장음표시 사용
41쪽
putrescunt dicit Arist quae secundum naturam corrumpuntur & sic prius exterius hume scunt ; ergo corruptio est putrefactio quaedam, & sic quae secundum naturam corrumpuri tur prius exterius humescunt, sicut videmus in aestate in carnibuS cum abolentur & put te scunt, primo exterius humescunt, &posteae iccantur& putrescunt a ergo corrupti, natistalis est putrefactio quaedam, & quia dixit quod quae secundum naturam corrumpun turptimo exterius humectantur, rasiccantur & tertio putrescunt, declarat causiam huiuj. Atis . dicens quod causa est, quia ista mixta perfecta constant ex istis quatuor qualitatibus primus, quorum calor innatus est auctus, ut puta calor innatuS carnis auctus est a calore extrinseco puta aeris, tunc calor ille naturaliS carnis auctuS a calore extrinseco agit in hii midum ipsius carnis: qua actione humiditas naturalis carnis reuocatur, &expellitur ab i. intus ad extra, & sic pars exterior carnis humescit, cum it rum magis calor nativus augetur ab extrinseco calore ipsius aeris iterum . . . in humidum illud desiccat illud humiddexterius & facit euanescere ,& humido evanescenti etiam calor naturalis evanescit cum eo, & demum evanes centi humido illo caro illa exsiccatur, quia remanet solum pars ter
re ipsius carnis' ista est putrefactio;& haec est causa dicit Arist. quare illa quae putrescunt
ptimo eis humectantur partes exteriores, & secundo exsiccantur, demum putrescunt: quia scilicet composita sunt illa mixta ex illis qualitatibuS primis, & quia in tantum augetur calor innatus ab extrinseco calore aeris qui dominatur humido: ideo exterius expellit illud humidum,& . . . magis ab extrinseco calore augere agit in illud humidum extrinsecu pulsium et illud exsiccat, & demum magis aucto iterum putrescit, tandem ; lego uerba, et o
Et debet legi, finis enim deinde dicit. TEXTUS PAE Vsuapropter idaprimo, deindesicca tandem fiunt putreficetitia.
Ouapropter humida prius,hic Arist. ponit secunda dubitationem a signo contimatiue
leguntur uerba illa rex his .n. facta fiunt: quare reddit causam cur primo humescat, &e exsiccetur,& ultimo putrescat,et id quod terminatur, id est humidum& siccu,quae
. . . &cuhaec dominatur fit corruptio,&dicit&siccuterminatur humido, quia partes si ue terminetur humido no effectione quia effectione terminatur a calido,sed dicit quomi cum terminatur ab humido,quia mediate ipsb humido terminatur siccum a calido, cae idicit textus quod fit corruptio cu id quod terminatur obtinet terminas propter circun γid est quod fit corruptio cusiccitas obtineat super humidia circundas, Pydices quomodo qualitates passiuae possunt stuperare activas e respondet continens, & quomodo propter continens respondit quod hoc quia cβlormnia i rem intrinsecum,& innatum: qui calor innatus cum sit auctus & extraneaxu' mum humidum ,& reuocat ipsum ad . . . & iterum magis austo calore a exsiccat illam humiditatem, & tandem putrescit humiditas illa ,& iii* cum ea, & sic obtinet, ad quod terminatur stuper terminant di q* auae super activas propter circundang, id est propter aerem. & hoc modo , corruptionem, & dat exemplum de carne in estate, quia agens intrantecum a V trinseco,& eXpellit humidum ad extra cum quo etiam tandem evanescit c sex prius augebatur ab extrinseco calore, & consumit hoc modo b*mi WM notum, mus. Quinimo singulariter ista uerba habent multas expositioneS, & Prima rix β - , squae de facto tollerari potest, quae dicit, quod cum Arist. dixerit quod curruprum MDaturam est quaedam putrefactio,quia putrefactio est duplex, idet uult dic ceci m. duplex sit putrefactio scilicet propria & impropria. propria est illa de qua iUP ta b c putrefactio non inest nisi mixtis perfretis: alia est putrefacit impro
b c etiam ipsis elementis inest,& conuenit nod tantum mixtiS, irimo conuessnon tamen secundum sui naturam, sed secundum sui Par β, - Ae dum
corrumpi secundu sui totum, sed secundum sui partem, & quom P cserum a tem
42쪽
re tem tantum hec Pu refactio seu haec corruptio: Dico quod eleineta recedunt a propria
natura, id est cum recedunt ab eor Um . . . propria,&ineiS permiscetur alteras antia, ut puta cum unum elemen tam permiscetur cum uaporibus,tunc fit putrefactiose eis aliquo modo, & ideo inqUit Arist. quod inter elementum ignis non potest permisceri . . . alteri coriori, neq; potest remou Casui paruitatesquia sui actione conseruat alia eorpora, quae in eo permiscentur, &ide est Ixime purum elementum, neq, potestr
obseria sui patuitate; & ideo soluS ignis inter reliqua elementa non putrescit, quia non potest alteri substantiae permisceri, quia omnia alia consumit, alia uero elementa postunt ruttefieri,cum permiscentur alteri extrinseco corpori, & hqc est expositio latinorum quaei, tollerabilis est. Alia expositio est Olympiodori, in qua conuenit Alexander, quae expositio dicit quod cum Arist. dixit quod corruptio secundum naturam est quaedam putrefactio
materiae qua signo uult declarare posterius dicendum quare sic . uerborum Arist.&quid est istud posterius dicendum est hoc scilicet quod putrefactio est defectus innati calo- iis, quia enim hoc sumus dicturi Arist. probat signo hoc scilicet quod omnis putrefactio sit
