장음표시 사용
161쪽
TRACTATURI 18nis in illo systemate licitum fuisse
suam exterius negare, contra quos sit
CONCLUSI . , Nullo seno externo licet fidem negare. Probatur i. ex Scripturis ubi expresse habetur ista Christi Domini sententia Llaith. ic. se loquentis : Omnis ero qui
Christus ait : Qui me erubuerit o meos sermones , hunc Dius hominis erubescet . cum venerit ιn majeyiate si a . Quod quidem confirmat Apollo ius ad Romanos cap.ro. his verbis: Sed quid ditit Scriptura, prope es verium in ore tuo o in corde
tuo , hoc est verbum 'ei quod praedicamus . Quia si constear/s ιn ore tuo Dominum Iestim n corde lao credrueris , quod D s illum subcitaυit a mortuis , salaus eris . Corde enim creditur ad u-sιttam , ore atitem eo fesso fit ad fallitem . Probatur 2. automate. S. Augustini hoc aperte declarantis lib. de Fide StSyinbolo cap. i. his verb:s : Quoniam
scriptum ut o Apostoliea disciplinae r bHiusnia avitoritate firmatam, quia is susex fite vivit, eaque fides ossicium a n lis exigit cordis linguae , ait enim Apostolus , o corde eνedittir ad I initiam , ore autem conues o fit ad Ialutem , oportetno esse o jusettia memores o falutis . Quando quidem in sempiterna juottia regnatu i , a eraesenti faeculo maliquo salii heri nev polumus, nisi O mr ad Ialutem
mur fidem quam corde gestamus . Quodsi i nc mur fidcm ore confiteri ad latu-tim, dubio procul illam exterius negare grande piaculum est. His accedunt quaecunque sequenti conclusione sumus adducturi tum ex SS. t a- tribus , tum ex Conciliis & praxi M. clei ae ad probandum licitam non es Iesimulationem falsam religionis, inde enim sequitur a fortiori nefas esse fidem negare quocunque syno exteriori. Ratio vero eii , quia omnis qui fi-ἡem suam exterias negat m. iii scisum iare gravissimi momenti csim mittit mendacium , factis enim negat quod in mente prCbat ac verum esse putat ; nemo a lcm dissitetur quin rixendacium lit illis. rum . Praeterquamquod qui fidem Callio icam in aliquo puncto De eat . Deci maximam irrigat iniuriam , quem videlicet mrni me veracem csse tunc profitetur.
rum liceat Disam Religionem simulare . CUM quaeritur an liceat falsam aliquando riligionem simulare , vel utendo signis per te ad salsum reli pionem testificandam ordinatis, ut si quis Gih licus con entibus & caeremoniis haeretiao,rum aut Idololatrarum interesset; vel induendo vestes infidelium proprias, & ad protestationem sadae religionis d. stinatas ;vel alio dinaque signo externo, supponitur id fieri in eo casu , in quo non instat praeceptum aisrmativum fidem Cathol cam confitendi; eli enim extra Omnem controversiam , licitum non esse vel idololatriam vel salsam religionem smulare , si hie & nunc inii et praeceptum affirmativum fidem confitcndi . Citatur vulgo Adrianus, qui in 4. Sent. qu. I. de Paptismo in rei pontione ad quintum arsumentum senserit , bcitum esse extra praelatum calum non modo fidem suam celare , scd salsam religionem ipsamque idololatriam simulare , in quam sententiam sit Co NC LUSIO. Non licet idololatriam vel salsam religionem serio simulare. Probatur primo ex Scripturis, 2. Machabaeor. cap. 9. laudatur Loom Elcarari , qui maluit mori quam simulate lemanducare carnem porcinam prout et consilium dabant quidam ex amic: s suis. ' ic narratur memorahile hoc factum et laremetaea
162쪽
neaetarus, unus de primoribus Seriba,
vir aetate provetius o viam decoro, verito are hians compellebatur ea em Dre nam manducare s at ιlis gloriosissimam mortem magis quam octilutem υitam complectens voluntarie praeibat aes supplicium
. . . hi autem qui asabant iniqua mi eratione commoti, pr uer austquam Uri mmistriam tollanus eum secreto rogabant a fferri carnes , quibus vesci ei licebat , ωι simularetur m nducasse sent Rex praeceperat de saerificiι carnisus. At ille coeli re coepit aratis ac senectivis suae eminentiam dignam o ingenitae nostinaris cauia
nis actus, Iecundum sanctae a Deo
condirae legis consituta , re'o idit cito diacens praem/tri se velle in infernum .' Noa enim aetati myira dignum eji , inquit , 1intere . Eo loci eximia commerulatur religio Elea Eari qui de sacrificii carnibuς manducare se simularet noluit, & ex altera parte valde improbantur velut iniqua miseratione commoti, qui ei conli lium dabant tali sinu latione utendi . Legendus est super ea re S. Paulus I. ad Corint. cap. Io. ubi sis habet : Zdere Urael secundum m. nem , nonne qui edunt Moysias, participes Iunt altaris P . . . . quae ιmmolant flentes damoniis immolant non Deo. Nolo aurem vos socios feri
daemomorum. Non potesu ealicem Domini bibere , o calιcem daemoniorum . . .
