장음표시 사용
401쪽
quae pro ii eliciis praetetitis seruntur, monitiones essentialiter non requiri Sed jam ad aliud progrediamur, quod in Sacris Cauonibus reperitur ex pretium . dc ad Praxim pertinet serendae Centurae . XXXVII. Quil quis excommunicat: Excommunicationem in Scriptis proinferat , o Caussam Excommunicationis expresse conscribat , propter quam Excommunicatio proferatur. Exemplum vero Bujusmodι Scriptura teneatur Excommu vicato tradere infra mensem, si fuerit re u tus . Et hac adem is Misensioris . ct Intericii sententiis volumus observari. Ita Innocentius IV. in Concilio Lugdunensi , 5c in cap. I. de Senten. Excom. in 6. Patet igitur ex his in Forma Excommunicationis haec debere observari , ut in prinxissat per talia verba. quae suffcienter eam significent; nimirum Te ex. cominanico, a Frdetium Communione exόIudo , & alia similia . Deinde ut se is ratur in Scriptis, & quidem cum Caussae expressione , quamvis in aliis Senistentiis iudicia libas , Causia, quae Iudicem movet , non toleat Sententiae inseri cap. Aut 16. de Senten. , & Re iudicata; & demum ut Exemplum hujus
Scripturae tradatur Excommunicato intra Mensem , si tamen Excomm meator fuerit requisitus, ex cit. cap. I. Id me colligitur non e Xcommuni stri aliis quem per haec verba: Denunciamus, ct declaramus talem esse excommuπi. cat tim , quod in his verbis solum habeatur declaratoria lententia , & mera de nunciatio , per quam non ligari hominem , textus est clarus In cap. Pa-
ratis 33. de Appellationibus. Haec item verba incurras indiguationem Dei , Petri , aut Pauli, is nostram , quia in determinate s mucant, nihil faciunt ad Censuram incurrendam, quia Centura, quae de tacto incurritur, debet esse determinata . Ita pariter si a Iudice scriberetur: Excommunica Petrum ob contumaciam; vel Excominuuico Petrum rat/onabili causa motus , satis non fieret, qnod talis forma delicti speciem singulariter non ex inprimeret . Exinde tamen inferri non posset talem Centuram irritam esse. sic invalidam , cum laudatus Summus Pontifex Innocentius in cit. cap. si e loquatur : Superior vero , ad quem recurrituν . sententiam ipsum Me discuuato relaxet, quid autem opus ellat relaxatione , si Centura talis es et Invalida Poli remo colligitur , quod si Iudex requisitus intra mensem non fuerit, nota teneatur exemplum hoc tradere, & si poli mensem requisitas fuerit, de noluerit tradere, Irrationabiliter eae emplum hoc denegabit , Censuras tamen Pontificii hujus Decreti non incurret, nimirum Sulpensionem per mentem . de pollea Irregularitatem , si hanc Suspensionem non observaverit, in quas poenas incidet, si hujusmodi Constatutionis temerarius extiterit Violator. XXXV lIl. Diximus in hac illatione per denuntiatiouem non ligari quempiam Excommunicatione, quod De nunciatio nihil addat Excommunicationi.
sed solum declaret, quod ut is vitetur , qui ab testio ligatus iam fuit. Nune
vero addamus ad Conditiones Censurarum etiam spectare Denuntiationem aut innotescat illud etiam , quod postremo loco , decernitur in Sacris Canonibus tamquam ritus servandus, ut ipla Centura nota stat omnibus ,& ope vetur quoad extersores effectus. De hac Denuntiatione legitur in cap. Curast omnιbus 2o. caus. XI. q. 3. , ubi haec ratio redditur, ut Excommunica tis , ubique Eciae sileus aditus excludatur. Excusationis Caussa omnibus auferatur . quae ratio augetur In Clementina Π qu/s suadente a. de Poenis, seeo wπιον fit Excommunicati Confuso , quo sua fuerit Culpa potentior . Parum autem refert , sive incurratur illa Centura , quae a iure infligitur , sive iam
402쪽
earratur ill qum ab homine decernitur , vim utraque denuntiatione indi iagra ', Ut Excommunicati Consortium, omnes sugere teneantur , Praeter tim post