defectio innati caloris, quia si accipiamus elementa omnia prater ignem possunt deficere proprio calore, de ideo possunt putrescere, ignis non, quia non potest deficere ab innato calore, quia impossibile est dare igni frigidum, ut dicit Arist in . . . ideo ignis non potest putrescere, & ex hoc quod solus ignis non potest putreficere, quia non potest deficere ab innato calore, sequitur quod omnis putrefactio est deflectus innati caloris. Tertia expo . sitio est Alexandri, qui aliter exponit& Simp. recte iudicio meo, qui exponit quod cum
Arist. dixerit quod corruptio secundum naturam est putrefactio quaedam, nunc Arist. uult hoc declarare & dicit, quod putrefactio est corruptio putrescentis secundum naturam,usi tamen secundum totum, sed secundum partem. sed dices quomodo putrefactio est corruptio secundum naturam, non fiecundum totum, sed secundum partem ipsius putrescentis. o, dico dicit Aristoteles quia quod putrefit non corrumpitur nisi secundum calidum innatu&humidum, non autem secundum siccum, sed secundum filii calidum & humidum,siccum
. . . augere, quia putrefactio fit tantum evanescente calido innato,&humido, non enim
necesse est quod siccitas evanescat; quod autem ita sit quod putrefactio sit corruptio rei putrescentis secundum partem tantum, &non secundum totum, idest sui calidum innaso tum,&humidum tantum, non autem secundum siccum, patet & hic Alexander reuertitur ad expositionem Olympiodori quia inter elementa solus ignis non potest separari a proprio calore, & ideo non putrescit secundum partem, quia non potest corrumpi eius caelorinnatus remanente ipso igni, quia non potest dari ignis frigidus, & ideo putrefactio est defectus innati caloris, & . . . defectus semodum partem,&non secundum totum sed dices, quare non potest deficere calor innatus in igne, & aeri potest deficere calor innatu S dat rationem Arist. huius, dicens quod causa est, quia elementum ignis est perfectius Omnibus alijs elementis, & ideo perfectis limra qualitates sibi determinat, quae est calor qui ab ipso separari non potest , & ideo ignis non potest separaria calore. &cur ignis est perfectissimum elementum inter omnia alia elementa e dicit Arist. causa est, quia ignis ha- bet rationem formae, reliqua non habent rationem formae. & quomodo ignis habet rationem forinae, reliqua non habent rationem materiae 3 quia ignis habet rationem continen-xis , quia ignis continet omnia alia elementa, & continens babet rationem formae respectu contenti, & ideo ignis habet rationem formae res 'ctu aliorum contentorum; quia Ergo
est nobilior, sibi determinat qualitatem, quae ab ipso non potest separari, & ideo hoc
ii signum, quod putrefaetio est corruptio putrescentis, non secundum totum, sed secunciam partem scilicet secundum innatum calidum, in igne uero, quia eius innatum calidum non potest corrumpi, neq; potest ipsium deserere, ideo non potest ignis corrumpi: reliqua uero elementa, in quibus prius est innatus calor, potest corrumpi, & potest ipse deseri, test etiam corrumpi, ergo putrefactio est corruptio putrescentis, non quidem secundu o mium, quia non secundum omnes qualitates, sed secundum partes, id est secundum cauorem innatum, lego uerba secundum Alem in his, quae corrumpuntur secundum partes, Uin secundum innatum calorem, de humidum tantum, &non secundum siccum, secundum
43쪽
Super uerbis Arist. sunt dubitationes dissiciles, quia cum loci uerse ri- a
simplici mixti dixit quod erat permutare ex qualitatibus acti uirum in m . trantibus Passiuas: quia si parum stuperarent activas, non esset tibi Tu rumpe
laco habetur,quod omnis generatio mixti fit ex qualitatibus v&sic in omni generatione mixti siemper calor, & uincunt hi R N
dOcontra hoc est dubitatio, quia si ita sit, quod in omni ene uiri et 'eu 'Σ dum totaliter superant humidum,&siccet, tum omne mixtur e
&sic omnemIxtum perfectum erit calidae complexionis,&sic . . . I t mixoo, neq; suae compleXIOnis . quia mixtum perfectum denominatur e ER
. . . quia cui libet clementa perfecti complexio sequitur qualitatem stuperantem iri
generatione,sed per Arist. hic in omni mixto perfecto denominatur calidi re si et
dum eum, In qualibet generatione mixti praedominatur calidus ergo esse 2 tum meum,&aliquod siccum,& aliquod frigidum a praedominio, ut dicemus infra,& sic non omne mixtum habet temperamentum,seu complexionem naturalem cum dominio calidi, &hoc est primum argumentum. Secundo quia dicit, quod calidum,& frigidum debent obtinere humidum,& siccum, sed contra hoc dubitatur,quia aut intelligit Aristo. quod activae qualitates stuperant ambas passiuas: aut intelligit, quod ambae activaequalitates superant alteram passiuam tantum Sut quod una activa superat ambas passiuastaut quod altera activarum superat alterana passiuarum indisserenter, nec possumus aliter imaginari: sed neutronorum modorum potest dici ; ergo &c. aduertatis, quod quaestio haec dissicillima est,& prima primi examinatur a medicis, ut a Gentili, Ugone, & a Iacobo, si non dicas primo, scilicet quod ambae activae superat ambas passiuas, aut ita erit, quod ambae passiuae fiunt in medio totius Iatitudinis, quia tota latitudo est oeti, graduum:& si erunt in medio,erunt ut quatuor,aut erunt supra medium latitudinis, aut infra medium latitudinis, si dicas quod ambaequalitates pallinae sunt in gradu medio,aut supra gradum medium, scilicet supra gradum ut
