장음표시 사용
111쪽
Hierurgia praeparationem & consiummationem quandam tanti operis esse putamus: Vt pote preces, psalmo
dias, Lacrarum literarum lectionem, S omnia illa, quq vel ante donorum sanctificationem, ex post sanctifica tionem, sacrosanctς dicuntur, & fiunt. Quamuis enim Omnia ea, quq sancta, & salutaria sunt; gratis,& sponte sitia nobis conferat benigni stimus Deus: nihilque nos ipsi ad eam rem plane de nostro conferamus: caque omnia, que in his mysterijs accipimus , mera sint Dei dona, & gratie: ut tamen ad ea recipienda & conseruaniada, apti & idonei simus, a nobis necessarib postulat: neque alio modo, nobis eam sanctificationem impar. tit, nisi prius sancte & rite ad ea recipienda nos disposuerimus. Ita ille baptisat, ita ungit, ita conuiuio excipit, facraeque mense participes iacit. Hoc autem significauit in parabola seminis: Exivit, inquit, qui scminat
semen bonum , non Vt terram aret, aut agrum Vertat; sed ut aratam, &subactam conseminet.HTota enim a
ratio, & subactio; totus ad recipiendum diuinς gratiqsemen apparatus, in nobis positus est, a nobisque proficisci debet. Ciun igitur maxime necessarium fuit, ad percipienda haec mysteria recte insti uctos de praeparatos nos accedere, oportebat certe talem item apparatum & accessum , in tota diuini sacrifici) oeconomia , atque structura, inesse: uti quidem dc inest. Hocque illud est, quod sibi volunt, & quo referuntur haec ipsi; tam multiplices & varie cerimoniς , sacrς inquam preces , psalmi , S quicquid aliud in hoc mysterio sacrosancte fit, aut dicitur. Sanctificant enim nos haec omnia, atque disponunt: partim quidem, ut haec coelestia dona recte percipiamus; partim , ut eam sanctificationem, quς haec consequitur, conseruemus, perpetuoque apud nos retineamus. Dupliciter autem haec omnia nos sanctificant, atque disponunt. Vno quidem mo-
112쪽
do, quo ab ipsis precibus iuvamur,*psalmis dc lectionibus : nam de orationis fi uctus est, mentem ad Dei malleuare, remistionemque peccatorum impetrare. Et
facra psalmodia similiter, Deum nobis reddit propicium; & quod illinc dependet, momentum siue auxilium attrahit: Immola, inquit . Deo, sacrificimn laudis, e-πgIam te,Wglorificatu me. Sacri; vero scripturi; lectio, diuinam annunciat bonitatem, humanitatemque s iustum deinde & aequum eius iudicium, & eius metum in animos nostros immittit, & dilectionem in cum accendit, & ita ad eius seruanda mandata multam promptitudinem, & animi alacritatem adfert. His autem Omnibus. & Sacerdotis & populi, dici non potest, quanto pulchrior, quanto diuinior efficitur animus, & ad
susceptionem , & ad conseruationem tantorum donorum , multo aptior , in utrisque redditur: qui quidem est proprius sacri sacrificij finis. Privatim autem &peculiariter Sacerdotem , ut non indigne ad sacrificium peragendum accedat, praeparant: quod quidem , ut dictum est, mysterij celebrandi proprium cst opus. Et proinde hoc ipsum in multis precum locis situm est, hocque ipse Sacerdos precatur , ne indignus videatur, propositis donis , sed ut puris, mundisque manibus, lingua, & animo, tanto musterio deseruiat. Et hic quidem primus modus est, per quem ad ea peragenda mysteria, qui ex ipsa vi, & essicientia eorum Verborum, que dicuntur, Vel canuntur proficiscitur, adiuvamur. Alius
