장음표시 사용
591쪽
IN EPISTOLAM AD ROΜANOS. CAP. 1v. 587
maticae leges vix serunt. Deest enim post ευρηκέναι, et redundat tum ημῶν Post πατερα, tum articulus ante πα-έρα. Doctrinam de fide non esse contrariam ludaeorum libris sacris, primum ostendit Paulus exemplo Abraham i, quem, quum nondum Circumcisua
esset. propter fidem Deo gratum fuisse diserte docent Iudaeorum libri sacri. 2. Εἰ ταρ- Θεον Profecto si Abrahamua propter bene factα laudem probi hominis consecutus rat, hahuit quo gἰoriaretur nempe apud homines , sed
non respectu Dei; i. e propter externa opera Pietatis non consecutus est favorem divinum, sed sui docet v. a. propter sdem Deo habitam. Respondet Apost ius ad quaestionem comm. 1. Prolatam. Τς ιταρ non semper rationem Praecedentis propositionis reddit, sea habet etiam alias significationes, e. g. Sane, Profecto,
ut Io. IX, 30. 'Κ δικαιώθη h. I. idem est, quod mκαιος ἐφν, vel, ἐγένετο. ut supra III, 4. Alia est Semleri interpretatio, qua interpunctione paullulum mutata, se vataque verbi δικαιουσθαι significatione apud Paulum solemni, locus sic constituitur: εἰ γαρ- καυπηρια. αλΓου προο τον Θεον. si enim Abrahamus suo ipsius merito nactus esset fauorem diυinum, haberet undo gloriaretur. Minima Nero hoc: por Deum immoris
narrata fuit Dei promissio facta Abrahamo de sobole, re ipsi insperata. ἐπωτευσε δὲ 'Aβοωἀu τω Θεαῖ F dem habuit Abrahamus Deo, qui innumeram sobo- Iem ei promiserat. ln ivecto ἐπIστευσε est nervus
592쪽
Probandi. και ἐλογωθη αυτα ερ δικαιοσυνην Et hoc fuit ipsi laudi, vel : et hoc ei imputatum est propietate, i. e. Deus hoc ita in honam partem accepit, ut Abrahamum praemiis assiciendum existimaret: haec snim significatio phraseos, λον θαι εἰς δικαιοσυνην. Hebraei veteres semper cogitando coniungebant facta egregia et praemia; hinc nunc est sactum egregium; nuno id, quod praemio est dignum. Nihil Deo magis placet, quam pia tu eum fiducia, quae est plurimarum virtutum altrix et mater. Suppler Exinde con. sequitur, Abrahamum non operibus suis consecutum esse favorem divinum. Accepit hoc praemium non
tanquam mercedem sibi debitam, sed tanqum beneficium gratuitum. Μagnam vim habuit hoc Abrahami exempIum ad convincendos Iudaeos, et quidem ex ipsius eorum Scriptis sacris. Conveniunt 'r Ne Abrahami et Christianorum in eo, quod utraque nititar Dei henignitate et in promissis servandis fide. Quomodo autem utraque disserat patet ex v. 24. 25. q. Τω δὲ - ὀφείλημα) Iam Nero mercenario merinces non tribuitur tanquam beneficium, sed ex dinbito confertur. 'Ο ἐργαζόμενος in vita communi est
rius. Tales mercenarii quasi erant Iudaei sine fine gloriantes: Nos legem Mosaicam observamus; ergo non possumus a Deo puniri; digni sumus praemiis. Est igitur hoc ilIustrandi caussa, o media vitaE humanae experientia depromtum. Nuno haec illustratio applicatur ad rem praesentem. 5. Tω δε μή - δικαιοσυννν Ei contra, qui non
593쪽
