장음표시 사용
81쪽
F. SILVA ITRI PRIE Rcidens moueatur: propterea enim motus animaliu non est perpetulas, quia mouens, id est anima per accidens mouetur moto corpore; S c sequenter mouens non semper est in eade dispositione mouendi: Plures etiam motus oportet esse a Pluribus motoribus. Motus autem caeli continuus, ct regularis, dc quantum in se est, indeficiens est, dc praeteryrimum motum, sunt multi tales motus in caelo, ut Astrologorum consideratio manifestat. Igitur esse oportet plures motores, qui non mori eantur nec per se, nec per accidens. Nullum aut e corpuS mouet motu locali prcci se,.nis localiter moueatur: quippe oportet quod impellativel trahat, vel giret; luae omnia sine locali motu moventis minime Persiciuntur: motor auic incorporeus unitus corpori mouetur per accidens ad motum corporis, ut de anima liquet. Oportet igitur esse Plia res motores, qui non moueantur, neq; sint cDrpora, neque corporibus Vniti. Motus aute caelestes sunt ab aliquo intellectu, vi infra Probabitur. Sunt igitur plures substantiae intellectuales corporibus non unitae. Quod etiam Diony. . cap. dedi. no .firmat, dices angelos ec imma reriales, & incorporeos esse. Per hoc vero Sadduceorum positio tollitur, qui dicunt,spiritum non est e. Et positio antiquorum naturalium,
qui dicebant, omne substantiam esse corporeain. t positio Origenis. quod nulla substatia post diuinam Trinitatem absque corpore ibi, sistere potest. Et positio multorum aliorum,quod angeli &boni,& mali
habeant corpora naturaliter Unita.
I unetiim quartum. Substantiae intellectuales in coro oree ab anima mana specisce distingi'itur. Imrimo. Maior est differentia animae humanae ad substantiam separatam. qua unius talis substantie ab alia. Substantiae autem separatae omnes ad inuicem specie distin latur, ut ostendetur punino sequeti. Multo igitur magis, S substantia separata, quam intelligentiam dicunt, specie dissert ab anima. lSecundo. na-qusq; res habet proprium csse, secundum rationem suae speciei: quoruenini ratio essendi diuersa est, horti species quoq; diuersa sit oportet. Esse vero humanae animae & intelligentia non est unius rationis: nam in esse substantiae separatae corpus communicare non potest, sicut inesse humanae animae potest: quippe quae secundum este unitur corpori sicut forma materiae. Anima igitur humana ab angelici spiritibus spe
cie disteri . t 1 ertio. Iod secundu seipsum specie habet, cu eo quod secundum te speciem no habet, eiusdem speciei esse nequit. Substatia autem separata habet per se specie , ut liquet; quia pars compositi eX
materia Sc soritia csse nequit, cssct enim corporea: aniana vero specio
Per seipsam non habet, sed pars est humanae speciei. Impossibile est igitur quod eiusdem speciei sit cu substantiis separatis: . I Quarto Species rei ex Propria OPeratione perclPitur: OPeratio enim virtutem, de
82쪽
virtus essentiam demonstrat.Propria autem operatio animae humatis est intelligere, accipie do a phalasmatibus & sensibus, ut experietia testatur, non aute substantiae separat. X, cu non habeat organa corporca, in quibus oportet esse phantasmata & sensus , unde est alius otianino modus intel ligendi utriusq;. Non sunt igitur liaec eiusdem naturae vel speciei. I agunto. Vbi sunt partes diuersi, & multo fortius ubi unuhabet comparte, &non aliud, nsi Potest esse species una, quippe cum Partium diuersitate non stat unitas totius. Seci intelligentia & anima humana simi elusinodi: quia anima habet corpus compartem Hominisu intelligentia autem est sine corpore, ut probatum est. Non sunt ergo unum specie rationalis anima & angelus.
Is unctum qumtii. Sed neq; aliquς uae Hateli gentiae conueniunt in una specie: veru omnes sunt specie disteretes. ΓΡmino. Ostensum estentin quod intelligentiae sunt qu dam quid litates sine corpore sut 5 stentes: Species aute rei est, quam significat diffinitio, quς sis num ahquid ditatis rei: unde quid litates subsistentes sunt species subsistentes. Plures ergo substantiae separatς eisse non possunt, nisi sint species Plures. t Secudo. aecunq; sunt idem specie, numero vero disserui, materia habeant oportet: disterentia enim quae est ex sorma, speciem:
quae vero est ex materia, numeru variat. Substanti e aute separate no habet omnino materia, neq; l sit Pars earu, neq; cui uiuatur ut forme.
