D. Io. Georgii Rosenmülleri Scholia in Novum Testamentum. Tomus 1. 5. .. Tomus 3. continens Acta Apostolorum et Epistolam Pauli ad Romanos post auctoris obitum curavit et praefatus est d. Ern. Frid. Car. Rosenmullerus, litterar. oo. in univers. Lips.

421쪽

tant ad Luo. VI, 50. sqq. XI, 41. Sed constat, Christum plura secisse et dixisse, quae tu quatuor Evangeliis non sunt perscripta; itaque non est absimile vero, talo eius dictum, his verbis expressum, posteris traditum esse. PIura huius generis dicta in Patrum libris occurrunt. Vid. Fabricii Cod. Apocr. N. T. P. l. p. 521. Noerneri Progr. do dictis ἀγραφλοις. Aristot. Nicomach IV, 1. μαλλον ἐστιν του ἐλευθερίου το διξο νω,οὰ δεῖ, λαμβανειν. οθεν δε , γGου μὴ λα αρανειν, oθεν ου dar. Plura his similia notavit Wetstentus ex Proianis.

1. δου - απ αυσων) Postquam aulem solυimus, ab inorum amplexibus diuulsi. Verbum ἀποσπασθω significanter exprimit assectus mutuos. εὐθυδρομ ησαντες Vento Secundo. Proprium verbum de navigatione, qua

cursus tenetur. GJ Hoc pro Κων, 'Attice dici, scribit Gaza, Schol. ya . in Iliad. ε. 255. εχ τον Κα, νῆσον. γραφε τ' ὀὲ συν-τα v. κατ' ἀττιατικην. PauSan. Lacon. 23. πλέοντες δὲ εἰς Κων. Cos, insula maris Aegei,i. et quidem una ex Sporadibus. a Ie Πάταρα Patara, urbs maritima Lyeiae, Apollinis cultu insignis. Vid. inter

3. 'Aναφανέντες ει τ=ήν Κυπρου Ouum Cyprus nobis OStenderetur, et aypareret ; quum in COU4Peretu Ταberemus Cyprum. Uerba ex usu. loquendi Graecorum construi solita cum Dativo personae et Acous. rei, retinent interdum, constructione Passiva, Accus Tomus III. 27

422쪽

SCHOLIA

tivum rei, mutato Dativo personae in Nominativum. Itaque ἀναφανέντες την Κυπρον explicandum est per: ἀναφανεῖσαν ἔχοντες την Κυπρον, quum in condyectu haberemus Cyyrum; ut Gal. II, 7- πεπίστευμα το ε αγγμον Per εχω πεπιστευμένον το ευαγγέλιον. Vi L IVineri Gramm. f. 33. coli. BOrnemann l. o. p. 250. Possit vero etiam phrasis ἀναφομέντες την Κυπρον explicari: Oh ἀνεφακη η Κυπρος, sicut ἀποτμηθέντες την κεφαλὴν pro Oh ἀπετμηθη η κεφαλην Ceterum ἀναφαIνειν est vox nautica TheophaneS: ἀναφανέντων δε αυτῶν την γῆν.) Scit. ἀναφαίνειν τὴν γῆν dicitur nauta terramo Ionginquo detegens, detectamque annuntians. ἐκεῖσa- τον νομονὰ Ιbi naυis exponere debebat onus, go. Ephesi receptum. 'Aποφορτίζεσθαι, Verbo medio est onerct δε leυare, onuS Suum deponere. Philo da exsecrat. p. 935. D. ubi terra incolis orbanda dieitue ἀποφορτισαμένη τρήτων ἀσεβῶν οωντορων ἄχθος , exoneraris Se impiorum inco rum mola. 'Aποφορτου- μενον, Proes. Pro iut. Borriemann l. c. p. 25a.. siuinterpretaturr Milluc Haυia merces Suaε tra rigyOrta bat; εuas, inquam, merces, haec enim potestast est Medii. Qua probata interpretatione non opus est futuri vim aut tribuas Participio, aut ἀποφορτισο μενον reponas. Quodsi quis cum aliunde tum ex XXII, 6. evincere voluerit, ,εκεῖσε Pro ἐκεῖ usurpari Posse, ε mamus oportet, κατηχθη μεν εἰς τὸν Τυρον esse ἔ Gy- pulsi sumus Tyrum, ubi nauis merceS auaS E Oneret. M CL. tamen UIneri Gramm. edit. sec. P. 142. not., et Ruinoelium ad h. l. h q. Prima semina doctrinae christ. Tyri sparsa erant orta post Stephani necem coetus Hierosolymitant vex

