장음표시 사용
631쪽
1N EPISTOLAM AD ROΜANOS. CAP. VI. 627
ponere debere ad Doluntatem Dei ad exemplum Christi Iesu Domini nostri. Λογ ίζεσΘ ε, reputate, ducite, statuite. Est in hoc commate opplicatio eorum, quae modo v. 10. dicta erant. Ibi erat: Christus rit ἀήμαρ ris ἀπέθανεν ἐφαπαξ. Ad hoc refertur: statuito
εα orους νεκρους εἶναι τῆ άμαρτία, vos mi Seros factos esse peccato v. 20, adeoque vobis ctb eo abstinendum, ne porro miseri sitis. Porro comm. 10. erat:
Christus si rest Θρῶ. Ad hoc com. 11. refertur: ψων-
τας rae Θyῶ . putate vos debere vitam vestram compσ-nere ad voluntatem et honorem Dei; et quidem ἐν Xριστω κ. e. λ. 'Κν, cid' exemplum. Est simul in hoc versu conclusio et Compendium eorum, quae Su-Pra r. q. 5. pluribus verbis dicta erant.12. M ουν - σώαατι) Ne igitur propensio ad
malum imperium Suum exerCecit in membra morta- .lis Destri corporis. Sequitur admonitio, superstructa doctrinae v. 5-11. Propositae. 'H αααρτία, propen sto ad malum, quae est in homine, per prosopopoeiam comparatur tyranno, qui corporis membra pro arbitrio suo ad peccata trahit atque impellit. 'Eν τω σῶμα τι υ μωρ, i. e. in υObiε s. in Persona vestra; comm. 13. ἐαυτους, ut nonnullis placet. Aptius tamen videtur intelligere membra coryOris, ut sensus sit: Nolite membris corporis vestri abuti, ad praestandum obsequium peccato, vel pravis cupiditatibus. ειρ το-αυrουλVerba: αυτν ἐν ταῖd ἐπι ψαιο αυτον, Ulde sunt sus pecta, et varie in antiquis libris leguntur. Et verba εἰς το υπακουειν Omnino plenum sensum efficiunt, coniuncta cum antecedentibus. Absurdum et iniquum est,
632쪽
inqnit Apostolus, membra corporis iniustae et interitumissaturae peccatorum tyrannidi subiicere, quin potius menti immortali corpus mortale, non vicissim corpori mortali mens immortalis subiiciatur oportet. 2 Petr. II, 11. Brevis est haec vita. quam, prout se quis hio gesserit, sequitur vel aeterna miseria, vel aeterna felicitas. 2 Cor. VI, 10. 13. M δε - αμαρτία Nec sistite membra Destra propensionἱ ad peccatum, ut gint instrumenta acetarum. Pergit in coepta prosopopoeia. Prava peccandi cupiditas non amplius est vester dominus, cui obsequium debeatis; ergo nec membra corporis vestri praesto sint pravis cupiditatibus. Τα μέλ ὐμων idem denotant, quod το σωμα υμων v. 12. et intelliguntur vires quaelibet hominis, sive corporis s. animi. Τα οπλα. hebr. α',2 sunt initrumenta, quorum ministerio aliquid fit, comm. 19. δουλα. Sic quoque arma apud scripurres latinos, e. g. de instrumentis rusticorum apud Virgilium Georg. I, 160. Ἀδικία.
ut supra I, 18. scelus Omne denotat. αλλα επαραστη - σατε ἐαυτους τω Θεω) Tradita υOε Deo quem nunc pro vestro Domino agnoscitis. Omnia animi desideria, totamque vitam vestram componite ad nutum volunt temque Dei. ωρ ἐκ νεκρων ζωντας es c . q. , i. e. ως . πρὶν μὲν νεκρους, νυν δε ζωντας, tanquam hominea prorsus immutati. oπλα δικαιοσυνηύ9 InStrumenta Probitatis. Δικαιοσυνη ad omnes honestas actiones e tenditur, et aeque late patet, atque contraria, quam modo habuimus αδικία.
