장음표시 사용
651쪽
iN EPISTOLAM AD ROMANOS CAP. Vil. 647
17. Νυνὶ - αυτο) Ergo non tam ego malum iI- rvd ago; quia nempe ratio ipsa reiicit et reprobat illa, ad quae pravorum affectuum vis impellit. GH h. I. est coniunctio ratiocinando concludentis, et significat: igitur, ut Ιao. IV, 13. V, 1. ἀλλ' - αμαρτία Sed propensio ad maIum, quas me impellit et regit. Proclivitas ad peccandum comParatur heroe servis suis imperans eosque ad obsequium cogens. Homo pravis cupiditatistus resistere non potest, nisi aliud auxilium
accedat.18. οἶδα γάρ - ἀγαθον) Scio enim, in me, i. e. in praυis affectibuε meis non reperiri bonum. HO-mo, quum nominatur, modo totus intelligitur, modo κατα συνεκδοχην tribuitur id nomen partibus. Sio, quod hio dixit in me, interpretatur de carne, et pravis aD sectibus e carne orientibus. Το γαρ - ευρίσκου Nam
υoluntas mihi est in promtu, sed perpetrare rectum non υGIeo. ΙΠαρακε κι, i. e. πάρεστι, adrat. Denotat enim proprie Nicinum esse, s. a latere adhaerere. Κυρίσκειν, agSequi POSSE.19. 'o ου Θέλω κακον Quod odi, malum, idem quod μισῶ. F. 16. Ita ostendit PauIus, praeceptis legis Μosaicae non inesse eam vim, ut malarum cupiditatum imperium frangat. 20. Repetit, quod dixerat v. 17. sed addit πλοκὴν, ἔταὶ his sumto; sensu diverso. Homo est, qui consentit peccato, sed non totus, hominis mente diversum dictante; quod culpam auget.
652쪽
tiescunque bene agere Dolo, legem, i. e. vim quandam adversam, quae me impediat, quia malum, vitiositas mihi odhaeret. Construe: ευρωκω σρα του
κειτα:, redundante ἐμοὶ ex Atticismo. Nosco e interdum vocatur animi humani impetias, quo ad agendum omnes incitamur, sive ille sit naturalis et corruptus,sivo spiritu divino excitatus, et ad honesta quaevia impellens, ut v. 23. o. VIII, 2. Dictamen dicere possis. Vocatur autem sic, Propter aliquam cum legibus, earumque vi, qua ad agendum homines impellere et cogere solent, similitudinum. Aliis ο νοαοe est lex Mosaion, vel quaevis lex divina, et τον νόμον Pro κατα T. νόμον.
22. Esse in homine nondum emendato eiusmodi dictamen sv. 21.) probatur ex experientia. συν δομαι - Θεου Delector enim lege Dei, i. e. approbo legem Dei. Est metonymia. Nam Proprie mentis est iapyrobare, non gaudere; sed solent caussis tribui proximorum effectuum nomina. κατα τον ἔσω αν απrον
Quoad mentem, rationem. 'Ο ἔσω ανθρωπος, i. e. o ανΘρα rος ἐν εκα στου σῆ ψυχῆ κατοικων. Philo de agriciatura vocat του ηγεμρνα ανθρωπον. additque, g Θρωκοο δὲ ο ἐν ἔκαστω ημῶν, τίς ἄν εἴ in πλῆν ο νους. Comm. 23. vocatur νους. Sio etiam Pythagoricis mens sola homo est, cetera non Partes, sed instrumenta hominis. Iallini Ruben, L 10, 3. Caro est υ tia exterior hominis, sed εpiritus rat homo interior, cuiuευestis corpuS rat. 23. Βλεπω δὲ ετερον νόαον Sentio autem Gliam legem, aliud dictamen, go. vim pravarum cupidita-
653쪽
tum, quae instar Iegis est. ef v. 21. Βλέπειν, idem quod ευρμκειν, eodem V. 21. ἐν το ς μέλεσι μου i. e. ἐν τῆ σαρκl μου, v. 13. in proclivitate ad peccandum, et sensuum imperio. Membra h. l. dicere maluit, Propter metaphoram a bello ductam, quae sequitur; nam membra corporis ad bellum quasi armantur. 'Aντιστρατευομενον - νοος μου Quae Se opponit legi mentis meae. 'O νομος τού νοος, dictamen rationis, das rimniansigesetet, opponitur τῶ νομω ἐν τοῖς μέλεσι, dictamini senSuum. In verbo αντιστρατευεσθαι est meta
phora a bello ducta. Καὶ αἴχααλωτίζοντα - μέλεσί μου Et me in potestatem redigit dictaminis sensuum,
quod est in membris meis. Continuatur translatio a bello desumta. Phraseos captiDiam ducere adiunctum est Serυum facere; nam vetere more in hello captivi facti sunt servi.