ob facta mercedem εibi deberi statuit, fiduciam autem reponit in eo, qui impios etiam absolait, Mucia eius pro pie facto imputatur. Mai ἐργαζόμενο e. Talis saerat Abrahamus, qui aliquamdiu astrorum cestor fuerat; proinde non potuerat statuere, sibi ob facta mercedem deberi. Δικαιουν, absolUere. Τον
ἀσεβῆ. non intellige eum, qui iam adhuo impius sit, sed qui aliquando fuerit, nunc autem resipiscit. Et λογοται η πί στις εχ δικαιοσυνην, ei fducia gua propie facto imputaιur; is praemio assicitur propter hanc fiduciam, ut Abrahamus '. I.), probatur Deo ut pius, et nanciscitur id heneficium, quod Deus ei promisit. 6. Καθαπερ - ἔργων Quemadmodum Daυidea etiam eum hominem felicem praedicat, eui Deus
peccata remittit gine guo merito. Ps. XXXII. quem Da.idis esse, docet inscriptio. λέγειν τον μακαρισμον, i. e. μακαρίζειν. Mae καρισμ,ος etiam AriStoteli et Am monio est gratulatio et praedicatio felicitatis alienae. Δικαιοσυνην λογίζεσθαι τινὶ est nova loquendi formuIa, quae posita esse videtur Pro δικαιουν τινα, abaolueraaliquem; nam in Psalmo de remissione peccatorum
sermo est. Xa pli ἔργων. Nam in P almo describitur homo, qui peccavit, non facit, quae facere debuit. T. Mακάρ- - αἰ αμαρτίου Felices ii cinquit, ,
quorum Scelera condonata, quorum Reccata deleta4unt, proprie tecta, i. e omnino remissa, et oblivioni quasi tradita. Indicatur totalis αμνηστεῖα αμαρτιῶν,
Hebr. VIII, 12. X, 17. Sio apud Ciceronem pro ComIio, o. 18. Ditia multis υirtutibus obtecta commemo
594쪽
8. ' Ωι - άμαρτίαν δ λογίζεσθαI τινι ἀμαρτειν, imputare alicui peccatum, einem eine Siando denhen, nimirum ut poenas det aliquando. Qui autem beatum et felicem sese putat, quod Deus ei peccata remiserit, is confitetur, se non posse gloriari Ruis meritis. Ex his igitur Davidis verbis operte constat, eum demum hominem vere esse beatum, qui firma fiducia a Deo expectat promissa beneficia, etsi non exacte fecit, quae debuit. 9. 'Ο μακαρισμός - δικαιοσύνην) Haec autem olicitatis praedicatio utrum circumcisis tantum), an Nero etiam non Circumcisis convenit y Abrahamum
quidem fduciae guae caussa Deo probatum fuisse diximuS. 'Κπὶ την περι rou ηυ An circumcisisy suppletantum, quod hio recte ad sensum addidit Latinus;
figura, qualis supra III, 30. ἡ καὶ ἐπὶ τήν ἀκοοβυστίαν )An Nero etiam non circumcisis y Hebraeum quod ἐπὶ vertitur, saepe subiectum significat, cui aliquid convenit, ut apparet Gen. XXVlI, 12. et alibi. Subauditur verbum γίνεται. Non directe respondit Apost Ius ad hanc quaestionem, sed illustrat rem Abrahami exemplo, ex quo Iuculentissime apparet, hanc descriptionem viri beati etiam nota circumcisis convenire.
Λέγομεν γὰρ, imo υero, ut redeam ad ea, quae modo dixi. Atqui Abrahamus tum, quum hac fiducia, praeditus esset, fuit incircumcisus, et Iege Iudaica haud
initiatus: quod argumento est, δοιαι-ιν etiam ad gentiles pertinere, nulloque modo propter observatam Iegem Iudaicam statui.
