L. Annaei Senecae Opera quae supersunt

발행: 1852년

분량: 329페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

91쪽

DE BENEFICIIS LIB. IV. 35 38.

euiusdam Medonis expulsus est quod ut nuntiatiunaeeucurrit, spiritum eius Teollegit, in villam illum sinuntranstulit, leotulo suo cessit, adfectum semianimemquare creavit, diebus triginta inpensa sua euravit, resecit, viatie instruxit, subinde die imi gratiam tibi reseram, videre tantum mihi imperatorem meum e ungat.

Narravit Iiilippo naufragium suum, auxilium lacui et et protinus petiit, ut sibi cuiusdam praedia donare Ille

quidem erat hospes eius is ipse, a quo receptus erat, a quo sanatus. Nulla interim reges in bello praesertim opertis oeulis donanti non suffiei homo iustus lot arm iis eupiditatibus non potest quisquam eodem tempore Et bonum virum et honum ducem agere quomodo tot milia hominum insatiabilia satiabuntyr quid habebunt, si suum quisque habuerii Haec Pthilippus sibi dixit, eum a illium induis in bona quae pelebri iussit. Expulsus bonis suis ille non ut rustieus intimam intus ulli eoulentus, quod non et ipse donatus esset, sed Italippo epist inistrictim a liberaliter scripsit qua coepi ita exarsit, ut statim Pausaniae mandaret, Mi a priori domino restituereti eterum inprobissimo militi, in Missimo hospiti, avidissimo nauisago limata inscriberet ingratum hominem testantia. Dignus quidem suit, cui non inseriberent 4 illae literae, sed insquiperentur, qui hospitem suum nudo sit naufrago similem in id sint quo iacuerat ,se litus ex pulerat. Sed videbimus, quis modus poem servandus 5 suerita audirendum utique suit, quod sumno seel est a'serat ouis autem poena eius moveretur, qui id comm se serat, per quod nemo misereri nilsericors posset XXXVIII. Dabit tibi milippus, quia promisib, etiam-isi non debet, etiamsi iniuriam facturus est, etiamsi seelus facturus est, etiamsi uno meis praeclusurus est naufragis litora Non est levitas a cognito et damnato errore dis dero et ingenue fatendum esti aliud putavi, linereius sum. ae vero superba sumtiae perseu rantia est: qii 1 semes di, qualecumque est, si mratimque sit. Non est turpe eum re niuiam eonsilium.

si Philippus possessorem ilium eorum listorii res 2

92쪽

84 L. ANNAE SENE E

quisset, quae naufragio ceperat, non omnibus miseris aqua et igni intεrdixerat Potius est, inquit, intra sines remi mei, literas istas oeulis inscribsendas durissima Donte cireumferre ostende, quam aera res sit in ensa hospitiuis praebe in acie tua legendum i siue deerotuin, quo cavetur, ne miseros tecto iuvare capital sit. Manis ista eo ut o sie erit rata, quam si illam in aes ineidissem. XXXIX. 9uare emo, inquit Zeno vester, eum quingentos denarios euidam promisisset mutuo et ipse inuni parum idoneum conperisset, amistis suadentibus ne da-2ret, perseveravit credero, quia pronuserat Primum alia condiei est in credito, alia in benenero Deeuniae etiam male creditae exaetio est, et adpellare debitorem ad diem possum, et Si soro cesserit, portionem seram. henelleium et totum perit et statim. Praeterea hoe mali viri est, illud mali patris familiae Deinde ne Zeno quidem, si maior suisset summa, credere perSeUEmSSet. quingenti donarii sunt, illud quod diei solet, in morbo consumat. sui tanti non revocare promissum Suut 1 Alcoenam, quia promisi, ibo, etiamsi frigus eriti non quidem, si nives cadent. Surgam ad sponsalia, quia pro- amisi, quamvis non concoxerim sed non, si ebrieitavero. Sponsum deseendam, via promisit sed non Si Spon dere me ineertum iubebis, si se obligabis. Stibest, inquam, tacita exceptio, si polero, si debebo, si haec ita emini essice ut idem status sit, quo exigis, qui sui eum promitteremi destitusire levitas erit. Si aliquid intervenit novi quid miraris, eum condicio promittentis mutata sit, mutatum esse consilium eadem mihi omnia praesta et idem sum Vadimonium promittimus, inmoti deseritur non in omnes datur actio deserentem vis maior excusat.