autem modus est, quo. & per haec ipsa, & praeterea per omnia alia, quς in sacro perficiuntur sacrificio, senectificamur. Qua parte , scilicet his omnibus, videmus Christum figuratum eaque omnia, qtis; ille nostra caussa siponte , vel gestit. vel pertulit. Singulis enim fac rq Hierurgi ς partibus, siue sacris lect ionibus, sue psalmo- dijs, siue omnibus alijs, quς toto tempore sacrificij ad-N mini-
113쪽
ministrantur, nihil aliud fit, quam uniuersia fatuatoris
nostri, redemptionis nostr caussa, suscepta oeconomia repraesentatur: ita, ut quq in tota ea salutis nostre administratione prima fuerunt; primis item sacrς operationis partibus designentur: qui; vero secundo loco facta sunt; per ea,quq item secundo loco repraesentantur: vltima vero illis, que postremo loco exercentur, ita ut illis omnibus, qui haec diligentius examinare vellent, liceat omnes salutis sue partes, in tota sacra Hierurgia. tanquam oculis subiectas intueri. Ipsa enim sacrorum donorum consecratio, ipsum sacrificium; mortem Domini annunciat: eius item praepotentem a mortuis resurrectionem , ac in coelos gloriosam astensionem :quoniam praeciosa haec dona,in ipsum dominicum corpus, & sanguinem, mutantur; quod haec omnia susce pit; quod crucifixum est, resurrexit, & ad coelos ascendit. Ea autem que ante sacrificium dicuntur, & fiunt, designant illa omnia,que ante mortem fuerunt: aduentum scilicet in carnem cius, ostensionem, dc perfectam manifestationem. Ea vero qui confecta consecratione, & oblatione peraguntur; sancta &vera patris aeterni, ut ipse inquit Dominus, promissa, repraesentant: Spiritus, inquam, sancti in Apostolos descensum: gentium ad Deum Apostolica praedicatione conuersione,&communionem: ita ut nihil aliud sit uniuersa sacra Mystagogia, nisi una quaedam perfecta imago; unius quasi Corporis politiς , ac omnium rerum gestarum Christi saluatoris nostri: omnesque eius partes, ab initio usque . ad finem, mirabili ad inuicem contextu, & ordine , oculis, & aspectibus humanis, stibij ciens. Illi siquidem Psalmi, qui quasi in vestibulo, atque ingressit musteris
canuntur: de ante hos, ea, que in donorum propositione fiunt, & dicuntur; prima tempora oeconomi e signi-ificant. Ea vero, quq post consequuntur, facrς icilicet scripturq
114쪽
scripturς lectio, ea caussa recitantur; Vt p haec, dc ad
studium, cultumque virtutis prouocemur, atque inun
gamur : & ut Deum nobis propicium reddamus : Viq.ca, quq Christi oeconomiam significant audiamus. Et partim quidem hymnis haec ipsa Deum personant,dc ad Virtutem nos cohortantur,cosque qui canunt, sanctificant: partim autem talia ab Ecclesia ita electa &,disposita sint, ut susticiant ad significandam Christi peregrinationem dc politiam. Fiunt igitur ea omnia, quq in sacra Liturgia peraguntur, ut quidem ipsa forma, &figura ordinis, & totius sacrς Hierurgiς declarat, atque continet, instituti usus gratia. Significant autem etiam aliquid ex operibus vel actionibus, vel passionibus Christi; quemadmodum prima introductio Euangelij ad
altare : oblatio item precioserum donorum. Fit enim utrumque primum, Usus ipsius, & necessitatis caussa. Nam ela Euangelium, ideo primum adfertur, Ut legatur : dona deinde; ut se crificium exacte perficiatur : virumque tamen, significat seruatoris ostensionem atque
