장음표시 사용
321쪽
Constat enim, saepissime prolatum esse a Prophetis augurium, remotissimos populos collectum iri, qui iusto honore Iovae cultum prosequerentur; veluti Ies. II, 1- q. cap. LX. Mich. IV, 1. 2. et innumeris Iocis aliis.18. Γνωστα - ἔργα αυrου Nota enim sunt Deo Omnia Opera dua. Εργα Θεου, quicquid Deus facit, Dei facere decreυit. Sensus esset: Non nunc demum hoc consilium cepit, aperuitque Deva: Sed apud aestatuit olim, et per Prophetas aignificat; illud ergo
stabit, et ratum erit, et quicunque contra illud faciunt. Deo resistunt. Thalemannus vertit: Etenim cara εune Deo 4emper Omnia opera eiuS, i. e. amat omnes homines, non modo Iudaeos, sed etiam Gentiles. Hano interpretationem probat Schleiasnerus in Lexico sub voce γνωστος, hao adductus ratione, quod verbum τινα 'κειν ut hebr. v vi saepe significat amare. Sed voca ἔργα homines comprehendi vix credibile est. Dubia
tamen sunt verba: ἐστι τω Θεω παντα τα ἔργα αυτου,
quia a multis eodicibus vel plane absunt, vel variant, ut construetio sit talis: λέγει κυριος o ποιων ταύτα, γνωστα - αἰωνος, dicit Dominus, nunc effciens quae iam Olim nota erant, M. ex scriptis Prophetarum. Haec lectio Griesbachio vera esse videtur, Probanteminrichsio, qui haec verba a Iacobo, Amosi locum memoriter Iaudante, tanquam Prophetae verba adiecta suisse censet, iisque hunc sensum substituit: Adixit Io-va, qui essecit haeo, quae inde ab aeterno praescivit,
seu decreυit. γνωστον, decretum, constitutum, R γνω- σκω, Statuo mecum. M. Ouae tamen significatio neque
Luo. XVI, 4. ad quem locum provocat, neque alio N. T. loco, verbo γινώσκω tribui potest. Non sine ra-
322쪽
tione suspicatur Matthaei, totum hune Fersum suPP situm esse ab aliquo, qui, ut ipse opinabatur, Ienius iungere volebat verba prophetae et Iacobi, ut argumenti via luculentius appareret.
19. Παρενοχλεῖν) facere negotium, s. obiicere molestiam gentibus, s. conturbare gentes; ne scilicet fio multis aditus ad Christianismum praecluderetur. 20. 'Aλλα ἐπιστε. ia αὐτο Scribere, uti apud Latinos interdum mittere simpliciter est scribere, viatolam mittere; vel etiam Praecipere, qua notione hoo verbum saepe apud Iosephum, Ant. I, 1, 1. II, 2. l. aliisque Iocis. Tου ἀπὸ των ἀλισγημα rων των εἰδωλων Ut abstineant se a pollutis idolorum cibis, sive a pollutionibus ciborum; cuius generis sunt ea quae idolis consecrata sunt. 'Aλίσγημα cah ἀλισγέα, polluo, quod legitur apud LXX. Dan. I, 8. ΜaI. I, 7.12. , inquinamentum, foedatio. H. I. α πημα τα sunteibi Metiti, de quibus lex agebat, quales ante omnes εἰδωλοθυτα, quae non esse impura non poteranti Sioςρτους ηLσγημένους Malach. I, 6. 7. vocat Panea poIIutos. Ipse Lucas infra Vs. 29. XXI, 25. εἰδωλόθυτον vocat, quod h. I. ἀλισγηματα τῶν εἰδώλων. Μos erat gentilibus, ut sacrificiis peractis, et cum data es et aacerdotibus pars victimae Diis consecratae, vel vende-xentur carnes ex victimis residuae in macello, veI ex iisdem instituerentur epulae cum amicis sive in templis, sive in aedibus privatis. Ovid. Μetam. XII, 164. Sacra tulere auam: parε t data cetera mensis. Istae autem carnes ita erant Iudaeis abominationi, ut non modo,