se quis autem dixerit, hoc immolatum es Idolis , nolite manducare propter ιlium , qui iudicavit o propter conscientiam , consciemiam autem Hos non rnam . sed alterius. Ubi eos damnat Apoliolus qui
cum in elibus communicarent manducando cibos daemonibus immolatos, quod non solum redarguit in iis qui vere Q. rent icti, lolatrae dc animo colendi carm nia eiusmodi cibos manducarent, icddcin iis omnibus qui exterius quocumque tandem a moe de infidelium altaribus participarent, quales nimirum illi , qui falsorum deorum religionem simularent, docet enim non usi e manducandum eum
Inh. elibus & Idololatris propter conscien-F I D E. IS tiam , non ipsius quidem manducantis, sed alterius, hoe est astantium qui sorte
per talem actum de se malum & idololatricum scandalizari possent, quibus verbis mani selle indigitantur ii omnes, de quibus praesens habetur quaesti , qui videliacet per aliquem actum externum saliam simularent rcligionem. Unde Hem Apostolus non semel pronuntiat universim nudam esse habendam participationem cum infidelibus a. ad Corint. 6. Nolite jugum ducere eum im elibus . Quae encm particiμtio iustitiae cum iniquitate P Aut qua societas lueις ostenebras P Qua autem commulio Cluistia i Belial, aut qua pars Deli eum infidet, ' Quod iterum scribat ad Ephe fios cap.
3. Nolite , inquit, co-mmcure σπι lusi , suuis tenebrarum , m is autem readarquite . In illis omnibus locis loquitur Apnstolus universe adversirs eos Omnis
qui communicant cum infidelibus ; sestqui ad iam aliquem externum Idololatriae ederet, puta qui caeremoniis eorum interest et , quanquam intus & animo ea detestaretur, tamen cum infidelibus eom. municaret : igitur ex S. Paulo falsam religionem: simulare non li et . Probatur Σ. ex SL patribus qui hoe ipsum omnes unanimi consensuiu cuere, nunquam lic tum esse Chri ilianis, in iis quae religionem spectant , communicare cum infidelibus. S. Irenaeus lib. cap. F. haec habhi loquens de Ua artinianis rQuapropter er istimorate omuis grex υ
tantur , hi qui sunt ipsorum minem ,
operantur, de qaibni Scr*turae confirmant, quomam qui facinum ea requum Dei nomhaeredishum t etenim Molathita indiferenter man cant nihil inquinari ab iis putantes , o in omnem diem fessiam Ethnicorum pro voluntate in honore Molarum
fastum primi comet euiunt . Loquitur ibi Irenaeus de iis hominibus qui se Christiatus esse & ab omni idololatria alienos iactitabant , quales sunt qui salsam religionem vel idololatriam Ismutant ;dubio procul Ualentiniani idolothita nocimanducabant animo, ut ita dicam , ido
163쪽
lolatrico , nec Idola eorumque dies se-stos corde venerabantur, eos tamen graviter redarguit quod nihil ab illis iniquinati salso putarent. Egregium est quod scribit Tertullianus lib. de idololatria cap. II. ubit postquam in idololatriam vehementer invectus est, quaerit an Christiano liceat cum insidelibus communicare sive per habitum, sive per victum , sive per aliud quodcunque laetitiae genus: De Me, inquit , primo conssigm an cum ipss quoque nationitas communicare in hujusmodi serius Dei vibeat sve habitu , sis viciti, vel quo alio genere utitiae dic. Respondet liacitum esse cum infidelibus communica. re , sed in iis quae politiam , non quae religionem spectant: Si hvuc morem, inquit , sbi homines de supersitione consecraυerunt , tu exti neus ab omni eorum
vanitate quid Participas idolothita Iolem
nia P Quas tibi quoque praescriptum D
de die ; quominus id quod homini debes, mel tibi ab homine debetur , eitra diei
observationem luas vel recipias. Da formam qua velis agi tecum. Cur enim σIateas eum iρ norantia Glterius tuam conia
scientiam contamines ρ Si non ignoraris 6uod J Chrisianus, tentaris , o contra
conscientiam alterius agis tanquam noum, sianus, enim vero e ' diomulaberis reutatus, addictus es. Certe sese hae mve illac , reus es confusonis in Domino. Qui autem .ec usus super me fuerit penes homines , o ego co uviar superil o, inquit , penes a rem meum qui in catis e 't . . . ρ otiae cum dicit, omnibus omnia fet 'lus Imu ut omnes Iti dariam e
e eteris eriminosis dιcens, caeterum de mundo exiret/s, nou titique eas Labenas comversat Onis immutat, ut quoniam necessest conυ ere nos o commisceri eum peccatoribus idem compeccare pusimus. Ibi in eommercium vitae, quod Apostolus concedit , ibi peccare qκod nemo permit-