apparitionem: primum quidem illud,incipientis manifestari obscuram. S: imperfectam : hoc vero postremuvltimam illam & perfectissimam. Vt autem laaec, quiἰ dicta sunt, principium dc medium, salutis nostri; declarant , ita finem & consummationem operis uniuersi, illa omnia, quς in ipsa donorum oblatione perficiuntur, designant. Vti quidem primus ex omnibus D. Iacobus, ille, qui frater domini dicebatur, ab ipsis Christo Domino instructus nobis, tradidit: ut quidem & plurimi sanctorum Patrum Canones testantur: dc Ecclesiastic historii; docent: & veritas ipsa, ususque apud noS perpetuus, confirmat. Post vero magnus Basilius eodem modo, quod& ipsa formasius Liturgii , quam nobis perscriptit, docet; & diuinς preces, quas item nobis tradidit, abunde repraesentant. Sed δc Chrysostomus: In
115쪽
hanc seruatoris oeconomiam omnia docet referri: ut nobis ipsorum contemplatio ante oculos posita , animas quoque sanistificet, de ita ad capienda sacra dona, reddat idoneas. Et quemadmodum tibin, cum semel in ara crucis , ca ipsa hostia, oblata est, orbem erexit uniuersiim , sic &nunc considerata, mentes nostras esticit diuinas. Quanquam quod magis est, ne tum quidem, clim. in cruce pendebat, aliquid utilitatis attulisset, nisi considerata, S credita fuisset: cuius item caussa, & praedicata est, & ut crederetur, ipse Deus, innumerabilia machinatus est. Neque enim alia ratione posset, quod suum est facere, aut aliquem seruare; si eOS , quos curare & seruare debuit, quod fuerit, latuisset. Sed tum quidem, cum nostri; falutis caussa suscepta fuit, Apostolica praedicatione publicata; reuerentiam erga Christum , fidem, & dilectionem, in animis gratorum hominum esticiebat: nunc autem ab his, qui iam crediderunt , in his ipsis diuinis myster ijs studiose conspecta ;beatas has asteistiones, non quidem denuo inserit, Verum iam insertas, consei uat, Sc renouat, & auget: &in fide quidem firmiores; in pietate autem & cnaritate , ardentiores, & feruentiores nos facit. Nam si ea, quς in nobis non fuerint, ut sint, cstecit; haec eadem multo facilius, seruare, custodire, atque renouare poterit. Quibus autem virtutibus ornatum, ad ea sacra mysteria
accedere sit necesse: & sine quibus ea aspicere sit impi tam ac nefarium, illa sunt; religio, fides, ardensque in
Deum charitas. Eamque ob caussam oportebat contemplationem, quς nobis posset haec inserere, in sacrifici j constitutione significari; ut non mente solum, sed etiam quodammodo oculis ipsis videremus: sumine, inquam, diuitis Christi paupertatem; eius,qui sua maiestate complet omnia, in aliena terra hospitia & pcre grinationes : eius, qui est benedictus, contumelias, δί
116쪽
opprobria, impassibilis passionem: & quantum ipse odio
habitus : quantum nos dilexerit: tantusque ciun esset,
quantum seipsum humilia uerit: & quid passius ,quid
agens,hanc tantam praestantem,& admirandam in conspectu nostro praeparauerit mensam: ut ita falutis nouitatem admirantes, multitudineque misericordiarum eius , stupore perculsi, revereamur eum , qui sic nostri misertus est, qui tantam nobis attulit falutem: illi nos, animasque nostras credamus: illi vitam nostram commendemus i igne item ardentis dilectionis, corda nostra erga illum accendamus. Vbi enim tales fuerimus , tum demum poterimus , & secure, & familiariter, in tantorum mysteriorum igne versari. Neque enim sufficit ad hoc, ut tunc tales simus, ca, quς Christi sitiat a liquando didicisse, & ea scire; sed necesse est etiam tunc mentis oculos illic figere, & ea actu contemplari, O mni alia cogitatione tali tempore ex animo reiecta : si modo velimus,ad eam sanctificatione, que ex his donis prouenit, uti iam diximus, animum nostrum aptum, &accommodatum, reddere. Non enim ipsis solis verbis oportet veram pietatem