L. Annaei Senecae Opera quae supersunt

발행: 1852년

분량: 329페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

111쪽

DE BENEFICIIS LIII. V. H. 20.

XX. Illust solet quaerii Fratres duo dissident si al- iterum servo, n dem beneficium ei, qui patrem invisum non perisse moleste Iuturus est Non est ubi uni

quin bene sietum sit etiam invit prodesse, si-eut non dedit beneneium, qui invitus prosuit. Beneneium, et inquit, voeas, quo ille offenditur, quo torquetur Ahilia beneneia tristem ironimi et asperam hi Aeni, quemam

aliοdiu setare et rara, ui sanos, et indulis mererere. non est spectandum, an doleat quis benestet ueeepto sed an gaudere debeat non sis malus denarius, quem harbarus et ignarus forma publicae reiecit Beneficium et odit et neeepit, inmodo id prodest, si is, qui dabat, ut 13rodesset dedit nihil refert, an bonam rem malo animo quis aecipiat. gedum, hoe in contrarium verter odiis fratrem suum, quem illi expedit Iaahere hune ego Oeeidi

non est Mn ium, quamvis ille dieat esse et an eat in fidi s si me noeet cinimum aguntii pro iniuria. Video. Prodest aliqua res et ideo benenehim est i noceret ideo nos benefletum Meo quod ne prosit nec noeeat dabo, eι tamen beneficium erit patrem alleuius in solitudine exa hi me invoni, orytas eius sepelivi nec ipsi profui quid enim illius intererat, quo genere dilaberetur - nee 1ilio, quid enim per lio commodi aceessit illi diem quid eonseeutus siti sileto sollemni et necessario per me runetus est. Praesuli patri eius, quod ipse praestare vo-bluisset ne non ei debuisset hoc tamen ita beneficium est, si non miseriei ine et humanitati dedi, ut quodlibet cadaver abseonderem, sed si orpus adgnovi, si illio iuncio praestare, cogitavi. at si terram ignoto mo tuo inieci, nullum in hoe habeo hutiis ossieti dolatorem in publicum humanus. Dicit aliquis is quid lantopere 6 quaeris, ut adoris bene sietum tamquam rei, et iturus aliquando Sunt qui numquam iudieant esse repetendum et has ea usas adserunt seindipnus etiam repetenti non reddet, dignus ipse per se reseret praeterea si bono viro dedisti, exspecta, ne ii

iuriam ilii saetas adpellando, tamquam sua sponte Ted inurus non fuisset si mal viro de sisti, plectere. M

112쪽

ne elum verbo ne eorruperis reditum faciendo. Irae

terea lex, quod non iussit repeti, vetuit. Vera sunt ista quamdiu me nihil urget, quamdiu fortuna nihil cogit, petam potius beneficium quam repeliun sed si de salute liberorum agitur, si in perieulum uxor deducitur, sit triste salus ac libertas mittit me etiam quo re nollem, imperis pudori meo et testabor onini me fecisse, ne

opus esset milii auxilio hominis ingrati novissime recipiendi beneficii necessitas repetendi verecundiam vincet Deinde, cum hono viro beneficium do, si doriamquam numquam repetiturus, nisi necesse ueri LI XXI. Sed lex, inquit, non permittendo exigere votuit. ulta legem non habent nec aetionem, ad quae consuetudo vitae humanae Iese onani valentior da aditum. Nulla lex iubet amicoma in seerela non eloqui nulla lex

iubet fidem etiam inimi eo praestare quae lex ad id prae standum nos, quod allevi promisistius, adligat nullai

querar lamen cum eo, qui arcanum sermonem non con-

utipueri et fidem datam nee servatam indignabor. Selex beneficio, inquit, ereditum saeis. Minime non enim exigo, sed repeto, et ne repeto quidem, sed udmoneo. nam ultima quoque necessitas non in hoc aget ut ad eum veniani, eum quo diu mihi luctandum si . Si quis lani inpratus est, ut illi non sit satis admoneri, eum transilio 3 ne dignum iudicabo, qui gratus esse cogatur Puomodo

serierator quosdam debitores non adpellat, quos scit do- coxisse et in quorum pudorem nihil superest nisi quod reat, sic ego quosdam ingratos palam ac pertinaei ier praeteribo ne ab ullo benefletum repetum, nisi a quo

non ablaturus ero, sed receptumas. lΙ. Multi sunt, qui nee mre sciant, quod aeceperunt, ne referre qui nee tam boni Sunt quam grati e tam mali quana ingrati, segnes et tardi lenta nomina, non mala hos ego non adpellabo, sed commone saeiam ota ossicium aliud agentes redueam qui statim mihi sic respondebunt, , Ignoseo, non mehereui seivi ho te desiderare, alioquin ultro oluulissem rogo, ne me in artum exis umesi estiemini quid mihi praestiteris. os ego

