장음표시 사용
231쪽
'-ι ahum sapere, sed time . Si enim
Deus naturalibus nimis non pepercit, ne forte nec tibi parcat. Vide ergo bonitatemo severitatem Dei; in eos quidem qui
ceciderunt severitatem , in te autem boni- atem Dei ; spermanseris in bonitate, alio- quan tu excideris , r. ad Corint. IO. Itaque qui se exsimat sare, videat ne cadat. 2. Epist. cap Ir. Timeo ne scutserpens Evam Ieduxit astitia sua , ita corrumpantur sensus et Ulai, o excidam a s licitate quae es in Chriso. Tritum est quod scribit idem Apostolus ad Philipp. cap. 2. Cum metu O tremore, inquit, vesram salutem operamini. Deus es enim qui operatur in vobis velle o pem fere pro hona voluntate LQuibus consentaneum maxime est
quod legitur apud S. Augustinum innumeris in locis, sic enim v. g. loquitur lib. de eotrept. & grat.. cap. 23. Qui ex multitudine fidelium quandis in hac moi talitate vivitur , in numero praedesinatorum se esse praestimat ρ cuia id o eustari optis es in hoc loco, ubi sic cavanda es elatis, tit etiam per satana
Angelum, ne extolleretur, tantus colat biratur Apostolas. Et lib. de dono perlaverantiae cap. 8. Deus , inquit , me lius esse judicavis miscere quosdam nouperserueraturos certo numero Sanctorum D
rum , ut quibus non expedit in hujus vitarentatione securitas, non possint esse se
curr. Multos enim a perniciosa Marione
reprimit, quod ait Amsoltis: Qui videtur sare , videat ne eadat. Quod idem docent alii Patres
Et ratio est quia illud non est abso-
Iute certum aut certo futurum, quod
non est futurum nisi sub eonditionibus adiunctis, de quibus absolute certi non sumus t atqui vitae aeternae possessio non est sutura . nisi sub eonditionibus de quibus obsolute certi non sumus; Deus enim nobis non promisit absolute vitam aeternam, sed sub conditione, ut aperte collisitur ex locis mox laudatis, puta quod vigilaverimus, quod mandata
servaverimus, quod denique In bono ad finem usque vitae perleveraverimus; de quibus. conditionibus nemo nostrum absolute securus est, quia voluntas hominis valde mutabilis est, quia in hac mot- tali vita variis continuo tentationibus obiicimur , quia donum perseverantiae fi natis distribuit Deus pro suo beneplacito,&quia demum quotidiana probat experi entia multos, qui diu vixerant injustitia. infeliciter lapsos in fine vitae, & ad
aeternam proind. beatitudinem non pe venisse di igitur spes non est certa certitudine absoluta .
Dico a. spem christianam futurae beatitudinis certam esse certitudine conditio nata, quatenus videlicet certi sumus omnes , Deo ita pollicente, nos ad aeternam beatitudinem perventuros, figratiae Dei non resistamus, si manὸalx servemus, ae in bono finaliter per
Probatur; quia sub istis eonditionibus vitam aeternam non semel promittit Deus in Scripturis, Eeclesiasti ei a. Qui timetis Dominum eredite illi, o non evacuatitur merces vestra. Qui timetis Dominum , Derare: in illum, o in Obi Hationem veniet vobis misericordis. Qui timetis Dominum, diligite illum illuminabuntur eorda vestra. Respieite filii nationes hominum, ct scitote quia nullus Imravit in Domino σ et usus es . Duis enim pe-ansit in mandatis ejus, di derelictus es Ubi dicitur spem fidelium idcirco non sere confusam; quia servabunt mandata usque in finem .
Quod quidem expresse docuit ipse Christus, Matth. I9. Si vis ad vitam, i gredi , serva mandata . Et e.. 24. Qui. σμυeraverit usque rufinem. his salvus erit. Unde S. Augustinus in Psal. 99. sic t qui ture Tam certus ese debes de requie, M felicitate, de aeternitate, de immort Iitate , si feceris praecepta Dei, quam certus esse debes de interitu , de ardore ignis ater ni, de damnatione eum diabola, s co innueris praecepta ejus
232쪽
Ex quibus colligitur quo sensu intelligi debeant ea Scripturae loea in quibus spes nostra dicitur certa sine ulla apposta conditione , ut quando legimus Psal. 21. In te speramrum mu sunt -- fus. Rom. 3. Spes non confundit. Ad Hebraeos cap. 6. Pem daas res immobiles quibus impossibile est mentiri Deum ,
fortissimum solatiam habemus, qui confugiamus ad tenendam propositam spem, quom
sciat anchoram habemias, anima tutam ac
firmam. Haee enim & alia similia intelligi
solum d. bent de certitudine conditionata , ut nimirum cum aliis mox citatis concilientur
spei dioisio in formaram o infommem. SPes Christiana, uti & fides divina,
dividi potest in sormatam & in sormem. Formata , quae reperitur in iustis coniuncti eum charitate; informis vero, quae reperitur in peccatoribus peccato mortali obstrictis sine charitate. Circa quam divisionem quaeritur utrum spes in-- formis sit vera spes, quae sit virtus Theologica & donum Dei supernaturale . Dico spem veram esse in peccatoriis bus , licet informem & a charitate seiunctam . .
