장음표시 사용
191쪽
phanus stantem Nidit, quem adiutorem habuit. Hano explicationem sequutus est Grotius. Eandem non improbavit quidem Knappius in dias. de Chr. ad dextri Dei aedentes. Opuscc. p. 47. sq. qui tamen haeo addidit: -Sed multo tamen simplicius et verius στῆναι ἐκσεξιων του Θεοὐ explicari arbitramur, versari, seu IO- cum tenere ad dextram Dei; sicuti Paulus cRom. Vill, 34. Christum pro nobis deprecantem ἐντυγχάνονταυπὲρ ηuῶν dicit εἶναι ἐν δεξια του Θεου. Atque etiam Petro auctore ep. I. o. III, 22. Xρι στορ ἐστιν ἐν δε- α του Θεου cs. 1 Io. ll, 1. Hebr. VII, 25. IX, 2'.
Certe is usus verbi Droeast seu lar uι haud infrequens est apud classicos atque Iudaeos Graece scribentes; et ipsa quoque verba ημαι et καθῆμαι nonnumquam sum, exsisto, Dersor, significant. Sio sensus huius Ioel sa tis commodus esset: Stephanus, coelum intuitus, in animi eostasi conspexit Dei maiestatem et Christum, quem toto animo complectebatur, cum Patre versantem; atque adeo fidei plenus suturam suam beatitatem praevidit. Hocce visum magnam habuisse vim ad animum Stephani exhilarandum, tranquillandum et roborandum, quis dubitet P Michaelis aliique dubii haerent, utrumhaeo Stephano per visum oblata, an tantum verba antismi commoti, et fidei plenissimi iudicia haberi debeant,g. d. de eo, quod non vidisset, tam firmiter sibi pe
auasum esse, ac si revera vidisset. Ouae tamen sententia a simplici verborum sensu recedit.
57. Synedris et qui de plebe cum ita iaciebant, quae Stephanus dixerat, ρ ματα βλασφημα erant Μt. XX Ul, 64. Isino κραεαντες - αυτων, magno clamorolubluto aures obturabant. Furore abrepti nil amplius
192쪽
IN ACTA APOSTOLORUM. CAP. VII. 187
audire voIebant, quare clamabant scit. Stephanum blas- Phemum esse, Iapidandum etc. , ut oratorem denuo I qui incipientem obtunderent. Haec omnia facta sunt Per seditionem et tumultum concitatae Plebis. Καὶ - αυτ αν animea impetum in eum fecerunt, quasi ex iudicio Zeli, quod stante republica usurpare solebant, sed tantum in eos, qui Iudaeis auctores essent ad salsos cultus. SoIehant autem talea lapidari. Deut. XIII,
58. Καὶ οἰ μαρτυρεe Quanquam per seditionem haec
agebantur, tamen aliquid de Iegitimo more retinebant; testium enim erat, primos iacere lapides, ac sic gemet, si quid falsi subesset, sontes sacere caedis, Populum vero, qui ipsorum auctoritatem sequebatur, absolvere. Vid. Deut. XVII. ἀπέθεντα τα oaxmα.αυτῶν NemPequo expeditiores essent. Ingentia enim saxa iaci a testibus solebant. Νεανίας) Adolescens. iuυenis; deinde Dir iunior, diciturque de viris iunioribus nondum ma- . trimonio mulῖeri iunctis, viribusque vigentibus, quom- quam aetatem iuvenilem egressis. Saulum iam tum ad aetatem virilem esse progressum, colligi potest ex Phi.
