De mora, et eius effectibus, ac purgatione, tripertita tractatio. Stephano Forcatulo Iurisconsulto authore. Cum Indice legum in hoc commentario explicatarum

발행: 1578년

분량: 95페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

51쪽

industrialibus diu namque vixerunt homines pomis sponse naturae editis, unde glandis appellatione lex omnes fructus arborum complectitur. l. i. f .de gland leg, quia prisci glacide velut consueuerant donec, ut in Fastis Ouidius dixit,

Prima Ceres,homine ad meliora alimenta docato, Mutamiglandes 4ritiore cibo.

Adde, ut dixi vinum oleumque natura dotibus deberi magis qua industriae, nec non prata quibus ad fructum percipiedum

pro iumentorum alimonia, i alce tantiim opus est. l.pratum. F.

de verb signis quamquam fatear industriam accedentem . irrigantem ductilibus aquis plurimum ipsis succurrere: ut pomiferis omnibus arboribus, si commode putentur, aut pastinentur . non m tum silere usum fructuarium potiri omnibus fruct ibus Mobuenionibus supinum. l. 7. g. de usu fr.4 sylvae aedua ae pomis l. item si . . si eod. l. plenum de , suvi habit. quanto magis bonae fidei posse sor potior fructuario.& domino exaequatus. l. qui scir. .praeterea T.de,sur quid . quaeso. liud sensit Pomponius improbe vexatus in . fructus T. des sit dum ait mulierem ex re sibi donata a marito poma sua nocteere nec ligna sylvae caeduae sed frumenin quae sevit naua& solet s. naturales enim fructus non fiunt eius, s: cui, inquit, ne cuiuslibet bonae fidei po sessoris igitur patet poma 4miles fructus naturae munere porrectos fieri bonae fidei pos sessoria sed non euiuslibet ut ostendi alibi ex phrasi frequentissima. l. marito. Ede adulter. victim non quilibet metus dat restitutio qem in integrum,sed maioris mali. l. s.ffide eo quod met. ausi. 3. Loquib. cauc maior. nam vere bona fide possi-

dena sine delectu quoslibet fructus lucrifacit legitimo empti donati, legati aut ali aeque honesto titulo fretus a mulieris titulux ex liberalitate viri ger est propo sei revsurpatus. I. quoi uxor. Ede acq .po Tfinge illam ius ignorare Midei na fide acceptis fundum a viro. lied etsi lege. .scire de petit haereditat T. tamen quia lex impedimento est. Meum titulo eius rixatur nec in ea parte iuris ignoranti expresse ignoscit. l. sa. de iuris ignor.ea bona fides non prcstabit idem quod vexitas. l.ir .sside regul iuri quare fructus naturales subtrahit.

52쪽

A. non eius partos solertia Vt usuras pecuniae donat .I.ex annuo. ff.de donat. inter. vir usurae enim naturae non congruunt, sed civiles vulgo accessiones appellantur attamen si maritus d nator morte confirmet donatum uxori intra legitimam aureorum quingentorum summam, vel alias ex insinuatione praecedete .putem donationem retroagi quoad omnes fructus.

sine distinctione. l.donationes i C.de donati .inter vir licet a nemine hoc animaduersum sit,quod attinet ad explicationem d. l.fructus de usur.3 An non recte sensi in Dialogis cap. cu in eo qui condicit

indebitum,ut fructus naturale repetat eae fundo, quem erras

erranti soluit: industriales ei non inuideat qui bona fide fumdum coluit. l. indebiti. E. te condict.indebit .l. i.C. eod ubi v- surae pecuniae indebita non repetuntur per condictionem soluentis ab illo qui inepto titulo vel nullo verius, acceperat imprudens ab imprudente' i. ff. eod. unde dubitari solet, an soluens indebitum distrahat potius quam contrahat obligationem. sente oblig.qua ex quasi contr. 31 Reuertor sedulo ad bonae fidei polsessorem titulo idoneo insignitum quem praetuli fructuario, ut & Paulus in l. is Squibus mod .vsusse .amiti si sitsfructuarius, inquit, messem

