장음표시 사용
191쪽
eharitas est hi finita potest exponi dupliciter,a firmative,&n gatiue Affirmativeta exponitur ista,Charitas est infinita .Haec charitas est magna omni alia maior MegaliuEste, Hare charitas est magna qua lici est dabilismaior.Et isto modo seeundo conceditur a multis ristum habuissegratiam infinita negatiuEscilicet Ratio,quia eidem gratiae Christi no erata ivsgr duivnibilis.Quiaessetin summogradu persectionis essentialia iij.propo. QTertia proposimo.Quando infinitum attribuitur quantitati
disere vlInfinitus est numerus stultorum,affirmative exponitur dupliciter.Primo sie.Duo sunt stultigres suntstulit,quat oriunt stulti e sic de alijssine termino, ergo infinitusest numerus stultorum.Etsic exponunt aliqui istam propositionem,in- fiuite partessunt in continuo, idest,tae partes,dies partes, aluorpartes sic de alijs,suntin continuo Secundo modo exponitur,quado infinitum attribuitur multitudini , per hoc complexum, Aliquot& non tot quin plura, Sc sic illa propositio, infinitus est numerus stultorum,exponitur,aliquot sunt stulti, Senon tot quin plures, tiri pro. QS m propositio.si infinitum attribuamhlongitudini so. Ium,ut in ista,Infinita est linea,ta exponitur inea est longi tindo non terminata vel non terminabilis. v.' o Quinta propositio.&infinitum attribuatur superficiei, ut, in finita est superficies,sic exponitur,Superficies estquantitas non terminata secundum Iongitudinem,nem secundum latitudine. i p p Sexta propositio .Si infinitum attribuaturcorpori,ur, corpus est infinitus,sic exponitur. Corpus esiquantitas non termim ta,nec secundum longitudinem,nec latitudinem, nesprofundi ratem,& quia alia clarebunt in parte responsua argumentis 3 difficultatibus,impono finem huic rertie responsioni.Pars arg-
l. arguine P Rimo sic.Si expositiones datae essentsuffieientes, sequer
turm haec .ppositio esset vera,Infinitupondushaec formica
potestrortire ' haec formica nopolinferre una libraroderis
192쪽
sedeonsequens est filium,ergo&antecedens. recedens, tamen probo pro prima parte, quia fic exponitur, Aliquantum pondus P otest sermica potare,&non tantum quin maius,ergo infinitum Ponduspotest formica portare , sed consequens videtur falsum, quia bene sequitur. vitam libra potest portare,duaslibras,tres&sic de caeteris potestformica portare,*manifeste estsellam. Argumetor sic.Haec coiisequentia est nulla, Qualibet parte.b. d.argu. poderis pol tarmica portare,erg o. b. podus potestformica portare, posito Psith. mini inii quod haec formica non potest portare, iam antecedens est verum,&conseques falsum: antecedes tamen probo,quia quodlibet min'.b ponderis potest formica portare, ergo quamlibet partem.b ponderis potest portare, & quaelibet para.b.ponderis est minor.b.pondere,ergo intentum. Tertio sic.Haec formica sustentat. b. pondus in dorso,ergo.b. in. Uu. pondus potest portare.. Confirmatur.Sortes sustentat saccum plenum tritico,ergopo Cefirma.test ipsum portare.
d primit, respondetur distinguendo maiorem, quia si v et Ad-l .arg. tantii quantu aliquantum,&non latum quin maius,potesteocedi, quia aliquatum ponderispotest formic portare .s. gratium sinapian non tantum quim mi videlicet granum tritici secundopotest exponi per aliquantumnquantuliber magis, &se negatur antecedens. Si tamen capiaturinfinitum partim cathegoreumatice , partim syncathegoreumatice, siue exponatur per duo,tria.&c,Siue per aliquor,&non tot quin sura,negandum est antecedenes concedenda est sequela. Ad secundum quandoarguit,tae consequentia est nulla, Qua M.q. arglibet partem.b ponderis e. concedo est nulla,& ratio me nullitatis est quia arguitura pluri determinatisad unam determitata m,respectu multitudinis partium.b,ponderis: cocedo tame potest portare primampartem,&secutam partem,sed non omnes simia.
193쪽
te De ifio termino torus. n .iij.at vi Ad rertium respondeo negando sequela,pissent. requiritur
ad portandii aliquod pondus, qua ad sustinendii illud indorso.