24. Ταλαμωρος ἐγρο ανθρωπος) O me miSerum hominem l Dicit, vere miserum esse huiusmodi hominem, qualem hactenus descripsit. τὰ με ρυσεται; sed formam hebr. IF D utinam liberer tandem. Lex me liberare non potest. Aliunde ergo quaerenda libertas.
ἐκ του σωματος του Θανατον τουτου A corpore. hoc
damnum afferente, i. e. quis vires mihi dabit, ne membra corporis mei peccato servire et poenas sibi mereri cogantur P Genitivi Hebraeis, et eos imitantibus Id essenistis saepe sunt pro adiectivis, ut hic Cor. Pus tortis, vel miseriae, quod hominem miserum reddit, quia est sedes vitissitatis. Tristis est conditio hominis, qui non valet essicere honum, vel fugere malum, quod ipse aversatur ac damnat. ν
654쪽
25. Κυχαριστω - κυριου ημων 9 O me friicem per Dominum Iesum Christum, i. e. o me felicem, qui Christianus simi Gratias ago Deo, quod per Christum, i. e. per eius doctrinam huc ductus sim, ut tandem possim obsistere illi propensioni ad maIum. Gratias autem agere solemus Deo pro beneficiis, et propter ea beneficia felices nos praedicamus. Haec Plane per Parenthesin Iegenda, qua omissa, cetera cum sequentibus cohaerent Ego quidem. dicit Apostolus, haec in prima
Persona Per modestiam quandam elocutus sum, at revera, si sine figura mihi de memetipso Ioquendum sit, non is ego sum, qui tales laniatus sentiam, quum Deus me per Iesum Christum, i. e. per Evangelium et Spiritum eius, ab ista servitute liberavit. αρα ουν-αμαρτίαe Ergo ego ipse idem quoad mentem, S. Tationis dictamen se ire studeo legi Dei, sed membrisco OriS se io legi peccati. Loquitur de eiusmodi homine, qualem sub primae personae pronomine descripserat. Bellum in se sentit rationis et pravarum cupiditatum, quod Iege Mosaica nullo potest modo compesci. Doctrina autem Christi meliori praestari jd, quod lex Praestare non poterat, statim c. VIII. docetur.
