장음표시 사용
191쪽
lis Scriptoribus qui rem habeant torn-Wrtam ex aliorum narratione : Divina proviiantia per Spiritum fantium procuratum es , inquit S. Augustinus cap. I. de consensu Evangelistarum cap. r. I. ne putaretur quod attinet ad percipiem dum praedicandum Evangelmm mi rese aliquid , utrum illi anmiutient quieu redem Dominum his in earne appare
rem secuti sunt, an hi qui ex tuis fideliter comperta erediderint. Certe nullum Delium mai3rem fidem meretur quam quod scripto mandatum est ab oculatis testibus qui consensu unanimi testantur se vidisse quod ipsi de narrant praese tim cum id c infirmatur testimonio ali rum qui rem eandem affirmant , prout ab oculatis testibus acceperunt. Quarto , hane addimus circunstantiam quae nullum omnino dubium relinquit
circa veritatem Christi miraculorum . Nimirum petitur ex natura eorum quae
a Christo gella suisse seribunt Evangelistae , & quae talia sunt ut nemo sanae mentis compos vel leviter suspicari possit ea futile ab Evangelistis conficta . Narrat V. s. S. Matthaeus cap. a. tui Evangelii Uisam a Magis in oriente ins litam quandam stellam qua duce venerunt Jerololymam & Christum Jesum recens natum adorarunt ; his auditis Herodem Regem sutile turbatum , & convocatis Sacerdotum & Scribarum principibus , ab iis pereontatum ubi Christus nasceretur qui quidem Herodes non ita multo post , ne regno spoliaretur suo . misese carnificibus, insantes omnes a bimaru& infla interficiendos jussit . Profecto eiusmodi sunt circunstantiae quibus iliam narrationem induit sacer Historicus, ut nemo sibi persuadere possit eam esse gratis confictam . Non modo enim scribite longinquo venisse Magos & Christum adorasse; . in quo quidem facto aut Disse deceptum Matthaeum, aut voluisse maliciose alios decipere , cogitare pollet quivis incredulus ; sed addit Evangelista
υisos tunc temporis ab universa civitate
illos Reges , in eoiuid adventu iussu
Herodis congregatos sacerdotes , & tandem ab eodem Herode decretum ut Irissantes trucidarentur, quod cum omnium moerore &detestatione executioni dema
datum est , si hoe factum fuit falsum& suppositum , quis in animum sibi unis
quam induxerit, voluisse Matthaeum ibidem , hoc est Ierosolymis scribente ira , urbis civibus talem persuadere sabulam mire confictam & eorum Rigi adeo in- Iuriosam ἐNarrat S. Lucas cap. I. Evangelii visum in templo a S..cerdote Zacharia Ar
se iam qui ei praedinit suturam filii Nativitatem qitem vocaturus esset Ioannem, turbatum ob id pavisse Zachariam, mutumque factum ad eum usque diem quo natus est Filius, quo quidem facto tempore coepit loqui cum omnium admira tione, inquit S. Lucas : Et mirari sunt ouives , apertum est autem 'illico os eius o linpua ovis, o loqtie itur benedicens Deum , Dciks Hi timor super omnes virinas eoi um , m super omuia montana Iudaeae vivulgabavtur omnia verba haec . S autem , tametsi male seriati sit ingenii, hane narrationem fallitatis arguere
potest a fronte haec omnia scribere ausus est S. Lucas, si falsa sunt & me re supposita a Quomodo perDadebit ingenti inminum moltitudini , ab ipsis v sum quod revera non vid rant ὶ ic statue stupendum illud factum contigisse non inter privatos parietes sed in templo , in
persona magni Sacerdotis, quo tem ire officio fungebatur , & coram numerosa populorum multitudine, additque in universa Iudaeae redone divul atam suisse hanc historiam 2 aut ergo quae narrat Lucas vera esse fatencium est , aut mente
captum dixeris Evangelillam , qui tam confidenter putaverit fidem ipsis concili ri posse tametsi salsa essent. Narrat S. Joannis Laetarum a Christo Di mino fuisse luscitatum e mortuis, inaudita certe & incogitabilis suit Eva gelistae audacia, si hocce prodigium Ju- .daeis supponere non dubitavit; nemo quippe tunc remporis erat inter Iudaeos, quiquiia
192쪽
quidem velut imposiorem ubique persequebantur, qui statim &a eii, stupendum hoc iactum de Laetari Resurrecti ine non reclamasset. Tamen haec resurrectio narratur fasti coram plurimis
Iudaeis , in Bethania prope Ierusalem ;qua tu 3r daehus mortuus in sepulchro man- erat L Zarus, aecepta a Christo vita di bio procul eum viciniς & alus Iudaeis ut antea fam diariter conversatus est, ab omisti biis visus est, fingi non 'itest neminem runc temporis , cum videlicet Ioannes
laripsit E. angelium, superstitem suille interris, qui mendacii turpissimi reum conuin ere potuisset Historicum ; quod si mil-pus revera vivebat Christo & Lararo eoa 'viis, hoc factum non immerito salsitatis& suppositi mis arguissent, dicendo se min- qi iam a Patribus tale quidquam audivi L se , quapropter luce meridiana clarius et , in tali facto describendo mentiri non potuissE lanctum Ioannem. Denique multa alia reseruntur ab Evangeli liis prodigia quae talia sunt , &talibus induuntur circunstantiis , ut i m. possibile si fini ere illos Scriptores in iis publicandis suille mendaces , quid enim qu d. scribunt divina Christi 'virtute s ctum , ut quinque virorum rvilia quinque panibus & duobus piscibus satiarentur Nonne μει superstes adhuc erat maior in lorum hominum pars qui Chri ilum prie caic intem in Deserto secuti fuerant , iamendacii argutilant Evangelistas , . si hoc reipsa miraculum' non edidisset Christus ZEt similiter potueruntne in in confidente tamrmare Christum in nuptiis Cana G lilaeae aquam in vinum converti se cum
