장음표시 사용
741쪽
IN EPETOLAM AD ROMANOS. CAP. XI. 737
II. Oυraee καὶ -Iλεηθῶ σιὰ Sic et illi Iudaeia nune incredulli sunt. ita tamen, ut benescio quod υobis contigit. excitari yo int, ad eandem ferieitatem
quaerendam. Sie vertenda sunt haeo verba, si post ηπεονσαν Ponitur comma. Alii νω υμετέρω ἐμώι iungunt superiori tetraoησαν, et vertunt et vestras satati; quae Tes in salutem vestram tessit. Sed priorem rationem praesero. Ex eo igitur, quod Iudaei adhoo sunt increduli, haud sequitur eos aeternum iri repro
hibeat faυorem. Οἰ παντες h. I. non sunt singula hominum individua, sed Iudaei et Gentiles, duas illas
partes generis humani. Συγκλείειν πινἀ υπο H est traders aliquem alicui rei, ut hebrateum Dra eum Iet constructum: deinde Vero est etiam aliquem per mcttera alicuius potestati, quemadmodum etiam π α ραδιδ όναι interdum hoc sensu occurrit, quod LXX. saepe pro Nazn ponunt, ut Deut. XXIII, 16. XXXII, 30. Ibat τους πανταe ἐλεησν intelligendum hoo non τελικας, sod ἐκβασικως. Cuius tandem incredulitatis is erit exitus, ut henignitatem suam omnibus Oatendat 33. VL βάΘοο - Θaοὐδ Ο immen/am bonitatem. et sapientiam et cognitionem divinam i B α Θ ο e -- holitie his pxoprietatibus divinis ob immensam magnitudinem, quare Hesychius τὰ βαθν exponit τα αχούρη- τα, νὼ ακκταλντο. Eam etiam ob caussam τα βαθησου Θεοῖ vocantis consilia Dei 1 Cor. lI, 16. , quia nemo ea scire Potest, nisi Deus detexerit. Πλουτος
742쪽
hio intelligenda abundantia, nempe bonitatis, quod nomen additur supra II, 4. Impenetrahitis est honitas divina in hac Te, quod Deus olim gentium, deinde Ια-daeorum contumaciam tam diu pertulit; impenetrabilis sapientia, quod gentes non vocavit, nisi post ostensam mundo.Iudaeorum contumaciam; impenetrabilis scientia Dei, quod gentiles quidem miraculis nunquam antea auditis, Iudaeos vero partim invidia, partim summis calamitatibus ad se pertraxit. ωe ἀνεξερευνητα - ἰδοὶ αυτου) Quam imperεcrutabilia sunt eius decreta, et quαm imperυeεtigabites rationes, quibus decreta sua exSequituri Κρίματα vocat Dei decreta, impii 'U Ps. LXXlI, 1. aut universe Dei imperium, proυidentiae regimen. Per υias autem, imielligit rationes illas, per quas decreta aua Deus ad exitum perducit. Sensus est: Neminem perscrutari
posse decretorum divἰnbrum caussas et rationes: neminem pervestigare modum, quo Deus decreta sua ex
sequatur. Deum id, quod assequi vult, assequi optimo modo, eoque Ionge superante nostram diiudicandi ei inveniendi sacultatem. I4. Τίς - ἐγένετο Quia novit mentem Dei' consilia divina P aut quis conailium dedit sapientissimo δDesumta sunt haec ex Ies. XL, 13. 14. Reges terreni habent consiliarios, qui intima ipsorum noverint. At Deus ad sua consilia homines non admittit. Non potest igitur eius providentia nec ingenio humano Pe netrari, nec adiuvari consiliis humanis. Scimus quidem consilia Dei quaedam, sed a Deo patefacta, et ea ipsa
exigua sunt Par consiliorum Dei. .. ε ., δ
743쪽
IN EPISTOLAM AD ROMANOS. CAΡ. XI. 739
45. v Ne-αυrω Aut quis prior exhibuit aliquid, ut vicem reddere debeat ' Multi existimant, respici his verbis ad Iob. XLI, 3. Quasi dicat Apostolus: Si cui rationes divinae dispensationis a me hactenus allatae non satisfaciunt, Oogitet,. de beneficiis distribuendis, non de meritis xemunerandis hic agi, nec posse ab hominibus rationes 'perspici, cur Deus hos homines aliis praeferat. Deus nemini hominum