Exponit Apostolus felicem vere Christianorum conditionem. dum ostendit, eos auxilio doctrinae per*cti xis cchristianae) adiutos praestare p6sse, quod homo solius legis notitia imbutus Praestare non Possit, ac proinde benevolentia Dei frui, et beatos esse spe seli
655쪽
1N EPISTOLAΜ AD ROMANOS CAP. VIII. 631
' 1. Ουὀὲν αρα- 'L1σου Nulla igitur poena timenda est vere Christianis. 'Εν Xρισται 'I σου εἶναι, eum Christo coniunctum esse, in eum credere et Prae ceptis eius obtemperare, i. e. genuinum esse Christianum. Κατακριμα, Coridemnatis et per meton. PO na. Non amplius metuenda est vere Christianis noxa et miseria e peccatis oriunda; de qua vide notata ado. V, 12. Nam in veri nominis Christiano non est tale peccatum, ob quod damnetur, tale nempe peccatum cui quis consulto et perpetuo indulget. Quanquam enim irritatur per sensus, et Propendet ad malum, tamen resistit, et tandem ope doctrinae christianae huc venit, ut possit resistere, et raro tantum abripiatur ad
peccatum. Hoc exprimitur verbis: My κατα- πνευμια,
qui non ovis cupiditatibus, sed doctrinae Christi ObSequuntur. Πνευμα h. l. est doctrina Pe sectior, doctrina Christiana. Nonnulli, omittenda esse haec
verba, censent, quippe e comm. q. perperam huc trans- Iata. Sed verba: μὴ κατα σαρκα περrπατουσιν retinen da esse videntur; nam desunt tantum in codicibus graeco-Ιatinis, extant vero Propemodum in omnibus codd. mere graecis, uno excepto. Ultima autem verba: αλλα κατα πνευμα Omittuntur in nonnullis codicibus, in versione Syr. , Vulg. aliisque versionibus, etiam a Patribus nonnullis graecis et Iatinis. Et salvo sensu omitti possunt. Qui enim non amplius Vivit κατα σαρκα. is vivit κατα πνευμα. Priora autem vecta sunt necessaria ad pententiam. Describere nempe Apostolus volebat, et debebat, quid hoc sit: εἶναι ἐν μιστα 'Ιησbζ. Vid. Morius ad. h. I. Redit nunc Apostolus ad id, quod O. VII, 6. dixerat Isterra ὀουλευειν ηuαο ἐν καινον τι πνευματος, καὶ ου παλαιότητι γραμματος, et Osten-
656쪽
dit, Evangelium id praestare, quod lex Mosaica praestare non Poterat, sc. liberare nos ab imperio et tyran- . ni de Peccati. l2. 'Ο γαρ νομος - του θανατου γ Nam dictamen religionis celiristianae , quae affert salutem per Chriatum Iesum, liberai it me a dictamine illicitae cupiditatis, quae miScriam et noxam parit. Noμoc του πνευμ. ατορ est dictamen religionis, doctrinae christianae, quae carpit et minuit illam cupiditatem, de qua c. UlI, dictum est. Κομος eodem sensu, quo c. VII, 21 hic accipitur. ευμα aul m est doctrina christiana, ut osten d mus ad O. VII, 6. Alii malunt
το πνευμ α in hoc cap. et alibi esse animum aerisumque υere christianum chrisulcher Sinn, sotilicher
Sinn eodem sensu. Nam doctrina christiana est no ma, ad quam animus Christianorum consermatur. Igitur nihil vetat, quo minus πνευμα mox doctrinam Christianam, mox ianimum christianum ad hanc doctrinam conformatum, Vertamus. Notandum tamen est, et hanc doctrinam, et pios sensus Christianorum referri ad Dei Spiritum, tanquam auctorem, qui omnia haec hona mediante doctrina efficiat. Infra v. 26. 27.
