장음표시 사용
61쪽
61 VINDICIAE debuisset: quin si vixisset inter ipsos, chorum, Puto, duxisset procul omni dubio.
g 3 Tertium argumentum: Asaph quam- - vis tot miracula assaeivisset, de Deiproviaeentia ramen dubitavit sp.7 3. .) Respondeo nemine n docere, Visa, nedum audita modo, miracula pic- tatem & fidem de Dei providentia hominibus infundere potuisse. Fatendum est, eos etiam, qui de miraculis nulli dubitabant, in ejusmodi tentationes aliquando potuisse incidere ; eo quod plurima ad demonstrandam illam erga singulos providentiam parum admodum, aut etiam nihil omnino, faciebant: sed tamen ijdem illi, ubi ver- bum Dei per omnia serio attendunt, eas tentationes superare poliunt & solent, si cum Asapho ingrediantur & ipsi sanctuaria Dei, & considerent impiorum novissima, ut in illo ipsb Psalmo 7 3. V. r I. Asaph idem testatur. Tunc ergo etiam per miracula in ipsa illa fide providentiae divinae confirmantur: nam & ea jubet Sacra Scriptura ad ejus fidei confirmationem attendi. Quod nec mirum, cum appareat ex ijs quaedam impistrum novissima etiam quasi ad oculum demonstras te qualia fuerunt, Diluvium veteris mundi, Sodomae & vicinarum urbium interitus, Pharaonis cum exercitu submersio, Chorari, Dathanis, &'Abironis cum suis pet teriae hiatum absorp-tio , & alia nonnulla , quae judicem Deum hominibus proposuerunt. Quid minus ergo demonstrat hoc argumentum , quam Deum aut ejus providentiam ex miraculis non posse
62쪽
s 3 s. Sequitur quartum, nam numero argumentorum pugnare amat hic miles, de eorum pondere parum sollicitus: Salomon etiam, inquit p. 73.fθ cujus rempore res Iudaeorum in summρ vigore erant , suspicatur, omnia casu c- ingere. Hiae Eccles. cap. 3, P. I9. 2 o. a I. c, cap. 9. v. 23. . Multi, credo, istis locis existimabunt, Salomonem alios potius temere ex rerum successibus judicantes , quam se ipsum, designare: verum sive hoc , sive illud statuatur, quid facit ad concludendum , quod ne attentus quidem veritatis inquisitor ex miraculis aliquid boni haurire possit, ut ex iis cum Salomone eodem inferat, quod omne opus Deus adducet in judicium, super omni occulto, sive bonum sit, sive malum i Eccles cap. ult. v. ult. Probabilius est , Salomonem .id ex miraculis aut doctrina Prophetarum per miracula confirmata , intel- lexisse, quam ex fixo naturae ordine vel ex noti nibus universalibus & communibus, atque a n
tura notis.s 36. Restat ultimum, quod sie proponitur pδg. 7 3 .f. 7 . o. Denique omnib- 1ere Prophetis hoc ipsum valde obscurum fuit, nempe quo
modo ordo natura γ' hominum eventus, cum comceptu , quem δε Dei providentia formaverantis possent convenire. At non opus erat, eos hoc in- telligere: sufficiebat, fidem de Dei providentia eos habere, & in ejusdem sapientia acquiescere ut & nos oportet, exspectantes, ut quae Occulta sunt suo tempore, ubi.opus erit, in lucem protra
hantur. Constitit illis de veritatet istius providen-
63쪽
tiae ex ipsa verae religionis confirmata doctrina, inde a primis patriarchis per manus tradita;quam liquet ex cap. II. ad Hebraeos tam potentem fuisse in ip rum animis, ut per fidem, tanquam pem regrini in terris vixerint, aliam quaerentes ciVitatem , qua post hujus vitae spacium decurium