quatu seret sequitur, quod ex quo qualitates activae superant ipsas passiuas, quod qualitates activae sint in maiori gradu quam quatuor; ergo fiunt incompossibiles, quia sic exten rodunt latitudinem, quia superant gradum, ut octo, seu latitudinem ut oeto, in qua omnes calculatores conueniunt,& cum qualitates fiuiit incompossibiles superant latitudinem; e go istae runt incompossibiles, quia excedunt latitudinem ut octo,& cum excedui sunt incomp8ssibiles,quia in aliquibus qualitates e trariae sunt compossibiles ut calidum ut se & frigidum ut duo. quia uero excedunt latit idiri iri in eodem subiecto, in aliquibus non iunt in Impossibiles, quia excedunt latitudinem quia calor ut se & frigus ut tria sunt incompossibiles, quia excedunt latitudinem, calor non ut quinqtien frigus ut tria non exceunt latitudinem & ideo sunt compossibiles,& ita generaliter est de omnibus, quia est re gula generalis in qualitatibus. si ergo i ualitates passiuae sint in gradu medio, aut sUPra gra 'm medium, sequitur quod qualitates activae exsuperant passiuas&quod sint maiori gra- V qui Ucbent agere in passiuas, & ab aequali non prouenit actio, sed ut sic sunt impos ibi
'a quia cedunt totam latitudinem, quae est, ut octo,quia tam passiuae, quam actat ae suspuper gradum ut quatuor, qui sunt medium totius latitudinis; ergo exceditur tota lari in , ergo sunt in uari biles uero dicas quod qualitates passiuae sunt infra gradu contra, quia hoc minime potest dici, quia tum non completur tota latitudo, UT tamen de et compleri, qUla Oportet quod semper latitudo compleatur,quia quantum ecfici aliud contrarium, tantum aliud debet excedere, quia debet compleri latitud et ii non comp Qxuri non sunt compossibiles, quia caliditas ut tria,& fiigiditas ut quatuor nolunt compostolie , quia debet compleri tota latitudo, quae est ut octo, non autem debet sta compi Q mer quia ii una qualitas non complet sui naturam, non debet ab alia qualita cc so metirigiditas ut tria, debet esse caliditas ut quinque; ergo non pollunt cile in nig m. non ergo possumus dicere, quod es equalitates actitae uua cor em 'passium,
44쪽
r suas, quia sequuntur illa cogitata dicta, &sic per ostensum patet membrum esse im- ossibile, Icilicet quod ambae activae uincant ambas passiuas si ueto dicas, quod ambae actiuae uincant alteram patimam, aut quod altera adtiua uincat alteram passiuam indifferenter, uel una aestiua amba pasiluas, contra, quia neutrum horum potest dici, quia tunc sequitur, 3jod in generatione imXti perfecti non erit dominium totius agentis secundum totum ad
totum pastum, quod est falsium, quia totum agens debet dominati toti passo,& secundu se
imum agens non dominabitur toti passo, quia fauna activa uincit passivas ambas, aut ambae actsuae uincunt alteram passiuam tantum, tunc non erit mixtio:quia totum a rens no dominabitur toti passo, sed tantum parti, & ita etiam dicatis dis currendo per alia membra sis altera activa uincat alteram passiuam indifferenter, quia etiam sic non erit dominium acetis totius super totum passum, sed tantum partis. tertio principaliter arvuitur ex dicto Auicentiae prima primi,ubi datat, quod frigiditas per se non ingreditur opius nature, sed per Ariston caldium,&frigidum Ingressiuntur opera naturae, quia sunt qualitates activae quae superant passiuas in mixto ; ergoista duo inuicem contrariantur; ergo frigidum non est per se agens contra Arastotelem, & hoc idem dicit Galenus septimo de morbis, & etiam quarto de crasis symptomatum, & Ainc. loco citato probat dictum suum, quia omnia opera naturae hiant per motum, & omnas motus fit a calido, quia frigiditas est causa motus ... ergo non per se ingreditur opera naturae ipsa fiigiditas quid ergo dicit Aristot. quia sit essset, ut dicat, et Unc per se ingrederetur opus naturae, quia per Aristotelem in generatione simplici Ingrediuntur catadum, &frigidia, ut qualitates activae stipes ales pastiuas; eruo. Quarto, arguitur de natura Ipsius caloris,quia calor per se est causa ipsius putrefactionis, non ergo per se est causa generationas, quaa putrefactio opponitur generationi simplici, & nihil et duorum contrariorum; tum etiam dicit Simp. quia secundo de anima
calor non est per se causa aucta 8ms; ergo neque generationis, quia ab eadem uirtute Prornat auctio, generatio,&nutruso, ut ibidem habetur. Quinto,quia si immergatur, v iocetur in aqua aliquod animal, ut puta in aqua simplicissima, animal morietur, & oener bitur ex ipso aliud mixtum perfectum, puta cadauer ista gcncratio huius mixti perfecti