metiri ; sed magis rebus, & operibus ipsis. Sub aspectum enim , ut ita dicam, hoc ipsum sacrificium, omnia deducit, ipsamque contemplationem , animis nostris infert: ut sic euidentius nobis per oculos impressa imaginatio, penitus non det locum obliuioni eius mense; sicciue pleni diuinis cogita tionibus, participes efficiamur sacrorum mysteriorum ι sanctificationem sanctificationi addentes, & a gloria in gloriam subleuati. Et hic quidem est sensiis, haec mens, quasi in compendio oculis nostris subieci a totius Chri stiani sacrificij. Habent tamen deinceps singulς partes , peculiares suas contemplationes, dc rationes : ut ipsarum precum harmonia: ipsem opus facrum: ipsa vivorum & mortuorum sanctificatio. Ante autem o
117쪽
Omnia per totam mysterij celebrationem, apparet saluatoris nostri suscepte carnis oeconomia. Cur enim non statim in altari proponuntur facraὶ Quia offerebantur quidem Deo facrificia ab antiquis ; partim ratione carentium animalium cedes , partim Vasa aurea, & argentea : corpus autem Christi, etiam utraque habere videtur. Nam dc ipsium, in honorem, & gloriam Dei Patris , mactatum est; dedicatum autem ab initio Deo. Et donum erat ipsi; quia primogenitus. Dona enim haec Deo offeruntur , tanquδm primiti' vitς : &quod mutatur panis in ipsum corpus CHristi; unde dc abscinditur & separatur, ab his, quq sunt eiusdcm generis : & sectio quaedam tantum, & non totus Os ertur panis : Passionemq.& mortem Domini in eo imprimit.ὶ Et quamdiu quidem panis hic in propositione situs est , panis sol im purus & simplex est , ad ministerium Dei
tantum dicatus. Post vero panis ille verus, qui de coelo descendit efficitur, verbique ipsa veritate,vere & rc- aliter immutatur. Et haec quidem, in eum sensum recuperatς salutis nostri accepta,talia sunt. Si vero rationabiliter, atque ad mores & vitam relate, haec referre atque interpretari voluerimus , mille linguis opus esset: neque tamen rem totam pro sua dignitate explicare possemus. Iussit enim ipse Dominus, ut haec in memoria eius peragantur,ne ingrati & immemores simus.
Illa enim est, vel in humanis prima, de summa beneficii, ab eo, qui illud accipit, benefactori, recompensatio; si illius sit memor, earumque rerum, per quaS b C.
neficio affectus est. Huius autem conseruande memori , homines multas rationes excogitarunt; sepulchra. inquam, statuas, columnas, dies festos & celebres, pii. blica demu certamina, Quarum rerum omni u finis cst unus; ne praestante viri, eorumq. erga noS merita, Vlla vetustate, quq rerum omnium edo est, consitimerentur. Vt
118쪽
tiir. Vt autem in illis statuis, quas praestantibus viris, pro rebus praeclare gestis erigimus Victorias , quarum beneficio seruati sumus , vel inscribere , vel depingere solemus, ita in his ipsis diuinitus nobis traditis, &relictis donis, mortem illam facram, cuius beneficio seruati sumus, in cuius virtute omnes inimicos nostros deiecimus, efflagimus, planeque imprimimus. Neque vero rudem aliquam, & mortuam formam, & imaginem in eis inscriptam habemus , quod in coeteris fit uesed illud ipsum vivum corpus, &sanguinem , Victoris& seruatoris nostri IEsiu CHristi, sacris ad DEum precibus, gratiarum item actionibus, iubilationibus, confessionibus, postulationibus confectum atq. consecratum. Petimus autem ab illo primum pacem, & salutem, animabus nostris. Magna enim utilitas est diuinqpacis : vel potius ι magna huius virtutis in omnes partes necessitas. Cuius enim animus multis perturbationi bus, tanquam fluctibus iactatur, atque fluctuat, illum possibile non est, quiete cum Deo coniungi, ac conuenire posse. Quemadmodum enim pax, multa, Vnum quodammodo reddit; ita perturbatio unum, multa cfficit. Non pacem autem in hoc loco tantum petimus, sed etiam salutem animabus nostris: sic enim ipse Christus praecepit , primum quaerere regnum Dei, ut sic omnia ad ij ciantur nobis. Regnu autem Dei nihil aliud est, quam certa quaedam salus animarum nostrarum. Sed
