장음표시 사용
111쪽
Prima re. c Prima.Omnisterminus comunis comti niter tantus 'quesim mediate signum uniuersale affirmativum, supponitconfuse Ndistributiue: v Omne meritum est praemiabile,Dicitur notarer immediate, quia si sequeretur mediate,supponeret conside latui Sc non distributive: ut,omni tempore fuit mundus: Ir mundus supponit confuseratu,& non confuse di siriburi .PIT Deuscosi militer,ab sterno fuit Deus. Dicitur etiam uolater uniuersale,quia particulare non distribuitivi, Aliquod animal currit. J.regula. si Secuda.Quilibet terminuscomunis comuniter tentiis, sequa negationem negatem &adverbialem,tam in propositione cathegorica, bhypotheticasum modo vis illius negationis feratur super illum terminum Jupponit confuse&distributiue: ut, non homo est animat,iam ly homo,quam Ir animal, distribuitur,similiter hic, in hac hypothetica, non homo est animal, ε Deus estens,iam lyDeus,quam lyens,distribuitur,Sensus prims
est, Non homo est animas,idestramnishomo non est animal. Sesus sic undae est,Non homo estanimal & Deus est ens,idestramnis homo non est animal,&omnis Deus non est ens. Si lyEr, negatum atquipolleathie, vel non, non curo in praesentiarum. iij.regvia. Terminus sequens negationem infinitantem immediatesupponit confuse,&distributive:vt,Non homo est animas, solum
ly homo distribuitur' non IT animal.
iiij.regula e Trscois comuniteretentus in propositionesequens negatione IIomuulὴ,existes in eade cathegorica,supponit confuse Idistributiue,siue se tur mediate, siue i mediate: o,Nullustio est Naetam ly homo,quam ly equus, supponit confuse& distributive.
v. regula, Omnis terminus communi scomuniter tetussiquescoparatiuum,vel superIatiuum,cdparative, veIsuperlative tentum, ree 'atalicoparativo,vel superlativo,ex vi comparationis no imp
ditus supponit confuse &distributive: vi, Musca est fortier i. quo animali, animali,supponit confuse distributive,&est falsa propositio, tillaesi vera, Musca est fortior omni animali. v . regula qTermin communiscommuiriter tentusssequensdictionem importantem negationem e Iicitam elim icitam,diversitatem, ietatem, supponit confiise & distribetiueivi, Ignoro lectionem. scio dominum.Egeo salute.Sortes differta lapide. Plato est alio ab equo.
112쪽
ae De surpositione .se II. Plaedicatu propestionis affirmatitiae exclusuesupponat dis vij.regula tributive vi,Tantum animal est homo, ly homo distribuitur. Terminus sequens per modum casualeimmediate has dicio viij regunes, Extra O Sine ponticosuse & distributitie vi, Sortes est extra capum.Sortes elisine pede, tam ly campum,q3lypede,distribuuntur.*Omnesignum uniuersale, sine affirmativum, siue negativum, ik Rebvla existens pars extremi distribuit terminum immediate sequente: vt,Petrus videns omnem hominem currit, ly hominem distri-huitur,sed noncurrit,vel cursus. Decima.Omnis terminuscommunis comi militer tentus,se- X. Reguloquens adverbia similitudinis:vi,Sie,Sicut,3 Ita,supponit colase&distributive vi,Sortes est ita albussicut cignus. Vndecima.Omneaggregatum ex recton obliquo,sequeSim x .Regu. mediate signum vniuerisIe affirmatiuum,non praecedente oblI-quo,supponit confuse,&distributive:vηQuilibetasinus hominiscurrit,lyasinus homini supponit confide,&distributiu vi omnes asserunt: sed de I hominis dissentiunt inter se, quia aliqdicunt,* licet totum aggregatumsupponat confuse, & distributive,ly hominis supponit confuse tantum per se. j vero concedunt totum aggregarum,&quamlibetparrem aggregati supponere e onfuse distributive, sed in hoc disserunt, quia quid adicunt,*tam Ir asinusquam Ir hominis supponunt simpliciter,hoc est,ma sinussupponit pro quolibet asinosiue possem ab homine,si n5β hominis accipitur pro quolibet homine habente asinum,& non habente similiter,itam est sensus, uilibet asinus cuiuslibethominis.&CAIn autem tenent,*restringuntur ab inuicem, cum asinus stetpro omni asino possem ab homine,& non pro at h& hominis accipiaturpro quolibet homine possidente asinum,& non pro aliis.