XL. Idem etiam illa qua εstione responsu in existima, an omni modo reserenda sit gratia et an bene sietum uti qu e reddendum sit. Ani naum praestare gratum debeo, eiurum aliqua do me serre, aliam non patitur mea in ieitas, aliquando elici

93쪽

D BENEFICIIS LIB. IV. 38 - M.

tas eius, ut debeo quid enim regi pauper, quid diviti 2

re dam, utique cum qui dat recipere benesteium iniuriam iudicant et beneficia subinde aliis hones eiis onerent quid amplius in horum persona possum quam velle nee enim ideo honesteium novum reicere debeo, quia nondum risis reddidi. Aeeipiam tant libenter quam dabitur sit praebebo me amico meo Exercendae honitatis suae ectyaeem malerium qui nova aecipere non vult, aeeeptis offenditur. Non repero gratiam quid a rem non est 3 per me mora, si aut oeeasio mihi deest aut saevitas illo praestiui mihi, nempe eum occasionem haberet, cum sa- cultatem utrum honus vir est an ratus apud bonum virum bonam causam habeo, aput malum non ago. Nee illud quidem existimo linei cud im, it reperre gratiam etiam invius his, quibus refertur, properemxis et instemiis recedentibus non es referre gratiam, quo volens aeceperis, nolenti reddere. uidam, eum aliquod illis mis sum est munusculum, subinde aliud intempestive remit iunt et nihil so debere testantur reteiendi genus est

protinus aliud invicem mittere et munus naunere expungere. Aliquando et non reddam beneneium, eum possim squando si plus mihi detracturiis oro quam illi collaturus, si illo non erit sensurus ullam adeossionem recepto eo, quo reddito illi multum abscessurum erit. uisestinat ubiqu reddere, non habet animum grati homitus, sed debitoris, et mireriter, qui nimis eupit solvere, invitus debet qui invitus debet, ingratus est.

94쪽

In prio,ibus libris videbar consummasse propOSitum, eum tractassem, quemadmodum dandum esset beneficium, quemadmodum accipiendum hi enim sunt huius omelisnesi quicquid ultra moror, non servio materiae, sed indulgeo, qua quo duci sequenda est, non quo invitati subinde enim naseetur quo lacessat aliqua dulcedine an, ainum, magis non supervacuum quam necessarium V riun quia ita vis, per, everemus perae iis, quaero meontinebant, serutaturi etiam ea, quae, si vis

Uerum, conne X sunt, non cohaerentia quae

quisquis diligenter inspicit, nee saei opera prelium nec 3 tamen perdit operam. Tibi autem, homuli natura optimo et ad beneneia propenso, Liberalis Aebuti, nulla eorum laudatio satissaeiu neminem umquam vidi iam benignum eum levissimorum os ne torum aestimatorem. iam boni

ias in eo usque prolapsa esl, ut ibi dari putes beneficium, quod ulli datur paratus es, ne quem messessa poeniteat, pro ingratis dependere. Ipse usque eo abes ab

omni iactatione, usque eo statim vis exonerare, quos obligas, ut quicquid in aliquem confers, velis videri non Praestare, sed reddere, ideoque plenius ala sic stata revertentur nam fere sequunturiensistet non reposcen-

tem et, ut gloria sugientes magis sequitur, ita fruetus beneficiorum gratius respondet illis, per quos etiam esse 5 ingraus licet Per te ver non est mora, quo minusam neneia quia sperunt, ultro reperint, nee Musabis conferre alia et subpressis dissimulatisque plura ne maiora adiderei propositum optimi viri et ingeniis animi, iam

95쪽

diu ferre ingrauun, donee seceris gratum nee in ista ratio decipiet subcumbunt vitia virtutibus, si illa non

cito odisse properaveris. II. Illud utique unice tibi placet velut mu*nifieo di- elumi turpe est beneficii vinei. uod an sit verum, non inmerito quaeri solet longeque aliud est quum mente concipis numquam enim in rerum honesta- um certamine superari turpo est, dummodo arma non

proteias, et vietus quoque velis vincere. Non omnes adab um propositum easdem adserim vires, easdem lacul