summa plurimorum astantium admirati
ne, si revera hoc ab eo non est factum Eiusdem generis est quod narrat S. Matthaeus eontigime in ipsa Christi Morte talia enim sunt, ut in illis scribendis nee alios decipere nec ipsi decipi potuerint :A sexta hora, inquit, tenebra facta sunt
super uni bersam terram usiue ad horammuam . Et paulo post , Et ecce vetam
'rempli scissum ess in duas partes a sum- mo usque dearsum , Or terra moltu es , - ρο mirae frissia sunt, θ' monumenta veristri tunt multa coryora Sanciolam qui dormierant, surrexi, ru ιι. Quis cogita erit
his reserendis quae publica seerunt &in oculis omnium versabantur, mentitum fuisse Matthaeum qui tuam de Chrillo historiain edidit & publicavit in ιpsa urbe Ierosolymitanaὶ Igitur fatendum est talem et se majorem Clit ili miraculorum partem , ut supposita & ah Evangeli itis confidia haberi non possint. His adde, Evangelistas, cum stupe ruti haec Chri iti gella tmeris mandarunt, Catanquam vera , certa & non fucata miracula publicaile , tum quia summo ipsim studio . summae curae fuit illa per totam vitam ubique terrarum aliis hominisbus an nunciare ,, ne veritatem in injultitia detinerent; tum quia propter haec eadem
miracula Christumi & ejusdem do trinam secuti sunt relictis omnibus quae pollidebant& usque ad sui languinis effusionem quam lubenti animo perpessi sunt in testimonium veritatis tum denique quia in plerisque illis miraculis decipi ipsi non Potuerunt, . iacta erant lensibilia , ob eorum oculos posita, concipi non poteli Chri itum e
M illos praeitigiis di dolo fuisse usum rligimus enim v. g. illapso super Apollo-los Spiritu sancto, eos illico locutos sui ias e variis linguis ibi nullus error obre- pere potuit, nullae praestigiae, nemo sibi persuadere potest se loqui variis linguis, nisi rem hanc comprobet experientia . Item eum testimur Chri ilum passim sanat se languores, visum c cis , auditum lardis, &mo: illis vitam rei didit se , vid rant ipsi elui modi homines aegrotantes ,
surdos os nὲ Ortuos: aueoque nori potuerunt ipsi deluda a Christo unde sequitur nec poli e nos cum ulla veri specie testimonia tam authentica revocaret in dubium.
Jam vero praefata ea Christi opera miraculosa , indubitatum esse di. inae Mi Lsionis, adeoque veritatis quam Chrili Mnae religio iii esserere conamur , signum& argumcntum , non modo cum Chri
stianas consentiunt Judaei, sed & cuilibet
193쪽
Horationis compoti eonstare debet, quod nimirum tam insolita tam aue stupenda opera cnec naturalibus cuiuscunque agentis creat. viribus, nec malignorum spirituum artibus tribui cum aliqua veri speciem Diunt. Prius quidem, nempe istis naturae humanae viribus elusinodi miracula. p trari non potuisse , aperte colligitur ex eorum magnitudine & singularitate r quis enim difflebitur magnum esse , plane divinum , A super omnem humanae imdustriae vim poclum coecos illuminare , mortuos suscitate & alia id genus operari ὶ. Posterius vero, nempe Chrasti miracula ope daemonum non fuisse edita hoc momento invicte demonstratur quod, Pleraque ex illis eo tendebant ut diaboli
regnum destrueretur puta. uti spiritus nequam ex hominum corporibus expellerentur , unde conficitur Chi illum non eiecisse daemonia in nomine & virtute ipsoriam daemonum i Si Satanas , inquiebat ipse Matth. la. cap. satanam e icit, σῶversus se diuisus es , quomodo ergo Rabit regnum ejus. Adeoque ex admirandis.
illis operibus dikina Christi Missio eerto
Quapropter in hunc tantum finem Christus varia edidit miracula M ut hanc suam lmtionem a Deo acceptam probaret hominibus , ut ipse asseverat multis. in i eis , Matth. II. cap. ut tertiorem faciat. Ioannem Bastillam se esse Messiam quem expectabant Iudaei , hoe allesat Euntes renunciare Ioanni qua atii tis ρο υιῶ- sis , caeci vident, claudi ambulant , D- pro mundantur , surdi studiunt, mortui resurgunt . Quibus verbis signifieatur in lam esse horum mirabilium operum vim, ut nemo prudenter dubitare possi eum virtute divina. instructum & vere a Deo missim qui tam prodigiosa edit miracula. . Item Ioan . Io. cap. LoquM vobis o non creditis opera qua ego faeis in nomine Patris mei , ipsa resimonium perlabent
de me . Et cap. I 4. μα creditis qu aego in Patre o Pater in me es 8 ali quin propter opera ipsa credite . Quod iacm legitur de Apossc lis Marci ultimo, Ilii istem profecti praedicaverinu ubissce
Domino cooperante o sermonem confr- mante sequentibus fgnis . Unde etiam Apostolus ad Hebraeos cap. 2. Constanse Deo segnis portentis variis viris libas. Unde manifeste sequitur ad confirmandam aliquam doctrinam veram non suppetere validius argumentum, quam si ab eo qui se missum a Deo testatur , in hujus veritatis confirmationem variae identidem. edita fuerint miracula.. Susuntur Objectiones.
