장음표시 사용
201쪽
ad stabiliendam Christianae Religionis veritatem hoc argumenti genus quod ex miraeulis Christi ducitur . Respondeo dulsum noncsse , quin Deus interdum possit, si ita ipsi visum suetit, vel daemonibus vel pravis hominibus vim
faciendorum miraculorum concedere, miracula enim censentur quaecunquς oper3 ardua & inusitata quae omnem facultatem creatam stiperant Verum luc non impedit quominus miracula quae patravit Christus D, minus, certa dicantur divinae missionis indicia . nimirum attendatur ad naturam illorum de ad modum & circunstantias in quibus operabatur . Certe cog rari non potest Christum eiecisse daemonia in virtu: e ipsius satanae , alioquin Belzebuth seipsum destruxisset , Si Ialitas, ut observat ipse Christus Matth. cap. I 2. satanam uicit , adversus se dissus es , Quomodo ergo sabit regnum ejus P Dcm-ce patet ex Scripturis, uti iam diximus, Christum Jesum ea si dum miracula fici se , quibus aliquo beneficio cumulabat homines, ambigit autem sanctus Augustinus in Plat. 78. ncc immerito, an per daemones Deus quaedam secerit miracula quibus homines aliquo beneficio immediate alliceret, additque se in sacris Scripturis id nunquam legisse . Tertio non unum aut alterum sed inn iniera Christus edi sit miracula in confirmationem sanctissimae se doctrinae, quod nec daemonibus nec pia vis hominibus competere potest. Denique quod spectat miracula a Magis Pharaonis in aegypto edita ex ipsa Scriptura abunde manifestatur quantum discrimen suerit inter miracula Moysis Malla quae a Magis fieri uisa sunt: testatur enim Historicus sacer Magos nonnis per incantationes &quaedam arcana operatos: δε- μυιt autem Pharao sapientes oe malif-m , fecerunt viam ipsi per incantationes AEgntiacas, o amana quaedam simialiter .. Quod forsitan permisit Deus ut in
duraretur cor Pharaonis .. Altera circun
stantia est , quod virga Aaron devoravit virgas Magorum Pharaonis , proiecerunt
que singuli virras suas . quae versa sunt in
dracones , seu devoinrva virga Aaron vii gas rerum . Quibus accedit, quod Magi tuam tandem agnoverunt impotentiam , cap. 8. Feceruntque similiter malefiet imcantatio ibus suis , ut educerem Sciniphes , ' non potuerunt . Et dixerunt malinei
ad Pharaonem , digitus Dei es his. Quia
nimirum voluit De s ut sua semper vigelset in miraculis Moy IJs ad ejus Missi
nem stabiliendam , nec per opera Magorum quicquam obscuraretur , quatenus apnoscunt , & experiunti r summam Dei virtutem residere in Moyse 'objicies t Recte dici potest miracula
quae Christo tributimur, naturali virtute& humana quadam industria patrata sui LL, contingit enim non semel ut hamines sngulari arte praediti, vel etiam aliis su cum iaciendo, eiusmodi opera tametsi ab mirabilia quandoque sellarint: unde nullum est ar .nentum quod petitur ex Christi miraculis, ut inde conficiantur Christum nonnisi divina virtute operatum. Nego aiat. Siquidem creatae culi unque virtuti & industriae tribui non posse illa miracula , manifeste convincit illorum magnitudo : quis enim in animum sibi unquam induxerit arte humana fert pcsse, ut coecis a nativitate uisus rc stiluatur , daemonia e corporibus energumen rum eiiciantur, mortui resurgant, atqueis .se cui tam singularis industria tribuitur , sibi eruci affixo & vere mortuo
vitam rcddat Haec certe de ovibus nullum extat in quacunque Historia sacra vel prophana exemplum, nemini unquam vel mulierculae persuaderi poterunt. Unde sermonem coeci nati dicentis similianuspiam suis se edita , nec ab alio edi posse qui non sit Dei cultor & divina uirtute corroboratus his verbis: Scimus autem quia peccatores Deus non audιιiseds quis Dei cultor ψ o voluntatem eius
facit , hune exaudis . :A facAlo non es audirum , quia quis aperuit oculos corcinati . . Nis esset hic a Deo non poterat facere qui uam , Christus Di mini s exinpresse approbavit Ioan. 9. cap. Et ipse cap. 3. eiusdem Evangelii f/enter affir
202쪽
mat a nemine unquam talia fuisse iactat Si opera nou fecisem , inquit, in eis qua
nemo alius fecit, peccatum non haberent. Ciijusmodi est quod asserit Matth. II. eap. Euntes renunciate Ioanni quae audis s iidistis, caci vident , elaud; ambulant, leprosi mundantur , surdi audiunt , mortui resurgunt , pauperes evangelietantur . quasi dixisset tam mirabilia esse eiusmodi opera, ut nemo prudens dubitare possit, quin eorum Autor sit divina virtute in i ructus , adei que veram ac plane divinam esse doctrinam quam talibus fgnta
