장음표시 사용
211쪽
NATUR. θ EST. LIB. II. 39-43. 203bias danti prima, ut aiunt, monet et plaeata est et ipsius Iovis consilio mittitur. Mundam mi uit Iupiterinii stem, sed ex consilii sententia deos duodecim advocat. hoe vim. boni aliquid aliquando saeit, sed tune quoque non aliter, quam ut noceat nec prodest quidem inpune tertiam manubiam idem Iupiter mittit sed adtribitis 2 in consilium dis, quos superiores et involutos vocant, quia vastat, in quae incidit, et utiquo mutat statum privatum et publieum, quem invenit ignis enim nihil esse, quale fuit, patitur. XLII. In prima specie, si intueri velis, errat antiqui-Itas quid enim tam inperitum est quam credere fulminae nubibus Iovem mittere, columnas, arbores, nonnumquam statuas su s petere, uti inpunitis saerilegis, e eussis ovibus, incensis aris pecules innoxias seriat a vocatos ad suum concilium a Iove deos, quasi in ipso parum consilii sit illa laeta esse et plauata fulmina, quae solus excutiat, pernieiosa, quibus mittendis maior urbanuminum intersuit Si a me quaeris, quid sentiam, non existimo iam hebetes suisse, ut erederent Iovem iniquae voluntatis aut eerte minus paratum utrum enim tune, cum emisit ignes, quibus innoxia capita pereuleret, sceleraia
transiret, noluit iussius milier an non sit deessii uuida ergo seeuti sunt, eum hae dicerent ad eoereendos imperitorum animos sapientissimi viri iudieaverunt inevitabilem metum, ut aliquid supra nos timeremus utile erui in tanta audaei seelerum esse, adversus quod nemo si hi satis potens videretur ad detorrendos itaqu eos, quibus in noeentia nisi metu non plaeet, posu prunt Supra eaput vindicem et quident armatum.
XLIII. uare ergo id fulmen, quod solus Iupiter mit Iut, plumbile est, perniciosum id, de quo deliberavit et quod aliis quoque vis auetoribus misit quia Iovem, id
est regem, prodesse etiam solum pol et nocere O , nisi eum pluribus visum est. Dis eant hi, quicumque 2 magnam inter homines adepti polensiam sunt, sine eonsilio ne fulmen quistem minui advocent, eonsiderent multorum sententias, nociturum te Meni, hoc sibi μω
212쪽
204 L. AN EI SE OMyohant, ubi aliqiud pereuli debet, ne Iovi Oblem suum
i XLIV. In hoe quoque am inperiti non hierunt, ut lavem existimarent tela mutare. Oetaea in istud licthuam
Est aliud Ievirus flamen, in dextra C topum saevitiae Rammaeque minus, minus addidi irae:
tria secunda vocant Superi. 2Illos vero altissi illos viros Error iste non tetiuit, ut existimarent Iove in modo stravioribus, noco leviori latis sulminibus et lusoriis uti sed admonere voluerunt eos, quibus adversus pedem hominum fulminandum est, non eodem modo omnia esse psire utienda quae aenae stringi debere quaedam elidi ae distringi, quaedam admoneri 1 XLV. Ne hoe quidem erecti clerunt, Iovem, qualem in capitolio et in eteris asidibus eo limus, mittere massii sui mina, sed eumdem, quem nos, Iovem in sollegunt, reetorem usto deuique universi, animum a spiritum mundi, operis huius donii 2 num et artificem, cui nomen omne convenit. Vis illum fatum vocare non errabis hie est, ex quo SuSponsa sunt Omnia, ausa causarum vis illuni providentiam dioerer re et dices est enini, cuius consilio liuid mundo providetur, ut inoffensus exeat et aetus 3 suos explie eL vis illum naturam vocaret non peeeabis bio est, ex quo nata sunt omnia, cuius spiritu vivimus. vis illum Oeare mundum non fulleris ipso enim est hoe quod vides totain partibus suis inditus, evso sustinens et sua. Idem Emis eis squoquel visum est et ideo sitimi a dixerunt milii a Iove, quia sine illo nihil seritur. VL At quare Iupiter aut ferienda transii aut innoxia serit in In maiorem me quaestionem vocas, ut suus dies suus locus dandus est in-berim hoc di eo fulmina mitti a Iove, se si omnia essa disposita, ut etiam quae a illo non fiunt, tamen sinoratione non tant, quae illius est. nam etiamsi Iupixer Ita
