장음표시 사용
121쪽
quendam, est obedientia fidelium erga
autoritatem Ecclesiae, hanc audire &sequi tenentur, non autem proprio ac privato iudicio acquiescere vel in dubiis vel in quaestionibus controversiis. Quibus adde hoc ratiocinium nihil probare, sequeretur enim datum esse omnibus &singulis nullo excepto Scripturam intelligere, quod tamen nec ipsi pertendunt
Atque in hune sensum intelligi debeat
multa Scripturae loca quae objiciunt haeretici, in quibus nempe dicitur omnium fid elium esse vocem Christi summi Pasto ris nosse & discernere a voce alienorum , spiritus docentium explorare, omnia probare , ab erroribus Sc seductoribus cavere, adeoque in omnia d0gmata diligenter inquirere ', nec quidquam in causa fidei temete & sine iudicio amplecti, uti videre eth Adh. II. I.
riath. a. ia Thessalon. a. I. IOan. 4.&c. Milicet latemur e re fidelium euenon omnem indiscriminatim doctrinam recipere, cavere a Pseudoprophetis, &Scripturas earumque interpretationes cum
aliquo discretionis judicio examinare ἔsed praeterquamquod talis cura non committitur omnibus & singulis Christianis, quandoquidem eius incapaces sunt homines de plebe & illiterati, ut omnibus Pcrspicuum est, contendimus nec illud etiam datum elle doctis dc litteratis per exclusionem autoritatis Ecclesiae & jOicis externi infallibilis propter rationea jam non semel allegatas. TERTIA CONCLUSI Ecclesia est iudex eontroversiarum fidei, absolutus scilicet ac insallibilis, cujus iudicio stare ultimo debent fideles . . Probatur I. quia talem regiminis Ecclesia ilici sermam praescripsit ipse Christus qui voluit in omni controversia eon fugiendum esse ad Ecclesiam , Mati. I 8. c.
Quod si non dierit eos, dic Ecclesitae r sautem Ecclesiam non audierit, si ιώι sicuretanicas . pubirianus, Ubi licet asatur
de privatis iniuriis & ostensis erga fi
tres, tamen merito colligitur ex illia verbis adeundam esse Ecclesiam in Scripturarum interpretatione & controuersiis fidei.
Cap. 23. eiusdem Evangelii Christux Dominus dixit: Super Cathedram Moysseuerunt Seruae o Pharisai, omnia ei Nquacunque dixerint vobis, servate σώ-
cite , Iecundum opera vero eorum nolite fuere . Certe is conitituitur iudex in eo
troversiis, cui praecipitur obsequium in omnibus quae dixerit & docuerit:.sed Christus praecipit turhis populi obsequium erga Sacerdotes & Pontifices in omnibus quae docuerint: igitur ab ipso Christo hiconi lituuntur judices in conversiis fidei &
Hanc porro Ecclesiastici regiminis
mam , utpote quae omnium convenientissima eli, demandaverat olim Deus pro Judaeis, ut aperte colligitur ex l e ut ron. cap. I7. his ve bis: Si dimisit. σambiguum aptid te iudicium esse pero
xeris inter janguinem c sanquinem , cum
cum intra portas tuas videtis verba varaari ,
Iurge σ Wcende ad loetim quem elegerit Dominus Deus tuus. Veniesque ad S cerdotes Levitιci geηeris ad iudicem qui fuerit illo tempore, quaereisue ab eis qui indrolunt tibi juicii teritatem. Et facies queaecunque dixerint qui ' sunt loco ρxem eleeeris Dominus o d euerint te juxta legem eius, sequerisique
sententiam eorum , nec declinabιs neque
ad dexteram , neque ad sminam . Ex quibus verismile redditur Chri ilum ianovo Tectamento non dubitasse eandem politiam instituere, qua nimirum datum si Pastoribus & Episcopis in aliquo Con cilio generali congregatis fidei controver fias ulti ino judicio dirimere. Probatur a. ex perpetua & eonstanti Ecclesiae praxi quae docet omnes fideles ipsosque Pastores semper ad Concilium generale, quod universam repraesentat clesii m. confugisse, ut ibi omnes fidei
controversae ultimo terminarentur, ni
122쪽
ruirum quotiescuitque orta sunt dissidia inter privatos fideles, vel privatas E clesias ; quotiescunque exorti stant haen tiei qui fidem Catholicam impugnarent, ieet primum damnati fitillant vel a proprio Episcopo, vel ab aliquo Concilio provinciali, vel demum a summo Pontifice, ab istorum iudiciis tametsi solemniter latis , semper provocatum est ad Ecelesiam seu Concilium generale, ubire ipsa haereticorum causae fuerunt iterum ciscussae & ultimo finitae, huic laudabilic'nsuetudini ultro consentientibus eunctis fidelibus, nec restagante ipso summo
Pontifice. Sic v. g. cum ortum esset
Hi quod dissidium Ierosolymae circa obieru'ationem legalium, hujus controversae iudicium non uni ex Apostolis nee ipsi beato Petro soli creditum est, sed universo Apostolorum coetui, Act. II. Gu- venerantque Apostoli seniores v dGre de verbo Me. Unde singuli Apostolixem definiunt his verbis: Visum esupi-ratui sancto Er nobis .