lates, eamdem fortunam, quae optimorum quoque eonsiliorum dumtaxat exitus temperati voluntas ipsa re tum petens laudanda est, etiamsi illan alius gradu velocioriantecessit, non ut in certaminibus at speetaeulum editis meliorem palma deelarat, quamquam in illis quoque saepe deteriorem praetulit easus. Ubi de officio agitur, quod auterque a sua parte esse quam plenissimum cupit, si alter plus poluit et ad manum liabuit materiam Sumeientem animo suo, si illi, quantum conatus est, ortuna pedimisit, alter aulem voluntate par si etiamsi minora quamne eepit reddidit aut omnia non reddidit, sε vult reddere et loto in hoe intentus est animo non mapi vietus est quam qui in urniis moritur, quem occidere facilius hostis potuit quam avertere. Puod turpe existimas, id accidere viro bono non potest, ut vineatur. numquam enim subcumbet, numquam renuntiabit ad ultimum usque diem vitae stabit paratus et in hae si tione morietur magna se aeeepisse prae se serens, paria ubiuisSe. m. Laeedaemonii velant suos pancratio aut cestu de Icernere, ubi inseriorem ostendit viet eonsessio cursor cretam prior eontig ibi velocitate illum, non animo ant cessit luetator ter abiectus perdidit palmam, non tradidit cum invicto esse Lacedaemonii cives suos magno aestimarent, ab his certaminibus removeriint, in quibus Helorem lacit non iudex ne per se ipse exitus, sed vox

eedentis et tradere iubentis Hoe quod illi in eivibus suis et eustodiunt, virius ae bona voluntas olimibus praestat, ne

96쪽

limquam vineantur, quoniam quidem etiam inter sup rantia animus invietus est ideo nemo recentos Fabios vietos dieit, est oecisos et Regulus apti R est a PoEnis, non victuS, et qui Squi alius site vientis fortunae vixae pondere obpressus non subnaitti an illium. In benefi-

eius idem est plui aliquis de epit, maiora, frequentiora et non tamen vietus est. Beneficia fortasse bonendiis victa

sunt, si inter sedaia et accepta conputes si dantem et aecipientem eonparaveris, quorum animi et per se aestimandi sunt, en s ne urunt erit palma solet enim sori. u etiam elim alter nultis volneribus eonsosSu est, alter leviter quidem saucius, pares exisse dicantur, quamvis

alter videatur inserio ,1 mo nemo vinci potest benesietis, si Scit debere, si vult referre. Si quod rebus non potest, animo aequat lite quam diu in hoc permanet, quam diu tenet voluntatem, gratum animum signis adprobati quid interest ab

utra parte munuscula plura numerentur Tu niuita dare potes, e ego tantum necipere possum tecum stat sortuna, tecum bona voluntas tante tam par tibi sum, 2 quam multis arnaatissimis nil di alit leviter armati. emst

itaque benestetis vincitur, quia tam gratiis est quisque, quam voluit. niun si uarpe est bene elis vinei, non opo ieι a praepotentibus viris aecipere boneficium, quibus gratiam referre non ussisi a principibus dico, a regibus, quos eo loco fortuna posuit, ex quo largiri multa posSent pauca ad inodum ob inparia datis recepturi r ges et prineipes dixi, quibus tamen potest opera navariet quorum illa exstollens potentia per animorum consen-3 sum n,inisterium siue constat. Sunt quid ait extra innem

subducbi cupiditatem, sui vix ulli liumanis desideriis continguntur, quibiis nihil potos praestare ipsa fortuna: nee se est a Soerate vinea benestetis, nee esse est a

Diogens, qui per medias Macedonum metas nudus in- . cessu aleatis talis opibus o nas ille tunc merito et sibi et eleris, quibus ad dispi Mndam veritalem non erat obfusa alim, supra eum eminere visus est, inhuquem omnia iacebant multo potvistior, multo iocupletior

97쪽

n BENEFICIIS LIB. V. 3-6.

suit omnia tune possident Alexandro plus enim erat, quod hi nollet aecipere quam quod ille posse dare.