editam Bullam Ad evitanda scandata, ex cujus dis sitione uultus tenetur vItare Excommunicatam , praeterquam in casibus noeorii Percusibris clericorum, nisi nominatim fuerit denuntiatus, Mita neque Suspensum , de In terdictum in illis casibus , qui notantur , tum an Clementina invisi cum ad nos a. de Poeus contri eos . qui Clericos castiuot copioriqua Gum 'Maene ne dia 'susu minere Sacrugo non verentur: tam etiam in clementin ulit ma de Ceii sit Aua contra eos . Dii ab Eut assis et os desereuter pe- σου o exigunc. qua propter in his, in re tu , eorum industriis injuratis eur . u Excommunicationis . Saspen siqnis, .is aurerdicti.Sententias publicam np, 'i' ant. Denuntiatio . haec tu agatuo de E communicatione a iure, se renda est a Iudaee ordinario, in cuius Diaece si delachum ivit admissum exca P. 1. de Treug. 6c Pace, de ex cap. I. de Raptoribus: Si vero agatur deciententia lata ab Homine fieri debet ab eo, qui Sente utram protulu. 'ut uocetur in cap Paso alis de AppellMionibus s. Harum . vel ab altero de
elu nauaato. MI utrum i possit eam. mittere... aut differre , mxxune du-Dicatur a Theoli gis. Auamen si excipiatun Casus notoriae In altariae talis Censurae, an reliquis omnibus Iudica parebit, oc Censuram denuntiabit, in on Cognitio. ut ait Innocentius III. In cap. P oratir 28. de Oricio, de eo Relerata . sed executio ta tum demandatur eidem, qua de re. etsi Delegatus sciat sententiani illam injustam, exequi nihilominus tenet eamdem , nasi apud eum enicere pol sit, ut ab hoc onere ipsum absolvat ala Contra verq uon tenetur temper Iudex ordinatius ad Denuntiationem is ciendam, δι hoc eruitur ex citato cap eura fit, quae Verba strictam norianducere Uenuntiationis oblu tionem ex vulgara Interpretum exposition: 1ytιε luculeuter inspicitur. Fieri autem: haec Denuntiatio solet designato nam mine proprio , de individualibus Caracteribus illius Personae, quae ProPter Excommunicationem vitari debet ex ordinariorum praescripto, oc Locorum coniuetudine, nisi quod aliquando eum quibusdam Caeremonias ad terrorem aiιorum Peragitur, quae Caeremoniae praescribuntur in cap. debent Io6. causi x . z3. mmirum ut XI. Presbyteri circumstent Epit copum quoties solem niter Excommunitationem proseri , de post latam anathematis lententiam tu Cernas ardentes, quas in manibus te uent humi proiiciant, de pedibus eon solemnitati, aliae quoque maledictiones, de execrationes Verba es audi solent, quas quo ad effectum plus operari, quam simplicem Ex
communicationem ceu set Cova r. in Relect. c. at a mater h. t. n o. P. 1. o. it. m dc colligitur ex cap. nemo Estificoporum dicta caussa XI. u. a. .ec aliquando legimus Sententiam anathematis Christi, Sanguine exaratam, ut
contra Parrhum Mono the latam in Concilio Romano anno 648. teste Theo-Phane in Maiuella v. io. , quod ει factum. Ila in Synodo viri. contra Photium, refert Nieetas in Vita S. Ignatii. Ex eodem cap. Debent nuper ci-
-- octores Excommunicati nomen, & Excommunieationis causia: ricana mitta debere, quoties periculum est. ne Excommuni loca te transserat , ut Denuntiationem suis frustret effectu. Aste notandum est. quod nte Denyntiationem iuridi m Centurae a ju-
403쪽
tra contra eum laea. Qui nullo mulo citatus fuit :lnulla est ipso Iare , qnia'
verum est , quamquam erimen sit 'notoriam . Notgri etiam ulterius debet. quod Appellatio. interposita a Censurae ab homine sim. pliciter. α' absolute lata. nore otistat quoen must Iudex ad Denuntiationem progrediatur, e contrae veto obstat, si agatur de Censura a iure, de ratio dilatiminis est, quia in primo casu contumacia probata est, de contumare non indiciu appellans eapite μην eorum L. q. 'ο. an altero vero easu , qui a Matato. ives te Iurae aexcommutilentus est, non ex proprio ore repertus est contum . ad mei Potest Φ .el sectem nempe, aae fileem negate se in mala fide aut aduertentia. aut sine nee essitate operatum esse . MDdicem ipsum , ut sibi insedisium se calare. Ita pariter Appellatio illa impedia dequntistionem, quae interponitae a tentet ei a mere' declaratoria. Qua pro Her si declarare velit Iudex aliquem reum' esse erimimis, cui an uexa est Exin communicatio in iura, poterit is interposita appellatione declarationem hane hi denuntiationem, quae eam eo sequeretur, i pelire . Unde si Iudex n gppellatione ulterius procedat ud dae arationem , & deaunerationem, non, id a vitandus eris ut publice Excommunieatus ille , contra quem sic actum suesse e Ceterum cum in pellationis reme li- σσσμ ad defensimem iniqui. ad praesidium sumseentia instatutam, ue seri bisur in. cap. 6 I. e AP Pel 'ationibli , caussa suffieiens , de probabilis requiritur ad ariellandum . Deinde non oportet ad compates Iudaees appellationes referri, sed i mino xi iudicio in maius tribunal ais enderei caussa a. q. 6. eap. 28. demum in Ru draginta dies Futerponi de e , qui a publieri ne sentemiae com putantur. Et haec latis dicta sint edi Condstio rubus illis ι quae Ceusuram Prae