56. πιπι - πάντα) Nam ipse eSt Omnium rarum auctor, conSerυator et gubernator; ad eum omnia spectant, vel reserenda sunt. Τιοῦ παντα ἐε αυτου sc. εἰσι ipse eli auctor omnium rerum. Sunt omnia δίαυτου , Omnia Per eum conεε aritur et gubernantiar. omnia sunt εχ αὐτον, conserunt ad consilium
Dei, inserviunt eius consiliis, ei quovis modo subsunt, ideoque iaciunt et vergunt ad eius agnitionem, admirationem, venerationem, ac debent etiam huc vergere. Πάντα εἰή δοῖαν Θεου. Πάντα refertur ad omnia illa, quae in mundo fiunt, inprimis vero ad totam illam rem, de qua hactenus egerat Apostolus. Ab ipso omnes homines ad salutem vocantur, Per ipsum bona accipiunt, idque ut ipsum honorent. Alii discrimen inter sermulas αυτου - αυτον) non anxie quaerendum, sed cumulatas. particulas vehementiori animi affectui tribuendas esse existimant, ut sententia sit: Ab ipso omnia pendent. Sic Μ. Antonin. IV, 25. ω φυσις, ἐκ σου πάντα, εἰς πάντα. Sed hic Iocus noster non
debebat conserri cum his Μ. Antonini verbis, quum ab eo, quippe scholae Stoicae philosopho, dicantur omnia ex materia quadam ortum habuisse, omnia in ea
744쪽
ut partes in toto, esse, omnia denique dissolui, et ita reverti ad materiam. Eidem philosopho ex eiusdem scholae placitis, princeps materia, divinitatem habena, est aether, in qriam tandem omnia dissoluta sic reditura sint, ut totus mundus ignescat, sive aether fiat. Cic. de Nat. D. 2, 46. ρι-ω-αμ iv Quaecunque Deus agit, non a nobis diiudicanda, sed cum veneratione et Iaude excipienda sunt. Similia epiphonemata habuimus his supra I, 26. IX, 5.
1. Παρακαλῶ - Θεοῖ Horior igitur NOS , fratres,
propter inSignia haec bens icia, quae benignitiati diuinae debetis. Sequitur pars huius epistolae paraenetica, in qua hoc tanquam Primum ponit Apostlo- Ius, obstrictos esse Christianos ad vitam tantis heneficiis divinis dignam. Ο&τιρμοὶ, α tam, Per meton. caussae pro effectu, insignia illa beneficia, quae misericordiae Dei debemus. παραστῆσαι - τω Θεω) Ue υos ipsos Deo consecretiS, tanquam Uictimas Diυas eiademque Sacras et acceptias. Παραστῆσα , a 'pri, alias προσφέρειν, quam vocem habes de holocaustis, Levit. I, 2. et sequentibus. Et Θυσία nomen generale καν' dicitur de holocausto, ideoque M'It vertitur θυσία, Exod. X, 25. XXIX, 42. aliisque locis; ζῶσEautem, quia non iam corpus mortuum, ut olim Iudaei sed nos ipsos vivos Deo offerre debemus. Tα σωματαυαῶν, per Synecd. Part. Pro toto, Nos inaos, ut 1 Cor. VI, 15. qua phrasi h. l. utitur, quia de immolatione sermo est. Sanctum in Iego dἰcitur, quicquid Deo
745쪽
IN EPISTOLAM AD ROMANOS CAP. XII. et M
ohIatum est, quod vero sine vitio esse dehebat, Levit. ι, δ. 10. quanto magis homines christiani a vitiis repurgati debent se dicare Deoy Hortatur itaque Apostolus Christianos, ut totam Ditam consecrent Deo, eiusque υoluntati toto animo omnibusque υiribus Obεequantur. τὴν λογιωῖν λατρείαν duωO Qui sit Dester cultus dioinus mentes et animo non solo corpore 3 praestitus. Λατρεia, 7 QP Levitica erat παλιγων, i. e. per pecudes; nostra debet esse λογικῆ. i. e. νοητή, πνευμκτικὴ . Opponitur ritibus et cerimoniis, etiam ab na, quorum animus non Purgatus erat, ser-
vari solitis, i Petr. II, 2. Μalach. I, ri. Non multum sensu differt Hoppii explicatio, qua λατρεει est sacrificium ipsum, et λατρ. λογικῆ, Oppositum θυσία μωνα λόγω sacriscium mente animoque offerendum,
verba autem τῆν λογικὸν λατρείαν υμῶν, Sunt Pro: υριας αυτους οἰς λογικνν, λατρείαν, i. e. τον νουνυμων, ἄσπερ λατρείαν. UOSmet *Sos, Uratram ipso. rum mentem, ceu sacriscium.