Deinde hona fide nem nem iudieare posse per humanam indultriam patrata fuisse hristi miracula , ex ipso modo quo Christus operabatur , certo colligitur: scilicet nullius rei, quae vi sua nativa tam stupendos effectus producere pos set, adminiculo utebatur, sed solo verbo& imperio , vel fusa in Deum Patrem prece , idque fiebat coram astantium multitudine nihil occultando. Expenditur momentum quod ducitur ex
Testimonio Iosephi Judaei de , Christo. TEstimonium de quo proponit ut quaeis
stio, his conceptum est vcrbis, lib. x8. Antiquitatum Iudaicarum cap. 4. Fuit autem hoc tempore Iesus vir Dpiens , stamen virum illum oportet dicere r erat
enim misabilium operum Ell.ctor , Magister hominum qui vera iiDenter amplectuntur. Et plurimos quidem ex Iudaeis, plurimos etiam ex gentibus ad se perti mxit . Hic erat Christus, cumque eum a primoribus gentis suae accUatum Pilatus ad crucem damnasset, ab eo diligenHo nouabstiterunt, qui primum eo erant. Nam post tertium agem redivivus ipsis apparuit , eum divini vates 'haec alsaque multa admiranda de eo prὰdixisse l. Neque ad hunc diem defecit de minatum 'ab eo
Si praeclarum hoe 76sephi Iudaei 'de Christo tellimonium revera hujus Auto-I D 'E. 299xis genuinum est opus, dubio procul iureae merito profertur a Christianis tanquam insigne argumentum, quod summam Christi dignitatem & excellentiam, adeoque Christianae Religionis veritatem demonstrat . Siquidem testatur Iosephus Iesum Christum fuisse virum sapientem & mirabilium operum effictorem , qui multos& Iudaeos & Gentiles ad se pertraxit ;Magi iter fuit hominum qui libenter veritatem amplectuntur ; qui a Judaeis morti traditus post tertium diem vitam sibi restituit ; de quo demum preclara m. ita 'praedixerunt antiqui Prophetae, quod quidem testimonium eo validius merito ce
setur, quod a Iudaeo seu homine Christiani nominis inimico profectum est . t . Quapropter hoc nobis nunc examinandum incumbit, utriam loeus, iste huic Scriptori sit adiudicandus, uti communiter cen
sent plerique omnis Critiei, vel spuriussit &assutus, uti his postremis tempsit
biis nonnulli existimarunt , quos anter
eminuit potissimum Tanaquillus Faber in .secta Calviniana Scriptor non infimae notae & qui super hoc Josephi testimonio i ut illud oppugnaret, Dissertationem edidit; in hane opinionem sit
Praefatum de Christo Iosephi testim nium lion est ipsi suppositum , sed iure ac verisimiliter creditur leti timus illius scelus 'probatur quia locu ille secundum
tutioris criticae regulas habet omnes veri ae legitimi instrumenti notas. I. enim te itur in omnibus & singulis Iosephi codicibus seu calamo scriptis ni seu typis exarati quod unum suificiat ad evincendam hujus scriptionis ve
2. Quia descriptum illud habemus in
operibus veterum tanquam legitimum I .sephi opus. Reseri illud int rum & nullo tantius omissis vocabulo Eusebius Hist. Eccle sati. cap. r. ut ostendat fidem non else denegandam Apollolis, cum de Chri-
203쪽
sto mirabilia praedicant , quan uidem cum illis consentiunt prolibani Scriptores, in quorum numero est Iosephus Iudaeus, Hise igitur , inquit Eusebius prolato hoc nostro J lephi testimonio , eum Scriptor, lis ex Hebraeis oriundus cti Joanaee Baptista ρο de Ser tore nostro in libris Dis
commemoraverit, quod iam fugium relinquitur his qui adυersus eas acta 1llaeonfinxerunt quominus impudentissimi eda
Quod si quis emitare audeat Eusebium pia quadam fraude tale monumentum ingratiam Christianorum supposuisse Iosepho, respondebimus cum doctissimo Ualesio in notis ad praefatum locum : Cui bono id Eusebius con gere voluisset y Anex tesimonio Iose i pendebat Ditiivitas Chrihi ρ Annon Eusebii aeta e lιbii Antia atratum Josephi in Omnibus Biblisthoeir
idebantur ρ sibus prolatis facile fuisset
Eusebii fraudem conυincere. Item S. Hieronymus condem refert I
sephi locvm in Catalogo Seriptorumclesiasticorum ubi de Iosepho: Hie, inquit, in decimo Octam Auliquitatum li., manifes me constetur, propur magnitMdinem signorum , Chrisum a Pharia Dis interfestum, σ Ioannem Baptissam vere Prophetam fuisse, o propter iste fectionem Iacobi Amstoli dirutam Ieros b/mam . Scripstet aruiem de Domino iahunc modum, eodem tempore me.
Et Soetomenus lib. r. Hi L Ecclesast. cap. I. inter eos qui stupenda ac di .ina Christi gesta litteris demandarunt, reponit Iosephum de quo sic loquitur : Seucr Iosephtis Matth/a Dius, Iacerdos, vir
eum apud Jaedos , tum apud Romanos celeberrιmus veritatis de Cbriso testis Glocupletissmus , eum enim hominem ρυidem a ellare, utpote mirabilium operum
eo talem cre. Ubi de verbo ad verbum insignem Iosephi locum exscribit. Quod ipsum alii postea praestiterunt Scriptores Uarissimi Isidorus pelusiota lib. 4. Eti-ilotarum Epist. dirue Nicephorus Calli- Ilus lib. i. Hist. Eccles. cap. Theodorus Methochi: a lib. singulari Hist. Gm.