Igitur plures eiusdς speciei esse, est omnino ma possibile. I Tertio.Nain rebus corruptibilibus ad hoc in specie a sunt indiuidua plura, ut Otura speciei, quς perpetuo in uno indiuiduo saluari non potest, satio eriir in pluribus: unde etia in corporibus incorruptibilibus,in specie una no est 1uli indiuiduli unum, ut unus sol, una luna. Substantis vero separatae natura in indauiduo uno Perpetuo saluari potest: quippe in, corruptibilis est, ut alias probatu est. Non igitur oportet esse in eis indiuidua plura sub specie una. t Quarto. in unoquoque id quod est
speciei, eo quod est indiuiduationis Principium nobilius est, praeter rationem speciei existens. Igitur specierum multiplicatio plus perfectionis plusque nobilitatis uniuerso addit, quam multiplicatio inridividuorum in specie una. . Perfectio autem uniuersi maxime consinit in substantiis separatis . Magis igitur competit ad uniuersi pers dilonem, quod plures sint substatis licundum speciem diuersae,quam
quod in eadem specie multae sint secundum numerii. Iouinto. Co Poribus Celestibus intelligentiae potiores sunt & persectiores: In co poribus autem caelestibus propter eorum Perfectionem non inueni-riir in specie una nisi individuum unum I tum quia unumquodque eorum constat ex materia tota su ae species: tum quia in indiuiduo
uno est perfecte virtus speciei ad complendum illud in uniuerso, e ad quod
83쪽
ad quod sua species ordinatur, sicut in sole S luna praecipue patet
Multo igitur masis in substantiis separatis non inuenitur iussi indiuiduuin unum in specie una. Q id de sibilantiarum incorporearum siem intelligentiarum natura. ac numero Philosopbι sensierint, praecipue Plato Aristoteles. CAP. VIII.
V i A vero iam aliquas intelligentias, aut angelos essemonstraui a mus , superest ut etiam de numero eorum aliquid dicamus; se enim etiam pleratus diabolica figmenta detegemus; quod in toto hoe opere est nostrum principalius institutum. Hoc autem multis punetis faciemus, prius tamen Gentilium falsas opiniones prael bantes. Punctum primum . De natura rerum qui primo, idest ante omnes alios philosophari c perunt, sola corpora in rerum natura esse existimantes, prima rerum principia corpora aliqua sue elementa posuere, aut unum, aut plura, quibus omnibus eorumque sequacibus videbatur nullas esse substantias incorporeas, quas nos angelos di aus: sed eorum qui', illud idem elementum, cui auctoritatem Principii ascribebat, deum putauit . Verum Epicurei ex doctrina Democriti origi nem trahentes, Posuerunt quosdam deos corporeos quidem , sed tamen in effigie humana, & penitus ociosos, nihil curantes, ut seu eudo voluptatibus beati essent. Huic autem opinioni antiqui restiterunt. Anaκagoras enim primus , &si cum caeteris naturalibus Philosophuprincipia corporalia poneret; Primus tamen inter Philosophos po it
n incorporale principium, idest intellectum , credens corporalia omnia quae linat, cum essent mixta, non posse distingui, nisi per omnino immixtum nihil habens commune cum reliquis. Licet aute opinio haec ceteris verior sit, quae solum materialem naturam ponebant, tamen a veritate multi liciter descit. S quidem primo, quia unicum
intellectum posuit, qui mundum fecit distinguendo commixta, qui . est Deus, ct consequenter de angelis nihil edocuit. Secundo,quia intellectum illum non posuit uniuersale essendi principium, verum distinguendi solum: quippe qui non dicebat coFora commixta ab eo intellectu esse, sed solum distinguit unde iste suus intellectus videtur fuisse similis iii officio intelligentiae, quς mouet Primum caelum, vel certe solem, ouae herbas in elemento terrae confusas ct comixtas inde educendo distinguit. Praeter hoc tamen debuis et alium intellectum Posuisse, qui res commixtas essecisset. Punctum secundum. Contra hanc autem opinionem primor una pnilosophorum naturalium, sussicientiori via Plato Processit, dicens
84쪽
naturas quasdam a materia fluxabilium separatas, in quibus veritas fixa re sideret, quibus h frendo, humana anima cognosceret veritate inr
contra sentetiam antiquom, qui omnes cocorditer asseuerabant ceria