qui eius odi epulis interessent, sed etiam illos, qui Corale
323쪽
IN ACTA APOSTOLORUM CAP. Xv. 519
carnibus ex victima residuis atque in macello ad vendendum expositis vescerentur, idololatriae contagione sese contaminare existimarent. Quare Christianis, qui antea gentiles fuerant, iniungendum esse censuit conis ventus, ut abstinerent a talibus conviviis invitati, nooffensioni sint Christianis e Iudaei a Neo sine ratione. Periculum enim erat, ne Christianis, qui his epulis interessent, persuaderent Pagani ut redirent ad idol Iatriam. Deinde etiam epulae sacrificales habebantur in
honorem idolorum. Qui igitur iis intererant, ii participes fiebant cultus, qui idolis illis praestabatur, ut i
ceam scandalum quod datum fuisset aliis Christianis, si vidissent fratres christiana Iibertate sic abuti, ut intem esse epulis sacrificalibus Paganorum non dubitarent. Cf. 1 Cor. VIII. totum et 1 Cor. X, 14. sq. rς πο vasae Iacobus, ut facile apparet, de iis monet, quae disputationem recipere videbantur, et quae Iudae a P terant offendere, et impedire, quo minus pii ex gentihus cum piis Hebraeis in unam ecclesiam eoalescerent. Est igitur sermo de Ediopharis per se, quibusque ex charitatis taraum lege abstinendum esset. Quomodo amtem inter adlaphora, per se videlicet, εcortatio potexat reponi 2 Longius quaesita videtur minarii sententia , qui statuit esse hoc loco ἀλωnu . πορνείαο, ut αλδεν
γημα εἰδωλοθυτων, ut vetetur, ne gentes cibis, qui id sis essent a meretricibus oblati, vel mercede emia meri tricia suerant, se polluant. Hellenistae aliqui haud ditae πορνείαν, i. e. πορνικην Θυσδαν, αratisς dixerunt, ut si, πορνεῖον μοθωμα, πορνείαν σαρκα, dicas. Nihil vero usitatius erat apud gentes, quam ut meretrices, quae sufficientem corpore quaestum fecissent, Iuculentas Veneri Divisque victimas, eadem hac foedissima mercedo
324쪽
pretioque emtas partasque offerrent, quod Dei Iego νο- titum. Deut. XXIII, 19. Ceteris probabilior est eorum sententia, qui scortationem intelligunt non in se, ut morale quid, ut flagitium quoddam, sed quoad cum ido-
Iolatria et cultu Deorum erat coniuncta. Constat enim,
suisse quaedam sacra publica, in quibus scortatio propemodum licita, et tanquam in parte sacrorum illorum haberetur, veluti Romanorum Lupercalia, sacra Bonao Deae et Bacchantia, Graecorum quo Dionysiaca. Iam Mosis tempore coniunctam fuisse illam veneream nequitiam cum idolorum cuItu, patet ex Num. XXV, 1. XXXI, 16. Non igitur mirum, si Apostoli, ubi prohibent epu- Ias sacrificales, simul etiam prohibent πορνεειν, eum epulis illis coniunctam. Cf. Bengelii Gnomon, et met- stentus ad h. I. Alii, quibus Schletis nerus in Lexico ad vocem πορνεία accedit, de metaphorica vocis πeρνεία significatione cogitarunt, ita ut significet idololatriam, nota quidem crassam illam, sed subtiIiorem, et illa aetate receptam, quae ad accubitum in Elti λεω et esum των εἰδωλοθυτων spectat, ut docuit D. Seldentis in uxore
