장음표시 사용
241쪽
IN ACTA APOSTOLORUM. CAP. X. 35r
rem christianam concerneret, eum hoc omne Phaen menon postea ad πνεῖμα αγιον retulisse. καταβαῖνον σκευος
τῆς τρο) Utensile, tanquam Iinteum magnum, αἶ- Iigatum extremis partibuε quatuor, Uidse descend re, i. e. demitti ad εeae usque, et deferri supra temram. Σκειορ vid. ad IX, 15o signiscat omne id, quod
in usu est domestico, etiam B lino aut lana; h. I. in-υolucrum, sequitur enim ως Oct. μεγαλην. Ἀρχας cuiusυis rei extremitates gatis graece dicas. Sic de funis extremitate legitur apud Diod. Sic. - σπινίω.12. IIαντα τα τετραποδα τῆς γνο Varii generisaeia conditionis animantea quadrupedeε. Παντα populariter est accipiendum de cuiusvis, seu varii generis animalibus. Eadem significatione legitur Matth. IV, 23. λ τα θηρία - ουρανου feras, reptilia et Nolucr , Sc. varii generis animantia, inunda et immunda. Verba κω τα θηρία, in optimae notae Codd. omissa, valda suspecta sunt, uti et Voco. τῆς γης, quae in Codd. --tiquis pluribus desunt, in aliis Post ἐρπετα posita reperiuntur.
13. Θυσον κνὶ φατο L a. Μacta omnia ista, et de
omnibus ede. His symbolis non solum significatum est, licera Petro omnibus gentium cibis vesci, sed, ipsos gentiles, quos antea denotarent animalia immunda, iam esse mundos, Vs. 28. i. e. licere homini Iudaeo consuetudine eorum uti; annuntiandum iis esse Evangelium sicuti Israelitis.14. M δαμόυο Nequaquam scilicet satiam hoo, ut de istis comedam. παν κοινον ῆ ακαθαρτον 9 Aliquid profani et impuri. AIterum per alterum explicat. Sio
242쪽
cibos profanos ac nefarios dixit Apuleius. Reινον, comis mune est, quo vulgo utuntur gentes, non etiam popuIus Deo sanctificatus, seu omnia res per legra rituales Mosaicas interdicta et prohibita; hic autem intelliguntur animalia, quae victui inepta putabantur. Levit. XI. De rationibus harum legum vid. Scholia ad Levit. et Spencerum de Legibus Hebraeor. Ritual. Lib. I. cap. 5. Secl. 1. Michaelis ad h. I observat: quando
Petrus impuros et communes cibos prohibitos existimet, esse hanc vocem somnolenti. Nam diu ante, Matth. XV, 10 - 18. et Maro. VII, 14 - 23. contrarium erat edoctus. Fortasse igitur Petrum innuere voluisse, soeiusmodi cibos, quos nunquam degustasset, aversari. Quae tamen explicatio non placet. Praeserendum quod alii monuerunt, Christianos antea Iudaeos ciborum discrimen, in Lege ΜOs. constitutum, observasse, et vero
etiam gentilium consortium fugisse, quod dictorum Christi aut immemores fuissent, aut illa, praeconceptis opinionibus praepediti, nondum recte inteIlexissent. Si enim Petrus reliquique Apostoli dictorum Christi memore fi fuissent, sponte quoque intellexissent, gentilibus aditum ad religionem christ. Patere; sed et illud Christi mandatum Matth. XXVlII, 19. maIe intellexerant, opinantes, nonnisi eos gentiles in coetum christ. xeciapiendos esse, qui prius ad sacra Iudaeorum transiissent. Hanc ipsam ob causam Apostoli post abitum Christi divina institutione carere non poterant. Quod ipse Dominus praedixerat. Vid. quae notavimus ad Io. XIV, 16. 17. 26.
