장음표시 사용
101쪽
nullibG vel rare, ad scrupilum immo hun am adlerroneam conscientiam. Nam Isaiae. xo. Quis ambalabit in tenebris, scilicet ignorantiae, ion est I meri ei: speret in nomine domini cinisatus seper Deum suum. Psal.Speram in domino, Miae bonit tem , pasceris in diuitiis eius Spera, ipse fa'ciis et se sperate in eo omnis congregatio populi:quia
Deus adaut noster in aeternum. Et sperantem in Domino misericordia circundabit. Et Iteru . In De
speraui non timebo,quid faciet mihi homo. Ex quo patet mul iplex hominum sperantium in Dei utilitas, videlicet diuitiarum diuinarum datio Drata num exauditio: Dei auxiliatio:misericordiae circudatio,& daemonis,vel inimici mei detestatio. Sic Hietem. I7. Beatus vir'iu cofidit in domino, erit quasi liquum, quod plantatur super aquas . Nec mirem reuia arbor spei in optimo loco, scilicet in summo otio ponitur. Haec spes e si haculus non arundine usAegypti:sed Sethinus, tu,neo innitimur.de qua Sap. secundo dicitur. Qui confidunt in illo, scilicet Deo,intelligunt veritaten . Quinto ad eam valet sanctorum pia inuocatio Iuxta illud Iob. quarto Ad aliquem sanctorum co uertere . Et illud Psalmsaeuaui oculos meos in montes,unde veniet auxilium mihi Montes sunt viri spirituales. Ideo de eis B. Bernard.dicit 'ria sunt,quae in sestiuitatibus sanctorum vigilantet e siderare debemus videlicet auxilium 1ancti,exem, plum sancti, confusionem nostram. AuXilum os quia notens ui terra potentior est in coelis ante fa retem Dei. Si hic dum adhuc viveret misertus est peccaroribus, oraule pro eis nunc tanto amplius, quanto verius cognoscit misellas nostras, orat ero nobis Patrem: quia beata illa patria charitate euis non immutauit, sed augumentauit, tunc sibilo eius indui viscera misericordiae curn ante soneem
misericordias adsistat verisinitIe igitur est, et di bile valde, quod j,de quorum pietate in I a mul
102쪽
tia legimns, in patria iuxta necessitates diuersas in i
tercessores pussim H habeamus.Tales presertim fite Nices runt B. Nicolaus super afflictos,piaginans viscera. N rix quartinus,qui chlamyde diuisit pauperi catherina Caybe sonoscius,ac alii, qui petiuerunt clementiau, MHoso S gratiam supra eorum memoriam agentibus,ri de eis publice canit Ecclesia.
Deelarat doctrι nam . quantum obsint siquiaritas suo
QVarta doctrina morali medico necessaria est ,
ut pericula nisi medicii tale sequatur infinuet.
aut pericula qualia sint inui sunt thuctus bonae couetiat quiete,dictu est supra parte prima capiti Io primo & secudo.Sicut enim qui corporis meoicuponsequitur se mortispericulocomittit:sic qui striapulosius est,si discretos,& sapientes,vel praelatos nosequitu de discrimini multorum peccator u tradere Singuis non ambigitur. Ibi siquide singularitatis vitiu, im-laritas mo superbiae saepe inobedietiae incurritur Quam singularitate vituperabilem tria ostendunt, scilicet scriptura sacra, saetotu dicta,& naturalis industria. criptura quide sacram a prouer iij dicitur.Habe fiducia in domno ex toto coide tuo de ne iunitaris prudenti tuae. In omnibus vijs tuis cogitabitum,&ipse diriget gressus tuos. Ne iis sapies apud teme ipsum, sed interroga patrem iustii annunciabit tibi maiores tuos, dicet tibi.Dentero. xxxi Et ec-- est.vi In multitudine pr*ibyteroru prudentiu stare e sapietntiae illorii excorde coniungere, ut Omnem narrationem Dei postris audire,& prouerbia laudis no effugiant te. Et si detis sensatu, euigila ad ulti, grados ostiorii illius exterat pes tuus Et iterum ibide cap viij. Ne despicias narratione praesbyteroru apientust,& in prouerbi js eoru couersaru Abipienim diices sapientia, doctrina intelleetus ,
servire magnatis sine quaerela. Et non te praetereat
narratio seniorii. ipsi enim didiceret a patribus suis
103쪽
eesitares labis responsu. Ratio aute dare opor et inferiores simplices sequi sapietiore H assignabirsa' ix. quia cogitariones notialis libidis iscertae prudentiae nostrae. Corpus eniin 'iod corrupitist agi rauat animai&terrena inhab tidio deprimit se sum mita costitist Ecd cile aes .inairus, qua hi terra sunt,&quae in prospectu sentinuenirnu curri labore,que iis chelis aute sunt quis inu 'stagabri,quasi dicat paucoru, hoc est,qui,scii cet scirit scriptura, poderare Flo eor5,qDi timore, amore, vel odio turbati : veru a falso nescissit discernere.Vult hoc dictu.