595쪽
IN EPISTOLAM AD ROMANOS. CAΡ. IV. 5sI
tempore) ei haec imputatio contigit 2 'Εν-ακροβυστία An tum, quum iam circumcisuS GSet, an tum, quum nondum circumcisus essetP Egregie caedit Iudaeos, ut dici solet, in suis ipsorum castris. Abrahamus AIT ut minimum ante annis, dicitur credidisssDeo, priusquam fuit circumcisus. Nam Gen. XV, 6. iam dicitur Abrahamus δικαιωθῆῆναι ὁ α τῆς πίστεπιοῦ, circumcisionis autem su8cipiendae Praeceptum capite demum XVlI,, 23. accepisse legitur.
cumcisionem externam acceseit tanquam Sigillum,
Se Nondum circumciSum, propter se iam fduciam ingratia apud Deum fuisse. Circumcisio a Iudaeis saepe vocatur ε gnum, e. g. Ialtabit Rubent f. 176. Og fuit circumcisus, et MOSG timuit propter si gnum foederiS eiuS. Δικαιοσυνη τῆς πίστεως vicontextus est divina in Abrahamum benevolentia, quapropter piam eius fiduciam eum erat complexus. Huius divinae benevolentiae SigiIIum fuit circumcicio. Deus enim promisit Abrahamo stirpem in multas gentes exituram, addidit se daturum posteritati ipsius tervam Cananaeam, sto Praeterea, se suturum Deum, i. e. ευεργέτην, tum ipsi, tum Posteris eius; et in testimonium datae huius promissionis v OIuit, notam ii Iam corporibus imponi. Gen. XUII. Itaque circumcisione con-frmatum est tantum, Abrahamum apud Deum esse in favore, cuius favoris divini autem iam antea fuerat particeps. Εἰς το εἶναι - δικαιωσυνην Adeo ut dit exemplar omnium eorum, qui Credunt non circumcisi,
ut et his tribuatur hoc bene sicium P. Εἰς το εἶναι.
adeo ut git, ut appareat eum esse etc. Παrip h. I.
596쪽
tropice est exemρIar; hano enim metaphoram postulat v. 12. et loquendi usus. Cf. Io. VIII, 59. Abrahamus est axempIar non circumcisorum pariter ac circumcisorum gentilium et Iudaeorum), duplici respectu: 1 Agere debent sic, ut ille egit: ille μοτευσε, hi etiam debent στευan. 2 Ut ille accepit, quod credidit se accepturum esse; . sic hi etiam accipient, quod credunt so
I 2. Καὶ πατέρα - Ἀβραάμ. Et cui esset exemplar circumcisorum Iudaeorum , et quidem eorum, qui non tantum 4 urit circumcisi, aed etiam imitantiar patria nostri Abrahami fdem, quam habuit
nondum circumciεω. Repetendum ex superiore locorati το εἶναι αὐτον, et ad proxime praecedentia referendum. Iudaei etiam μὴ πιητευονrae, sensu vulgari Abrahami soboles dici poterant. Quia vero pro dignis Abrahami filiis haberi non poterant, ideo addit quae
statim sequuntur. τοῖς Ουκ - ημων Aβραὰμ eorum nempe, qui non tantum circum cui sunt. 3ed etiam
Gestigia fidei et fiduciae) premunt, quam Abrahamus nondum circumciSUS DEO Probaυerat. Το re ἐκ περιτομῆς, Pror των, ut cum apud Hebraeos construi solet, e. g. 2 Sam. VII, 14. OI ἐκ Ira ριτο - μῆο, circumcisi. lI, 26. 50. Στοιχει, τοῖς di νεσι, επνεσι βαίνειν, εἰς Τχνος ἰέναι, κατ' lχνος ακολουθεῖν sunt Iocutiones metaphoricae, pro imitari, etiam apud et gantiores Graecos. Ut pro vero Abrahami filio habearis, non sufficit ut sis circumcisus, sed praecipue exemplum fidoi eius imitari debes. Alias huius loci e plicationes vid. ap. KOPPium.