2. Καὶ μὴ - τουτωὰ Nec conformate υos ad pra-υοε mores hominum huius aetatis. Alων, α, P. seculum. vel potius homines huius seculi vel aetatis: praecipuB vero gentiles a Iudaeis voeati sunt α, P. Eph. IV, 17. συσχηιιατοσθαι imitari alterum, sive serio id fiat, siva simulate. 1 Petr. I, 14. ἀλλα - τουνοος Gχων Sed aliam personam induite emendatione animi υestri. Mgrααορφούσθαι proprie est trans urari, et usurpatur etiam de moribus. Seneca epist. 6. Sentio non emendari me tantum, sed transfgurari. Duo igitur requirit ApostoIus, ut externos mores mutent, et animum emendent, quae animi emendatio mu-
746쪽
lationem externorum morum in melius praecedere de-het. εἰς το δοκιμαζειν - τέλEιον Ut exploretis et probetis . quid Deus velit a vobis fieri , quid sit bonum , De J acceptum, et homine ad porsectionem adspirante dignum. Ostenditur, quo modo melior animi sensus se prodere debeat. Post Θέλημα Θεοῖponendum esse videtur comma. Est autem Murmis Θεου id, quod Deus vult ab hominibus fieri, quod p
idem quod ἀγαθῶν Iac. I, 4. 17. Uulgo epitheta ἀγα-
Θον, ευαρεστον etc. iunguntur rae: Θέλημα Θεου. Tum τέλειον est Persectum, quod omnes suas partes habet.
I. Λέγω - ἐν υμῖν moneo enim quemlibet υeatrum pro auctoritase muneris apostolici mihi demandati. Λέγειν h. l. est monere, iubere. 'Hh. L munus apostolicum ex gratia Dei demandatum. Meton. caussae Pro effectu. Παντὶ τῆ ιντι ἐν a , i. e. ἐκάστω υμῶν. Commendat nunc Apostolus aingularum virtutum christianarum studium, inprimis mode εtiae, quae tum negligebatur praesertim ab iis, qui sapientia, vel muneris dignitate prae aliis excellere videbantur. μ - φρονεῖν θ Ne quis superbiat, DeI immodeste δε ae sentiat. Paranomasia: e περφρονειν, σωφρονεῖν. φρονεῖν, Studium mahere a licuius rei , υπερφρονεῖν, immoderato 1tudio esse, nempe eminendi studio: Παρ ο δεῖ cpρονεῖν, studium habere controquam OPortet, contra normam; ergo illicitum studium. Est mera periphrasis verbi υπερφρονειν. Ἀλλα -- σον φρονειν ) Sed ut mod te de se sentiat. Σωφρον , h. I. significat moderatum rase. Idem est, ac si di
747쪽