sapies prouer iij dices in sertiter pretia it ubera ad eliciend si lac,reprimit butiru; cui Iehemetet emugit elicit languine bilios.Vberi forfiser bremis,du facta elomiti verba, subtilis sirin Ie so presilone dii lac quaeritur biitimn hun adii toniti inte4lactu qua irimus, libe sitate aeternet Pinguedinis inungimur. Quod nec set nec nisa ciendli est: ii odii lac quatri tui sanguis sequatur, gadti vhtbHi rea in amodu discuti situs, incarnaletlitellecta eaddi. sal,qui ne enim elici et vehemen ter emugit, quia carnale-efficitur hoc , quod ni inia discussione sentitur. Idcirco et prouein.xij. dicitur.
Qni confidit in eoeitati bus luis impie agit.Ost ducidῆ se indo anctoris dicta singui ri*s,scilicet vitiu detestialia,quo quis proximoriritu sapientioru dictis no acquiescit. Dicit enim B. Bὸrha lib. xij. de gradibu superbiae.Cu singula A exi, quiae se gulariters inaniter apud simpliciores elus opinio ducul. Credit nanque quod audit,& quod intedit, noattedit,obliuiscitur intentione, du amplectitur opinione. Cuq;de omni alia re plus credit sibi qua alijs de se solo plus alijs quamibi, uuidquid de se laudatu nouerit,non ignorantiae aut beneuoletiae laudato ru, sed suis meritis arrogater ascribit. Unde postsngularitatem sex sbi gradus superbiae arrogantia
vendica c. Post hinc praesemptis iuuenitar,
104쪽
iaua se timus madus constituitur Ad idem Casanus ex verbis Abbatis Moysi. Hiumlitatis non fictae prima, quit, probatio haec erit. Si uniuersa non solum quae agenda sunt ut positum est supra parte secunda icapitulo. . rares torum xatio tertia redditur ex Primo libro cap. Sumat contr3gentiles sancti Doci Thomae. Per gradus intellerchim videmus, inquit,quod duoruin hominum,quo rum unius alio rem aliquam intellectit subtilius ά Faem tuetur: ille,cuius intellectus est eleuatior, mita insumi. telligit, quae alius om nino capere non potest. sicus patet in rustico,qui hullo modo philosophiae subtiates rationes capere potest. Sic pariformiter cum iuuenes, scientia, & moribus inexpertian maxima distantia sitit ab expertis,capcre nequeunt necessa. xia consilia, nisi ab expertis manu ducantur. Nitii tur propterea B Hieronumus in prologo hibliae, cur imperiti, noui,in sacris scripturis legem pu
tent in eis omm huc, quae dixerant : cum tamen in
nulla alia arte, aut scientia quis docere aiuleat, quod diu prius non didicerit tempore, experientia diutinis.
Ultimam doctrinam exponit mannumerat septe exulas, quas obseruare debentilli,qui no ιun crupulo asconscientia deponς- re rationabiliter quarum hic tres declarantur. Cap. X.