tione: URI, 10, a Christianis qui Tyrum aufugerant

423쪽

iN ACTA APOSTOLORUM CAP. XXI. 419

XI, 19. . Christianos ibi degentes iam alio tempore sa. Iutarat Paulus cXU, I. ; eorum tamen numerus non Bdmodum magnus fuisse videtur. Haec bene observavit Nuinoelius. ομνες - 'Ιερουσαλημ Qui monitu Syiritus dissuadebant Paulo, ne HieroSolyma prosciscε-retur; subaudi: niat Uinccri υεIlet. διὰ του πνευματος Excitati monitu intertio, divinoque habito. Uuum ingenium Iudaeorum eorumque odium in Paulum Dossent, facile praevidere poterant, eum Hierosolymis tutum non fore. Hanc suam animi persuasionem afflatui Spiritus sancti tribuebant. Futurum esse, quod hi et alii Prophetae praedixerant, ipse Paulus probe sciebat; sed du.cebat muneris sui esse, etiam cum vitae dispendio sacero quod decreverat. Vid supra c. XX, 22- 2q. 6. 'Εεαρμαι τὰς ημέρας Poatquam eυenit, ut illos dies compleremus, quos sc. Brutulos hahueramus.

Heinrichalus probabiliter coniicit, per septem dies navem illam ad negotia peragenda Tyri substitisse, et deinde iter continuasse. 'Εεαρτισαι, ad fnem perducere, Peragere; αρτιος enim est integer, perfectus; sed ἐξαρτ*ειν tempus raro occurrit. 6. Καὶ ασπασαμενοι - ἴδια) Et quum nobis inυicem υala dixiS1emus, rios natiem conscendimus, illi domum sunt reυerat. Verbum ασπασασθ' non tau tum de salutationa in adventu, sed etiam de valedictione adhibetur. Ερ τά ιδια, so. οἰκηαατα, domum Suam; ex usu LXX. interpretum; nam graece aio non dicitur.

r. Τον πλοῖν διανυσαντεe Quum perfecissemus naυigationem. Plena sententia suisset: ἐμεῖς δὲ τον πλούν

424쪽

εχ sΠτολεααIL. Quam repetitionem urbis quo melius Lucas effugeret, brevius quidem, sed non minus recte scripsit. Cf. Bornemann ad h. I. ειe Πτολεμαίδαὶ Urbem Galilaeae, et quidem eius partis, quae GaliIaea gentium dicitur, cuius nomen antiquum 'Aκη. Suidias sub voce 'Aκ . Strabo Mi. 3. Pro γελλιιεν post εμλθοντες Iegitur et περι του Παυλον in textu vulgari. Puae verba desunt in optimis Codicibus et versionibus antiquis, omnino omittenda. σὰ Κανταρειαν) Stratonis, quae in Iudaea, s. Syria Pa laestina. Φιλίππου - ε τα) i. e. Qui quum olim de numero septem Diaconorum fuisset, iactus erat presbyter περιοδευτῆς, nulli certae ecclesiae affixus, quales Evangelistae vocabantur, Eph. IV, 11. Philippus quoque varias urbes docendi evangelii causa peragravia. Vid.