V. Non est turpe ab liis vinci neque enim minus sor itis sum, si uni involnerabili me hoste eum mittis, nee ideo ignis minus urere potest, si in materiam incidit inviolabilem ammis, nec ideo serrum secandi vim perdidit, si non recipiens telum lapis solidus, invictaeam

versus dura naturae, dividendus est. Idem sibi de homine grato r.espondeo non turpiter vincitur benefletis, si ab his obligatus est, ad quos aut sortunae mapnitudo aut eximia virtus aditum redituras ad se beneficiis clusit. 2parentibus sere vincimur. nam tam diu illos odio habemus quam diu graves iudieamus et quam diu benesteia illorum non intellegimus eum iam aetas aliquid pr

denum collegitis adparere coepit propter illa ipsa eos amari a nobis debere, propter quae non amabantur , -- monitione , severitatem et inconsultae adulescentiae diligentem custodiam, rapiuntur nobis paucos usque ad verum metum a liberis percipiendum perduxi aetas,

eteri filios onere senserunt. Non est tamen turpe vinei 3 bene sielisis parmile quidni non sit turpe, eum a nullo turpe sit quibusdam enim et pares et inpares sumus: pare animo, quem solum illi exigunt, quem nos solum promittimus, inpares fortuna, qua si cui obstitit, quominus referret gratiam, non ideo illi tamquam violo erubescendum est non est turpe non consequi, dummodosAquaris Saope necesse est ante alia beneficia petamus quam priora reddidimus, nec ideo non petimus aut turpiter petimust, quia non reudituri debebimus, quia non per nos erit mora, quo minus gratissimi simus, sed interveniet aliquid exbrinsecus, quod prohibeat nos tamen ne vincemur animo ne turpiter his rebus superabimur, quae non sunt in nostra potestate.

VI. Alexander Macedonum rex gloriari solebat a inullo se benenetis victum non est quod nimius animMacedonas et Graecos et Caras et Persas et nasiones districias sine meret in suspiciat, nee hoc sibi praestiusso regnum a Thraciae angulo porrectum usque ad litus ii

98쪽

cogniti maris iudicet eadem re gloriari Socrates potest, eadem Diogenes, a quo utique victus est quierii vietus sit illo die, quo homo super mensuram humanae superbiae tumens vidit aliquem, ut ne dare quiequana 2 posset ne eripere rebelaus rex Socratem rogavit, ut ad se Mesrei dixisse Socrates traditur nolle se ad eum

venire, a quo aeriperet Mnesidia; purae redderesilli paria

non posset Primum in ipsius potestale erat non acet pero. deinde ipsa dare beneficium prior incipiebat veniebat

enim opatus et id dabat, quod utique i l non erat So-3 crati redditurus. tiam nune Arehelaus daturus erat aurum et argentum, recepturus ontemptum auri et argenti non poterat referre Archelao Socrates gratiam et quid tantam erat coepturus, quantum dabat, si ostendisset hominem vitae ac mortis peritum, utriusque fines lenentem si regem in luce media errantem ad rerum nauarum admisisset, usque eo eius ignaram, ut quo die soli id laeuo ruit, regiam eluderet et filium, quod in haeti ae r

chus adversis moris est, tonderet Puantum fuisse benesteium, si limentem o latebris suis extraxisset et honum animum habere iussisset dieensi Non est ista solis defeetio, sed duorum siderum coitus, eum luna humiliore currens via infra ipsum solem orbem suum posuit et illum obieetu sui a seondit quae modo partes eius exiguas, si in transeursu strinxit, obducit, modo plus legit, si maiorem partem sui obieeit, modo exeludit lotius adspeetum, si recto libramento inter solem terrasque media 5 successit. Sed iam ista sidera huc ei illo didue ei voloeitas sua iam recipient diem tεrrae et hie ibit ordo persecuta dispositosque ac praedielos dies habet, quibus sol

intereursu Iullae vetetur omnes radios effundere Paulum exspecta iam emerget, iam istam velut nubem relinquet,

iam exsolutus inpedimentis lueem suam libere mittet. 6 Soerales parem gratiam Arehelao referre non posset, si illiu regnare vetuisset parum scilice magnum benem esum a Soerale aecipiebat, si ulliun dare inuisset S

erasi Puar eivo o Soeraim Out Vir saeetus ei inius persamus sermo proredere soli ius erat, derisor

99쪽

BE BENEFICIIS LIB. V. 6. 7.