633쪽
tum Dis non redigat υoε in potvitatem. Verbis sequentibus Ου γαρ - χαριν, ex Hopii sententia repetitur illa ipsa dubitatio de Iibertate Christianorum a legum Μosaicarum terioribus, iam supra initio capitis proposita, ut γαρ sit Particula transeundi: utique, sane quidem, freylich, et νόμοις sit lex Mosaica, ita tamen, ni inprimis respiciatur ad minas legum, quibus Iudaei terrebantur. Itaque υπο νόμον εἶναι idem Hoppius interpretatur : Poenia lege proρOSitiS GSe obnoxium, ε. metu Poenarum, qua6 latae minantur, teneri. Sed υπε νομον ειναι, hic, ut Gal. IV, q. 5. 'Ei. est: lege Mosaica teneri, ei adstrictum esse. Et quum, ut Μο-ruε recte observat, χαρις et νομος sibi Op -ntur, χαριο ut Io. I, 1 T. erit Oeconomia gratias , Evangelium, Non amplius, inquit Apostolus, obstricti estis, Obsequium debetis legi Μosaicae, quae iubet, mina urpoenas, sed obstricti estis Evangelio, L. e. Et doctrinae, quae promissis et beneficiis animos ad obsequium impellit. Eo libentius Deo, obsequi, debetis, quia nos iam non per minas et poenas, sed per . Promissiones allicit,
nobis peccare, quia non εubditi arimus legi, sed, Oeco. nomiae gratiae ' Nullo modo2 Nam ossicii necessitas et obligatio manet. etsi Brgumenta variant. Argumenta repeti possunt a iussis. minis. Poenis; Possunt etiam repeti a promissionibus et beneficiis. Posterioris genebris argumenta maximam vim habent ad fleotendos ho
634쪽
ipsi. g t ακαιετε, redundat. ξrοι suαρτίαe se. δουλους. Ερ θανατον, ad mlactriam υθει ram, ut infra v. 21. Tum oppositionis lege εἰς δικαιοσυνην vertendum est: od υestram felicitatem. Suspecta tamen sunt veIba εἰ: Θςνατον, quae si deleantur, υπακοῆ εἰς διμαιο- συνην erit Pro. υσακοὴ τῆο δικαιο τῶν ρ, ObSequium erga
δικαιοσυνν. Docet Apostolus miserrima aervitute teneri eum, qui peccatis indulgeat, eum contra, qui Deo Oh- sequatur, felicissima frui conditione. Est igitur servitus haec, et pectandi consuetudo pars eius miseriae λανα roto, de qua ad Oommae 2. huius cap. diximus.
17. Xάριζ δὲ - διδεχ, οὐ Srcitia autem sit Diso, quod, quum fueritis servi peccati dupiditatibus pravis obsecuti fueritis , nunc sitis morigeri doctrinaee angelicae, quemadmodum illa υObiε tradita est. In vectis orι η τε δουλοι est Hebraismus praeteriticum evesativa coniunctione, vice participii, πρὶν μενοντες δουλοι. dion enim Deo gratias agit, quod servie-xint peccato, sed quod, qui servierunt peccato, Postea
obedierunt evangelio. 'Εκ καρδIας, i. e. non exterius . tantum, sed intra animi recessus, sincera fide. υπηκου σατ a εἰς ον π α ρ εδοθητ ε τύπον διδαχῆς, Pro: υπηκου τατε τῆ διδαχῆ, κατα του παραδεδομένον τυπον, vel etiam: υπηκουσατε εἰς τυπον διδαχῆς σύ πα. ρεδο υμῖν. Nam verbum υπακουειν etiBm sum ale Diuiti eo by Corale
635쪽
iungi solet. Appianus heli. civiL L. IV. ἐ-λευσεν εἰή
παντα υπακουειν, iurate, ut imperata omnia facerent. Paulo Post: ἐβοουν υπακουειν εἰς o, τι βουλοιτο. Τυπος δiδαχῆς est forma, typus S. imago doctrinae, 2 Tim. I, 13. Formia quaedam tribuitur coelesti doctrinae, quoniam veritatum eiusdem inter se connexarum imago quaedam atque effigies animis discentium imprimibur. Similiter Plutarchus de Iiberor. educatione e Sicul. inquit. aigilta mollibus imprimun
1 S. 'Eλευθερωθέντεο - δικαιοσυνν) POStquam enim erepti estis dominio peccati, veniStis in dominium υirtutis. Non facti estis plane liberi, plane vestri arbitrii, sed venistis sub alium dominum; virtutis praeceptis obsequi debetis.19. 'Aυθρωπινου - λέγω Magis adhuc populariter et ad Destrum imbecillitatem accommodate dicam. Nam haec forma apud scriptores graecos significat humano more loqui, populariter . ut facile ab omnibus possis intelligi, et opponitur magniloquentias poetarum, inprimis tragicorum; deinde subtilitati et obscuritati philosophorum. Strato ap. Athenaeum IX.