Sequitur pars argumentativa contrare-. gulas datas,ut notior fiat materia
113쪽
Primit ar o Primoeo:itraptimam,arguitur sic.N omne praedicatu pro-gumen. Positionis uniuersalis alnirmativae supponit confuse tant ergo regula falsa. Sequela, est bona,&antec edens probo. Haec propositio est falsa, ut statim probabo omne praedicatum propositionis uniuersas infirmativae supponitconfuse tantum, ergo illa est falla,cum sint coruradictoriae Falsitatem illiusprobo PMdicata harii propositionum sunt, Vaniuersalis assirmatius, S t me non supponunt c onfuse tantum, ergo intelum. Omnis per sona diuina est hie Deus. Similiter omnis homo est.b.album.
o a SimilitCr omnis homo est Sortes.
M fg c Secundo arguitur sies ontra secundam. Aliquod subie istum exclusiuae assimis titi ion supponitconfuse tantum, ergosecui da regula non est uniuersis iter vena .Seq uela est borra,&antec e-densprobo.Tantum omne animal est homo y animal,esila, ieitam propositionis exclusiue,tamen non supponit c onfuse tantum,(ut notum est ergo intentum. Confirmatur.Tantum Sortes est bonus,ly Sortes est subiectu tamen nec confunditur,nec distribuitur cum sit terminus sing laris,ergo regula non est verni j-3rgu e Tertio argu sie contra quartam regulam. Si regula illa esset vera,exvero sequeretur lium,sed ex vero non sequitur salsum, ergo regula illa nota est vera.Tenet ultima cosequentia a desimetione consequentis, ad destruetionem antec edetis,sed primam
probo.Beneiequitur,cognosco venientem, ergo conosco omnem veniente.Sequelamprobo. Quia benestquitur.Promitto equitiergo promitto omne equut ratio,quia aetas anime importatus per tales dictiones,uniuersaliter caducuper termiuit recti . . . sequente abeis , sub speciali ratione venietis,vel promissi.&c.
. A g h et Quartoarguitur sic ,contra regulam quintam.Si quinta regula haberet aliquid veritati duae contradictoriae essentsimul verae,sed consequens estimpossibila,ergo ®ula parum, vel nihleveritatis videtur habere.Antecedensprobo, per te lis iungvere, Homo et in enanimal, scantaui missam, Terbibi vinum,Parisius&Romae venditur piper. Contraditaria primae hec est,Nihil existensSortes,&asinusest animai,cum sit negativa cuius ubicistum pro nulla supponat. Cotradictoria secundae
videturista,Noli hiscantaui millim quae est verae Cotraductio:ja
114쪽
tertiae,est ista,Non ter bibi vinum,quae est vera,cum nullum virium sita meter bibitum Contradictoria quarte eurista. oparisius, S Rotri evenditur piper, quae est vera vipatetper sua contradictoriam, Aliquod pipervedirua Parisius&Roimisque citialsa Item conuertent illariim couuersarum scintillat visaret Hate est falla, Aliquod animal est Sortes Sc asilus, que est c5 uerres'ime, ergo S illa Quersa Similitariamissam biscataui.Si
a Arguitur generaliter contra diuisionem suppo
sitionis,in communem Se determinatam.PRimo sic. Subi si huius Nec herba crescitinhorto meo Himilar,
supporri in no discrete,n schmurtiter, ergo diuisio illaui ulla Seqla est bonan antecedesprobo m comuniteriquia singularietAtur per lyhaec .se discrere quia tunc esset aes fio salsa,cum sitaffirmatim cui 'extrema i supponiit pro eode, posito casu, quod hec osse nsio fiat in horto sortis in horto meo sit alia herba eiusdem speciei,cum ista ostensa Sortis.' Secudo argv.fc.Subie usi huius, No Ois homoestalii aliam Seruam. idetur quo supponiliquia non comuniter cum ly nici, Scois se
impediat: ncq discrete(o notum est ne bdete rini nate, quia determinaretur,vel ab ambohus signis quod non videtur, nec ab vano P contanderetur, neq:1 se ipso,cum nihil agat in seipsum. Certio arguitui sie, extrema huius, Infra Sestitutas popossent in argum . veriskari de eo pro quosupponunt,ergodimnitio suppositionis atq diuisi o videtur insufficiens. Sequela est bona, Bd asis probo, quiae si verificarentur, extremaesset in tempore,dicendosic Moc est instans desubiecto,&serando,Hoc esta stans de praedicato, tunc sic verificantur: in eodem tempore lapponuntpro eodem sed nullum instansest immediatumalteri, quod est incouenaei
Quarto arguitursic,Subiecti iuuius,oisho&Sortes eanimal, iiij. argu . supponirposita existeriasortis qui d IF om nis feratur supra totum copulatim amen non videtur quesuppositiosit et cois
115쪽
MBe suppositione . rhan discreta Et qLod non sit communi sapparet, quia II Sortes est termitiusdiscretus. Quod nonsitdiscreta videtur, cum ly homo sitierminus communis,communiter tentus.Etsi dicatur, est mixta, hoc est communis,&discreta, sequereturq, suppositio communis' discreta: non distinguerentur specie, quod est inconuenient.