plicantis da matrimonio cum ethnicis, Exod. XXXIV. 61. 15. In eandem sententiam incidit Heringius cin
325쪽
IN ACTA APOSTOLORUM. CAP. XV. 121
Diss. de voce πορνεία in decreto Apostolico Act. XV., quae extat in Biblioth. Nova Brem. Cl. 4. P. 28 l. sqq. , qui h. I. sermonem esse censet de Christianis nondum nuptiali vinculo iunctis; his praecipi, ut potius ex Christianis sibi eligant vitae sociam aut socium, quam ex gentilibus. Nec hvio sententiae repugnare, ait, locum 1 Cor. VII, 12. sqq.; ibi enim Apostolo rem esse cum iis, qui matrimonium iam nn te contraxissent, quam unus eorum ad sacra christiana se convertisset. Disputarunt contra hanc explicationem Ernestius in IXeuer theol. Libi. T. VII. p. 68e. sqq. et D Oc1Sellus I. c. P. 106. sqq. Michaelis intelligit carnem in macello Denalem,n verbo περα ast seu πέρνηαι emo, quam significationem huius vocis illustrare et confirmare vult ex Iulio Polluce, L. IX. S. 54. ubi ἐπιrοριον dividitur in κατ λεῖα, κοψ πορνεῖα, ἄ κγ 4 Oia ηαατα αν τις εἴποι. Plene autemh. I. dicendum suisse πορνείαν σαρκα. Quum autem in macellis victimarum quoque reliquiae vulgo venderentur, veritos esse Iudaeos, ne sorte inscii εἰδωλοθυ comederent, si carnibus e soro uterentur. Vid. Iieli ais elis Eintelliang. etc. edit. q. p. 201. sqq. et An merλα etiam IX. T. ad h. I. Sed, ut recte contra monuit IVilzschi US, parum certa sunt exempla a Michaele allata, quibus demonstretur, Voo. πόρνειος spud Graecos usitatum, de rebus venalibus adhibitum suisse. Valde porro durum suisset, vetare Christianos carnibus in soro emtis vescit. Est etiam locus Paulinus 1 Cor. X, 25. 25. huio interdicto plane contrarius. Aitzschius et Nuinoelius pluribus ostendere student, voc. πορνεει h. I. non tantum ad epulas sacrificiales esse reserendum, sed spe tari in universum, quatenus scortatio est legi divinas
contraria. Porro abstinere dehebant Christiani τοι πνικ- Tomus III.
326쪽
XVII, 10. sqq. Suffocatum animaI est veI sponte modi tuum, vel venatione captum. Huiusmodi animalia ego abstinendum erat Iudaeis, quoniam sanguia omnia in eius venis et arteriis remansisset. Licitus tamen erat animalis capti esus, postquam sanguis ab omnibus venia erat secretus. Sanguinem Porro occisarum victimarum
Iudaei ex Iege Μοsis ad aram ndspergere, sive in temram sundere solebant; sed ab eius esu iis omnino erat abstinendum. Ethnicis contra sanguis et suffocatum indiliciis erati Sanguinis usus in gentilium sacrificiis, Loederibus, ritibus magicis obtinebat, eumque etiam hiberis soIehant, ut hoc ritu diis suis arctiori foedere se devi cirent. Vid. Michaelis Ius Μos. T. IV. h. 206. Pu niam autem esus eius Christianis ex Iudaeis erat ahominabilis, profecto non poterat expectari, ut cum Christianis ex Paganis una ederent, atque