xisset: φρονεῖν σωφρονωζ. Vetus Latina: εapere ad Sobrietatem. ἐκαστω - πίσπεως) Est hic transpositio, Pror οδο ἐκάστω, qualia multa aptid Paulum. Uti Deus curuis mensuram aliquam seientiae tribuit. Πhme, ut Morus ad h. l. monet, nunc est scientia religionis, persuasio do religione, et facultates, qualitates huic scientiae annexae. - Quivis itaque de se sentiat convenienter gradui scientiae, persuasionis der Veher- Eeugung , et bonorum inde nexorum, quem a Deo accepit. Nunc sequuntur exemNa. q. Καυχερ- πραμνὶ Quemadmodum enim intino eodemque coryore multa membra habemus, sed omnia membra non unam eandemque functionem habent. Frequens est apud omnes scriPtores comparatio corporis humani cum corpore sociali, quale est
corpus reipublicae, ad quod similitudinem corpore hu- mano deduxit Menenius' Agrippa, ea oratione, quam habet Lmius Lib. II. Tale est ecclesiae christianaehorpus, eui similitudines ab humano corpore sumtas aptat Apostolus, non hio tantum, sed et 1 Cor. XII,
Pe r meton. functionem, quod ministerium dixit -- nenius, indicatae iam oratione. 5. Oυτως mori 'Sic uniυersa multitudo Christianorum unum quasi corpus effcit, alter autem alterius quasi membrum eat. οι πολλοὶ, So. πιστευον- τες. με credentes, qui muIti εumUS. ἔν: σῶμα ἐν Xριστω, corpus unum, Christo iunctum, σωμα ου η κεφαλῆ Xριστος, vel treερectu Christi, societas christiana. usurpatur sermone quotidiano; quanquam
748쪽
κατα Nominativo iunctum est contra γammatIoam. Alibi dicitur καθ' ἔνα, vel o ax ' ἔνα ἔκαστοe, linguli. Cf. Maro. Xlv, 1s. Ut bene sit eooIegiae christianae, Paulus inquit. magna opus est virium et Loestatum
varietate, iunctoqua omnium usu.
s. 'Εχοντες - δ.άφορα Utimur vero donis. pro benescio nobis exhibito, variis. χάριις , bene ium. NonnulIi haeo vecta ad Proximo superiora ι δὲ καθ' εἶς άM. λων μέλη reserunt, ut sit ἔχονrae δὲ Pro καίπερ
ἔχοντεe, quantacunque demum donorum munerumque varietate inυicem differamuε. aisa - πωτεως i. e. εἴτε προφητείαν ἔχει τις, ἐχέτω αυτην, s. χρασθω
αυτῆ κατα τήν αναλογίαν πBraως. Si quis facultate singulari docendi sit inatructua, utatur ea pro Portiona doni accepti. De Prophetis inter primos Christianos os Noppii Exeuxs III. in Episti ad Ephesios.