QVinta doctrina morali mediconecessaria est;
ut scilicet regulas scrupulos deponendi indicet infirmo In ius enim eiusdem scrupulos c scientiae medicina curativa latet. Sunt enim generate Dies hegulae septem quarum adminiculo erronea
xegd conscientia deponi potest,& debet,videlicet debi- ιι ta ad gratiam Dei praeparatio sollicita scripturae rui indagatuo orationis deuotae continuatio: Opiet
105쪽
nioni salicimas doctoris tuta electio: humili oberi Nota.dientiae unitatio scrupulorum animosa abiectio: praeceptorum discreta epyheisatio, quae septem iubet habere arterna sapientia . Prouerb. secundo dicens. Si susceperis sermones meos,& mandata mea custodieris penes te. Si sapientiam inuocaueris, inclinaueris cor tuum prudentiae . Si quaesieris
eam, quasi pecuniam, i cui thesaurum ei deris illam: tunc intelliges timorem domini, scientiam Dei inuenies, Prima regula innuitur ibi. Si mandata mea. Secunda ibi si quaesieris eam quasi pecuniam Teria ibi. Si sapientiam inuocaueris .Quarta ibi. Si prudentiae. Quinta ibi Inclinaueris cor tuum . Sexta ibi Sicut thesaurum ei deris illam. Septima ibi Si susceperis sermones meos subaudi debito modo. Prima igitur regula elli ut se quis ad gratiam quantum potest praeparet, Dei mandata ser Prima Uando: de peccatis omnibus, singulis corde dole regula do, eadem pure confitendo. Nam quicunq; f cit, quod in se est Deus infallibiliter ei gratiam infundit,& lunae doni sapientiet, scientiae,intellectius,
ει consili,ei tribuit quibus uari potest ad deposition in erroneae conicientiae: pro ut supra late patuit parte cunda cap. 9.&Io Volunt haec verba prophetarum. Nam Erechiae I 8.dicitur. Conuertimini agite poenitentiam ab omnibus iniquitatib. vestris, non erit vobis in ruinam iniquitas. Et iterum de grauissimis peccatoribus Israeliticis in Suoni Hieiusalem habitantibus , dominus Isa. 49. dicit. Dixit Syon dereliquit me dominus, domi.
nus oblitus est mei. Nunquid obliuisci potest mulier infantem suum, ut no misereatur filio uteri sui. Et si illa oblita fuerit , ego tamen nunquam obliuia scar tui: ecce in manibus mei descripsi te . secundaseeua
regula est. Sollicita sacrae scripturae indagatio si, a te
inquit , quaesieris eam tanquam pecuniam, iucut thesaurum effoderis illam. Scimus autem quod mercatores filishuius seculi , qui prudentioressint ta
106쪽
.in,V. vi lium in generatione sua, summum studiunt Ea l
oeaea utiendi pecunias. Nam praeceptorem phimoarmim iii arte id , docentem audiunt. Secuis,
do, in libris debitorim, Mecte pustum sollest student Tertio dest,in ii sis aliorimi auxili postulant assilues Ad qu isti Orte militu3inem
eaderii ficere te aemum primo ehim priceptorem
se sinagistrari dii tiri oportet ut quia habet docet enim haec sumunt pr6uerb nrim vieetur. itulint,paruulis inuti intellectus Idcirco auctitas sapiens sapsentior erit. M alesligens ri ac tu videbiter Anim ier tet parabolae es interpresirionem, virbasapis tum 'Manigmata eorum P Iden asserit Besum Nisronymus in epistola ad dissilinii dicens, nimbre in sacris scriptur st, praenio de resistisnstitela
seruitam, non posse issedi Taceo M G 19M A, Rhetolici Philosophis, GeometricisDial cticis Musicis, Astronomitis, Redicis ouorvivstientia mortalibus istis utilissino estis lari in
lappellectit mura vilia opuscula fabria abre doctore esse non possinit quia euphmeo sic etiamqvas electionis mulis; st Lumast 9 Rribi illasvatam astadii: Iem lymant,ut videret setiuin θα apud eum. X, diebus fuit. Rursu suu poli antios lxu si assumpto Bati asto, ex posuit camin postolis Euangelium;no sorte in vacuuiis curreret, uti Ganruisset Insu filia edes Gamalielis legem 6' fibri prophetas didicisso se gloriatur, et armatus Diritualibus telis postea doceret confidenter Duo