9. Προφητευου rota Quae interdum divino afflatu loquebantur. Cf. notata ad Us. q. cap. lI, 17. 10. Aγαβοο) Is, de quo supra c. XI, 28. 11. Κ αρας - εἴπε) Quum εullulisset cinguium Patidi, et constrinxisset sibi man υε atque pedes, dixit. Non Pauli sed sui ipsius coetaro manus et pedes constrinxit Agabus. Notus est prophetarum mos, ipsis etiam rebus conspicuis sutura praesignandi. Sic Zonam suam itissus defodere Dremias c. XlII. Erat igitur haeoaetio Symbolica, in qua erat illud: Quam certum est,

quod nunc me cingo, tam carium est, Paulum vinctum

425쪽

12. ΟΙ ἐντοπιοι dicolae, indigenae. InnuuntuτChristiani Caesareenses, qui Paulo et sociis eius h. I. opponuntur. Arrianus peripi. mar. Eryth. saepe hae voce utitur, e. g. βασιλὶκοὶ αDεῖς ἐντοπιοι, Piscatores

regii indigenae.13. TI ποιεῖτε - τῆν καρδίαν st Quid e scitis ια-

crymiS, eoque, quod animum mihi meum frangere eonaminit i. e. nihil his rebus efficitis, nam ego etc. Συνθρυπτειν, frangere, emollire, effoeminare. ἐτοί- μωο y Paratus sum. Demades de duodecenn.

13. Ἐποσκευασα αενοι) Alii legunt ἐπισκευασαμενοι, et sane difficile videtur, , secundum aIterutram Iectionem pronunciare. 'Aποσκευάθσθω est, aliquid ex loco amovere, auferrc. Ioseph. Ant. XIV, 15. 2. II, 6. 2. Ex hoc vocis usu, ἀποσκευασαμενοι vertendum esset: Samcinis. impedimentis quippe itineris, deseositis. Secundum alteram lectionem ἐπισκευασα αενοι, sensus esset: Ouum accepissemiag re4 ad iter necessarias. Ρmptorem haec lectio, quam optimi Codd. tuentur, omnino est praeserenda. Qui enim Profiscuntur, non deponunt sarcinas, sed instruunt se necessariis ad iter. 1 6. Τῶν μαλντων Nempe τινες. ἄγοντες παρ α ξενισθωμεν) Brevis locutio, pro: ἄγοντες ημοῖς προς Μνα σωνά τινα παρ' ἄν sevum'ωμεν, dueentes i. e. ducturi, Praes. pro sui. nos ad Mnasonem qtiendam, ad quem diυerferemur. Nam Μnason ilIe ex Cypro videtur habitatum concessisse Hierosolyma. Hebraico more ver-hum αγειν construitur cum dativo, cuius index esse so-

426쪽

let hebraica praepositio graece πρὸe ut Gen. XXIV,

54. , et multo etiam frequentius graecae respondens, quae ipsa etiam nomini personae, non solum Ioci, quo quis ducitur, iungi potest. Ab hac tamen plurimorum Interpretum explicatione alii recedunt, ve tuntque: adducentes Secum apud quem hospitaremur Mnasonem. Attici nimirum moris est ut nomen sequatur casum relativi. Vid. Wineri Gramm 18. Quam interpretationem defendit et Bornemann in B aen mulIeri Repertor. P. II. p. 253. Hac autem sententia admissa statuendum erit, convenisse inter Christi nos Caesareenses et Μnasonem, qui tunc Caesareae praesens fuisset, ut Paulus, dum Hierosolymis versaretur, apud illum diverteret. ἀρχαίου μαθητῆ θ riuinoelius: Videtur e numero sectatorum Iesu fuisse, quum Iesus adhuc his in terris viveret, ac propterea a Lucadictus esse αρχαῖος μαθητης.

17. Ἀσμένως - οἰ αδελφοO 'Ασμένωρ. Iubenti an mo, ut Act. II, 41. Fratres autem h. I. intelligo Apostolos et 'Presbyteros Hierosolymitanos. Ceteri enim Christiani non favebant Paulo, ut Patet ex Us. 20. sqP18. Tν δὲ - πρεσβύτεροι J Videtur Iacobus convocasse Collegium Presbyterorum, quia deliberandum erat de rebus magni momenti, Paulum spectantibus. Noverant enim animos plurimorum Christianorum Hierosolymitanorum alienos esse a Ρaulo, G. 20. sqq. 19. Κεν εκαστον Ad quae minrichsius: Hic ergo audiit Lucas et multa eorum, quibus non inte fuit ipse, sicuti et ex familiariore cum Paulo conversa-