113쪽

quare dubitem et sibi meliores et mihi saeero emeum 2 que potuero, peccare prohibobo, multo magis amicum et ne eeeet et ne in me potissimum peccet alterum illi benefletum do si illum ingratum esse non patior ne dura illi exprobrabo quae praestiti, sed quam potuero mollis Sime, ut polesialem reserendae gratiae saeiam, iniiovabo memoriam eius et petam beneficium ii ipse mere petere intelIeget. Aliquando utar verbis durioribus, si 3 emendari illum speravero posse. nam deploratum propter hoc quoque non exagitabo, ne ex ingrato inimi eum saeiam. 9uodsi admonitionis quoque suggillationem in- grali remittimus, segniores ad reddenda beneficia saetemus. uosdam vero Sanabile et qui fieri boni possint, . si quid illos momorderit, perire patiemur admonitione sublata, qua et pater silium aliquando correxit et uxor maritum aberrautem ad se reduxit et amicus languentem

amici fidem erexit

- XXIII. uidam ut expergiseantur, non seriendi, sed 1 commovendi sunt eodem modo quorumdam ad reseren- dain gratiam fides non cessab, sed languet hanc pervellamus. Noli munus tuum in iniuriam vertere iniuria est enim, si in hoo non repetis, ut ingratus sim quid, si ignoro quid desiderosa quid si oecupationibus distrietus et in alia voeatus oceaSion ei non observavi ostende mihi quid possim, quid velis. uare desperas, antequam temptes 2 quare properas et beneficium et amistum perdere undes eis nolim an ignorem, animus an saeuitas desit mihi experire. Admonebo ergo, non amare, non palam, Sine convicto, sin, ut se redisse in memoriam non redue putet.. V. causam dieebat apud divum Iulium ex veterminis quidam paulo violenuo adversus iei nos suos cimus apremebatur Memi isti inqiast, imperator, in Hispania trium emor isse circa Sucronem cuni Caesar meminisse se dixisset, meministi μέ m linqui id sub Da famarian e minimum umbrae spumem cam velles resistere se ventissimo sola et esse asperrimus locus, in quo eae rupibusaeuus unica illa arbor eruperat, quemdam ea commitis

nisu petulini suam substrarisse cum dixisso Caesar d

114쪽

106 L. AN EI SEmeis

quidni meminerim et vim sin eo ectus, in ivest

tus ire ad fontem prorimum non poteram, repere manibus solebam, nisi commilito, homo fortis ac strenvita, quam mmi in palea sua astrulisset potes emo, inquit, imperatim ad oscere Illum hominem am viam stalaum Caesar ait se non posse meam ognoscere, hominem pultare posse, et adiecit; puto ob hoc trium, quod se a eo l-xtione media ad veterem sabulam abducereti tu utique Menon es Merim, inquit, caesar, me non ad os eis: nam cum hoc factum est, te merum manea ad indam in acie oculus mihi emossus est et in eapste Me a ossa nec o Mamillam, si videris, ad Osees. --erueri Hispanastinis est. Vetuit uti exiliberi negotium caesa es asellos, in quibus vicinalis via eausa rixae aemum sierat, nutili

suo donavit.

a XXV quid ergo non peieret benefictu ab imp

ratore, euius memoriam mulsitudo risum eonsuderat quem suri una ingens merestus disponentem non patiebatur singulis militibus occurrere Non est hoc repetere

hienennium, sed resumere bono loco positum et paratum, ad quod tamen, ut sumatur, manus porrigenda est. R petam itaque, quia hoc uul ex magma neeessitate laeturus 2 ero aut illius causa, a quo repetam Tiberius Caesar inter initia dicenti cuidam Meministi, antequam plures notas su- miliaritatis veteris proferret, non memini, inquit, quia su

ri n. Ab ho quidni non esset repetendum beneficium

vianda erat oblivio aversabaturOmnium mulamii metam qualium notitiam et illam solam praesentem sortunum suam adspiei illam solam eogitari ac narrari volebat inquisit 3 rem habebat veterena amicum. Magis tempestive repetendum est benefletum quam petendum adhibenda verborum moderatio, ut nee stratus possit omenin nec ingratus dissimulare 'aeendum erat et exspeetandum, si inter sapientes viveremus, et tutnen sapientibus quoque indie ureis 4 lius suisset, quid rerum nostrarum status posceret DeoSquorum notitiam nulla res effugit, rogamus, et usos vota non e coriuat sed Minionent: Dis mimus linquam Homus . cus in sacerdos adlegat omela et aras religiose evitas.