Dubia. ESed ne incidamus in mEteriam argumentorum vh ad nauseam mutandus est modus Ioquendi, licet non maeteria,&qusri -que ili tur primo an ista sit vera,quotliberetia sui finita,&arguit quednon,quia deus est ens,& tamen non est finitum Sapientia diu,
na est ens tamen non est finita.
ij . quesi. Secundo quaeritur, An ista sit bonaeonsequentia,Infinitu pod potiustes portare,ergo podus infiniti sepol sortes portare. iii. quesi. Tertio queritur,de veritate istius lafinita simifinita. iiq. quae . a Queri rur quomodos ipponit iste termiti Magnitudo in hac propositione.Infinita est magni rudo.
M. F.que Ad primun respondetur distinguendo,quiauill entia diaerhr buitur pro generibus singulo siue speciebus,cuius sensusesi Dequalibet specie numeri entia numerata sunt finita,&sic Utv ra: vel distribuitur ptosingulis genetii cuius sensus est, Omniaeentia numeraetae sunt finita, aeta est vera,velli etia distribuitur irascendenter, tam pro ente finito,quam pro infinito sic illa propositio est falsae.M. i. quem d secundum,debonitate illius consequentie,respondetur,vstilla propositio exponitur per aliquantum' non tantum qui
maius,propositio est vera,si autem exponatur per aliquantum:&quantumlibet magis,propsitio est falsa. Ad tertium videturq, sitfalsa,quia uno plura suntfinita, o bus plura sunt finita sic de alijs. Confirmatur,quia ubicunq; praedicatur oppostum He opposito, ut homo est non homo,& albu est nigru, est aepositio sella. Ad hoc respondetur,*committitistillatia secundum quid Illa Pro, ad impliciter, quia infinita secundum magnitudinem&murum est semp titudinem,&e. Simi infinita secundumquid,puti fecundum apsella in si positionem,uel divisionem partium,sed non simpliciter , dc sic praedi-Pp ibi non predicatur oppositu de opposito, quia sensus est,infinipositu de laseeundum quid sunt finita simpliciter obos, qAd quartum resp5detur,*silr infinita capiatur cathegoreii
Ad.iiij. matices ponitdeterminate, si vero capiatur sync2thegoreu- dubium . matices ponticonfusetaRrum.
Utemfiinfinita capiatur pro infinito secundum quid est propo
194쪽
it De infinito. Vt Teii. vera si pro infinito simpliciter est propositio tilli,sed si infitibia capiatur cathegoreumatic e sensus es De qualibetspecie magnituditus,magnitudo est finita, vel sic, Aliqua magnitudo de qualibet specie maguitudinis est finita in prima istarum supponit eontae tantum,& in secunda determinath. Et nora margumentum a propositicinc de infinito in sensu diuishAd propositionem de infinito insensu composito,medianteposibiliaffirmato,csterisparibus non valet, unde non sequitur in infinitas partes continuit possibile est esse diuisum,ergo possibile est in infinitas partescontinuum esse invisuma icunt antecedens esse verum & consequemfalsum. Dubia. Pro complemento mageriae, ponuntur sequentia. Primo, Quot modiscapiturinfinitum. Sec undo, A quo dicitur infinitum. Tertio,Quomodo cognoscitur a nobisinfinitum. Quarto,An finitum possit repraesentarein finitum. Quinto, An infinitum & finitum si iudifferentiae entis. Ad primum respondetur qb infinitum potesicapi multiplici- Adidam ter.Primo negatiue,&est illud,quod non es natu finis,& hoc fini .ca dupliciter. o modoquia non est quantum,& repugnat sibi ta tur multi finitans quam infinitans , ut Punctus in linea.Mutatum esse in
motu.Instans in tempore. Alio modo quia licet sit quantam,tamen non potest finiri, ut est,Deus quia,quado dicitur,sse est infinitus, Ir in ,tantum vale t sicut non.qSecundo modo capitur infinitum priuatiueri est illud ,quod Inseisianxium est finiri sed non dum est finitum, ut,Linea sue puncti F hriuatiu
terminantibus,Et motussine mutatis esse terminantibus S tem ipus sine instatuitas terminantibus. T