pag. 62. Sc 76. Et postea ex recenti ribus Trithemius, Earonius , Bellarminus, & illustrissimus Huetius propositi ne tertia ; adeo ut fateatur ipse Faberneminem iam dubitare quin istud moti mentum legitimus sit Iosephi foetus. Seeundo & id maxime suadet ratio , quae quidem haberi merito non potest
levis coniectura, uti contendunt nonnulli. Scilicet nemo sibi sacile persuadere poterit Iosephum in ea Historia, in qua res Iudaeorum accurate describit, de Christo nihil locutum, cujus tamen occasione magni excitati sunt tumultus in populo & in ipsa urbe Ierosolymitana inter scribas oc t harisae .s , qui al:am a lege Moysis piaedicavit doctrinam, multos sibi ascivit discipulos, novam condidit sectam , ac demum Ierosolymis cruci affixus est &morti traditus velut destructor templi & Caesaris inimicus: potuitne Iosephus haec omnia silentio perimere rnonne contra stupendum videtur hunc scriptorem in rebus Iudaeorum recensendis diligentem , tam pauca de Christo seripsssei Altera ratio quae & potior mihi videtur, ex eo ducitur quod idem Iosephus in alio loco sic loquitur ut inde perspi- .eue declaretur ipsius esse hoc monume tum , de quo presens habetur quaestio ;nam lib. dio. Antiquit. Judaicarum cap. 8. hate scribit de Iam r Et statue,une eum coram Albino praeside fratrem Iem qui dieitur Christus , Iacobum nomine . Duo eolliguntur ex istis Ioseph I verbis: primum est hune Scriptorem eodem mmdo & eodem nomine designasse Iesum intestimonio de quo disputatur, ae in isto libri vigesimi, nimirum qui dicitkr Christus, quod aperte ostendit utrumque t eum vere Iosepho adiudicari. Alterum est , plane incredibile esse Iosephum digne , &cum la j de locutum suisse de Iacobo, quem Discipulum Iesu Christi apprime noverat, nee ullam tamen mentionem fecisse
de ipse Iesu, qui m prosecto dc nobiliorem sciebat δι notiorem Iacobo ; nobilim rem quoniam eυm appellat Messiam, n tiorem
204쪽
Horem vero, quandoquidem Iaeotaim designat quatenus fiatrem Iesu, ab omnibus scilicet cogniti. objicies: Hoc nolirum testimonium I sephi textui suisse affutum peregrina maianu luce meridiana clarius est, si ad ipsius. sermonis seriem attendatur ; quod enim de Christo narratur, cum iis quae antecedunt & quae sequuntur , nequaquam cohaeret sed narrationem Historici interrumpit. Igitur. Nego ant. Siquidem quod de Christo compendiose scribere voluit Iosephus , hoe ipsum narravit quo loco id praeliare debuit, nimirum ubi agit de Pilato sub quo crucifixus fuerat Christus , & ubi recenset quo excitatae tunc sterint sediti nes . Unde postulabat ordo temporum , ut vitam, gesta & miracula Christi ibidem commemoraret Iosephus: sciunt enim omnes etiam occasione Christi Domini quosdam factos fuisse motus Ierosolymis inter Iudae . Neque vero audiendi sunt nonnulli qui ut spurium esse hum locum demonstrent , argumentum petunt a compar tione istili, quasi hoc testimonium a I sephi stilo omnino abhorreat . Sed quis certo id affirmaverit, quo sundamento Cum , ut aiunt multi Critici emuncta naris , in illa de Christo narratione nihil sit Iosephi. ingenio , nihil ejus seribendi ea ractere indignum : quia potius ex hoc momento praefatum locum Iosepho adjunicat Huetius , quod coulentit, Inquit , ora iovis filum dictionis eο-ur , talis nimirum , qualιs heuenistarum
esse stet . Objicit Tanaquillus Faber incredibile omnino esse Iosephum inter Iudaeos clarissimum Scriptorem , hute suae genti &Pharisaeorum sectae adi licitissimum, tot ac tanta ae tam insignia de Christo scripsi Dis, odium enim & in .idiam . totius genistis Iudaiis dubio procul in se concitasset. Respondeo in brevi hae narratione de Christo Hii oriei solum personam egisse Josephum , cum ait Iesum. fulisse virum sapientem , misabilium operum efflicta- .a Tom. VII.