aeterna potirentur.3 37. Nullam habent ergo Philosophi argumenta vim ad probandum, quod ex miraculis nulla Dei cognitio haberi possit ue imprimis si attendatur,. quod in QV is Scriptura saepe reperitur, ipso hoc quoque autore id monente pag. 7 . c. Deum porteκδa fecisse, ut hominibus i otescerer Sc. ω signa fui dedisse, ut Ipraelit cognoscerent, eum esse Deum. Haec vero istum hominem non movent. Scripturae auctoritati suam opponit confidentiam. Nam isde, inquit, no equis tur, miracula id revera Acere ,sed tantum sequiarin , Iurios raseae habuisse visiones, ut facile ijs, . miraculis c-viscipossent. Respondeo, probare ipsum debuisse, quod ex eo non utrumque simul sequatur ; nempe & voluisse Deum, nisi simulatorem eum fingas id quod se voluisse dicit , ut Israelitae per haec eum cognoscerent,tum Zc eum per haec ipsa summam sui cognoscendi ipsis opportunitatem praebuisse, vel eo ipsb quod tales opiniones haberent, vel etiam quavis alia de
6 38. Verum quicquid illa miracula potuerint , non tamen , inquit p.7 re veram Dei ideam cogκitionem re poteran fed tantum facerem concerirent. dari numen omnibuν rebus
64쪽
s nori potentius. Non tantum ut concederent,
o bone , sied etiam ut id intelligerent, quantu quidem ea res certo intelligi poterat. Et cur non etiam eadem opera, quod Deus ipsos ad legis suae obedientiam ijs promissionibus invitabat, de quibus consequendis, si Obedirent, nullam poterant habere dubitandi causam Tam certa erant haec omnia, ut certitudo major nulla jure posset postulari. Quod de vera Dei idea excipit, nil nisi nugas agit, cum per eam aliud nil videatur intelligere, quam ut supra scripsit. p. 7 i. ris ) ης homelius Deum, deique vol-tatem cognoscere, quo melius res naturales curis imus. Haec est isti homini Dei cognitio: nam salutarem illam, de qua sacrae litterae loquuntur,qua Dei a nobis praesta da voluntas attenditur, ne per somnium quidem apparet eum unquam vidisse. 6 39. Prius quam pergamus, digressiuncula nobis hic utendum est ad examinandam rati nem illam, qua cin eadem hac pagina 74 d. utitur homo ad probandum, sequi tantum ex
miraculorum commendatione in Scripturis aliquoties repetita, Judaeos tales opiniones habuis se ; rationem nullo certe dignam ampliore responis , nisi quo ipsius improbitas retundatur: haec stat ejus verba : Supra etaim in capite fecundo clare ostendimus, ratio pro elicas, sive qua ex revelatiove formauur, nou elici ex natio-uibus universabbin γ' comminibus, sed ex concessis, 'quamvis absundis, or opinionibus eorum, quibus res reve&κtur, sive quos Spiritus conuim Te vult, tu multis exemplis instravimus, etiam
65쪽
ertam testimonio Pauli, qui cum Graecis cras G-- cins cum Diau durius. Quis non videt vel stulte admodum, vel pessima fide, ad Pauli exemplum provocari, ut ostendatur Prophetas argumentatos esse ex concessis eorum, cum quibus xem habebant,opinionibus ad eos conVincendos. FunSos putat esse lectores omnes, cum iis talia molitur obtrudere, quae nunquam credent ipsiunex animo sentire. 9 o. Sed non mirandum est,irrisorem scripturae eam ludibrio habere. Id apparet ex aliis item exemplis ; & quibus nunc duo mihi occurrunt non piaetereunda. Unum est ex capite ipsius f :p. 1 7. Ubi verba illa Esaiae,quae leguntur cap. 3 8. Vers. 8. Tunc erumpet sicut aurora lux tua, & tua
sanitas protinus efflorescet, & ibit ante te justitia tua, dc gloria Dei te aggregabit, illustrat hac a notatiuncula, post finitam paginam addita, ad ira postrema, gloria Dei te aggrmabit. Hebrai
1mo est inquit quo tempus mort timue catin, aggregari a opulo κο morisignifica videmnes. p. 4 9. veri 29. 3 3. Quasi legendum sit, us te
aggregabit ad patres,aut ad populos tuos. At quς- rendum est hic tantum quid id sit quod dicitur Dei gloria aliquem collectum. Omnibus homini . bus moriendum est aliquando:an ideo gloriaDei omnes aggregabit 3 Ipse hoc ipso in loco dixit, Esaiam in hisce verbis, damnata hypocrisi, delibertate legendum est ibi sertasse liberalitate de
'charitat c erga se & proximum commendata,pro his pnenua promittere.Mors si in se ipsa consideretur,poena est,non praemium; aut si praemium,