XXXIX. Ualeum superest inquirendum , videsiem au positis Ormibus hisce
conditι ovibus dubitari n. possit de Censurarum eventa in ordine ad Subie ctum contra. quod infligamuri Prosecto multiplex hine oriretur Quaestio de hoc. si fontes singuli aperiendi essene, qui ab in eorrenda Centura im e Sunt statim enisu oecurreret Ignoraneia, Metus Necessitas. ImPotentias Dubium tum luris, tum Fam. Cento eae invaliditas, Appellatio, Corviensus lae in Partis Ece. Verum eum in singulis hisee Casibus attendatur cireumstan tia, quae a litam reddat mortaliter malum, & huius circumstantiae legem Mo Tales omnes Theologi in suis libris aperiant. non hic immorabimur, sed in quisitio nostra tota erit de Exeommunieatione illa, quae est speciali . Statuto
lata pro actu iam Lege Divina damnator Utrum se ilicet Exeommunicatio haec statim afficiat, & ligo eius Actus Auctores, qui bene norunt Actum illum damnatum esse . sed Censuram ignorant Ee quid dicendam, si quis ab in
sommunicatione contra se latam appellaverit . . ut XL. Neg tiva sententia plures habet Patronos . qui ad incurrendam suram expostum non solum P eatum, & inobedientiam contra Legem
Divinam . vel Naturalem, sed meterea inobedientiam erga Eceletiam . q. rati Peccato Censuram apposuit, argumento eap. Propsisti d. 18. ubi licet Cletricis iure Divino Ineontinentia prohibita se . non tamen iidem dicuntur
Censuram ineurrere antequam habeant notitiam Lesis Eeelesiasticae Censuram inferentis . Adduae insuper id qaod deeernitur in cap. a. de Cenia vis ia 6. mimi sententiis per sataea quinam rem ae Orcuariorum prora ri sari U-raates. quod utique interpretatitur de 'ignorantibus ipsam
404쪽
Censuram; cum caussa, ob quam insertur Censurast peccatum mortale , quod illicitum asse. , Ommbus sacile cognitum est . qui Nero ignorat Censuram. quamvis sit inobediens erga Deum, non tamen est inobediens erga Ecclesiam, ut eruitur ex lege coni magιa T. dere judicata. Et quanquam non agno reut Glossam in tua. cap. a. in v. saluta, asserentem hoc tantum Procede
re in Censuris , qum per Sintuta particularium Episcoporum infliguntur , non vero quae per R. PORtificem, idem tamen etiam circa ius commune diei .posse cooteadunt, quia etiam hic ignorantia ab inobedientia erga Ecelesiam Excusat, dc quamvis Iguorantia iuris non excuset quoad validitatem Acta um, & Contractuum, qui contra iura fiunt, incusat tamen placumque a Poena , praesertim simpliciores, lege cum dem . o as. g. a. ff. de Probat. et etiam alios, quando uuorantia nou est Crassa. & Αει-a, ut si Gniurae. quae in Bullis, Oel Corpore iuris continentur. a . coram Ordinariis non
Publicantur, vel uia non observanturi Confirmant etiam o eo quod P tuex In eodem caP. 3. Principaliter cupiata Animarum Periculis obviare.& Conscientiae lavere , sicut ex ,principio Textas apparet οῦ atqu hm stati perieuli Animarum . & fauoris Conscientiae aequae subest in Censuris latia a lure communi, quam a particularibus Statutis, ergo: concludant idem uir mbique ius esse servandum. Et quidem merito. nam Ecelesia non vult maius
o M. ψ pone e Mem, Leges, quae Censuram infligunt , quam frangenti
P aeceptum. Si ergo. Igno alia iovi*cibali frangememi Braeceptum a Peccam O . xcusat. . Rua' .ingis A sensum mariabit Θ-. c. XLI. Alfirmativ m inute 'tum quetur Fagnare an p. A bia de Sen Len. cmn. μι cuam asse curi, quod et elao Sintutam Otuinarii poenam a nectat facto saxe commam damnatis 1 tunc Forensa ligatur poena , etiamsi eam ignoret , quino facto gemira Iter damnato. non meest allegari iusta Fnorantia a vorensis igitur thoe est non subditus ordinariol tu casu expotito Centara lagatura quanto niagis ergo Censura luis tur quieunque ille tuerit, qui , us M'mum non ignoratum violabat, ει cui Censura est infiicta .nM a statuto particulari, sed . a canone universali Prael erat' Fagnatio dic*μειn d. s. R. S. R. I. ubi inquixens, quibus Paris sub aeeant ii,s a Baptumum repetunt 8 Rςsolvit quaestionem, & postea prosequitur m M.