213쪽
non laeti amne, Iussiter feeit ut nerent . Singulis non adest, et tamen vim et causam et manum omnibus dedit. XLVII. ut illorum divisioni non aee edo iniunt aut perpetua esse fulmina aut sinita aut prorogativa perpetua, quomini significatio in
totam pertinet vitam, nec unam rem denuntiat, sed contextum rerum per omnem deineeps aetatem suturarum
conpleetitur. Ilaec sunt fulmina, quae prima Meepto p trimonio et novo hominis aut urbis statu sani. Fini in adolem usique respondent pri rogativa sunt, 'quorum ni nae differri possunt, averti tollique non possunt. XLVIII. Dicam, quid sit, quare aut cliviosioni non consentiam nam et quod perpetuum voeant fulmei , initum est aeque enim talia ad diam respondeiat, nee ideo sinita non sunt, quia multa signifieant, et quod prorogativuna videtur, finitum est. nam illorum quoque consessione celetum est, quousque inpetratur dilatio privata enim fulgura negant ultra decimum annum,
publiea ultra tricesimum posse di Drri ho modo et istannita sunt, quia ultra quod non prorisahar, inclususti est. omnium eris imisum et omnis eventus dies stata sit.
non potest enim ulla ineerii esse eonprehensio uuae I inspicienda sunt in fulgure passim et vage ibeunt, eum possini sic dividere, quemadmodum ab Attalo philosopho, qui se laute disciplinae dediderat, divisa sunt,
ut inspiciant, ubi laetum sit, quando, cui, inquare, quale quantum. Iaec si digerere in partes suas voluero, uidpostea saeiam in inmensa procedam.
XLm uno nomina fulgurum, quae a Caste inna ponuntur, aperte distinguant et quid
de eis sentiam, exponam. Ait esse postulat DPla, quibus sacrifiei inierinissa aut non rite saeta repetuntur, monitoria, quibus stoeetur, quid cavendum sit, pestifera, quae mortem exiliumque portendunt, a Ila ei a quae per speciem alleuius boni nocenti an consulatum malo futurum gerentibus, et hereditatem, cuius conpendium magno uendum sit neommodo dentanea, quae spse temperieuli sine perieulo adserunt, per-2
214쪽
emptatia, quibus tolluntur priorum fulminum minae,
adtestata, quae prioribus consenuunt, ad terranea, qua in eluso fiunt, obruta, quibus iam percussa prius ne procurata seriuntur, regalia, cum Drum langitur vel omittunt aut principalia urbis liberae loea, quorum 3 signifieatio regnum ei vitati minatur, inferna, cuin e terra exsilivit ignis, hospitalia, quae sacrisse iis ad nos Iovem aeeersunt et, ut verbo eorum molliori utar, invitant sed non arcesserem invitusi nune venire innmagno insultantium periculo adfirmant auxiliaria, quae invocata, sed advoeanlium bono veniunt uanto simplicior divisio est, qua ute-hatur Attalus noster, vir egregius, qui Etruscorum diseiplinam Graeca subtilitate miscuerat ex fulminibus quaedam sunt, quae significant id, quod ad nos e tinet, quaedam autem nihil significant aut id, cuius in 2 tellectus ad nos non pertinet. Ex his, quae signisseant, qtiaedam sunt laeta, quaedam adversa, φωε iam nuta J, quaedam ne adversa nee saria. Advexsorum hae sunt
speeius , aut inevitabili mala portendunt aut evites,iliam quas minui possunt m qum prorogari. Laeta aux3 mansura signifieant aut eaduea Mixia aut partem habent boni partem mali aut mala in bonum, aut bona in malunt vertunt. Nee adversa ne laeta sunt quae aliquam nobisaelionem Signi fleant, qua nec terreri nec laetari debe-inus, ut peregrinationem, in qua ne metus quiequam nee spei sit.