IDE. - , qui multos ex gentibus & Iud laad se pertraxit , & alia id genus quae
eontinentur in alto monumento , verisi-meuatem illis
de Chrsto non scribere; si enim existimasset revera Christum fuisse Messiam a Prophetis
praedictum qui tanta ediderat miracula &m t tertium mortis suae diem redivivus apraruerat, haud dubie ad Christianorum. scestam transiisset lubenti animo. Qua proin pter haec omnia de Iesu narrat Iosephus iuxta communem rumorem, uti facile eo ligitur ex ipsis verbis accurate perpenss. Unde etiam S. Hieronymus volens hunc olephi locum polleritati mandare , uti mandavit in Catalogo Scriptorum Ecclesiasticorum supra laudato , & videns in animo non habuisse Iosephum , revera Christum esse Messiam , tametsi his verbis suerit usus, his erat Chrisus, ουτος ουν χρι eos data tametis opera vertit , his dicebam, Christus, laoc est eredehatur a multis & dicebatur vulgo , Messas seu
Christus. Cui quidem observationi nihil officit, quod S. Matthaeus qui procul dubio Iesum fuisse Messiam existimabat ,
non aliter tamen loquatur cap. I. su
Evangelii, de qua Maria natus est Iesusquι dicitur Christus . Quod utique apud hunc Evangelitiam idem eli ae qui es
Chrisus,. Nil vetat enim quominus diaeatur Matthaeum & Iosephum in voce non in fide consentire. Atque mentem Iosephi non fuisse I sum revera esse hunc Christum quem Iudaei expectabant, quem tamen nuncupat Chri ilum, quod vulgata appellatione sic nominabatur, constat ex eo quod & alii
Iudaei Ieiu inimici , & Gentiles apud
quos nonnisi fama innotuerat, non ali nomine utuntur quam Christi , Matth. 27. dicit Pilatust Quem vultis dimittam vobis, Barrabam an Iesum, cui dieitαν
Chripus ' Et paulo post : Quid igitvir faciam de Iesu qui dieitur Christis' Deis hine Suetonius in Claudio, Iudaeos in uia Dre Christi si e tumultuantes Romaevtitit. Et Tacitus Annal. lib. II. cap. 4 . Auctor nominis ejus Christis qui Tι- C e Deris
205쪽
sium Pilatum sudiplicio asses tas erat. Et similiter eum Pilatus scripsit per modum tituli in Cruce Christi Iesus Nazaremus, Rex Judaeorum , subaudi 't , a se ipso dictus, nec putabat Christum Dominum esse Regem Iudaeorum. Ex quibus sequitur nec credidisse Iosephum reipsa Iesum aesse Christum eeu Messiam, quamvis sub isto nomine illum designaverit. Obiicit postea Faber , idcimo hoc te. stimonium non esse Iosepho tribuendum , quod si de Christo scriptisset, longe plura ac maiora de eo praedicasset , ad a sendam scilicet illius existimationem quem dicebat Messiam , erat enim latissimus de eo dicendi eampus ; debuisset dicere quis esset Christus, quae eius vita , quae miracula, quae doctrina, praesertim cum hoc opus scripserit Iosephus in gratiam
Graecorum quibus cognitus satis non erat Christus, ut patet ex ipsius praefatione.
Addit Faber frigidum omnino & ingi rium esse istud testimonium prae iis quae idem Iosephus de Ioanne Baptista scripsit. Respondeo I. nsn ita jejune de Iesu
Salvatore nostro locutum esse Iosephum in isto insigni testimonio, cum enim dixisset Jesum esse virum sapientem , fuit autem fise tempore Iesus vir sapiens, su die illieo , s tamen virum illum oportet dicere, quasi innuat hune Iesum potiori iure appellandum esse Deum quam hominem , videlicet propter mitabilia o raquae fecit, erat en , inquit, mirabilium operam essector. Quid vero illustrius quam
quod addit Iosephus Iesum fuisse eorum
qui veritatem amant Magistrum, pluri. mos cum ex Iudaeis tum ex gentibus ad se: pertraxisse, a divinis vatibus suisse pri di tum, & tandem a Pilato morti daminnatum & traditum post tertium diem a mortuis suscitatum. Certe nihili filetem dum esse adversariorum criticen , ex eo merito colligitur , quod sibi manifeste contra dicunt viam plane contrariam ineuntes, cum hunc locum Jqsepho abiudicant ; modo enim a glieh nt ex eo quod in eo nimiis praeconiis extollitur I sus, nunc disputant ex eo quod non latis multa , ut decebat, reseruntur ; quae tades habebitur ejusmodi Criticis Respondeo a. cum nonnullis nostraesententiae asserioribus ideo Iosephum com-Mndiose dc quasi cursim & obiter de Iesu locutum, quia noluit economiae gratia & Iudaeos & Gentiles otandere, I daeos quidem qui Christum velut latroisnem ti blasphemum cruci inxerant, Ge tiles autem quos Christo eiusque doctrianae noverat infensissimos , quapropter ruit penitus taee argumentandi ratio.
Objieies': Uerisimile non est tam inissime testimonium extitisse in Historia Iosephi, quae prae manibus omnium habebatur , nee de eo tamen mentionem tillam fecisse veteres Christianae religionis Apologistas, quanquam praeclaro hoc in numento causam suam mirum in modum confirmassent, noci Iustinum, non Te tullianum, non AthenNoram. non A
nobium , non Lactantium , Minutium Felicem, aliosque hene multos Christianae rei desensores acerrimos . Quin & de isto Iose i testimonio altum est silentium in Photio , qui tamen in sua Bibliotheca accuratum dedit summarium & critiem omnium Iosephi operum. Neque vero est quod dieatur illas omnes Scriptores idcirco hunc Iosephi locum silentio praeteriisse, quod non extabat in antiquis exemplaribus quibus tunc temisporis usi sunt. Siquidem haec responsio videtur augere dissicultatem, quatenus indiacio est certissimo, vel illud testimonium nunquam fuisse a Iosepho seriptum &quadam Christianorum fraude insertum iis codicibus quos legerunt Eusebius &S. Hieronymus, vel antiquiores illos Patres Iustinam, Athenagoram, Tertullianum , Origenem illud pro salso de spurio habuisse .