. ν commiserunt, etiam si ignoraveriat censuras.,lo suam al-
405쪽
Ilegaverint ignorantiam Id asserere Inum non pudebit qui ignarum Censare ab
. Excommunicatione reddit immunem P Contra rnim tamen omnia Tribunalia
tuentu , iura Praecipiunt, & Eccles a probati quae dum absolvit, de ligat, non abutitur potestate a Christo sibi eollata, ut velit absolvete quod eoram Deo non est ligatum, de velit ligare quod eoram Deo est solutum. t Ui .i . XLII. Hic tamen distinguere oportet Forum illud, cuius examini subii i citur is, qui Censura creditur illaqueatus, quod Forum profecto esse debwt
Coritent cibum, non vero Tribunal Conscientiae, sive confideretur Homo ex . Communicatus , .sive IudςT, qui a Centura debet absolvere ; nxm ex parte . hominas Excommunicata Cum ignoratione Censurae, pr liens resolvito locum
habete non potest, quod non dependeat ab illius voluntate, quod a tali Censura absolvatur, sed a potestate Μinistri; quia vero ille qui Iudex se
.idet In Foro Poenitentiae. & audit in Consessione ea sum, mi est annexa Censum Papalis, scit se Iurisdictione carere. ut suum Poenitentem absolvat, hine est . quod huiust Caussis cognitio ad Forum externum per inere dignoscitur, Quae Propter 'redeunt argumenta seeundae sente ne ae . quae satis probant, quod, Excommunicatio illa. quae est speciali Statuto lata pro actu iam tege Divina - damnato, statim assicit , dc ligat illius Actus Auctores , qui bene norunt actum illam damnatum esse , sed Censuram ignorant. , XLVI. Id autem ut uberius adhue d- δ retur' ebnfiderare opurtet, o ignoraturam iuris Invanea bilem , de probabilem ab ineurrenda poena nomalia ratione exeusare , nisi quial e fici actum. hui annectitur talis poena, invb- .. Iuniarium, tauri sua clem ex eo quin ult, adus 'non' procela a voluntate . . lec non sit volitus.' nam ivere actostiir vreuntis ei, tribuendus elis sed quia Est ni a volitionem, aut nolitionem ι'quat haberetae sine tali ignorantia, ut eic a Plicat. D. Thomas. I. a. q. 76. a. Id & 3. Et revera cium ad ignotum non posite ferri voluntas, lege Iabro ff. de sum. leg. de voluntas sit actio intelle-- ctus cognoscentis , nee quisquam dicatur velle, quod in mente non Eogita . V1Vt Patet Ignorantiam excusare a eulpa , dc a eoena , ubi illud quod igno, tum Ra ad malitiam actus pertinet, non exeuiare vero, si tum sit eius , . RuQd d malitiam actus attinet, quia in hae specie ignorantia non con stituit involuntarium, nee est ut aiunt) eaussa caussalis illicitae operationis. . ut e leganter praelaudatus Doctor Angelicus 'exponit in dicto a. x cit. quaest. i ubi igitur contigerit hie casus , expendendum erit, utrum in eo, qui actum Commuri L alioquin iure Divino damnatum, ignorans tamen pro eo criminet inluctam esse aliquam poenam, ignorantia reperiatur, quae Versetur circa id, quod peceati , dc actus malitiam constituit. 8t a quo malitia tota Peccatis Pendet aut versetur circa solam poenam, eumque malitia minime Propter illam ignorantiam nee tota cesset, nee ejus pars, necesse erit asserere igno i Pontiam Poenae nequaquam tollere malitiam actus, eui a lege poena instigii tar, atque adeo misime eamdem ignorantiam ab incurrenda tali Pinna eae
. cusare delinqcentem. XUV. Haec autem Conelusio inde petitur, quod nussus requiratur eon sensus ipsus delinquentis ad poenam delicti, eum communi omnium senten tia definitum sit, obligationem e tractam ex delicto naturalem esse, quod multis probatur , de manifestum est . quia aequitas, de Reipublieae utilitas, Num ratione naturali consideranda sunt dictant punienda esse delicta perlegφε, quibus iure naturali tenemur obtemperare, ubi vero adest aequitas,
406쪽
