장음표시 사용
51쪽
Um, cfin causam naturalem exemplo alternos
rei Iosita explicare Mupossumus, vel altem se e non potest qui miraculum scribit aut narrat. At cur non potest etiam complecti, si quid sit praeter naturae ordinemὶ An ideo sortasse;quia ut ipse ait p.7 o. a. in sacris orieris multa tanquam
miracula narrentur, quorum causae ex principiis rerum naturalium notu facile possunt explicari' Verum,pneter ista, Sc alia plurima sint, ad quorum explicationem per naturales causa, nemo mortalium se accingere audeat.qualia v.gr. ssent, quod Vir primus ex terra, mulier prima ex Viri
costa consormata est: sic &,quod e spiritu sancto sine virili congressuDominusJesus conceptu& e sici quod aquis non modo ipse inambulavit , sed M Petro idem posse largitus est, di infinita illa , quae hominibus miraculose praestitit sanationum a morbis beneficia, & a Diaboli potestate liber tiones ;cui illo tempore, quo versabatur Dominus Jesus in terris, major Dei permissis potestas fuit in Isiraelem, ipsius populum, quam unquam antea; it agnosceretur is qui Satanam sub pedibus
nostris deturbare poterat, cum ito verbo etiam absens eum potenter expelleret, & quibusvis corporibus, sola voluntate,nullis admotis praesi- dijs,uitegram sanitatem unico temporis momento , quod natura non potest, nihil justo dc plazaeumque etiam longo satis spacio,restitueret. A de, quod ipse etiam toties futurum esse praedixit, quod & evenit, ut ex vera morte in veram deinceps Vitam, ad doctrinae, quam hominibus tradi-ricrat, confirmationem, a patre suo coelesti revocati
52쪽
catus eae An haec quoque sibi sumet per . naturales causis explicanda hic Philos litis, an impudenter reponet,quod non potest ipse,alios forsan i praestituros 3. An non cogetur saltem fateri, quisquis Deum aliquem agnoscit, varias simul causas naturales, subito ac praeter consuetum Ordinem, ad ea efficienda compulsas esse, quae illa miracula alioqui non, effecissent, nisi tunc regium Dei quoddam accessistet mandatum Z At hoc ipsium miraculum nullo altero minus censeri debet. Talia vero omnino oportet ea signa fuisse,quae certo ostenderent, JH um a Deo esse missum ad eam doctrinam hominibus tradendam, quae ipsos cre- dere jubebat etiam ea quae stupra naturam fiunt;
quale hoc imprimis est quod Jesus i ste Nagarenus
mortuos aliquando miraculose suscitaturus , ac pios aeternae vitae praemio remuneraturus sit Quibus quaeso naturae operibus vellet hic disputator, ipsum talem doctrinam certo confirmare Z An id ausit ipse vel cogitare t Ergo relinquitur, vel nullis operibus eam, ut oportebat, demonstratam est e, aut demonstratam esse non per apparentia
sed per vera miracula, id est, per talia opera, tua lia noster hic philosophus negat unquam esse facta,ut totam Christi religionem destruar. 6 et 3. Si excipiat, haec omnia deniq ue in causas mere naturales revolvi, si juxta ipsius doctri-
. nam, quam in . capite proposuit statuamus, ex aeterno Dei decreto naturales omnes causas ita concatenatas fuisse, licet ea concatenatio no- 'bis sit occulta, ut quo tempore singula fiebant, miracula per causas tamen naturales nam earum
53쪽
potentiam statuit illimitatam esse) effecta daren- . . tur. Verum aliud est dicere, quod cuivis promptum, aliud,quod hic postulamus,probare. 3 24. Instare poterit, ut p. 69.c. Cuicquid
fit,i ecinaeum leges regulas, cua aeternam ne-
cestatem veritatem involvunt, fieri. At hoc erbum,si penitius attendatur,per summam blasiphemiam etiam omnium malorum, quae committuntur, Deum palam statuit unicam esse causam. . Sed ne extra quaestionem abeam, si hinc argumentum petere Velit, dicam, argumentum ipsa quaestione esse obscurius.