cum iis se conis iungerent, nisi isti in hac re sese iis accommodarent. meo videtur fuisse huius interdicti caussa. Alias de hactro sententias vid. in k Isi Curis philologicis et Desntingit iobservati. sacri P. II. Veteres Christiani praeceptum de non edendo sanguine perpetuo observandum esse duxerunt, quod ex Tertulliano, Minucio, Cari nilus Apostolicis, aliisque locis Veterum Grotius ad h. I. probati Sed ea una ex caussa, ut Iudaeorum Ossensa vitaretur, datam esse hanc legem, res ipsa docet. Prolixa de hac re disputat, atque dubitationes removet M ehariis ad h. I. g 21. Maetriu- αναγινωσκομενος θ mira enim ab antiquissimis inde temporibus in singulis oppidis habet. qui eum praedicent, quum in Vnagogis labbato via Disiligod by Corali
327쪽
IN ACTA APOSTOLORUΜ. CAP. XV. 32a
qua eius libri praelegantur. DimoiIa est dictu, qu
modo hoo comma cohaereat cum antecedenti. Ratio reddi videtur, cur Christiani ex Ethnicis abstinere debeant ab esu ciborum etc. Revocatur nimirum Iudaeis in m moriam interdictum harum rerum, quoties Moses legitur; quare cavendum, ne animi eorum irritentur. Suh- audiendum igitur: alioquin plurimi Iudaeo- christianorum offenderentur; sunt enim in singulis urbibus adisdicti legi Μosis, quoque sabbato recitatae. y latenius hunc esse sensum Matuit: Nihil hic innovamus, neque Mosia Iegem abolemus. Vigeat auctoritas Iegum Mosaicarum apud Iudaeos natos, legantur porro eius libri ab omnibus, dummodo ne isti Iegi subiiciantur, quos ipse subiectos non voluit, Rut plura a gentibus requirantur, quam Moses requisivit. Alii explicanti Vobis praecipue, qui e gentilibus estis conversi, hoc inculcandum est; Christianis a Iudaeis eadem inculcasse parum attinet, illi enim e lege sua hoc discere possunt, quam quovis sabbato Praelectam et antea audiverunt, et etiam num audire Possunt. Ita quoque auctor Scholii cod.Μosq. apud Matthaei nodum solvero studet. Habet nempa haec: Mωυσῆς γαρὶ cores περιττον τοῖς λυώδεις
22. Τοτε ἔδοD-αυτων πέμισαι In verbis: ἐκλωγμένους πω poes, ut eligentes mitterens, o Hyphii sententia Accus. Ponitur ut apud Latinos pror sin ἐκδενοι πέμψωσι. Sio Xenoph. Cyrop. L. VII. ἔξεστι
328쪽
βωλευσασθω, licet tibi, ut haec videnε etiam Demens de rapina con3ultra. Alii ἐκλεξαμένους passive pro ἐκλεχθέντας explicant: deIectoa ex arae viros. Ita sumitur infra comm. 26. Plura de hao verborum struetura vid. apud Nuinoelium ad h. I. et os mineri Gramm. l. 52, 5. 'Iουδαν r. καλ. Βαρ r. Ηomo ulteis rius non cognitus. Grotius et Uus ad Vs. 27. eum fratrem suisse putant Iosephi Barsabae Act. I, 23. me morati. Σαας, Siluanus vid. ad XIII, s. . comes Pauli in itineribus per Asiam minorem et Graeciam; vid. 2Cor. I, l. Act. XVIl, 1. 10. 1 Thesa. I, 1. ανδρας ερογμένους Viroε primarios, facile principes. Nam εγο Mνοι h. I. sunt, qui Praecipua aliqua auctoritate et dignitate inter suos florent, ob singularia, quibus a Deo exornati erant, dona. Η sensu apud Iosephum Ant.