non sit a calido, sed a fragido obtinente super passiluas qualitates; quid ergo dicit Aristote, exto, iu: a dicit quod sipecialit regeneratio uiuentium est a calor sed contra, quia haeae vel neratio umentium non est a calore elementali sputa ignis, sed a calcre coelcsti; ut dicit Auer VI 2. Meth. II. Iq.&fuit citam sententia Aristot. in tertio de generatione animaliti ca-yte. s. ubi dicit, quod generatio animalium fit a calore coelesti, & non a calore elementat, qui eliqualitas prima, sed a calore coelesti disseminato per totum aerem: ergo nd in omni generatione superat calidum, suod cst qualitas elimentalis, ut dicit Arist. hic, qui uult, quod omnis generatio mixti fiat aqualitatibus primis; ergo sibi contradscit Averr.& etiam sesi S, d hoc etiam patet ratione, quia mixtu r ius usitatibus pranaiS,&eficilius perfectior iron potes prouenire a causis perectioribus; ergo. De hac dubitatione dissicis ima sunt tres modi dicendi; quorum unus, 'ventiliS prima primi, qui dicit, quod omne mixtum perfectum est am dominio calidi generatio mi&ti est a calido, frigido obtinentibus sui uti di siccum; ergo in generatione mixti uincit calor, & temperamentum, cuae, sesequitur qualitatem, quae stuperat in generationet eius, & ideo omne mixtum a praedominio;& confirmat hoc Averr. in quinto colliget,& secundo collicet,
generatio partium animalis est a calido, & si aliqua sint frigida ut ossa, quI dilui quod in illis etiam dominatur calidum, sed non 'dicu quia fiunt, a: dominante calore, & remisso, non autem a frigido simplici: ponitur illud uerbum, quod ossa sunt Sigida . secundo etiam probare nititur, quia coctionem, & digestionem, sed omnis digestio fit a calido dominain a calido. tertio quia ut tunalis nihil aliud est, nisi evanescentia calidi, & hu si 'Putrefiunt, putre Ut primeraclideinde intra imulo liqvid metum a praedominio stigi , , siccae comple ionis, &putrefieret, lup C trefieret,
45쪽
trefieret & non me uanescentiam calidi,&humidi, frigidi ,& sicci, quod est erifitii
Aristo. hic: quod autem sequatur clare patet, quia si cis x ali uid miXtum, a praedomini, si ioidae.& siccae complexionis, non autem calida , & humidae a Praedominio, tunc seques retur duod illud putresceret, quia eumesceret parieS eiuS interioreS : sed paries eius irit,
ioteu sunt frigidum, & humidum; ergo ista putrefactio esset evanescentia seigidi, & fidei ergo non omnis putrefactio esset resolutio calidi, &humIdtannati, ut dicit Aristo. Qui & ultimo dicit Gentilis, Aristo. arguit specialiter In generatione inUCntium, quo Asi tot in libro de longitudine,&breuitate uitae dicit definiens gener ionem uiuentis,quod neratio uiuentisist prima participatio in calido naturali, & quod ulta est eius permati genera uJUV st i Aristo quod omne uiusis est calidum,&humidum, ideo rasio in calido natue rideo ludosin qcmns Soperatio eid a se iusti et secundum Aristotelem omne uiues est
quando ita uehementer in iit' ' Tisoliesidete oossint,ut patet de ferri', quod expressione adeo indura Virarum 'se' 'etia seeu , & induratum a uehementi frigore, sui naturdi s igni, se uehementissimus: immo aliqua in talla si in; sed *yn ibidem, quod tantum mollescunt,& non lIquescunt,*rita indurata a fragore, dici 'Π ' Reundo a cultur de christallo, & de pumic*iq;go frigida fiunt,&omnino seget, de uitro, ux D ix a a se; id, & iactus est perfectissimus iudeX tangibii Vmiti & licci, quia tactus iudicax lxx- Qx rum Ausiue de olantis, quia Galenui mergo non omnia miria ae domissi' p,pauer, omnes istae Plan F secundo de temperamentis dici , quo se ii urit sommum,& se frigidie, & humidae compleximus a praedommio, & adeo inducunt toma a se ei litet evaporant ad caput , di ad xx GA qqR's et si sit iditate, & tame omfiigidum, amaqua,&ideo animalia bruta,&bomines enecet m a ista fiunt mixta perfectas ergo non omnii de adipe 'io die itur de animalibus,& discurremui p*x anim/i 3' ' pi' mititiguine tenui . . . dieit nim Galenus de adipe, Od VPVx xux--ε --ώ- membranae ;ipsi membranae recurrenti ; ergo generatio adipis ut a stigido non ergo est calidi temperamenti ap domini'/-S P. a. meeaeeompletaonis. ii secundo, & tertio de temperamentis Scit Galenub Ura Galenusti etiam primo hoe de animalibus multi, secundum rum' R P : viae eomplexionis ,&cutsiunt apes,muscae, culices, Schuiusmodi, quae omniasse' 'G β P ε .aebuit ut cae, di ideo exangues sunt non ergo omne uiuens est c idi, dixi
dicit Gentilis, quia multae partes eorum,di h. Dini in quaesti nis . est etiam secundus modus dicendisqui et ac rum Is , dominio, sed quod non omne mixtum perfectum est calid , bum inmme, se ionis, & hoc ex
tantum omne animat,in quaelibet eius parra est calita, & bu M quod geri uerbis Aristotelis superius, ubi dixit de io'g' humido &uita est eiu)ratio uiuentis est prima participatio ... in cali se a omne uiuens est mansio; ergo calidum,&humidum,&sic non ornet mi3 VM et 'ancio b d M sa&humidi temperamenti tantum,&sciuuetilliam' eum ai gumen Oho sua Iumma destruit hanc opinionem -- md ' di is uiati; ut quod cerebrum frigiduni secundu risto. mira ruetura rPla anima dis
46쪽
consis calorent,& secundum Galenum natura non apposuit cerebrum,ut contrepCretico discalorem, sed apposuit cerebrum propter alias operationes; tamen quicquid s*t tecundum Aristo. natura appotuit cerebrum ut contemperet calorem cordis. & quomodo COI-