g a 3. Atque ita jam absolvimus primum &praecipuum hujus capitis punctum,quod lysi erat,
nihil scilicet extra naturae ordinem posse fieri: ad cujus probationem non dubito, quin omnes, qui modo aliquid vident, multo potentiores ab hoc tanto promissore di clariores rationes exspectaverint. Veniamus ad alterum,in quo probandum suscipit, Nos ex miraculis nec Dei essen-riam, Meo existentam, nec proviam iam posse intestigere ined contra hac Ante melius percipi exfxo atque immutabit, natura ordine p.7o d. 6 26. Et haec quidem explicaturus. de Dei essentia, quae primo loco expedienda eratotque ostendendum, quanto facilius ex fixo naturae ordine, quam ex miraculis ea intelligeretur, protinus altum agit silentium. Jure, ni fallor. Nam
quomodo ex certo & fixo naturae ordine investigari poterit, quae sit ejus qui omnia moderatur essentiar Ego, quicquid garriant isti grandiloqui ostentatores, eam imperceptibilem sile dico, ac - nihil
54쪽
MIRACu Lo Ru M.' SI nihil plane de ea constare posse, nisi quod ipse in
verbo suo revelat, imo, nisi ipQ praeeunte, nefas esse puto in eam curiosius inquirere. Veniam ergo hanc etiam Vulgo det philosophus, ut ex miraculis non demonstrare valeant esientiam Dei, quam & ipse ut sibi non noscibilem satis vel ex fixo naturae ordine praetermisit. 9 27. De ejus existentia & providentia generatim sumpta, equidem non multum repugnavero, si quis eas contendat, melius ex immutabili naturae ordine, quam ex miraculis percipii cum ad eas agnoscendas non ad haec, sed ad ip siim naturae ordinem etiam Scriptura nos remittat ; ut liquet, si quis cum attentione legat Actor. p. I . & I7. item r. ad Rom. Et quis est qui considerato illo, undique tam pleno sapientiae Opere ac regimine mundi,non praesentemDeum vel ex minimis etiam quibusque creaturis agnoiacat, quarum singulaetam manifesta exhibent divinitatis specimina, ut quemvis attentum rimatorem in tantum stuporem adigant, ut sateri co gatur, se eas ne admirari quidem satis unquam posse: ac mox agnoscere, vel natura ipsa duce, si' aliquem earum numerum consideret, eum qui talia potest omnia posse Quis irem non lubens admittat, Dei providentiam, quae omnes curat, rectius ex eo colligi, quod eum naturae ordinem instituit, quo per omnia iacula omnes nutriantur,quam ex eo quod Istaelitas manna per annos quadraginta in deserto olim paverit Z Ut ne dicam, quod multa miracula non ad integros po
55쪽
36 . VINDICI AEpertinuerunt. Non est quod hic multum litige
s et 8. Sed quis concedet Sophistae, nec ejus
existentiam nec providentiam ex ijs nos posse agnoscere 3 Concedo sane nusquam Scripturam, nec Veteris nec Novi Testamenti, quod sciam, ullum memorare miraculum esse iactum, ad probandum hoc ipsum quod Deus aliquis existat: nam alij fuerunt miraculorum fines: fateor item, nescire me,quibus in oris illud vulgus inveniatur, quod supra dixit existimare, ex nulla re clarius existentiam Dei probari posse, quam ex miraculis , sed probari eam sane ex ijs posse apparet, si vel minimum quid de ipso docere possunt , id quod non possent, nisi ipse existeret. s a9. Praevidit sertasse, id sibi objiciendum,
eoque ut anteveniat eam exceptionem , dicit' p. 71. d. Ex opere, ω aboliae ex eo, quia πι- Frum captum superar, nos miem gere nihil posse :ut ingeniose mox colligat Ex miraculosve opere quod nostrum ε aptum fuerat, nec Dei esse,iam, nec existentiam, nec ab solute aliquia de Deo iure 6 re π* posse. Ac quis non videt, hanc esse captionem, S lusum puerilem Z Nam etsi meum superet captum,quae sit proxima & necessaria miraculi causa, non superat tamen captum meum,
quod ipsum illud ab aliqua pendeat causa. Si ergo
