장음표시 사용
401쪽
iN ACTA APOSTOLORUM. CAP. XIX. Isr
sen. 'Eάκλησία, cootus . non concio, sive a magistratu secundum leges convocata multitudo. II. 'Εκ-του - των 'Ιουδαι-ν γ De turba autem protruaerunt Alexandrum obiicientibus seu pro-mOυentibus eum Iudauis. Morias vertita E multitia.dine prodire iusserunt Alexandrum. nominantibus
eum Iudaeis. LIροβίαζω, prodire facio; προβαλλειν.
nominare, commendare, vorachlagen Sed quis ista Alexander fuerit, quove animo aut consilio a Iudaeis Promotus ad dicendum, incertum est. Eum eundem fuisse, cuius 2 Τim. IV, 14. mentio sit, nonnulli coniiciunt. Videtur a Iudaeis, qui et ipsi ob contemtum cultus Dianae invisi erant, ut vir dicendi peritus, cleaignatus esse, ad caussam eorum tuendam, et culpamave rhionis tot hominum a Sacris Dianae in Christianos transferendam. πανασεμας την χει α) Marium exten-aam deorSum mouenS; qui gestus eorum erat, qui loqui incipientes, tumultuantes ad silentium hortabare. tur. ατολογεΘΘm 9 Causεam dicere, pro Iudaeis, contra Christianos. Paulus eiusque comites pro Iudaeis habebantur. Quare Alexander id agere voluit, ut causam Iudaeorum a causa Pauli prorsus diversam esse populo Persuaderet. 34. Φωνἐ - κραζοντων Clomor ortus est comis munis ab Omnibus, circiter per duas horas Nocis rantibus. Dionys. Hal. A. IV, 37. κραυγῆe δε κλλ άγανακτησεως απαντων ἐπι του πιν γενομένης. Nolebant audire Iudaeum, quia facile videbant, eum pro Diana non esse dicturum. Sio periculum Christianis de-
402쪽
56. Καταστειλας δὲ Ο τραυακτεῖς του οχλον Quum autem Scriba Populum compoεuisset, vel resere1SHael. Καταστέλλειν dicuntur, qui animos tumultuantium concitatOS aedant et Componunt. Ioseph. A. I. 1, 2. του δε θορυβου κατασσαλέντος. XVI, 5, 1.
των μειρακίων κατασταλέντων, resere a iuberium
audacia. Γραμμα τευς hio est scriba civitatis, non minister magistratuum maiorum, sed ipse magistratus nobilior. Scribis enim in graecis civitatibus Archivo-xtim cura erat demandata. Praelegebant etiam quao praelegenda essent in Senatu aut concione. Fuit igitur fionorificum munus. Vulgo expIicante Archiυarius, Canetler. Schol. ad Thucyd. VII, 10. γραμματέα λέγειπον ειωθοτα ἐν τῶ κοινῶ τα του δ μου γραμματα αναγνωσκειν. τίς γαρ ἐστιν ἄνθρωπος Saepe γαρ in interrogatione, quae vel indignatione, vel admiratione commoto paullo vehementius animo fit, adhibetur, neque opus est referre ad aliquam enuntiationem, quae auia pressa veluti: missa facitote omnia haec, quis enim ignorat etc.ὶ intelligi debeat. Sio apud Iosephum de B. I. III, 8. 5. ipse Iosephus, consternatus, et veritus, nct Iudaei in ipsum impetum facerent, eos ab isto consi- Iio avocare conatur, orationemque incipit his verbis rτI γαρ τοσουτον σφων αυτων, ἐταῖροι, φονῶμεν; OMO sum enim, O Socii, Propriae caedis adeo aυidi ευ-muly νεωκορον οἴσαν τῆς μεγαλης 'Αρτέμιδος) Cultricem eεSe magnae Dianae, peculiari quasi ministerio servire eultui illius, et templum curare. Sunt enim νεωκοροι et ζακόροι aeditimi, quod sacra et aedes sacras curent. Κορειν est κοσαεῖν, et καλλυνειν, i. e. ornare, Instruere, et addere speciem pulchritudinis. Suidas rνεωκορος, o τον νεων κοσμων Mu ευτρεπίζων, ἀλλ' οὐχ