tam reru veritate minime posse sciri, quod corporalia in Hii Mu iugiter essent, ac perando sensus nostros decipi, qui sola corpora discernunt. Posuit autem Plato duo rerum genera a sensibilibus abstracta,matii ematica scilicet, ut quantitates I α uniuersalia, quae dicebat il ecies x elideas r& ideae ratione, quia existimauituliqua ita esse abstracta de subsistentia in re, sicut sunt in nostri intellectus apprehensione, qui id nuod in sensibilibus est, sine sensibilibus apprehedit, ut homine sine poc & illo homine, puta, Sorte dc Petro: quod quidem intellectus noster dupliciter efficit ; primo videlicet abstrahendo mathematica a materia sensibili, ut dum superficiem vine colore speculatur; vel abstrahendo uniuersalia a singularibus, ut hominem a Socrate cic Platone. Mathematica aute posuit media inter species & senisibilia quod cum illis conueniant in esse separata'. & cum his in esse plura in specie una; possumus enim in mathematicis Plura apprehendere unius speciei, puta, duas lineas aequales, quod non est in speciebus: quippe homo in uniuersali, dc secundum speciem est unus tantum In speciebus quoq; talem ordine statuit, ut quod in intellectu simplicius erat, etiam in rerum ordine prius esset . Itaque Primum rerum Prineipium& Deum summum dicebat primam ideam nius , quod nominabat
secundu se unum,& secundu se bonu, quia primu quod est in uiteli ctu, inquiebat, est unum, S bonii; quippe qui non intelligit via vin Ocbonum, nihil intelligit: unum aute α.bonia se consequuntur. Sub hoc aut uno primo diuersos ordi hes participantiu & participatorii statuebat in substantijs a materia separatis, quos qui de ordines omnes deos secundos dicebat, quali quasdam unitates secundas post primam Sc simplicem unitatem . Rursus, quia omnes aliae species participant uno, ita etiam intellectus, ad hoc quod intelligat, oportet entium me- ciebus participet: unde sicut sub uno Deo, qui est unitas prima sini-Pleκ, sunt aliae rerum species quasi unitates secundae,& dij secundi: ita sub ordine harum specierum, seu unitatum ponebat ordinem intel- leetuum separatorum, quyupra dictis speciebus participarent ad hoc quod actu intelligetes serent, inter quos tanto quisque erat superior, quanto primo intellectui propior, qui specierum participatione plenissimam habere dicebatur;scut & in dijs,& unitatibus, tanto qui erat superior, quanto unitatem primam persectius participabat. Nec tamen Der separationem intellectuum a diis excludere volebat intelligentiam, qua intelligentes essent; sed volebat quod superintellectualiter intelligerent per seipsos,& no participatione specierum: ita H tamen
85쪽
tamen,quod nullus esset unus vel bonus, nisi primi unius & boni participatione. Tertium quoque ordine in statuebat animarum, qua rum superiores tantum intellectivam virtutem participarent ; Non enim anima intelli Sit eX eo quod anima: alioquin intelligeret anima omnis ue & anima secundum totum id quod est, esset intellectus: cuius contrarium experimur; quippe nec bruta vel plantae intelligunt, nec in homine vires senstiuae aut vegetatiuae sunt intellectus. Sub anim rum vero ordine, quarum propriVm dicebat mouere su secundum seipsas, ordinem corporum Ponebat: quod scilicet Per se non naaueantur,nili animata sint, ut per se moueri accidat corpori, iaci eX eo quod corpus, sed quod animatum sit: quae vero carent anima, ab alio moueantur. Supremu tamen corporum, id est primum c luna, primo motu rotatum, dicebat motum a suprema anima participare, S sic deinceps usq; ad infimum caelestium corpora . Sub iis aute corporibus posuere Platonici alia corpora immortalia,qus apud eos perpetuo animas participabant, scilicet aerea vel stherea, quorii corporum queda diccbata terrenis corporibus Penitus absoluta, quae dicebant corpora dae ino-nuivi quedam vero terrenis corporibus indita,ut corpus quod dicebat