uio pugnoturum νεα νεικον appellat, quum sere esset triginta annos natus. καλουμέιου Σ1υλου) Qui tum scholam Gamulielis frequentare studiorum caussa solebat, Act. XXII. I. sed aestu abreptus, a lenitate magistri ad atrociora multorum exemplis patiebatur se trahi,
193쪽
58. dictum fuerat, ἐλ Θοβολουν, mrklandus ad Lys. P. 167. suspieatur, Lucam ibi. scripsisse: ἔλιθολογουν, vel ἐλιθοφορουν sconati sunt Iapidare, Dei Iapides
Su4tulerunt), sed sine necessitate: nam verbum ἐλιθοβολουν historicorum more repetitum esse, idetur, Pro-
uti in lingua vernacula dicere possemus: Und εο εtei-nigien sie den Stephanus. Hein richsius illud ἐλιθοβολουν Vs. 58. explicandum censet: Praepararunt se ad Iapidandum Stephanum, seu iam in itinere ad supplicii locum petulanter eum lapidibus lacessebant. Aliorum sententias vid. apud Nuinoelium. 'Επικαλουμενον scit. τον 'Ι σουν. ad quem iam preces mittit. τὸ orνευμά μου Suscipe spiritum meum. Ita appellatur hic et aliis locis animus hominis, consistens sua peculiari natura, et mortuum relinquens discedendo corpus. S scipe spiritum meum, i, e. suscipe me propitius in d micilia coelestia, quorum splendorem modo conspexi, Vs. 55. Sio recte minrichalus interpretatur.
60. Mi στη τηο αυτοῖς την αμαρτίαν ταυrην Ne im- putes iIlis peccatum hoc. Verbum Drασθω saepe est appendere, ponderare, quia libra erigitur et stat, qua Ponderamus, metaphorice est imputare. Hebraeis Deus statera hominum sicinora examinare sistitur, quando, illis est retributurus, ut res in libram coniici solent, quo Pro earum pondere pretium statuatur. Integra Phrasis
est στησα ἐν ζυγω, quod supplent LXX. Dan. 5. 27. Iob. XXXI, 6. De verbo κοιμασθω. Fid. quae nota vimus ad Io. XI, 11.
194쪽
IN ACTA APOSTOLORUM. CAP. VIII. 189 CAP. VIII.
Inoipit nova historiae christianae periodus. In prima
Epocha, cuius historia c. I - VlI. narrata est . coetus Christianus ax meris Iudaeis constitit, qui hactenus in urbe Hierosolymorum substiterant. Quanquam enim multi ex iis, qui die pentecostis ex variis regionibus Hierosolyma venerant, post reditum in patrias terras, doctrinae Christianae notitiam aliquam, licet impersectam dedisse aliis videntur, Apostoli tamen hactenus inistra moenia urbis Hierosolymitanae substiterant, nec in aliis Ioeis et regionibus docuerant. Coetus iste Christianorum Hierosolymitanus. fuit quidem satis. numerosus, sed a Iudaica civitate se non segregaverat. damin prima hac Epocha, cuius historiam c. I VII. reI tam legimus, Apostoli ceterique Christiani omnes suberant Senatui Iudaico, frequentabant templum certis precum horis, et in eo docebant. In una re societatis propriae species conspiciebatur, quod nempe Christiani
fiscum suum habebant in pu uperum emolumentum, et huius fisci. administrandi caussa septemviros, quos RP-pellabant Dia coriog, creaverant. Iam sequitur Lucae naris
ratio de propogatione coetus christiani et fatis religionis.