66쪽
non majus tibi praemium est Sophista in homine pio, quam in impio: Si id vis,quod te velle existi-
mare cogor, aut quod omnium animarum ratio- .nalium essentia, si ea corporibus superstes sit,pari modo in ipsam Dei essentia m migret, aut riden- indos esse omnes qui quid post hanc vitam sperant, cum ip si evanescanr. Verum cur illud gloria Dei te colliget cum colligere perse positum nusquam significet vitam adimere eam tamen significati nem hic postulat.Manifeste aliud nihil id sibi vultiquam,Tunc gloria Dei decoraberis: idque in hac vita, ut immediate addita verba vera 9. palam faciunt , Tunc invocabis, inquit, & Deus exaudiet te&c. Frustra sperat Sophista irtasse eo quod alibi gloriatur de Hebraicae linguae peritia,satis ignaris fore, quod locum eum pro auctoritate sua
g i. Alterum est ex cap. 3. Pag. praecipue 38) Ubi Balaamum, stulte quidem meo judicio, miris extollit laudibus ue primum eo quod Balaacus his ad eum usius sit verbis, Scio Mim cui ben dices benedictum, c, cui maledices maledictum free. Quis hinc sequi videat, etiamsi vel Deus ipse Non Balac,qui,ut homo, errare potuit, aut nocetiam tum state spectare voluit, ut subditis suis animus ad arma tractanda major adderetur, Si Balaamum ad maledicendum Israelitis, vel per mendacem adulationem, si ita opus filisset sic inducere potuisset Sed & si ipse Deus, inquam, e verba ad Balaamum locutus esset; quis hinc sequi videat, quod Balaam eandem virtutem habucritiquam Deus Genes c. I 2.vers 3. Abrahamis
67쪽
N D I C Ι AElargitus estὶ Sic enim loquitur noster pag. 3 r α' Dico ego, talem virtutem Abrahamo ibi non adscribi,quod benedicti:,aut maledicti essent, quibus is aut bene aut malediceret , Sed de solo favore, quo ob pietatem Deus Patriarcham illum complexus eri,ibi agi : Benedicam,inquit, benedicentibus tibi, & maledicentibus tibi maledicam, Jc benedicentur in te omnes familiae terrae. Quid si- 'ila e si in hoc Propheta Balaamo, homine certe impijssimo, ex quo tempore ei merces iniquitatis ampla oblata fuit, qualiscunque ejus vita antea
s 42. Et quid magis a veritate alienum fingi potem quam id quod id.c.d. garrit Sophissa,habuisse eum id quod praecipue Prophetas de
Prophetiae Veritate certos reddebat, nempe animum ad solum aequum dc bonum inclinatum λQuod diserte repugnat facite Scripturae. Nam ut nunc praeteream, temere illud dici, quod nihil prophetas de divinitate siuarum revelationum magis potuerit erudire, quam ipsbrum animus ad aequum & bonum propensus, nam id manifeste falsium apparet ex Christi testimonio Mati. 7.cum loquitur de Prophetis iniquitatem operantibus zdico si non alios veros Prophetas dici volumus, quam eosquibus injunctum fuit, ut Dei nomine. aliquid aliis annunciarent, quales proprie veros fuisse Prophetas equidem existimo ) nullus eorum unquam dubitasse invenietur. an a Deo, an aliunde mandatum illud sitium accepisset, adeo ut sine ulla causa fingatur,eos certitudinem illam
68쪽
& sngitur ab ipso p. i7 ) quamvis scriptura
non semper Signi, quo de divinitate revelationis suae certi lacti sinat, mentionem faciat, tamen cre- dibile este eos praeter revelationem semper sigi num quoque habuisse aliud. O stendendum erat, eos, post Dei amatum, tamen adhuc justam dubitandi causam ha re an Deus esset, qui sese afflaret, an non. Dico de eo quod Prophetis mandatum fuit aliis enunciare, nullum ipsorum unquam dubitasse, nec signum pro confirmatione petivisse. 6 43. Sed, hoc omita, salsum esse dico Ba -