403쪽
m ACTA APOSTOLORUΜ. CAP. XIX. 399
ο σαρων. SchoI. ad Aristoph. Nub. qq. κυεῖν γαρ καλ-λamrIζειν. ολυ κρέ νεωκορος. Apud Graecos summo sibi honori ducebat haec illave urbs, si splendidissimo hoc titulo numinis alicuius νεωκορος dicebatur. Sic Ephesus dicebatur νεωκόρορ Ἀρτέμ&c, quatenus urbs erat Dianae consecrata, atque haec dea, ut dea tutelaris, ibi praecipuo honore colebatur. κώ τος Διοτάτους Simulacri de coelo delaySi. Διοπετὲς, Sc. αγαλμα. Simulacrum Dianae α μυe, de coelo delapsum. Erat id ex vite factum, ut, Muciano auctore, tradidit Plia
Herodian. I, 11, 2. Scilicet si ignorarentur artifices simulacri alicuius, fingebaut sacerdotes, ut vuIgi augerent superstitionem, e coelo delapsum esse huiusmodi simulacrum. Alia exempla sunt Palladium, simulacrum Cybelis etc. 56. 'Aναντιε ρητων ουν οντων τουτων) Quum igitur haec extra controυersiam, s.i indubia Sint, so. hoo simulacrum non χειροποίητον, sed διοπετὸς esse. De imaginibus Demetrii, non de ipso templo, nec de simulacro Dianae lis suerat. δέον - υπαρχgιν VOS mo- deStOS, s. SedatOS eSse oportet; quia nimirum nihil laedunt hoc simuIacrum, qui περὶ τῶν χειρο ποιητων Io-quuntur. κρΗ μηδὲν προπετὲς πραττειν) Latinus: et nia hil temere agere. In Glossario: προπετής, temerariuS. Bene minrichsius sensum exposuit si et Cavete, ne temerarium quid committatis, causamque nostram, quae Per se citra omne dubium optima est, nec imbeoillibus hominum conatibus potest laedi, inconsideratius agendo deteriorem reddatis.
404쪽
I . Τῆν Θεον De deabus quoque ocourrit v Θεοσapud Hom. ll. I, 515., de ipsa Diana Xenoph. Anab.
III, 2. I. . 58. Eχουσι προς τινα λογον Habent litem s. controversiam cum Gliquo. Nam λογος h. I. litem, controυerSiam, cauεεam, coram iudice agendam denotat. Demosth. adv. Lacrit. ἐμοὶ μὲν ουν. εστιν, ω ανδρες
δεκασταὶ, προς τουτους ο λογος, mihi quidem, O iudices, cum his lis edi. gγοραῖοι αγονται Ἀγορλῖοι Sc. ημέ- ρω. CONUentuS aguntur, vel dies sunt, quibus Iego agitur, quos fastos Romani vocant. Haud pauci h. I. seribendum praecipiunt αγοραιοι, non, ut Fulgo, αγο ραῖοι. Nam αγοραῖος ex illorum sententia dicitur de hominibus, qui omne fere tempus in foro, inepta cu-γiositate ducti consumunt supra XVII, 5. ; αγοραιος
contra de rebus, quae in foro aguntur, unde αγοραιοι
κρισεις, iudicia, quae in foro exercentur. Igitur αγοραιοι so. ημέρω esae dira iudiciis in foro habendis constituti, Gerichistage. Sic Ioseph. A. XIV, 10, 21.