1. Σαυλος - αυτου) Saulias υero colla elabatur de caede Stephani. Haec verba coniungenda sunt cum sine capitis praecedentis. Sequitur nunc alia historia. ἐγένετο - 'Iεροσολυμοις θ Exorta aiatem est illo tem pore magna coetuε Hierosolymitani Dexatio. Videtur maior pars plebis approbasse caedem Stephani Audaciores itaque facti assessores Synedrii, Hios quoque
Christianos vexarunt. πάντες τε - 'Aποστόλων παντες
195쪽
h. I. ut saepissime, sunt plerique; si enim omnes Christiani sibi fuga consuluissent, quid opus suisset Apostolis, conquiescere Hierosolymis P et quo consilio Saulus ivisset domatim, mulieres et viros in custodiam compingendos quaesiturus P Us. I. Ceterum sapientissimo consilio permisit Deus hanc Christianorum Hierosolymitanorum vexationem , ut ei lius doctrina Christi spargeretur in vicinis locis et regionibus ab iis qui persecutionis metu fugerant. Apostoli manserunt adhuc aliquamdiu Hierosolymis, quia eorum opera ad Confirmandos Christianos erat necessaria. Ceterum verha r ἐγένετο δὲ ἐν τν ἐκείνς νη ημέρα - πλην των 'Aποστο- λων neque cum sntegressis, neque cum iis quae proxime sequuntur, cohaerent De his verhis recte Hein-richaius: se Parenthesi, inquit, Ainclusa reddidi, non quod a seriore manu cum Zieglero in Galileri si urnal fur theol. Lit. 1801. Part. I. p. 155 addita existimem, sed quod transposito et inverso ordine, nescio qua librarii culpa, hio male leguntur ea, quae interVs. 2. et I. inserenda erant novamque narrationem in
cipiebant. Ita optime procedere ordo mihi videtur. 2. Συγκομίζειν Proprie est colligere fruges, Iob. V, 26 3, 4imul ferre, h. l. autem componere et praeparare mortuum ad avulturam, funus curare, et ex adiunctor efferre mortuum, Sepelire. gνδρες ευλα υχ Viri reIigiosi, pii. Intellige Iudaeos, nec Proselytos, neque Christianos. Quum ipse Stephanus ex Hellenistis suerat, haud inconcinuum erit, de Iudaeis Hellenistis cogitare. si Iudaei religiosi officii sui esse ducebant, occisos, inprimis innocentes occisos sepelire,vid. 2 Sam. II, 5. Tob. I, 20. Il, I. sqq. IV, 17. XlI,
196쪽
IN ACTA APOSTOLORUM. CAP. VIII.
12. sqq. riuinoelius. Κω ἐπει σαντο - αυτω) Eumque υehementer Iuxerunt. Κοπετος, planctus, significat gestum Iugubrem, usitatum gentibus iIlis, ut indicetur, honorifice curatum fuisse Stephani funus. I. 'Ελυμαίνετο Saeυiit in ecclesiam HierosoIymitanam. Verbum λυμαίνεσ3M synonymum fere verbi πορθεῖ , infra IX, 21. , basiare, non solum de lupis, ursis, reliquisque seris rapacibus, agros depopulantibus, et pecudes interimentibus dicitur, verum etiam do hominibus. Atticis usitatius est eum hoc verbo Dativum Casum coniungere. Saulus eccleε iam labefactabat, sive clades inferebat eccleSiae. κατα τους οἴκους εμπορευόμενος Irrumpens in GedeS. συρειν, trahere,
adhibetur de reis, qui ad iudicem, carcerem, sive poenam trahuntur, ut inlia XVII, 6., κατασυρειν, Luc. XII, 58. IΠαρεδίδου ειο φυλακὴν In NincuIa coniecit, in carcerem inclusit. Saulus enim hao in re spectandus erat ut vir publica munitus auctoritate. Act. XXVI, 10.4. Peragrabant varia Ioca, i. e. non subis sistebant in Iudaea , et Samaria, sed longius etiam ibant, ut a periculo abessent, c. Xl, 19, τον λογον Illam doctrinam, nimirum salutis et vitae aeternae. Non in nem et otiosam fugam capessebant, sed ea occasione utebantur ad evangelium aliis regionibus commendandum. Sed nonnisi Iudaeis doctrinam Christianam tr dehant XI, 19.