teniperat calorem cordis quia spiritus qui generatur in cordet,qui dicuntur spiritus uitales, nimis calidi liant in corde propter maximum calorem cordis, & ideo sunt nimis ealidi ad operationes animales, & ideo ascendunt a corde ad cerebrum per arterias uet ibi& fiant apti ad operationes animales, & cum fiant contem talia trigiditate cerebri,& elaborati non dicuntur amplius spiritus uitales, si danimales,Sc. ideo dicunt cererum est e mgidi temperamenti. Sed Iacobus de partibus t Dinus,& ivili, qui non sunt de ista opinione, qui secundum aliam opinionem probant, quod multa nimalia,& multae partes eorum fiunt frigidi temperamenti, dicunt ad hoc areumentum, quod temperamentum siue complexio partium animalis est duplex. una, quae dicitur cornplexio actu aper ii uentem calorem: alia naturalis est, quae constat a principio gener tionis, ut ossa, quae sui naturali complexione sunt frigidae, &sic complexionisin sic nerui,&huiusmodi complexio non actuata per influentem est complexio, qitae influitur aliucui membro a corde, qtila in eo fluit calor uitalis transmissus a corde,& cum non potest amplius recipere calorem illum, non durat amplius uita:quia tandiu durat uita in membro animalis,& in partibus eius,quandiu potest recipere spiritus an nates transmissos a corde. Dicae ergo ista opinio, quod uerum est, quod aliqua pars animalis tui temperamento naturali est fricida, & sicca, sicut os la , & sic secundum complexionem naturalem con cedunt dari aliqua membra seigida, ct sicca: tamen si capias paries membrorum, & membra ipsius animalis, ut habent conmlexionem naturalem constantem perinfluentem, sie omnes partes animalis, et etiam ossa sunt calidi,&humidi temperamenti . . . . a sipiti tu cordis calido, & humido, &sic evadunt Argumenta Thomae de cerebro, di de aliis partibus, Scanimalibus multis, ut supra probauimus, quia dicunt, quod cerebrum naturali sui complexione est stigidum, & ideo temperat sipiritum animalem: tamen per complexionem naturalem actuatam per influentem est calidi, di humidi temperaminitii,& ita etiam evadunt multas auctoritates Galent: sed contra hanc solutionem, ut dixi vobis, insurgit Thomas de Garbo illo argumento, quia cerebrum secundum Arist politum est ipsi animali, ut contemperet calorem cordis; ermo contemperat spiritus uitales cordis sola com plexione naturali, & hoc modo, quia sola complexione naturali non potest perdurare, quia debet continue recipere spiritum uitalem a corde, aliter non duraret uita ergo complexio illa naturalis simplex non duraret ergo cerebrum non contemperat cali atrum cordis sua naturali complexione, sed complexione naturali actuata per influentem,&ita complexio actuata perui fluentem contemperat calorem cordis a ergo cerebrum non tantum erit frigidum sua naturali complexione, sed etiam naturali complexione actuata peri hentem, quia nisi a seigido contemperaretiar, est et calidum, sed cerebrum ut contemperat calorem sedis, & eius spiritus, est complexionis frigidae etiam complexione actuata perii dumtem. tum secundo quia dicit quim omne excrementum des mdens a cerebro esttagidum, &humidum tum tertio quia Galenus dicit quod fuerunt aliqui philo hi, qui dixerunt quod omne animal est calidum,&humidum, sed isti philosophi, dicii Ga
i as, non dixerunt ii absolute,seid dixerunt comparando ipsa animalia ad stirpe Scylantas, quia animalia sunt maioris caliditaris, & humiditatas, quis stirpes, & ideo on m animalia dicuntur calida, dc humida, non quod ab lute sint lidi, & humda tinet e , quia vi qua animalia sunt modi, Ni ci temperamenti es, blute, sed licundiarca humida a petae minio comparata ad te mla mortua, in ad plantas, re ista dicit Gaiam minis, de temperamentis imo autem dicat Galenus, quod omnia animalia Sucali humida per complexionem armatam actuatam per in et rem,sed quia semica minus incest in litandae complexa is comparata ad te ipsam momia, deiici crinone compa
xinuo hoc dictinus de lic de apibus, hutuli nodi, tamen ista sinuata lute gide, festa me plexionis, et meis potest denominantagiduas, de non dita Galenus, quod ista iunt
47쪽
modus dicendi, & uerior meo iudicio, quod non omnia animalia , & uiuentia sentiles, dominio calida, & humida, sed multa animalia sunt stigidae, & siccae complexiori . 'in eis quaelibet qualitas potest dominari scilicet in mixti S perfectis,& aliquod mikiuta, sectum est calidum, & aliquod stigidum, & aliquod humidum, & aliquod siccum &nobis dieit Arist. insea,&ideo respondeo ad argumenta facta in oppositum, dc primo desptimo, s est Gentilis ex Aris . quia, omni S generatio mi Sti perfecti fit ab achmis qualitati
bus obtinentibus super passiuas, & temperamentum generati sequitur naturam qualitati, dominantis: dico, cum dicis omnis generatio miXti perfecti fit qualitatibus activis domi nantibus stuper passiuas; ergo in omni praedominatur calor: dico inquam quod uerum est quod in omni generatione mixti praedominatur calor, quia calor est, qui admiscet elemen ibia inuicem ipsa . . . dc ideo in omni generatione dominatur calor quo ad sui pesinet pium, ut etiam iii metallis quorum generatio incipit a calido, de completur a seirudo , de ita dominatur calor, ec cum dicis; ergo superat calidum, quia omni S complexio debet si, qui naturam qualitatis uiuentis: uerum est.tamen dico, quod qualitates possunt superate, qualitates bifariam: uno modo secundum intensionem graduum dc secundum ibanti talem alio modo secundum uirtutem, si non intelligis primo scilicet secundum gladum, di secundum quantitatem semper calidum intensiue: dc quo ad quantitatem dominat ut qualitatibus passivis in generatione cuiuslibet mixti, ita quod semper intensior in gradu sit calor, Se frigiditas quamluimiditas, de siccitas: siclioc modo falsum est, quod in omni mixto dominetur calor, quia nou hoc modo semper dominatur calor alijs qualitatibus pas rosiuis in omni mixto. si autem imagineris secundo modo .si quod calor, dc mgus dominetur