Huic argumento, quod petitur e1 antiquiorum Patrum siletitio, respondet ilia
lustrissimus Hoetius, id relandendum esse in dolum & perfidiam Iudaeorum qui hoc de Iesu Christo Iosephi testimonium ex illius.libris extriverant, quam quidem conjecturam confirmat eminentissimi
206쪽
innalis Baronii autoritate, qui ad annum Christi 34. eap. arct relato hoc Iosephi Deo se sserit: - Iosephi, e us t sim-- - rvetuso Judorum radice,
in gais erus Histiria e graeo in his Acum trainslata , amiquitus scri a sunt , - his Roma requireretur a perfidorum pudentiam Z abrasum inventum est, oleo ut naelis sis excusandum scelus miser erri defensis , cum membrana ipsa id
exclama me uideretur . Quam Batonii adversus Iudaeos expostulationem nemo inquus salsitatis arguet quoniam eodex i te adhue hodie extat iti Bibliotheca Ua
Respondent alii ex eiusmodi argume tis negativis nihil omnino e fiet , albter quae certissima &constantissima sunt, hae ratione in dubium remeari possent. me deIesia testimonium silent Iustinus, Tertullianus M. Sed illud ipsum tam iniam genuinum Iosephi opus re&runt Lsebius, Hieronymus, Metomenus aliu. elarissunt Historiae Ecclesiasticae Tra'
ciatores, quibus maxime concordant quo
quot in orbe universo extant Iosephi exemplaria. Deinde quod iste loeus non adducatur in probationem religionis Christianae ab illis antiquioribus Apol istis, mirum nemini debet esse, quia videlicet inti sine landamento iudicabant hoe Iosephi testimonium plane nullius essem deris , seu contra Iudaeos seu contra Ge tiles institueretur disputatio. Contra I daeos quidem, qui teste Iustino Martyre in Dialogo contra Triphonem , palam profitebantur se inter disputandum cum Christianis eas solum recipere autoritates , quae depromebantur ex prophetarum oraculis . Quapropter inutile fuisset Iustino& Tertulliano , cum pro alsereno a relisionis mitrae veritate impugnant Iudaeos, an medium proferre hanc Iosephi aut ritatem . Tum 'veto nee alii Apologillae, i Arnobius , Athenagoras , Minutius Fe- . lix , eodem loco uti debuerunt adversus Gentiles; nemo enim nescit semper eos
Iudaicas Historias pro false & meris sis talis habuisse ..I DE. 2 34 Quod spectit photium , non eodem modo explicare possumus ejus silentium; is enim summae doctrinae &perspicacit iis dubio procul non ignoravit, hunc Iosephi locum reperiri in scriptis Eusebii& S. Hieronymi. Quare igitur tam nobilis de Iesu testimonii nullam iniieit mentionemὶ Ratio in promptu est, quia nonnisi compendiosum, imperfectum, &maxime decurtatum istius Historiae Iosephi summarium dedit Photius e Si IU phi restimonium de Christo Iesu , limith uetius, idaeirco a iterinum ese ereditur , quod a notis praetermissum sit , adesterint qaoque habeantur quatuordecim pri res libri Areb logia a rhotio itidem '
remis, o postea de Iosephi Archiduis
iam ante egerat Photius themase 76. Meius inditum ae finem designasse contem rus , in religata is Iosepho tantum ipso disseruit, propterea ne dicamuε sun it tiam esse omam Archologiam Iosephi prater inem O laitium P Instabis : Non modo ex silentio otio his & Photii, sed ex eorum verbis intertur, supposititium esse Iosephi locum, de Origene quidem id constat, quia duobus in locis scribit , non eam fuisse probatam a Iosepha sententiam , quae Iesum statuit Christum esse. Primus locu h betur tom. a. in Matth. ubi haec scribit: In tantum in popias refuim his Iacobus propter isseitiam , ut I .hus , qui vi simi libris descripsit antiquitatam Iudaia
eam , dum isti causam ad iacere , quare Iudaeorum populus tam acerba passu D , ut etiam templum subverteretur, dixerit
per Dei vindictam hae illa H enisse oba qua in Ia tam fratrem Iesu qui diacebatur Christus , ausi fuerant. Quodque mirum est , cum non prρbaria hane semrenetiam , Iesum nostrum fuisse Chrisum, nihilo feeius Iacobo tam magnifcum imsitia testimoniam prabet. Alter i. eus legitur ia lib. r. contra Celsum his verbis r Qui utique Ioseρhus . etsi minus Iesum ut Christum erediderit ,
causam tamen conquirens Ierosiobmitani. citi, o cur esset temptam deletam ,
207쪽
eum illud esset dicturus eo piratisnem otiam Iudaicus populus adversus Iesum Ie esset , fuisse Mummuranium causam , er quia Christum per Prophetas iampriadem denunciatum sustulerit , ipse veror quam invitus haut quaquam Ante a vero aberrans, eo inquit hie accidisse Iudaeis . ut Iacobus iustus ille vindicaretur,
qui Iesu oe frater esset . qui dictus est Christis. Profecto si origenes uidisset in seriptis Iosephi hoe in si ne de Iesu testimonium, non dixisset Iosephum hane reiecisse sententiam quae astruit Iesum e se Christum , seu Messiam , quandoquidem lin hoc eodem testimonio expressis
verbis habetur Iesum esse Christum , qui .s Chrisus.