fecit.& decessit,stipulam quae in melle iacet, haeredis eius esse

Labeo ait.spicam quae terra teneatur,domini fundi esse. Fluctumque percipi spica aut foeno caeso,aut uua adempta aut eracuisa olea, quamuis nondum tritum frumentum , aut oleum

factum vel vindemia coacta sit.Sed ut verum est quod de olea excussa scribit, ita aliter obseruandum de ea olea, quae per se decidit.Iulianus ait fructuari fructus tunc fieri cum eos perceperit bona fidei autem poli estoris mox quam a solo separati sunt Iulianus hic Labeonem non penitu reprehendit, sed fusius explicat id quod dici consueuit bonae fidei posse florem separatos illico a terra fructus sibi acquirere fructuarium auteno nisi perceptos. l.qui scit. .praeterea de usur. is vero derer diui ccerte ab initio dum ingreditur ius, tediiniendi .hos sibi lucrit qui ut pars fundi se arboris putantur. si pendentes .ff.de sui I .l.fiu tua .r .de rei vendi nondum egredituria

53쪽

Caeterum quomodo percepti intelligantur, videndum venit amplius quam Doctores perspexerint, qui duos eius rei

gradus tantummodo faciunt caesorum excu .lorumque fructuum deinde reconditorum cum debui lent tres gradus f cere: nam medium praetermisere quando spica caesa ab agro in aream importatur,x na lecta in lacus oletexe lis in tabul la digeritur vel molis ac trapetis protinus subiicitur, nisi immodica multitudo baccarum vincat laborem ut loquitur Iunius Columella lib. xij. cap. o faenum etiam caesum vehiculis imponitur secunda collectione. l. si eius .ff. de re vendie cui adstipulatur. l. instrumenta. f. de fundo instr ubi describuntur instrumenta,quaerendi,cogendi, S conseruandi fructiis rusticos Ideoque primus gradus legendi ipsos fructus sufficie

bonae fidei, o se iseri haeredi ve eius non fruetuario nis secundum saltem attigerit per quem ipsi fruetus percepti intelliguntur. st non perfecte coacti factique dici merentur quare si olea per se deciderit non sequetur fructuari haeredem licet lecta fuerit antequam oleum factum extiterit eum duo gradus collinionis necelsatio requirantur frui ari labore Scindustria absoluti. Proinde ex prospiciens fructuario admonet sylvam caeduam foenumque caedere intempestiue,& oliua immaturam legere. l.si absente . . fi de usuis sed in oliua non mirandum est cum immatura plus habeat reditus. l. pe. f. de usu se .leg nam Plinius lib. t s. cap. 3. olivas caducas arborem exugere,&haerendo ultra suum tempus venientibus alimentum praeripere docet.Sane percepti a fructuario fructus intelliguntur ij qui per colonos antea lecti sunt tametsi adhuc pe-siones debeantur acolynis respectu fructuum l .defuncta Mevsu D. Idem in operis serui locatis in quo habeturvsvsfructus, pro rata temporis fit diuisio inter haeredes fructuari mortui,&proprietarium. l. si operas. F. eod. id est, cum seruus locauit operas quae facile diuiduntur .l .in stipulationibus . . s. te e bor.oblig. nisi annuam praestationem seruus fuerit stipulatus:

quia tune fit diuisio haeredi fructuari utilior, cum anni cuius, que principium inspiciatur l. in singulos de annui legat. l.18.

cum seruus .de stipulat.seruor.