1 Cor. XII, 1i. Haec doctrina dicitur τῆ ο ζω ite, saIutis et felicitatis, ab effectu, quia salutem et felicitatem, nempe animi emendationem, tranquillitatem, pem certam aeternae selicitatis, ct ipsam denique hane felicitatem asseri omnibus iis. qui ei obtemperant. Nam docet nos digere sgenda, et fugere Peccata amore erga Deum et Christum, amore erga alios, non metu coactos et poenis, sed sponte, beneficiis permotos, Ob spem felicitatis aeternae. Unde sequitur doctrinam christia-
657쪽
nam multo Praestantiorem esse Iege Mosaica. Non imositatum est scriptoribus sacris Eυangelium appellare
νομον, Iao. I, 23. Rom. III, 28. 51. Repetit igitur Paulus, quod supra c. VI, 14. aliis verbis dixerat. 'EM Xριστῶ 'Iησου referri potest ad ζωῆ, fericitas per Christum parta; sed tum dici debuisset: τῆς ἐν X l. vel ad ἐλευθέρωσε, sublato commate PD8t 'I σου, per Chrissum Iesum liberat me. 'Ο νόμοἰς τῆ ς
αμαρτίας, vox et dictamen cupiditatis ad mala instigantis et rapientis. Obsequium huic dictamini praestitum assert τον Θανατον, miseriam et Noxam. Hano enim vocis Θανατού in hac epistola esse significationem, saepe iam monuimus. Ergo dicit Apostolus et i ab imperio pravarum cupiditatum et a noxis inde secutis se Iiberatum esse per dictamen religionis. Non autem de se solo, sed de omnibus vere Christianis Paulum loqui, in promtu est, V. 1.
I. Το γαρ ἀδυνατον - ἐν τῆ σαρκὶ 3 Quum enim lex id effcere non posset, quia inυalida erat reddita per Ditiositatem, Deus, mitteris Ilium Suum, habentem corpus simile illi, quod nos habemus, qui EumuS peccatorra, et peccati causta ad expianda ipeccata b condemnaυit vi sua privavit) peccatum,
quod Se Per corpus exSerit. Hoc comma continet explicationem eorum, quae dicta erant v. 2. In verbis το αδυνατον του νόμου esse videtur nominativus absolutus, Pro: δια το του νομου ἀδυνατον εἶναι, S. δια τ/ν σου νομου αδυναμίαν. Lex vim guam exserere, i. e. ani mos hominum emendare non poterat. Alii anacoluthon esse putant, et Post Θεοο supplent ἐπο*σε, s. ποι - σων, quod legeε eocere non poterant, Deus hoc
658쪽
'ropter humanae naturae imbecillitatem υim ouam emendandi animos) amittebat. 'Εν ω hic valet quia, an or hebraico. Σαρε, υitiositas et imbecillitas humana, dis Cerderbie herrachen de SinnIiehheit. De hao Iegis infirmitate c. VII. prolixe disputatum est. Deus igitur, ut alio modo opitularetur humanae infirmitati, misit filium suum. ἐν ὁμοιωματι σαρκος αμαρ τίας, i. e. ἐν σαρκὶ ομοιὰ τy των λοι πων αυωπων, οιαμαρτωλοί εἰσι, in corpore σαρκὶ simili illi, quod
nos Reccatores habemus, cuius membris abuti solemus ad peccandum. καὶ περὶ αμαρτιας So. Θυσίαν, tanquam εacriscium pro Peccatis; ad expianda peccata; nam haec est plena phrasis; vel προσφοραν περὶ αμαρτίας. Hebr. X, 18. Propterea etiam dici potest Christus Peccati caussa missus esse, quia docuit nos, peccata fugienda esse, et quia nobis persectissimae virtutis exemplum praebuit. Non addit Apostolus, Fblium Dei missum esse, ut asserret πνευμα, doctrinam persectiorem, de peccatorum venia, de selicitate aeterna et aliis rebus, quarum notitiam nobis procuravit; hoo
enim una voce mi ionia comprehonditur. κατέκρινa-
σαρκὶ i. e. κατέκρινε τῆν αμαρτιαν τ νγ ἐν τῆ σαρκὶ οἰκούσανθ Dratruxit. i. e. vi sua privavit peccatum in nobis habitam, o. VII, 17. 18. 25. Κατακρίνa ιν h. l. est quasi perdere, deStruere, Ni ἄua Prisare, ut 2 Petr. II, 6. Destruxit Vim proarum cupiditatum in nobis, i. e. effecit, ut iam resistere possimus illicitis cupiditatibus, frangere earum Fim, et Praestare id, quod lex postulat. Hoc autem effecit
Deus per το πνευμα, doctrinam Perfectiorem, e . o. de omnium peccatorum venia, de felicitate aeterna vexe
659쪽
Christianis promissa etc. Cf. etiam supra c. VI, a. 6. Hopper puniit peccatum in homine aliquo nempe in Christo, ut σάρε sit natura humana. homO USe, et quidem humana eaque imbecilla Christi in terris conditio. P aesero priorem explicationem. q. Ινα το δικαίωμα - uta Ut id, quod lex di-υina a nobis postulat, praestare pOMimus, non impediti iam a nimia ista peccati vi, qua antehac ad facienda ea quae ipsi improbabamus, abripiebamur. Τ o
δικαίωμα του νομον, Praeceptum legis, id quod lex postulat. Supra Il, 26. πληρουν το δικ. του νο- μου est: aemia re Praecepta legis. 'Κν ημῖν, i. e. δίAd reliqua verba huius commatia cf. notata adv. 1. Inest iis uberior hominis πληρουντος το δικ. νομου deacriptio.