Sed rectius alii monere videntur, discrimen inter αγοραῖος et αγοραιος, quod grammatici statuunt, nullum es8e. 'Aγοραῖος autem Farias admittit significationes. No- νtat enim in foro vergans, ad forum pertineriε, et quidem vel mercaturae causa, mercatorem; vel iudicii causa, patroniam cauεarum, causam dicentem; vel desidiae causa, OtiOSum, forum et plateas otiose frequentantem. Bretichneiderias in Lex. ad αγοραῖοι non 8uέραι subaudiendum, sed locum nostrum sic ex-pIicandum censet: patroni cauεarum adducantur, proconsules, seu iudices adsint, i. e. iudicii Iegitima sorma servetur. Sed huic ε sententiae obstare videtur
405쪽
IN ACTA APOSTOLORUM CAP. XIX. 401
sorma verbi ἄγονraia indicativa. ανΘυπατοί εἰσιν Et adsunt Proconsulea. Quasi dicat: si forte crimen eius generis est, ut a nobis de eo cognosci nequeat, odProconsulis Romani sorum deserri poterit 1is. Asiae minoris Proconsul in ipsa urbe Ephes. sedem habuit. PIuralis ἀνθυπατοι est nomen generis, muneris, q. d. Procon3ulum rat cognOScere. I9. Εἰ δέ τι περ2 ἐτέρων ἐπ seratas J Si υero de aliis rebus υobis quaestio eεt; si quidquam desideratis eorum, quae ad civitatis regimen pertinent, sub quo et templi cura comprehendebatur. ἐν τῆ ἐννoites ἐκκλησία In Iegitimo coetu, convocato a magistratu ciritatis, in concione, ἐπιλοεσεroia, dirimetur. Istiusmodi conciones constitutis diebus in Graeciae civitatibus ce- Iebrahantur. 40. Κρη γαρ κινδυνευομεν - συστροφῆς ταυτηρ) Periculum enim eεt, ne crimen intendatur nobis de hodierna 4editione, commota nulla de caussa, qua demonstrata rationem reddere possimus i4tius turbulenti concursus. Περὶ τξο σέμερον, εο. iuέρας, ProPter id quod hodierno dis factum est. Erant exceP-tiones quaedam, ut in adventu hostium, incendio, et rebus simillhus. Ideo dicit, nullam coneursus huius Russam posse reddi.
1. Και ασπασάμενοο 'Aσπασασθm significationem ha- . het complexu in compellando et salutando, cui mori etiam osculum alicubi adiunctum suit. Non solum sa-rimus GL 26
406쪽
Iutabant Osculo advenientes, verum etiam discessuri. Xenophon Histor. Graec. IV, init. ἐπεὶ δε Κοτυο ἔαελλεν ἀπιένω. ηλΘa προς τον 'Aγεσίλαον ἀσπ ασ o tu au o c. 2. Ele την 'ΕλλαδM Graecia h. I. intelligenda est veteri et proprio sensu, de regionibus inter Τhessaliam et Peloponnesum interiectis, vel de tota Achaia provincia, quo sensu Graecia est apud Sueton. in Claud. cap. 16. Ptolem. τῆς Ἀχαιας - ην 'Ε Σει καλοῖσι.
S. Ποιησας τε μῆνας τρεις θ POεteaquam Uero tres menses exegisset. Nominativus hic absolute ponitur Pro ποιησαντος, genitivo consequentiae. Sic Marc. IX. 20. et Eurip. in Ρhoeniss. v. 290. μέλλων ξε πέμπειν ιι οἰδίπου κλεινος γονος, quum me Uero miSSurus esset Oedipi filius inclytus. ἐγένετο γνώμη J COn4ilium initum, i. e. decretum est. Anacoluthon est in hoc comm. qualia non sunt infrequentia. Vid. kVineri Gramm. S. 51, 2.
4. Σαnrατρος Βεροιαῖος Idem nomen est Σώπατρος et Σωσίπατροe. In multis Codd. ut et Uerga. nonnuIlia
post Σώπατροe additur Inιήρου, i e. filius Pyrrhi. rem rhus nomen est frequens in Thessalia et vicinis regi nibus. σω Γαίbe Δερβαῖού Qui origine Derbaeus, natus in Μacedonia. mi Tιαοθεορ Ilio accen8etur Thessalonicensibus, quia maiores eius ex Iudaeis erant, qui Thessalonicae quondam vixerant. 'A αυοo Ex Asia pro.