54쪽

, Sed instabit aliquis aduersus bonae fidei possessorem,eui

fructus omnes addicimus simul atque a solo separati erunt,&ostedet nihil ei frugiferum ex talibus fructibus superfuturii. nisi quamprimum ipsos consumere & glutire studuerit quoniam extantes fructus cum re ipsa tenetur bonae fidei posse iliat restituere dominorem vendicanti'. certum. C. famil hercis c. siquidem fructuum ali sunt pendentes .arbori vel solo licremtes qui etiam stantes vocantur.l. si pendentes. F. te, suse l.diuortio. 6. interdum. U. lut .matr. S a lectis differunt. l.si apes. .fi .de furi .sLpendetes autem partis loco fungi iam diximus. Alis sunt fructus collecti ab arbore agrove separati:& horum rursus .ali sunt extantes id est,in rerum natura existentes i. 3 C.de condict. ex legmali vero sunt consumpti, ut ibidem' betur: nimirum mala fide possidentem pro extantibus fructibbus rei vendicatione pro consumptis autem conditione teneri .extat enim quod in rerum natura est. l. si seruum . . si .de aist empl. l. . .hoc edictum. F.de damno infect Quod si verum est bonae fidei possessorem cogi fruetus reddere cum fundou dicato studebunt sedulo fruetus consumere, ut proci Penelopes ante litem contestatam,statim atque iudici limen immisnebit. nec quidem consumptos omnino suos facient, cum neantur eosdem cum sumptibus in rem factis compensare. I. sumptus .ff.de rei vendie. I.emptor. sLeod. sed hic non obsunt: quia consumptio fructitu repentina utilis erit ei qui alienati xit eos de & pretio reuetur.nec latum consumptio iuuerit didum poliassiorem sed etiam furem in aliquo. l. nam etsi fur. ff. sieert.pet.adde quod bona fide consumi fructus oportuit. l. . .post litem. F. san. reg. Vbi animaduertendus locus est cotravatum nebulonem fructus de industria consumentem. Et quod fructus compensat cum impensis concurrentibus nota est iniurium: quia cum domino ero rei disceptat a quo tandem superatur in principali negotio tanquam dominus ipse

commentitius.

33 Adhuc videtur bonae fidei possessorem fructus perceptosae consumptos refundere ei qui petit quod suum fuit id est, quod vendicat iure dominis, idque a tempore Morae . . solum

55쪽

spieuum est Moram contrahi interpellatione extra iudicium. I. Mora.eod quamuis lis contestata non fuerit, vel acceptum iudieium.&ideo a Mora fructus repeti in actione in rem a mula bonae fidei,cum sit arbitraria. .praeterea de actioni b. sicuti Paulus aperit indos si actionem Praetereo desiliens at criter tanquam spinetum, id quod Doctores congerunt, ut hine extricentis considero circa fructus perceptos ab eo , qui . bona fide coeperat possidere tripleX tempus , num ante vl- . Iam Moram & tunc omnes ruinis sibi quaerit licet extantes inhorreo .post Moram vero ante acceptum iudicium hic r tu duntaxat consampto bona fide dum putat iuste sibi ucs tum fundum nec eius fructus deglutit propere, vel dilapidat. postea neutros prorsas. l. . .post litem. F. fini regund San Equi de nunciationibus Moram committit iam luxat a bona fide. l.item veniunt. .petitam. Ede petit. hae rod. nisi piae tendere iustam resistendi rationem possit ne domino repetet quod suum existimat obsequatur.l .illud.&.l sed etsi . scire. F. eod. nec dimoueor a sentetia propter . qui scit. .f.de sur. ubi via detur litis contestatione no multari fructibus bonae fidei pos sessorem nisi plene euictus fundus fuerit, idest iudicio comdemnatorio .sed euidius dicitur destinatione litem contestat iis petitoris se millius dicitur in postessionem is qui mitti vult. l. 3. F. ne vis fiat ei. sic eripit, facit, tollit qui tantum con tu vult. . huic autem de actioni b. Vel certe exitu sententiae iudicis tantum metimur an actor iure litem instituerit condemnation quippe cum abibluto defensore nullos ei fructus extorqueamus: ideo adem resera fundus euictus apparet. l. et .sside liberal .catis Scio autem circa uniuersale iudicium et, tionis haereditatis minus faueri polselsoribus bonam fidem allegantibus quam in rerum singularium possessione:cum. to non perinde excusetur in iis quae rarius eueniunt l. iusto. sfide usu capionibus. unde fructus augent haereditatem quatenus factus est locupletior qui bona fidem sedit. l. l.illui . in bonae. ita intelligitur . .& si haereditas de offici iudic. certe fructuum quoque fructu augent ipsam haereditatem. l. sed eis. .