Item arsumentum prope simile petἱ-tur ex Photio; is enim e u. 48: scribit, deirco dubitatum olim fuisse, an quidam
liber de universo . ..ei οὐ πω me , esset
Iosephi , quod in hoc libro praeclara d,
euntur de Christo Domino, eiusque inese sabili generatione aeterna, ubi etiam declarat Photius librum illum non esse I sephi , sed , ut nuper acceperat, Cati Romani presbyteri. Respqndeo, ex istis o Istenis & Ph tii verbis nihil omnino inferri posse. Ο- rigenes quidem in neutro loco significat, Josephiam nunquam scripsisse, Iesum n strum dictum suisse Christum, sed ait solummodo Iosepho probatam non fuisse
sententiam quae astruit Iesum nostrum e se Christum. Unde non recte eolligitur loeum , de quo habetur qii aestio, non esse Iosephi, quia illius Autor seribit quidem Jesum esse Christum , hoe est, ut supra exposui miis. qui dicebatur , qui appellari solebat Christus, sed non ideo probat sentetulam, quae asserit Iesum fuisse Messiam ; quapropter haec scribere potuit in utroque loeo Origenes , tametsi existimarerit Josenlium huius praeclari de Iesu testim nii Autorem eme . Quod spectat Photium, diei mus nihil similiter inferri ex eius testimonio seribentis librum de universo; ideo reput
tum olim non fuisse Iosephi opus, quia
in eo rectissime deseribitur aeterna Iesu Christi generatio, quae procul dubio fides fuit Iosephi Iudaicae religionis defensoris
acerrimi. Fatemur Iosephum , uti & alios Iudam, recte non sensisse de aserna Ue hi peneratione, nec sperasse futurum, ut Messias quem expectabant , soret verusin. natura Deus, unde hic liber de an verso negabatur esse Iosephi Iudaei, ex eo praecise qnod in illo retatis me deserib batur Christi generatio aeterna . Sed in hoc Mibili testimonio de Iesu, quod Iosepho vindieamus , aeterna Verbi divini generatio nequaquam agnoscitur , ut ex ejus lectione manifestum est. Expenditur Momentum quod peritur ex Carminibus Sibyllaram. ANtequam expendamus, num ex car minibus Sibyllarum , quae hodie prae
manibus omnium habentur , tutum erui possit argumentum ad astruendam Christianae religionis veritatem , non abs re
erit nonnulla praeloqui de illarum , ut aiunt, fatidiearum & Prophetissartim o tu, & conditione, tum & de illis ipsis carminibus , de quibus praesens habetur
Sibyllarum nomen , conditionem & n mernm describit eleganter silo more L mntius lib. I. cap. 6. his verbis e M. Ramm, quo nemo unquam doctior , ne apud Graecor quidem , nedMm apud Latinos, in libris rerum divinarum quos ad C. Caesarem Pontificem maximam scr/psit. cum de quindecim viris se heretur, Lbellinnos libros ait non salse unius Sibuae, I ἀπ- pellari amo nomine Sibilinos, quod omnes feminae vates , Si liae sum a veteirbus -ncupatae , vel ab unitis Delphidis nomine , vel in rantaliis deornm denunciandis ,σιους enim deos, non θες , o eo Hilium, non , sed βυλών amellabat AEOIico genere sermonis. Iraque Λι lum die iam esse quasi is, Ταυλουν. Caeterum Sibilas de-
rem numero fuisse , easque omnes entim
208쪽
mentionem fecerit Nicanor qui res gestar exandri Maceinis ferinis; secv idam Lib94sam , cuivi meminit Euripides in
Lamsae priam ; tertiam Delphicam, d qua Chrisippus loquitur in eo libro , quem de ditanatione composuit ς quartam Cinmaeam in Italia, quam Naevius in libristilli Punisi , Piso in Annalibus nominat. ΩMintam Erithraam , quam Apollodorus Erythraeus a mat suam esse Civem, eamque Graiis Ilium petentibus isticinatam, o perituram esse Troiam. o Homerum mendacia esse fersturum s sextam Samiam de qua scripsi Erasi holenes in antiquis Annalibus Samiorum reperise se scriptum oseptimam Ctimanam nomine Amaltheam, quae ab aliis Demophιle set Herophile u minatur , eamque novim libros attulisse ad Regem TarqMinium Priscum, ac pro eis trecentos Philippeos postulasse, Regemque aspernatum pretii magnitudinem deri- sis mulieris . Illam in eo pectis Regis Des combusis, se pro reliquis idem p erium postulas o Tarquintam mult& magis mulιerem insanire par . Quae denuo tri
merus sis auctus . Capitolio resesio quod ex omnibus eiυitatibus o Italicis o Gem cis praeripue Erithraeis coacti aliatique inunt Romam , eQtiscumque GDlla nomine fuerunt. Octavim Helie muricam tu agro Trojano natam vico Mameβὸ eirea oppidum Gergettium , quam fer/At Her
poribus f nonam Phruiam qua vaticinatast Anora ; deei-- Liburtem nomine. Albuneam , quae Tiburi colitur xt Des , iuxta ripas amnis Iulenis, cujus in Dr- .gite si Macriam uvis iumentum essbe die
nιum Dbliti rum Ormina feriantur habentur praeterquam Cumea, rejus librια Rodi s oeciduntur, nee eos ab ulla nisi