secundum uirtutem, dc secundum rationem, non autem secundum quantitatem, de secundum eradus sic est uerum, quod in omni generatione mixti dominatur caliditas. do uobis exemplum paruus ignis est maioris uirtutiS, de potentiae, quam terra cubstalis, de ideo in omni generatione mixti perfecti debent qualitates activae dominari passivis non lecundugradum , dc quantitatem, sed secundum uirtutem, dc potentiam, quia aliter muctum dis loltieretur, quia a calido uincitur: bene tamen contingit aliter, immo ope contingit, quod
iste calor, & ista stigiditas sit minoris quantitatis, quam humidum, de siccum, de tamen
erit maioris potentiae, dc maioris uirtutis, quia . . . uirtus in uita, dc miXtum inmotinra; quod si esset minor secundum uirtutem, utiq; mixtum dissolueretur antelligit ergo iaArist. quod in omni generatione mixti perfecti deberent qualitates activae dominari pabsiuis secundum uirtutem, de potentiam ; non autem secundum gradum, &quantitatem tunc exponimus secundum argumentum, ec aliorum auctores, de secundum argumenita etiam exponendo, de per hoc etiam . . . similiter seluo secundum arguetratum dicis, quod aut ambae qualitates activae stuperant ambas passiuas, hetet superat alteram passiuam uirtualiter: IlIcet dico quod . . . bas passiuas ut sit perfectum dominium totius agentis super totum pastum, di cum Ut tra, quia qualitates passiuae sunt . . . Dico ad hoc, quod non curo, q non calor, de sevius deberet superare in generatione humidum, de siccum , ita tantute, dc Potentia, ita quod calor, dc frigus sint tantae potentiae, quod iussiciant dum cum sicco,de facere mixtum ista,quod suffciant & tantae uirtutis, quaritur secundum exigentiam mixti. uerum tape contingit, suntiis sit humidum, de siccum, quam calidum, &fiigidum: sed iam c idum,
minoris potentiae, dc uirtutis, ut patet in i e cubitali, - alisere expono alios auctores Auriois, et aliorum, quM Omnis gem do P in laesta calido, ita quod denominatur calidum in uirtute, Non au mira μῆ* . ueluquod addis, quia omnis ueneratio mixti persectam per c lora da, nanet est, de cinctio 3c digestio omnis fit a calido naturalii ergo 'O es alis in uir calidum naturaliter dico, quod uerum est T in omni 3m do 'β in maduum, salute tantum, non autem in quantitate, quia potentia rim te Vi m mientia sed intensionem formae, quia duplex est intentio, una seu R, Cca se esse lio depum m. dc uirius non sequitur intentionem gradus, sed intentio em i*-' uedine
48쪽
recline, quia sit mixtum Sigidum, &siccum in Platone, &piitrefiat, tunc in ista putresiderit ei saporatio frigidi &sicci, non autem ut dicit Aristotes S. dico, quod, cum dicis quod, cu putrefit hoc mixtu fi imdu fit in tu,&siccum, resoluuntur parteS Interiores, uerum est: sed ista partes sunt frigid &siccae est; ergo non restoluitur calidum&humidum, sed calidum&siccum, qu Id est con A telam nego Argumentum, quia hoc mixtum habet etiam partes calidas &mida ' & cum euaneficit illud calidum naturale, sit istat, matrefactio.&si Fanescit pars sicca & frigida interior, non propter hoc is a est putrefactio , quia resolutio frigidi & sicci non sunt causia putrefactionis, sed calidi & humidi, & inquantum resoluitur calidum & humidum naturale. De alio ex Aristotele de causis lono &breuit ustae ubi dicit, quod generatio est prima participatio animae in animali, &uita est eius permaissio; ergo omne animal est calidum & humidum. dico, quod uerum est nullonan nimal est calidum& humidum,sed intelligit ibi Arist. quando dicit, quod omi e animal est calidum & humidum , id est omne animal habet calidum &humidum, quia caliduumt, decalido uiuit, & humido matritur monautem intelligit, quod omne animal a prae dum di iste est sensus Aristotelis gbi, quia omnia opera animalis sunt a calido & humido , o quia ab ipse spiritu , qui est calidus&humidus, quia uita sustentatur in calido&humido scilicet in ipso spirat uicalidus &humidas est, intelligit ergo Aristoteles quod omne animal est calidum & humidum, adest habet sipiritus in ste, qui fiunt calidi & humidi, quibus perutatomina vera eius. De alijs uero rationibus in lectione sequenti
Erat dubitatio super uerbis Aristotelis in generatione mixti persee i, nunquid scilicet in