Jaabere animam nostram incorruptibile S inuisibile, cum quo est &habitat in corporeis o terrco, quod gestamus, sicut nauta in naui est rnon enim ponebat hoc corpus, quod videmus immediate Participare animam. Dicebat vero Plato libininu ac d monii quosdam bonos, de uosdam malos esse: sed caelestes animas & intellectus separatos, de eos omnes bonos esse firmabat. Igitur Plato inter Deum summum ct nos, quattuor rerii ordines statuebat,uel potius somniabat, scilicet secundorum deorum,intellectitu separato ruin, animarum cclestium, ct daemonum: qui ordines uniuersi angelorum nomine censerentur, si vera docilis et. quippe & daemones in scriptiira angeli dicuntur,verum satanae: ipst etiam cslestium corporum anim , si tamen animata sunt, de quo adias,inter angelos connumerandae sunt, ut in Ench. Aug. diffiniuit. Ex hac narratione ii 'vet,quod substatiarum immaterialiumultitudinem copiosam valde Plato crediderit.Huius aute Platonic positionis radiκ efficaciam no habere,inanisesbim est. Non enim es necesse, ut ea quς separatim intellectus cocipit & intelligit, separatim etiam in rerum nam ra consillant, ceu intelligimus homine non intellecto colore, Vel calore, aut fragore: qui tamen sine ijs esse nequit. Vnde nec uniuersalia, puta homine, equum, ceruum, Oportet ponere se- Parata eXtra singulares homines, equos, aut ceruos, subsistetia:& smiliter nec mathematica preter sensibilia: quippe uniuersalia sunt essentiae ipsoriim particularium, & mathematica quaedam sunt corporum sentibilium terminationes, & ut dicunt, accidentia.
86쪽
Junctum tertium. Et ideo natu me miraculum ac stupor Arist. ma-hisesbori & exploratiori via ad substatias separatas velfigandas incessit,per viam scilicet motus concludens, cum omne quod mouetur m*ueatu ab alio,& non eatur in infinitum, flandum in uno primo inbuente immobili, S in uno primo mobili quod inouet se. Et ulterius intendens concludere caelestis motus aeternitatem, S conseque nrer infinitatem ytitutis mouentis Primi nihil ςnim aeterno mouet, nisi infinita virtus &consequenter eius ina materia litate, cu nulla virtus in magnitudine infinita sit; unde oportet, apud ipsum, prunii motorem esse In corporeum. Item, cum in genere mobilium appetibile sit mouens non motum: apPetens vero & mouens dc motum, cocludit quod primum mouens immobile est sicut bonum quodda appetibile,& quod primum mouens seipsum est Primum mobile, quod mouetur Per aPPetitum, quo appetit primu movens. Qui equidem appetitus intellectualis est, quipPe cum in genere appetibilium &appetetium pri inuest quod est secundum intellectu: quia apyetitus sensitiuus no potest attingere secundum se bonii, seu simpliciter & absolute, cum tale nocadat sub apprehesione sensus, verum solius intellectus. Igitur primum obile Sc appetens, ela intelligens est, Sc consequenter est corpus animatum anima intellectuali, quia nihil mouetur nisi corpus, cosequenter aute omnia c lema corpora, citra prunii, crunt animata anima propria, & habentia unumquodq; suu appetibile separatu, quod est proprius finis sui motus, quia unumquodq; corvi l mouetur aeterno motu
Letit & primu . Sic igitur secundu opinionem Arist. sunt multae sub stantiarieparatς nullis penitus unitς corporibus, quae sines sunt e lenium motuu; sunt multae intellectuales substantiae caelestibus corporibus unitae. Harum aute numeria Arist.inuestigare conatur secudunumersi caelestium motuis, seu caelesbii lationum .uttida tamen secta torum cius, Avicenna, scilicet harum numeru assignat, nsi quide secuinim motuu numeru, sed magis secundu numeria planetarii,& aliorusuperioru corporu, id est stellati,& sine stellis orbuli: quod scilice multi motus ordinari videatur ad unius stelle motu. Et quemadmodii omnia reliqua cylestia corpora sub uno Primis caelo continentur, cuius motu omnia alia reuoluuntur. ita quoq; sub prima substantia separata, quae Deus unus est, δmnes reliquς separatς substantie ordinentur oporter, Ec sic etia sub anima primi orbis, anime omnes caeloru & orbiu secundorum. Sub corporibus aute caelestibus, secundu Arist.ponuntur animata sola corpora animaliu dc Plantarum, non aute elementorum, ut
quida posuere. Et sic nullu corpus animatu internos & caelu Arist posuit, quippe secundu eum, nulla elementum animatu est, consequeterautum internos di Deum solum duplicem ordinem intellectualium
87쪽
substantiarum esse putauit, animarum scilicet caelestium, cilestia corpora per appetitum S del.lerium mouentium, ct earum substantiarum separatarum, quae sines sunt caelestium motuum .