ADversus recensita Christi miracula
diversae servato quodam ordine proponi possunt. oblectiones . . i. Dici potest stupenda haec faciis non aliam habere autoritatem quam 1cripturarum seu poti quatuor Evangeliorum quae sertassis su postitia sunt & falso quatuor Evangeli. stis tanquam coaetaneis. Scriptoribus adiudicantur . a: objici potest, etsi supposita non essent Evatmelia, nullius tameα momenti esse quae in iis leguntur, quia insolita haee prodigia a se is Christis Dispulis, a nullo autem alio Scriptore reis iuntur. 3. Addi Flest hac in parte dereptos suisse Evangelistas. 4. Si deceptilpa non suere, eos, in , votis habuisse uealios fallerent per ejusm i portenta Christum ejusque victrinam cxtollentes . S. Solent obsieere plane incredibile esse tot
ac tanta miracula. palam & coram omnibus Iudaeis; suis se edita , nec illos tamen omnes statim ad Christi fidem eo versos. 6. aequalia similiter ab aliis facta prodiisse miracula, puta a Mahoniele , Apollonio Thyaneo , &c. qui quidem a Deo missi non sunt. Denique contendunt Christum haec miracula non patrasse vidi vina sed magica aut alia quavis arte Haec sigillatim examinanda iunt iaobiicies x. Certum non est miracula quae Christo tribuuntur , revera ab illo fuisse edita sit certum non sit quatuor Evangelia vere ab Evangelistis suilla co scriptar sed non omnino constat quatuor Evangelia esse genuina Evangelistarum
194쪽
opera , quia nemo nescit tune temporis innumera propem illum alia prodiille in Iucem sub Apostolorum nominibus, quae nemine dissentiente vel a nonnullis r cens ad fidem conversis , vel etiam ab Haereticis quibusdam fuerant fabricata , quomodo alia palsim publicabantur opera, Epitiolae, Actos Apostolorum, &e. Unde nullus sere liber in novo Teii mento extat qui absque contentione a primis Chri istianis suerit acceptus . Pra terquamquod prope nulla est aetas in qua certis Scriptoribus i salso a seripti fuerint libri, ae praesertim eiusmodi historiae, quod nim rum quae insolita sunt ac plane portentosa lubentius adhuc narrantur , di quia in iis quae spectant religionem , creduli sunt homines ad inis star muliercularum. Nego min. & diro pro certis atque indubitatis habenda esse facta historica quae de Chri ilo narrantur in quatuor hodiernis Evangeliis ἔ si uidem ex duplicitantum capite his insolitis .ac stupendis factis denegari posset fides si mimirum quatuor Evangelia lin quibus is denarrRntur , suis Avioribus seu E, angelistis su posititia dicerentur. vii posito. quod sint genuina eorum opera , si cum aliqua veri specie assii mari potest illa suisse ac hristianis interpolata , ut majorem Chi isto eiusque idoctrinae fidem conciliarent .: sed
neutrum omnino propugnari potest. t rimo quidem .dici non potest Evam gelia, quae hodie apud nos extant, non
ine Evangelistarum opera, & ab aliquo
imi store suisse fabricata primis Ecclesiae temporibus ῆ quaero enim quo praecise tempore facta hierat eiusmodi fraus , aucum adhuc in terris iaperstites vivebant Evangelistae , vel post eorum .mortem ἐNon primum. , quia A ipsi Evangelistae dubio pri cui reclamassent palam ac publice profitentes se nunquam tales sab
las de Christo Domino scripsisse . Non secundum, quia & eontra dixissent primi Christiani, qui Apostolis & Evangelistis fuerant familiariter usi , iique dixissent λ.ere de talibus miraculis is nihil un-I D E. 92
quam audivisse, nemo enim nescit quanta fuerit illis temporibus Christianorum aequitas & animi uimplicitas. Diei aliun de non potest quatuor Evangelia scriptati publicata suisse longe post Evangeli starum tempora ; quia de illis yelut de
genuinis Matthaei & aliorum scriptis seria monem habent plurimi Autores qui paulo post Christi Mortem vixere. Evangelium S. Matthaei v. g. citatur a Clemente Ap violorum Discipulo coaetaneo , Barnaba in Epistola quae sub eicis nomine circunfertur, ipsique iam ab omni ssere eruditis adiudicatur , ab Ignatio, P licarpo , Iustino, Irenaeo, Athenagora,&e. quapropter superest ut dicamus Eva gelia vere ab illis Historieia suisse eon-ssiripta.