Omnium, maxime potentium, maluit illi nasute negare quam contumaeiter aut superbe dixit se nolle henelleia ab eo aceipera, cui non posse paria reddere. iniuit fortasse, ne ogeretur accipere, quae nollet timuit, ne

quid indignum Soci ate aeeipere Dieet aliqui si negas 7 set, si vellem: Sed insitasset in seu seni insolentem et omnia sua magno aestimari volentem nihil ad rem pertinet irinin tam aliquid regi nolis an Mespero a reget in

aequo utramque ponit repulsam, et superbo fastidiriaeerbius sis quam non timeri. Vis scire, quid vere volu rit nolui id ad voluntariam servitutem is ei ius liber tatem civitas libera ferre non potuit. VII. Satis, ut existimo, hane partem tractavimus, an Iturpe esset beneficiis vinei quod qui quaerit, ei non solere liominas sibi ipsos beneficium dare manifestum

enim suisset non osse iurpe a se ipsum vinei. Atqui apud 2 quosdam Stoleos et de hoe ambigituri an possit aliquis sibi bene sietum clare an debeat res erre

sibi gratiam. quod ut videretur quaerendum, illa secerunt solemus dioere oratias mihi asto et a nullo queri possum alio quam de nie: eo mihi irascor et eoo a me poenas existam et odi me multa praeterea huiusmodi per qua unusquisque de se tamquam de altero loquitur. o si nocere, inquit, mihi possum, quare non et benem Seium mihi dare possim Praeterea quae, si in alium comunissem, honestela voearentur, quare, si in me Ontuli, non sint quod si ab altero uecepissem, deberem, quare si mihi ipso dedi, non debeam quare sim adve sus me ingratus, quod non minus turpe est quam in se sordidum esse et in se durum ae saevum et sui neglegentem Tain alieni corporis leno male audit quam sui. 4Nempe reprehenditur adsentator et aliena subsequens verba, paratus ad salsa laudator non minus placens

sibi e se suspieiens et, ut ita di eam, adsentator suus. Vitia non tantum eum oris peeeant invisa simi, sed eum in se retorquentur. uem magis admiraberis quam qui bimperat sibi, quam qui se habes in potestate mentes s cilius est barbaeras inpatiente sinu alieni arbitrii regere

100쪽

quam animum suum eontinere et tradere sibi Platon, inquit, agit Sostrati gratias, quod ab illo didieibi quare

Socrates sibi non agat, trocmps se docuiU M. Cato ait: quod tibi deerit, a te ipso ut re quar donare milii 6 non poSSum, si eommodare possum Innumerabilia sunt

in quibus consuetudo nos dividit dicere solemus sine, loquar meo in m mihi aurem perneliam cssiae si vera sunt, quemadnioduni aliquis sibi irasci debet, sic et gratias agere quoniod obiurgare se, si et laudare quomodo damno sibi esse, si et lucro potest. Iniuria et beneficiam eontraria sunt si de aliquo dicimus iniuriam sibi fecit, poterimiis dieera et benemium sibi destit. I VIII. Natura sibi dedit. Natura prius est, ut quis debeat, deinde ut gratiam referat debitor non est sine creditore, non magis quam maritus sine uxore aut sine filio

pater Aliquis dare debet, ut aliquis cecipiat non est dat ene aedi per in dexteram manum de sinisu a transferre.

usuomodo nemo se portat, quamvis corpus suum movea et transferat quomodo nemo, quamvis pro se dixerit, adsuisse sibi dieitur iacte statuam silai tamquam patrono suo ponit quomodo Sisaeger, cum cura sit, Onvaluit, meree-dem a se non exigiti sic in omni negotio, etiam cum aliquid prodesse sibi secerit, non tamen debebit referre gratiam 3 sibi, quia non liabebit, eui reserat. Ut concedam aliquem dare sibi beneficium dum dat, et recipit ut concedam aliquem a sola eipere honesicium, dum accipit, reddit: domi, quod aiunt, versura fit et velut lusorium nomen sta, tim transibi neque enitia alius dat quam qui accipit, seu unus atque idem. Hoe verbuti debere non abst nisi inter duos logum quom0clo ergo it uii eonsistit, qui Sol obligando liberat V in orba ad pila nihil imuni est, nihil summum, nihil extremum, nihil primum, quia motu orclo

mutatur et quae sequebantur praecedunt et quae oecido bant oriuntur, omnia quomodoeumque ierint, in idem revertuntur, ita inhonii existima fieri eum illum in multa mutaveris, unus est. Cecidi sei iniuriarum cum quo agni non habet. adligavit et elusit de ii non tenetur benesi-

seium sibi dedixi protinus danti reddidit. Rerum natura

SEARCH

MENU NAVIGATION