5. Φίλιπποeb Huno Philippum non Apostolum suisie,
sed Diaconum Vl. 5.) Graeci recte ex eo colligunt. quod Lucas Hierosolymis mansisse scipserit Apostolos, Vs. 1. et Postea Petrum et Ioannem in Samariam mi
197쪽
sos esse Us. 14. 15. ; ut adeo Philippus qui cap. XXI,
8. Evangelista dicitur) ab Apostolis discernatur. Ad dunt hoc quoque: Petrum et Ioannem ablegatos esse ad Samaritanos Us. 14. 15.) eam ipsam ob cau8Bm, quod Philippus adhuc esset Diaconus, nec haberet ius imponendi manus. εἰς πολ ν Σαμαρείαο Σαμαρεία eo tempore de regione saepissime dicebatur; h. I. autem urbs intelligitur, quae . tum Sebaste vocata est, in honorem Augusti. Ilino πολ ο h. I. dictum est pro με- τροτοDo. Multi ex Samaritanis ipsi Christum viderant
et audiverant docentem, Io. IV. Praeterea consentaneum
erat, ut Samaritanis post Iudaeos primis Evangelium praedicaretur, quia et in Iudaea habitabant, et Messiam
6. Προσεῖχον τε κ. r. λ. J Omnis multitudo Phia lippi dictis asSengum praebuit, quod audiebant et Didebant miracula ab eo patrata. Προσέχειν significat animum admουere cid aliquid, ottendere. animum adUertere. Quo sensu h. l. nonnulli intelligendum censent, nec admittendam usitatiorem illius verbi notionem: assentiri, fidem habere, Obtemperare. Non enim credibile esse, Omnes Samaritanos unanimiter,
ὀμοθυμαξον, Christo fidem suam obstrinxisse id vero miracula Philippi sacile potuisse efficere, ut omnes a
tentas aures eius verbis praeberent. Sed, aliis recte monentibus, neque urgendum est illud ομοθυμαθον, sed de maxima civium parte intelligendum; neque Samaritae in eadem Persuasione permansisse credendi sunt. Praeserenda igitur est eorum sententia, qui προσεχειν h. I. vertunt G13engum, fidem Praebere, nam permutatur Us. 12. Cum πιστευειν, et Us. 14. Iegitur: ora δέδεκται η Σαμαρεία τον λογον του Θεοῖ. . tabifiliam haν e
198쪽
7. Πολλῶν - ἐξ ρχετο a Genitivi ad praepositionem
ἐκ in verbo ἐειρχετο pertinent: πνευματα ακαθαρτα ἐκ πολλων των ἐχοντων cαυτα ) βοροντα μαγαλη φωνῆ, εἴηρχετο, abibant ex iis, in quibus erant, cum clamore υocis ingentis. Facile apparet, id quod de clamore dicitur, ad homines daemoniaeos reserendum esse, qui in ultima morbi νi clamarunt. πνευματα α κα- Θαρrx vid. supra V, 16. Marc. I, 23. 26. Παραλa- λυ μένοι, qui in Evangeliis saepe ταραλυτ. κοὶ d cuntur, sunt enerυati, languentibus et debilitatis comporis membris. Vid. Matth. IV, 2q. Xωλοὶ, claudi, Matth. XI, 5. XV, 30. p. 'Av ρ - ἐαυτον μέγαν Vir autem aliquis, si
mora nomine, hactenus in urbe ista magicam artem exercuerat, et uniuer4um populum captum tenebat, magnum quisepe hominem ae iactitans. Verisimila est, Simonem hunc esse eundem cum illo, de quo G
24. conspexiσεοι - mulieris dea iderio tenebatur, et ex amicis 1 uis Iudaeum, nomine Simonem, genere Cyprium, qui Pro Mago ae ge4ait, ad eam mittens. εuadere nitebatiar, ut, relicto marito, et nuberet. Samaritanum, et quidem ex vico quodam, Gittori nomine, fuisse hunc Simonem, sistinus Martyr in ApoI. maiori tradit. Sed in hoc errasse videtur Iustinus, existimans fortasse, Simonem pro Samaritano habendum esse ideo, quia in urbe Samaria commoratus hic dicatur. Sed Lucasi non dioit, eum fuisse gente Samaritanum , sed tantum commoratum esse in ista urbe, antε-
quam Philippus advenisset. προλrηρχο) antea erat, Tomus GL 13
199쪽
existebat, h. I. vim adverbii habet, ut Lue. XXIII, 12.