115쪽

Moneri velle ac posse secundae virtus es quos Misequentes Detes parere hue illue lienis leniter motis fleetendus est paucis animus, sui rector optimus. Proximi sunt quia adimoniti in viam redeunt his non est dux detrahendus. Opertis oeulis inest aetes, sed sino Su, quam lumen diei inmissum ad ministeria sua evocat instrumenta cessant, nisi illa in opus suum artifex movit Inest interim 6 animis voluntas bona, sed torpet, mouo deliciis ac situ,

imodo omeli inscitia hanc utilem stem debentus, nee irati resinquero in vitio . sed ut na stri patienter erre offensationes pueror Dei semilaui, meimu ia Genus. quae quemadmodum saepe sordet uno aut altero verbo ad eontextiun reddendae lautionis adducta est; si ad reserendam gratiam admonitione revocanda est.

LIBER L

I. uaedam, Liberalis, virorum optime, exercendi tantum ingenii ausa quaeruntur et semper extra vitamiaeviit quaedam ei dum quaeruntur, oblevimento sunt et quaesita iis i. mnimi tibi copiam faciam. tu illa, utcumque tibi visum erit aut peragi iubes aut ad M. candum ludorum ordinem induet sint his quo te, si ahiro iusseris prolinus, nonnihil actum erit nam etiam quod diseere supervacuum est, prodest cognoseere. Dc voltu igitur tuo pendebo prout ille suaseri mihi, alia detinebo diutius, alia expellam et capite agam. II. An bene sietum eripi possit, quaesitum iεs uuidam negant posse non enim res est, sed aeuo.

116쪽

quomodo aliud est munus, aliud ipsa donatio aliud qui navigat, aliud navigatio et quamvis aeger non sit sine morbo, non tamen idest est ae*er et morbus ita aliud est benefletum ipsum, aliud quod ad unumquemque no-2strum benefleto pervenit. Illud incorporale est, inritum non m materia vero eius hue et illud aetauu et dominum muli L Itaque eum eripis, ima rerum natura rem eare quod dedit non potest beneficia sua interrumpit, non rescindit qui moritur, lamen vixit qui amisit oemtos, lamen vidit uuae ad nos pervenerunt, ne sint, es- ne potest, ne fuerint, non 'otest pars autem benenetia et quidem ertissini est, quae fuit. Nonnumquam usu beneficii longiore prolii benivi , benesteius quidem ipsumtion eraditur. Licet omnes in hoc vires suas natura advocet, retro illi agere se non Ileel potest eripi domus et psteunia et mancipiunt et qui equid est, in quo haesit benesipii nolitent ipsum vero stabile et inmotui est nulla vises stet ut ne hie dederit, ne ille aeceperit.

I III. greste mihi videtur M. Antonius apud Rabirium poeiam eum ortunam suam transeuntem alio videat et sibi nihil relieiuni praeter ius mortis, id quoque si cito

occupaverit, exelamare Hoc habeo quodcumque dedi O quantum habere potuit, si voluisset Hae sunt divitiae eertae in quaeumque sortis humanae levitate uno loco PermanSurae qua quo maiore suerint, line minorem ha-2bebunt invidiam. ut tamquam tuo parcis procuratores omnia ista, quae vos tumidos et supra humana elatos

oblivisci cogunt vestrae si agilitatis, quae ei reis claustrige indius armati quae ex alieno san imo rapta vestro defenditis, propter quae classos eruentuturas maria dedi ius,

propter quae quassatis urbes ignari, quantium letorum in adversos optun eonparet, iropter qua ruptis totiens ad sinitatis, amieitiae, ollegii foederibus inter eontendentes duos terrarum orbis elisus est, non sunt vestra in dePO- siti causa sunt iam iam qua ad alium dominum Speetantia 3 aut hostis illa aut hostilis an inii sti ecessor invadet. uastri Squomodo illa tua laetas dona dando Consule igitur rebus