56쪽

s.l .seq.s clepet .haered. sed non qui bona fide eonsumpti suerunt .d. l. sed etsi. consuluit.

36 Quod dicitur. Malae fidei possie ira rem rem eum fruictibua

teneri restituere domino pertinet ad fructus perceptosa item

ad eos quos ampliores ipse rei possieisor, si tulit et diligentior,& culpae expers percepisset: vel quos inquam, dominus verbsimiliter collegiis et nisi desiit se alieno astu possidere. .domum .de rei vendie. l. si nauis. . s.fLeod. atqui Accursius ini standum.C. eod.arbitratur ibi de perceptis tantum respondere emptorem, cui de nunciatum fuerat nee meret propter

titulum quem habuit iusti contractus verum lex quae deperceptis solum mentionem fecit, non excludit percipiendos, quorum tamen non meminit quia nulla ibidem fuerat de illis controuersia: nonnunquam praedones bonis viris diligentiores existim&wmala fidei venenum inficit titulum, ditionis. l. si fraude C. de praescr. long . tempor .praesertim cum ind.l .si fundum .de nunciatum fuisset empturienti non esse fundum venditoris. l.ait praetor. . si quis particeps. F. quae inflaud.credit. Vbi nunciabatur emptori, ne emeret a vero domino, sed creditoribus obnoxio Se tamen sola huiusmodi testatio arguit ementis dolum.&sicut Iuris onsultus fructus usque ad sententiam includens non excipit eos qui post v nient. l. Iulianus. r. F. de rei vendic.ubi Accursius. . per hanc. Vbi fructus omnes propterea in restitutionem veniunt,quantomagis si quis a non domino dehortatus coemerit Imperator Maximinianus igitur de perceptis verba facies, de quibus tantum rogatus fuerat, non excludit percipiendos in eodem

Vlpiani responso sed nos lenissime dicere solemus uno e pressio aliud negari: quod Iuristonsulti non seruant. l. habere. de verbor . signis ubi habere dicitur quis id quod obtinet sine interpellatione clim merit .sed idem est, si alio titulo ae lubsierit. se in l. si debitor . tuae in fravd.cred. F. minoris preti sententio tamen in maiori idem est iuris.& l. i. F. eod. re se indit praetor gesta cum eo qui fraudem non ignorauit, eum nihil magis conseruet. si ignorauit in titulo lucrativo ut docuit Accursius. sic superivis ostendimus iura loquentia de periculo rei

57쪽

depositae ad reum post litem contestatam pertinente non emeludere tempus praecedena Morae. l. si in Asia. .fi is deposit.S ne depercipiendis non tenetur possessor dum praecessit ora domini vel culpa, ita ut liceat possessori rem incultam dimittere ut fundus, verbi gratia filicem sentes pariat. l. si Mora ff. tui. mair. l. 38.deis ur.& hoc ora emcit.

3 Hinc admonemur, talium e medium Morae subdamus, quoad rei interitum a frustratore debitae vel poli eis. ut non liberetur interitu rei post Moram commissam , qui ante Moram liberaretur perempta re in specie consistente. . si ex legati. F. te verbor. obligat. l. quod te. T. sit ceri .pet.Sane quod vulo dieitur perempta casu specie liberari debitorem non puto locum habere si non tam liberationem petat quam optet,data specie .praemium: visi rex spodeat militiam ali quam ei, qui equum certum dederit probo: quia speciale est in libertate vesertius eam consequatur, cui testator reliquit sub conditione

scilicet si certam speciem haeredi dedisset in l. f. C.de condit inser Ubi non latus est hic fauor tamen, quin seruus pretium specieram iis praestet .am ita inqua casu ingruente dum ipse