Προφ r c. R aa, in. genero est, quisquis oum' Deo singulari quadam ratione est coniunctus, cui Deus Fevelat. quae antea ei parum cognita fuerant. Exinde varias accipit significationes, ut denotet hominem, qui proseri vaticinia. vel arcana aliorum hominu consilia retegit, veI subito spiritus divini impulsu ad docendum, cohortandum consolandumque assurgit, veI Gadimen divinitus inspiratum decantat. Hoc loco προφη- rata videtur esse donum eiusmodi, quo nonnuIli Christiani, ainguIari quodam Spiritus diυini impetu abrepti docebant. Nam προφητata, ad quam referenda quae sequuntur, διδασκαιν et παρακαλεῖν, opponitur τη διακονία. ad quam referenda sunt το Ea αδ ιδ ovo et προ σ τασθαι. Facit nempe Apostolus duo Chri- tianorum, qui χαρίσμασι fruebantuae genera. Prophe
749쪽
iN EPISTOLAM AD ROMANOS. CAP. XII. 744
mopthenes pro Coronat κατα τυχησιν - κατα τόν ανα-
λογισμον - κατα τά ν αυτην δὲ αναλογίαν. Πhrrie iterum est acientia, ut v. a. Est igitur αναλογία τῆς πωτεως idem quod v. d. μέτρον τiiς πίστεως. Varia Prophet Tum erant ossicia, e. o. ut docerent, cohortarentNr, conloIarentur eto. Unumquodque horum officiorum requirebat suum donum; quo quisque eontentus esse, et suo se modulo metiri discere debeat. T. Erra διακονίαν so. ἔχει τις)-τη διακονία) So. μενέτω. Siυε habeat negotium Diaconi. in negotio maconi υeraetur. subsistat intra muneris sui limites
Διακονία h. I. est cura eleemosynarum colligendarum et in Pauperea erogandarum, quod munus varias inae complectahatur functiones, e. o. rerum eteIesiasti---m, aegrotorum curam, pecuniarum in ecclesia eolis
Ieetarum distributionem. Vid. Aol. VI. 1 - Τ. εἴτε - διδασκαλία OI δ. δασκοντaς h. I. sunt ii qui antea vocatilaat Prophetae, qui docebant, non suo ingenio, sed singulari spiritus sancti impulsu incitati. In aliis I cis e. g. Eph. IV. 11. Doctores a Prophetia distinguuntur, ubi διδάσκαλοι sunt, qui ea, quae ab ApostoIis.
edocti essent, prosererint. 8. Erra - παρακλησaιλ Sisa hortator aliorum ait, in cohortando υeraetur. Παρακαλειν h. l. egi, Populum putilios admonere, et hortari 'ut Act. XIlI, 15. 1 Cor. XIV, 3t. Sed Eoo tamen non est sertum. F-tasse in universum capi debet: Si sit in aIiquo D Lisa eo xlandi alios is si haheat a Deo hoe, ut alios amantissime et graviter possit hortari, is versetur in
750쪽
hac re, nec velit ideo esse publicus doctor. M morus. Sequuntur nunc officia vitae communis, Per quae' alter. alterum adiuvat. De quoque Christiano, 'ui liberalitatem erga pauperes demonstraxe velit, loqui videtur Apostolus, ἡ προχταμενος, ἐν σπουδῆ) Oui praeeat aliis, sive alios curat, et in clientela habes, Deiat id diligenter, Rom. XVI, 2. 1 Tim. Iu, 4. ο ἐλελ, ἐυ ἰλαρο τ ει n, qui misericordiam exercet, hilari
animo id faciat. 'Ελasis, per meton. caussae Pro Dfectu miserorum curam gerere. s. 'H αγαm1 ανυποκριτοί So. gerrae. 'Aνυποκριτος, haud simulata. 'Η αγαπν, amor erga omnes homines. Aliis est synonymum τῆς φιλαδελφίας. αποστ γουντες το πονηρὸν Detestamini scriυε et vitium omne. Hesychius: ἀποστυγουντες, αι rosντες, Theodoretus e Plicat τ την μὲν. πονηρίαν αγαν πισεῖν, Sceluε -IdE odi se. Euripides in Iona v. 438. τον r απαιθα ἀποστυγωβιὸν, orbam Dero meraor υitam. κολλώμavol τρυ αγα- θῶ Summopere aectamini Dirtutem. Κολλασθαι ex
primit hebr. pM. Το μαθον, quaevis virtuS, Vel, ut alii volunt, quost alteri est utile. 4
10. Til φιλαδελφία εἰή ἀλλ λους φιλόστοργοι Tenemrimo υοε inUicem amore, ut fratreS prοSsquimini. φιλαδεLφία, amor quem Christianis debemuS, nam omnes Christiani sunt fratres. φιλόσυργοι, υehementi amandi affectu ergatalios praediti. Usurpatur haeo vox proprio de iis, qui magno amore erga liberos vel alumnos assiciuntur. Aristoteles Η. R IX. δοκsD το των Iππων γενod εἶναι φυσει φιλοστοργον. τν πιαν ἀλληλως προηγουμενοG Honore Vor inυicem Pramen ierit , s.