tit. Licet convivere eum Ethnicis, commori non licet , couvivamus eum omniabias, conlaetemur ex communione uatura ,
non supersitionis. Item S. Cyprianus passim in suis Epistosis insurgit in Chri ilianos qui nonnunquam oeconomiae causa eum infidelibus communicabant in aliquo salsae eorum religionis actu , lib. de lapsis circa medium , sic loquitur : .a diabolicis oris r vertentes ad sanctum Domini soridis infestis nidore manibus accedunt. Mortι- feros idolorum cibos adhuc pene rutiantes exhalantibus etiam nunc scelus Dum faucibus o contasia funesa redolentibus Domini corp9s invadunt , quando cccur, at ditina Scriptura clamet em dicat, Omnis mundus manducabit carnem , o anima quaecumque manducaverit ex carne sacri
ficii salutaris quod es Domini immunaitia ipsus super ipsum es , peribit
anima illa de populo suo. Amsolus item testatur dicit , Non potestis eaticem Domini bibere o calicem daemoniorum , non potesis mensae Domini communicareo mense daemoniorum. S. Augustinus lib. contra mendacium totus est ut hunc Priscillianistarum errorem consulet, dicentium ad oecutiandam religionem religiosos debere mentiri. Unde omne mendacium omnemque simulationem in materia religionis condemnat,
cap. 2. pravam reputat verumque me
dacium , simulationem Regis se hu qui dixit velle se cultum Idoli Baal simulare ut ea ratione cultores in templo congregatos interfieeret: Si enim Iehu, inquit , quem sbi inter taeteros ad exempliam mentiendi prudenter videntur intueri , serυiam Baalis se esse mentitus es, ut servos ejus occideret, quanto istus secγιndum illorum perverstatem tempore perjecutionis servis daemonum se mentirentur servi Christi, ne femi daemonum fer--s oeciderent Christ Derimarent Irilis , ne interficerentiar homines ρ s fami- fcavit ille Baali, ut interficeret homines Quid enim eis obesset secundum egresiam doctrinam mendaciloquiorum , s diaboli
164쪽
Dei ciatur servibatur in eorde ' Dehine S. Augultinus in hujus doctrinae confimmationem adducit locum Apostoli iam supra laudatum: Corde ereditur ad justitiam, ore autem confessio fit ad salutem. Praeterea nemo ciescit quanto studio cautum suit ab antiquis Conciliis, nequis etiam fmulando sacrificaret Idolis,
graves autem imponebantur poenitentiae sacrificatis, hoc eis, iis qui Idolis thus adoleverant metu mortis & suppliciorum; quamvis ut ipsi postea tellabantur, in corde haec idola detestarentur. Quibus accedit ratio iam in praecedenti . conclusione adducta , quod nimirum
talis simulatio in materia fidei & religionis grave est mendacium , si non in verbo saltem in iacto, quoniam qui salsam religionem aliquo gno exteriori simulat , agit praeter mentem ; & aliter, ut ita dicam, loquitur quod in
animo cogitat, quod verum est mendacium lege divina & naturali prohibitum . objiciesr 4. Restum cap. I. Propheta Elisaeus permisit Naaman militiae regis Syriae principi per simulationem adorare Idolum in templo Remmon, nam hujus rei petitioni Naaman videtur acquie scere Propheta his verbis, vade in pace. Igitur aliquando licitum est simulare falsam telicion zm.Qaida in Scripturae Interpretes responis dent, Naaman Syro hoc solum permisitse Prophetam ut in cur daret se coram Idolo Rcmmon , quo tempore illud adorabat Rex Syriae; incurvatio autem illa, in-q aiunt , erat tantum civilis & ad religionem mmi me pertinens. Respondent alii per illa verba, vade in pace, Elisaeum non approbare mentem & consilium Naaman, quo nimirum volebat Id si a Rummon adorare, sed ei solum illud concedere per despectum , cum videlicti ab illo obtinere non possit, ut talem vitaret simulationem. Oojiei est 4. Regum cap IO. eum
Iehu simula flet velle se Idolo Baal sa-- Tom. VII. IDE. I SI erificare, ut huius Idoli cultores occideret; hanc simulationem approbavit ipse Deus his nempe verbis versu 3o.QMia sudiose e dii quod rectum erat
placebat in oculis meis, omnia quaeraut in corde meo fecim contra domum
Achab , βιi tui usque ad quartam generationem Iedebunt super Thronum Israel. Igitur simulatio salsi cultus est aliquando licita . Respondeo Deum in illo Iehu facto non approbasse simulationem qua finxit velle se adorare Baal, sed obedientiam qua Deo ita iubente totam domum Achab interfecit. Ita S. Augustinus lib.