Deinde si quis omni pudore deposito affirmare audeat spuria & supposita essequatuor Evangelia, num idem dixerit de Actibus Apostolorum , qui sancto Lucae
tribuuntur, aliisque Epitiolis novi Testa-trent M i otuitne quispiam in primo Christianis ni saeculo 'rsuadere Romanis , Corinthiis, Thessalonicensibus, ad ipsos di-rictas & scriptas fuisse Epistolas, de quibus nihil unquam audiverant Z nonne reclamallant illae Ecclesiae adversus illam Christianorum opinionem d centes sibi nunquam datas fuisse tales Epistolas Est
authm Obseruatione dignissimum istos no- . vi Testamenti libros magnam sibi mutuo lucem asseire, nec parum confirmari veritatem vi raculinum , quae describuntur in Evangeliis per ea omnia quae scribunt Apostoli in suis Epistolis , ubi scilicet aut eadem aut similia reseruntur, unde certo colligitur ex Epistolis quae nonni si absu de dici possent suppositae Apostolis, verassim diter elise hii orias, quae leguntur inquatuor Evange iis .
Certe si haec opera habeantur supposititia, iam nihil certi erit apud homines, nulla plane historia reputast itur certa , pari iure dubitabitur, an suos Commentarios Glim scripserit Caesar , an Iliadem Hometrus; negari potirit Moysen esse Pentat chi Λutorem, quicquid in oppositum
195쪽
teneant , immo & negandum erit Christum unquam & Ap attolos extitille. Secundo , cisitari etiam non poteti li-1,ros novi Testamenti, quam is ab Apo- solis revera conscriptos, su sl e postea cor aliptos & interpolatos . Ritio est , quia vel id contigit temporibus Apoli dorum , vel post eorum mortem : sed neutrum
dici potest ; non primum , quia reclamat-stnt illico Apostoli detecta fraude; non secundum , quisquis enim voluisset de industria istos libros mutilare , debuisset ingula prae manibus habere exemplariatum Evangeliorum , tum aliorum noui Testamenti librorum, quod omnino sui cse impossibile, nemo non videt , cum tua singulae Ecclesiae alservarent exemμlaria . Deinde si corrupti fuerunt libri sacri maxime quia pia quadam Chri ilianorum fraude iis inserta sunt insolita haec quae de Christo praedicamur facta ; sed nemo sanae mentis id unquam suspicabitur . si enim ita res se habuit, quaecumque leguntur in Ex .ingeliis, pro falsis & peregrina manu insertis habenda sunt, nulla erit pagina qliae maximx sui parte non stinterpolata , ubique enim & in singulis capitibus quaedam miracula describuntur, his omnino reserta est Christi historia. Denique istius fraudis Christianos non accusabit quisquis bona fide advertet in ipso Christianismi exordio exortas fuisse varias circa plurima fidei Catholicae capita dissensiones , Ecclesiam infestarunt Gnosiici, Ualentiniani, Marcionitae, aliique eiusdem sursuris tam .nes ; emersit Autore Papia Millenariorum fabula , quod
utique lacri contextus veritatem luculenter probat, obstant enim dissensiones quae tum Catholicos & haereticos, tum Catholicos a se invicem dividunt , ne vel minimum interpoletur Scriptura , cum ab ejusmodi perfidia abstineat quivis hecesse sit visitante aduersario. Obiicies : Plane incredibile eli Chri- sum tot ac tanta edidissse miracula permultos annos . palam & coram innumeris popillis , in plateis & civitatibus , va Vos pallim aegrotos sanat se, mortuos su-
seitasse, & alia id genus prodigia hueu L
que inaudita operatum fuisse ἡ & nihil minus tamen id a nullo alio Hiitorico praeter ejus Distipulos & Sectatores h beatur scri prum; profecto tam altum desactis tanti momenti silentium nemini unquam persuaderi poterat quin ea hoc ipso revocet in dubium: igitur verisimile est ista omnia gratis confidia ab Apin stolis ut fidem conciliarent doctrinae quam
ubique per totum orbem annunc labant.
Nego ant. triplici de causa. Primo , quia illius seculi Scriptores rerum Judaitarum videntur penitus ignari, aut saltem de illis parum solliciti; pauca enim vel nihil de illa gwte reserunt, si excipiatur Iosephus, qua nec de Christo tanquam viro per illustri & miraculis
claro mentionem secere , uti postea ostendemus , cum de celebri Iosephi testimonio dii sertationem.edemus . t x qu tras colligitur mirum videri non debere si rem Christianam Christumque ipsum & stupenda eius gella silentio praeterierint Script res prophani, qui tunc temporis degebant: Christi erum iustoria Iudaeam spcctabat.& primis illis temporibus velut una e I daeorum sectis aestimabatur Christiana re. l gio. Unde Christum commentor os Sue tonius , ubi de Cuudio Imperatore , scribit occasione Christi tumultuatos suil se Iudaeos. Secundo, quia Ethnicis & scriptoribus valde periculosum fuisset Christi miracula destrii ere , nam Christianam sectam habebant ut meram stultitiam , vel si qui apud eos certum esse putabant, quod de Christo in Iudaea narrabatur, hoc ipsum litteris mandare nunquam ausa suissent . Vel enim haec miraculosa Christi D inii-ni gesta sincere scripsistent vel non ; si primum , statim omnium invidiam in seipsos concitassent: si secundum, aperti mendacii ex testimoniis At Gliolorum qui coaevi erant Hiii rici, facile fuissent convicti; igitur mirum non eli si de Christo nullus lare inter Hii riccis qui 1quam
Tertio, hoc ars umentum nimis pr
196쪽
iat, nimirum si quid in eo virium esset,
sequeretur , nec Christum unquam nec
eius Discipulos extitisse . An talium est Christum , seu Iesum Mariae Filium vixisse , Ierosolymis in illa aetate quandam
doctrinam novam hominibus annuncia Lse, nomen sibi fecisse, Sectatores Esi Diseipulos h buisse , & eum se diceret a Deo missum & Filium Dei , a Iudaeis suisse
eruci assi xum & morti traditum, quis, inquam, haec omnia dixerit salsa &sup. polita Ea tamen mentio quoque uti de miracula perimunt Historici prophani.