ti naturalis ratio , inibi de naturalia obligatio a iure constituitur , lege Stic ums. .aturalis T de Solutio. lege eam.amplius 3. is natara debet T de Reg. Iuris cum ipso facto , de in actu ipsius criminis, delinquens censeatur se ipsum Poenae subdidisse, consentu ad delictum, quod ex legum severitate . de civili disciplina statione quidem naturali poena sequitur, ut textus est clarus ia ege a Rea g. quod vasto T. de Fide Ju. quo in laco sit mentio huius natur iis aequitatis , quae suadet delicta puniti. Constat igitur non esse necessariam scientiam poenae legalis , ut delinquens ea paniri iuste possit, eiusque obli
gationem contrahae. Et passim videtve assirmari ab Iuris utriusque Dector bus , cum quis puniendus est plena legis communis specialem poenam adulteria constituentis, aut ine estis, aut furibus, quod adulterium, incestum, aut furtum commiserint, scientes se,id scelus egisse , inscii tamen , probabili ignorantia. poenae statutae. XLV. His breviter reeenfitis pro alterutra harum opinionum, modo Casus exponitur illius ignorantiae, quae excusat ab incurrenda Censura , Et contingivquando invincibiliter ignoratur factum , quod Excommunicationis Censurae subiectum est, etiamsi graviter peccet, qui factum illud committit. Ita aperte d et Alexander III. in eap. F vera extra de Sent. Exeom. dicerae Eum Excommunicatione man iamdari . qui percusserie tuum, diem i orabo esse Gericum; quod de Ignorantia probabali Glossat ibidem exponit , dc ra--tio est, quia uou facit contumaciter , qui nescit st facere. Ea autem voca tur in vincibilis, seu probabilis ignorantia, quam quis nou Potest, cum non. tenetur , vincere. Parisormiter quisquis Excommunicationem a Iudice latam - invincibiliter ignorat, durante ea ignorantia, licet impingat in id, quod prohibitum est , non tamen Excommunicationem imuerit. Quod extenditur adhuc ad Statutum Iudieis ordinarii annexam habens Excommunicatio innem, si invincibiliter ignoretur ab eo, qui contra secerit, de ratio est ι- quia non censetur praemonitus, qui probabiliter ignorat, de non potest tuo' dacari monenti Ecelesiae inobediens, qui man latum Iudicis Maecipientis in vincibiliter ignorat. Non aliter ac dicitur extulatus a peccato, ει illi Poena, qui operam fiat rei illieitae, quod haee ignorantia excusat omnino a Peccato illo in voluntario , quod oritur ex Re ignorata , ut docet S. Th - mas l. s. c. a. 3., de notat Caietanus scribens: Iudam iuicite cognosceutem -Tbamar nurum suam non commisisse laeestam , etiamsi operam daret rei HE-- cita, dc Probare conatur subtili ratiocinatione Al sensus a Castro in libro a. - de Potestate Leg. poenal. cap. 24. verb. a. propositio, de praesertim constat ex cit. cap. Si vero . Nee quidquam refert, quod danti operam rei illicitae imputatur quidquid inde sequitur, etiam praeter eius intentionem , etiam casu , cap. continebatur de Homicid. , nam id est intelligendum, vel quo ad poenam Irregularitatis, quae saepe a iure infligitur absque culpa , quatenus culmpa dolum , 6t malitiam significae, vel minime procedit, ubi Proprie con tingit ex ignorantia iusta, fle inviueibili desectu voluntatis, quae necessa ria est ad culpam , de malitiam, eiusque poenam constituendam . Nec d. nique poterit cuiquam persuadere textus in cap. in Iectum mariti 24. q. . , ubi excusatur a peccato Incestus maritus ipse , in euius lectum sororivit u oris, quam quidem putans suam esse uxorem cognoverit. 4e tamen licet Propter iga antiam excusetur maritus, poenitentia tamen illi iniungim
tur . nam cx hoc capite deducitur ignorantiam illam culpam aliquam dam
407쪽
niisse, vel fuisse crassam . de culpabilem, quae non constituit inivesuntarium, κ malum factum, .ea. Peccatum est, et punitione dignum, quod talis ignorantia habeat scient in cenditionem, et adem operetur, quod operatur Scientia . cum adest. Nam ex nimia voluntate peccandi oritur haec ignorantia , quam quis tollere non vult, ut liberius peccet. de ita intelligitur
textus in leg. i. T de legibus , dum inibi expressiim est per leges puniri
delicta, quae etiam per ignorantiam committuntur , ει explicatur etiam Gra etianus in cap. I. 1 f. q. l. . dc Aristotelea labro 3. Ethic. e. x. dum isa gantem pravum, dc malum appellat, asseverans eum non excusari.