2. contra mendaeium cap. a. ubi aieIehu non pro illa sua simulatione , sed pro obedientia quam de domo Achab em nino delenda pro cupiditate suae domina tionis exhibuit, aliquantam mercedem tran-htoriam requi temporalis accepisse. Unde sequitur nihil colligi posse ex isto argu mento adversus hanc nostram sententiam .
Obiicies t Multis in locis docet S. Hieronymus licitum suisse Chri ii ianis paulo post Chri ili Mortem caeremonias legis Iudaicae per simulationem obserua re ; unde ait id praeilitum fuisse ab ipsi
Apostolis quanquam putet non solum mortuam sed & morti seram tune suilla ejusmodi caeremoniarum observationem ἔita ut nemo posset illas usurpare serios ne aliqua peccati laber igitur simulatio in materia religionis non eis semper illicita . Respondeo vere quidem a S. Hieronyismo propugnatam suis se hanc sententiam , sed hune fanctum Doctorem vel nulli vel pauci hanc in parte sequuntur The logi . Nemo nescit gravit simam super isto negotio habitam Aim fuisse conten tionem Hieronymum inter & Augustinum , sed hujus o ctrinam amplectunt
tur omnes, quatenus contendit & mor.
tiseram non fui illa statim ab ipsa Christi Morte Iudaicarum caeremoniarum Observationem , & sincero animo, non ficto, X non
165쪽
, non simulate easdem observasse Apostolos. Uide quae a nobis dicta sunt intracti tu de legibus, ubi utramque hanc quaeitionem ex proseo examinavimus. Obiicies : Illud non est malum &illicitum quod nulla lege prohibitum est: sed simulatio salsae religionis nulla prohibetur lege: quando nimirum fit in
easu supradicto: I. enim non adversatur praecepto quod prohibet mendacium , quia talis simulatio non eli mendacium utpote cum ille qui falsam fidem simulat per aliquod lignum externum, serio falsam hane fidem non profiteatur , quam scilieet in corde suo detestatur. 2. Non est illa simulatio contra praeceptum negativum prohibens negationem fidei ;neque enim qui simulat v. g. Mahometismum , intendit Christianam fidem negare. 3. Denique, non adversatur praeiscepto charitatis erga proximum , quia
supponitur nullum esse seandalum quod infirmos offendat , & a vera fide deterreat: igitur nullo titulo damnari potest istillieita fidei falsae simulatio. Nego min. & di eo simulationem salsae religionis lege naturali 3c divina esse prohibitam , siquidem est de genere mendacii, ut supra diximus, quisquis enim
falsam religionem aliquo signo externo profitetur, fidem Catholicam retinens in eorde, dissoli cultum mentitur in corpore, ut ait S. Augustinuς loco mox citato, quando Dei cultum ferυat in eor-
de . Serio quidem salsam fidem non profitetur , hoc est , illam non profitetur in animo & eoide, sed illam profitetur serio, hoc est exterius & non
nimice ; nimirum fatemur ritus externos alicuius falsae religionis vel idololatrarum simulate usurpari possse a Christianis, si id fiat per jocum, ut histriones agunt in theatris; tunc enim nulla
esset fidei negatio, non proprie dicta smulatio, adeoque nullum mendacium . Sed si talis simulatio fiat serio, hoc est, si Christianus exterius appareat & υ deatur serio, sine ioco agere, tametsi
in corde hoe ipsum improbet quod agit,
dubio procul a vero mendacio excusari
non potest. Deinde simulatio falsae fidei non est quidem negatio fidei Christianae aperta & formalis, bene vero viris tualis & interpretativa, non quae fiat intus & corde, sed quae fit exterius &corpore. Denique nego talem simulationem non adversari praecepto charitatis , quasi nullum adsit scandalum quod offendat proximum ac praesertim infirmos, in eiusmodi enim occasonibus aut aliquod occurrit scandalum, aut saltem magnum scandali periculum. Hinc sequitur licere quandoque Catholico conventibus & concionibus hae. Teticorum Interesse, quandoque vero id non esse licitum ; scilicet illud lieitum est, quando nullum oceurrit scandalum . ut si quis vir ductus audiret Caluinistas
concionantes, neminem certe offenderet, quia religionem Calvini profiteri non crederetur, nec vel minima hae de re a quoquam haberetur suspieio. At hoc ipsum quandoque licitum non est, puta si lex aliqua in regno lata suisset obligans ad ejusmodi conventus frequentandos , qui enim iis interesset, apertesgnificaret se salsam religionem profiteri , quod utique non fieret sine manifesto scandalo.
Sequitur etiam ex eadem regula Quandoque licitum esse proprias infidelium vel haereticorum vestes gellam , aliquando vero id non esse licitum, quia nimirum
aliquando, qui ejusmodi vestibus utitur, fallam religionem se stari praesumitur , ut si illae velles sint signa per se instituta ad sectarios huius aut illius religionis falsae indicandos; contra verosae. pius vestes sunt tantummodo institutae ad nationes inter se distinguendas, nec spectant religionem .