Probatur, quia nomine spei intelligitur virtus insula, per quam homo fidelis expectat futuram beatitudinem pro altera vita: sed nihil impedit quominus dicatur peccatores charitate & gratia sanctificante dei litutos futuram hanc beatitudinem expectare beneficio spei quam acceperunt in Baptium, , & quae per
Peccatum non extinguitur, ni u peceatum illud si desperationis, quod solum Dei opponitur, quemadmodum diximus fidem per solum infidelitatis peccatum
extingui, adeoque manere in peccatoriis
bus une .charitater igitur spes insormis est vera essentialiter spes & Dei, donum.
Dixi solam desperationem proprie loquendo spei oppatam quidni enim
sperare potest peceator omnium perditissimus, saturum ut aliquando resipiscat, de peccatis suis Menitentiam agat,& consequenter vitam, aeternam , quam Deus poenitentibus & toto eorde conis versis promisit, tandem consequatur Hane doctrinam satis aperte tradit
Coneilium Tridentinum Sess. 6. c. s. ubi de peccatoribus dieitur , quod ad considerandam Dei misericordiam se converrendo in spem eriguntur , fidentes Deum sibi proier Chri tum propitium fore. Sup. ponunt enim Patres Tridentini spem residere in peccatoribus, qua videlicet eonfidunt Deum sibi fore propitium. Nec moror quod insinuari videtur in quibusdam Seripturae locis spem esse charitate posteriorem, quatenus prius est habere charitatem seu amorem Dei , quam habere spem, uti legitur ad Rom. cap. 7. his verbist Tribulatio patientiam
operatur, ροιιentia autem probatiovem , robatio vero θem. Des autem non conis
fundit, quia charisas mi dissusa est in cordιbus nostris. Unde S. Ambrosuq in cap. 7. S. Lucae, Ex fide es charitas, ex Maritate spes . Nam ex his aliisques militius tum Scripturae tum Patruus testimoniis, sequitur solum spem non esse sae charitate. Si spes sumat uxprout est in eo qui recte & persecte sperat; tune enim sperat eum dilectione Dei , servat Dei mandata Zc perseverare conatur, quo sensu dicit Apust ius loco citato spem non confundere. Sed inde non sequitur in peccatoribus gratia destitutis, non remanere spem saltem informem & impersectam. Nec obstat quod legitur Proverb. 24. Non habent futurorum spem mali. Ibi enim sermo est de Atheis, apud quos fatemur nullam esse spem , qui nec Deum nec in alteram vitam credunt.