Pars rosi. R Sequitur pars responsiua.
Ad. . arg. A Dprimum,depraedicato uniuersalisaffirmatius.Respodeo quod estduplex modus dicendi. Primus tenet, quod nulla propositio est uniuersalis affirmativa, cuius praedicatum stat discrete,vel determinate,&hoc tenet Ioannes Maioris,evsic concedo sustentando hunc modum dicendi illamesse vera, Non omne praedicatum uniuersalis assirmativae si Sponit coim fusetantum. Alius est modus respondendi,quod ad uniuersalitatem propositioisrequiritur' lassicit quod subiectum, vel pars principalis eius distribuaturaet sic propositionesatagnais erutvniuersales Et siquis arguat, haec responsio estiniussiciens, probo sic.Omnis homo est omne isnim , est propositio viiluertilis affirmatim,& tamen praedicatum non supponit confiiset tum,ergo regula insufficiens.Respondeo quod signum vitiuersale non est apponendii consequenti sedantecedenti(viailphilosophus in primo priorum Idest. Praedicato non est addendusignum uniuersale sed subiecto tantum. Ad. q. Ad secundum .Respondetur,quod subiectum excIusulae assi maliue supponit confusetantum dum modo non impediatur,&subiectum sit terminuscommunia communiter tetus. Propter primum, subiectum huius, Tantum omneanimal est homo,supponit confuse& distributiue,quia II tantum impeditur a ly omne.Proptersecundum,Lr sortet non confunditur cum sit te
Ad tertium. Si illa regula esset vera, ex vero sequeretur Dium,nego antecedens.Etad probationem, Cognosco veniente ergo cognosco omnem venientem,concedo sequilam, & hane similiter, gnosco venietem, S omne venientem cognosco.
116쪽
similiteraeromitto equum de omnem equum promitto se quo meliuspatebit in materia,ascensus S descensus. Ad quartum. Si illa regula esset vera, queretur quod dueco Ad tradictoriae essent vers,nego sequelam .Hadprobationem dico quod illie propositione, sunt verat,& praedicata supponunt confuse tantum copulatim, dummodo ly Et, teneatur diuisive, S contradictori villarum sunt false ita onfortes & asinus est animai,c uius sensus est,fortes non est animal, velata tio est animal, quae propositio est falsa' illa est vera, Sortes& asinus e si animal sitius sensus est,fortes est animal asinus est animal Similiter contradictoria secundat, est hisa,videlicet,Non una vice cantaui missam, neq; Zltera vice cantaui missam contradictoria etia tertie, si seisia: videlicet, non Parisius,&Romae venditur piper.Cuius sensus est,inrisius non venditur piper, vel Rommae non venditur piper,cuius utraq: pars est lalsa.Et ad conue ditentes respondeo, q)datae propositiones non sunt suae conue tentes, sed conuertens primat est haec. A animal est Sortes&asinus: vel saltem tae, Animal est Sortes velamius. Conuertens secundae est haec. A. missam bis cantaui:vel haec ,Missam una vice vel altera cali taui.Conuertens terti est hec, A.piper venditur
Parisius Rome,vel haec, Piper venditur Parisius vel Romae. Pro quo notandum est,*dictio importans multitudinem e putatiue,debet eam importare in sua conuertente disiunctive. Secundo dicitur quia ista ullum piper uenditur Parisius & Romae,& Parisius&Romae venditur piper, non sunt contradictoriae,sed ambae verae,& si queratur quae differetia est inter has duas, Nullum piper venditur Parisius 8c Romae,& Non Parisius&Rome vendi turpi persum in utraq; piper distribuatur. Rese
pondeo, quod in prima, piper distribuitur distributione completa perfecta insecutida, y Parisius distribuitur distributione incompleta, & imperfecta. Vnde ille terminus distribuitur complete,&perfecte. Quod si signum ratione cuius distribuitur remoueatur, terminusmanet determinate: vi, Nullum
equum tibi promitto: remoueatur ly Nullum, manebit, Equum non promitto tibi,sub quo potest fieri descensusdisiunctivus. Sed ille terminus dicitur supponere confuse,& distributive,im complete,&imperfecte, iremoto signoratione cuius disia M
117쪽
πDe suppositione. mbuebatur manet confusetantum, ut non promitto tibi equum,lion Paritas de Rot me venditur piper, remoto ly non, ita in II equum quam ly piper,remanent confuse tantum.