1s. ΠάDν ἐκ δευτέρου Per pleonasmum. Repeten dum vero est verbum ἐγένετο ex Us. 13. α ο Θεος
243쪽
ἐκαθαρισε, συ ut κοίνου Quae Deus tanquam munda commendat, eo ipso quod do coelo animalia illa de- . mittuntura tu ne pollue. i. e. ne polluta dixeris aut existimes; licitus est eorum usus. Rem facere dicuntur, inprimis apud Poetas, qui eam talem esse declarant, qui modus loquendi apud scriptores Hebraeos, Graecos et Romanos reperitur. Sic Levit. XllI, 3. 13.17. , ubi de leprosis sermo est, sRcerdos, qui aliquem
immiadum Pronunciat. dicitur eum μι&Dειν, contra καθαρίζειν, si eum purum declarat. Cf. PVineri. Gramm. p. 103. edit. sec. Scopus hvira visi huc rediit quorum hominum consortium Deus censet licitum, horum hominum consortium non esse vitandum. Cf. Us. 17. sqq.
16. 'Επὶ τρὶe Iterum vocula επὶ abundat. Simili pleonasmo ἐς sive εἰς ponunt Prosani. PObb. III, 28. ἐπὶ τρὶο. Theocritus Uylt. 17, Ti. εκλαγε φωνν ἐς τρὶ ,
ter Doce insonuit. Solent visa et oracula, quae peni- .lus animo infigi Deus vult, repeti. Cf. et Gen. ALI, 32. 17. Τί αν εἴν το ορααα ο εἶσεδ nid sibi Dellet, s. quid signiscaret Disio illa, quam υiderat. Palaephaths de incredib. o. 52. ἐθαυμυαζον σI αν-το γεγονὸς, mirabuntur quid sibi υellet id quod acciderat. Dubius autem haerebat Petrus. Potuit enim propria inte,
ligere verba visionis, atque existimare, sibi et omnibus Christianis iam non religiosius servandum esse ciborum discrimen. atque comedere ipsis licere cum gentilibus.
Sed potuit et symbolicam significationem habere illud
οραμα, hanc scilicet, gentiles, ethorum discrimen non observantes, et hactenus immundos habitos, non amplius tales esse habendos, eos potius ire coetum christ.
244쪽
recipiendos esse. Hanc posteriorem significationem veram esse, adventus legatorum Cornelii Petrum edocebat. διερωτησαντες τὸν οικίαν σίμωνος Interrogando S. yem cunctando. quaerebant aedes SimoniS, nempe coriarii, ut supra Vs. 6.18. Φωνηραντες) AccramanteS, inclamantes, scit. τινὶ, cu iam. 19. Iam cogitabat Petrus, hos viros, quos But electo conspexerat, Rut vocantes audiverat, non casu et sortuito, sed ad ipsius dubia solvenda advenisse, et apud se constituebat, cum iis abire, quoquo ipsum vocarent. Hocca vero propositum recte tribuit τω πνευματι, Spiritui S., qui in qualibet re ad rem christ. pertinente praesens adest. Pro ἐνθυμουμένου verior lectio est διεν- Θυμ ουμένου. VOo. τρεῖ , quod textus vulgaris post itis exhibet, a Codd. permultis abest. Facile addebatur e Va. r.
20. 'Aλλα ἀναπιας καταβηλὶ Eleganter Particulaia adhibetur in adhortando, et verti debet agedum ut BP. Xenoph. CyroP. I, 5. αλλα κρέαγa ευωχου. Μηδενδιακρινομενοο Nihil haraitans, nempe ideo, quod illi ad quos arcesseris, Iudaei non sunt. ἐγω απέσταλκα α τους Ego eos misi, i. e. seci, ut mitterentur.
21. Verba: τοῖς απεσταλμένους - αυτον desunt in optimis et plerisque Codd. et Veras. Est quoque Iectio ipsa varia et inconstans, adeoque damnanda. 22. Μαρτυρουμενος - 'Ιουδαίων Non unius et est rius, sed totius gentia Iaudibuε Ornatuε. Est ergo
245쪽
IN ACTA APOSTOLORUM. CAP. X. 241
illud ολου acute pronunciandum. ρίματα Scit. τηρ sene,
ut supra V, 20. vel παντα σοι ὐπο του Θεοῖ προστεταγμένα. ins comm. 33.