Quaeres quid agendum sit Catholi eo
inter infideles commoranti in commestione ciborum.
Respondet Martinus Grandin, eum,s in odium religionis cogatur comede
166쪽
re , non posse id sacere sine peceato eontra praeceptum obligans ad consessionem fidei, unde Eleazarus mori maluit quam. suillam comedere, a. Machab. 6. cap.& S. Augustinus ait lib. de bono conis. iugali cap. 6. satius esse mori fame quam Idolothytis vesci . Et in alio casu licitum esse in gravi periculo cibos ejusmodi comedere, puta iis in locis ubi viget persecutio adversus Catholicos, quia ei bi sunt de se indifferentes ad fau' sam, ut veram religionem , & lex positi va cum gravissimum imminet detrimentum non Obligat.
An quando obli et oe praeceptum affirmativum confitendi Fidem. P Rimo praeceptum assirmativum confitendi fidem non obligat semper,& ut aiunt, pro semper, hoc est, pro omni tempore & singulis momentis; quia generatim loquendo haee eli ratiodi natura praecepti assirmativi quod non obliget pro singulis momentis; neque enim vel ipsum praeceptum amoris Dei obligat homines adtactus amoris Dei eliciendos quolibet vitae instanti ..
Secundo praeceptum amrmativum confitendi suam fidem obligat aliquando &in certis occasionibus. Legitur enim in Scripturis tanquam lex terminis amrmativis expresta, Rom. IO. Corde creditur ad justitiam, ore autem confessio fit ad filutem. Quod certe locum habere debet pro aliquo tempore. Cum autem quaeritur quonam praecise tempore & in quo easu hoc praeceptum obliget , respondet S. Thomas talem fidei consessionem actualem necessariam esse in duplici ea su , nimirum quando desectu talis eonsessionis substrahitur honor Deo debitus, & quando aliqua tot litur proximo utilitas. Atque hoc utrumque debet intelligi non eo sensu quod actu fidem eonfiteri teneamur , quotiescunque ex illa eonsessione aliquis Deo, exhiberetur honor , & aliqua impende-
retur proximo utilitas; se enim actu lis eonsessio fidei foret necessaria quovis momento , quandoquidem hine semper in Deum redundat honor & accedit proximo quaedam utilitas , sed ita de mum res accipi debet quot fidei eonsessio necessaria sit , quotiescunque ex eius omissione aliqua Deo irrogaretur injuria , vel aliquod detrimentum pate
Porro ista reputa , quae eum iudicio& prudentia applicari debet , utendum nobis est ad solvendas difficultates quae super isto negotio proponi solent . Si
quaeratur v. s. an aliquis interrogatus de fide sua circa aliquem articulum , te ne atur fidem suam confiteri & explicare vel tacere possit tuta conscientia, respondetur praefatam applicando regulam, hominem tacere non posse , sed debere actu fidem suam explieare , si tacendo manifestet se errare in fide , quod contingeret si interrogaretur ab aliquo pG testatem habente & in debitis cireun- stantiis illum interrogante , tunc enim fidem suam 'negare censeretur , tunc Deo maxisnam irrogaret iniuriam , Mastantibus , si qui adessent scandalum
ingereret. Uerum aliter ratiocinandum
est , si quis de sua fide interrogetur sine legitima causa & ab aliquo potestatem interrogandi non habente , quia qui de fide tua taeet & respondere negligit in illa occasione non propterea putatur rectam non habere fidem, adeoque nec honor Deo debitus , nec utilitas proximo substrahitur. Quaeres utrum fidem negare censeatur qui fugit tempore persecutionis. Respondeo fugam . in perseeutione non esse argumentum negationis fidei , nec de se malam & illieitam. I. Quia late ab ipso Christo praecepta , Matth. Io.
cap. Cum autem persequentur Dor in ei vitate uia, fugite in aliam. a. Quia exem plum hujusce rationis agendi praebuerunt
multi e Ss. Patribus , Cyprianus , A thanasius aliique prope innumeri praesules X a iam
167쪽
. sanctissimi quotiestunque persecutiones grassabantur in Ecclesia. 3. Quia videlicet fuga in persecutione non est negationis fidei signtim & indicium certissimum , quin potius inde contrarium maxime elucescit , qui enim non aegre ferret fidem suam abiurare , dubio procul is non sugeret . uanquam non liceat quandoque Pa- soribus fugere δc Ecclesias suas deserere temporibus persecutionis, ut egregie scri-hit S. Augustinus Epist. 228. quae est ad Honoratum: Recolimus, inquit, veria ha Chrim dicentis , Cum autem persequentur vos in civitate dia, fugite an alia iam ς quis antem credat ita hoc Dominam feri moluisse, ut necesaris minijierio , ILne gust υιυere nequeunt , deserantur greges,
quos suo sanguine comparaυit ρ Fneiant ergo Iervi Chruit, ministri terri ετ sacramenti ejus quod pracepit sive permisit. Fugiant omnino de civitate in . cis vitatem , quando eorum quisquam De. ἐiter a persecutoribus quaerimr, ut ab aliis' qui non ita requiruntur , non deseratur Ecclesia. . . . Hinc maximρο probatur illa charitas quam Joannes Aristolus commendat dicens : Sicut Christus animam suam pro mobis posuit, se m nos debemus animas pro fratrιbus ponere. . . . . Quicunque uiarur tuo modostigit, ut Eccleμe necessarium
miniserium illo fugiente non dest, facit quod Dominus praecepit sive permisis Uui autem se fugit ut gregi Chrisi ea, quibus spiritaliιer vivit , alimenta sub ira-iantur , mercenarius ille es qui Udet lupamvementem fugit, quoniam non es ei
De vitiis Fidei opposivis. V Ilia fidei opposita sunt: Infidelitas,
Haeresis, Apostasia & Blasphemia in spiritum sanctum , de quibus nonnullasgillatim explicanda sunt.