consulari oriundi, ad quam non pertinebat Derbe, Lycaoniae oppidum. Tychicus Ephes VI, 21. dicitur ἀγα- πηrὸς ἀδελφος καὶ πιστὸς διάκονορ ἐν Κυρίω. Cf. et Ces. IV, T. 2 Tim. IV, 12. Tit. IlI, 12. Trophimus infra XXI 29. dicitur 'Εφέσιος, memoratur et 2 rim. IV, 20. Omni
407쪽
im ACTA APOSTOLORUM. CAP. XX. 403
hao comitum enumeratione, ex Heinrichasi sententia, illud sibi voluisse videtur Lucas . Ahis ergo itineris so-eiis iam et ipse ego accessi. Dieae fana teli in demGeorge, ala ich mich wieder an P. anachioag. 5. Εμενον η ac Τροάδι Spectarunt nos Troade. Hic obiter significat Lucas, quod non exprimit, se Paulo comitem fuisse huius itineris et sequentium, Romam usque. Substiterat sorsan Philippis, vid. o XUI. Ibi et in vicinia arti medicas vacasse, suspicatur mi richaius. J I g, sci I. me et Paulum, uti nonnulli explicant, quibus Paulus Philippis aliquantisper substitisse videtur. Alii e de solo Luca intelligunt, qui more scriptorum pluraliter de se loquutus sit; vel da Luca et aliis, qui inde a Philippis Pauli consortio seiunxerunt. ἐν Τρωαδι Τρωας et regionis nomen et urbis cuius modo meminit, quae et Antigonia et Alexam
dria dicta fuit, in Asia minore, XVI, 8. 6. 'Aκριο ημερῶν πέντε Die quinto, s. post dies quinque, ut intelligatur, illo in itinere eos fuisse di
hus quinque. αχρις, ἔntra: neque enim terminum solum,
sed et interυallum temporis denotat. Hom. VIII, 22.
r. 'Κν δε την μια των σαββατων) Primo hebdomadis die, cs. Μatth. XXVIII, 1. qui dies conventus Christianis proprius, 1 Cor. XVI, 2. dies κυριακῆ, Apoe.
I, 10. συιηγμένων των μαθητῶνb Quum congregati e sene discipuli. Ut iam tum solebant die dominico, praecipue in memoriam resurrectionis Christi. Ignatius epist. ad Magues. diem dominicam Focat, τὴν κυριακην, τὴν ἀναστασιμον elo. Itaque credibile est, fractione
408쪽
panis hio denotari eonvivium discipulor m cum eucharistia coniunctuin, praesertim quum esset tam solennis vaIedictio. Eucharistiam etiam Syrus intelligit. Ex hoc Ioco tamen non potest concludi, primos Christianos solo die solis habuisse conventus, et administrassct sacram coenam; constat enim eos hoc fecisse quotidie. Pro συννγμένων των μαθητων in multis Codd. legitur συνηγμ . ήμων, et Vs. 8. ἔμεν συνηγμένοι pro ἔσαν -- νηγμ. Sed vulgaris Iectio genuina esse videtur, qu niam Us. 7. Requituri διελέγετο αυτοι d. παρέτεινέ τε τον λογον 3 Extendit, s. produxit sermonem. Plutarch. in Catone min. Contenta et aspera voce ἀπέτεινε ποήρω τατω τον λόγον, in longum produxit εermonem.
8. Λαμπαδεο ικαναὶ Non tantnm propter tenebra nocturnas, sed etiam propter diei solennitatem. Iudaei enim pariter atque gentiles conventus sacros, seu dies sestos Iuminibus decorare solebant. Haec ritiinoelius. 9. Ευτυ se Videtur hic iuvenis fuisse e samulitio cuiuspiam. In corpore Inscriptionum veti. et apud Artemidorum inter servilia nomina occurrit etiam Κυτ χος, ut Prieaeus ad h. l. Bbservat. Θυρ Q, est diminuistivum vocabuli Θυῖα, et significat fene4tram, vel quamvis minorem aperturam in muro.' καταφερόμενορ υπνωβαθεῖ Allo sopitus somno. Καταφερε σθω in se notat, deiici, prosterni, idque de hominibus somno profundiori obrutis vel nude adhibetur, vel additur εἰς υπνον. Plutarchus discr. des. et Rin. εἰ τοσαυτα-κοπιων κανὰ αγρυπνων κατηνέχθης - EOmno obrutus es. Idem consol. ad Apoll. Diogenei Cynicus sera νεχθεὶς ώς υπνον, ad somnum pro4tratuε. Διαλεγ
409쪽
IN ACTA APOSTOLORUM. CAP. XX. 405
μένου - πλεῖον) Quum Paulus dissereret diutius. Κα. τενεχθεὶς ἀπο του υπνου, delat US a somno, vi somni. απο του τριστέγου I De superiore tertia contignatione.