objicies: Nil vetat quominus ὸicatur
deceptos ae delusos suisse Evangelistas , quos nemo nescit homines fuisse rudes, imperitos , quibus fucum facere non erat dissicile , praesertim cum agitur de factis extraordinariis , & miraculis , uti nune se habere erga rusticos & mulierculas quotidiana comprobat experientia Inam v. g. Matthaeus scribit miraculosam
Christi Conceptionem de Spiritu sancto,
δι in eius Nativitate adventum Magorum qui eum in praesepio velut Deum adorarunt, debuit hac in parte alteri talia narranti credere , rem propriis oculis non uidit. Item Marcus & Lucas testes
oeulati non fuere eorum, quae tanquam certa reserunt. Praeterquamquod praefata
miracula non singuli Evangelistae lingula denarrant, quodlibet penes est fidem unius t igitur satis verisimile delusos hae in parte fuisse quatuor Evangelistas. Nego ant. Siquidem, ut supra dixi inprobationibus, ea est natura & conditio
plerorumque Christi miraculorum , quae ὸescribuntur. ab Evangelistis & aliis Ap stolis , ut cῖm se ea ipsa vidisse expresse testantur, fingi non possint hae in parte decepti ; tetrantur v. gr. in seipses ill p um Spiritum sanctum in forma linguarum igneatum. Esto vero quod in hoe quispiam utens praestigiis eos deceperit, addit S. Lucas in Actis Apostoloriim -- gulos illico variis linguis locutos suisse,
quis autem persuadebit alteri quantumvis supponatur rudis, illueratus & credulus,
pcnes eum esse variis linguis loqui , de VII.
revera loriunm, si manifeste eonti irium experiatur nullum callens idioma Reu ra multa Christι miracula re runt, Lucas& Marcus, quorum oculati non fuere t stes, sed aliunde scribunt ea patrata sui Dis palam & in eonspectu omnium, in ipsa urbe Ierosolymitana , designant loca δc
tempus aliasque circumstantias, quis crediderit eos unquam ausos fuisse merus bulas pro eertis hi stori is tam impudenter venditare At vero si unus aut alter ec
Evangelii is supponatur sinis quibusdam ab aliquo Impollore prae.tigiis delusus
num cogitari potest caeteros pariter deceptos eum septuaginta Discipulis , & tant hominum multitudine , qui conspectis i Iis mirae alis ad fidem Christi e versi sunt, quos inter multos suisse litteratos αingenio praedetos dubitari non potest torii etes: Recte diei potest haec omnia Christi miraeula finxisse mendaces Ap ilolos, qui cum a Christo ipse se deceptos
experirentur, videntes eum iactione I -orum morti traditum & non surrexisse, in hoc eonsenserunt inter se antequam per totum orbem d. spergerentur, ut toe
ac tanta prodigia Christo a gerent, vel ne Iudainum omnium invidiam in se eo citarent , vel ut crescentis in dies sectaellatroni & Fautores essent: under ut Omnino argumentum quod ex mirabili Ap stolorum consentione tu reserendis Christi miraculis petitur.
N .g ant. 3c dico plane incredibile ense rudes quosdam & illiteratoe piscatores, quos ante Christi mortem legimus adeo timidos ut Magistrum a satellitibus e plum deseruerint , illi eo tamen & quo tempore suile intelligitur eos fuisse consternatos , & 1 Chri ili fide adversos, consilium fortiter iniisse hunc eundem Christum tanquam Deum , Filium Dei, Meiasiam, Salvatorem ubique gentium praedicare, propr am vitam in hujus veritatis testimonium libere & cum gaudio prosun- dentes . Si post Christi mortem tandem agnoverunt se ab eo fuisse deceptos, &n si supponantur per Spiritus sancti illapsum.1lluminati atque etiam corroborati,
197쪽
uti ferunt Scripturae nostrae quomodo ausi sunt hunc eundem Ieium crucifixum sectari & aliis colendum proponere daeos pri priam gentem, Scribas & Doctores ipf mque totam Synagogam inhu- Inanitatis Sc saevitiae accularet tot tabulas per universas provincias & regna palam
disseminare Denique pro illis fietionibus confirmandis uaria lupplicia & mortem ipsam lubenti animo oppetere 4 quis ilia abiectis piseatoribus affinget
Deinde non videtum quo tandem motiis uo hanc partem amplexi fuerint Apostolii aliique Discipuli, num motivo vindictae in Judaeos qui Christum mox interfeceis rant Mmime gentium, quia videlicet post Christi mortem , si revera certi non fuerunt eum resurrexisse, iudicare debu
runt se a Christo suisse delusos , & deinceps stare a partibus Judae γrum &Synagogae, eundem semper eulium retinentes. An motivo superbiae Sed facile concipere debuerunt certam se notam infamiae incurrere tequendo hominem crucifixum velut latronem & impostorem . Unde nemo sanae mentis compos unquam cogitaverat hac in parte mendaces fuisse Aiapostolos. . ' Objicies t plane ineredibile eli Christum tot ac tanta in conspectu omnium edidisse miracula. & tamen ludo om- res statim visis eiusmodi prodigiis Christi sectam non fuisse amplexos , quis e
nim v. g. ad stupendam quatriduani m 'r- tui resurrectionem non concutitur, non
convertitur, nec tanti prodigii Autorem agnoscit a Deo missum aut Deum ipsum Ubi non abs re erit observare mirum non esse, si olim pharao divinam Mosis mi usionem non agnoverit , tametsi Moyses plurima ediderit miracula , siquidem eius miracula omnia sere fuerunt sermidolosa, fulgura nimirum , pestes , plagae . Sed quae Christo tribuuntur miracula , totidem erant pro hominibus beneficia. alium sanabat , ab alio ejiciebat daemonium , alteri vitam restituebat: unde vix intelli gi potest eo pervicaciae devenisse Iudae ix ut Christum tam beneficum eiusmodi mi.