D. Infidelitate. INfidelitas in genere est carentia fides, quo sensu quisquis fidem non habet, dieitur infidelis , & ita haeretici & Iudaei censetur esse infideles. Infidelitas autem specifice sumpta est catentia fidei in illis qui fidem Christianam nunquam susceperunt, quo sensu Gentiles & Idol latrat dicuntur infideles. Duplex vulgo distinguitur infidelitas, ,
una quae dicitur negativa, altera vero quae dicitur positiva . Negativa, est carentia fidei in iis qui de fide nihil unquam
audiverunt, quibus nunquam praedicatum
est Christi Evangelium Postiva autem est carentia fidei in iis quibus annunci tum est Evangelium, fidem tamen non susceperunt. His positis nonnulla hie controvertuntur inter Theologos. I. Quaeritur uirum ii fidelitas sit peccatum . 2. Utrum 'liceat cum infidelibus communicare. 3. Utrum liceat .cum illis de fidei nostrae articulis disputare. 4.. Utrum tolerari debeant ritus infidelium. 3. Utrum principes infideles amittant dominium suum in subditos fideles. 6. Demum, utrum
infideles cogi debeant ad fidem. De quibus sigillatim agendum est. rum Infide. itas fit peccatum. Constat apud omnes Theologos infideis
litatem positivam elle peccatum: r. Quia id aperte legitur in Scripturis, Marci 16. cap. Qui non crediderit, condemnabitur. Joan. 3. qui credit in eum Jesum, non iudicatur; qui autem non
credit, jam judicatus es. Et ibidem ver- .su ultimo, Qui autem incredulus es filio, non videbis υιtam, sed ira Dei manet super eum. 1. Quia infidelitas positi v est in iis quibus fides fuit an nunciata, eam tamen non amplectuntur, vel per negligentiam vel per contemptum seca peccato ejusmodi homines excu fari non' pos-
168쪽
possunt, peceant enim contra praeceptum negativum fidei per totam vitam non
profitendo fidem sine qua impossibile est. placere Deor igitur infidelitas positiva
Uerum quaestio est de infidelitate negaritiva , an ut peceat lim proprie dictum in iis omnibus universim qui fide Chrisiana carent , tametsi de Christo nihil unquam audiverint. Citatur super ea re Adrianus , qui quodlibet. φ art. I. doeuit ignorantiam eorum ommum quae ad fidem pertinent , esse peccatum , quod nimirum ejusmodi ignorantia est vincibilis in omni homine rationis comis pote. Contra quam sententiam sit CONCLUSIO.
Infidelitas negativa non est peccatum. Probatur I. ex Scripturis , nimirum Ioan . II. cap. sic loquitur Christus :Si.non venissem locutus eis Dissem
peccatum non haberent. E paulo poti , . nunc autem excus uisuem non habent δε peccato Itio. Quibυs mirum in modum quadrant haec S. Pauli verba , ad Romanos , cap. Io Quomodo ereo insecabant
in quem nou creidemne , aut quomodo credent ei quem non audierunt, quomodo autem audient sne praedicante P . . . . Ergo fides ex auditu ,. aud/tus autem per verbum
Chri li. Tota haec doctrina rationi consentanea maxime e: l. quae videlicet in eo polita eii , quod fides secundum legem ordinariam non alia via ingeratur quam per auditum , non credunt ho- mimes nisi quod audierunt unde sequitur eos fidem habere no a p ille quibus nunquam annunc rata fuit hara fides , aliunde vero certum eii in veris Theo. logiae principiis hi, minem non peccare in eo quod cavere non potest ἱ non peccant igitur infideles speciali infidelitatis
peccato, quod non credant fidei nolitae articulos, de quibus nihil unquam au
probatur a. ex s. Augustino qui Tra-I D E. 16s ctatu 89. in Ioan. quaestionem dedita
opera expendens haec lcribit : Sed ytiodadjunxit atque ait, nunc autem excusationem nou habent de peccato suo ,. potes movete quaerentes, utrum hi ad quos non venit Chi Vlus , nee locutus es eis . habeam ex fationem de peccato suo. Si enim non habent, cur hic disium est , propterea dios non habero quia venit o l cutus es eis R Si autem hetiaut , Mirum ad hoe habeam ut a poenis alleuentur , an ut mitius puniantur Θ Ad haee inquisita pro meo captu , Domino donante, respondeo habere illos. excusationem non de omni
peccato suo, sed de hoc peccato quo in G, Asium non crediderunt, ad quos nou venito qkibus non es locutus. Idem docet Epist. 19 . his verbis : Dicit etiam ipse Dominus in Mancella, Si non venissemo laetitus eis fuissem, peccatum nou haberent , nuuc autem excWationem non habena de peccato suo. Non uιique peccatam Ilum haberent qui pleni erant aliis magnis multisque peccatis , sed hoc peccatum
vult inteliui eos habituros non fuissa, si
non venisset, qui cum audissent eum , non crediderunt in eum.