25. ' ένισε necepit hospitio; participes fecit ho
spitii sui. volente Simone coriario. Post ἐπαυριον addendum vulgari textui est ἀναστα e. quod multi Codd. et Verss. exhibent. Contra vos. ο Πέτρορ suspectum est. Tῶν απο τῆς 'Iοππης) Ιορμeribitam. Sic ap. Herodot. οἱ απο τῆς Σταρτης, Syartiani.
23, Sensus est: quarto die post visionem Cornelii Caesaream advenisse Petrum, Coll. VS. 30. τους αναγκαίους φίλους Amicos necessurioS, Sc. intimos. IXecessarii interdum etiam sunt conganguinei, vel affinitate iuncti. Sed h. I. nonnisi familiares intelligendi esse videntur; nam improbabile est, eenturionem, hominem Italum, multos con Sanguineos saesareae habuive; nec opus erat consanguineos et amnes, iam voce συγγενεις notatos, iterum commemorari; familiarium vero, improbabile est, mentionem non fieri, quos tamen a centu. rione advocatos fuisse vix est, quod dubites. 25. 'a: ἐγένετο του εἰσελθεῖν τον Πέτρον)Quum in eo esset, ut fores intraret PetruS. προσεκυνγ τεν J Adorare υoluit, procidens ad pedes Petri, eum veneratus est. Iudaei quidem , et aliae genteν Cri. entiae eum honorem exhihebant, non regibus tantum,
sed et aliis in dignitate positis. At apud Graecos et
246쪽
27. Συνομιλῶν. αυταῖ) Cum eo verba faciens, sc. a Ioco quo ei obviam factus est ad introitum domus eius. Cf. Luc. XXIV, 1 q. Hoc solent una ambulantes.
tis homine, imo etiam adire eum, se. Extra necessarios usus. Cum gentilibus familiaritatem aliquam habere ἀθέιώτου apud Iudaeos habebahur, non quidem ex lege Mosis, sed ex decretis sapientum, quae pari in honore
habebantur. πινὶ est: tissociara 4 E cilicui. familiaritatem nectere cum aliquor προσθχεετ, scce
dere, vel intrare eius domum. 'Aλλόφυλοι apud Iosephum duplici sensu occurrunti Primo enim, et quidem κατ' ἐθοχην Ita dicuntur Palaestini f. Philiεlnei, ut Ant. IX, 5. d. deinde in universum omnes, qui neque ortu, neque religione ludaei sunt, ut Lib. eodem c. s. g. 6. Hoc loco sλλοφυλος intelligitur quicunque Gentilis, neque religione Iudaeus, saltim non circumcisus. κω ἐμοὶ - ανθρωπον ὰ Sed Dei S me edocuit neminem hominem censere impurum. Sio igitur Petrus eventu et facto intellexit. non amplius fore discrimen populi sancti et populorum ex opinione Iudaica impurorum, paganos potius seque recipiendos in coetum Dei ac Iudaeos. Nam κοινος. ακαθαρτορ est, qui ex opinione Iudaica exclusus est e communione populi Dei. Ceterum Rpparet ex hoc exemplo, quantam vim habuerint visa ad edocendos Apostolos de rebus magni momenti ad religionem pertinentibus, veluti hic edoctus est Petrus, Paganos recipiendos esse in coetum christianum. Quam utilis, quam scitu necessaria Apostolis fuerit haec veritas, non est cur multis moneamus. Habemus hic etiam Diuitiam by Gooste
247쪽
IN ACTA APOSTOLORUM. CAΡ. X. 241
exemplum eius rei, quam promiserat Christus Io. XIV, 25. Cf. supra not. ad Vs. 14.29. τίνι λόγω ὰ Quom ob cauasam. Perinde est sive inter Hebraismos . sive inter locutiones bene graecas reseras hanc phrasin. Polyhius: προς τινα λίγον. 50. 'Aπο τεταρτης - ωρxe Ante quatuor dies, seu quarto abhinc die, ad hanc horam scit. illius diei)ieiunaυi. 'Aπο h. I. significat iante, ut Matth XXV, 34. ἀπο καταβολῆς κcσμου, arit mundiam Conditum.