nuinctum quartum . Et quidem haec positio Aristotelis Pluonica
certior videtur, quod scilicet ab his quae sensui manifesta sunt, parum secedat: eadem tamen mutus susscientior videtur. Et primo quidem, quod multa secundu sensum videantur, quom ratio reddi potest in nune secudu ea quς ab Arist.tradutur, ut patet in hominibus energumenis, seu arreptis a diabolo, & in operibus magoru, a quibus aliqua
sunt,qui no nisi ab intellectuali substantia fieri possunt. Tentaveruti3itur quida sectatores Arist. vi ex epistola Porphyrij ad Enebontein Aegyptium videre licet, ad cςlestiu constellationii in fluxus illa reducere : quod in quibusdam eorum minime posse fieri inam festum est, que no nis ab intellectu proficisci potiunt, ut quod idiota arreptilius
latine loquatur, vel de ignotis scietiis aut disciplinas, vel iuXta vulgare alterius gentis sibi inauditum : vel quod operibus magorum i a imagines loquantur, responsa dantes, aut etiam se moueant : horum autem omnium causa secundu Platonicos assignabitur, si per d inones fieri dicantur Et secundo, quia congruu non videtur immateriales substantias ad numerum corporalium substantiarii coarctari , quippe ratio finis ex his quq ad sine sunt conuenienter no accipitur, sed econtra: in seriora aute propter superiora esse quas propter sinc, nullus dubitat, cu propter nobilius ignobilius sit.Vnde virtus di magnitudo su-Perioru non accipitur cogm e eX inscrioru contePlatione, ut caelestiucorporii magnitudo,ac numerus eX elem clariu corporu dispositione,
quae ad illa coparata qua se sunt nihil, in quibus tot sunt species quot sydera. Numerus aute, virtus, S dispositio substantiaru immaterialiuionge magis substantias corporales eXcedit, quam caelestia corpora reliqua excedant . Vnde numerus, virtus, ac dispositio immatera alium substantiarum, eX caelestium motuum vel corporum numero apprehendi perfecte non potest. Q uod ut euidentius constet, ipsum processum Aristotelicς probationis assumamus. Ail umit etiam pruno, luminullus motus esse potest in caelo is qui ad alicuius stolis delationem ordinatus sit;quoa equidem satis probabiliter dictum est omnes enim orbium substantiae esse videntur propter astra, quae inter caelestia compora & nobiliora. & manifestiorem essectum habentia sunt. Assumit deinde, quod omnes substantiae superiores impassibiles Sc im- materiales sines sunt, quippe quae optima quaedam sunt, quod itidem rationabiliter dtinum est: nam bonum habet rationem finis, unde per se optima in entibus fines sint aliorum necesse est . Quod vero concludit hunc esse numerum substantiarum immaterialium , qui est
88쪽
6 Iest caelestium motuum, eX necessitate non sequitur;est enim finis proximus est & finis remotus, nec oportet finem proximum supremi caeli esse substantiain prima iminaterialem, quς Deus est Opi. MaK. verum id probabilius est, inter Deutri & primum orbem, multos esse im-
materialium substantiarum ordines, quarum inferior ad superiorem ut ad finem ordinetur, dc ad earum infimam ordinetur proxime Primus caelestis orbis. Oportet enim rem quamlibet suo proximo fini ense congruentem ac ProPortionatam quoquomodo. unde propter ma-