233쪽
in petautis in Spem pugnansibus. UT virtus inter duo extrema confiis stere solet in medio, Spes Christiana duobus opponitur peccatis quae in illam pugnant , unum per desectum , alterum per excessum ; scilieet desperatio per defectum, &praesumptio per exces
Desperatio in eo posita est , quod
quis desperet se unquam consecuturum vitam aeternam, seu putet graviora esse tua peccata quam ut remitti possint , seu de misericordia Dei male iudicet . Peccatum est gravissimum , quoniam actus est contrarius praecepto spei, quod toties legitur in Scripturis , ut supra retulimus, praeterquam quod ει ipsa etiam desperatio mala & communis omnium delictorum cauta expresse declaratur, ad Ephes. q. cap. Quia peranus Iemerrnostra. iiderunt impudicitiae , in operatιonem immundItis omnis , .n marinam , vos
autεm non ita didicisis Chrisum. . Praesumptio in eo consistit quod quis certus dc securus si de lua salute litte ullo timore . nec idcirco sollieitus sit de mentis ad illum finem obtinendum necessariis quaerendis . Grave peccatum est.& maxime periculosum, grave quidem , q ia ut desperatio milericordiam Dei , ita ivilitiam eius insigniter laedit praelum pilo di misi er quia actiis est
contrarius praecepto timoris , quod saepius inculcatur in Scri pluris, ac praesertim in hoc supra laudato S. Pauli testimonio ad Philippenses cap. 2. Cum meta tremore wsram saltitem opera mini . D hine omittimus hic fusus expen-d re, utrum desperatio & praesumptiosi t cum inficiei ita te Meelsario con unctae, an utraquc peccatum sit in Spiritu n lanctum, an pc ilet quis sine pec- ea , dei perare , cui Dcus luam damna- ιti item revelat let. Hae enim&quaedam a lae similes quaei: iunca magni momenti
non sum. Consuli potest S. Thcmas 242. quaest. 2O. & a I. Quoniam vero non modo spei sed etiam timori opponitue praesumptio, de dono timoris eamobrem nonnihil disseremus
Noo agimus impraesentiarum de tia
more sumpto pro ea fuga cujuse eunque mali futuri , quae in appetitu sensitivo residet, ct irater passiones nudi meratur a Philosophis. Sed de hoc solummodo timore disserimus, qui peculiarem habet respectum ad salutem , quo vel timetur inus, ves i cenae pravis homini bas infligi lolitae. ejus movi enim timor cum spe .ristiana quodam modo coniunctus est.
Tri sex distinguitur a Theologis timor, scilicet filialis, servilis, & mundanus .
Timor filialis est ille quo quis timor
offensam Dei ε propter ipsum Deum , quia praecisse offensa Dei est; dicitur a tem filialis , quia ser illum homo se habet ad Deum, veluti filius ad patrem. Et sicut filius amore di ctus timct ne patrem cissendat, ita per illum timorem qui nascitur ex amore Dei. homo timet ne Deum laedat nulla habita rationet cenarum q ae inde consequi possint , sed lota ratione ossiniae Dia considerata. Turior servilis cst ille quo quis timet poenas pcecatoribus insigi solitas , eatenus autem abstinet a peecato. Non oritur timor ille ex amore Dei , sed ex proprii commodi motivo; quia tunc homo abstinet a peccato , ut pinnas effugiat. Dicitur servilis , quia haec eliserυorum indoles & consuetudo, ut dominis serviant non illorum amore ducti, sed solum ut quas timent poenas, hi etiant. Tinam mundanus est ire quo quisita timet aliquod malum temporale, ut minus timeat aliud malum spiritale ,- adeoque creaturam Deo anteponat, qui qui
234쪽
quidem timor pulchre deseribitur in
his Christi verbis Matth. Io. cap. No.tite timere eos qui occidunt eo tir. antis mam autem nou possum occidere, sed p
tius timete eum qui potest σ animamo corpus perdere in gehennam. Scilicet timor ille mundanus dicitur, quo quis
mortem temporalem magis timet quam aeternam. His positis , quaeritur an timor sit bonus. Certum est primo timorem filialem per se bonum elle; quia actus ille est honus qui habet obiectum bonum, finem bonum & debitas rectitudinis circunstantias r sed timor filialis est ejusmodi , habet enim pro objecto Deum , quem fidelis timet offendere, vel fugam peccati prout est offensa Dei ; & homo hac in parte agit propter ipsum Deum& ex amore Dei r igitur timor filialis per se bonus eit.
Certum est a. timorem mundanum de se malum ei se , quia actus ille de se malus est , per quem homo a recta ratione manifeste deviat: sed per timorem mundanum homo deviat a recta ratione; quatenus videlicet per illum magis timet malum temporale quam spiritale seu peccatum ; quodque perversum maxime eli , tollitur a Deo ratio finis ultimi , in quantum bonum temporale , & creatum bono spiritali Deoque ipsi anteponitur. Igitur timor mundanus de se malus est. Sed difficultas est de timore servili, quia docuit Lutherus omnem timorem fervilem , quo poenae a Deo constitutae,q tales sunt poenae inferni, ah aliquo Christiano refugiuntur , malum esse , non donum Spiritus lancti, sed hominem contra reddere magis hypocritam . In quem errorem sit CONCLUSIO. Dicimus contra hunc Novatorem ceditam & indubitatam esse Ecclesiae Catholicae doctrinam , timorem servilem de se bonum esse.