ικετεύω τ' αυτον ηδη ιαεταβαλε ν, ά νθ ρ ω πίν ωο λαλεBra. Petronius 99. Minus quam duabus horis mecum moraris, et εaepius poetice quam humane locutus es. Chrysostomus recte explicat: απο ανθρωπίνων λογισμων, ἀπο των ἐν συν εία γινομένων. το γαρ συμμετρον τῆ προσηγορία του ἀνθρωπίνου dicam. de iis rebus humana concludendi ratioris; exemplu
636쪽
632 SCHOLIA 'dMumtis ab iis rebus, quae in consuetudine μοδitae orant; etenim id quod humariis moribus conmen ithac Iocutione indicat. δια την ἀσθενειαν τῆς σαρκος υμων) Propter imbecillitatem naturae UeStrae. i. e. ingenii vestri. Infrmitas haud raro usurpatur de intellectus tarditate, Rom. XIV, 1. 2. XV, 1. 1 Cor.
VIII, 9. 10. Σαρε Paulo persaepe est quicquid in
homine vitaque humana est pravum et vitiosum, superstes adhuc in hominibus Christianis infirmitas quaevis, ad errandum proclivitas, vitiositas denique omnis, et quicquid . πνευμα ri est contrarium. A mrερ- τνανοαία Quemadmodum quum peccatores essetis membra Destra tradidistis impurae et flagitiosas υitae mancipia. 'Aκαθ αρσ Ια complectitur impurae et nefandas Veneris Scelera, supra o. I, 25. sqq. de scripta. Potest tamen etiam esse Synonymum αγο α Ιας, improbitas qua iS. Post τν ἀνομία ponendum est comma. εἰς την ανομίαν lis, ut quotidie peiores fieretis. Is enim mos est consuetudinis. Alii το ανομία εἰς τήν ἀνομίαν coniungunt, ut sit familiaris loquendi modus pro παιων ' τῆ ανομία. Tὰ μέλη υμων, Pro εαυτους, Nos ipSOS cum Omnibuε Uiribu5 υ triS. εἰς αγιασμον i. e. ita ut quotidie progressum faciatis in sanctitate. Par enim vis consuetudinis in utramque partem ; imo ad honum sortior. Alii iterum το δικ. εἰς αγιασμ. Positum esse Putant pro πασς τν δικ. καὶ αγιασ-μω. Δικαιοσυνη et αγιασμος sunt syuOnyma. 20. Ora - δικαιοσυννὰ olim, quum peccati mancipia Gletis, Ferae Pietati omnino non guberatis; vivebatis ita, quasi a sanctitatis lege essetis immunes.