427쪽

tione eadem audire potuit. Nemo ergo eius fidem historicam et circa haec in dubium vocabit. 20. Κρῆ παντες -υπάρχουσι) Μagno studio tenentur servandae legis, etiam de circumcisione, de sacrificiis, de cibis vetitis, aliisque rebus eiusmodi. Neo id mirum: nam decretum, quod fecerant Apostoli, tantum ex gentibus vocatos tangebat, non autem natos Iudaeos. Neque tum Paulus quicquam Iudaeos ea de re docere coeperat, quod fecit aliquanto serius, et quidem extra

Iudaeam

21. Κατηχηθησαν δε περὶ σου De te hoc intellexerunt, nempe sermone et litteris illorum in Asia Iudaeorum, qui tot molestias Paulo exhi huerant; nam κατηχεῖσθου h. l. non est edoceri, sed per famam aliquid accipere. μηὀι τοῖς ἔθεσι περιπατεῖν Neque pra cepta ritualia obserυent. ΕΘ hic sunt Inpri, pra cepta ritualia. Falsa erat haec criminatio. Paulus enimnuspiam Iudaeos a lege Μosis avertere studuerat, sed ex decreto Hierosolymitano c. XV. Proselytorum tantum et Ethnicorum libertatem vindicaverat. Cf. Rom. XIV. integrum, et 1 Cor. IX, 20.

22. TI οἶν ἐστι; Quid igitur factu opus est P Respondet enim partim sequenti δεῖ, partim Vs. 23. Te bis τουτο ουν ποίησον. πάντως - συνελθεῖν Utique debet multitudo conυenire, i. e. necessario accidet, evitari nequit, quin plebs Iudaeo- christianorum coλωτουνδconcurrat. De concursu multitudinis suspiciosae sem

428쪽

23. Toυτο ουν πο'σου ο σοι λέγοuεν J Suadent Paulo ut indulgeat iis, qui summo adhuc honore Legis ritus Prosequerentur, et aliquid faciat, quo ostendat, se haudquaquam spernere Iudaeorum ritus sacros. Metuunt enim Ρaulo . ne prodesse ulterius doctrina sua possit hominibus, quorum animi adversus eum, qui semel in heterodoxiae crimen incurrerat, irritati, erant. Quum vero minoris momenti res a Paulo exigeretur, quae nubiam evangelio noxam posset afferre, eo promtius eam

peragit, quo facilius animos inde poterat conciliare. Cf. minrichalum ad Us. 20. Ευχ ν ἔχοντες ἐφ' ἐαυ- των) Qui υotum in se susceptum habent. Μulti intelligunt Notum magnum, i. e. Nastraeatus. Vid. Num. VI.. 13 - 51. Illis Nastraeis lege Mosis praescriptum

erat, ut durante tempore voti abstinerent vino omnique potu inebriante; ut caverent sibi, ne corpus modi tuum tangerent, utque per illos dies precibus et rerum divinarum cogitationi operam darent. Hoc erat ἀγυμ εσθω. Rurifcari. Durante hoc tempore non licebat iis radere caput; licebat autem illo tempore finito. Denique finiebatur ἁγνισμος sacrificio oblato in templo. His peractis, liberati erant voto, et liberius vivere Poterant. Sermo vero h. l. est de aliorum votorum generibus, de quibus agitur Levit. XXVII. et Num. XXX., ubi es Rosenmulieri Scholia. Vid. et supra not. ad

XVIII, 18.