Cf. 2 Thess. II, 13. Apoc. XIlI, 8. Alii per quatriduum
integrum Cornelium ieiunasse volunt repugnante contextu. Visio contigerat Cornelio ante quatuor dies. Si vero de ieiunio quatriduo sermo Esset, scribendum fuis
52. 'Οο παραγενομενος Leλησsi σο/b Oui cibi adυ nerit loquetur tecum, sive dicet cetera, nimirum peritinentia ad salutem tuam et tuorum. 33. Πάurae Cornelii igitur exemplum in amplectenda xpligione christ. sequi statuerant amnes et amici, qui aderant, omnes. 'Eνώτιον τροῦ λου) Inspectante Deo, qui corda nostra novit, et scit nos sincero animo cupere nudire et discere voluntatem divinam. Ue. iustior videtur esse lectio Syri et Latini aliorumque: ἐνώτιον σου. Quodsi enim vera lectio esset Θεοι, Lucas in fine Versus pro υπο τοὐ Θεοῖ scriPsisset, υπ αυτου.
248쪽
prehendo. Petro persuasum fuerat, nefas Iudaeo esse cum gentibus versari; nec incircumcisis doctrinam Christi esse praedicandam. Vid. not. ad Vs. 1 q. Hanc opinionem visione ea, cuius mentio. Us. 11. et deinceps, eripere ei Dominus conatus erat Quum autem adhuc stibdubitaret, edoctus iam est amplius Cornelii exemplo cui genius coelestis promiserat, ipsum a Petro edoctum iri verum esse, quod significatum ei aenigmatice
κατ' ox ιν fuerat; unde ἐπ' ἄλημείαο se ait, i. e. ipsa veritate ad mutandam sententiam se cogi. οτι ρυκ ετ rι προσωπολ πτηρ ὀ Θεος 9 Deum non hiabere rationem dignitatis S. I rnae conuitionis hominum. Nam Pera oriarum acceptor est, qui Personarum habet rationem, et inter eas discrimen aliquod statuit. Vox hebraeo- graeca, apud alios Auctores non
35. 'Ευ πανrὶ ἔθνει Non indisserentismus religionum, sed nationum hic asseritur. Deus non tantum Iudaeos sed et ex oti nibus aliis nationibus homnes beneficiorum Christi participes fieri vult. ὁ φοβουμενος αυ- τον GH ἐργαζο αενος δικαιοσυνην 3 Colens eum, et exercens υirtutem, pro modulo cognitionis primae, ex Iamino naturae haustae. Etiam inter paganos suerunt, qui reote de Deo, eiusque providentia et regimime statuerent. Eργαζομενος δικαιοσυνην, recte agens, secundum legem naturae Rom. II, 14. 26. δεκrος αυτῶ ἐστι) Gratus et acceptuS ei est, et maiora Dccipit, ad coetum christ. admittendus est, quamvis sit non circumcisus.