raculorum Autorem non modo secuti non
fuerint, sed & morti tradiderint. Res'in deo l. salsum esse quod in ista obiectione supponitur, nullos aut saltem nonnisi paucos admodum ad fidem Christi
conversos fuisse Iudaeos: constat enim ex ipss Evangeliis ingentem plerumque pOpulorum multitudinem visis Christi mi ia- eulis illico sui se ad ipsum pertractos , Dan. 2. Cum autem .esset Jerosi, mis in Pascha in iue feso. erediderunt in nomine eius, videntes Igna ejus quae faciebat ..Cap. 7. De turba autem multi crediderunt in eum-dicebant . Constat insuper ex
Actis Apostolorum M. ex historia nascentis Christianismi propter miracula Christi& Apostolorum Gentiles innumeros Chri-ilianam fidem suscepisse , plurimasque iadn ersis ne dicam in singulis .uniuersi Orbis partibus laniatas suisse Ece esas. Certe tam frequens tamque repentina hominum mutatio , qui a Synagoga Iudaeorui'
vel ab ipso Paganismo ad filiam Christi
transierunt , tametsi praecepta tradat na turalibra hominum propensionibus maxime adversa , . in aliam causam relandi nocidebet, quam in stupenda Christi miracula , quae , ut ipse testabatur, in confirmationem divinae suae d0ctrinae i& missionis edebat. . inde meo quidun iudicio male pro sus colligitur supposititia esse Christi miracula, ex 'eci videlicet quod singuli Jv. daei . fidem Christianam uatim non sunt amplexi; tum si a sciunt omnes quantaeum pertinacia avitam religionem retinere solent homines . & quam dissicile fit ab una secta ad aliam transire ; unde si qui Iudaei Chri ili miracii lorum testessuerunt oculati & de eorum veritate ambigere non potuerunt , blasphemare maluerunt & dicere haec prodigia in viro tute daemonum facta quam simpliciter agnoscere Christum vere a Deo missum .
Quibus adde quod variis suppliciis &morti ipsi addicebantur qui Christi fidem suscipiebant; unde mirum non est si Christias a religio tam promte non fuit propu
198쪽
; quin inanis. plane stupendum ac per Mahometem virum fuisse singulari mirabile videtur eamobrem quosdam au- virtute & vitae saniit monia valde cominsos sui se illam palam , & aperte profi- , mendabilem , Sp ritu sancto aularum , teri , quo pati ili num tempore Chri Ilia- cum sug dogmata di lavit A litteris con- ni & in Iudae i & apud Gentiles quibusvis signavit: igitur contumeliis & injuriis . ni iebantur, nee. Respondeo neminem esse sanae mentis non verberibus frequenter & aliis suppli- eompotem , & ab omni praejudicio libe-eiis muctabin tuto rum . qui facile non agnoscat, quam ia-obi cies Ex praesatis Chi isti miracu- te distinint inter se miracula quae de Chrilis nihil colligitur ad asserendam Chri- ilo. reseruntur ab Evangelii lis aliisque sa-stianae religionis veritatem . si ab aliis eris scriptoribus. & ea quae praeiat .s ho- quam a Chri Ilo elu' que Discipulis edita minibus affingi solent; satis erit in e uia fuerint intirdium miraculat sed illud ceris modi homines Vespatianum , Apol. tum est ex Hil oricis. lonium, & Mahometem , & ia eorum
De Uespasiano quidem Imperatore muti - vitam seu vivendi genus. oculos coniicere ita plane miracula resert Tacitus, lib. . imno si paulisper inspiciantur ipsa testi- Ilii loriarum can. 4. prope finem, nimi- monia quae in gratiam illorum adducum rum ab eo ullum fuisse restitutum eui- tur, liquet mani se iste ea non ei se ido eadam cseco, alium vero qui manu aegro- ad fidem iptis conciliandam. Ut autem tabat sanatum . de singulis unum aut alterum verbuin. De Apollonio Thyaneo tanta & tam dicamus , responsionem nostram m it praeclara scribit Philostratus huius vitae bimur lubenter ab illostrissimo Abrinceri. 'Autor, ut eum miraculis peraeque clarum sum. Episeopo Daniele Huetio, qui hoc. dixeris ac Chri lium ipsum, tametsi sup- argumer m de Chrtili miraeulis tra-p3nantur vera & sucata nee suppostitia . ctans , propositam dissicultatem de Veseelse illa piae de Christo reseruntur ab patiano & Apollonio Thyaneo sic solvit. QEvang liliis. Teste Philolirato Apollonii. Ad Uespasianum quod attinet: Miri- mater a Proteo aegyptiorum Deo didi-. 'fica, inquit propositione mona, illa Ves