Probatur I. ex Seripturis quae tim rem veluti bonum & salutarem ubique commendant. Psal. I Io. Initium sapientia timor Domini. Quo revocari possunt innumerae comminationes quibus utitur persaepe Deus ad ejusmodi timorem seu terrorem incutiendum peccatoribus, timorem Inquam mortis, iudicii tultimi ;gehennae ignis, ut convertantur & poenitentiam agant e sed medio non utere- . tur Deus nisi de se bonus esset. Ecclesiastici cap. r. Timenti Dominum bene erit in extremis , o in die destinctionis sua benedicetur ... timor Domini, scientia religiositas . . . Ploinudo sapientiae estimere Detim . . . corona sapientiae , timor Domini . . . Radix sapientiae es inmere DominMm . Et ne quis putet nocialium laudari in Scripturis timorem quam filialem , quo praecise timetur ostensa Dei propter ipsum Deum , timerem poenae commendat ipse Dominus, Mattii. Imhis vertas : Timete eum qui potes an, mam corpus perdere in gehennam. Probatur a. ex sanctis Patribus, qui similiter hunece timorem tervilem ut
bonum & saluti utilem praedicant; sic V. g. loquitur S. Cyprian. l. de lapsis i siti idum perpeti tales pro peccatis ejusmodi
mereremur, cum jampridem praemouueritae dixerit censura diυina: Sι dereliquerint legem meam, edi in redierit mers
non ambulaverint, s justificationes meas profanaisrint, di praecepta mea non ob se aisrint, visitabo in virga facinora rerum in flagellis des cta eorum . Pr nunciata sunt via nobis ante praedicta , sed nos data legis er ο πυationis imis memores id egimus per nostra peccata, ut dum Dominι mandata eontempsimus ad correctionem delicti , probatis em dei remediis severioritas Demnemust. Nec Ialtem fero eonversi ad Domini timoremismus, ut hanc correptionem msersm ρr hationemque divinam patienter o sonia ter subiremus . Eo loci Sanctus Cyprianus timorem appellat timorem Domi
235쪽
236 corripit, de ad probationem fidei pediducit .
Item S. Basilius homil. in Psal. 32. Iam, inquit, quando timor Domim iniistium es sapientia, qui terrena sapium ,
per timorem erudiamur. Timor enim qMasi usdam intro durius necessario ad pιeta
tem condihendam assumitur. Et in Psal. 33. Timor vero fautaris qui fana ratis viperatorius es, timor εrem qui sudio acquiritur , non qui pre se Us-nem imprimitur anima, vis enarrem qua
tis y 8 Si quando te senseris ad unum aliquod eieri ac prosilire peccatum , nihιι ad mentem reisea formidabile illud nee ulli moraritam tolerabile Christi iudicium , in quo quidem praesit Judex in aereo
sublimi throno. Asat porro creatara omnis praetrepida er intremiscens .... Subinde conspiciem barathrum in imum patens , tenebras impermeabiles quidem illas ,
Duemque obscurum.... postremo omnium
Arissimam poenam. Hac tu timeo' 6 modι timore eruditus, quasi frano quopiam abarce animam o inhiia ad υitiosam cono. piscentiam propendentem. Hunc itaque tiamorem Domini nos pater ille se recepisessa dotiarum. S. Gregorius Nazianz. orat. in sancta lumina ὲ μγe enim, inquit . ea ratis nobis in uda es, ut a contemplatione auspicantes in timorem desinamus, effraenis enim contemplatio in praecipitia γ que fortassis nos impulerit) verum in t moris mimentis imbaeti o p. mi , --que , ut verbo hoc utar, extentiati in arutum fera H.
S. Hieronymus Epist. ad Fabiolam rTimor, inquit, virtutum custos es, se- euritas M unum facilis. Unde Ο Ο dam Psalmo pos tiam Propheta alixerat, Dominus regit me nihu mihi deerit . in Les pascua ibi me collocavit; jungit rimorem qui e ius es beatitudims, o amfera; Virga tua o baculus tuus ipsa me consolata sunt; ρο es sensus, iam tormenta formido, servavi prariam quam
Similia scribit S. Augustinus miliis iit locis lib. de sancta Virginitate cap. 38. docet timorem divini iudicii esse honum e Timor gaeidem, inquit, non es mearitare; sed perfecta, sicut scriptam es,
emitas foras mittit rimorem, sed timorem hominum, non Dei; timorem tempora mmatiram , non divini in fine iudicii. Noli altam sapere, sed time ; ma Dei
bonitatem, time tmeritatem. Deinde lib. de diversis quaestionibus 83. qu. yy. definit timorem non esse peccatum. Om.
nas autem passo, inquit, m quantum ipsa passw-- patimur , non est peccatum ; sedo A pMιmur timorem , - est peccatum. Et lib. de catechisandis rudibus ea p.