IR. II. Locum hunc vexatum Tholem annus in ve sione Latino ita interpretatus est, ut Subaudito κατα ante Dis iam by Cooste
249쪽
- τον λογον, verba huius commatis iunxerit verbis comm.I5. qui eum ex quacunque gente colit, et recte agit, is ei acceptus est,) ita: εecundum eam doetrinam, quam Deus tradi iussit Israelitis, per quam denuntiat pacem inter Iudaeos et Gentiles,) per Iesurri Chri- .ltum, qui est Omnium Dominus. Us. 37. HOScis quae enerint primum in Galilaea, et deinde in Uniυeraa Iudaea, inde a baptismate a Ioanne instituto. Seeu dum hanc interpretationem το τενο αενον ρῆμα significat rem grati m. ut saepius, et intelliguntur miracula Christi, non tamen exclusa eiug doctrina. Alii novam hiuperiodum inchoari existimant, et vertunt: Quod attianet ad doctrinam quam Deus) tradidit Israelitis, promittens illis felicitatem per Iesum Christum, hie
lesus est omnium Dominus, i. e. huius doctrinas summa est haec, Iesum esse Omnium Dominum. 'Aποστέλλειν τον λογον, tradere doctriniam. Alias interpr tum de huius loci sensu sententias collegit IVolsias in Curis ad h. I. quas omnes recensere, instituti ratio no
permittit. Praeserenda videtur Trasmi, Er. Schmidii, Heumanni, Bollenii, Lechii Ohss. critico - exegetti P. I. P. 13. Lips. 1793. 4b, minrichsit, I uinoelii
aliorumque sententia, qua verba Dia ala orsaera is comm. 37. avelluntur; τον λογον vero et comma II. τὸ γενόμε- νον ρῆμα, uti Per appositionem iuncta censentur, atquis verba: ουτος ἐστι παντων κυριος uncis ineIuduntur; ut
sensus sit: Doctrinam, quam Deus cΘεὸς subaudiendum ti relitis tradendam curabit. an nunciaris felicitatem per Iesum Messiam. qui est Omnium dominus.) vosmet noxiis, doctrinam ρῆαα) inquom,
quae per totam Iudiaeam Propagata eSt, exorsα ri Galilaea, inde a baptia mate. quod Ioannes CON 'Dissiligod by Cooste
250쪽
m n υit. IJαντων κυριορ , . vid. Io. XVII, 2. ibique notata. eμεῖς οἰώτε Vos nostis. Hoc non de plena et securata religionis christ. cognitione intelligendum; sed Οιδατε est l. q. ακηκοατs, os supra i I, 22. IX, 13. Caesareae multi Iudaei habitabant, Philippus ibi doctrinam Christi praedicaverat UIR, 40. ; multa igitur Cornelius
eiusque amici de Christo audiverant. Fortassis ipse Cornelius Petro, antequam hic Orationem suam exordiretur, dixerat, se iam notitiam eorum habere, quae accuratius cognoscere cupiat. Hino Petrus Orationem exoriens dicit: in εχ ο κατε, thr wiεset alao, etc., et Vs. 59. pergit: καὶ ημε κ. τ. λ. , Sanct quidem, NOS εUmMSteSteS etc. : Fera sunt quae audiistis.
38. 'D1 πυν - δυναμει) Ut nempe Deus Iesum Nazarenum largiSSime donaυerie spiritus sancti donis etc., Accusativus 'Ι σοῖν pendet ab οιδα τε Vs. 32. Vocula ωὐ hic omnino transposita eSt, et αυτον abundisi, uti τουτων supra c. I, 22. quod exemplis similibus illustrat Ibyte ad h. I. Δυναμ ιο, υis miracula edendi. Ungere, tropice sumtum, in universum est tribuere Oliquid, inaugurare. Ratio huius tropicae significationis quaerenda est in ritu symbolico Iudaeorum, qui ungere solebant reges, sacerdotes, et alios; qua actione
symbolica significabant, hominibus illis, qui oleo illinerentur, tribui certa iura, certam dignitatem. Ergophrasis: Deus unxit Iesum Spiritu, sine tropo recte exprimitur: Deus secit ut Iesus esset doctor, et Iegatus divinus, dum eum dotibus eximiis instruxit. Πνευμα - - ὀυναπιρ, Uiυina bis. Hac divina vi instructus essercitur is, qui vel facit, vel habet, quae ipse nos sacere, nec habere potest, sed Deus per eum agit, eique