XLVI. Sed dicendum ne idem est, si Contumacia deficiat, quod dictum est contingere cum deficit Scientia Censurae Hane Contumae iam. Prosecto ita connectunt Censurae Abbas, de Navarrus in Manua l. cap. a T. ut defieiente illa, Censuram ipsam deficere arbitrentur, quod Censuram praecipue inventam agnoscant, ut Rebelles a Contumaeia discedant . Verum hieopus est explicatione . Sunt nonnulli, qui volunt Contumaciam non dari, misi triplex praecedat Monitior me hercule tamen saliuntur, eo quod etiam monitionibus omissis Censurae infliguntur, de huiusmodi sunt Censurae latae Sententiae, quae in illa hypothesi cum Censaris serendae sententiae con funduntur , quae trinam monitionem includunt. In omnibus itaque Censuris Contumacia requiritur . sed alia , de alia. de aliquando haee in eluditur inviolatione Praecepti, cui est anuexa Centura. Ne vero aliquis id gratis a A sertam amitretur, audiri potest Benedictus XIV., qui in lib. 7. de Synod. Dicec. cap. 44. haec scribiti Gravius, ct execrabilias esse oportet delictam. εο quod ι ligatur Censura lata Sente tia , qtia nimirum homo per solam Minxis transgresonem nulla pravia monitione ejusdem legis , flatim per iugitur. Et infra impugnans Gode scaleum male adduceutem Gersonem haee ad dit i In foro autem interno , ct coram Deo , c tis ocutis emata uada faut, ct aperta . ad incurrendum iu Censuram ista sestentia, .sua es uecessaria Isaicia declarario , Ieae satis es crimen perperrare , cui tua es auseo . Dam sippo Contumaciam, re Ecclesia contemptum , satis aperte manifesar, qui
4n legem delinquit. Αlla igitur est contumacia contra Iudicem imponentem Censuram, de alia est Contumacia contra obiectum prohibitum, ob quod Censura imponitur. Si I dex praecepit, bc res ab illo praecepta aliam Proin hibitionem non habet, nisi praeceptum Iudicis ἔ ut violans praeceptum dicatur Contumax , ac per consequeus Centura innodatus, requiritur monitio , de tunc cuntumacia istam includit. At quando non Iudex , sed Ecclesia medio Canone Generali, Et Pontifice praecipit non rem novam , sed quod a Deo est prohibitum, non alia Contumacia requiritur contra Deum, de alia contra Ecclesiam, sed sufficit esse contumacem contra Deum . ut Censura incurratur . quia contumacia hae e includitur in ipsa violatione Praecepti. Admonitiauis loco , inquit Theophilus Minaldus Tom. I . pag. 4. esse
Womulgationem legis aliquis praecipientis, veI prohibentis sub poena Cense-- . Qui praeceptum Dei violat resistat Deo, non trina tantum monitione, sed continua voce, dc monitione praecepti clamanti. Praeterquamquod Pauius , aiebat malum factum sumere., ut gladius timeaturi Si autem malum feceris time , usu enim μην caussa gladium portat, Dei enim Minister es vindex in iram. ei, quι malum agit Romanorum cap. x 4. Cum igitur Censura in gladio ostensa sit. ει caussa ejusdem.in malo agendo, ut nihil amplius ν
408쪽
plius, satis apparet monitionem non esse Beeemriam , ut contumacia ha haa t. qcaei sufficit ad incurrendam Censuram. Et revera eidem Apostolosatis fuit constare sibi. quod nonnulli Italia servirent, ut praeciperet cum huiusmodi, nee cibum sumendum esse, quod hi foris essent Chorint. c. s. . I 4., quod clare de Censuria ab omnibus intelligitur dictum , quae moni tionem , dc Contumaciae probationem non semper expectant. Sed ut inge-n inquamur Deile ab aliquibus uitiosus circulus committitur , ubi ab eisdem agitur de neeessitate Scientiae. & Contumaeiae ad incurrendam Censuis ram ς siquidem hi probant necessitatem Seientiae Censurae , quia requiritu e ab illis Contumaeia . deinde probant necessitatem Contumaciae, quia ab eisdem τequiritur notitia, Be advertentia in incurrendo, ac si Contumacia Contr2 Praeceptum non esset contumacia eontra Censuram, dum idem ab unos de alio praeeipitur, de verum non esset, quod Paulus docet, quo Pstis
testa a resistit. Dei ordiuationi resiste i ae qui violant scienter . & volun-
Praecepta Dei, contumaces sunt contra Deum, di digni habentur poenis inflictis a Deor Ergo ob eandem contumaciam merentur poenas in illos
inflictas ab Ecelesia ; Ecesesia enim in ea si1 nihil novum praecipit, sed
tantum poenam addit frangentibus praeceptum .impositum a Deo. XLVII. Porro in Casibus illia, in quibus ad incurrendam Censuram Contumacia requiritur absit , qui eredat ex ipsa indole Censurae hane Gutumaciam includere animum obfirmatum iii malo, ut perperam scripsit Re centior quidam Theologus Cabalatium reserens ad suam vindicandam opinionem. Siquidem postquam hie Auctor adnotasset duplicem contuma
ei m . alteram contra Deum , fit alteram contra Ecclesiam, inquit . Coatu mariam contra Deum sescere ad precatum mortale , vos vero ad incurreu
Uuram , A ea nosas issoretur , aes interueniat simul Coatumacia iumue m , qua noua es in istissimari tenorante. Praeter haec nihil aliud admdis Clarissimus Auctor, ut patebit eonsulenti eaput r7. n. 36. libri s. exi mii Operis inseripti Iuris Canoni ei Theoria, de Praxis, Unde ergo hoc ver bum is ino, a quo ob malum plus explicat, quam Contumacia 3 Obsirmo . inquit Ambrosius . idem es ac pertisacitis, ct obstinate persistere ἶ quia ad
e m credet tantum requ1ri. ut Censura incurratur Sequeretur hinc, quod .c scienter operantes contra Censuram , ipsam incurrerent, cum idem non sit scienter operari, de obstinate , δι pertinaciter agere , nec dicitur animum habere obstinatum , qui seienter. de voluntarie praeeeptum stangit, di ea men talis contumax contra Deum a Cabalatio vocatur, ει reus Peccati νquod notatu dignum est , ut Contumacia ab ipso requisita cognoscatur , ει libertas illius Theologi, qui Cabasutium indueit, ut suae salsae Sententiae pa trocinium inveniae. Quid plura Sententia Cabalatii , quam immane aber m ab opinione huius Theologi . videre est ex iis , quae Cabalatius scribit in capite x3. eiusdem libri s. sub numero 3. ubi agit de ignorantia
concomitante , quatenus haee a Censura ineuerenda excusat, exemplum P.