que s nari poses nis Erithraeae , quae σ
nomen Iuum verum carmini inseruit, o Erithraeam se nominatam iri praelo ta es , eum est orta Babilonia, sed oenos confuse sibulam dicemus, fictibi resimoniis
Mirum vero quantum in his omnibus recensendis, quae ad Sibyllas attinent, a Liliaritio differant alii plerique Script res , sttipenda eerte illarum omnium super ista re varietas, adeo ut fere omnia dubia sint atque incerta. Cirea nomen Sibliae sunt qui contendunt primam ex istis mulieribus Prophetissis proprio nomine vocatam fuisse Sibyllam , unde hoe idem nomen aliis mulieribus eadem vati ei nandi arte praediris suit deinceps attributum , ita Salmasius in notis ad Solinum. P atam Lactantii de nomine Sibyllae et imolog am a probat S. Hieronymus lib. r. contra Io vinianum . aliis aliter idem nomen in
Circa numerum Sibyllarum magnop re variant inter se Autores seu sacri seu prophani: decem suilla asserit ex Uare ne Lactantius loco mox citato, quod idem docent S. Hieronymus lib. I. contra Jovianum cap. 26. Suidas & Isidorus Hispalensis orig. lib. s. cap. 8. Sunt qui unam dumtaxat fuisse Sibyllam volunt, in Plianius lib. I. . cap. a . de Divinitate , Diodorus Siculus liti . His annumerari s lent multi qui un'm tantum Sibyllam n minant in numero sngui. ri , Plato in Piaedro, Iosephus lib. t. antiquit. Iudaic. cap. 3. clemens Alexantri n. lib. I. Str mat. Aulugelius lib. I. cap. 19. & alii prope itinumeri Seriptores, sed meo quidem iudicio ex eo quod unam in numero sngulari Si hypam vocant, non recte collia
gitur eos exillimasse unam tantum extiistis Ie.Sibyllam . Duas suisse eontendunt nonnulli , alii tres , ' alii quatuor, nec de-ium qm undec; m numerent. Unde sequitur plane incertum esse Sibyllarum n
Quin & de existentia Sibyllarum nonnulli dubitarunt, &. ad puras fabulas r
209쪽
quasdam sceminas hoc nomine Sibyllae d natis quomodo & aliae didita suerunt Mu. sae, Gratiae, Furiae. Tvetur hane sententiam Socinus contra Wiechum resinat. class. 8. cap. 9. ubi ait et Neminem ipsa rum Mati proximum certi quid de illis scriptum reliquisse aut certam aliquam h Iuriam de iis tradidisse, immo o Vare nem ipsum quotquot ame ι tim de SAH llis una vel plurιbua mentionem fecere , nihil explicati aut certi haluisse aut die.
se , quemadmodum eorum qua commemorantar de istis tes--ia fatis aperte indicant. Et postea , cum tavius duit en tissima usωιa Romanae Scriptor nullam μαrsus hujus rei mentisnem fecerit , merito pro sabura narratιο-- i iam, de Si Olla Cumana , qaae Tarquinio seuos quos uam libros venales obtulerit , habitam fuisse halendamqtie ese flatuere pusumus , ita o alias de Sisyltis narrationes fabulas esse verisimile es, o potius eredendum videtur eas nunquam extet,se, aut certe qua inarum nomine circumferantur
carminam rari ex poerte conficta esse. . Verum, ut dicam, quod res est , ab omni ratione alienum esset hane Meini sententiam amplecti , quae quidem universae Scriptorum totius. antiquitatis tur.
hae manifeste contradicit. Scilicet testantur omnes & Graeci & Latini, & Sacti& Prophani , quasdam extitisse sceminas. quae instar vatum sutura praedicere iactitabant, ita. Plam in I haedro , Artitote. les prob lematum seEL 3o. qu. i. Dio xus Siculus Bibliothecae lib. 4. Strabo litai & II. Alianus variae Hist. lib. ra. Pausanias in Phocicis . Iamblicus ad Porphirium . Cicero multis: in locis, de Divinatione libro I. & a. . Virgilius libr. . AEneid. & lib. 6. Livius quem falso ae- cuia i Socinus , quasi nullam de Sibyllis naen tionem secerit, contrarium enim lia quido patet ex lib. 3. 4.& s. l. decadis, ex lib. 6. decadis 4. & aliis locis Lib. I. Mea dis r. Cornel. Tacitus Annal. lib. Plinius Hist. natur. lib. 7. cap. 33. lib. xv cap. 13. lib. 34. cap. 3. Juve asia
Satin a. & 8. Ammianus Mareellimis lib. II. qua de re nunquam dubitarunt antiqui Patres , uti facile colliginae ex eorum testimoniis mox adducendis.. Dehinc disputatur inter eruditos de
Historia illius mulieris seu Sibyllae, quae dieitur R i Tarquinio vaticinia obtuli Lis, ut ex Lactantio supra narravimus , mirum est autem quantum inter se dia strepant variantque Scriptores, cum hanc Historiam reserunt; disputant de nomine illius Sibyllae, quibusdam volentibus hane fuisse Cumaeam , aliis Erithraeam. Non conveniunt etiam de numero librorum quos obtulerit Tarquinio , quidam contendunt novem oblatos suisse e quibus sex fuerunt combusti ia Alii putant tres. tantum libros Tarquinio oblatos , qu
rum duos eombussit, unum vero emit .