597쪽
13. οὐ γαρ διά νομιου η ἐπαγγελία νω 'Aβρααμ Suppler ἐγένετο. Neque Nero suin conditione legem aliquam obserυandi promisSio iIta facta est Abrahamo. Nio argumento sententiam confirmat Apostolus. Ostendit nempe ex historia Gen. XII. promissum esse Abrahamo ingens quoddam beneficium non subeonditione Iegem aliquam, PositiVam nempe, observandi, sed tantum sub πίστεως conditione. Ου δια νο - μου. Non cum ἰege aIiqua, i e. non cum ea conditione ut legem quandam observaret. Νόμος sine articulo, indicat certam quandam legem, quaecunque demum sit. Hoc nempe vult Apostolus, nonniai ex peculiari quodam Dei favore, nulla legis alicuius, vel ritualis vel politicae observandae conditione adiecta, promissam esse Abrahamo. et Posteris eius terram. Οὐταρ, neque Uero. ostenderat Apostolus, circumcisionem non profuisse Abrahamo ad consequendam seIicitatem ; nunc Fero ostendit, nec ob Iegis cuiusdam observationem hanc ei felicitatem contigisse. γὶ τω
σπέρuατι αυτουθ Σπέρμα, I I, pοεteritas. Si non ipsi Abrahamo sub conditione observandi legem data est promissio; de qua statim plura ergo nec posteritati
eius; nam eadem est Promissio. το κληρονομον αυτον ει ναι του κοσαου re, ut terram posεideat. To Est
pleonasmus Atticus. Κοσμος formula Iudaica hio nihil aliud esse videtur, quam γῆ, r R, Gen. XII, 7. et in specie terra Canaan; nam Palaestina apud Hebraeos
κ=r' ἐξοχὴν λ η dicta est. Facile tamen phrasis i RITNrta l. cit. et aliis Genes eos locis de orbe terrarum universo intelligi potuit a Iudaeis, praesertim quum Prophetae saepius populo Israelitico imperium in omnem terrarum orbem Promiserint, e. o. Ies. LIV, 3. Κλ. Tomus III. IS
598쪽
ρονόμος, non est haeres, sed possessor, 1. dominus, et proprie quidem, qui portionem terrae Cananaeois rum εoris accepit; a νέμω distribuo, et κλῆρος, cabculus, quo Hebraei, ut videtur, usi sunt in sortibus dandis, v. Ios. XI, 23. XIV, 2. Videtur autem h. Lyossessione mundi intelligi omnis generis felicitas Abrahami posteris promissa. Cf. comm. 16. αλλα διαδδει-οσυνης πίστεως) Sed per faυorem, in quo propter sdem apud Deum erat. Mechilla in Exod. XIV, 31. non haereditate po edit Abrahamus pater noster mundum hunc et futurum, nisi per sdem. Possis etiam vertere: Propter probitatem, quam per sdem sidueiam erga Deum) demonstraυit. 14. ΕΙ γαρ οἰ ἐκ νόμον, κλ ρονομοί) Si enim ii clam tum qui regem obSemant, consequi possent felicitatem - Abrahami nempe posteris promissam. Οἰ ἐκ
νόμου so. υπαρχοντες, s. oντες, sicuti ol παλαι, antiqui; οἰ πανυ, Priaratantra. Κληρονομοι, So. γένωνται.