μαγευων magicaS ortes exercens. Ab orientalibus populis eximiae sapientiae sphilosophiae, rerum divinarum et naturalium, astroIogiae et artis medicae magistri Magi sunt appellati, Persico vocabulo. Vid. Μatth. II, 1. Sed ut et aliis vocabulis, bonam rem indicantihus accidit, ob ari s abusum in malam partem transferebatur nomen illud ad significandos eos. quos Plautus praestigiatores vocat, falsa specie praestinguentes hominum oculos, et miracula superstitiosa vanitate efficientes. Ad quas fraudes quum carmina adhiberent, ab incantando appellati fuerunt incantatores. Inde Lucas duxit verbum μαγευειν, et postea ab hoc ipso verbo nomen μαγεLς. Distinguunt autem Graeci μαγείαν, γοητείαν, φαρμακείαν. Ex eorum nomero Simon fuisse videtur, qui cum astrorum rerumque naturalium cognitionaeoniungunt varii generis praestigias, atque de famiIiaritate sua cum geniis gloriantur. Non enim merum praestigiatorem fuisse Simonem, credibile est, quod Samaritas tanti eum habuerunt; nec probabile est, cum homine, nil nisi praestigias professo, quidquam rei habu- Isse Apostolos. ἐξιστων) Ad tantam admirationem sui homines adducens, ut illi apud sese, sive mentis com-Potes non essent. λέγων - uox ν J Itaque certo quodam nomine, quis qualisve esset, aut haberi vellet, tum nondum desinivit. Nihil aliud quaesivisse videtur, quam ut superstitiosis et credulis hominibus persuaderet. se esse legatum summi Dei. De formula εἴναὶ τινα ἐχυτον vid. supra V, 36., de verbo Madir ira Luc. XXIV, 22. Nonnullorum opinio, Simonem pro Messia haberi voluisse, vel inde vanitatis potest convinci, quod ipse Si- ι
200쪽
IN ACTA APOSTOLORUM. CAΡ. UI I1. 195
mox Apostolorum doctrinam da Iesu Messia probavit et Christo nomen dedit, Us. 13.10. ' Ωι προθειχον πάντες Cui addicti erant, quem
εectabantur OmnES. Verba ατο μικρου εως μεγαλου, Pro
κροί τε καὶ μεγαλοι, Parυi pariter ac adulti, more scribendi hebraico redundant. η δυναμις - μεγαλη 'Hὀυνααιο, Bbstructum Pro concreto: Homo singulari Miratute et Di diυina praeditus; vel ἐν τουτω. ii του λου δυναμις ἐνεργεῖτω. Forsan Persuadebat plebi, accepisse se a Deo iacultatem malis geniis, a quibus humanum genus excruciaretur, imperandi. ΜΔυναμις Θaos, vis et potentia divina persona humana induta, quae apparet hominibus, . sicuti XIV, 11. Forte in ostentandis artis, hus suis idemtidem crepaverat voces: δυναμιο θεου μεγαλη per me hoc efficit etc. adeoque obstupefacta plebs magum ipsum hoc nomine salutavit.α minrichSiu3. Ceterum in Codd. quibusdam legitur: si καλουμένη μεγαλη , quam vocem in ordinem recipiendam esse Griesbachio et Schollo visum esti De haeresi Simonis consulendi sunt historiae eccI. Scriptores, inprimis vero Christ. Guit. Frid malchius, in hist. haeresium, Schismatum etc. vernaciae scripta. TOm. l. P. 135. sqq.
12. Τα περι της βασιλεMO τοῖ Θεου De regno divino , quod hic inchoatur, consummabitur post resu rectionem , religionis doctrinam. II. 'Ο δὲ 'Σίμων κ. r. λ. Tunc Simon et ipse cre