Tertio modo capitur infinissicotrarie hoc triplicii primo in genere intensiue,vi,Si esset una albedo veI vim viit' setu corax arie infinita in genere qualitatis.Secundo modo extra genus vide inprixia
usIertio modo extensive,ut,in quantitatibus Die continuis, siue discretis Item infinitum potesteapi affue,vel passive.AEliue
solusdeus esi infinitus.Passiue,materia prima,quae nata es rhcipereinfititasformassuccessive Actiue, assiue simul intelletius creatus qui potest cum obiectisinfinitasintellectione a produceren relax recipere. iprim o se habet acriue,& in . . situri
195쪽
De reduplicatiuis Ite insuit Item,insiliitum potest dici aliquid intesiue,&extensuit : ut est tu intefiue potentia diuina, quae ad intra est infinita intensiue generandod exaestu. filium,3c producendo Spiritum sancium, que omnia simi actu, infinita,ta producta,puta,Filius S Spiritus Sanctus,quam producentia,videlicet Pater in generando Filium Pater' Filius i ii producendo spiritum Sanctum etia productiones seu emanationes, ra, genuitio filii ,spiratio Spiritus salusti: S est ex tensiua in infinita haec poteria diuina, quia potest etiam ad extra
.h.d Ad secundum respondetur,q, hoc nomen infinitum,est com-bi .vndedi positum exista propositione Ira,&Finitum. Vnde Initantum v et E ifinitii Iet ficut Non,& sic Infinitumn No finitum idem sunt Sed hoc potest intelligi dupliciter,* sit infinitum simpliciter,uel secundum quid deii quo ad nos. Primo modo,dicitur sol Deus infinitus. Secundo modo dicuntur infinitae, Arenae maris infiniis stelis cel in infiniis guttat aquae. Ad iij. du filia tertiu respondetur,q, theologia in nobis non habet euid bisi the tiara essentia diuina in se,sed est ii is reuelata a Deo,imediare logistino veI mediate loco essentiat diuinat est nobis aliquid, est nobis. tum,& nobilissimum inter cognoscibilia inhoc statu, se hoc eens infinitum,& naturaliter nobis de Deo notum. ut haec , Deus
est ensin finitum,ex qua infertur,m est sapientia infinita,bonitas infinita, Scsie de alijs. Ad ita dumqu/xxum responderur, quod finitum potes repraesentare bili finitu nolabili finitum.Primoper viam propositionis per specie creas tam,S abstractam ab omni aliae reatura Secundo, per viam simisentate in uindiuit,puta,per speciem diuinae essentiae representativa Dei, ut uta sit ratione borii trifiniti Avitiini finis,vel creatoris et repa-
quod contrahunt non contracti.Nam infinitas est modus intrinsecus enti ad quod contrahit,& non enti se ontracti.Et si mi Iiter dicendu est de finito,sunt enim modi intrinseci totius quid
litatis,&cviuslibetpartis totius quidditatis,ita inulla par P
tia entis.Ratio,quia omis differetia perficit genu vel illud emius est differentia saltem constituti uessed isti modi puta, finitu,& infinitum non sunt de ratione constitutiva entis, sed i Ilius ad
196쪽
3 De isto termino totus. Q min. tentialis est ad illum modum,sed necessario quaelibet pars habet illum modum,&fie quelibet perfectio absoluta Dei necessario est infinita,& quaelibet parsperfectionis creature nec effario est finita rvt,situs Angelus & quaelibet parseius. Totus homo &q. Iibet pars eius,&ta de ales.Ex quo infertur quod infinita sariri utorum in deo,non tantum distinguitur ab ipsis attri bintis,quantum unumattributum ab alio,vnde maior est distinctio inter sapientiam' bonitatem det,quam inter sapietiam S sua infiniritem,& sic exemplificadum est increaturis.Insertur ergo quod finitum' infinitum sunt modi intrinseci, quibusdiuiditurentininfinitum&finitum.
Sequitur de isto termino totus.
AtD haec est alius terminus,patia cuiua propo in qua IQVAlponitur,per alia seu alias exponeda venit, ipse estiam Erilly totus, de quo tria per agenda sunt.' Primum quidsit totus, vel qualiter describatur.