Nota. e Nota,q, sub termino supponente confuse,& distributive,inco Delaesus plete,& imperfecte,debet fieri descensus mixtus,qui fitpartim comixes sub pulati uepartim disiunctive ut on his bibi vinum, ergo no bis quo debe- bibi hoc vinum,& non bis bibi hoc vinum, ae sic de aliis. Nonat fieri. bis cantaui missam,ergo non bis cantaui hanc mistam S no bis cantaui hanc missam, vel hanc imissam. Similiter non Parisius& Rome venditur per, ergo non Parisius&Romae venditur hoc piper hoc piper,vel hoc piper.Non promiti tibi equis, ergo non promitto tibi hunc equum,& non promitto tibi huc
equum,vel hunc equum,&sic de alijs. Et talia descensus mitin dicitur fieri,quando terminu,supponit confuse tantum, rati signasse, ne signi specialisconfutat:o,sunt,Promitto, Requiritur,Demctaliae co- heon Irta diuisiue tentuin.In adverbiis numeralibus: vi BiS, fusioni . Ter,Quater.&2.Et uniuersaliter, verba,vel participia impore tantia actu anime interiorem:vt, peto vinum. Diligo cibum .
Opto beatitudinem' sic de alius. Adprimu Ad primum argumentum generale Haec herba crescit inhorto meo dccaetera. Supponit,tamen non communiter nec discrete,concedo maiorem id nego minorem Et ad probationem,no
supponit discrete,nego. Immodico,q, supponit discretenderigore es falsa, cum subiectum,&praedicatum non supponant pro eodem, nisii velis dicere,q, II haec herba,est singulare,nature
specifice,& non indiuiduae. Ad ii. Adsecundum respondetur,*Ir homo supponit determinate nisi a signo, vel signissed seipso supponit determinate. Et ad probationcm nihiI agitin seipso,cum a gens patiens distinguas
rur RespoIIdeo, irrimo aqua agit in ipsam, producendo frigiditate Et igni sin seipsum, producendo caliditatem.Vnde*hbetterminuscommuniscommuniter tentus,non confusus nec distributivus seipso supponit determinate, ex quo infertur quod Iy animal in hac propositione, Omnis homo est b. animal, seipso supponit determinate & non determinatura . b.
sed solumi inpedit ne ly animal confundatur a II omnis.
118쪽
Pro complemeto huius materiae nota,quod aliqua signa iunt Nora. uniuersalia, Scassirinatiua:vt Omnis Singultig, Cui ita si Quo- Signa unitus,Qui un*,Quilibet, saniunt ibet toties. uersalia a- Alia sunt negatiua: ut on ullum ec . Nemo,Haud,Mini- Κrmativa me. Negatiua. Alia sunt partim uniuersalia, partim particularia rvt, Urerg, Sigisti 1lin,Neuter,omnes summatur progeneribus singulorum niuersaliae: Alia partim sunt negati Partim asurmativa: vhContingen pii parti c. ter, Tantum,Praeteri& omniasigna exponibilia, quarum proe Parti neposition es exponuntur per unam copulativam. gatiua pii
Aliasunt signaparticularia:vr, Quid, Quispiani, Aliquis, et affumari.
ut Alia dicuntiirsigna confutari tantum:vt,adverbia numeralia Coisua. cut supra dictum es Promitto,obligor.Requiritur,Et suasa si ei a Sc verba importantia actum animat interiore,&sua participia,& ly Ententum diuisitae. Ad tertium argumentum generale respondetur,*isia esi v .id. ar ra, Instas est instas,8c extrema supponunt communiter, de verbse Etur successive in tepore habito,non tamen sequitur,q, sint in mediata inter se quia inter quateunt iustula mediat infinitum
s Ad quartum Respondeturponendo propositiones. M.ti a pr.