Dehinc in quovis sere Christianismi
saeculo cum aliqua grassata est haeresis, poli multas altercationes, ultimo tandem & it reformabili Eeclesiae seu Concilio. Tum generalium iudicio proscripti sutit illi haeretici, Arius v. g. in Concilio Nicaeno anno 323. Maeedonius in Concilio Coni tantinopolitano anno I 8 . Nestorius in Ephelino anno 43 I. Anno 43'. Eutyches in Calcedonensii & ita deinceps , eum videlicet ea semper fuerit omnium communis doctrina solam Ecclesiam else absolutum & insallibilem controversarum in fide iudieem, uti expresse declaravit ne ilium Tridentinum fess. q. his verbis e Praeterea ad coercenda petulantia ingenia deermis Synodus xt nemo sua prudentia innixus in rebus fidei mο-rum ad ad eat em Meisinae Christianae
pertinentium, faream Scripturam ad suos sensus contorquens, contω eam sensum quem te it tenet sancta mater E
clesia , cujus est jiadicare de vere sensu
intermetmisne Scripturarum sanctarum.
Eius est prosecto fidei controversias iu-Ι D E. II stdicare , cuius est Seripturam sacram inte pretari , in omnibus enim controversistere semper agitur de vero Scripturae sensu , sed ex Concilio Tridentino ad Eecletiam pertinet judicare de vero Scripturae sensur igitur. Probatur 3. ex Ss. Patribus qui hac in parte unanimi consensu idem docent. Ita S. Irenaeus lib. q. cap. a. scribit in quosdam haereticos sui temporis , & pr bat ex Traditione & doctrina Praesulum post Apostolos sinceram inveniri veritatem , Cum autem, inquit, ad eam iterum Traditionem quae es ab Apψο- tis, quae per successones Pressterorum in Ecclesis custoditur, provocamus eos, ad versantur Traditioni direntes se non δε-luin Presbiteris, sed etiam Apostilis ex sentes sapientiores smeram invenuse veritatem . Haereticos eo loci redarguit Irenaeus , quod putabant se privato iudicio
utente ς melius interpretari' 'Scripturas
quam sequendo Traditionem & Presbyterorum doctrinam , quem errorem aemulantur Novatores ', vide etiam lib. q. cap. I.
Tertullianus lib. de praeseriptionibus haereticorum docet cum haereticis non esse disi,utandum ex Scripturis, quin prius constet quae sit vera Ecclesia, quo niam haec a Christo & Apostolis fundata est: Ergo , inquit cap. 9. non ad Scripturas pro eandtim es , nee su his con- soluenesum certamen in quibus rat nulla,sut incerta victoria es, aut par incertae. Nam etsi non ita evaderet collat/o Seriptur rum , ut utrambue partem speret, ordo rerum demetabat illud Arius proponi , quod nune solum Hlytitandum est. O ibus competat fides ipsa, cu 'us sint Scriptare a
quo per quos ρο quando quibus si tradita disciplina qua sunt Christani, ubi enim apparuerit esse veritatem odis pliua fidei Chrisianae, illis erit
veritas Seirepturarum, expositionum, o omnium Traditimum Christianarum . Eo loci diserte probat Tertullianus per solam Ecclesiam haberi veritatem Scripturarum , expositionum ti Traditionum, quo
123쪽
reta T R A Cquo posito riclesia est iudex omnium
controversarum quae suboriri solent ei reaveritatem Scripturae, ejus interpretati
nis & Traditionum . Item S. Cyprianus Epist. 33. quae est ad Cornelium praeclara scribit pro autoritate Ecclesiae, Cum hae tanta, inquit , ac talia, o multa alia exempla praecedant, quibus Sacerdotalis autoritaso' potesas de . div a dignatione firmatur , quales putas esse eos, qui Sacerdotum lisses θ' eonira Melesam tholicam rebelles, nec praemouentis Domini communicatione, nee futuri iudicii ultione terrentur ρ Neque enim aliunde haereses obortae sunt aut nata sunt Sehismata, quam inde quod Sacerdoti Dei nou ob-remperatur , nee inins in Ecclesia Saeeruos ad tempus iudex vise Chrisi cogitatur . Et clarius Epistola ad Florentium Ιχupianum : Nee hoc jacto, inquit, sed dolens profero, cum te iudicem Dei eou
siluas o Chrsi qui dicit ad vosolos,
ne per hos ad omnes praepostos qui ou solis vicaria Ordinatione Decedunt et istacidit vos me audit, qui me audis , audit eum qui me misi ; o qui rei, cit vos , me rejicit , o eum qui me
misit; Unde enim schismata haereses obortae sunt i oriuntur, nisi dum Episcopus qui unus es Ecclesae praees,
quorumdam praesumptione contemnitur .