pendet a Deo, quod est necesse, cum ex hypothesi & mea & ipsius non pendeat a naturae ordinario cursu, an non sole clarius mihi sequitur ex tali miraculo, habere Deum potentiam fa-ςiqudi aliquid yel extra, vel supra, vel contra na
56쪽
Mi R A Cur o Ria M. SI turam 3 Id quod non est nisi ejus qui superior
ipsa natura sit. l9 3 o. Scio, ipsem hic posse regerere id quod
scribit p. 7 a b. Cum miraculum opus limitatuissi, nec unquam nisicertam cs limitatam potentiam exprimat, sut si viter lepideque nugatur certum est nos ex tali essectu non posse concludere existentiam causa , cujuι potemia sit infinita. Eodem virgumento liceat ipsi divinae potentiae infinitatem irridere, quotiescunque demon stratur per creaturas, quae ipsae singulae non minus quoque limitatae siunt, quam miracula. Quaeso ostendat mihi ipse vel ex Sole omnium creatu- ararum, ut videtur, praestantissima, imo ex omnibus omnino creaturis simul siumptis, divinae potentiae infinitatem, si tam praestactus esse velim, quam ipse est. Non poterit. Cur ergo non me possit miraculum etiam convincere deDei,seu de ejus qui naturae legibus non adstringitur, existantia Z6 3I. Cur non item de providentia Dei erga eo. , in quorum gratiam miracula ipsa edidit e Loquor enim jam de particulari Dei providentia,
non de generali illa, quam adversarius tam magnifice aliquanto post extollit, qua totim inquit natura rationem habet p. 7 . b.) oblitus etiam particularem illam nobis esse consideranda,quam solam miracula docere, dicuntur : le qua sola
nunc illi agendum esset Nam quid iniquius , quam ipsiim affingere nobis, quod urgeamus, miracula extraordinaria docere illam Dei pro- vidcntiam , qua tota rerum ordinaria natura
57쪽
dirigitur. At stulte ab ipso ita colligitur,non docent miracula, per Dei providentiam totius na- . turae rationem haberi ; Ergo nihil de ejus proxidentia docere possitnt. Quin contra & existen- stentiam dc providentiam ejus inquam selide
possunt docere, non mori quatenus opera suor, qua hominum captum Iuperant aut superare duntuΥ, verum etiam quatenus supponerentur ut
ipsius verbis utar ex p.72. ordinem natWH destruere, sive interrumpere, aut ejus legibus repugnare, quamvis ibidem iactet, se demonstrare,
quia eatenus no tantum nultam Dei cunias uem dare possent , sedcontra istam quam natura lifer habemus adimerent, Ir nos de Deo omnibus dubitarefacerent. Credo, ipsum eos sel os re spicere, cum sic loquitur, qui stupponunt, quod Dei essentia nihil possit esse aliud, quam ipsius naturae potentia, ut supra dixit, aut Pi saltem
Natura ordinem , eodem modo quo ipse Vult, fixum atque immutabilem ex Dei decretis cinci-
luntate libertatem, ejusque in creaturas domi- 'nium agnoscunt, mera stultitia est nova haec phialosophi sapientia. 5 3 a. Is vero,antequam ad tertiam quaestionem procedat,ian uamsententiam,vem'e qκod ex miraculis Deam non possum in cognoscere sp. i a quoque auctoratare Scriptura confirmare Ara editur. Ego dico, nisi miracula cen
58쪽
provocaturos. Manisestae igitur Sctiptum: obloquitur novus philosophus, qui quamvis profit - rur ipse ibidem, Scripturam hoc nul bi aperte do- ' cere, facio tamen ait ex styo id concludi posse,im- pram ex eo,quod Moses De t. cap. I 3. prccipitiae Prophetam iactarem, quamvis faciat miracula, mortis tamen damnent osc. Ex quibus clare fe- qaestur, inquit, miracula etiam Ualsis prophetis pesse feri c homines, nisi Dei vera cognitione , amore probesint muniti,aequefacile ex miraculis falsos Des,ac verum posse amplecti. Hoc praesupponit magister, permittere Dei sapientiam ct aequitatem posse, ut nec pauciora numero, nec minora virtute miracula faciant falsi propheta: aut doctores, quam ea vel omnia simul sumpta fuerunt, quibus aut prius Isiactitarum,aut posterius Christianorum religio confirmata fuit, ne excluso quidem eo miraculo,cujus simile ab