cit futurum ut ipse ex ea nasceretur. In pasi ni opera ιν ibas ecem euidam vibum Natiuitate Apollonii apparuit sulgur quod ruti truisse , si ' alium metuu agrum fanis-ec o in terram cecidit, iterumque iur- se fertur, a fi Molis AEgyptiorum artibus sum a ivolavit , ω Uirgines auditae sunt videntar profecta inter quos acta reses. antantes: de terra , veni in eoelum . Fama a te erant ιui semia se a Iud eis , t Si fides habeatur huic Scriptori, Apollo- quorum multitudo intens Gai Aia vandria, nisis sutura' novit & saeptilim: praedixit. Josephum sacra Maedam ora labri passi no Ast eum veluti ad hominem praeclarum aciem morisse, quae an Iudaeorum Amisiam&insignem magnus fiebat populorum ex conveniebaut . Cum ergo ma ιgens Je- omni gente concursus . Nullum est mi- sum qui Russas habebatur a piarisque , ' raculorum ginus quod non patraverit , . coteum illici oculis Duto fana Ie - clauissdaemonia ejecit, puellam a morte ad vi- ae debιles morbo I betasse , duos in eum tam excitavit , &e. cui demum etiam , eultum subornrent P quas ιlti manu, hic cum fato functus esset , divini ab infi- o lis eaptus esset. Tabe oculorum notum
'nitis populis exhibiti sunt homi es , ita hune fui fle scribit Tacitus, quibus notum' ut Deus agnosceretur & adoraretur . An Hem sani comitibus recens illuc απuι- De Mahomete multa etiam reseruntur μ' Haud quaquam Gi te , sed ZD ytiis prodigia , si fides adhibeatur eius Secta- rammenti artifeibus qus Libo id ιυῖ μα- toribus, uti fidem apuiu nos faciunt pro Mutur ; Vespasianus primo irridere, Uyer astruenda Christiana religione Christi Di - nari, verbis sunt Taciti, quippe fraudem stipulorum testimonia, aiunt autem insu- , O palpum Ientiens, tandem vocitas adia Ab L L . .
199쪽
osili fortune eonmis, cum dicerent, huic non esse exesam vim luminis O' redituram , s pelleremue obseautia , illi elapsos in pravum artus , s saliaris vis adhibe ιur , pose integrari. Agnostis lector simulatos moνbos quales ilii hunt mendicorum aruscatorum , qui ad movendam miserisor- aram chrorum habitu se se componno . Re
elima Vupresianus falsii morbis falsam
medicinam auhibuit, a. terius ealcata manu, insputatis alteritis oculis . Ergo mιωLiamon es quia addit Tacitus , utrumque sui interfuere , nunc quoque memorant , poliquam nullum manicio pretium . Rem
I ri visam Dios non negamus , Aesam
usit negamus. De Apollianio autem Thyaneo sic di L seru r Philostaιus primum pias centum ηrnis Apollonio recentior, res ab eo gestus munisi ex alieno tW imonia cognitas habuit , cum Chri ii Jesti vitam eoaetanei fere Scr*to res , Actoriam e Usus a imi teso prcii derim . . . deinde pauco aes . nud-.Iis restibus . acta stim prodigia pleraque Apollonio ascripta . Praeterea quis Phil
st ait ipsώ, fidem, resimonia hac prae se
ferentis , praestare vesiιρ Vulgi sermones jactat, solidι δειIices, o inep:ι de rebus
aute centum anuos actis temere disseren
tis ... teses das praterea Philormas D midem p. elutim Apolloniι socium , Maximκm aegiensem er Maragenem . Ad primum quod attinet , quFm parum ips tabericium D fidei mihi tutis liquet e nams planus sui; Apollonias , uti fuisse sequentia probabunt, deceptiarem quo0ue σ-Miloquum fuisse Damidem patandum es,.