. bus verbis nihil expressius seribere potuit Cyprianus ut ostenderet Ecclisiae Pastores esse iudices controversarum &tales a Christo fuisse constitutos. S. Ambrosius Epist. et r. ad Valentinianum Imperatorem asserit ad selos Sacerdotes & praelatos pertinere iudicium in causa fidei: At certe , inquit, si vel
Scripturarum seriem diuinarum vel vete ra tempora retractemus, quis es qu/ σbnuat in causa fisi , in causa , inquam , fisi Episcopos Iolere de Imperatoribus Chrisianis, non Imperatores de Episcopis judicare P Quid sentiat de autoritate Conis cilii Nicaeni generalis paulo post aperit his verbis: me Icriptum es in Ariminens s nodo , meritoque Conciliam illud
exhorreo, sequens Tractatum Comillimceni, a quo me nec mors nec gladius p ierit se parare. S. Augustinus lib. I. contra Crescoianium cap. eos remittit ad iudicium
Ecclesiae qui salii metuunt in obscuritate quaestionis: Proinde quamυis hujus rei
certe de Seripturis Canonicis non profera tur exemplum , earumdem tamen Scripturarum etiam in hae re a nobis tenetur
veritas, cum hoc facimus quod untisma placuir Ecclesiae, quam inarum Scriptu
rarum commendat autoritas , ut quoniam
sancta Scriptura fallere non potest, quiue quis falli metuit hujus obscuratate qua- Ilionis, eandem Ecclesiam ise illa consulistat, quam sne ulla ambiguitate functa Scriptura demonserat. Tritum est quod scribit idem s. Doctor lib. contra Epistolam fundamenti cap. q. Ego vero, inquit, Ευangelio non crederem, nisi me Getesia Catholica commoveret autoritas..iae proinde iudex est insallibilis aliarum
omnium in fide controversarum . Omitto hic referre innumera aliorum Patrum testimonia , quae passim ammmarunt eos esse haereticos apertos qui condemnati fuerunt ab Ecclesia, Se in Conciliis generalibus, vel aliorum P
trum qui appellarunt ipsi ad Concilia
totius orbis, ut S. Chrysostomus artibus Theophili in uste depositus, vel demum
qui diserte assi marunt non aliter verum Scripturae sensum haberi tuto posse quam per iniet pretationem Ecclesiae, ut Ui centius Lirinensis in Commonitorio sore Ad initium t Hic forsian , inquit , requiral al/qMIs , cum si pessinus Scripturartim canon , sbique ad omnia fatis
justerque fusiciat . quid mus es ut ei
ta aliter atque aliter al/us arque altus
interpretatur , ut pene quot ia)mιnes sunt , tot illi-c sententiae erui posse videantur . Aliter n. tmque illam No tiantis , aliter
124쪽
cis duas ratiotres affert Vincentius propter quas Ecelesia constituitur a Catholicis judex controversiarum fidei, quae*ue inter alias non infimum tenet locum . Prima eii quia ut abunde probat experientia , non uno & eodem sensu Seri. plura accipitur ab omnibus . Meunda vero , quia non instequenter oriuntur hae. reses quae non possunt efficacius extirpari quam per Ecclesiae iudicium.
Pronatur demum rationibus nosnullis quas in tuo piaecedentibus conclusionibus
I. Iudex controversiarum in fide vel est Meletia seu Patiores in Concilio generali cumgregati , vel scriptura sola , vel privatus cuiuslibet spiritus; sed neutrum ex ipsis pii pugnari p test propter rationes mox allatas et igitur sola Eccle-sa dici p , test iudex, cuius sci licet ,i Leio itandum M abs lute. a. Quia is solum est iudex controve sartim cui omnes veri iudicis proprietates competunt et sed isti Eeclefiae eom- petunt proprietates . Nam dotes illae sunt uod possit adiri a litigantibus , eorum imultates audire, eKplicare &solvere, quod possit legem scriptam interpretari, atque demum pervicaces damnare & plectere di sed soli Ecclesiae competunt eius modi dotes . Unde id inineris semper sibi vendi carunt Episcopi in Conciliis , ubi haereticos audierunt disputantes , legem seu Scripturam interp etati sunt cum auctoritate, & perduelles haereticos damnarunt et igitur . 3. Quia aut Ecclesia est iudex omnium fidei controversiarum , cuius nempe j dicio standum sit έ aut nullus unquam erit finis controversiarum . Nam fi Eeclesiae iudicio in dirimendis controversis standum non est , iudicium relinquitur ipsis litigantibus post sententiam a iudice latam, adhue disceptabunt de ipsa se lentia , an recte ad Scripturae normam vel male fuerat lata . Adiurdum Oonsequens quia illa hypothesi perpetua erit disceptatio inter partes post sententiamaatam, iam milia finietur controversia:
Tom. VII. I D E. χε igitur absolute standum est iudieio E Aesae in dirimendis controversiis. Susan 'Objectiones .
Ohi ieies et Penes Ecelesam non estiud eium controversarum , si E elesia non sit infallibilis et agitur enim, ut initio disputationis monuimus, de i dice infallibili qui nunquam errare ponsit : sed Ecclesia non est in fallib: lis. t. Quia ab actu ad posse, ut aiunt, valet consecutio : sed Ecelasia non semel erravit in fide. Scilicet erravit Synagoga Iudaeorum quando Christum d
claravit impostorem , quae tamen Lunc temporis Eccksiam repraesentabat 4 D inde erravit Ecclesia γε to saeculo ., cum totus pene tebis Arianismo fuit insedius
ipsa Concilia generalia ab aliis posterioribus corrigi pine, lib. 2. de Bapti c. his verbis: Qu/s nesciat ipsa Gnema quae per με ulas νeoliones vel proυinctas Aunt , plenariorum Concιliorum autoritati quamni ex universo orbe Chrisiano sne uiatis ambagibus cedere , inque plenaria saepe prio is posterioribus emendari , cum
aliquo experimento rerum veritur quod
q. inia dubium est persaepe ubinam resideat Eceleta , in magno conflictu dubitatur quaenam Episcoporum congregatio veram repraesentet. Nam v. g. qua to saeculo non minore frequentia & celebritate eongregata sunt Concilia Ari norum quam Orthodoxorum , ejusdem momenti videbatur Ariminense ac Nicenum : unde S. Augustinus lib. q. contra Maximinum cap. I 4. Nec ego Niconum , nec tu debes Ar/minense tanquam' udicaturus proferre Concilium. Adeoque certo affirmari non potest Concilium generale esse infallibile.
125쪽
eongregatorum est pure humanum r igitur non est infalli late. Nego min. & breviter respondeo ad singula haec momenta prout postulat praesentis instituti ratio , hanc enim materiam quae Conciliorum generalium insallibilitatem spectat , plenius aliquando prosequemur Deo dante in Tractatu de
Ad primum quidem dico Ecclesiam
sed objieitur de Synagoga Iudaeorum ,
nihil omnino emcit , oportuit enim ut illa omnino deficeret moriente Chri sto , cum praesertim in ejus locum sus secta fuerit nova Christianorum Eccletia , ex ea nimirum causa quod evaneis kit figura acce*:nte veritate . Praeteris
quamquod non dicimus Synagogam Ier limitanam suisse infallibilem. Nec plus virium habet quod dicitur Ecelestam totam errasse in Concilio Ariminensi: r. quia Concilium Ariminense non repraetentabat universam Ecclesiam . a. Quia Patres illius synodi non subscripserunt Qemulae quae aperte ei let Ariana , nec animo haeretico quas vo luerint quicquam astruere adversus fidem Catholicam de Consubstantialitate Uerbi . . Ad secundum quod attinet , cum ait S. Augustinus priora Concilia posterioribus emendari , hoe intelligit quoad sumstiones facti , ut ipsius verba manifeste demonstrant , subdit enim immediate t
m aliqua everimento rerum aperatur quia clausum erat.
Ad tertium dico satis superque ma Diescere , an aliquod Concilium sit cecumenicum necne , tale est enim quando eonvocatum est, & congregatum ex omnibus universi orbis partibus , abique Episcopi ex suis singulis provinciis veram Ecelesiae doctrinam deferentes, libere &pacate suam sententiam serunt , praeser. tim si illius decreta postmodum appr-hentur ab universa Ecclesia . Haee una est omnium de Coneilio merali doctrina , cui nihil obest quod aliunde nemnultra super ea re, quaestiones inter se movent Catholici , an v. g. convocari debeat a summis Ponti Mibus vel ab Imper toribus , an ei praeesse de e Papa necne ; manentibus enim ejusmodi tu giis , utrique consentiunt Concilium illud esse generale quod universam repraesentat Ecclesiam. Iam vero quod Maximino declarat Augustinus nec ex Ariis minensi nec ex Niceno esse disputandum , verum erat in illa occasione in qua numirum sciebat S. Doetor se cum aliquo Arthno rem habere qiii Nicenum Conis cilium pluris non faciebat quam ipse Ariminense , unde ait ad Scripturas esse confugiendum. Profecto lummam Niceni Concilii autoritatem paulo antea suerat pro sessus: me es, inquit S. Doctor ,
illud ουοουσι:ν quod in Concilιo Niceno adversus haereticos Arianos a Catholicis P tribus veritatis aiatoritate oe automatis veritate firmatum es,
Ad quartum denique dico iudicium Episcoporum in Concilio generali eo gregatorum esse quidem iudicium hominum , sed cui praeest Spiritus sanctus ;ita juxta solemnem L Deo factam promissionem non patiatur illos Episcopos, qui universam Christi Ecclesiam reprae-
laniant , vel latum unguem derivare a fide, quod quidem ut certum fiat, non abs re erit nonnulla maximeque gravia huc arcessere momenta ad astruendam
hane Ecclesiae infallibilitatem.
Ac primo id ostenditur ex Scripturis , Matth. I 6. cap. ait Christus : es P trus super hanc petram aedi abo E cissam meam , o portae inferi non praevalebunt adversus eam. Portae autem inseri praevalerent, si error praevaleret, si
Ecclesia erraret . I. ad T mota cap.
Geissa Dei vivi , inquit Amitolus , es
eorum firmamentum veritatis. Quibus aecedunt ea Scripturae loca in quibus legitur Episcopos esse audiendos ut magiitros, Lucae Io. Qui vos audri me At o Haebreorum 3. obedire praeposuis vestris . Si tenemur audire Pallores & Grum sequi doctrinam , illi dubio procul
errare non possunt , praesertim eum ad
126쪽
eum finerri sint a Chritio constituti , ut
nos doc ant , ne circumicramur omni vento Restrinae.. 2. Id aperte demonstrat modus loquendi quo in uiatur Apostoli in Concilio Ierosolimitano suum decretum pronuntiantes & unde formam suam postea acceperunt Concilia generalia: VUMmes Diaritki sensio o nobis, era. quod evincit in fallibilem esse eorum autoritatem quem admodiim ii loqueretur ipse Spiritus. 3. Quia in id consentiunt omnes M. Patres. Sanctus Athanalius Epii . ad tapi flatum miratur quomodo quidam con- roversiam moψebant de rebus in Co cilio Niceno definitis , cum decreta Conciliorum generalium sine errore mutari
non polsint . S. 6 uilinus scribit non semel in libris de Baptisino ea solium ex causa excusata dum esse Cyprianum , quod illa quaritio ire qua erraverat , nondum Berat illius tempore in Conci Ilo plana rio totius orbis eliquata . So Gregorius Nazianetenus docet oratione in Athan sium Episci pox in Concilio Niceno a Spiritu sancto fuisse congrcgatos. S. Gre gorius Magnus lib. I. Epist. 24. amrmat se quatuor prima Concilia generalia venerari non minus quam quatuor Evangelia o Demum & eadem doctrina ratio, ne stabilitur . Certum est Deum , qui hominibus non deest in necessariis, reliquisse aliquem supremum controversiarum
iudicem , qui nimirum non est ab quam Ecclesia , ut mox ostensum est sed supremus commversiarum Iudex debet esse infallibilix . alioquin nihil certi esset in Ecelesia , eius iudieio stare nemo posset , nullus foret controversiarum finis, perpetua forent iurgia, nulla hae resis absolute proscripta ἔ unitas & consensio seri ari non posset inter fideles rigitur Ecclesia est insilli bilis se Deinde si Ecclesia posset errare , posset quIue deficere ac penitus interire ; qui enim errare potest in aliquo fidei a ticulo , potest etiam errare in altero , adeoque in omnibus aut praecipuis arti-I D E. Ia Iesis quo posito iam nulla esset fides& nulla Ecclesia . Ablardum consequcns , unde nec ipsi volunt adversarii totam universalem Ecclesam deficere posse , quanquam putent majorem hominum partem uno tempore profitentium fidem errare mila & aliquando errasset igitur. Inliabis: Nemo nescit interpolata plerumque & eorrupta fuisse acta Conciliorum generalium non tantum negligentia& incuria hominum sed & malitia impostorum vel haereticorum: igitur merito
dici non possunt insallibilia ἡI. Retorqueo argumentum : Interpolaiae lane non lemel Scripturae sacrae tum ab haereticis, tum a Judaeis , & aliquando etiam incuria Amanuensum: e go fidem certam non faciunt Scripturae lacrae I ergo uerbum Dei non est insalliabile & iudex in materia fidei; hane certe consequintiam negabunt adversarii . 2. Dicimus aut eorrupta non suisse acta Conciliorum, quae videlicet servata sunt pura & integra ab majoribus Ecclesiis V aut si qua in parte corrupta quandoque
fuerint j eorum promenea autoritatem nee
elevari nec imminui , quia facile comis pertum habuerunt Catholici quid imm tauerint haeretici ia astis Conciliorum quae semper eadem cura asservata sunt in Ecclesia qua Be. ipsius Scripturae integritati invigilabatur . obiicies r Ea sententia reiicienda essin qua manifestus admittitur circulus &quidem vitiosus sed in ista sententia quae probat Ecclesiam esse iudi rem infallitalem omnium fidei con versiarum, quo nimirum pacto illud fuit superius orobatum , manifestus admittitur circulus &quidem vitiosus - Nam in hoc sinemate probatur Seripturam esse autenticam &verbum Der ex autoritate Eeelesiae hane . veritatem declarantiς, & vicissim probatur Ecelesiam esse insallibilem ex ipsus raripturae tellimonio Rautoritate: sed in
in vitiosus committitur circulus, unum
enim probatur per aliud, devicitan, ut per se patet: igitur. Nego mur. & dico in hoc nostro sy- λ ste.
127쪽
yemate & modio ratiocinandi, quo pro hamus Ecclamiam ex Scriptura & Scripturam ex Ecclesa , non committi circulum vitiosum . S: quidem tune solum circulus est vitiosus in ratiocinio, quando ad aliquid, probandum assumitu aliud , non aliunde notum quam per illud ipsum ad quod probandum assumitur; quod certe observandum maxime est & sundamenti lo. eo habendum . in isti difficultate , cujus resolutio unice pendet ex genuina notione circuli vitios . Ratio vero huius definitionis qua volumus explicari debere vibriosum circulum est, quia in vero rati cinio ignotum debet probari ex notiori; demonstratio enim fit ex noto, hoc es , ex medio notiori t quando ad aliquid prohandum assumitur aliud non aliunde notum quam per illud ipsum ad qu/ by pr
bandum assumitur , tunc discursus non fit ex notiori, tunc non probatur ignorum ex noto seu ex- medio notiori: igitur tunc circulus est vitiosus. Iam . vero in systemate Catholicorum , qui probant Scripturam ex Ecclesae testi. monio, probatio non fit per Ecesesiam, ut non aliunde motam quam ex Scriptura , quin potius per historiam eonstat no--bis coetum illum Pastorum quem dinimus Ecesesiam, per continuam Traditionem idem docere quod Christus & Apostoli docuerunt, adeoque falli non po*e,
cum veram Scripturam discernunt a salsa, cum libros canonicos a non canoniceis distinguunt. Equidem eum postea Scripturam legunt fideles, ibique assertam reperiunt insallibilitatem Ecclesiae, in ea Mia o mantur qua credant Ecclesiae autoritatem ex Scriptura , sed quam tamen Ecelesiae autoritatem aliunde notam laabebant, ut mox dixi, quo fit ut pro tur Scriptura per Ecesesiam, & taesesia
per Scripturam , nee tamen vitiosus comis mittatur circulus.
Esto quod in hac parte ine damus in circulum materialem , ut aiunt, quia unum probatur per aliud & vicissim , Eces esα per Scripturam . & Scriptura per Eccletiam, . sed non incidimus in circulum tor-
malem & vitiosum, quod semeit . Ne . que enim omnis eircules est vitiosus ita ratiocinio , solent enim Philosophi probare naturan rei cujusvis per eius proprietates, & proprietates ejusdem per naturam ; probatur v. g. hominem esse rationalem , quia docilis est & disciplinarum capax , & vicissim probatur illumelle disciplinae capacem , quia rationa lis est. Altera ratio eur in allato nostro systea mate non incidimus in circulum vitiosum est , quia in hae quaestione iem habemus rem Calvinistis, qui illam Scripturae pamtem agnoscunt veram & canonicam , et
qua asserimus autoritatem & infallibilitatem Ecclesar; unde nihil necesse est, ut ea Scripturae pars dicatur nobis nota perii celesiam , quo sto sermaretur circu lus ; satis est si argumentum sic adorneamus ex Scriptura ab illis concessa, nomst enim circulus vitiosus si ad aliquidi probandum utimur medio ab adversariis concesso, ut per se patet: igitur quando Catholici probant Ecclesiae autoritatem ex. scriptura non committunt circulum vitiosum. Tertio perperam Calvinistas nobis hoc in negotio, vitiosum ei reulum objicere , ex eo maxime colligitur , quod maiori, cum sui damento idem ipsis exprobraretur ; volunt enim non alium esse . fidei nostrae & controversarum iudieem quam Scripturam ut privato cuiuslibet spiritu& interiori Spiritus sancti persuasone conitum : sed apertum est na an isesse illos oe modo committere vitiosum circulum, probant enim Scripturam esse divinam &, fide dignam, quia ex interiori Spiritus sancti persuasione hoc compertum hahent; si vero quaeratur ab illis quomodo certo R runt interiorem illam persuasonem esse Spiritus sancti, & tali privatae in sp rationi fidem esse adhibendam , respondent se id nosse ex Scriptura, puta ex istis locis:
Spiritualis autem ttidicat omm . D C r. 21. Non necesse labetis ut quisquam doceat ver , sed tinctio ejus do G vos do omnI a. in qua certe nran sustum admittunta circulum
128쪽
De resolutiom Fidei.REsobatio fidei, nimiriani actus fidei,
deam nune agitur, nihil aliud est quam discussio principiorum illi in fidei actus , hoc est . rationum , propter quas creditur aliqua veritas; ut cum v. g. dicimus de am fidei quo e redimus tres e sese in Deo personas, ideo nos credere , quia Deus id reuelavit in Scripturis, ideo vero nos credere hoc revelatum in Scripturis , quia illud testatur Ecclesia , &rdeo demum nos testimonio Ecclesiae fidem adhibere, quia coetus est hominum divina protectione adjutus; tunc, inquam, fit analysis & refouitio fidei . Iam vero cum quaeritur a Theologis in quid ultimo resolvatur fides nostra , facilis eit responsio, si consulantur quae mox a nobis dicta sunt in praecedenti di sertatione; idem est enim ae si quaeratur quinam sit ultimus ει absolutus contro versiarum iudex ; unde Calvin illae dicunt sidem divinam resolui ultimo in Scripturam, quia non aliam fidei regulam admittunt praeter Scripturam privato spiritu& interna persuasione cognitam . Nos vero dicimus fidem nostram ultimo resolvi in autoritatem Ecclesiae, quia re rahoc tantum oedimus de fide & a Deo revelatum quod Ecclesia credendum pro
Quin & aliquo modo fides Catholica ulterius resolvitur in motiva credibilitatis quia si ulterius quaeratur ratio , propter quam Ecclesiae .fidei dogmata proponenti aequiescimus , respondemus ideo nos Ec- .clesiae fidem adhibere , quia per motiva credibilitatis maximam sibi conciliavit autoritatem - Sed ita motiva credibilitatis, ut a uat Theologi , nonnisi dii postive re-iolvitur fides. .
De Habitu Fideι. Nonnulla hie veniunt examinanda τPrimo , utrum fides sit habitus . Setcumdo, utrum sit virtus. Tertio utrum
I 'D E. Iasst Virtus insuli & supernaturalis. Quarto denique, utrum sit una in omnibus fid libus. quid circa illa rapita sentiamus, totidcm conclusionibus breviter aperie
Datur fides habitualis, seu fides est habitus . .
rv. Id constat ex relebri hoc Apostoli
testimonio a. ad Corinth. cap. 13. Nunc. ouum manent μν, θυ, eharitas, tria Me . Quod quidem intelligi non potest de actibus transitoriis; adeoque de habilibus qui permanent, uti ostendimias sub
initio nuiusce Tractatus. 2. Idem aperte colligitur ex Concilio Viennensi . eujus etiam verba ibidem reis tulimus, & ubi diserte asseritur in Bapii mo insundi habitus gratiae & virtutum, quo nomine virtutum intellisuntur saltem virtutes Theologicae, ae proinde fides . 'r. Ex Concilio Tridentino quod expresse deo nivit sess. 6. cap. 7. hominem in ii stificatione accipere dona multa , & nomi
natim fdem, spem ebaritatem . Loquitur ita Conei lium de infantibus tar- aeque ac de adultis ἔ sed respectu infan-tturi hoe non potest intelligi de actibus fidei, spei & charitatis, ut per se patet rigitur admitti debet fides habitualis. Coi sulantur is super SS. Patrum testimonia , quae loco mox citato a nobis adducta sunt. , Objietes : Inutile omnino ac supervacaneum videtur admittere fidei habitum, si qua enim ex causa daretur eiusmodi ha bitus , maxime ut intellectus redderetur potens ad credendum ; neque enim , ut vulgo docent Theologi , habitus. superna turales dant agere facilius, sed simpliciter iacultatibus quibus insum: sed habitus fidei inutilis est ut intellectus reddatur potens ad credendum ; satis est enim ad cre- .dendum, si intellectus per motiva credi bilitatis determinatus gratiam Dei actuantem accipiat in tempore & data occasi ne . uti contingit quando adultus a me Ba. ptismum credit fidei nostrae mi steria quae
129쪽
ipsi ad Papi istuum properam h credenda proponum ur : igitur inutilis est fidei h
Respondeo inutilem non esse fidei h Utum, quia licet actus fidei absolute eli- ei possint ab homine fidei habitum non si
tante , tamen connaturalius est ut actus fiant per habitum , cum universim l quendo connaturalius optretur cicultas per adiutorium sibi. intrinsecum quod eatenus
hi ipsi quasi proprium, quam per aliquid
extrinsecum & sibi allisiens. Praeterquam- quod hanc sententiam amplestimur ratio minus ducti quam allatarum supra aut fruatum vi & pondere.. Si CUNDA CONCLUSIO.
Fides eli virtus, quod quidem intelligi-tiir de virtute intes lecti ali. Ratio est , quia . ille habitus est virtus per se & ex natura sua determinatus est ad operationem rectam: sed habitus fidei per se & ex natura sita de te minatus est ad rerum operationem , nimirum ad assentiendum veritati : ergo est virtus Unde, ut iam monuimus, Bb nomine virtutis designat ut a. Concilio Viennensi iaobjicies r Saltem fides informis se hoc est fides quae a charitate seiuncta est, mimis bene dicitur virtus 1 igitur fides in
genere non est virtus. Dii l. ant Minus bene dicitur virtus m ratis , C. intellectualis, N. Nimirum eum fides informis non perficiar voluntatem me reddat hominem in genere moris me liorem , eam non dicimus virtutem moralem , sed quia perficit intellectum quem de se inclinat ad, assentiendum veroeamobrem recte dicitur virtus intellectu lis & sie facile conciliantur opiniones Theologorum, qui hac in parte dissentiunt alii; affirmantibus fidem esse vi tutem , aliis negantibus M
TERTi A CONCLUSIO Fides est Virtus insula Sc supernatura ligor. Id mam se ite ostendunt decreta Conciliorum Viennensis & Tridentini iam citata , ex quibus patet fidem elle in infantibus uti & gratiam sancti cantem , Scalia dona ; scd fides actualis dubio procul non est in infantibus, nec fides proinde habitualis per actus repetitos acquisita
stipi reli igitur , ut illud intelligatur de fide infusis. Di inde fides est summaturalis , nam ille h-bitus est supernaturalis qui per se
δή ex natura sua hominem ordinat ad fi
nem supernatur em ' sed fides per se reex natura sua hominem ordinar ad finem supernatural cm puta ad vis,mem intuitiis vam Dei. a. Ille habitus est iupernaturalis, cujus actus exerceri non possunt sine divulo gratiae auxilio, quod supernaturale est sed actus fidei exerceri non mia sunt sine fratia Dei, quae essentialiter supernaturalis est: igitur
obiicies : Ille habitus non est naturae sua insulas & lupernaturalis. qui per laborem & scientiam pmducitur: sed fidest laborem & scientiam producitur ex Augustino, lib. I . de Trinit. cap. r. se loquente, mis mentiὰ tribuens, sed illud tantwmmodo quo fides saluberrima ,
quae ad veram h eatitudinem ducit , gignι- rur , muratur , defenditur , roborar- , qua
scientia non pollent Meles plurimi ; quam- iis polleant ima Me plurimum . Igitur
fides. non est infula & supernaturalis. Dist. min. Fides gignitur per scientiam dispositive & praeparatorie , C. per se se maliter , N. Nimirum recte dieitur Apostolos: fidem ubique terrarum disseminasse , in cordibus hominum procreasse, genuisse , hoe sensu quod & per miracula. qua Patrabant, & per Evangelii praedicationem se homines disponebant, ut isti per Bapti mum acciperent fidem , Deo illam insun- dente ; non autem eo senis, quod per praedieationem Apostolorum immediate moducta fuerit fides in cordibus hominum ἀμα
130쪽
Nee alia suit mens S. Angustini cum ait per icientiam gigni fidem, defendi & r borari , ut mr se satis intelligitur ex ver bis quae objkiuntur.
' Fides est una, hoc est unus specie habitus.
Probatur ex Apostolo id testante xerbis expressis ad Ephes. 4. cap. Unus Dominus, uua Fides. Quod p itissimum intelligitur ratione objeta & credendorum , . quia fides Catholica certum articulorum numerum complectitur quos etenentur singuli fideles credere vel implicite vel explicite , quemadmodum unum eundemque adorant cruristum servatorem , unus Cur sus p &uno eodemque initiantur Bapti
Deinde habitus fidei est unus speeie in
sngulis fidelibus, si sumatur nimirum raticino objecti formalis, a quo specifica tur habitus , quantumvis diversa habeat obiecta materiaita : nam obiectum formale fidei, ut diximus , est revelatio Dei ἔsed eadem est revelatio Dei pro omnibus reὐelatis tametsi specie & natura divo sis , quae quidem singula eredimus propter idem motivum , nempe quia Deus ea reuelavit: igitur habitus fidei est unus.
De Actu Fidei. A Cius fidei duplex , internus & extermis. Utrumquo designavit Ap 1 totus ad Rom. cap. Io. Corde, inquit, creditur ad jastitiam , ore autem confesso fis ad saltitem . Actus internos 1citur simplieiter actus fidei, externus vero dieitur fidei Consessio . De utroque paucis agendum est . De imurm Fidei.
ACtus fidei est firmus assensus qui
praebetur rebus a Deo revelatis propter ipsam Dei revelationem ; nam actu credere idem est ae assentiri , . &IDE. 127 credere per fidem divinam est credere veritates a Deo revelatas propter ipsisa revelationem , quod utique jam abunde explieuimus, cum diximus objectum m - . teriale fidei esse res omnes a Deo re. latas, obiectum vero formale esse ipsam Dei revelationem. Quippe actus definiri solet . per suum objectum materiale quod tenet locum generis, & per suum obi .ctum sor male quod tenet locum different lae .
His praesuppositis quae diximus de fide. in genere & quae maxime spectant fidei
actum , nonnulla superstini examinanda.
I. Utrum actus fidei per se praecise consideratus sit supernaturalis . r. An judicium praecedens sit quoque supernatura. te. 3. An actiam Hdei sit eis eurtivus. An sit liber & meritorius . s. An litorius & certior qualibet scientia naturali . 6. An si necessarius necessitate medii. Utrum Actus Fidei fit superner turalis.
ACtus fidei per se de praeesse specta
tus, est ille quo intellectus firmiter assent tur rebus a Deo revelatis propter ipsam Dei revelationem , sed talis actus multos habet alios tum mentis tum voluntatis sibi coniunctos. 1. Enim antequam eliciatur actus fidei, intellectus percipit ea quae credenda sunt & quae credenda proponuntur ab Ecclesia , in qua pereeptione simplici non consistit fides, quia cogitare praecise non
est creiae, aliter infideles & Athei qui
percipiunt fidei nostrae mysteria , censerendar ea et flere , quod tamen nemo dixerit . Unde ex S. Augustino lib. de praedestinatione Sanctorum cap. z. credere nihil aliud est quam eum assentione cogitare, Panquam, inquit, o ipsum credera nihil aliud es quet m eum assen-rione copirare, non enim omnis qui cogitas σωιt, eum multi cogitent at credant.
a. Huie simplici eredendorum perceptioni succedit illus mentis quo atten- . ditur ad motiva credibilitatis , quae videli