Prima.Sil omnis fertur intorum copulatu totum suppo- Prima iae nil communiter pro omni re,que est homo Sc Sortes a Secunda propositio Illud copulatum solum distribuitur in ij prvo. numero singulari,& non plurali. Muo,quia signum est num ri singularis.c Tertia.Copulatum sic acceptum,capiturvnica acceptione. in .prop*
Quarta. Si ly omnia feratur supra primam partem copulati, iiq-&non supra secundam,estsuppositio milita, partim communibpartim singulari partim discreta.
sequitur de materia Ascensua. Edescensui,
119쪽
De ascensu,& descensu. Ateriam Elcensus,&descensus aggressuri tres arti culos,more sblito,constituemus.1 Primus dissinitionem eius assignabit., Secundus diuisionem multiplicem decIarabit. i. , Tertius articulus erit regulatiuus,quo manis stabitur qualiter sit ascendendum,&descendendum sub quolibet
articulia. Vo ad primum sescensus sic dissinatur. Descensi is argu- Desce. ad riuusest consequentia formatis,in qua arguitur a termi- ito supponente comuniterad elup inferiora in suppone-do, virtute suppositionis:caeteris tamen terminis sub quibus no fit descensus am cathegoreumaticis,quam 'mathegoreumati
Cuiusintellectus sie aperitur.Dehensusarguitiuus est diffinitum consequentia,est genua,vel ponitur loco generis Formam Iis,ponitur ad differentiam consequentiat materialis. A termino supponente com uniter,ad differentiam terminorunimou supponentium,vel supponentium discrete,qui non habent inferiora. Virtute suppositionis,secundum q, suppositio comunisvariatur indererminatam.&conius ain. teris terminis manentibus sub
quibus no fit descensus,quoad significationem inordine adve-rificationem,licet aliter supponant in descendentibus,quam in . descensa,sed non pro AI . Primum in Pritnum,pro maiori declaratione notandum est, quid si icon-
ij.nox du Seetit Eum,quotu ex sit consequentia. Ad primu-primum dicitura, consequentia est, habitudo anteceden- notandu- tis ad consequens,manente eadem acceptione terminorum, usPrima didi Si liomo eurrir,homo mouetur. A QVel sic diffinitur Consequentia est oratio exqua denotatur xIid . dimn - q uid seq ui,vel non sequi .Exemplum primi. Homo est,ergo animal est .Exemplum secundi .Homo est,ergo lapis est. ii j.diffini. Vel sic diffinitur. nsequentia est propositio coposita ex con-
120쪽
rae Deascensu, 3 descensu. R lv. sequenti' antecedenti ,& nota illationis: vi Homo est animal ergo homo est subsiatia .Homo est animal,estitecedens,LT ergo est nota illationis Homo est substantia est consequens.qAdsecundum dicitur m duplexest consequentia,scilicet male Ad.R. du-nalis' formalis. plex cola.c Materialis esis bona,q, non quilibet sibisimilis informa est Dissini cobona:ut Homo emergo animal est. uus est,ergoc olor est.Se se.mate. cunda es similis informa primat sed non est bona sicut prima. Consequentia formalis est consequentia,quae sic est bona , m Dilli. conquelibet sibi similis informa est bona:o,omnishomo est ratio seque . fortialis Omne resibile esthomo,ergo Omne risibile est rationale. malis. Vnde sex sunt quae serenet ex parteformae consequetiae,videli- Ex parte cer, ualitas, hoe est,assirmatio et negatio Spositionis Quan colaque.tiras,Copula,Numerus terminorii,Situs,ordo,Numerus syn- se tenet. cathegoreumatum,& etia Ampliatio,& Appellatio,&alia pro- sex.prietates logicales. Ex quo infertur hanc consequentiam non esse eiusdem forme. Omnis homo currit,ergo Sortes fi est currit,' Plato fi esit currit,&haec,omnishomo currit, ergo Gullielmussi est euirit,&la, beluasi est currit. Quia in prima sunt pauciores termini quam in secunda. Ex supradictis etiam infertur,q, iste non est descensus,Isti homines currunt,ergo iste homo currit istehom ocurrit , dc iste homo currit,cu subiectum primat supponat discrete.
Nota etiam,*dicitur fieri descensus asuperiori in supponedo,&non insignificando. Quia terminus ubicunq; significat sua significara,sed lao semper pro eis supponit: M,II homo significat Adam Antichristum,sed nonsupponitpro eis:vtinhac,omniihomo currit,ubi non supponitpro Ada,liceteum significet
et Sequitur secunda pars qus dicitur
DEscensus: alius dicitur diuifiuus: aliut mixtus: alius argui Diuisi.