studet implere conditionem non alio casu fortuito praemium enim optans aliud pro alio impudenter offert. Non stat per euquominus det. fateor,sed nec per haerede quominus accipiat. Sed Moram tempestiua uterpellatione commissam esse opor tet ut ad institutum redeam speciei a Mora .perditae, non praepropere. l. ctim filiusfami l . . n. de verb. oblig. vel diei appositet lapi v. l. ff.qui satisd. cogant. Vbi agitur node eo qui speciem. id est.hominem dare debebat sed eum in iudicio sistere certa die: keo mortuo liberatur ante oram a facto sistendi quoniam, inquiunt Pristi, mortuum dare , vel sistere impossibile est:& ratio impossibilis praestationis obligationem destruit. l. impossibilis. ff.de verbor oblig. sed haec ratio rationis expers est:quia aestimationem specie post oram peremptae vel similem speciem .dare licet&stipulari. l. inter . .pe. eod. l. si quis domum. Facidat.l.qui aute. . I.de consti. pecun . Quare satius.

est die ere. non amplius obligari specie debitorem ea perempta ante Moram: quia nec creditor aliud pro alio accipere coe

58쪽

D A. et gitur .l. 2. .r. si de rebus creditanee debitor soluere. . huic a tem .d actionib.Accedit quod debet imputari creditori, cur non cito petat speciem quam incuriose habiturus sit plus solito debitor,connivente lege .l. s. .sed si eligat.de condi .causa

dat. fCItem quod resperit periculo domini, nec tantum eius qui iam est dominus. l.pignus.C.de pignor.act. sed etiam eius qui destinatus erat , ut dominus fieret rei certae datione, vel traditione .l .rem in bonis. T.de acq .rer .dom. v id aliud eum nit,quςso,cum margaritas rogatu tuo tibi do, ut easdem mihi referas vel pretium tunc quidem dominium penes meremanet,at penes te periculu.l .si gratuitam. .i .de praeser verb. addo venditorem qui nondu tradidit cedere emptori rei vem dicationem tanquam designato domino. .cum autem de empti.& vendit. Et fore dominum emptorem de industria addo, euius periculo incumbit res vendita illico post consensum. l.

necessario. F.de pericul. rei vendit nemo enim dubitae rei ve-ditae.itae se emptoris dominium it caueri c3trarium pactione nequeat. l.cam manu. f. Ede contrali empl. atque ut venditor stipulari possit ante traditionem ut fundus quem vendit ali suo fundo seruiat licet alias res sua nulli seruire possit l.quicquid.ffcommvn.praedi accisi, quod post consensum

venditor iure quodam pignoris rem detinet. donec pretium percipiat .l. Iulianus. . offerri. ff.deact.empl. atqui rei suae pignus nullum recipitur l. si rem. 2.Ede pig.actio a Proinde in I.pignus.C.de pign. acti dicitur pignus permanere, id est, penitus es in bonis debitoris reperpetu b,quod non est in ven

ditore.

38 Caeterum post moram specie periculum transit in morae autorem quasi sine illa creditori res profectiset unde aestimationem solii it debitor deses.& siquid interfuit creditoris . . si

seruum . . si .de verbor .oblig. l. t.de acti empl. nec similis spe-

dies dari solet: licet secus in eo qui fidei uisorem dare promisit:

quia non ipsum transfert iure dominis sed solum cauet ut res in tuto sit t. lui autem . . r.de constit pecun quamobrem a

gis ad faciendum quam dandum ibidem inita fuit promissio. similiter quoque post Moram creditoris,cui opportun qua

59쪽

r vis. titas oblata fuit, si pecunia perierit apud debitorem perὶ creditori.l.qui decem .de solution. Tlicet nullus casus fortuitus alioquin liberet quantitatis vel generis debitorem. l. incendium a seceri .petat .sed pecunia semel oblata creditori, mox inclusa certo loco redacta fuit ad speciem perituram creditori. l. si certos .ff. de verbor . oblig.