Hane sententiam amplexi sunt plerique omnes Theologi duce S. Thomaqui 2. a. quaest. Io. art. i. scribit infidelitatem negative sumptam sicut in illis qui nihil audierunt de fide , non habere rationem peccati sed magis pinnae, adeoque qui sic infideles sunt, damnari quidem propter alia peccata quae sine fide remitti non possunt, non autem propter infidelitatis peccatum , quoa quidem probat S. Doctor ex autoritatubus mox addiictis. Et ratio est quia praeceptum creden. di non obligat nisi eos qui poisunt credere, Deuς enim impol sibilia non Iubet , sed infideles non pol sunt saltem proxime credere fidei nolirae mysteria , de quibus videlicet nihil unquam audiverunt , quia haec mysteria nee per se nota sunt nee in . aliis veritatibus per se notis inclusa ἱ ita ut ad eorum notitiam
169쪽
pervenire possint infideles quacunque ad. deat. Si enim infideles infidelitate ne
hibita diligentia, ut supponimus ne mi- gativa laborantes, mitius ardebunt inn imam quidem notionem habent reve- - mente S. . Augustini , consequenter n lationis divinae in aliqua orbis terrarum cesse est infidelitatem negativam esse pee.
actae, quin & nulla ratione induci pos- catum. iunt ad investigandum & scrutandum , Nego min. Im illis enim infidelibuuan ejusmodi veritates, ut sunt superna- qui nihil unquam in fide & vera religioaturales & omnem humanae mentis cap- ne audierunt , talis est ignorantia fidei tum superant , fuerint alicubi manife- articulorum, ut eam nullo humano m
satae hominibus t igitur infidelitas nega- do, nulla prorsus diligentia possint vinistiva peccatum non est cere ἱ tum quia de illa fide nostra ne Consule insuper quae diximus in Tra- minimam habent notitiam , imo ne ectatu nothro de Actibus humanis tom. quidquam suspicari possunt ; tum quia , 5. pag. 262. ubi multis ostendimus igno- si qua de veritate religionis in eorum xantiam in vinei bilem iuris positivi ex- animis oboriretur dubitatio , neminem cusare a peccato. habent a quo erudiri possent . Certe objici est Supponitur in hae sententia iuxta doctrinam adversariorum idcirco diri in multis infidelibus ignorantiam infidelitate negativa laborare non pos- in vincibilem mysteriorum nostrae fidei e sunt infideles, postquam nimirum Ap atqui hoe salsum est, praesertim si sermo stoli in omnem terram dispersi sunt,
sit de iis infidelibus qui vixerunt post quia hoc pacto fides Christi ipsa fuit
Evangelii promulgationem, uti man iste an nunciata; sed post praedi eationem Apo- significat Apostolus , ad Romanos cap. stolorum dubio procul extant innumeraero. ubi postquam dixit credere nemi- gentes quibus nunquam an nunciata fuit nem posse sine praedicante: Quomodo cre- sidcs, 8c qita singulas orbis partes nul- dent ei quem non audierunt , quomo- la excepta non peragrarunt Apostoli, &do autem audient sine praedirante P sub- quia religio dudum oblivioni tradita est dit illico, sed dico, nunquid non audie- in multis regionibus , in quibus olimrunt, o quidem in omnem terram exivit annuntiata fuit & susceptat igitur in il sonus eorum, in fines orbis terra ver- lis infidelibus ignorantia mysteriorum ha eorum. His verbis indieans neminem fidei nostrae est in vicibilis.1nter fideles ignorantiam Evangelii in- Neque vero contrarium docet S. Pau- vincibilem praetendere nune posse post ius in loco quem obiiciunt ; non docet. Apostolorum praedicationem , qui vide- inquam, ab lute loquendo Evangelium licet in omnem terram dispersi sunt. apud omnes & singulas universi orbis In huius rei confirmationem adduci gentes fuisse an nunciatum ; salsa enim merito potest, quod scribit S. Augustinus fuisset haec propositio tam stricte sumpta , lib. de gratia & libero arbitrio cap. saltem quo tempore scribebat Apostolus Nec tamen ideo , inquit , confugiendum hanc Epistolam ad Romanos , sed ita es ad ignorantiae tenebras, ut in eis quiF demum id intelligi debet, quod jam adque requirati excusationem. Mudes enim multas mundi plagas pervenerat Christi nescire, aliud scire noruisse .... sed σ fides, ut interpretatur S. Augustinus lib. illa ignorantia quae non es eorum quae de natura & gratia cap. 2. scire nolunt, sed eorum qui tanquam δεm- Quod autem spectat locum ex eodem pliciter nesciunt , neminem se exeusat, Augustino laudatum in objectione. Re- ut sempiterno igne non ardeat, si propte- spondeo verum esse quod ait S. Doctorrea non credidit, quia non audivit omnino infideles in infidelitate negativa deceden- quid erederet, sed fortasse ut mitius M. tes, minus puniendos quam alios infideles i . . Di itiZea b Cc o li