117쪽

DE EXEFICIIS LIB. VI 2 4. 100 tuis et certant ubi earum atque inexpugnabilem possessionem para honestiores illasmon solum, sed tusiores saeuirus lisus imo simpleis, quo te divitem ad potentem pu . tas, quamdiu possides, sub nomine sordido iacet: domus

est, servus est, nummi sunt cum donasti, beneficium est. IV. Fateris, inquit, nos aliquando beneficium tonactebere ei, a quo aecepimus ergo ereptum est. Multa sunt, propter qua bene sicium debere desinimus, non quia ablutum, sed quia corruptum est. Aliquis reum me defendit, sed uxorem meum per

vim stupro violavit non abstuli beneficium, sed opponendo illi parem iniurnian solvit me debito, et si plus lamsu quam ante profueriti, non iamiam gratia exstinguitur, sed uleiscendi querendique liberias ut, ubi r eonparatione benestet praeponderavit iniuria ita non aufertur

beneficium, Sed vineitur. Puid non tam duri quidam ebet tarn scelerati patres sunt, ut illos aversari et eiurare iussasque sit niunquid ergo illi abstulerunt quae dederant minitue, Sed inpietas sequentium temporum ommendalionem omnis prioris ossisti sustulit. Non beneficium tollitur, sed benefiei gratia, et essicitur non ne habeam, sed ne debeam. Tamquam pecuniam aliquis, milii credidit, sed domum meam incendit pensatiun est editum dat orne reddidi illi, nee iamen debeo. ostem. modo et hie a

qui aliquid benigne adversus mea in aliquid liberaliter

sed postea multa superbe, eontumeliose, crudeliter, eoloe me posuit, ut proinde liber adversus eum essem, ae si nihil aecepissem vim benestetis suis adtulit. Colo 4num suum non tenet quamvis hah llis manentibus, qui segetem eius proculcavit, qui Suceidit tirhusta, non quia

recepit quo pepigerat, sed quia ne reeiperet esseei Sie debitori suo creditor saepe damnauar, ubi plus ex alium a abstulit quam ex rediit, petit. Non lanium iniera editorem et debitorem iudex sedet qui diecit peeuniam credidis ii quid ergo peeus ab isti, servum eius occidisti, argentum quod non emeras possides aestimatione suci debitor dise ede qui reditor veneras inter beneficia quoque et iniurias ratio consertur Saepe, inquam, e 6

118쪽

uo L. ANNAM SEM E

neficium mime nee debetur, si semia est dantem poenibiensia, si nuserum se dixit, quod dedisset, cum daret, suspitiivit, voltum adduxi , perdere se eredidit, non donare si sua causa aut certe non me Odit si non de iit insultare, gloriari et ubique laetare et Mereum munus suum laeere. Manet beneficium, quamvis non debeatur, sicuti quaedam pecuniae, de quibus ius creditori non diseeitur, debentur sed non exiguntur.

1 V. Dedisti beneficium, iniuriam postea Eessui etheneficio graua desintur ex iniuriae ultio. Nee ego illi gratiam debeo nec ille milii poenam alter ab altero a a solvitur eum dieimus beneficium illi reddidi non hoo

dieimus, illud nos, quo aceeperamus, reddidissa, sed aliud pro illo reddere enim est rem pro re dare. quidni eum omnis solutio non idem reddat, sed tantumdem nam et pecuniam dicimur reddidisse, quamvis numeraverimus pro argenteis aureos, quamvis non intem venerint nummi, sed dolegatione et verbis perseeia sol mali sit. Videris mihi dideret Perdis operam quoreum enim pertinet seire me, an maneat, quod non debetur surisconsultorum ista ineptiae sunt aeutae, qui heredit tem negant usucapi posse, sed ea quae in hereditate sunt, tamquam quicquam aliud sit laereditas quam ea quae in hei editato sunt. Illud potius milai distingue, quod potest ad rem pertinere, cum idem homo benesteium mihi dedit et postea seeit iniuriam, utrum et benefletum illi reddere debeam et me ab illo nihilominus vindiear aeveluti duobus nominibus separatim respondere, an ali rum alteri contribuere et nihil negotii liabere, ut benem eium niuria tollatur, mellei iniuria illud enim video

in hoo oro sterii quid tu vestra se hola iuris sit vos seia bis. Separantur aevones, et de eo quodJ agimus et dein nobis eum agiti iri non e sunditur soricula siqui apta me petaniam deposuerit, idem mihi postea furtum lac iit, et ego eum illo surti agam et ille mecum depositi. I VI duae proposuisti, mi Liberalis, exempla certis

legibus tantinentur, quas neeesse est sequi lex Iegi non miscetur. iuraque sua via iti depositum habet actionem