N. 'Aγνίσθητι συν αυτο Piarisca te, gere te pu-Tum cum illis 'Aγνέεσθα h. l. significat abstinere a vino rebusque aliis, quae interdictae sunt Nasiraeis, δαπανι σου ἐπ' αυροῖς Et sumptus illis imνende. More apud Iudaeos receptum erat, et pro insigni pie-

429쪽

IN ACTA APOSTOLORUM. CAP. XXI. 425

tatis ossicio habebatur. ut in pauperum gratiam ditiores erogarent sumtus ad sacrificia, quae, dum illi tonderentur, offerre necesse erat. Qui autem hac pietatis laude volebant excellere, in eadem cum iis, qui voto obstricti erant, castimonia vivebant, ac si ipsi votum suscepissent. Insignis de hac re est Iocus Iosephi Ant. L. NIX, 6. 1. de Agrippa Hierosolymam redeunte, qui multos Παδiraeos tonderi mandaυit. ινα ευρο σ-ται νην κεφαλην i. e. ut υOti liberentur eo facilius. Est metonymia signi pro signato. Nam sicut obligatio votiva exprimebatur demisso capillo, ita liberatio coma fibrasa. Num. VI, 18. καὶ τνῶσι πρινrae Aliorum Codd.

Iectionem καὶ γνωσονται παντεe, ut meliorem recepit trabachius. οτι ἄν - ουδήν εστι Supplendum: ἀλ Eorum, quae de te rumor sparsit, nihil verum esse; salsam esse famam, quae de te sparsa est, quasi Iudaeos Iegia observatione averteres. στοιχεις - φυλάσσων i. e. συιχεχ νατα νόμον. Te Uiυere con nienister legibus Mosaicis. Hac igitur ratione voluerunt cavere tumultum, qui metuendus erat, si Pauli caussa concursus hominum fieret.

25. Περὶ ia τῶν πεπιστευκοτων Ouod adsideles e gentibus attinet. Quasi diceret Iacobus: alia

est ratio vocatorum ex gentibus; illos enim a legis onere Iiberos communi decreto pronunciavimus. Noli ergo existimare, nos, cum tibi ritus Iudaicos suademus, sententiam nostram mutasse. κρίναντεe αυτουο) Πihil tala serDandum ipsis, nempe eorum, quae Moses Praescripsit. Cf. supra c. XV, 20. 29.

26. Tν ἐχομένη - άγνισθε ob Die sequenti cum illis cascimonia luscepta. Ritus observare coepit, . quos

430쪽

SCHOLIA

illi, qui voto obnoxii erant, observabant. Διαγγέλλων τὴν εκπλερωσιν των ναερῶν του λεισαούλ Proferaus, ge expleturum esSe dies purifcationis. Suscepit nempe castimonium in dies septem. es. Us. 27 3 ita ut dies ipsius pariter exirent cum diebus aliorum, qui aliquanto ante, ad in maius tempus se obligaverant. Licebat enim cuique, eum, quem vellet, votivae obligationi praestituere terminum. Num. VI, 5. Sic Paulus in dierum

hebdomada se obligavit; illi alii iii duas, tres aut quatuor hebdomadas. ἔανο ου - ῆ προσφορά) Aoristus hic significat rem . quae seri debebat: Usque dum offerenda Set pro unoquoque eorum, qui se obligaverant

oblatio; i. e. ita tempus sum sit, ut pariter cum iII rum tempore desineret. Paulus igitur omnibus his riti-hus Rct subiecit, et sacrificium quoque oonsuetum obtulit. Tota haec res pertinebat ad ritus, Iudaeis praescriptos, qui salva fide in Christum propter infirmos

observari poterant. 27. TZς δε - συντελεῖσθοα) Ergo nondum transacti erant, neque potuit Paulus castimoniam susceptam ad finem usque observare, et sacrificium voti absoluti

osserre. οἱ ἀπο τῆς 'Aσίαο Ιουδαῖοι)' Nempe doctrinae Christi adversarii, qui nunc ad celebrandum festum Hierosolyma forte venerant. 'Συνέχεον πάντα τον σχλον, totam turbam concurre re fecerunt. Συγχέειν, quod proprie est confundere. metaphorice est Perturbare, es cere, ut turba tumultuOge consuat. Quum semper hominum frequentia in i mpla esset, precandi caussa, non est mirum, concursum fieri potuisse. 28. Βοηθεῖra J Ferte Opem. Βοηθεῖν est ad clamorem Dppressorum accurrere, Opis ferendae caussa, quasi Di ni sed by Corale

라틴어 텍스트