nens in illo , qui hominem Meldie. quem credit esse seram, ubi haec subis die: Hemmtamen si ouisor se dubita stoe . fora no esset, an homo, tum de mum reus esset criminis bomicidia . simulquo poenarum civilium , ct Cauosi
cis Irret. Iaritatibas innodaretur ex bomicidio stiment bas ,.non autem ex
409쪽
tra homicidas generaliter dic. Ex quibus verbia satis apparet, nunquam reges sivisse Cabastidium ad innodationem Censurarum necessarium esse , quod quis sit obfirmarius in malo , sed neque necessatium esse . quod qui Censura innodandus est, certo sciat Censuram ipsam annexam esse tali delicto. contra quod sorte aliquam latam fuisse pronuntiat sub quadam hypothesi. At inquies Errone a Conscientia inducit ne Censuram Non tu ducit Censuram errone a Conscientia; seu Superior legitimus, & asius externo
opere consummatus, non mentale Sacrilegium , aut opus intentum . cui sit annexa Censura , quapropter si quis percuteret Laleum credens huic per cussioni annexam esse Censuram, in hac percussione occurreret quidem Sacrilegium internum , non autem externum . unde vindictam non haberet exteriorem , nec subiaceret anathemati, quia talis actus Sacrilegus esset extra
objectam Potestatis vindieativae, quae cum a Christo Societati sensibili traiadita fuerit, non videtur alio, quam sensibili modo exerceri posse, ade que in res pure insensibiles eadere nequit , praeter quam quod Ecclesia declarans se non intendere , ut quis cogitationis poenam patiatur, oste tulit si
nolle Centuris actus mere internos plectere .
XLVIII. Accedimus modo ad alteram Inquisitionis partem, in qua PQ nitur, quid dicendum sit de illo, qui a Sententia Excommunicationis conistra se latam appellat Utrum se ilieet facta Appellatione ligatus maneat, do
nec is, ad quem appellatum est agnita Sententiae iniustitia , eamdem resci derit. Ut recto ordine , hoe argumentum tractetur recolenda sunt illa , quae diximus su Pra N. XXXII. agentes de nullitate. Si in inllitia Censurarum. Qui- has praesuppositis nuue adnotamus earum dissecentias; de a. qui dicit Ex Communicationem nullam, audi ur, licet non petat absolutionem quoquo modo cap. per tuas de Senten. Excomm . Sive haec nullitas ab illo asseratur, quia Censura lata fuit, post Appellationem interpositam cap. Pastoratis q. Versm de Appellae. , vel quia in ea fuerit expressiis intollerabilis eris
xor , scilicet Iaris , aut ex quocumque alio motivo . iuxta casas , qui exponantur in cap. cum contingat de Olfie. Deleg. mi vero dicit sententiam Excommunicationis iniustam , non auditue volens probare ejus ini astit amanisi antea petat absolutionem , ut dicitur in cit. cap. per tuas verius finem sne, ibi inquit Pontifex . Sent utiam EccIesiasticam contemsere videatur ι σper hoc amplius eae suo eostemptu Istetur .
a. Disserunt , quia Appellans ab iniustitia absolvitur pure , εο
Impliciter; Appellans proponens nullitatem , dc intendens eam Probare. ad cautelam absolvi potest. Primum dicitur, quia Excommunicatio . etiam injusta ligat, quoad Ecelesiam, de si eontemnitue ligat, quo ad Deum c a P. Si Disopus I 1. q. 3., de tenet Glossa in eit. cap. per tuar v. in aliis Se cundam dicitur ex praxi sedis Apostoli eae , quae ad cantelam consuevit absolvere eod. cap. per tuas verbo Ad eaureiam .