Theodoretus: τα γαρ ἐκείνης τῆς αμαρτίας) μπης ἐπλη-
637쪽
iN EPISTOLAM AD ROMANOS. CAP. VI. 633
ροὐτε προσταγαατα, τους da της δικαιοσυνης Ουκ ἐδέ-
21. Τίνα - ἐπαισχυνεσθε; uale Nero emolumentum υobis Reyerit υita lata, cuius υοδ iam p. det 'Εφ' oti, i. e. των ζργων ἐκεινων ἐφ' οte.' Tuno nullus fructus ad vos rediit. Vos ipsi nunc boni saeti sine pudore scelerum vestrorum meminisse non P testis. Si hoc efficit recordatio, quid res ipsa p Alii post τοτε signum interrogandi ponunt, et vertunt: Ouid commodi, utilitatis inde ad vos P Eiusmodi cuius nunc υos pudet. Alii: Quosnam tum fructus ferebatis Τ Oualis erat Dita Destra 2 Talis, tit nunc UOS eius Pudeat. το γαρ τέλος ἐκείνων, θανατορ Nam merces Eorum ege mora, Poena. Τέλος usurpatur de eo, quod quis aliqua re tractanda consequitur, sive bonum sit, sive malum, adeoque quum Praemium tum poenam indicat. Sic το καλον τέλος τῆς ἐδον tu Alciphr. Ep. l, Id. Ερωτος καλα τέλη dicuntur apud Lucian. de Saltatione. Ioseph. Ant. VI, 1. 2. ἐπὶ τορο ουτω μισθῶ καὶ τέλει, quum tanta merces et Poena proposita esset. Θανατορ h. l. est Omnis generia mia aeria, quam veteres omnes mortis imagine, naturae humanae maxime terribili adumbrare solebant. Cf. supra u. V, 12. et ibi notata. 22. Niud δε) Hoc opponitur illi οτε γαρ, V. 20. quasi dicat, multum mutatae sunt res. Cf. V. 19. δουλωθέντες da τω Θεωὰ Mancipati Deo. Supra dixit τῆ δικαιοσυνν, comm. 18. Nimirum qui bonitati, rebusque honestis servit, is et Deo servit, quia Deus hoc semper amavit et in Evangelio apertissime praecepit.
638쪽
ἔχετε - αγιασμὸν Hunc habetis fructum, quod μα- ditis sanctiores; vel, ut alii malunt, Pror Eχετa καρ πον αγιασαου fruimini commodis quae Dirtus offert. το ὀὲ τελος. se ἐν αἰώνιον Mercedem praemium) vero tandem con4equimini aeternam felicitatem. Τέλος h. I. Praemium. Cf. v. 21. 23. Tα γαρ - κυρίω ημῶν Nam tmerces peccatirat miseria; sed gratuitum Dei beneficium est felicitas aeterna. quae tribuitur) per Christum Iesum
Dominum noεtrum. Θανατον hoo etiam Ioco esse miseriam et noxam e peccato oriundam, ex eo Patet
quod ei opponitur ζωὴ αἰώνιο ο, felicitas aeterna.