3 mirabilis est hic morae effectus, qui debitorem speciei

tiamnum re interempta obnoxium facit, eo quod pro vitia censetur a morte. l.quod si nolita . si mancipium st. de aedit. edict.et mora creditori rem magis assicit ut pene domino. l. lingis .adleg. aquil .cum tamen dolus insignis idem non efficiat. quis hominem, quem promisit manumisit: ante Moram ullam si homo intercideriti liberatur. l. is qui .E.de actionibu venditor ex. .r .de haeredita vendit.nam dolus ille non videtur causam mortis praestitisse damnive creditori illati, ut culpa dilationis .aliter nemo nescit dolum peiorem eme negligentia. l. mora. T. sol ut .mair .peius namque est committere quam omi tere,licet utrumque plectatur. l. si seruum. H. de verbor oblig.

Nec obest quod secus est in eo qui rem depositam vendidit,

quae qualitercunque mox pereat, idem perit nam furtum e minista. insciando. ii de furi . attremuit namque rem in

interuertit sibi polsessionem: fur autem semper in mora est vi in rei periculo. l .in re furtiva. Ede condici furi simplex fraus non perinde vindicatur ac verumin nominatum facinus. L simulti . ff.de publican .quod si quis dicat videri erimen falsi cum in duos res alienatur. l. lui duobus. Irad leg. cornei. de sal fatebor hoc verum . si duobus vendat, pretium vicissimaccepturus nondum, ni vendit alteri vero promittit vltro ut liberalitate vana demeret. l. ad res T. de aedit edict. Ergo dolus simplex debitoris commi istis ante moram in pune illi cedit, nisi ille dolus pereundi ansam praebuerit ut si senium debitum occidat: quia plusquam morosus est.& sibi materiani, soluendi praeripit. l. si eruum .sside verbor oblig nisi in adulterio aut furto noti urno deprehensum occiderit.l qui seruia. sseod. impune enim fecit qui etiam liberum lege permittente potuit occidere. l .grachu4. C. de adest, no tamen lucru sp

rat.

60쪽

rat.l. si ab hostibus. . . si solui.matri.plane si alius in inuidiam

debitoris occiderit hominem debitum vel alias species detriuerit ac perdiderit,debitor tenetur .l. si merces. culpae .sF. o- ea si culpa suadebitor inimicitias cum perimente aluerit. Lpe. T lut . mair .vel sit sciens aliquem sibi infensitim Minfestum fore speciem debitam non diligentius solito custodi xit utilii Accursius refert.l.quod si . ff. de peric rei vendit . . Mora.de verbor . oblig.haec namque iura Accursio subueniut. Sunt qui putent in contractibus in nominatis deo obscuris, debitorem specie a mora immunem non liberari perempta specie propter. l. f. is de condict.caus dat ubi sin cuniam dedi At Stichum mihi dares,& mortuus sit Stichus repetam pecuniam quod mihi perquam durum est: nam ubi pecuniam dedi, Stichus mihi affectus est per actione prascriptis verbis. sicut saltem in emptione tenditione, de qua paulo

ante disserui post nudum consensum. l. . . item emptio .f. derer .permut .ideoque in bonis meis est Stichus d. l. rem ab

ni: de eq. ter.domini. Et proculdubio mihi perit naturaim

te sine tua frustratione. L. .I. ff.de praescript .verb. nec poeni tentiae locus est aut condictioni datae pecuniae vel rei cuiussi-bet D. sed si Stichus .ff.de condict. caus .dat. nec dimoue oratam expressi iurisprudentum responsis ob. l. s. eoli sit quoniam vi in Dialogis aperui, Stichus promissus ob pecunia orat iam mortuus tempore conuentioni nec dari unquam potuit, ideo repetitur pecunia l. si duo S. ff.de contr.empl. l,quod si nulla de hqreditavefacti .vend.. Ex his sequitur merito asseri ex mora quam irregularem cant debitorem de rei interitu non obligari quoniam interpellatus non fuit ab homine sed tantum a lege hortante,

videt id quod promisit postquam accepit promissum ab aduersario: ecce ind. l. s. . I. de praescriptis verbis luit contra- ctus do vides id est,mera permutatio, sic enim a Paulo hi vocatur,&rursus exemplo ostenditur scyphorum datorum. vi Stichus acciperetur sic species pro certa itidem specie: unde ne otium fuit bonae fidei ex permutatione vicina emptioni.

SEARCH

MENU NAVIGATION