170쪽
deles; sed non inde sequitur illos propter illam infidelitatem praecise & quia non crediderunt in Christum de quo nihil
audiverant, puniendos; quasi infidelitas negativa per se sit proprie peccatum ;quid super hoc negotio senserit S. Augustinus, manifeste declarat in Tractatu 89. in Ioan . ubi ex proseisso quaestionem di seu tit, tum & in Epistola I94. supe
obiicies: Cum praeceptum fidei Evangelicae ad omnes omnino homines pertineat , nemo est rationis compos qui non teneatur credere omnes fidei articu los : ergo quicunque non credit peccat, ac proinde infidelitas negativa est pecca
Dist. ant. Qui non teneatur credere,
si credendorum habeat , vel adhibita quacunque possibili diligentia possit habere notitiam , C. secus , N. Scilicet praeceptum fidei eos tantum obligat a quibus cognosciti ir & cognosci potest iuxta haec Moralis Christianae principia,
omne peccatum actuale debet esse voluntarium , nemo peccat in eo quod ea veri non potest : sed infideles apud quos nunquam an nunciata fuit Chiilli fides, nullam habent nec modo quocumque humano hahere poli unt notitiam fi. dei; quomodo enim, inquit Apostolus , credent ei quem non audierunt ὶ Quo modo autem audient sine praedicante ἐIRitur non peccant eo praecise quod in Christum non credunt.
Instabis: Et si eiusmodi infideles non
nossint per ministerium hominum notam habere fidem, quandoquidem nemo apud
illos praedicavit Evangelium; hoc idem tamen potest mediante auxilio gratiae quae nemini deest, & quam Deus ipsis infidelibus impertiret , si recte viverent secundum legis naturae praecepta : sed hoc posito infideles illi non ignorant invineibiliter fidei nostrae mysteria ἔ ignorantia enim non est in vincibilis quando
aliquo modo depelli potest: ergo ignorantia infidelium non est in vincibilis. IDE. Respondeo, tametsi absolute loquendo
Deus possit extraordinarie agendo , vel per singularem quandam inspirationem ,
vel per Angeli ministerium , infideles de
fide Christiana instruere; tamen ignorantiam qua laborant ordinarie & deficiente illa extraordinaria fidei revelatione , censeri non debere vincibilem . Siquidem ignorantia vincibilis quae in culpam deputatur, est ea quae omni moraliter i
quendo diligentia adhibita vinci potest in On autem ea quae absolute per Dei
potentiam & adhibito miraculo depelli pollit ; aliter nulla esset ignorantia invincibilis nee iuris divini & humani nec iacti, nullum quippe est ius divinum& humanum , nullumque factum in quocunque rerum genere , cujus notitiam habere non possimus Deo volente per miraculum & extraordinarie agendo, v. g. mittendo Angelum ea revelare : sed
vulgatus sermo est apud Theologos hominem quam ue laborare isnorantia in vincibili juris praesertim postivi divini& humani tum etiam ignorantia in vincibili facti: igitur in praefato casu ign tantia fidei in infidelibus infidelitate negativa laborantibus est plane in vincibilis , quanquam absolute loquendo per miraculum & omnipotentiam Dei vinci pos
Instabis: Si infideles qui non .credunt in . Christum, a peccato infidelitatis excusarentur , maxime propter defectum revelationis & propositionis fidei articulorum e sed propterea non excusantur a peccato , quia generatim loquendo poena
peccati est & simul peccatum & nota excusat a peccato r atqui talis desectiis est poena peccati in infidelibus , nimirum& peccati primi parentis , & propriorum peccatorum propter quae Deus vult illos privari fide necessarii ad salutem , Mitidem gratia qua possent eiusmodi fidem consequi : ergo non possunt infideles a
Nego min quia, ut iam dixi, omne peccatum actuale .debet esse voluntarium .