s. De ipsa severitate Dei, inquit, qua cWda mortaliam saluberrimo nore Par untur, eharitas aedificanda es, ut ab eo quem timet, amari se gaudens, eum redamara audeat. Haec abunde sinciunt in re omnibus obvia. Probatur demum ex Concilio Tri. dentino, quod illum Lutheri errorem ex presse damnavit sess. o. can. 8. his verbis : Si quis dixerit gehenna metum, per qtiem ad misericordiam Dei de peccatis dolendo confugimus , vel a peccato obsi- nemus, peccatum esse, aut peccatores ρο-jores facere , anathema st. Item Patres Tridentini declarant adversus eundem
Haereticum contritionem imperfiti amex poenarum metu conceptam, donum Dei esse, sesae r . cap. 4. Illam vera contritronem imperficiam , inquiunt, ρυπattritio dicitH, Poniam vii ex turpitu ornu peccati cocideratione, vel ex gehennae poenarum metu communiter ω
cimur iamruem peccandi excladat, cum oe minae, declarat filum non facere hominem Omeritam eY magis ye catorem , verum etam donum Dei e se, er Spiritis fansii impulsum, non adhuc quidem ιnhabitantis, sed tantum moυ ris, quo poenitos ad rus viam sebi adiu- sitiam parata obiicies x. Epist. Io. e. 3. Timor es in charitat , igitur timor de te malus s
236쪽
liis . est, potest enim eum Minritate eo iungi quidquid malum non est. Dist. ant. In charitate perfecta, C. imper Aa, N. Fatemur timorem, non esse semper in charitate persecta, quia timor etiam ille servilis, de quo nunc habetur quaestio, reperitur. in peceator,hus nondum iustificatis, iuxta tritam illud Psalmistae testimontium, Initium sapientia timar Domini. Nee nisi de charitate perfecta loquitur S. Ioannes, ut manifestum est ex verbis sequentibus;
se enim loquitur iste Apostolus: Timor non est in charitate, sed perfecta charitassPE.
foras mittit timorem , quoniam timor paeanas habete qui auum timet, non es perfectus in charitata. Sed quamvis timor non sit semper eoniunctus cum chariatate Mesecta, tamen coniungitur semper, si filiunde rectus est, cum charitate Im-
persecta, hoc est, cum amore inchoato ἐqui enim pulsatias metu iudieiorum Dei& aeternae damnationis quaerit Deum, bono assectu movetur, qui quidem non est donum Spiritus saneti inhabitantis sed moventis, ut ait Coneilium Tridentinum loco mox allato.
237쪽
EX plicabimus in hocce Tractatu L
i. quid sit Charitas : a. quintinam fit eius objectum, tum ma-' teriale , tum ior male . 3. Quodnam sit eius subiectum. 4. quaenam uni eius prinrietates : 3. denique dicem ut de Actius Charitatis, ubi recentiorum Quieti sarum nugas & errores discutiemus.
Quid D CLarisas . Nomen Charitatis generatim sumitur pro quovis amore honesto , unde etiam apud Ciceronem significat amicitiam quae est inter parentes & liberos. Ait enim tibi de Amicitia οῦ Charitatem quae est inter parentes l/be os, dor mixtis detestabili feelere non posse . Sunai tur
etiam quandoque in Scripturis pro eo a re quo Deus diligit homines. Ad Ephes. I. Deus propter nimiam Haritatem qua dii xit nos. Quin & in sensu metaphorico, I. Epist. S. Ioann. cap. q. Deus appcllatur Charitas. Item observamus nequaquam consu dendas esse tres illas voces , amorem , dilectionem & charitatem , nimirum amor
latius patet quam dilectio , & dilectio quam charitas. Amor tam sensitivam &vitiosam quam spiritalem ti licitam aD sectionem significat, iuxta illud S. Augustini in Psalm. q. Amor, si pravus es ,
dicitur lapiditas ς β reflus , Hinitas . Dilectio vero in bona tantum parte accipitur, & prout ad appetitum rationalem pertinet. Differt autem a charitate , inquantum dilectio etiam Dei reperitur in catechumeno & in poenitente qui Deum amare incipiunt , & nondum habent charitatem in suis cordibus distuum . Cha
ritas vero proprie loquendo non est nisi in hominibus iustificatis, qui haber m nentem in se Spiritum sanctum.