qui arcanorum ejus omnium oe mendaci rum suis particeps ... perpauca vero erans
qua in lubrum stium retulerat Maximar, ea nimirum duntaxat qua AEgis Apol&nius egerat. Marageni fidem palam deirabit ipse Philostratus, quina multorum viri actorum ignaro ... Id praeterea Debile inprimis υideturPhilostratus,ut invalescenum
ae miri a virtutis fictitio simulachra. B que ad Chiisti exemplar hane expresse hiem σ pleraque ex Chrisi Iesu --
soria Apollonio accommodavis , ne quid Eilnisi Chrisianis invidere possent ... Nunc existimari potui haud aequiorem ab Hier ese insitutam esse comparationem inter Chriasi J.- Amsiouri Historicos se inter Ch istum ipsam o Apollonium. Petrum o Putilum ait aliosque , a quibus res a Iesagoia memoria proditae punt, mendaee, fuisse illiseratos, O praefigiatores p qtii
vero Apollonii vitam retulerunt in lιtteras , Damjdem , Maximum , Philos tum . υi-νω βιsse eruditos veritatis Iladtofos . Nos e contrario Aristolos vel ob smplieistatem o imperιιιum , remur minus ofed. bere doti fabitatisque suspectos ; Phil
strati viro aliorumque qui in Apollonio celebrando ipse praeiverum. , propter ingenia acumen oe Burinam quam praedicant, δει am esse Iidem . Gusat enim rcides σiκdoctos homines fere candidos esse e dens veraeea O' incallidos ; qui vero doctrina u rerum peritioro extiterint, vas me eos versutiaque prastare. . . Interim si Dis ex me percontetur quid de Apulonio cemfam , vaferrimum eum flicerrimumque suisse masum re pondebo . Vulgo receptam
hane fuse sua atate opinionem ipse fate-ι- Ihubservius inrtiove is, eamque praecipue euellendam sibi proposuit. Hoc ι erimen impegit Euphtates , pro Mago a Domitiano captus in carcerem detrustis es . Magιs ipse Ea sinis noxia o -- hae Magiae studiogis sapientiae laudem tritait . Brachmanes quos praefigiatores agnoscit Philostratus , deos ac magiseros suos, sapientes, ac beatos Apollinitis numcupat, &e. ex quibus alitique bene multis , quae quidem omittimus, ne in immensum crescat ista responsio , perspicuum maxime est frustra ob; iei ab adversariis
Apollo Mi gesta ad elevandam Christi mi
Denique nullius omnino momenti est)uod dicitur de Mahomete - qui sectam uam miraεulis confirmare ne quidem tentavit nec tentare ausus est suae videlice h
200쪽
tenuitatis Mimpotentiae conscius, quan- quain nonnulla ipsi assingantur ab eius Discipulis Fautoribus , piaeterquamquod nemo nescit iri Alcorano, qui genuinam h Iahona et is d .ctrin. m exhi fit, planu nihil aliud ei antineti quam dcliramenta , fabulas , & ineptias, quam innumeras in Deum &Christum impietates & putidas in Christianos calumnias ; horum Om-n urn, quae num ro infinita sunt in nofando illo opere , specimen erit quod scribit M ,homeres se uirum esse divinum , Prophetam , & a Spiritu sancto insulitatum quandoque se in coethim suisse elevatum & locutum fuisse cum Deo. Item de Deo simpliciter alI: at eum non posse habere filium, quoniam uxorem non habet Chri itianos erroris insa. ulat quasi tres adorent Deos. Ait Iudaeos non recidisse Christum sed quemdam alium eius smi Iem , aliarit Angelos igne suisse creatos, Amortuos, & tandem resurrecturos. Mirum quantas congerit fabulas , de Adam , Eva , Belaebuit, , de Moy e , Davide , Sa lomone variisque Prophetii huc usque ina ditis . ltim quot&quanta deliramenta , de conrugiis, uxorum multiplicitate , de partu , de Faradiso & beata vita post obitum . Scilicet pleraque haec omnia, quo niam ab omni ratione aliena legem ipsam naturalem & sensum communem laedunt.. manifeste ostendunt vaserrimum suilla Ma. hometem qui nec a Deo millus nee divina virtute instructus praesumi potest, unde merito colligitur suppostῖtia & plane fabulosa esse miracula quae ipsi a nonnullis
Instabis: Christius ipse supponit mira.cula fieti posse a pheudoprophetis , se enim loquitur Mati. 24. Tune se quis vobis dixerit , Ecce hic es Chrsus aut illis , mi-ιire credere. Suigent enim Pseudochri ii Pseudoprophetae , σ dabunt 'vir magnam prodigia, ita ut im errorem anducantae r
' fleat Apostolus et . ad Thessalonicenses 2. cap. his verbis , Et tune revelabitur ille iniquus quem Dominus Iesus mi eiet
spiritu ώris sui , er defruet illuseratione
IDE. . 197 adtrarus fui eum, enus est adventην se eundiam verationem satanae tu omui viris tute Iignis , O proditiis mendacibus . Non est igitur tam firmum tam Τue Ualidum hoc argumentum ad aiserendam 'Christi missionem , quod ex e us mira culis ducitur, quandoquidem &sua edere potant Pseudoprophetae , & quaedam etiam faciet Antichristus in ultima reru ri
Reis eo sensiun illorum Scripturae
verborum non esse, nequaquam miraculis in negotio religionis esse innitendum , ut enim supra offendimus , no n semclproseisus est ipse Christus se ad divinam
tuam missionem confirmandam multa se-eisse signa . Verum his Scripturae locis duntaxat monentur fideles , non omnia promticue prodisia ex aeque probanda e Die velut certa divinae missionis indicia,
quod nimirum nonnulla, ut non dissit mur , signa , totidem sunt mendacia &in virtute Satanae facta. Idcirco autem ex miraeulis Christi validum eruitur pro nostrae religionis veritate argumentum, quia ejusmodi sunt miracula , quae vel incantationibus, vel humana quadam industria , vel denique daemonum arte fabricantur , ut si attentius considerentur in omnibus suis circunctantiis , nullo negotio in inlligatur ea non esse edita Dei iussu ti autoritate , uti clarius patebit ex sequenti responsione .
Obiici est Nil vetat quominus dicatur christum non virtute divina sed magica velut quemdam praestigiatorem sua edidisse se miracula , siquidem potest Deus v mfaciendorum miraculorum concedere daemonibus vel pravis hominibus, nonnulli enim dicent in die iudicii, Domine non-ns in nomine tuo daemonia ejecimas σι.
vel denique Magis ope daemonum utent,ra, cuius rei exemplum insigne praebet Historia saera , nam legimus in Ex doc p. 7. multa miracula patrata fuisse a Magis Pharaonis, vel etiam eadem 'uae Moyses secerat eoram Pharaone, ut divi
nae suae missionix veritatem corroboraret .
Ea quo facile intelligitur tutum non ella Diqitigod by Corale