laamum ad bonum & aequum propenso fuisse -nimo. Legatur enim modo historia ipsa Numerorum cap. .2 3. apparebit, Deum ipsi diserte sig- nificasse, ne cum iis qui ad se venerant iret ad cimaledicendum Israeliticum populum, quia is benedictus erat. Quam Dei voluntatem licet probet sciret, tamen, cum ab aliis legatis major iniquita- . tis merces ad iis maledicendum promitteretur, Deum tentavit, ut liceret ad Balaacum ire, ad ei quantumcunque posset gratificandum. Ubi tune suit animus ille ad Qtum aequum & bonum intentus Θ & nihilo minus eo ipso tempore respon- sum divinum ei datum est, de cujus divinitate e- iam certus fuit, atque intellexit a Deo permitti sibi, ut proficisceretur ad legatorum petitionem,
si vellet, modo nihil aliud proserret, quam quod
ei Deus loqueretur. 6 4 . At in'itinere, vel eo quod jam Deum im- . pie tentasset, vel quod ex avaritia animo propen-
dcbat ad maledictionem a Deo vetitam, in illud
69쪽
mortis distrimen adductus est, ex quo vidit se & certo & mala morte re mulctandum,si quid lo-
queretur aliter quam Deus ei revelaret. Adeo ut benedixerit quidem Israelitis, non tam ex animi iacera obedientia, quam ex necessitate suppli- cii evitandi, quia aut animum non ad solum Donum & aequum, sed ad Israelitis contra Dei mandatum maledicendum retinetat, ut ex eo apparet , quod variis modis periculum secit per sacrificia,an aliquid maledictonis adversus eos obtinere posset, quamvis ignorare vix poterat, Deum non tam e sie mutabilem,quam sunt homines, aut habebat animum certe sallendi RegemMoabiticum, ut iniquitatis mercedem, si non ex toto,ex parte saltem consequeretur, cum per ipsium in speciem quidem non stetisset, quo minus Balac voto suo esci potituS. 6 s. An maior impietas dari possit ego non video ; cum ergo nemo ex tam sancto repente mutetur in scelestissimum,merito in gravillimam suspicionem trahitur etiam vitae ejus antecedentis aliquanta pars : quicquid ei philosophus noster, iam causidicum agens, per Omnia patrocinetur. . Nam quod Deus ei,dum erat in itinere,fuerit iratus, id etiam Mosi, inquiti, dum in AEgyptum ex
Dei mandato proficiscebatur,contigit. Vide Exodi c. . Vers a . p. 3 8. d. e. ὶ Quasi permissio, quam obtinuit Balaam,cum manὸato quod Mosi fuit a Deo impositum, possit conserit; & quasi similis utrobique irascenui causa fierit. Peccavit Moses, quod negligens fuerit ad filium suum circumcidendum , no' quod paratus ad mercedem iniqui- ε
70쪽
ΙR ACU LORUM. priniquitatis, si ullo modo licuisset, demerendam. At Balaam ipi dono suae Prophetiae conatus est abuti. Nihil tale in Mose invenitur. Sic & lepide ejus detestanda auri fames his verbis cibidem oexcusatur ab hoc causidico: nam quod argentum ad prophetandum accipiebat, idem Samuel faciebat,inquit. Vide I Sam. 9. vers. Σ. 8.Quasi Samuel etiam mercedem iniquitatis unquam approbaverit, aut animum habuerit ad maledicendum iis,
quos a Deo ipso benedicendos es e didicisset, aut consilium Balaaco alicui dederit Dei populum ad idololatriam Sc sicortationem seducendi, quo in maledictionem Dei tamen quacunque ratione praecipitarentur. Haec minuta sunt Philosopho isti. Nam c, si is aliqua re peccavit de eo vide
pec cet.Quasi nullum in eo Petrus & Judas peccatum nisil eve aut vulgare nolent.
6. Ol sanctum virum quem pro clausiu-Ia addit Sophi sta sine dubio Deo accepti stimum sitisse,nam impiorum orationes maledicta, inquit, Deum minime movent. Hic loquitur Philoisphus perinde ac si putaret, cum Balaaco, benedixisse ac maledixisse Balaamum quibus ipse
volebat. Oblitus se in eadem pagina contrarium di xiste. Non enim cui ipse volebat,dixit,bened cebat, nec cui Volebat, ma'edicebat, ut Balac putabat. At ego an semper id ille observaverit, non video unde nobis certo constare possit. His adhuc aliud subnectit Sophista ineptissimum argumentum adprobandam Balaami sanctitatem, quod