κεκένωται γλ πίστις Fides, fiducia, υi sua careret, fidei Abrahami et posterorum eius nihil tribui posset. Duaeo, tollo, 1 Cor. IX, 15. 2 Cor. IX, I. καὶ κατγ νηται ἡ ἐπαγγελία Et promi um praestaret nullum
usum, inutile esset. Sensus est: Si Abrahamus et posteri eius propter observatam Iegem accepissent hona promissa, non amplius fidei ex parte hominum, et gratiaε ex parte Dei suus honor et sua vis constare potuisset, sed merito quodammodo fuisset Iocus.16. 'Ο γαρ νομορ οργὴν κατεργαζετα) Quin potius lex qualis est mosaica, poenam parit, tantum abest, ut per eam Praemia contingant. Hano του γαρ signifi-
599쪽
cationem contextus requirere videtur. Novam go. rationem affert Apostolus, cur propter Iegis observati nem felicitas a Deo exspectari haud possit. Leges nempe occasionem dant delictis et poenis. Κατaργα - ζεται, parit, ut Rom. U, 3. 2 Cor. IV, 17. De vocooprii bene Theodoretus: οργην ταρ τὴν τιμωρlαν ἐκαλεσεν. γαρ - παραβασα Ubi contra lex nidis urgetur, ibi tranUre io non habet locum, proinde nec culpa εtatuitur. Hano partieulae γαρ significationem in animo habuerunt, qui pro γαρ legerunt G. Valuit quidem ante Mosen lex naturae, sed ea caruit multis praeceptis et interdictis, quae in Iege Μosis erant, et graviores poenas inserebant. In tota hao disputatione de lege morali aeterna et immutabili vix
sermo esse potest. Nam sino huius observatione salus
nulla contingere homini potest. Loquitur potius Apostolus de Iego quadam arbitraria, certis tantum temporibus accommodata, qualis erat lex Μosia. 16. Δια τουτο ἐκ πίστεως) Nempe η ἐπαγγελία ἐν νετο, vel etiam: κληρονομοι γινόμεθα, felicitarem consequimur. Concludit ApostoIus, quum nec in circumcisione nec in legibus Mosaicis observandis caussa selicitatis Abrahamo promissae, quaerenda sit, εoli fiet
eam esse tribuendam. ἴνα κατα-So. γένηται. Ut pro bene io ognoscatur. Inde nimirum apparet, promissum esse ingens, quiPPe Prodedens ex summa
Dei henevolentia. ΕΦ το εἴναι - 'Aβρααμ θ Ut feliciataε promissa contingere seo it omnibuι Abrahami posteria, non tantum legem cΜosaicam obserDantia
buc, sed etiam sedem Abrahomi habentibus. Παντὶ σπέρματι posteritati proprie et tropice sic.diotae. 38 v
600쪽
Altera ratio, cur Deus fidem et piam fiduciam respexerit, ut Paria sperare possent ii, quibus a Deo lex non erat data. 'Η ἐπαγγελία, vel promissio, vel felicitas
ipsa PromiSSa. To σπέρμα το ἐκ του νομου sunt RG-εteri circumcisi, quos v. 12. περιτομήν vocRrat i. B.
Iudaei, qui propter circumcisionem posteri Abrahami habebantur. Το ἐκ πίστεως σπέρuae, i. e. T ro μα Aβ. το πίστιν ἔχον. ος ἐστι πατηρ παντων ημων Caput et pater omnium, qui unquam vere in Deum crediderunt et credunt, ante et po8t Chrigii tempora. Ergo beneficia Abrahamo a Deo promissa, non tantum ad Iudaeos, sed etiam ad Ethnicos, qui Christo nomendant, pari iure Pertinent. .
17.. Καθως - ώς οντα Sicut scriptum est: multarum nationum auctorem te constitui; iudice Deo, eui fdem habuit, qui mortuis Ditam nestituit et effeti ea quae non sunt, ac Si iam egεent. Verba κα- Θωο - τέθεικα σε, legenda sunt in parenthesi. De- sumta sunt ex Gen. XVll, g. Τέθsuια σε, I n , constitui te. Locus ille apud Μosen sine dubio habet sensum nonnisi historicum, ideoque proprium; et revera multae gentes ab Abrahamo eiusque familia traxerunt originem. Gen. XXV. Paulus vero cum sensu hoo historico alium coniungit alIegoricum: nam in his verbis hoo simul intelligi vulti Abrahamum multis naistionibus sore exemplar, ut agant sic, uti ille egit, etaeeipiant similiter aliquid, uti ille aliquid accepit. Κατέναντι ου ἐπωτευσε Θεου Haec proxime construenda
sunt oum verbis comm. 16. ος ἐστι πατήρ παντων η-μων, qui est caput et pater omnium nostrorum coram Deo iudieio Dei, veΙ, ut alii malunt: υi atque