LI. Revertor ad ea ulmina, quae significant quidem aliquist, sed quod ad nos non perun*M,. an quom utrum eodem anno idem homini suturum hi uim qiu, saetum in Nihil significani fulmina aut id, citius notitia nos es- it, ut illa, quae in vastum rure spat litur aut in deserias solitudines, quomnia signifieatio nulla est vel perit. I LII. auea adhuc die iam ad enarrandam
vim ulminis, quae non eodem modo omnem materiam vexat. Valentiora, quia resistunt, vehementius dissipat, edentia nonnumquam sine iniuria
transit eum lapide ferroque et durissimis Auibusque con-
215쪽
niset, quia viam per illa necesse est inpetu quaerati itaque tacit, qua effugiat teneris et rarioribus parcit, quamquam flammis opportuna videantur, quia transitu patente minus obstaeulum invenit loculis itaque integris, ut dixi, peeunia, quae in his fuit, eonflatu reperitur, quia ignis tenuissimus et oramina occulta transcurrit quicquid autem in ligno solidum invenit et contumax, vincit. Non 2 autem uno, ut dixi, modo saevit, sed quid quaecumque vis Reerit, ex ipso genero iniuria intellegis et sub men opero cognoscis interdum in eadem materia milia diversa eiusdem vis fulminis lacit, sicut in arbore quod
aridissimum, urit, quod solidissimum et durissimum est, terebra et frangit, summo cortilae di Ssipat, interiores libros in parte interioris actorisvrumpit ac seindit, solia pertundit ae stringit vinum gelat, serrum et aes landiti LIII. Blud est mirum, quod vinum fulmine elatum, Ieum ad priorem habitum redit, potum aut exanimat aut
dementes laeti. Puare id aeeida quaerenti mihi illud se, curriti in t vis ulmini pestifera. ex hoe remanere mi, quem spiritum in eo hum ne quem egit em striique verisimile est nee enim adlimri potuisset, nisi aliquod illi esset additum ineulum. Praeterea olei quoque ei 2
onanis unguenti inter post fulmen odor est ex quo adparet inesse quamdam subtilissimo igni et eontra naturam riet pestilentem potentiam, quo non icta tantum cadant,
sed adstata. Praeterea quocumque decidit tamen, hi odorem esse sulphuris ertum est, qui quia gravis est, saepius haustus aliena med ad hoc aeui revertamur 3
fortasse enim libesili ostendero, quam unitiarista a pli ibiosophiae parente Muum defluxeranti illa prini unet qua sivit eausas rerum et observavit effectus et, quod in lamminis inspeetionis longe melius est, utiliis rerum exitus
LIV. Nune ad opinionem Posidonii rever-1 tori e terra terrenisque omnibus pars humida e salur, pars si ea et sumida remanetli haec fulminibus alimentum est, illa imbribus. 9uidquid in asir sieci sumosi quo
pervenit, id includi se nubibus non seri, sed rumpi v
216쪽
claudentia inde est sonus, quem nos tonitrum vocamus 2 In ipso quoque aere quicquid extenuatur, simul siccatur et alest. lio quoque si inclusum est, aeque s gam quaerit et cum sono evadit ac modo universam eruptionem sagit eoque vehementius intonat, modo per par
a les et minutatim. ergo lonitrua hie spiritus exprimit, dum aut rumpit nubes aut pervolat volutauo autem spiritus in nub eones usi valentissimum est adierendi genus. ω nitrua enim nihil aliud sunt quam citi aeris sonitus, quis eri nisi dum aut terit aut mimpitur, non potest.1 U. Et si conliduntur inter se nubes, inquit, si is quem desidera ictus. sed non universus neque enim istae totis concurrunt, sed partibus partes nee sonmt mollia, nisi inlisa duris sunt itaque noti auditur fluctus, 2 nisi inpactus est. Ignis, inquit, dimissus in aquauisonat, dum exstinguitur. ut ita esse pro ma est. non enim tune ignis sonum efficit, sed spiritus per e
stinguentia fugiens. Ut dem tibi et fieri in nube ignem et exstingui e spiritu naseitur et adtritu. quid ergo inquit, non potest aliqua ex his, scurrentibus stellis ineidere in nubem et exstingui Mi sumemus o se
etiam aliquando hoc fieri nune naturalem causam quaerimus et adsiduam, non raram fortuitamque puta enim me consueri verum esse, quod dicis, aliquando post io- nitrua emicare ignes stellis transversis et cadentibus similes non ob hoe tonitrua saeta sunt, est eunt hoc se- 4ret, tonitrua saeta sunt clidem os ait fulgurationem speciem inanem esse, non ignem sie enim per noctem splendorem motu remorum videri Dissimile est me
Num. illi e enim splendor intra aquam ipsam adparet: qui sit in aere, erumpit ei exsilit a Vi Herae litus existimat fulgurationem esse velut apud nos indipientium τnium conatum et primam flammam inceriam, modo intereuntem, modo resurgentem: hine antiqui sulgetra dicebant nos tonitrua pluraliter dieimus, antiqui autem tonitrum dixerunt aut to num Hoe apud Caecinnam invenio saeundum virum et
qui habuisse aliquando in eloquentia nomen, nisi illum
217쪽
NATUR UIAEST. LIB. u. 54-53. 209cieeronis umbra prossisset Etiamnune illo verbo uteban 2
tur antiqui corresno , qtio nos producta una syllaba utimur dicimiis eniti ut splendore si suus oro at tuis ad signifieand tun tiane e nil ibi laus Suhitae ui eis eruptionem mos erat correpta media γllaba uti, ut dicerent fulgsire.