generatione mini perfecti duae illaeiqualitatefactivae ilicet caliditas&frigiditas sint praedominantes duabus passivis. Primo fuit dictum, quod sic:&adduximus opinionem GenitIns&Dini, quod omne mi Limn erat calidi cemperamenti et &diximus primum eorum argumenta, quiasiis cesses, tunc omne mixtum perseetum, ei et a praedominio calidum; go quod fallum est: & dixi etiam opinionem Iacobi de partibus: & omnes istas opiniones reieci in alia lectione, ut audiuistis. Et diximus, quod erat secundum argumentum Avicennaeprima primi doctrina secunda cap. tertio quod argumentum erat contra Aristote Em, quia, ut Avicenna dicit, fruidumno ingreditur opera naturae: ergo omniis Operatio natu--perficitur calido maior clara est: minor uero ostenditur, quia frigiditas immobilitasse g8 motus est a calido tum etiam ex Galeno stato de causis symptomatum , ubi dicit quod frigidum nulli operi naurae est utile, quia frigiditas non ingreditur opera naturae tergo frigidum non est causa activa nec humidum & siccum passiua: ergo Arist. contradicit Aui-Cennae & Galeno, quia Aristo.dicit, quod generatio mixti fit, cum caliditas & frigiditas dominantur alijs qualitatibus passivis, & isti dicunt, quod frigiditas non ingreditur opera na turae; ergo de hoc Conciliator indiff. 6r uidens dictum Aristota& dictum Avicennae, reiqcit dictum Avicennae, quando dicit, quod frigiditas per se non ingreditur opus naturae, di quod non est tenendus Avicena, sed in hoc debemus adhaerere dictis Aristotelis, qui dicit quod generatio mixti est per se a calido & frigido: &hoc multis rationibus ostendit, P Primo ex Aristotele hic & expetientia, quia metalla generantur ex uehementi Sigido congelante illos duos uapor : &aliquando adeo est uehemens frigidum, quod illud mi- Vum, quod a tali frigido congelatur, fit omnino humidum, quia tota humiditas fuit res, uta,& sic remansit tota siccitas. & ideo non liquescit ferrum igne, quia in generatione ferri exprimitur prius omne humidum, & ideo non liquescit, sed tantum in igne molle it . in ea ergo est uerum dictum Avicennae, quod frigiditas non ingreditur per se opera natur . ' recundo arguitur ex Aristotele in primo de partibus animalium, & Gal. de temperamen- iecundo, qui dicunt, quod adeps generatur ita animali ex tenuiori parte san inis. Murente trigiditate membranarum; ergo generatio adipis est per sie a frigido : ergo frigi
49쪽
dum ingreditur opera natum. Tertio argUitur eX dicto Avicennae Ze: Galeni in ptim, sanitate tuenda . Sanitas simplicium membrorum, puta carni S, ex AuIcenna prima primi.& eu Gai in de temperamentis, nihil aliud est, nisii temperamentum quoddam, quia sani tas nascitur ex temperatura & actione mutua qualitatum primarum, quia istud tempes, mentum nascitur ex actione mutua qualitatu primarum; ergo ut ista mutua actione non ig
ctione qualitatum primarum: ergo etiam frigiditaS agir & Operatur; ergo etiam frigidi audier se in redit ut opus naturae, quia, si omnES qualita eS Operantur, ergo etiam & trigidi res Ou arto arguitur, quia Avicenna deficit cum probat h c argumento, quod frigidiu tatas no noreditur opus naturae, uidelicet quia omnia opera naturae perficiuntur a motu, sed motu perficitur a calido; ergo omnis operatio naturae perficitUr a calido; ergo omne mixtum calidum. Modo haec ratio deficit, quia non omnia Opera naturae perficiuntur mo tu scilicet locali, nec motu organi, nec motu obiecti, nec alio motu:& do exemplum, si cui est dictum Avicennae, quod omnis retentio membrorum nutrimenti fit a uillis trans
mbus, attractio aute fit a uillis longitudinalibus,' expulsio a uillis obliquis ergo retentio nutrimenti non fit interueniente motu,&est opus natum, ergo. Secundo arguitur
tu locali, talsum tamen est, quod motus localis non perficiatur nisi a calido tantum, quia etiam perficitur a Sigido motus localis animalium, quia ex Aristotele in de tu animalium, motus etiam perficitur a calido & frigido, quia mitis perficitur calido non qualicunq; sed contemperato a frigiditate cerebri & aliorum. Dixi, quod spiritus uitius contempTntur a frigiditate cerebri; ergo motus fit a stigiditate, quia motus localis non perficitur sipiritu uitali, sed animali: si ergo motus localis non perficitur spiritu illo ed animali, qui est spiritus contemperatus h frigiditate cerebri; ergo etiam motuS localis soperficitur a caliditate &fiigiditate, quia perficitur a calore naturali contemperato a Visela ditate cerebri, quia sipiritus uitalis in cerebro aestuat, ut dicunt Aristot.& Gai nuS Avicenna; ergo etiam stigiditas operatur admotus, quia motus perncItura spiritu a li;&in isto concurrit seigiditas; ergo admotum concurritu etiam, quia ipnon solum sui uehementi caliditate causat motum sed etia concurrit frigiditas cias , qua contemperatur calor naturalis cerebri, seu ille spiritus uitalis imum, qui uidetur conuenire cum Avicenna, quia dicit, quod minime ritu rio .convcnit stigiditas 8 respondet Conciliator, quod Galenus loquitur de uehemende intensia frigiditate,&non de frigiditate temperata' ita Concilidior rici di Aristo. quod generatio perficitur a calido & afiigido. Sed uos dicetis, quod tror non detendit Galenum, quia Galenus dicit, quod stigiditas nulli functioni naturum uenit. tu dicis quod Galenus intelligit de uehementi frigiditate: sed contra, quia cntensa caliditas non est utilis operationi naturali, sed debet esse contemperata caliautem intensa; tum Etiam, quia Conciliator contradicit sibi, ut patet in eXemplo telis demetallis, qui Aristo dicit quod generatio metallorum fit auebe utini go uehemens stigus etiam ingreditur opera naturae: ergo tu non detendi S Galenuuin rem Olloriina est adeo intensastigiditas, quod facit,dicit Armo e & tu secundum Gal. dicis oppositum, quod, scilicet u
opus naturae, tantum remittitur&coni peratur m . - .