Μortem naturalem non intelligi, ex eo etiam apparet
quod etiam pii et probi Christiani moriuntur, qui tamen v. 22o sunt Iiberati a peccato. ἐλευθερωθέντες ἄπο τῆς ἀμιαρτίας. τα οψιλακ τῆο ἁμαρτίας Stipendia,
a. mercra Peccati, stipendia, quae peccatum tanquam rex et imperator militibus suis praebet. HGychiuε:οψωνιον, λισαν', κέρδος. Theodoret : τον μισθον ό ρωνιον κέκληκεν. ονομαζειν γαρ ουτω spoον αυτω τοστρατιωτικον σιτ ρέσιον. χαρι τμα Donatiυum, quod hodio militibus grati latitio vocatur. Praeter stiPEndium militibus hane meritis dabantur coronae, Iaureae, honores. Sueton. Ner. o. 12. Populo congiarium, militi donatiυum proposuit. Ζωὴ - iuῶν aeterna felicitas parta per Chriatum Iesum, dominum nostrum, s. apud Christum in eptis regno olim obti
639쪽
IN EPISTOLAM AD ROMANOS. CAP. Vt I. 635
1. Ra ἀγνοεῖτε - χρονον Aut ignoratis, fratres alloquor enim eos, qvi legis Μοεaicae cognitionem habent , legem imperare homini quamdiu is υiυit 'Pergit Apostolus illustrare id, quod cap. praecedente
VI, 14. dixerat, et summatim docet, Christianos a lege Mosaica esse Iiberos, quam sententiam declarat simili, a cpniugibus sumto. Γ νάσκουσι τἀρ νομονε. λωθ Αἰ- loquor enim eos. qui legis cognitionem habent. No - α s.c, lex Mosaica . Potest tamen etiam lex quaelibet
intelligi prout ἀνθρώπου voce quilibet homo intelligitur); etsi Iudaei, quos inprimis alloquitur Paulus, de
omnium legum natura e legibus suia. Μosaicis tulerunt iudicium. οτι - άνΘρ rου Quod lex imperat homini, ius potestatemque in eum habet, ut dominus in servos. Legem προσωμοποιειν frequens Hebraeis Του ἀνθρα που reser ad κυριευει, non ad νομος, quasi hyperbaton
sit pro ιό uec ἀνθρωπου, lex mariti. ἐφ' oσον χρονον ἐν Ouum diu Diuit, sc. homo, cui opponit ἐθανατωδητε COm. q. et ἀποθανοντες com. 6. Confirmat hoc usus loquendi Iudaicus. Sohabbath, sol. 50, 1. Quando mortuua est homo, a lege et bonis operibus sit liber. Alii Hi ad νόμον reserunt: Quamdiu Disit lex,
Propter exemplum v. 2. 5. propositum, ubi lex, tanquam daminus cum marito comparari videtur. Sed comparationes non nimis sunt extendendae. Hoc dicere vult Apostolus: Sicuti uxor, mortuo marito, recte nubere potest alii: ita et nos Christiani, qui respectu Iegis Mosaicae tanquam mortui considerandi sumus, Diuiti eo by Cooste
640쪽
ad alium dominum, nempe ad Christum pertinemus In comparatione non poterat dicere Apostolus: Mulier mortua potest alii Diro nubere; quare maritum mortuum substituit. 2. N γαρ- νόμου Exempli gratia, mulier maritata Diυenti marito non autem mortuo, -adStricta est lege. Exemplum sumit in lege coniungit. ὁ πανδρος γ f, mulier quae in matrimonio vivit. Glossae veteres: υπανδρος, maritata. Quamvis arctior nulla sit copulatio, quam coniugum, eaque lege praecepta, nihilo tamen secius cessat, si alteruter coniux moriatur. κατηργηται - ἀνδρος Libera est a lege s. potestate Uiri. Κατ αργ arσ-αetro του νομου est lege li- herari, ut sequentia Ostetidunt, quia qui a stomino aliquo liberatur, ei mortuus est quodammodo. Respondet αργεῖν et καταογε σθαι Hebraeo Ca, quod est de-
I. Αρα - ἐτέρω) Itaque Niυente marito adultera appellabitur . si nupserit vitii marito. Xρ' .uατέσει appellabitur, audiet. Diodor. Sic. l, qq. Πτωλεμαχύο νέος Διονυσος χρηαατον. εαν γοηται ἀνδρὶ - ἐτέρω Si alii nupserit. Ηehraismus. Levit. XXII, 12. 'Εαυδε - ιτέρινγ Si Dero mortuus lit maritus, libera ratmulier ab illa lege, ut adeo non εit adultera, si nupserit cilii marito. In tota hac simit indina hoc solum attendendum egi, vinculum, quod coniuges copulat, solvi, si alteruter coniugum, sive maritus, sive Uxor moriatur. Iam v. q. sequitur accommodatio.