LVII. 9uid ipse existimem quaeris' adhue aenim alienis opinionibus eo nam odavi maritimidi eam. Fulgurat, eum repentinum ius humen hiscuit. id evenit, ubi aer in ignem externuitis nubilais vertitur nec viles, quiluis longius prosiliret, invenit Non mira 2
ris, tuto, si aera tu molus extenuat aut extonuatio incendit Si liquescit ex ussa a lans unda et adtritu adris velut igito distillat ideo plurinui aestato iunt ulmina, qua plurimum calidi est Maellius autem adtritu Gliclorum
ignis exsistit. osteni autem modo sit fulgur, quod tan 3 tum splendet, et fulmen, quod ineendit se illi levior vis alimentique minus est, et, ut breviter diem quod sentio, ulmen est gur intentum. Ergo ubi inlidi sumidique materia emissa termis in nubes ineidii et diu in illarum sinu volutata est, novissim erumpit ei, quia vi-rsis non habet, splendor est at ubi illa fulgura plus si
buere materiae, et maiore inpetu arserimi, sed non a parent tantum, sed deeidunt. Puidam existinam usque fulmen reverti, quidam subsidere, ubi alimenta praegravaverum Et fulm n ictu languidiore delatum sist. LVIII. . A quare suliti et subitum adparet ne eonti-1nuatur adsiduus ignis quia celer ignis undique motus simul et nubes rumpii ex aera nectuli deinde desinit illamma motu quiescente. non enim adiam1ς est spiritiis eursus, ut ignis possit extendi, sest quotiens sonius ipsa iactatione so aestendit, hi giensti inpetum apit deinde
eum evasit et pugna desivit, ex eadem causa inodo usque ad terram pro sertur, modo anto dissolvitur, Si nain ore vi preSSus est. 49uare oblique fertiir quia spi 2 ritu eonstat spiritus autem obliquus est steretiosusque et quia natura ignem sursum voeat, iniuria deorsum pro mit, inei pit obliquus esse interdum neutra vis alteri e-
218쪽
cli et ignis in superiora nititur et in inferiora deprimitur.3- uare frequenter acumina montiui seriuntur si citu opposita sunt nubibus et e coelo adentibus per haec
LIX. Intellego, quid dudum desideres; qui esstagitos -Malo, inquis, fulmina non timere quam OS se. itaque aluis doce, quemadi nodum sunt ego mihi metum
2 illorum excuti volo, non natur u indieari. Sequar quo vocas omnibus enim rebus omnibusque sermonibus ali, quid salutare miseendum est. Cum imus per occulta naturae, eum divina traetamus, vindieandus est a malis suis animus ae subinde firmandu S, quod etiam eruditis et hoc unum agentibus necessariuli e t non ut effugiamus ictus rerum, undique enim tela in nos iustiuntur, AEd ut sortiter 3 et constanter patiamur invieli esse possumuS in OneusSinon possumus, quamquam interim spes subit, inconcussos quoque esse nos posse se uemadmodum inquis. contemne mortem et omnia quae ad mortem dueunt, contempta sunt, sivo bella sunt seu naufragia seu morsusserarum seu ruinarum subito lapsu pro identium pon-4dera. umquid amplius sacere possunt, quam ut eorseus ab animo resolvatur hoc nulla diligentia vitat, nulla selieitas donat, nulla potentia evineti talia varia sors libidine disponiti mors omnes aeque voeat iratis dis pro
pitiisque moriendum es Animus ex ipsa desperatione sumaturi is navissima animalia, quae natiun ad fugam genuit, ubi exitus non patet, . templant pugnam Drpore inbelli nullus pernierosior hostis est quam quem audaeem angustiae saeiunt, longeque violentius semper ex necessitate quam ex virtute eorruitur, maioraJ aut certe paria conatur animus magnus a perditus. Cogitemus
nos, quantum ad mortem, perditos essa et sumus. ItaeSt, uellii omnes reservamur ad mortem totum hune quem vides populum, totum quem usquam cogita eSSe, cito natura revocabit et condet ne de re, sed de die
quaeritur. Eodem citius tardiusve veniendum est. vidergo non tibi timidissimus omnium et insipientissimus videtur, qui magno ambitu rogat moram mortis nonne
219쪽
NATUR. 0UAEST. LIB. II. 58 59.