orbe icondito non auditum est, ut quis ei qui coeQus a. nativitate esset, visium restitueret ; neque ijs, quibus vere mortui restituti sunt in veram vitam, cum doceat nos sacra Scriptura, talia tantum ab alijs illis aliquando fieri posse, quibus seducantur homines, qui amorem veritatis, qua salvarentur, recipere noluerunt. Seducuntur levibus, ij tantum, quibus leves sunt animi. Quod & ipse, etsi dissimulanter fatetur cum ab hoc periculo eximit homines vera Dei cognitione & amore probe munitos. Sed non opus ei erat tam sollicita cau-' tione: requirebatur tantum, ut ostenderet, ob salsorum prophetarum miracula eos etiam, qui res aequa rationis lance tantum perpendere Vel- . . C 6 laud
59쪽
AElent, in eodem versari seductionis periculo, cum nondum eam Dei cognitionem habent ad quam eos adspirare oportet. Si locum illum Deut. I 3. bene attendisset, agnovisset facile, in eo sermonem institui ad eos, quibus nulla iusta causa esse poterat, ob unum aliquod praedictionis miraculum a vero Deo, qui se ipsis tam abunde patM- cerat, deficiendi : vidisset etiam,ex eo textu posset patere,si quid tale Deus pateretur evenire, passurum ideo tantum fuisse, quod ipsi veritatis amorem non digne recepissent, atque ideo in eam incidere tentationem essent meriti. Quod si vero etiam hoc loco per veram Dei cognitionem eam intelligit, quam supra nobis depinxit p. 72. l. I. dc a. de qua et in insta erit aliquid dicendum, . dico, eum insignem lectori suo sucum facere,. nam is hic proculdubio falutarem cognitionem, de qua jam agimus meditatur: adde quoque aperte salsiim esse,id quod ibi a Mose dicitur, D
minus Devi vester vos tentat, ut friat , num e- . ametis integro corde vestro' animo vestro Deut.
I 3. V. 3. ad eos dirigi, qui philosophicam illam Dei cognitionem habent, aut habere debent. 6 33. Audivimus primum de primarium argumentum : sequitur secundum, quod I raelitaex tot miracusis nultam de Deo favum coΗceptum formare potuer-t, quod ipsa ex errentia restatas Linquit p.7 3 .e.f. Nam,cumsibi persuadereQ, Moysen ab iis abiisse, numina vi bilia ab Marone petierint, vitulus, proh pudor i eorum Dei fuit Mea , quam tandem ex tot miraculis formav
μ' . LP contra, quamvis dicere possem, stul-
60쪽
tum mihi videri algumentum , cum sic colligit, Non Armaverunt sibi ullum de Deo ex tot miraculis sanum conceptum, eigo nullum sibi inde sermare potuerunt ;. tamen hoc omisi dicam, eos optime intellexisse, illum Deum selum, qui Mosen ad ipses miserat, ex ἈEgypto se eduxisse cum tamen is nondum se sub ulla imagine colivetuisset, Mose digresso, ab Aharonepelijsse, ut visibilem sibi aliquam ejus colendi figuram pro- poneret, adoraturi quamcumque is effingeret. Non eigo ex mirgculis illis vituli ideam sibi irmaverunt sed statuata sermandae auctoritatem. Aharoni soli permiserunt. Cur jam ergo non statuit potius hic philosephus, cum Mosen disces' sise putarent, eos lapses fuisse ad illam insaniam, ad quam ipse sephista, tanquam ad summam sapientiam, omnes homines hortatur, quanquam graviter ea de causa deinceps puniti fuerunt Israe litae, , ut judicarent, quod Dei externus is esset
cultus, ab uno quoque, quamlumvis eum minus etiam in animo tuo probaret,exercendus,imo Vel contra propriam conscientiam, quem princeps
iniungere vellet Qua de re si quis plenius impiam Theologico, seu Atheopolitici , sentenistiam cognoscere velit , legat modo libri ipsius Caput. I9. ibi videbit, me ipsum suis hic dcpingere coloribus , ac nullo alio quam suo ipsius jugulare gladio. Licebar ergo Israelitis, Mose
amisso, cui jure putabant succedere Aharonem, secundum hujus magistri hypotheses vitulum istum in veri Dei honorem colere. Nec video cur
ipsum hujus ipsbrum lacti tali tempore pudere, χ C I debuisset: