장음표시 사용
141쪽
38 His astipulatur S. Ambrosus Epist. s.
num. non habeι Mem , , muhabet spiratus libertatem , ubi autem nullis libertas , nulla gratia ; ubi nulla graria , nulla adoptio s ubi nulla adoptio ,ntilla successo. Lib. I. Ossic. cap. 28. Disce, inquit , mitto lapidem in fundamen
tum Sion , id es . Chrsum in Duda-
meutum Ecclesae, fides enim omnium Chrissus. S. Hieronymus lib. 4. in Ezechiel. cap. 13. quae itionem aperte definiti rum, inquit, fuit othagoras Zeno, Indorum Brachmaues omninobisia
qui ob υ ius continentiam mira Ium sui gentibus tribuunt . Sed quia inisi non habent condimentum e vanus es eorum D, Ar peritura adscatis. In cap. I. ad
Ephesios : Non ante , inquit , filii esse
possumus , nisi filii Iesu Chrisi NEM O
intellιgentiam recipiamus. Et in caput 3. idem docet his verbis : Fiducia atque accessus ad Deum principium σ origo μdes in Chr/stim es Sequitur b. Augustinus quo nemo ape tius hane Catholicam doctrinam prosesi sus est innumeris in locis, libro de me-
Cato originali cap. 2 . se loquitur : In causa duorum hominum qRorum per unum venundatι fumus sub peccato , per alte-xiam redimimur a peccatis , per Mnum praecipitati sumus tu mortem, per alterum liberamur ad υ tam quorum ille nos in se perdidit Deιendo voluntatem suam non
ejus a quo fastus est, ista nos in se Diamos ferit non faciendo voluntatem suam sed eius a quo misus e8. In hortim e go duorum hominum causa proprie fides Chrisiana re Itit. Unus es enim Deuso unus Med/ator Dei homιnum ti .mo Chrisus Jesus . Quoniam non es adiis nomen sub coelo datum hominibus in qua oporteat nos salvos feri, o in illa demiavit Deus fdem omnibus suscitans illum a mortuis . Itaque sne ipsa fis .
hoc es , με se hujus Mediatoris Deio hominum hominis Chrisi Iesu , sis
fida , inquam Rehιrrestionis ejus quam Deus omnibus domist, quae utique sua Incarnatione ejus ac morte non potest veraciter credi, sine me ergo Incarnationeso Mortis Resurrectionis Chrisi nee antiquos iustos ut justi essent a pereatis potuisse mundari o Dei gratia russeari meritas Chrisiana non dubitat. Et Epist.
Ior. Itaque ab exordio generis humani quicunque in eum crediderunt , eumqti
ut nque intellexerunt o secundum ei praecepta pie oe juste vixerunt quandia bet O ubilibet suerant , per eum procul dubio saloi facti sunt . Sicut enim nos
in eum credimus apud Patrem manen rem , qui in carne jam seuerit, se eredebant is eum .antiqui, Uud Patrem manentem in carne venturum . Nec quia pro temporum varietate nune factum ametunciatur quod tunc futurum praenuu-
elabasur , ideo Mes ipse variata , vel salus ipla diviGa non est proinde aliis tune nominibus fgnis, at is autem nunc, o priuν occult/us postea manifestos prius a paucioribus, postea a pluribus una tamen eademque religio icta sqnificatur observatur. Idem non obscurre docent eius dilatispuli l rosper & Fulgentius. Ille quidem in psal. io . his verbis , Quia Uveteres , in ea iidebaut fide quae erat ηουissmis te oribus revelanda . Ab iuiario enim omni hias Sandis nonnis in Chriaso j j iis fuit . Hie vero lib. de In-harnatione Et Gratia cap. 23. Iustifc ri, inquit. sne e neminem posse ιdem beatur Apostolus ostendit Λιceus, mentes tem quod non iustfeabitur homo ex
operibus legis nis per sdem Iesu Christ
o. Quis pudeat /llas id hoc loco gentes accipere , quae eonstat non esse just/βω- tas ex me, cum ipse te hetur Apostolus, quis ome quod non est ex Ut pece
tum est, o quia sne se impossibile me placere Deo , quod si Abstabam ev Mojuois tum esse conseat , e ur semini gentes Apostolus promissas esse commem rat , qui quis asserit gentes non ex fide sed ex operibus justiferri posse, quid supero nis ut eas ne et ad Abraha s mcn , cui gentes promissae sunt, pertinere'
142쪽
Dehine S. Bernardus, Tractatu de Baptismo olim Epist. 7. carp. g. sic loquitur : Dreique Beda operte docet aperta omnis ommbus nequaquam fulse quae de Christo futura erant , unum , iriguit , idemque Dominicae crueis trophaeum prius Prophetae o Momes quam Moseoli noveranν praedicabam sed Prophetae Ioaliquoties figuratis velat seque sermonibus, οβιli autem Apostolorumque successores patefacta luce Euanhelii semper aperte
praechoabant, ita ut nune omnis 'purus
Christianus scire tonsteri debeat fidem
quam eo tempore admodum persecti res quique noveriant, quamvis omnis ρε-
palus Dei etiam tune 6 lem mysteria ei in legalibus ceremoniis t pice pom
Hanc M. Patrum unanimem sententiam secuti sunt , & palam docuere Theologi scholastici ducibus Magistro Sententiarum &S. Thoma; horum nonnulla testimonia reserre satis erit . Magister Sententiarum sie disserit lib. 3. dist. 23. Sed quaeritis, cam sine fide mediatoris , antiquis non fuerit salus , sicut nec modernis , utrum oportuerit illos credere omnia illa de Mediatore quae nunc credimus,
quibouam iidetur quod siniterer illis
rum ad iudicium , quod ex praemisses verbis Atratisini colligunt, tibi ista qua-ruor Eμὰ . Aliis autem videtur habita fis Trinitatis, id de m=herio IncarnaIi nis fidei s ecisse , ut Dei filius credere tur nasciturus de lumine O judicaturus. Ubi d et Petrus Lombardus hanc suisse omnium Theologorum sententiam rNulli .unqu.im salutem esse facἱrtu nisper fidem Meuiatoris. Totus vero in eam partem descendit S. Thomas infinitis in locis , I. a. q.
Ios. art. I. ad 3.. Nullus unquam , inquit , gratiam Spiritus sancti habuit, nisi em Christi explieitam vel implici
serium Incarnationis Christi uate Christum fuit expliciie creditum a majoribus , IDE. 239 implicis autem ρο quas obumbrate a mi
noribus. 2. P. q. 6 I. art. 3. in corpore:
Nullus sanctifereri potest post peccatam, nisi per Christum quem proposuit Deus propitiatorem per fidem in fanguine ipsitις.
Tractat vero hoc idem argumentum dedita opera a. a. q. a. art. 7. & proposita quaestione , utrum sit de necessitate salutis apud omnes explicite credere Mysterium Incarnationis , se illam definit in sua conclusione : Cum Incarvationis sterium fuerit ab aeterno dispinium ut suam homines assequerentur salutem, oportuis omni tempore credi aliquo modo explicite uesterium Incarnationis Christ. Dicit aliquo modo explicite quia tametsi .existimaverit sufficientem esse fidem implicitam pro antiquis, hanc tamen fidem implicitam non separat a cognitione Mediatoris, nec putat illam praecise consistere in cognitione autoris naturae qualem habent Ethnici , id eonstat ex hoe ipso articulo ; eum enim sibi obiecisset multos entiles adeptos suisse salutem, quam- quan non habuerint fidem de Christo, si e respondet, Ad tertium dicendum quod multis gentilium falla fuit reielatio de Chriylo .... si qui iamen saluati fuerunt quibus revelatio non fuit facta, non fuerunt Disati absque Me ntidiatoris, quia es non habuerunt fidem explieitam, habuerunt tamen fidem implicitam in diυina proυidentia , eredentes Deum use liberat rem hominum me. Probatur ex Concilio Tridentino quod istam doctrinam clare asseverat sess. 6. cap. 6. his verbis r Disponantur
autem , adulti , ad sam iustitiam dum excitati diυina gratia o is uti fidem
ex auditu concipientes libere moventur 1u
Dcum , eredentes tera elle qua divinitus reυelata restremissa funi, atque illud -- primis . a Deo j: Ut cari impium peη ρω- tiam ejur , per redemptionem quae est in Chrso Iesu. Ex Patrihuz Tridentinis nemo adultus iustificari potest, quin eredat vera et se qua divinitus revelata sunt, im- ροι mis vero, quasi dicant, saltem explicite eredendum esse in Redemptionem quae
143쪽
fgnifieant cap. 8. Cum vero , inquiunt,
An olus dieit jus cari hominem per f-
dem er gratis , ea verba in eo sensiu intelligenda sunt quem perpetuus Eeelegiae Catholica consensus tenuit expressit , ut
sitiret per fidem ideo jusseau quia fides
e i humanae salutis iustium, fundamentum radix omnis iustificatisnis , sue qua immissbile es placere Deo. Ubi loquun- eur de fide Catholica, de fide in Chri .sum , quae in adultis a Dei praevenientegratia per Iesum Chri ilum , ut habetur Cap. I. dectarat , Synodus, ipsus iussis- sationis exordium in adultis a Dei per Iesam Christim praυeniente eratia Iumendum esse . Ac proinde putant neminem iustificari & conssequenter salvari posse sine fide in Christum. Quamobrem tres istis propositiones ju-xe merito dampavit Innocentius XI. I. nnis fides unius Dei necessaria videtur necusitate medii, non autem explicitaxemuneraloris. Σ. Fides .late dicta ex testimonio ereaturarum sinitive morimo ad justifcaiiovem susscit. Absoltitionis capax est.iamo, quamum vis laboret ignorantia nysteriorum fidei, o etiamsi per negligentiam ςtiam ctilpabilem nesciat miterium sanctissmi Trinitatis Incarnationis Domini. Quas quidem propositiones damnauit etiam Clerus Gallicanus anno r7oo. his verbis: Hae tres propositiones in Deum rei nuneratorem , o in Christi mediatoris
Solvuntur obseeI oves ex Scripturiso ratione petitae. OB:icies r. Fides non est necessaria ad salutem n: si quatenus est initium A sundamentum iustificationis, fides enim per se ipsa formaliter non iii-nificat: sed ex Apostolo non alia requiritur fides velut initium salutis , quam ea per quam explicite creditur Deus existens& remunerator hominum , .ut patet ex his uerbis Epistolae ad Hebraeos cap. II.
Credere enim oportet aecedentem ad Deum quia '. t m inquirentibus se remuneratorsi. Igitur fides in Christum non requi
Neso min. Ex hoc enim Apostoli testimonio eolligi solum potest fidem 3κ eoagnitionem Dei extilentis & remuneratoris requiri tanquam salutis & iustificationis
exordium, non autem sufficere per exelusionem ad fidem Incarnationis , ut satis per se significant verba, oportet credere ,
inquit, quia Deus es. Sed alia esse croditur necellaria ; colligitur ex aliis locis superius adductis ex ipso etiam Apostolo :Fundamentum, inquit, I. Cor. aliud nemo potes ponere praeter id quod pinium est quod es ChrVius Iesus. Et Galat. 2. Scientes quod non jujiscatur homo ex operibus legis vis frim Jesu Christi.
Objicies ex S. Paulo ad Rom. cap. 1. veri. a 4. Gentes qua legem non habent , naturaliter qua legis sunt faciunt . Quo fit ut iustificentur, nam versu I3. dixe- .rat: factores legis iustificantur . Igitur quicunque ex gentilibus bene vixerint , lal
Nego cons. His enim verbis solum docet Apostolus omnes peccare contrae legem , sive sint Iudaei, sive gentiles, illos quidem contra legem scriptam , istos vero contra legem naturalem, ubi &huic adversariorum doctrinae nequaquam favet, qui potius totus est in illa Epistola ut probet neminem, sive Iudaeum sive Gemtilem , iustificari nec silvari posse sine fide Christi. Objicies: Unius Dei, non Incarnatio nis cognitionem & fidem habuit Cornelius Centurio , antequam ad eum veni ns et S. Petrus: atqui tamen iustificatus est nam Actorum io. cap. dicitur religiosus ac timens Deum , eique dixit Angelus , orationes tua eleem νυ tua ascend runt in memoriam in conspectu Dei. Eringo potest aliquis eum sola Dei autoris fide justificari, ae proinde salutem aeternam consequi. Nego ant. & dico veris militer Cornelium , etiam antequam adiisset S. Petrum h
144쪽
trum , fide saltem implicita , quae tunci temporis nondum praedicato Evangelio sufficiebat, credidisse in Christum Dominum I quatenus videlicet credidit in ge- . .. nere de Messiae adventu , quod credebant Iudaei eum aliquando venturum tanquam populi salvatorem . Nec facile existimaverim incognitum tunc suisse & inaudiatum Centurioni , Iesum Christum prindieari & a multis haberi ut Messiam , unde si iussificatus est antequam ad illum . accederet heatus Petrus , profecto non I fuit justificatus sine ulla Incarnationis fi- de saltem implicita , quanquam non habuerit fidem explicitam & distinctam de
tempore & aliis circunstantiis Incarnationis . Videtur haec fuisse sententia S. Thomae 2. 2. q. Io. art. q. ad 3. ubi se habet: De Cornelio sciendum est quod in elic non erat , alioquin ejus operatiol . non fulget accepta Deo cui Iine me nullus' potest sacere , habebat autem fidem impliai citam nondum manifestata E ngelii veri.
Respondent nonnulli Theologi omnino
non conitare Cornelium tunc fuisse tulit scatum , quanquam dicatur religiosus ac timens Deum, ejusque orationes ascendisse ad Deum ; haec enim probant 'lummodo pium hunc virum in bonis di sitionibus versatum , non autem per fectam jam eonsecutum sui iis justitiam: HU unum certum eis, inquit S. Augustinus lib. de praede linat. Salictor. cap. 7.' Cornelium nonnisi benuficio gratiae cre-- didisse di sitiisquid igitur antequam in Christum crederet , oe cum crederet , oesum credidisset, bene operatus eji Cornelius , totum Deo dandum est. Objicies a vita aeterna & salute Christianorum non excidi ite Gentiles, qui nimirum iuste & honeile vixerint , unum Deum omnipotentem coleti lo, aperte denotant haec verba S. Joannis in Apocalypsi cap. 7. Post haec, inquit, vidi tum
- bam magnam quam dinumerare nemo po-rerat , ex omnibus gentibus o tribubus populis , tinguis , stantes,snte Thr
albis , o palma in manibus eorum . Ex his enim verbis patet S. Ioannem vidisse ante Thronum Dei multos ex omni bus gentibus & populis. Respondeo ab omni ratione alienum esse hunc S. Joannis textum interpretari de Gentilibus ; tum quia ejusmodi interis pretatio gratuita est & nulla sanctorum Patrum autoritate sulcitur; tum quia luee meridiana clarius. eo loci S. Ioannem . . lcqui de Martyribus propter nomen Christi octi sis, ait enim eos est e a mi os stolis albis & in manibus portare palmas, quae videlicet martyrum sunt insignia , unde cum ab eo quaesitum esset quinam sint illi omnes, respondet, vers. Iq. Hi sunt qui venerunt ae tribulatione magna Disrunt holas Das, o dealbaverunt eas in sanguine Agni. Quae quidem verba denotant qui martyrium pro Christi nomine perpelli sunt, adeoque fidem habuerunt in Christum mediatorem explicitam & vedi charitate formatam . Iam vero ab ejusmodi viris tanta fide imbutis plurimum distare gentiles , nemini , ut puto , dubium esse potest. Coa- stat enim quod aperte docet Apostolus , Gentilium philosophos nullum Deo cultum exhibuisse , Rom. Io. Cum cognoυissent Deum, non scut Deum glorificaverunt aut 3ratias egerMnt, sed evanuerunt in cogitationibus suis .... propter quos tradidit illos Deus in desideria cordis eo
rum . . . . qui commutaυerunt veritatem
Dei in mendacium, o coluerunt ρο 'ν-
Nicrunt creaturae potius quam Creatori . uis non videt ad omnes gentiles pertinere haec Apostoli verba Quandoquidem loquitur nominati in de Philosophis quos contendunt adversarii fide veri Dei praecaeteris fuisse imbutos. Objicies : Summae bonitati Dei , qui vult omnes homines salvos fieri, aperte contrarium est quod diontur teneri ad
impossibile : sed si fides in Christum esset
necessaria pro omnibus & singulis adul- . tis , ad impossibile tenerentur ii saltem - ex Infidelibus, quibus an nunciatum nud-
, quam filii Christi nomen , ut enim ait
145쪽
S. Paulus ad Rom. Io. Quomodo invoc hunt in quem non crediderunt, aut quomodo credent ei quem non audierunt ρ Er-
Respondeo hoc argumentum terio proponi non posse a Theologis, quia videlicet eadem ratione diceretur durum & iniustum suisse quod Christus statueret Baptismum necessarium necessitate medii ad salutem, quandoquidem multi infideles nec cupere nec recipere possunt Baptismum , de quo nihil unquam audiverunt , potet ate scilicet proxima & immediata , quanquam si in eorum potestate remota ha re Baptismum ti proinde fidem Chri iii & Incarnationis, quatenus ipsis potissimum denegatur gratia ad credendum & ad petendum Uaptisma propter peccata quae commiserunt adversus praecepta legis naturalis. Vide quae a nobis dicta sunt in tractatu de Gratia , eum prope similem objectionem diluimus examinando num infidelibus detur gratia tu fieten ς. Adde quod mortem artemam non incurrent infideles propter defeeium fidei actualis in Christum quem ignorarunt ignorantia invincibili, sed propter peceatum originale quod in iis deletum non
fuit per Baptisma . tum vero propter peceata actualia, quae per totum vitae curium insuper commiserunt; unde nihil ei hquod hac in parte Deum credulitatis accusent, si lato in eos judicio in aeternum
excluduntur a regno coelorum iaHuic porro adversariorum obicctioni quae petitur ex eo quod Deus vult omnes homines salvos fieri , occurrere videtur S. Augustin. Epiit. I 49. num. IT.
his verbis: Et Me quisquam diceret p s. est e saltilis viam in bova couυersatione σMnitis Dei omnipotentis cultu sine participatione corporis fanguinis Coisi unus enim Deus, inquit, o unus Mediator Dei: hominum homo Christur Iesus ) ut si, quod diaerat omnes homines vult salvos fieri nullo otio modo intelligatur praestari nisi per mediatorem non Deum quod semper Herbum erat, sta laminem Christum
Jesum , cum Verbum eam factum est, o habitaυit in nobis. Deus igitur vult salvare Infideles , sed per Christum unum Dei & hominum mediatorem, quia non est aliud nomen in quo Oporteat nos salvos fieri. Praeclarum est quod scribit idem S. D ctor lib. de correptione & grat. eap. 7. Si enim , inquit, sol veratas loquitur, nemo liberatur a damnatione quae jacia est
per Adam, ni per fuem Jesu Chrisi,
tamen ab hac iamnatione non se liberabunt ἀqui poterunt dicere non se a se Mangotium Chrisi eum fides ex auditu st. obiicies r Repugnare videtur juilitiae divinae , quod Gentiles qui juste & honeste
vixerunt, ecbi iam sibi mercedem non recipiant in altera vita : ergo non excludentur a regno ceriarum , quando recte vixerint .
Respondeo ipsum Christum aperte declarare in Scripturis eiusmodi homines, qui non ex pietatis Christianae allcctu ,
sed ex vana gloria operati sunt, iam recepisse mercedem suam, nec aliam ab tysis esse expediandam , Matth. s. receperunt mercedem suam . Audiatur super ea re S. Augustinus loqtiens de antiquis Romanis, apud quos tales elucebant virtutes quales agnosci possunt in Gentilibus Lib. s. de Civit. Dei cap. I 3. Quibus emeo, inquit, nou erat Deus daturus vitam aeternam ct in sanctis Angelis stiis in elontate sua coelesι, ad indus societatem pie
tas inna perducit, quae non exhibet sir via tutem retitionis quam λατρώαν graecι --
canit , nisi uni vero Deo, Meque hae eis 'terrenam gloriam excelleutissimi impoli
concederet , non redderetur merces boursartibas eorum , id es , virtutibus quibus ad tantam gloriam perveuire nitebantur . De tatibus enim qui propter hoc boni alia quid facere videntur ut glorificentur ab hominibus , etiam Dominus ait, Amen d co istis, perceperunt mercedem suam . Et
paulo post: non es quia de summi ρο --ri Dei psitta eo uerantur, perceperunt mercedem suam . Quod nimirnm pro actionibus ex fine temporali elicito a
146쪽
Ergo , inquiet aliquis, Deus censebitur quandoque homines remunerare propter actiones malas & ex pravo fine s Aas , ni nimirum mercedem impertitus eii Romanis ex vana solum gratiae agen tibus . Respondeo nequaquam Deum retribue- .re ullam mercedem vel etiam bona temporalia propter malas actiones ut malae
sunt, sed solum prout suae divinae subiiciuntur providentiae , quatenus per eius modi retributiones suum assequitur ' positum . Ita S. Thomas I. Σ. qu. II Mart. Io. ad a. qui hane responsionem confirmat ex Rege Babylonis apud Prophetam Erechi essem, & ex obstetricibus R,-gypti axis, de quibus mentio fit in Exodo : Dice udum, inquit, quod illia retria tones dicti nitie esse divinitus factae δε-
cundum comprinationem ad divinam motionem , non aurem secundum respeeium ad malitiam voluntatis praecipue quantum ad
rtim quas volens Deo servire , sed petius
at iiD domiurtim usicrpatet. S militer etiam obsernises licet habuρrint honam voluntarem quaγtum H ιIberat onem puerorum , non tamen fiaιt earum recta voluntas quav-rtim ad hoc quod mendacium confinxerunt.. Laodantur itaque passim Gentiles propter praeclara Mila, & propter bonas atque honestas actiones temporaliter remunerantur , immo & propter malas, in quibus aliquid boni reperitur; sed in iis remi
neratur quod honum , non autem quod malum eis, uti docet S. Augustinus En-Chir. cap. 22. - loquens de mendacio, in quo inquit , merito lavdmur , vel etiam temporatiter remuneratur benevolentia non fallacia. Obiicies: nullum est momentum, inq io non possit quis salutem actu conse-uit sed is n. n pnterit quovis momento dem habere Incarnatronis, ad hoc enim Opu, est concionatore, quia fides ex a ditu , Rom. io. quomodo audient sine praedicaute P Igitur fides Incarnationis non est necelsaria ad lalutem. Dist. mai. Si nimirum adsint media alsalutem consequendam necelsaria , C. stiscus, N Porro inter haec media necessaria numeratur potissimum fides in Christum mediatorem , sine qua impossibile est placere Deo. objiciex: Uidetur omnino temerarium tam certo assirmare tot Gentiles qui fidem in Christum non habuerunt, ab aeterna salute exclusos, quia videlicet investigabilia sunt iudicia Domini, qui poterit
per occultas nobis & incognitas vias salvare quemcumque voluerit Rei pondeo nequaquam temerarium e Lis Assirmare Gentiles qui non cred. derunt in Chri istum in aeternum perituros, quia nimirum eiusmodi doctrina ubique passim legitur in sacris Litteris : quemadmodum
sine temeritate alseritur eos aeterna damnati Ohe plectendos qui moriuntur non reis
generati Baptismo Christi; quia nimirum id expresse declaratur in iisdem Seriis pluris . Equidem iudicia Dei sunt incomprehensibilia , viae ejus investigabiles . sta
ita demum haec aliaque similia debent intelligi ut certum atque indubitatum habeatur quod expresse legitur in Scripturis eandem dodtrinam comprobare Ecclesiam ; aliter nihil esset certi in religione Christiana , certum non esset ne- cellariam esse fidem in Deum , cuius fidei
desectu salus aeterna denegaretur ὁ certum non esset eos martem aeternam incurrere qui moriuntur In piccato mortali, quia
nimirum cum illa perniciosa adversari rum dubitatione quivis posset dicere investigabiles esse vias Domini, & neminem esse e us consiliarium.
Glotinitie Objectiones ex . Patribus petita.
OBiicies r. autoritatem S. Iustini qui
scribit in utraque Apologia pnilosophos gentiles , imprimis vero Socratem & Heraclitum , quodammodo Christianos esse, qui quidem immerito a multis reputati iunt Athei ; unde sequitur hujusmodi homines , si aliunde iuxta le
147쪽
gis naturalis principia vixerint, in mente sancti Martyris ab aeterna Christianorum salute non suisse exclusos.
Re-ndeo S. Iustinum amrmare solum Philosophos gentiles fuisse Christianos se-
. 'cundum quid & improprie , quatenus aliquam fidei partem communem habebant eum Catholicis, puta unum Deum universi orbis conditorem agnoscebant; non autem illos esse Christianos veri nominis& persecte , ita ut fidem habuerint susti- cientem in ordine ad vitam aeternam . Scilicet S. Justinus Ethni eos illos Philosophos , qui Deum rerum opificem ejusque rationem seu Verbum colebant, eo feretribdo strvata tamen proportione appellat Christianos, quomodo haereticos appellare solemus Christianos, ea nimirum ex causa quod haeretici parem nobiscum mdem habent in multis articulis, sed quos
tamen putamus aeterna salute nunquam
donandos : quia veram & persectam in omnibus & singulis articulis fidem non
Atque S. Iustinum non agnovisse ingentilibus Philosophis nisi imperfectam
quamdam rei Chri ilianae fidem aut cognitionem prae veris Christianis v perte significat Apqlog. r. pag. 31. Ut Chrissianus , inquit , invenirer, votis omnibus optasse. π totis viribus contenisse profiteor, non quod aliena si a Chrasio Platonis δε- eirina, Ied quod non cominuo consentiat, simi neqMe aliorum Stoicorum videlicet Poetarum o Historicorum doctrina, tintis
erui que enim pro parte divinae shique imoae rationis id quod afne o cognatumerni videns eis ιtus es necte. Qtii autem contraria sebi invicem dixerant de rebus majoris momenti meutiam eonsantem ae firmam oe cognitionem irreprehensibilem
eos consecutos non esse apparet. Quaecu .
que ergo apud omnes recte dicta sunt , noqira Christianorum sunt. In eniti nam- qtie ερο inestabilιs Dei rationem ceu me hum post Deum adoramus m complectiamur , quoniam nosra eati a foe Verbum homo fatium es, ut perpe Iionum ποθω-rum participatisne meoinam nobis faceret.
Ubi testatur Iustinust nonnisi redde quoddam Christiani mi initium extitisse in Et, nieis Philosophis, nos vero prae illis reddi uere Christianos, quod Uerbum Dei causa nostra incarnatum credimus & ado
Item S. Iustinus cohortatione ad Graecos p. I a. scribit philosophos rerum divinarum fuisse ignaros, Fieri enim neu liquam potes, ut res tam mahnas edi diis . vinas qui nou prius tu scientibus accest rint , vel ipsi intelligant, vel aliis recte docere queant. Sed enim cum ex pris His liquido pateat res Philosophorum vestrorum ignorantiae omnis atque fraudis seductionisque videri plena . Et pag. 3 Viri enim illi nuor diximus . facundiam
teluti escam quandam illecebrosam praeis tendenter , per multos o reesa religione abducendos esse apud se . statuerum .
Consuli etiam potest quod scribis dial go cum Triphone pag. 2Iy. & sequen
obiicies : Non uno in loco scribit S.Cle-ns Alexandrinus Ethnicos potuisse per Philosophiam salvari , quatenus idern praestabat Philosophia respeEtu Philosophorum, quod lex Dei respectu Iudaeorum rI a quoque Philosophia , inquit.lib. V.
Stromatum Graecos paedagogi more duce
lat scut lex Hebraeos ad ChriVltim. Igi
Nego ant. His autem verbis significat solum Clemens Alexandrinus Philosophiam m nonnullis Philosophἰs suisse quandam veluti viam ad sa lutem , qu tenus hac naturali seientia imbuti facilius ducebantur permotiva credibilitatis ad fidem Christi amplectendam; sed nec mi nimum insinuat me solam Philosophiam sine fide & religione Christi Mediatoris salvari potuisse quemquam ex illis Philosophis, vel etiam si recte vixerint, suo
nimirum modo iustitiam naturalem c lentes . In hujusce responsionis confirmationem adduci facile possent innumera eiusdem S. Clementis testimonia, sic enim v. g. loquitur eodem lib. I. Stromatum:
Quanquam per se quoque aliquando G
148쪽
res isses feaset Philosophia , sed non ad
tim versam ac generalem justitiam ad quam cooperatrix adjutrix insenitur , flut primus o secundus gradus ei qui ascen-Hit in eoenaculum , O grammaticus ei
qui es philosophaturus. Et paulo post , Diquidem per se perfecta nullius indita
aer cro, ις doctrina , cum si Dei virtus er sapientia . Accedens aurem graeea Phialobvkia non verιtatem faeis noteutiorem ,
sed debilem adis sus eam ejicit Sophis
eam argia mentationem O propulsans M. tuas adυersus veritatem Insidias , dic: aes vineae apta sepes. vallus . Et lib. 7. Philosophia graeca veluti praeparat σpraeptitam animam σδ' fidem a 'tendam super quam veritas ad eat euntihonem.
I x quibus . alia inde colligit .r Philosophiam in mente tacinenti ad summum viam parare ad fidem amplectendam , quemad-nrodum Grammatica praeparat ad Phil ophtam, non autem per se sufficere ad
alutem ἔ agnoscit edim &Dpius profitetur veritatem & iustitiam per*ctam haberi non posse Ier philosophiam , ib. 6.1tromatum prope finem haec scribit Qui ex Graecis Morianitir quod ab eis comprehensa fuerit veritas , dicant nobis a quonam gloriantιι η se didicio. . A Deo qui- . Hem non dixerint , ab hominibus autem confitemur . Etsi hoe ita es , aut a stipsis sero didicerint , fictit rene ex iras queoque quidam insolenter gloriantur , aut
ob aliis smilibus . Sed ηον sunt Medigni , eum de Deo loqtiuntur homines quatenus homines. Nwae enim qui homo
es , potes pro dignitate de Deo. vera diacere imber itis . sola ergo es a Deorradita quae es apud nos Ahisina, aqua . Aependent omnes fontes sapientiae quicunquena vertimem tanquam ad scopam ferun-
Item expresse docet fidι ni in Chri ume te . necessariam tib 6. Stromatum his verbis : Si tincti quidem sunt Iudaiquibus dixit Dominus, egredi ni ex et inculis. . . clarum es quod qui sunι iae re-νiebris ii sunt qui habent mentem deffIam in cultis uotorum. Nam iis quiaem
rdect cum eos curaret, L n. rus dicebat,
Fides tua re salium fecit. 1ιs autem qui erant isset ex Philotophia , non istum opus erat fde in Dom num , sed etiam
ut disrederent ab Idolortim chltu . Et meodem libro , Abraham non ex operibus
fed ex fide justifcatus es . Nicii e go eis , t hilosophis , pos vita finem proderis , etiamsi nunc bene operentur, nis μdem habeant ἀNeque vero plus virium habent haec verba S. Clementis e lib. 6. Stromatum desumpta di Quod sicut Itidaeos Deus Iaia vos ese voluιt dans eis Prophetas , imetiam Graecorum Uantismo Wοyriae suae tinguae Prophetas excitatos prout po-ὶerant capere Dei beneficium a vulgo δε- crevit praeter Petri praeditationem deciaravit Paulus Apostolus dicens, libris quoque graecos sumite , agnoscite fbyllam quomodo unum Deum Iignificet , m ea
quae sunt futura o bytipem saxisite σlegite nvenietis Dei Filium multo elarius'apertius esse scrinium o quemadmodum adυὸrsus Christum multi Reces instruent aetem qui eum habem odio, σeos qui nomen ejus gesant o ejus fideles.
Ex quibus istum collisi potet, , S. Cl
mentem Nexand. existimasse sibyllas & quosdam alios a Deo peculiaritem inspiratos, ut Ethni eis fidei Christianae mysteria revelarens ante ipfius Christi adventum , sed inde non sequitur potuisse illos Ethnico b neficio . selius Philosophiae fine supernaturali Incarnationis fide Christianorum salutem consequi . Qui mpotius contrarium aperte deducitur exillo S. Clementis sermone ἔ si enim ad ia-lutem Ethnteorum prophetas suscitavit Deus qui nimirum ipsis Christi Mediatoris fidem explicarent , sequitur iuxta eundem sanctum Doctorem necessariam esse omnibus fident in Christum . Objicies: Origenes in Epist. ad Rom. in haec uerba capitis secundi: Gistria σhonor oe pax optranti bonum Juctio μι- mum o Graeco , haec scribit, quod , με
149쪽
bus dicit utrisque no dum e edentibus. Igitur existimabat Gemiles sne Christi fide salvari potuisse , si . nempe iuste vi
Nego eon seq. His enim verbis co tendit solum Uri genes Ethnicos ab aeterna lalute non fuisse exclusos , ex hyp thesi tamen quod fidem Christianam amplecterentur, hoc est, fidem in Christum Mediatorem & Redemptorem , idque constat duplici momento , primum est quia non loquitur eo loci de vita aeterna, sed tantum de aliqua gloria tem P rali quae remanet in iis qui bonum operantur . Sic enim di iterit verbis immediate seqtientibus. : Poteos enim fieri, ut vel ex iis quι in lege sunt, si quis per-Iuamne qusdem tam musettis Corvio non credit, operetur tamen quod bonum est, I sitiam tenera, nidericordiam diligat, capitatem er eousinentiam Ieriet , mode fiam lenitatemque custodiat, atque omne honum operetur . ue etiamsi vitam non habet aternam , quia eriae 8 s soli vero
Deo , non credidit Fιlιο ejus Jesu Chriso quem mist, tamen gloria operuineius oe pax o honor poterit non per re .
Aed θ Graecus , id es , Gentilis , qui cum legem non habeat ipse Iibi est lex ,
Vendens opus legis in corde suo n rurali ratione immotus , sicut videmus nomnullos in gensibus , veι iti sitiam teneat, vel castitatem Ieruet , vel prudentiam , temperantiam , modestiamque cus iat , Vie licet alienus a vita aeterea videatur, quia non eredit Chriso o intrare nompsist in regnum coelorum , quia renatus
non es ex reqva o spiritu , videtur quia per hae quae dicuntur ab Apostolo bonorum operum gloriam o honorem ci pacem perdere penitas non possit. Qvibus verbis nihil significantius desiderari potest.2. Origenes ib dem statuit disertissime neminem sine fide Christum vitam aeternam consequi polle : Et et is scise , inquit , quod nullius es 1ita aeterna nisi ejus qui credat in Cia lum , audi GL
Utoris inius lice em evidenter tu Mamaestis desξuantem , Hae es autem vita
vierna ut cognoscatat te siluim Deum vel
rum, quem missibii Iesum Chrisum
Omnis enim qui non a viiii Patrem so iam verum Deum er Filium ejus Jesum Chri, tuo , alienus es ab aeternitate vitae ,
hae enim ipsa regnitio er fides designatur esse vita merna . Quamobrem putat
solum Origenes nonnullam gloriam , temporalem scilicet, sperandam in gentilibus qui fide Christi Domini destit ti iuste vixerint, sed neutiquam insinu tillos vita aeterna &. Christianorum salute
obiicies autoritatem S. Chrysostomi qui verbis expressis docet homines ante Christi adventum post uisse sal Oari, etiamsi Christum non suillent conseisi , Homit. 37. in Matth. Sed magna , inquis. ιu bria illis hae ratione sit qui ante adve tum Christi naturae conde Ierunt, minime
inquam, poterant enim homines tunc, et
en m Christi qui noxd ιm venerat ab tiatis cultus pe ebatur, sed ut Iriloxum ' cuia tu spreto ustam solum Detim Conditorem omniAm noscerent, Dominus enim , inquit, Deus tuus , Dominus unus est , idcirco Macabei admirationi sunt , qui ne Deem traderent , mori maluerun m. Maiae admiaramur pueros quoqke illor alis ne cam- . plures apud Iudaeos , qui bene γ Optime vixeium , hane Geni: ionis mensuram inviolatam conservarum , a quibus nihil aliud amplius petitum est. Tunc enιm .
ut diximus sufetebat 'tinum solum Deumnose. Nunc autem non ita es , sed necessaria est ad salutem Christi e vitio . Et paulo' post , Quod autem qui ante Chri Vlum obierunι , ae itis Urum uoucoenoverAnt , si ab idolorum cultu re cesserunt , as Deum Iolam adorarunt , si praterea hinese vitam peregeruut , aeterfla hona o beatitudinem adipiscentur , adidi quid dica: Paulus , gloria autem oe honor pax omni operari
ri bonum , Judaeo pr/mum Gentili . Ergo saltem ante Christi adventum Philolophi Gentiles qui iuste & honeste vixerunt , unumque Deum universi Condito.
150쪽
ditorem adoMrant, ab aetema salute non fuerunt exclusi. Dist. ant. Etiamsi Christum non suissent consessi, &in illum non crederent per fidem claram &explicitam , C. nullam omnino Christi fidem etiam implicitam habentes, N. In hoc igitur loco, ubi fateor S. Chrysostomum paulo durius locutum, quasi vellet Ethnicos qui bene vixerunt potuisse sine ulla Christi fide vitam aeternam .& beatitudinem adipisci, contendit solum sanctus Doctor ante Incarnationis tempora necessariam non sit Dis fidem in Christum claram , dii inctam , & explicitam , qualem nune &post Christi adventum necessariam esse testantur Scripturae, qui tamet, non omia' nis omnino fidei in Christum necessitatem reiicit , idque duplici constat mo
r. Quia ibi S. Chrysostomus eodem
modo ratiocinatur de fide ae de mori-hus , quatinus nimirum maiora nunc am)bis exiguntur in disciplilia morum ab Incarnationis tempore , sicut fides reqἈ-ritur magis explicita Ῥm ante Christi adventum e Pariter , inquit , majora in istendi disciplina stemmur a uobis. Nam illis temporibus caedis perpetratio homicidam perdebat, nstarc vero etiam irasci δε- .ris es ut pereas. Et tunc quidem. alienae uxori commisceri, atque adaueratri sunt
cium asserebat; nunc autem etiam incomis rinentibus oculis. cernere, punitionem non
fugit e Nam scur cognitio ad perjectius' atque sublimrus 'menit, se eerte diiciplina qηοque υiventii ad melius . e m ' gressa est . Quis ' vero dixerit S. Chrylosso num existima illa iram & turpia desideria non suisse peccata ante Christi Domini tempus ὸ Quid ita , quia nimirum contendit solum eiusmodi vitia
non misse tam expresse damnata in veteri quam in nova lege , isque non absimili modo ait ante Verba Inearnati, .nem per ire necellariam non suisse e
gnitionem & fidem Christi , hoe est
necessariam fuisse solum his temporibus 6dcm quandam' semeralem alicuius S M.
FIDE. δε vatoris , cum necessaria nune sit . fidei longe magis explicita & distincta. 1. Ut ita benignius interpretemur prinfata S. Chosostomi verba , nos cogunt vel invitos prope innumera eiusdem Dinctoris testimonia , in quibus testatur disertiis me fidem Christi necessariam semis per fuisse ad salutem Ethnicos omnes ab illa excludendo , Homi l. a. in cap. I. Epist. ad Rom. ad haec verba S. Pauli: Iustitia enim Dei in eo revelatur ex mis. in fidem, sic dissesit, dicens enιm ex fida in fidem Auditorem deducit ad di- . ωιnas divensationes in veteri Testimento facias, quas sua ad Hebraeos DViola Dpieutissime enarrat oe justos pereatores hae ratione etiam tu, Dise , ii
eatos Uendit . . . . Drande vero etim Me
in Leo id tantum subindicoset , die ummem Prophetarum resimoniis probat, S piamiam in medium adducens iurentem Jusus ex se vivet, quia defutura Diota intelligatur .. Etenim quandoquidem ea quae nobis .Deus largisur, omnem huma. nam cogitationem suerant, immerno notabis necessaria in s ier ... Et quid loquo de dogmatibus 8 Nee enim aliter quam per fidem liberati sumus a molina semis hujuς vitae. Sic o Omγer qui ante
hamae aetatem vixere , resι erum. Sic Abrahampsic Isaac, ita Iacob , se etiam
salvam es meretrix, tum ea qua in υ teri Testamento , eum ea qua in novo
Homil. 7. in eandem Epistolam loquens de S. Paulo : Accusavis Graecor, inquit, accusavit Judaos , consequens erat ut de caetero sermonem insilueret de --
stitia qua per fidem habet ... Nam sneque lex naturalis profuit neque lex μνι-pta amplius quidquam praesitis, sed amba sae leges gra-υerum eos PI non ut par erat, eιs Aut, restat ut necessimna si fatus quae per fidem sitimuis . . . Ideo o nune venιt, ne si ab amtionisset, dixissimi seminisse per legem Diauari , dit per proprios labores