Ut ut sit, eura eustodiendi hos Sibyllae libros, demandata fuit duobus viris inter Romanas maxime illustribus , qui pterea dicti sunt honoris causa Duum viri. His postea adiuncti sunt alii , &illorum Ministrorum erescente numer decem constituti sunt publica auctoritate qui Decem visi appellati sunt , horum ossietiim idem erat quod praxedentium& duravit uso ad Capitolii incendium. Testantis Historici post combustum Capitolium conquisitos undequaque suisse libros Sib ilinos, quorum ciniata qui decim viris tradita suit , & postea quadraginta , qu bus tamen remansit. nometa quindecim virorum usque ad Honorii Ι- .
Peratoris tempora , quibus omnes Sibyuli nos versus igne .amnavit Stilico. Sibyllis quae divinitus inspiratae habe
tantur , maximi. deferebantur. nores , s. constantibus, uti decet Historieorum tessimoniis fulem adhibemus, summa cum veneratione illas consulebant eortimque oracula exeipiebant Gentiles his templati statuas erexerunt, sacrificia obtulerunt, de Sil,ylla Tiburtina scribit lactantius lib. I. cap. 6. Illam Tιburi Λι deam,xta ripas amnis Ameris in garpis δε- --lachrum ejus invenism esse dicitur ν-uem manu obrum critis saera sem tam
210쪽
- Coph. 1m transuleris . Virgilius lib.
aeneid. deseribit templum Cumanum CONCLUSIO. ex quo Sibylla sua reddebat oracula: Vocat alta in rem a Saraiaos inae apud nos extant Sybillarum ea Exeusum Euboisa Mius ingens rupis in mina , non sunt genuinum illarum oput, - Utrum, hoc est, conscripta non sunt a tamini, Quo lata Geunt aditus rentum , Uia divino Spiritu amaris , ante Christi ad centum, ventum scribentibus, adeoque censeri non de ruunt ratidem voces, responsa SL debent Validum religionis Christianae praea Ila. sdium 4 Quomodo & qua veneratione adibantur Probatur I. quia nemo dixerit eas is Sibyllarum oracula, satis aperte signifieat ἡ- R Deo fuisse inspiratas , quarum Livius derad. T. lila s. his verbis: Libri proinde oracula censeantur divina & a Sibilini ex Senatus e ulto aditi fum , Deo prc'cta, quae velut insanae, amen- tim visis suris Dei undis lactifernis Ws, rabie & furore correptae Iocutae sunt, tune primum in xrbe Romana fracto, dire nescientes quid dicerent r sed Sibyllae αocto Apollinem, Latomamque o Dianam, Autor istorum carminum quae sub Sibyl-Hercviem , Mercurium atque Notianum larum nomine circunseruntur, sunt ejurutribus quam amylissime rum apparari pω modi .
terit 'atis lectis placavere. Maior patet, nimirum fingi non posse, Quoad spectat vero ipsos Sibyllarum homines . Deo inspiratos prophetasse tan-
versus, multa etiam controveriuntur in- quam insanos 3c furore actos, quod utiter Autores; quidam suos cuique Sibyllae quo ostenditur auctoritate SS. Patrum , speciatim assignant . Alii in taruntius qui docent antiquos 'Prophetas nunquam loco iam citato confitentve certo deteris Vaticinatos filisse mente alienata , non minari non posse , quaenam praecise eam velut amentes δc furiosos; sed, quoniam
mina conscripserit quaevis in particulari oracula sua ex divini Spiritus afflatu fun- Sibylla . Item disputatur quo idio te debant, semper nosse quae dicebant , se scripta primum fuere haec oracula , an v. g. Origenes Homil. 6. in Eetechielem rgraece vel latine. que enim ut quidem I pisantur
Verum majoris momenti est quaestio, mente excidebant Propheta, er ex neces 3c quae ad praesens nostrum institutum state Diritus loquebantum. Si alii, isquis attinet , utrum earem octo libri , qui An ux, revelarum fuerit Iedenti, prior nunc extant in Bibliotheca Patrum . de racem. quo ostenditur potesarem ho in quibus disertissima leguntur de Chriis bere eum quι loquitur, cum inlis direre, - so ejusque miraculis vaticinia , pro ge- o cam velit tacere.
nuinis Sibyllarum operibus habendi sint, S. Basilius orat. I. in Isaiam se ha-hoe est, utrum seri ii sint a quihusdam hel: Sunt qui dicam eos extra se raptos diminis ante Chritti tempora viventitiis, prophetare humana mente a Spiritu avom Ethnicis quidem sed tamen a Deo inspi- pta . Verum id abianet a Wofessima di- ratis , adeo in validissimum inde pro re- vinae praesentiae, ut amenum venat, qui ligionis nostrae veritate duci possit argu- a numine corripitur, eumque plenus di in
mentum. Partem affirmantem ampleininis um decretorum esse coeperit, ruma prointur nonnulli e Catholicis, negantem v pria quoque mente exeat , ο qui aliis ro eommuniter alii docent rati hos ver- ex sese praebeat militatem, ime ex propriis sire, mera esse Christianorum figmenta , sm monses nihil eapiat utilitatis. In sum- quibus proinde nequicquam commendari ma qui conbentaneum es, ut quis ex fm
debet sanctissimm Christi Domini eultus, piemtiae Disita simillimus insano reddatur 'horum sententiae subscribimus . Idem docet S. Epiphanius haeresi M.