Mimam immo infinitana dillantiam pruns immaterialis substantiae ad Primum orbem corporeum, S aliud corpus omne,non est probabile quod primus orbis ordinetur ad primam ammaterialem su b flantia sicut ad proκimilis si item alicuius caelestium motuum, sed ad quadam intelligentiam creata. & idem de in serioribus caelestibus motibus dici potest. Igitur necessarium non est,no esse plures immateriales substantias, quam sit numerus caelustium motuum: quod etia ipse Arist. Praesentiens & praeuiden s, non induxit hoc quasi necessarium, verum quasi probabile dictum,dicens: Tot rationabile est suscipere: necessarium enim dimittatur sortioribu3 dicere . non enim se reputabat ido- Deum, qui poli et iii talibus aliquid ex necessitate .concludere. Posset etiam alicui videri dictu in processum Arith ad substantias immortales astruendas insufficientem dc inc5grirum esse,quippe qui processit eκ se inpiternitate motus, quae falsaxit, cum fidei veritati repugnet. Verum si quis eius rationem solerterinspiciat, etia motus aeternitate sublata, Processus non tollitur, quippe si cui eκ motus aeternitate motoris infinita potentia concluditur ; Ita idem ex motus uniformitate concludatur oportet . Motor enim qui semper mouere non Potest, necessario quandoque tardius, dc quandoque citius mouet, secundum quod Paulatim motiva virtus eius eXpirat ..in motibus aute caelestibus omnimoda uniforinitas est.Vnde utiq; concludi potest, quod motori primi motus ad semper mouendum virtus in sit, Sc consequenter idem se
γPunctum quintu . Eκ dictis facile deprehedi potest, Plat. dc Arist.
in quo consonent,& in quo dissideant, quantum attinet ad substatias immateriales sconueniunt enim primo in modo existendi ipsarum . Nam Plato omnes immateriales lubstantias inferiores citra primam, dixit esse unum dc bonum participatione prinii, quod secuduin se est unum Sc bonum: Omne aut e participans aliquid, ab eo accipit a quo Participat, Sc quantum ad hoc essectus eius est: sicut aer habet lumen Participatum a sole, qua causa est illuminationis aereae, & consequenter apud Plat. silminus Deus omnibus substantijs immaterialibus cauta est, quod earum quaelibet & v na, dc bona sit: quod etiam Arist. se
89쪽
sit, quippe niti dicit necesse esse, ut quod maxime ens est, alijs essendi causa sit. I Conueniunt secundo quantum ad naturale ipsarum qualitatem seu conditionem, quippe uterq; has substantias a materia im munes astruxit, non autem a compositione actus , Potentiae. Q iiic
quid enim ens participat, ex potentia de actu copositu in sit oportet: quia quod recipitur ut participarum, actus sit Participantis oportet, de consequentes cuin omnes substantiae pr. aeter primam sint participantes apud Platonem, omnes ex potentia & actu esse compositas oportet : quod itidem dicere apud Arist.necesse est,quippe qui dicit rationem veri & boni actui congruere t unde quod est primum verum,&primum bonum, actus purus sit oportet: ab hoc vcro quae deficiunt, permix stione potentiae aliquam habeant oporter. I Conueniunt tertio in ratione prouidentiae . Nam apud Plato non sumino Deo, qui id quod est ipsum unum, & ipsum bonum est, ex primarua bonitatis ratione proprium est in serioribus cunc si prouidere, Sc in seriorum cuiq; inquantum primi boni rationem participat: prouidere his qui post se sunt, no eiusdem ordinis modo, verumetiam diuersorii: Et consequenter primus intellectus separatus toti ordini separatorum intelle di improuidet,& superior quilibet suo inferiori totusq; dictus ordo animarum ordini Jc inferioribus ordinibus prouidet. Rursumq; idem Obseruari putatur in ipsis animabus ut suprem quide,videlicet cclo , inferioribus animabus prouideant, dc toti inseriora corporii generationi: item superiores animae daemonum scilicet in serioribus, id est animabus hominum: astruebant enim Platonici daemones inter nos S superiores substantias esse mediatores. Ab hac vero prouidentiae ratione, etiam Arist. non discordat, ponens bonum unum separatum , quod omnibus prouidet, sicut umina imperatorem vel regem , sub quo diuersi rerum ordines sunt, ita videlicet quod rerum ordines superiores Persecae ordinem prouidentiae