullo Aesoni adhibito remedio. Poplitis Aneur na quandoque Melut abscessus cultro disiectum es non sineci rotantis interitu. Quidam haud dis ili laborans aneur malico νιtto , apposito causico , simul ac eschara sese disjunxit , interiit sanguinis fluxu. Eodem fato succubuit miser alter, cui Poplitis Aneui una ignito ferro es apertum. Praeter hos sensissmos curationum exitus, quos meismet oculis vidi, innumeros addere hic possem, quos vel rescivi, vel in Apologiis , ac criticis , quae in dies evulgantur, chirurgorum concertationibus perlegi. Huic tanto malo praesenti libello Occurrere conatus sum , O quamvis me iis pro diis rix mediocriter
inseructum, longeque ab illa angenii felicitate, quae ad hoc perficiendum requiritur, abesse intelligo ; juvit tamen periculum facere Iam praciar;
138쪽
II glium fuerit, quemadmodum Chirurgis omnibus semper ipse auctor
ero , Ut praestare satagant. Quum autem ego solam Arteriam Vinculo adstringere, non vero nervum, nec etiam Venam scia deo , me ab aequo, rectoque discedere , haud quaquam puto, et sit mihi satis perspectum fuerit , nonnullos esse , vel summa auctoritate pollentes viros, inter quos clarissimus Molinellus, qui hanc venae, ner Vique ab Arteria remotionem, aut nullius , aut minimi certe momenti esse in hac Aneurylmatis
Operatione arbitrantur. Me vero a sententia mea nullatenus abducunt praeclarae licet ipsius Molinelli circa Brachii Aneurysmata observationes, quae, nisi fallor, ad meum amplectendum potius, quam repudiandum consilium Unumquemque impellere debent. Et requidem vera si intento animo Symplomata intueamur, quae duaSab eo allatas operationes excepertint, illa profecto graviora longe ac periculosiora fuisse deprehendemus , non iis dumtaXat , quae Cubiti a me descriptae , sed iis etiam , quae Genti mox describendae operationi supervenere. Si ratio autem habeatur temporis , intra quod aegrotantes sanitati sunt restituti , inter meas , ac Molinelli observationes discrimen maximum intercedit; cum Molinelli aegrotantes tres fere integros menses ante sanationem contriverint, ex
meis autem , qui Brachii Aneurysmate laborabat, vix diebus exactis triginta trinus sanitati redditus fuerit; qui vero patiebatur Poplitis Aneurysma , quod sane mirabilius est , statim atque diem attigit quinquagesimum primum, Valetudinem pristinam recuperaverit. Jam vero si a Nervi , Venaeque Vinculo repetendi non sunt perniciosi hujusce operationis effectus, a sola forsan Arteriae constrictione istos exoriri putandum erit Θ Absit profecto, ut absurdum hoc statuamus. Natura enim utrinque plures Anastomo si inter se junctos ab Arteriae
trunco emisisse ramos Videtur, Ut reptagnante licet Vinculo trunci, sat nihilominus liber per surculos laterales humoribus transitus concederetur. Hinc immanem dolorem, ac omnimodam sensus, motusque amissionem a nervo repetere necesse est , rationique consentaneum esse videtur, non impeditum sanguinis Venosi circuitum ad 'inhibendam nimiam articuli tumefactionem, arcendamque Gangraenam plurimum facere.
Me pariter nequaquam praeterit, quosdam esse ex Chirurgiae Professoribus, qui superius Arteriae Vinculum dumtaxat praecipiant, de
139쪽
inferiori nihil solliciti, putantes forsan in compressione satis praesidii esse ad profluentem sanguinem cohibendum. At turpiter hi profecto
falluntur, non secus ac egomet in praedicto aegrotante deceptus sum. Sanguis enim , quem ab inferiori vinculo prodiisse admonebam , extra omnem dubitationis aleam ille ipse fuit, qui per surculos laterales ad male revinctam delatus erat Arteriam. Equidem inficias ire non possum , exiguos admodum in naturali statu esse surculos illos, nec singulos ad magnam sangUinis copiam Veliendam aptos.