in Silia M. Seeundum deuaria exceptione eius. Tertium addere aliquaargumenta seu difficultate pro clariori notitia eius. Ad primum respondetur,quod totusproprie estsignum distri Dissinitio butivum partium integraliumsecundum Petrum Hispanum ut totius. totushomo infirmatur,idest quaelibetpars quantitativa homi
Ad secundum dico,quod totus,vel totum,potest ea idupliei TrifrFUtter,vel tripliciter,cathegoreumatice, ncathegoreumatice,& capitoi partim cathegoreumatice partim syncathegoreumatice. Primomultipliciter.Primo totum,idae, aliquid non existens Totum caparsalterius,& sic concedituri stactorum quod est in mundo e thegore. in oculo meo dato quod sit unafestuca. capit mub Secundo modo otii antum valet sicut enshabespartessi- pir. ue naturales: ut, plata,sive artificiaIes:vt,domus dicitur totu. Tertio modo,utide est y perferet.Vnde totum omne,& pedi Totufectum idem sunt,sed differunt secundum aliquosTotum&Om sectu idemne,quia totum est illud quod habetpartei quas diuersitas situs
197쪽
ego. De isto termino totus. substantialiterdiuersificat ipsum, utitora doin',&dicituro mire quando habet partesquErum diuersitas insitu non diuersiis at ipsum: unaqua& omnia homogenia.. Item secundum doctrinamScoti .aliquid potest conuenire toti quod nulli partise ut passio propria totius aetherogenia, vaee bilem,& risibiIesic estpassio totius hominis quod,nulliuspartii
Aliomodo sic conuenit toti, quod cuilibet parti, ut albedo,couenit toti,primo tu omnibus partibu3β ste videtur primo squivalere ad aequate, Secundo modo capitur totu principaliter syncasu goreumatice.& tunc valetramne,vel quicquid,veI quod cuinq:, &sic ista propo,Do tibi totum quod habeo, exponitur sic : Doubi omne ens vel quicquid ,vel quodcunq; ens quod habeo. Sec undo modo etiam syncathegoreumatice aequipoIet huic complexo,quaelibet pErs quantitatim,& sae coceditur ista,totus sorte s est minor Sone. e I Unde nota .Quδd hae propones se habent per ordinem. Prima Iotus Sortes est alb'Secuda, Sortes secundu qualibet partem sat est albus.Tertia, uelibet pars Sortis quatitativa est alba: quia secuda sequitur immediate ad prima, & tertia ad lac si es Tertio pricipaliter capitur partim cathegoreumatice spartim syncathegoreumatice,&hoc dupliciter,primo affirmativere secundo ne gari Ee.Primo eriplici re r. ivno modo,idem est Qquelibet pars. Alio modo,idem ect*quelibet pars essentialis vel integralis.d Tertio,idem est*quelibet pars quantitativa.
ISed negative valet Aliquid & nihil ipsus quin ipsum, Bd si cone itur ista, Anima est tota in toto,& tota in qualibet parte. sequitur pars argumentativa. 's 3 s DRimo argumento sic.Totus sortes et minor sorte,ergola
I teae si minor sorte. Seqla videt bona, a parte in modo ad suu srg*' istu Bene. u.sequitur,Homo albe curri ergo homo cumr, i sed conseques es falsum,quod sic probo. Sortes est minor sorte,
198쪽
3De isto termino totu DR xciij. ergo minor sorte est sortes per conuersionem simplicem, Sacundo argumentor se.Totus sorte, est beat ergo quslibet ij. argv. pars sortis est beata,quod est falsum cumin sola potentia rationali,videlicet in in tellectun voluntate con stat beatitudo. Confirmatur.Quia si sortes totus currit,ergo quae libet pars sortis' sic anima eius,quod videtur selsum. Tertio arguitur sic. Totus sortes est albus, ergo intellectus iij. argu eius est a Ibus,vel a ni ma alba . a Quarto sic Si modus exponendi esset bonus, sequar retur unu uir arguo fit sum in sacra est riptura,quam sequeIam sic probo.In calicis habetur. Dilectus meus est totus desiderabilis,vel ibi capitur dilectrap Deo,ves peliristo Deo homine. Siprimo sequiturq, de
habetpartes.Tenet consequetia a relativis, totvi eui dicitur in ordine ad suas partes,&partes in ordineactuum totum, Si secudo etiam videturtalis,quia licet Christus,ut homo,habeat partes non tamen quaelibet pars videtur desiderabilia. quia sine aliquibusipsarum partium possemus per ipsum redimi in ipso beatificaerificut sunt mamisvel pedes,&c.
Ad. arg.A D primam. tua Sortes est minor sorte,cene edo antee dens Scilego sequelam, sensus enim antecedentis est,quslibet pars quantitatiua Sortis est minor Sorte, sed ista est se Isa,Sorreses minor Sorte, quia virum; extremum supponit pro ipso sorte,habente suas partes integralea,&sie patet ad il- Acciden Iud de conuersione simplici. Sed pro maiore declaratione n redactandum est, q, aliqua ac ei dentia conueniuntisti, B partibus, ueniuir ut, esse album esse iii grum. Alia conveniunt solitoti,vi, tota- n arti .