Hoc prius quod dicimus de dilectione
Dei, colligitur ex Scripturis quae tradunt quandam esse dilectionem Dei, quae remissionem peccatorum antecedit, Lucae T. dicit Christus de peccatrice, Remittuntur ei peccata multa, quoniam dilexit mulis rum . In quem locum S. Ambrosius scri . bit, Et tu plurimum dilige, ut tibi reis mittatur plurimum . Unde Concit. Tridentinum sess. 6. can. 3. anathema pro . nunciat in eum , qui dixerit hominem sne praeveniente Spiritus sancti inspiratione diligere Deum posse , sicut oporter, Mi ei iustificationis gratia conferatur. Unde sequitur ante iustificationem Deum diligia poenitentibus I cui oportet . Et quoad spectat caleehumenos, Concilium Arauin scanum II. cap. ultimo se habet et Deus nullis praecedentibus meritis sir fidem mamorem fur prius inspirat , ut Baptismi Sacramentum fideliter requiramus . Posterius vero, scilicet aliam esse Dei dilectionem , quae proprio nomine chari tas dicitur, quae reperitur in solis hominibus iustificatis, patet ut iam ex Script
ris , Rom. 3. Charitas Dei difffa es in cordibus nostris per Spiritum fandium qui datus es nobis . Sed in fol.s julli ficatis manet Spiritus sanctus , Galat. 4. Quoniam sis filiι, misiu mus Diritiamffii sui in corda vestra clamautem, Ab-bet Patere itaque Icim non es servus , sed
filius i quod ii filius, haeres per Deum
I. Ican. 3. Videte qμ dem charitatem Adit nobi Pater , ut flii Dei nominemur e
238쪽
est λ tribus virtutibus Theologicis , de
qua nunc disi erimus. Definitur aceurate virtus insula The logica , qua Deum, ut summum bonum, in se & propter se diligimus. Dicitur primo virtus. Nam habitus rectus inclinans de se ad actus bonos, est vera virtus e sed charitas eis habitus rectus inclinans de se ad actus bonos. Est quidem habitus, quia r. ad Corint. c. I 7. Charitas nunquam exridit , sive prophetia evacuaόuntur , sive linguae cessabunt, sive scientia destruetur. Quod quidem de actu quopiam intelligi non poteu; actus enim, ut momentaneus , illico excidit ; unde addit postea Apostolus, Nunc autem manent fides , spes, charitas, tria haec, major autem horum es charitas. Deinde charitas de se &. ex natura sua inclinat ad actus bonos, puta ad dilectionem Dei super omnia ; igitur est virtus. Dicitur secundo, virtus infusa, quod aperte colligitur ex S. Pauli testimonio ad Rom. cap. 3. Charitas Dei diffusa es in cordibus nostris per Spiritum sanctum , qui datus es nobis. Tum vero ex iis omnibus momentis quibus ad initium hujus voluminis ostendimus dari habitus insulos de supernatural s. Dicitur tertio, Theologica, quia Deum habet pro immediato obic , in quo quidem constituitur in rata ne virtutis Themlogicae , & diiscrt a caeteris virtutibus m ratibus . Dicitur quarto, quet Deum ut summum bonum propter se iligimus. Qirae verba te ni locum disserentiae , & krmaliter specit cant charitatem in ordine ad spemqtve virtus est etiam Thei logica : spes
enim verum considerat prout est summum bonum noli rum , prout est nfit rabeatitudo ; charitas autem Deum considerat, prout in se persectum & amabi
. Porro absurda omnino est, &Scripturis ac definitionibus Ecelesiis contraria haec set i Lombardi sententia , qua docet haritatem quia eum duisimus, non est
Spiritum sanctum. . Ac primo quidem Scripturis adversatur Rom. I. legitur charitatem inesse nobis per Spiritum sanctum . Charitas Dei difffusa es in cordibus noseris per Spiritum sanctum qui datus es nobis. I. Ioan. q.
ligamus nos invicem, quia charitas ex
Deo est. Si autem nobis datur Christus per Spiritum sanetiam , si ex Spiritu sancto est, dubio procul non est ipse Spiritus sanctus. Unde S. Augustinus lib. de spiritu & littera cap. 3r. C ritas μιῶcta es diffundi in eordibus noseris, non qua nos ipse diligit, sed qua nos faeis dilectores suos, scis justitia Dei qua justi ejus muuere smus o Domini hilus . Quibus accedit, multa passim in Scripturis &sanctis Patribus pr icari de charitate quae manifeste olfendunt eam esse virtutem & habitum creatum in an ma & v luntate hominis, nequaquam vero ipsum personaliter Spiritum sanctum; dieitur enim crescere & minui, dicitur maior vel minor, dicitur per peccatum amitti, per poenitentiam recuperari &e. Ad phili p. r.