3. Differunt , quia Appellatio ab iniustitia devolvie Iurisdictionem ad Superiorem eap. revera 3. q. s. Sed non suspendit Excommunicationis effectum . Appellatio vero propter nullitatem , operatur utrumqae
effectum devolutivum , εt suspensivum eap. Pastoralis de Ossic. Dele g. 4. Notandum praeterea , quod alia Differentia est in casa , quo Iudeacitet aliquem ad dicendum caussam . quare non debet excommunicari, Ocn casa quo Iudex citet ad dicendiim caussam, quare non debeat declarari inci
410쪽
; nesdisse in exeommunicationem , nam in primo casu a tali excommunicatione datur Appellatio , ut citatius ab immineati irreparabili gravamine se tueatue praesidio Appellationis Clement. I. in verbo ipso jure de I aeret. , de lib. a. ff. de Appell. reei p. In secundo casu a comminatione talis declara toriae non datur Appellatio, quae tamen datur a Declaratoria . Neque Ap. peliationes s verba sunt Concilii Trid. in princi p. can. Io. Sess. xx Iv. recipiantur nisi a Desinitiva . vel a Dessitiva vim habente. O cuius gravamea per appellarionem Dessitiva restarari nequeat. Ua te cum gravamen
Declaratoriae reparari possit, non debet Appellatio talem Declaratoriam prae
XLIX. Notandum praeterea est Appellationem significare provocatio nem ab inseriori Iudice ad Superiorem factam ratione gravaminis illati, vel inferendi, sive hee fiat Iudicialiter. hoe est ab actibus Iudicialibus
ante litis contestationem , sive post Iitis contestationem, nondum dicta sententia , aut executioni demandata, sive fiat extraiudicialiter, ob gravamen nimirum , quod extra iudicium ab aliquo infertur, aut inferendum timetur aquamvis haec non sit vera, ic propria Appellatio , sed provocatio ad Caus sam , quod non fiat semper a Iudice , sed ab homine, qui inique gravat . Hae praemissa indole Appellationis iudicialis, sciendum est rursus, quod tantum in quatuor Casibus in Iudicio appellari potest . a. a sententia demitiva ex
eap. 2 o. Sess. xxxv. Trid. Coucit. Illa vocatur Sententia Definitiva , quae principali quaestioni finem imponit, licet non toti Caussae pee Glossam in Clement. uniea in verbo Desinitiva de Eequeste. Poss , di fruct . a. a Sententia sabente vim Desinitiva, hoc est . quae expectat aliam definitivam post se, ut notat eadem Glossa in verbo re ut ne post medium 3. ab interloca taria, vel alio quocumque gravamine . quando hoc per definitivam sentenistiam reparari non potest ex Cap. I. iii nne Sess. xu . laudati Triden. ver bo nis gravameu . 4. Ab interlocutoria , quotiescumque a Sententia definitiis va appellari non potest , ut habetur an cit. cap. a. , seu quando graVamen per Appellationem a Definitiva reparari non potest , ut ponitur in ca P. 1 . Sess. xra v. ejusdem Concilii. Ea autem est Sententia interlocutoria, quae inter principium , di finem causiae sertur super his, quae lucidunt. vel emeringunt, ut desinit Glossa in eis. Clemen. a. ita nuneupata , vel quia Iudex non definit, sed interloquitur inter principium , dc finem , vel quia inter partes loquendo sine solemnit xte Serapturae pronuntiat. Ita pariter illud dicitur gravamen irreparabile, quod consequitur omnem actum irretractabi lem, ut inquit cum Zerola I. P. vetb. absolutio g. Ad sextiam, Caba sutias Iuris Canonici Theoria lib. 4. cap. I a. n. aci. ac serentem secum ac ualem , di praesentaneam executionem , qualis est Incarceratio , Tortura , Actualis , de praesens Exeommunieatio; etenim sequens Desinitiva potest quidem liberare a Carcere, & Excommunicatione, sed non potest efficere ,quominus hommo hujusmodi mala acta non sustinuerit. L. Quandocumque tamen haec Iudicialis Appellatio intentetur decem Praerequiruntur, quorum , si vel imum desuerit, non valebit Appellatio. Primum est caussa gravaminas illati, vel comminati, cap. cum cessante h. e. II., ut caussa huiusmodi sit probabilis, cap. ut debitus e. t. ii I. ut sit Vera,
cap. interposita l. e. Iv. , ut sit expressa, cap. eum causam e. t. . , ut Appellan
'hi petitio non se admissa ex cit. cap. interposita . v I., ut propterea quod Pe ' Tom. III. A a a titio