eontemneres eum, qui inten perituros consutulus benest eii loe peteret, ut ultimus e ervieem praeberet Idem Delmus magno ae Stimamus iardius mori. In omnes con 8stitutum est capitale supplietum et quidem eonstitutione
iustissima. nam, quod magnum solet esse solatium extrema paSsuris, quorum eadem causa, et sors eadem est Si sequeremur traditi a iudice aut magistratu, carnifiei nostro praestaremus obsequium quid interest ad mortem iussi eamus an nasty 0 te dementem et oblitum Da 9 gilitatis tuae, si tune moriem limes, cum tonat Itane in hoc salus tua vertitu vives, si halmen effugeris Repetet te gladius, petet lapis, perdet bilis, non maximum experieulis tuis, sed speeiosissimum fulmen est. Male set Iolieet aetum erit tineum, si sensum mortis tuae celeritas
infinita praeveniet, si mors tua proeuratur, iis tunc quidem, eum Exspiras, supervacuus, sed alicuius magnae rei signum es vile scilicet agitur tecum, si eum
fulmine conderis. Sed paveseis ad coeli fragorem et ad 11 inane nubilum trepidas et, quotiens aliquid effulsit, exspiras quid ergo honestius uias d Milone perire quam fulmine eo itaque sortior adversus oeli minas
surge et cum undique mundus exarsit, cogita nihil haber te tanta morte perdoneum Ouod si tibi parari or 12 dis illam coeli confusionem, illam tempestatum discordiam, si propte te ingestae inlisaeque nubes Strepunt, si in tuum exitium tanta ignium vi sex gutitur at tu solatiito eo numera latui S se mortem tuam. Sed non erit huie 13 cogitationi loeus casus iste donat metum et inter cetera hoc quoque commodum est eius, quod exspecialionem
suum anteeedit. Nemo umquam hiuit ulmen, nisi quod effugit.
220쪽
I Non maelerit me, Lucili virorum 'time, quam magnaruna erimi undamenta ponam senex, qui mundum ire iitru constitui et ellusas secreta tu eiu eruere atque aliis noscenda prodere quando iam nlulta eons B- qiuar, tam Sparsa colligam, tam o stulta tersiticiam 2 Premat ergo seneetus et obteia annos inter vana Studia consumptos tanto magis urgeamus et damna aetatis
male exemplae Isior sareiati nox ad diem meedat oee fisationes Midantur. patrimonii longe a domino iacentis cura solvaturi sibi totus animus vacet et ad eontempla-xtionem sui saltem in ipso ne respieiat. Fugio ae sibi instabit e eotidie brevitatem temporis metietur quie- qui amissum est, id diligenti usu vitae praeSentis recolliget Fidelis inius est ad honesta ex poenitentia trans- ilus libet igitur milii exelamare illum poetae ineliti
sinimus instentes animos et marema parro tempore stimur.
hoe die erem, si puer iuvenisque molirer nullum enim non tam magiis rebus tempus lingustum est nunc vero
ad rem seriam, gravem, inmensam post meridianas ho- ra accessimus. Faciamus quod in itinere fieri solet: qui tardius exierunt, velocitato pensant moram instinemus ei opus nescio an superabile, mapnum certe, sino aetatis exeusation tractemus. Crescit animus, i totiens coepti magnitudinem ostendit se cogitat, quantum propo-5stio, non quantiam si bi supersit consumpsere Se quω