me oro at charitas vestra mases ac magis abundet. r. Ioas. 2. Qui servat ver
bum ejus , υere in Me charitas Dei per- . fresa φ . Quae quidem non competunt Spiritui sancto , sed virtuti creatae & per Spiritum sanctum insuis. Constat eadem assertio ex variis Ecclesiae definitionibus , nam Concilium Ara sicanum II. se loquitur ean. 26. rorsus donum Dei es diligere Deum , digundit e-mm H rritatem ἐκ Gribtis nostris Spι ritus , Patris O' Filii , quem cum Patre ammttso Filio. Item cum de habitibus in genere disseruimus, attulimus autoritatem Concilii Viennensis , quod eorum lententiam approbat qui dicunt gratiam sancti-fieantem & virtutes equarum numero est charitas , insundi etiam parvulis in Baptismo . Ac demum eadem doctrina aper te d finitur in Cone. Trid. sess. 6. can. I I.
his verbis, : Si quis dixerit homi-es ius
feari .elselis imputatione finitiae Chrsi , vel sola peccatorum remissone , ex Asa Disiti oti by Corale
239쪽
gratia : eharitate quae in tardibus eorum pre Spiritum sanctum diffumiatur , . qua illis in timeat, aut etiam Pratiam qua D sificamur , esse immum favorem Dei, ana-ibems sit . daae verba explicatione non egent, manifestum est enim Spiritum sanciam non inhaerere . Neque veru in contrarium obii ei debet illud r. Ioan. 4. cap. Dres charitas est. Uel enim iste locus accipi debet metaphorice, eo nimirum sensu, quod Deus qui totus est bonus sit plenus charitatis, vel id intelligi debet de ea dilemone qua seipsum vel nos diligit Deus; m)n autem de ea dilectione qua nos Deum diligimus , ut interpretatur S. Augustinus lib. 13. de Trinitate cap. r . Cum Dei, inquit, d, lectionem commemorasset , Ioannis , ποπτω nos enm , seu qua ipse dilixit nos .m Objecto Charitatis.
OBiectum charitatis, uti & cuiusvis
alterius habitus , duplex distinguitur, materiale & sormale. Objectum materiale charitatis est Deus. Nam obiectum materiale charitatis est illud circa quod vel satur eharitas, est illud quod praecipue diligimus per charitatem elad Deus est illud circa quod .e. situr charitas, Deum per char talem mario diligimus . nec nisi secundario fle propine Deum diligimus proximum tinos ipsos: unde charitas censetur ab omnibus The logis virtus Theologica, quia nempe habet pro oriecto proximo & mediato inum: igitur Obj.ctum formale charitatis est bonitaς Dei. seu summa eius perfectio . Nam obiectum sormale charitatis , est ratio, sib qua charitas considerat obiectum suum materiale et sed bonitas Dei e .l ratio se malis , sub qua charitas considerat obie
mira suum materiale , nempe Deum ; charitas enim definitur virtus insula, per quam
must diligitur quatenus b3nus in se. seumrscctus : igitur bonitas Dei et Lobje ctum
Hrro bomtax illa divina quam assignavit pro ob ino sermali eharitatis , nore
est ea bonitas quae peculiare est ini a tributum , sed sumitur pro summa Dei persectione; per charitatem enim diligimus Deum quatenus est ens summe peris sectum, adeoque summe bonum & ama. bile . Ganquam , ut iam diximus , tent nonnulli Theologi, obiectum sormale charitatis, esse bonitatem Dei relativam ad nos videlicet prout est obiectum n strae beatitudinis , emeris communiter as- firmantibus proprium spei esse quod consideret Deum prout est hominis beatit ludo , aderive charitatem versari ei rea Dcum, ut i a se bonus & perfectus est. Quaeres utrum praeter Deum alius quis sit per charitatem diligendus. Respqndei, alios praeter Deum vera chaistitate diligentis. Ac I. debet unusquisque semetipsum diligere , ut e presse praecipit Christus Dii minus: Diliges proximum tuum siuatteipsum . Quia per charitatem diligimus id omne quod est bonum bonitate lupe naturali , & quod ea pax est beatitudinis
supernaturalis. a. Tenemur diligere per charitatem proximum nostrum, ut aperte indicatur in praefato praecepto . proximus autem
censetur quivis homo , ut docet S. Augustinus lib. t. deductrina christiana cap. 3o. ac proinde etiam peccatores, non sub ea ratione qua Necatores sunt, sed prout homines beatitudinis ea paces . Tum vero& inimieos suos diligere quivis tenetur, ut perspicuum est ex hoc Christi D mini praecepto , Matth. s. Aut iis PMdictum es antiquis , Diliges Amicum tuum, o odio habebis inimicum e ego aditem diare vibis , Diligite inimicis Muros, Misnefarite iis qui oderunt vos, ut stis fui Patris vestri. Inter obiem Charitatis Angelos
numerant S. Augustinus loco mox cita to, & S. Thomas a. a. qu. 23. art. I .