litas,alia solum partibus,vi, minoritas vel paruitas, & in issis queda aut non equituriores sortes ergoquaelibeti pars neq; econtra . soli toti. Ad secundum respondeo ponendo aliquas propositione8. Prima positio beatitudo dersecta tale habet ordinem in1 aia Ad. v. a Crationali,quia primo est visio seu notitiaDei imitiua in intelle F. Irorosi. creato secti dolivitioin volu itate, tertio perpetua telio
199쪽
men minus principaliteWipsum corpus humanum beati Matur, ex reddundantia animaein corpus,& in visione corporis christi glorificati,&fic concedimus q, totus homo est beatus, & etiam quaelibet pars hominis siue integralis,sive essentialis est beata&sic patet solutio. Ad eofir. Et ad eonfirmationem respondetur sine scrupulo, q, prima sequela est concedenda,& ad secundam dico, anima .non currit Ad .in ara proprie,sed bene moueturadmotum corporis,quia motisnobis oumen. mouentur omniaqus sunt in nobis. Ad tertium respondeo negando sequelam,quia bedon co tingit parti nisi quantitatiuis. Item totum est signum distribu . riuum partium integralium non essentialium.
S P Ad quartum respondeo negando sequelam .Er ad primam pro
bationem Deus est totus,ergo habet partes, Nego sequela qui Rm nyn totus idem est quod perfectus,&sic non valet, est perfectu edi e 'n' go habet partes. Ad secundam partem et capiturpro christo S e .respondeo quod potest c api pro utroq;.Et ad illud,Non vi- M.tiq.ar. detur parieschristi desiderabiles,negoillud. Imm ut altae pheta ipse est cunctis desiderabilian debebatesse perfectus deus, S perfectus homo,quemadmodum canit Symbolum Athanasi , &quia ista magis attinentad contemplationem quam ad Dialecticam supersede .
RSequitur de incipit de desinit,& de c te
ris terminis mutationem importantibus.
i termini uuiusmodi sunt,incipit, desinit, de huius generi Sreliqui gratia quorum propositio in qua
iponuntur,per aliam seualias venit exponenda , P quorum clariori notitia notandum est, P rerum quaeda sunt immutabiles,aliae vero mutabiles. Primo modo est
solusileus,de quo prophetainquit Ego sum deus,qui non minior,&uc de benedictu est immutabilis quo ad inceptionem
200쪽
permanentiam Sc desitionem .Primo quia in generabilis,vel in creabilis. Secundo quia omninoin alterabilis. Drtio quia non alathitabilis, nee corruptibilis. Res mutae Aliae vero sunt mutabiles persolam creationem,&anthi latio biles pernem,sicut Angelin animae rationales, gratia&dolo angelis sola creavel homini Ueollata a Deo,&finaliter quicquid habet esse per tionem. solamcreationem,&desinit esse peranstilationem,quae ambo
a solo Deo fiunt. Aliae verosunt mutabilest antane,sicut substantiae , quae ha Mutablibent esse per generationem naturalem,&desinunt esse per cor- Ies inst . ruptionem ,&ista nuncupantur generabilia & corruptibilia proprie. Aliae dicuntur mutabiles suecesiue, quoad generaetionem illa- Mutati.rum&exitionem:vt,sunt,caliditas,frigiditas, humiditas, quae succesue.
acquiruntur&corrumpuntur succesiue tameniunt perm nentes
quo ad esse,utpatetin aqua, qus succiaue caIefit, & succesiue frigefit. e Alledicuntur mutabiles&succesiuae,quarum esse est infieri,S A esse infieri est suum esse:vi tempus,&motus. o uour
c Nie sunt rex solum durantes per instans,is,instans in temo q/r ' 're,&mutatum esse in motu.
Secundo notandum est principaliterpro notitia praedictorii Quadrum quadruplex estinstans. Plexanst..Primum est,primu inflans esse rei Secundum es primum noesse rei. Tertium ultimum esse rei.Quartum ultimum no esse rei .Primum insalisesse rei est in quo res est,& non fuit. visor l. esse rei.tesincipit esse homo,ergo Sortegnunc est homo,& in mediate ante hoc non fuit homo.Primum novisse rei ast instas in quo i. non esse res non est,sedfuit ante hoc instans:vi,Sortes desinitesse,ergo 'rei. Sortes nune non est' immediate ante hoc fuit. Ultimum in- vitimum stans esse rei. in quo res est sed non erit:vr,motus desinit es, esse i ei. se,ergo motus est,&idem motusimmediate post hoc non erit. vltimum instans iton esse rei est in quo res non est,sed erit, ut ultimum
rempus incipit esse, ergo tempus non est,sed immediate post noesi rei
JSecu lo principaliter notandu est,qualiter expolirtur orcpo idones deincipi in desinit c. Pro quo ponuntur regule.