Quum autem complures sint , exiguitatis Vlcem pensante numero,
cruoris vim non spernendam suppeditabunt, quemadmodum quisque facillimo experimento discere potest , si facto vinculo , confossoque infra illud Arteriae trunco, ut ipse in Brachio saepius eX pertus sum, aquam tepidam siphonis ope desuper in Arteriam injiciat; eam enim ex inflicto vulnere ill ico prosilientem conspiciet. Ad haec An euryssimate jam a longo tempore correpto trunco , praepeditoque per hunc libero cruoris transitu ab arterioso sanguine , per laterales surculos fere unice permeante , extenduntur isti paulatim , atque incrementum suscipiunt. Quapropter & numerus eorumdem , & adaucta capacitas eam inferiori ipsius trunci sedi vim sangUinis impertiuntur , ut pro viribus illi obsistendum vel inferiori vinctura sit. Licet enim compressio & ipsa haemorrhagiis adversetur, cum tamen fasciarum auxilio absolvenda sit, quemnam latet ab hac, Ut Optato per fingi munere valeat, latera leS etiam Arteria S, VenaSque omnes ita esse coangustandas, ut sanguinis transitus praepediatur ρ Ex hoc enim, ni fallor, derivanda non minus est celeris illa oborta Gangraena , quae nostrum sustulit Egrotantem , quam ex superiori nimis Llata Arteriae Vinctura, ob quam plures lateralium ramorum Anastomos es interciderint; ideoque ad arcendam quoque Gangraenam, Vel inferiori uti Vinculo , necessisarium prorsus Videtur.
J, ULLAs igitur negligens observationes, quoties praesto hae mihi
adessent, mecumque sedulo ea omnia reputans, quae nuper in medium attuli, in animum induxi meum circa Poplitis Ancurysma novum periculum facere, sed ad illud curandum dumtaxat aggredi , in quo superi US enumeratae qualitates , conditionesque reperuentur, sicut
140쪽
cum eis, eam dem que molem faciebant. Quae omnia mihi satis exploratum , atque perspectum reddere Videbantur, spurium hoc osse An eurysma, cui denique Febris adjungebatur vehementissima, validique , ac praesertim procedente nocte Ingravescentes, accedebant doloreS. Die constituta , praemissisque idoneis cautionibus, cultro tumorem secundum longitudinem profunde secui, ablatoque omni concreto sanguine, Arteriae lacerationem tantam Offendi, ut superiorem integrum ejusdem tractum Vinculo adstringere non antea potuerim, quam mihi per ipsum femur digitis, ferroque iter aperuissem. Ad inferiorem autem vinciendam Arteriae sedem me conferens, mirabundus inveni illam expansionis instar Apon euroticae haud secus Femoris ossi adhaerere, ac Aortam Vertebris aliquando adnecti conspicimus, quod mihi impedimento fuit, quominus hanc secundam vincturam satis accurate perficerem. La Xato nihilominus torculari, nil sanguinis ex superiori vinculo efiluxit, & parum ex inferiori , ets1 magnam mihi molestiam attulerint musculorum Arteriae , quae in tam longa dissectione necessario praecisae, copiosum fundebant sanguinem ; eumdem Vero sola compescui pressione, non tantum, quod uniuscujusque Arteriae vinctura praecipi, quam praestari facilius poterat, Verum etiam, quod aegri vires tam diuturnae, tamque gravi perferendae operationi pares futurae non videbantur. Ingenti igitur tumoris cavo flamentis siccis repleto, idoneisque pulvillis inferiori vinculo admotis, affectam partem circulari fascia obligavi, atque ita operationi finem imposui, torculari, remisso licet, laxoque, attamen in sua sede relicto, ut ilico pro re nata constringi posset. Postridie etsi torcular haud esset adstrictum , Gangraenam articulus minitabatur irreparabilem, quae die proximo AEgrotantem de medio sustulit.
ANIMADVERSIONES.UUM ego eventus ita infelicis causas perpenderem , multa hic sese mihi objecerunt incommoda, quibus ab Aneurysmatico Poplitis tumore summotis , rationi coninum Videbatur , fore , ut in illo Vinctura, eo, quem optamus , successu expediri, ac perfici posset.
Hinc tantum abfuit, ut ex celerrima AEgrotantiS nece animo conciderim , quinimo majores ex illa mihi accesserunt stimuli, & me