regulis, ordinarie gerihendum fuisset γραψασι, ut το ἀποστολοις, tunquam uo subiecto, responderet. Sed hoo ανακολουθον grammaticum a loquendi more Graecorum non abhorret, et in Scriptoribus Atticis etiam saepoinvenitur. Cf. etiam Hyphii obserri ad h. I. το ς κατα - Κιλικίαν J Ad quem Iocum morus annotavit haeo: BCur non dicitur, omnibus omnino christianis e paganis acri-himus' Adest causa. Antiochenis. inter hos orta fuerat contentio ea de re; Syris, nam Antioohia primaria erat Syriae urba, ut adeo lia multa inter Antiochenos
Syriam ipsam permearet; Glicibus, de his nihil Iegismus antea, sed ideo adduntur, quoniam PauIus paulo post iter in Ciliciam Deit, ut adeo his Ciliothua novum
hune nuntium decretumque Riserret, Praesertim quum
329쪽
iN ACTA APOSTOLORUM. CΑΡ. XV. 325
Cilicia esset proxime contermina Syriae.n χαίρειν δ Sa- Iutem. Est sormula initialis epistolarum, Graecis con- ueta, subaudita voce ειρούσμα , OPto te valere. 24. 'Εε ημων δεελθοντες serrasi ex nobis, i. e. ex nostra congregatione. Aliqui hoo sunt interpretatida discessione quorundam atque desectiono ab Apost lis. 'Εσαρα ν υμας λογοις turbarunt Nos doctrinis. TeI sermonibus. Ταραττειν est, in pace et tranquillitate ambulantes crupulis turbare. ἀνασκευάζονrae τας υμων Aυertentes animos Ueεtros, . recto tramite nempe. Oppositum huius verbi est κατασκευάζειν, ut vel ex ἀνασκευῆ et κατασκευῆ Rhetorum notum est: iam quum κατασκευαζειν in sacris litteria sit, Dera religionis christianas cognitione imbuere et instruere, facile intelligi potest, vi vocis oppositae ανασκευαζειν denotare, animos falaa doctrina imbuere et corrumpere, atque adeo a Uera lalutis aeternae comequendae via abducere conari. λέγοντες - νόμον Iuben tes vos circumcidi atque ObSe ars legem, ritus I gis Mosaicae. Ad περινέιανεσθαι nonnulli subaudiunt δεῖν. Sed, aliis recte observantibus, verbo λέγω iam inest praecepti significatio. Oh ου δεστειλάμεθα Ouibus mandata talia non dedimus; qui auctoritatem apostolicam prae se ferre nequeunt.
25. Taνομένοις ὀμοθυι- δον In unum aengiam in- grealis, unanimi consensu; vel quum una conυeni3 emug, in conventu Omnium.
26. Παραδεδωκοσι τας αυτων Qui tit m discrimini et extremia periculia exposuerunt Nit m
330쪽
suum. Respicitur ad ea discrimina, quae Antiochiae. Lystrae etc. eos adiisse audiverant Apostoli. Efficaciter commendant Paulum et Barnabam, ut qui nihil existimandi sint facere sui caussa, quum propter Christum et ecclesiam tot pericula subierint, et subeant quotidie. 27. ΚM αυτους - τί αυτα) Ut verbis eadem vobis
dicant, quae continet epistola, et certos vos iaciant, epistolam hanc non esse suppositam. Ἀπαγναλοντας, Praes. Pro Fut. μαπελουντας.
28. Τιοῦ ἀγει πνευμ ατι κω υών Nobis per Spiritum sanctum; nobis Spir. S. adiutis. Ib δια δυοῖν, vel : Spiritui aancto per nos loquenti; et consilia nostra dirigenti, Io. XVI, 13. et supra XIII, 2. Spiritus
sanctus revelavit, quid in ea re statuendum esset. Consilia religionis causa, Deo quasi praesente animoque ad eum alIato, capta Potissimum ad hunc Buctorem reseruntur. Praeter haec NeccSaaria. 'Επαναγκες, neceS sario , est adverbIum, et phrasis nostra elliptica, quam
plene enunciaveris: πλ8ν των ε παναγκες οντων τουτων.
Si adverbia nominibus iunguntur, participium verbi εἰμὶ supplendum esse, vulgare est. Quod hic de necessitate de talibus abstinen λ dicitur, id non ita intelligendum est, quasi tu natura sanguinis et suffocati aliquid sit,
cur christianis non liceat iis vesci. Necessaria erat haec abstinentia non in se, sed relate et certo modo. Adstringitur nempe haec necessitas ad illius temporis conditionem, ut aliarum gentium cum Iudaeis esset coninruetudo magis Bpta, et minus dissentanea vitae ratio.