assequuntur, ut eis de laetus vllus minime inueniatur; inferiores vero illum assequuntur minus Perse te, Vnde multis desectibus subiacent:Quemadmodum in priuata dona beri, qui perfecte assequutur regimen patrisfamilia eficiunt in Paucis, aut etiam in nullis: seruorum autem actiones in placibus desciant oportet, unde in corporibus inferioribus naturalis Orsenis desectus, Iamphires emergunt: in superioribus autem corporibus, id est caeleabus, minime. Propter quod etiam Plato daemonum quosdam bonos, quosdam vero ruatos astruxit, sicut de hominum: deos vero , de intellectus, Sc caelestes animas omnino absque malitia es e. Sunt vero
alia, in quibus praedicti duo philosophi dissident. l Pruno quidem,
quia, ut etiam supra dictum est, supra caelestes animas duplicem substantiarum immaterialium ordinem Plato astruxit,intellectus scilicet,
90쪽
& deos, quos omnes asserebat esse species intelligibiles separatas, qqarum participatione intellectus intelligunt. Arist. vero uniuersalia separata non ponens,Vnum solum ordinem rerum supra caelorum animas
astru Nit, in quo etiam ordine primum esse posuit summum Deum, sicut & Plato summum Deum primum dixit in ordine specieru, quasi summus Deus sit prima id ea unius ac bona. Hunc autem ordine Arist. Vtrumque haberς astruvit, ut scilicet & intelligens S intellectum enset, siue species intelle eta; ita videlicet quod summus Deus intelli cretno superioris alicuius participatione, quod perfectio eius esset, sed per suam ipsain essentiam : dc idem dicendum esse existimauit in caeteris substatijs separatis sub Deo suinino ordinatis praeter id quod inquantum a primi simplicitate deficiunt, & eius perfectione sis inma, eorum, intelliferc supcrioruin participatione perficitur . sic igitur secundum Arist. liuiusmodi sub lla iaciae, quae sunt sines caelestium motuum, sunt etiam intellectus intelligentes, ex intelligibiles species: non tamen eo modo species, quo Plato species posuit, quas.videlicet existimauit cile horum sensibilium naturas sine materia subsistentes. sensit enim Arit t. quod sint omnino altiores. l Secundo vero, quia Plato intellectuum separatorum numerum ad numerum caelestium motuum non coarctatur: non enim ex causa ista ad eorum positionem mouebatur,
scd ipsam rerum naturam secundum se considerans: Arist.vero a sensibilibus recedere recusans, eκ sola motuum consideratione ad ponendas substatias separatas deuenit, ideoque numerum earum caelestibus motibus coaptauit. l Temo autem quia Arist.inter animas caelorum S hominum, medias animas non posuit, sicut posuit Plato: unde nec
ipse Arist. nec sectatores Arist. de daemonibus quidquain tetigere. Etlgec quidem durpinionibus Arist. & Platonis . D unctu ira --u ni . Quid vero de substantiis separatis alij Philosoplii senserint, dicendum est, quod eorum qui Plat. dc Arist. sequuti
sunt, quidam ab eorum positionibus declinantes, errarum in deterius circa ciusmodi, quantum ad conditionem, siue naturam, originein &Prouidentiam . Et quantu ad natura quide Auicebron in libro Fontis Vitae, contra ea quae superius dei nostrata sunt,eXistimauit omnes sub- statia ς sub Deo ex materia Sc forma copositas, deceptus Primo, quod sicut in intellectu ex genere & specie res compositas vidit, eXistimaritin re itide esset deinde vero quod esse subie diu S receptiuu eode modo in omnibus dici crediderit. Quantum ad originem vero errarunt
qu idam, dicentes huiusmodi substantias causam essectivam sui esse nohabe .Quid a vero alii, quod habeat quide causam, sed non a primo
PrinciPio Omnes immediate. Quida quoq; eXistunarunt eas omnes a
primo Pancipio immediate quidem habere esse,non autem vivere, Scintelli