107쪽
se studeatiquod tanta assiduitas fieri debeat, osten dii beatus Hieronymus tam viris,quam fiminis, tareligiosis, quam secularibus,immo adultis. Miuuenibus, ita d. in epistoli ad Paulinu cuius cpistolfini
eiuni est,honus homo. Semper ait, in aranu sit sacra hectio. Et ad Rusticiam. Nunquam de manu tua, oculis tuis recedat liber. rima scientia scripturaru, carnis vitia non amabis. Similiter ad Nepoti
num dicit. Diuinas scripturas saepe lege, o prus
relege, immo nunquam de manu tua sacra lectio deponatur,disce quod doceas optime, eum qui secundum doctrinam Apostoli est, fidelem sermonemve possis ex ortari in doctrina sanain cotradice tes euincere Et ad Furiam de virginitate seruanda Cum, inouit, comedis, statim tibi orandum illico, legendum sic de scripturis sacris habeto fixum versuum numeru. Istud pensum domino tuo redde Nec ante quieti membra concedas, qua Calathum pectoris tui, hoc sub tegmine compleueris linostscripturas sacras Doctorum hominum tractatus lege eorum dumtaxat, quorum fides nota est. Non necesse habes auru in luto querere, multis de margaritis unam redime margaritam. Et iterum. si viis de res sororem tuam, illud secrioris eloquium corram audire contingeret, cerneres in paruo corpusculo Ingentes animos, audires totam veterisi novi testamenti suppellectile ex illius corde feruere. Praeterea ad Dometriadem virginem ait. Illud tibi nata Deo, ideoq; pre omnibus praedicovi repetens iteru, atque itersi moneo, ut animum tuu sacrae lectionis amore occupes, nec in bona terra pectoris tui, sementem lolij, auenarumque suscipias,ne doriniente patrefamilias innocuus horno 2iZania lupersemiis fret, in fine eiusdem epiliolae Finem, inquit, iungo principio, nec semel meminisse contentus
sum, Ama scripturas sanctas, amabit te sapientia. Dilige eam, seruabit te Honora illam, de G ample-
108쪽
pientiam, posside prudentiam, ne obiistiscaris, ii que decii necae verbis oris mei hae dimittas eam, cultodiet te Dilige eam, di seruabit te di aerito exigitur, ut auxilia ab alienis postulet. per orationem seu deprecationem Nou animi larctionis sacr studium susscit, sed exigitur una sinu deuora oratione studium, pro intellectu agen ram, credendorum, ut ostendit fleatus Hieronymus in epiliola ad Paulinum id Q aico uid alijs, sciplicet, at Apostolis di nimiunet Eculemae doctoribu
eice P. 1 ratio, in uotidiana in lege me meditatio
tribuere let,hoc illis videlicet apostoli in sim, li,a spiritu sanctus si gerebat', d erant, tu traquod scriptaim est omnes docibiles Deo Nouenim semper sufficit studium sed orati exim
turdoao 'a,ixo intellectu secrae paginae.Cuiu fra tionem at signat beatu, Augustinus ad Volusianum de incarnatione verbi Tanta est, inquit, Christi Immin profunditas literaraeua uir eis quodidie
tur In hac attinget co D scientia, qui fore totum vi
gorem aetatis sciae alijs impendis Hemiis stilis et
ieces senectutii huic profunde mi mitrat sapi etiae. Ad Ianc tamet ' sapientiam a multi orando citu squam stulendo peruenitur Optaui, inquit, sapien
& datus e silia sensus , inuocaui & venit in mea spiritus lapientiai. Eundem apit sensum beatus Augiis tuuis in libro de videndo Deum capitulo primo, dicens . Qui dicti erunt a domino teliDC hri isto mites esse . ωhumiles cordes, pius cogitatidia . Morando profecerunt, quam Iegesndo, auden