Et ratio est quia Angeli sunt capaees beatiti inis, Matth. 22 Erunt Aut Anguli Dei. Unde propter rationem o postam daemones non sunt charitate di
240쪽
Ιigendi . quia non sunt amplius capaces
SUbi inim Charitatis duplex , rem intum M proximum . Remotum, est homo in quo est charitas, Rom. 3. cim rura dfusa es in tordura noseras . Et non solum in ista, sed &in altera vita, . r. ad CGrint. 3. Evacuabitur quod ex parte es, quando venerit γω perfectum es. Charitas vero nunquam excidi x. Subiectum proramum Charitatis est vo .luntas i nam subicctum proximum alicuius habitus est ea facultas quae actus illi proprios elicii r ted voluntas elicit actus proprios charitatis r igitur. De Proprietatibias Charitatis.
UT intelligatur quaenam sint pro
prietates Charitatis , examinan dum est: I. an sit amicitiae a. an possit
augeri & minui: q. an possit amitti: an sit nec ei saria & quomodo e denique , unde reperenda st Charitatis per
sectio; de quibus fgillatim & paucis di
HUius difficultatis resolutio pendet
ex iis conditionibus , quae perti nere censeantur ad illum amorem qui severa amicitia ; quidam enim contendunt morem quo Deus diligit nos &nos di-homus Deum , stricte k-ndo non esse amicitiam , quia docent Philoseph. ad. veram amicitiam requiri mi ualitatem inter amicos, & insuper communicationem aliquam bonorum , quae sibi invicem im pertiant amici ; quae quidem non reperiuntur Deum inter & hominem . Dicimus tamen clun sancto Thoma &altis vulgo Theologis, veram esse amicitiam Deum inter & hominem. Probatur, quia Scriptura sacra , cuius utari Λc loquendi α dum , quantum
fieri potest, litteraliter Meipere debemus expresse docet iustos esse Dei amicos Ps. l. i 38. Mhi aurem nimιs honorat sunt amici tui Deus . Sapientiae I. cap Infinitus thes rus es hominibas , qu.
vut usi sunt , participes facti sunt amicitia μι . Lucae ra. Christus ait suis discipulis : Dico autem vobis amicis meis . Et Ioann. II. Iam non dicam vos servos , quia servus incit quid sarriat domi r ejus . Vos autem dixit amiis cos , quia omnia quacumque avidivi a P tre meo , nota feci sebis. Iacobi 2. cap. bCreidit Abraham Deo , oe reputatum
latus es. Si autem homines sunt amicimi , nihil vetat quom nus dicatur esse amicitiam Deum inter & homines. Neque vero stricte sumi debet , quod vulgo dicitur amicitiam non esse nisi inter aequales satis est enim si aliqua secum dum quid sit aequalitas inter amicos , petinerquamquod auror Dei ad peculiarem quandam dignitatem evehit iustos , iuxta illud a. Petri t. Magna σ pretiosa nobis Anaυit, kr per haec sciamιηι di via
Non est etiam quod obi ciatur, non reperiri mutuam bonorum communicati nem Deum inter & homines : existimo enim talem mutuam largitionem bo'rum minime requiri ad veram miciat iam, satis sit si amieus eordis sui ais ctus praebeat amico, unde & aliquid Deo offerre poterunt homines, videlicet obi quium & amorem .
rum Charitas arier. ροδι o minui . CHaritatem augeri posse & revera
interdum actu augeri in justis colligitur i. ex Scripturis.. Legitur enim ad Ephes. In charitate crescamus in illo ori ad Phili p. r. Hoe oro in charitas ve-D 'magis abundet. Dixerat David Ps. 83Ibunt de virtute an vix rem . Quae praecipua ratio est augmenti in charitate . a. Ex ociliis , nam Concit. Viennense damnat Beguatam & Begulitas, eo quod as- , fir