ici, quod dicitum Galeni & Avicennae est uerum,
E L Mi Lin OPUS naturae, quia duplex est natura, una quae est anima ,
non est anima: si autem loquimur de operibus naturae, quae est anima, sic
50쪽
e sotii est utilis ipsius naturae, idest animae vegetatium quia nec utilis functioni nati ira-u uae est inlicet patet, neque uitali quae Us in corde, neque animali quae estiti cerebro itai duitur Aristo. de assima uegetatiua :& ita etiam Galenus intelligit, quod frigiditas nul-u sifictioni naturae est utilis,sed omnis eius operatio defunctio perficitur a calido, ut attra hie&couertere nutrimenta in substantiam nutriti, quae omnia sunt opera ipsius calidi perhigiditas autem per accidens ingreditur opera ipsius naturae, & secundario, non autem uiatio, sicut dicit Avicenna.primo, quia frigiditas quoquomodo contemperat caloremitaturalem, qui est principium generationis mixti perfecti, quia mixta habent determinata hiensuram caliditatis, quae non fit nisi a frigido: & ideo concurrit ad opera animae vegeta, ii ux&imixti perfecti, quia contemperat illum calorem, qui est principita generationis mi, i perfecti:&sic per accidens frigiditas ingreditur opera naturae, & est utilis . Et ista est,fima utilitas frigiditatis,quod ingrediatur Opera naturae, quia contemperat natura, quia
uehemens calor naturalis est inutilis pro operationibus naturae, & ideo oportet, ut cont&heretur . Secundo frigiditas ingreditur opera naturae, quia debet frigiditas detinere calore saturalem, ne euaneicat, quia calor ex sui natura eghalat: detinetur autem, ne exhalet a fritiditate ipsa: & sic debet detinere calorem, quo fit nutritio, quia calor sursum euadit,& nescisum euadat, ad hoc operatur frigiditas, & ita per accidens facit ad opera naturae. Te tio facit frigiditas ad opera naturae, quia multoties mixti generatio incipit a calido,& d inde perficitur a frigido, quia mixtio aliqua, quae habet principia a calido, completur a frin ido: & ita frigiditas secundario ingreditur opera naturae, sicut dicit Aristoteles de gen
ratione metallorum: quorum generatio habet principium a calido, & finit a frigido & sic intellibit Aristo. quod ingreditur opera naturae, scilicet cuiuscunque naturae, non tanta aniciae uegetatiuae, & istam per se ingreditur, & non tantum ad opera animae vegetatiuae, sed citas libet naturae, & agentis naturalis. Et hoc modo intelligitur dictum Galeni, quod noingreditur frigiditas opera naturae, uerum est utilis functioni naturae, scilicet animae ueg talium idest non est utilis animae vegetatiuae operationi uehemens frigiditas: si uero non fuerit uehemens, tunc non primatio, sed secundario est utilis: & ideo non est contra Galenum, quia non ingreditur,sicut caliditas Tertio aviuebatur, quia nihil idem est causa comtratiorum per se: sed putrefactio opponitur generationi, & calor per se est causis putres P clionis ieroo non est cras agenerationis. Quod autem calor sit putrefactionis caulla, patet per Aristotelem in textu, & confirmatur ex Olympiodoro, quia ex secundo de anima, calor non est cauta nutritionis neque auctionis per se; ergo neque generationis: quod autenon fit per se causa auctionis, probat Aristo. quia, si sit, tunc aucta crescerent in infinitum: consequens est impossibile; ergo De primo, cum dicis quod nihilidem est per se est ca iis contrariorum, sed putrefactio opponitur generationi,& iam idem calor est per se causa putrefactionis: ergo non geriurationis; dico, quod uerum est, quod nihilidem, se cst causa contrariorum: &, cumsubdis,Sed idem calor est causia putrefactionis; nego ai sumexuM, quia non est idem calor, qui est causa generation diu(VC
' lor extraneus lita non est idem calor. De secundo ex Olyuipiodoro, quia secran r
ima calor non est per se causa auctionis nec nutritionIS; ergo
ut dicit Aristo. quod calor ignis, ut est ignis, non est p*x sic corum et hii iiii Neque generationis: sed calor, non in quantum igni', sed g ut est instrumentum animat, sic est per sic causa sprum '' ' Ad est idem ea
si dicas, non est idem calor ignis,ut est instrumentum animae uerum einquet itidem cai , sed,ut est ignis tantum non est causia auctionis,generationis,& num mior ignis, noβ est determinatus calor, Sinstrumentum animae lic est causa genera io' β' ' '' 'matri, sit orisIsint fi ei ori
xhminatus est.&, ut sic, diuet sta operatur, quia unico od addebas o hiat to, quia non uidetur, quod omniS generatio mimi iat per le a cali- nn C i isi sit,c est causia corruptioni S,&lice ipso gene-
- mistum aliud, puta cadauer, quia cadauer est aliud mixtum ab ipso