do. Patet hoc in barbaro ita inistransu de quo
109쪽
reeitat Augustinus libro de doctri ira Christian ai: qui literas iptas , nullo docente homine in plenain notitiam, orando, ut sibi reuelat entur accepit, pr - .vij striduanis precibus impetrauit idem, ut coci certi oblatum,stupentibus qui aderant,legendo per curreret. Tradunt matrum historiae de sancto Antonio simile, qui sine ulla latentia literarum, diu nas scripturas memoriter tenuit, fultus orationum. suarum presidio ut ibidem dicit beatu Augustinus. Ad idem Ugo de sancto Victore libro suo de godeanima dicit. Ad 1cripturq sacricognitionem, plus LVi t. opus est interna con punctione, quam profunda inauestigatione suspirijs, quam argumentisci crebris
gemitibus, quam copioris argumentationibus; lachrymis quam sententijs;oratione, quam lectione,&gratia Iachrymarum, quam scientia philosopli
Tertia igitur regula pro euasioni erroneae o scientiiquet est orationis deuotae continuatio, patet
ς x pr missis,& ex parte secunda. cap. viij propter quod sapiens ait . Inuocauivi venit in me spiritus sapientiae vij.
Deducit quatuor regulas, probat auctoritatibus antiquorum quod Doctoribus cons raria sapientibus, licet bona conscientia
nam partem tenere Cap. mo. sarta proinde reguIa est principalis opinionis alicuius dbetoris approbati tuta electio. Sunt enim aliquando de aliquibus materi; s moralibus doctores opinionum contrariarum,& tunc scrupulosi dubitant, quam partem possint cum bonao sonlatentia eligere Pro enodatione huius diffcultatis notandum in primis, quod cum bona conscientia potest quis tenere unam partem alicuius pl- - nionis
110쪽
nionis Tecundum eam operari,salte excluso stan dato,quae paro habet pro se notabiles, leu notabiliores doctores, dummodo talis opinio non sit cor,
tra expressam auctoritatem facrae scripturm nec cotra dcterminationem lacrae Ecclesiae catholicet,duin modoq; eccotrarietate tali si opinionu non inducatur quis addubitandum 1ed bonam conscientiam
seu fidem sibi formet de probabiliori parte, pr cipue in tali casu quando quis adhibet diligentia inquirendo an liceat, nec inuenit aliquid, quod eum 1ufficient r moueat ad hoc, quod ut iiij citum patet illud per Doctorem sanctum in quqstionibus de quodli,quodlibeto iij. q. x ubi dieit, quod quando diuersa opiniones doctorum Sacrae iptur non pertinet expresse ad fide,& bonos mores, tuc absq, periculo auditores unam sequi possunt ab enino locum habet illud Apoltoli ad Romanos xiiij. Vnusauisque insensu suo bundet. Et iterui tibiadem de illo, uui affectu opinioni magistrali , quae
non est manifeste cotra Eripturae testnnomum, nec contra illud , quod publice tenetur in ecclesia, nequaquam hunc conciemnat. Vnde idem doctor in pluribus locis etiam in materia morali ad salutem . necessariam ara ulmionem vom Salis Docto-ξ ςpi ies notabiles tenet cςntrariam, ut quod post lapsu in phccatu nio et te non bportae aliquem statim confiteri subirareepto habita copia confessoris . Haec opinio de tei minatur in quarto d.xvij.& tamen contrariae opinionis est Vgo de.saocto Victore,&4. B nauentura Sintiliter dicit sanetiis Doctor ibidem, qui si parrochimus confiteretur fratri habenti au- oritatem episcooi, monenti parrochianum, ut pse sano suo confiteatur,tunc etia si talis confessus no- it fratri acquiescere . adlvuc debet eum absoluere,
Ectainen cout rarium eius, tenent plures doctores.
Nec obant ea, quae dicit.quodlibet xiij. q. xij. Vbi
dicit sc Quando duae sunt opiniones contraria de eodem oportet alteram esse veram δε alteram fa)ί-