Iuuenal. Ill, 199. Tabulata tibi iam tertia fumant. SohoL Superiora tecta et tristega. κω -θη νεκρος) quaai
mortuus Sublatus e3t. Sio enim vertendum esse videis tur ob comma 10. ' 10. Καταβάς - Θορυβεῖσθε Paulus autem, quum descendisset, prolapεus in eum et complexus, dixit: ne perturbemini. Amplexus est eum, huc illuc eum movens, ut experiretur, an fortasse signa vitae in eo superessent Dum autem palpat et movet corpus, sentit spirare adhuc hominem. Η γαρ - ἐσrἰν Vita in eo adhuc est. Ergo iuvenis non vere mortuus, sed pro mortuo habitus erat. 11. Κλχσας - γευσαμενος i. e. Quum cibum a um-sisset, iter facturus. Sermo est de cibo matutino.&αιον σμιλνσας Satis diu locut . 'Εφ' iaανὸν, so. χρονον. 'Ο Σιλε, intelligendum est de familiariore sermone, Post sermonem graviorem, de quo sermo Us.
s. Αὐγη, so ηλίου vel ἐμέρας h. l. est diluculum matutinum. ουτωρ ἐζῆλθεν Sic profectus est Oυτω: saepius apud optimos quosque scriptores post participia insertur. Vua de re vid. Bornem ann. L D. P. 245. sqq. 13. 'Huεχ - εla νῆν Ἀσσον Nos autem antegre gi, Asεum Naυiga Dimus. De se et aliis Pauli comitibus Ioquitur hic Lucas. Paulus pedestri itinere prosectus est Assum. Fuit autem Assus urbs Troadis ad mon-
410쪽
27. ουτω γαρ ην διατεταγμένος 9 Sic enim constituerat, vel ordinaverat. Significatio media. πεζευειν Pedratre iter facere maluit; quamvis Assus oppidum erat dissiciliet perieuloso aditu, ut notat Eustathius in Iliad. c. 14. Ως δὲ συνέβαλεν ξαιν εις την 'Aσσον Quum
autem congressuy eSset Paulus nobiscum ad ASsum, sive Assi. Latinus interpres: Quum autem conberitS lemus in Assum. Συμβάλλειν τινὶ est, perυenire adia liquem, occurrero alicui. Homer. Odyss. ω. Vs. 259.
qui nunc primum obuiam factus rat huc υenienti. εἰή Mιτυληνην b Lesbi insulae urbs praecipua et natura et descriptione aedificiorum et pulchritudine inprimis nobilis, Cic. orat. o. Rull. c. 14. ; unde Pittactis, AlcaeuS, Sapyho. 16. Κατηντησαι2εν ἀντικρυ Xίου) Deυenimu3 conintra Chium, i. e. in locum, qui est e regione Chi; insulae. ἀντικρὐ, contra, ex adυerso, e regione. Alii vertunt: directe; recta via Chium devenimus. Sed monente HeinrichSio) praeternavigasse videntur insulam Chium; nam ad Samum insulam, inter quam et Lesbum Chios media interiacet, appellunt. παρεβάλομεν εἰς Σα- μον pulimus ad Samiam. Herodot. VII, 179. Thucyd. IV, 52. etc. κω μεDαντες - εἰς Μίλητον Ouum in Trogyllio mansissemus; sequenti die venimuS Miletum; vel ut alii maIunt: Quamυis Trogyllii di- Nergati Ggemus, postridie tamen quam a Samo SOL Ueramuε, Miletiam aypulimus. Trogyllium, Ioniaε urbs et Promontorium, non longe a Samo. Miletus, urbs Ioniae, unde Thalea, Anaximander et HecataeUS.