119쪽

propriam, tam mellereule quam furtum. Benesteium nulli legi subieetum est me arbitro utitur licet me conpurare inter se, quantum profuerit milii quisque aut quamuin no- euerit, tum pronuntiare, utrum plus debeatur niihi an debeam. In illis nihil est nostrae potestatis eundum est 2 qua uelinuri iii beneficio tota potestas me; est ego itaque iudie illa non Separo ne diduco, seu iniurias et honesteia ad eumdem iudicem mitisti alioquin iubes me

eodem tenapor amare et odisse, et queri et gratias ere, quod naturum recipit potius conparatione saeia inter se bellesei et iniuria videbo, an etiam ultro mihi

debeatur. 9 modo Si quis seriplis nostris alios superne 3 inprimit versus, priores literas non tollit, sed abscondit, sic benefieiuni su9erveniens iniuria adparere non patitur. VII. Voltus tutis, cui legendum me tradidi, olligit rugas et trahit fronteiit, quasi longius exeam videris mihi

dicere δυ uantum mihi dexter abis huc diripe cursum,

Non possum magis. Imque si tune satis savium existimas, illo transeamus, an ei debeatur aliquid, qui nobis invitus prosuit. Hoc apertius potui dicere, nisi

propositio deberet esse confusior, ut distineti statim subseeub ostenderet utramque quaeri, an ei deberemus, quino his, dum non vult, prosuit, et an ei, qui, uui ne Seit. Nam si quis eoaetus aliquid 2 boni fecit, quin nos non obligret, manifestius est, quani

ut ulla in hoc verba inpendenda sin Et hae quaestio facile expedietur et, si qua similis bule moveri potest, si totiens illo eogitationem nostram eonverterimus benenei, um nullum esse, nisi quod ad nos primum aliqua cogit uo deteri, dei id amica et benigna. Itaque nee flumini abus gratias agimus, quamvis aut magna navigia patiantur et ad subvehendas copias argo ae perenni alveo eurrani aut piscosa et amoena pinguibus arvis interfluunt nec quisquam Nilo beneficium debere se iudieat, non magis quam odium, si inmodicus superfluxi lardeque decessiti nuc ventus beneficium dat lie et lenis et aee dos adspir

120쪽

ret, nec uillis et sal ris ei biis nam qui beneficium niihi daturus est, debet non tantum prodesse, sed velle. Ideone nullis animalibus quicquam Aetur et quam multos

periculo vel oditas equi rapuit nee arboribus i et quam multos aestu laborantes ramorum paenas texit luid autem interest, imam mihi qui es ei pro uerit an qui scire non potuit, eum utrique velle desuerit uuid autem interest, utrum me iubeas navi aut vehiculo aut laneesto

Obere beneficium, an ei qui aeque quam ista propositum benemetendi nullum habuit, sed prosuit easu i VIII. fenesteium aliquis nescieris aeeipit, nemo an

sciente. Puomodo multos fortuita sanant nee ideo remedia sunt et in numen alicui cecidisse Dig ore magno causa' an statis suit quomodo quoria meam flagellis quartana eis

eussa est et metus repentinus animum in aliam euram avertendo suspectas horas sesellit nee ideo quicquam horum, etiamsi saluti fuit, Salutare est: si e quidam nobis prosunt, dum nolunt, immo quia nolunt non tamen

ideo illis benefletum debemus, quod perni ei a illoriam 2 eonsilia fortuna deflexit in melius. An existimas me embere ei quicquam euius manus cum me peteret, pereuS-su hostem meum, qui nocuisset, nisi errasset Saepe hostis clum apErte peierat, eliam veris testibus abrogavit fidem et reum velut suetion circumventum miserabilem 3 reddidit. 9uosdan ipsa quae premebat potEntia eripuit,

et iudiees quem damn Ruiri strant ausa, damnare Vatia noluerunt non tamen hi res heneficiuna dederunt, quamvis prosuerint, quia letum quo missum sit, non quo e venerit quaeritur et beneseium ab iniuria distinguit non 4 eventus, sed animus. Adversarius meus, dum contrariudieii et i irem superbia offendit et in unum testem clemo rem demittit, ausam meam erexit non quaero npro me erraverit contra me voluit. 1 IX. Nempe ui gratus sim, velle debeo idem Mere quod ille ut benesteium daret debui Num quid est iniquius homine, qui eum odit, a quo in turba caleatus aut respersus aut quo nollet inpulsus est atqui quid est aliud, quod illum querelae eximat, eum in re sit iniuria,

SEARCH

MENU NAVIGATION