5. οἰ γάρ κατα σάρκα ουτεο Qui enim silicitis
cupiditatibus tenentur, i. e. qui uno feruntur impetu appetitionis, atque eo rapiuntur more Brutorum animantium ratione religionisque notitia carentium, ii τὰ τῆς σαρκος φρονοῖσιν, obtemperant dictamini ad mala instigantis cupiditatis; sic student rebus, quae sensibus sunt iucundae, ut Iegia divinae nullam habeant rationem. Τα τῆς σαρκος so. πράγματα. φρονειν τά τινος est facere cum aliquo, studere alicui rei. Ηerodotus: Ot ἔπι τὰ ἐκείνου ἐφρονεον, qui adhuc Partes eius tuebantur. Qualis est caussa, talis effectus. Afactis hominum concluditur ad animum, ad sensum. οἰδε - πνευματος Qui υero meliore indoIe praediti sunt, ii rebus melioribus studenti Oi κατά πιευμα,εo. o ντες. Τί του πνευματος, se. φρονουσιν. Πνευμα
660쪽
nunc videtur e8se sensus melior, quem cognitio reli. gionis christianae essicit. 6. Το γαρ - Θανατος Studium Nero rerum PriDarum affert mortem, i. e. miseriam maximam. Ponitur θανατος per metonymiam pro infelicitatis caus-εa. το ὀὲ φρονημα - εἰρην Studium contra eorum,
quae religio praecipit, DIicitatem εummam, Deique fauorem affert. μη καὶ εἰρηνη iterum per metonymiam pro eo, ex quo haec seIicitas oritur. 7. Διοπι - Θεον2 Nam homo len4uum imperio. subiectus adυeraarium Se praebet Deo, repugnat consiliis divinis, vuIt et agit ea, quae voluntati Dei adversantur, eique displicent. Abstracta posita hic sunt pro concretis. Cf. Iac. IV, 6. Hoc et sequenti commate continentur TStiones, cur miseria sequatur improbitatem hominum. τα γαρ - υποτασσετα0 Non Obedit
legi Dei. Fertur, qua lubet, non qua monstrat Dei lex. ουδὲ γαρ δυναται Non poteSt obsequi praeceptis Dei, quia desunt vires, et quia tanta est vis malarum cupiditatum, ut nonnisi per spiritum divinum homo liberari possit ab earum imperio. 8. Οἰδὲ - δυναντα0 Illi ergo, qui malis cupiditatibus obaequuntur, Deo placere non POSsunt; Deo placere non magis Possunt, quam subditi rebelles regi. Quomodo ergo Deus illis daret felicitatem aeternam 2 Δὲ, pro. νυν, deducuntur enim haec. superioribus. s. 'Dαεῖς δὲ - πνευματι s autem non Praυis cupiditatibus, εed religioni obtemperatis. Mostolus