ut Christi ipsius veri capitis, ita & Ecclesie corporis e ius, in his musterijs forma quaedam, & repraesentatio
conspicitur; non tanquam in signis tantum, sed tanquam in corde membra, S in arboris radice ramus: et rori
sicut dicit Dominus; tanquam in vite palmites insunt. Non enim est hic solu nominis communio,vel analogiqsimilitudo est ι sed res eadem. Et enim corporis Christi& sanguinis mysteria, quq participantur,in humanu corpus non
119쪽
pus non mutantur, sed ipsum in illa mutatur , vincentibus illis, quς sunt praestantiora. Nam etiam ferrum, cum igne habens consuetudinem, si ignis , non autem dat igni ut sit ferrum: & quemadmodum ferrum inflammatum, non ferrum, sed ignem aperte videmus, ferri proprietatibus ab igne omnibus absumptis; ita etiam Christi Ecclesiam si quis videre potuerit, eo ipso, quod ei unita esst . & est eius carnis particeps , nihil profecto aliud eam esse videret, quam ipsum verum Iesu Christi corpus. In huncque ipsum modum dicit Paulus: Mosessu corpus Christi, re mem re ex membris eius. Non eius tantum in noS curam, & prouidentiam, aut instructionem. & admonitionem, item nostram in cum subiectionem, significare volens; illum quidem caput, nos aute corpus appellauit: qua ratione item & nos quosdam cognatos, amicorum membra, exuperantia quadam orationis utentes vocamus sed illud ipsum signi ficans, quod dicebat, fideles scilicet, per hunc sanguinem viventes in Christo vitam , vere ab ipso capite
dependentes, hoc corpore indutos esse. Fit autem in ipsa sacra Iherurgia sanctorum item memoria,tum cum ipsa proponuntur dona, & tum cum offertur sacrificium. Donum enim est reucra, sacrumque donarium, rationalisque vi stima, hoc tantum mysterium. Quam excellenti quodam modo perficimuS; recordates corum,
qtii; pro nobis facta sint, crucis, & aliorum, que Christus pro nobis sustinuit. Et alio item modo memoriam perbeati; matris illius facientes, multa in cius laudem dc gloriam dicentes : ad intercestione quoque sanetorum
omnium .exorantes Osterentes; rationalem ex illius donis ela datis. illi ipsi cultum osserimus, hymnis & bene dictionibus suam maiestatem laudantes. Sicque ipsa oblatio perficitur inuisibile sacrificium t fitque specie rum mutatio, in ipsum corpus & sanguinem Iesu Chri
120쪽
sti, diuina operante gratia inuisibiliter ue mysticis precibus , haec talia dona mutantibus. Vocatur autem po tillimum eucharistae nomine hoc ipsum sacrificium, at que rationalis cultus : hoc quidem ob eam caustamiquod nullum inducit factum; sed istum utens verbis fa-cramentalibus, hanc Deo offert Oblationem, mutationemque diuini corporis & sanguinis emciti illud verhab eo, quod est amplius , quodque primo & praecipuuspectat, atque operatur, gratiarum inquam, actionς.
Longe enim plures,gratias agendi occasione , habemus, quam supplicandi. Multo enim plura accipimus, quam ea sunt quibus opus habemus: omnia cnim pene, quod quidem ad Deum attinebat, accepimus, qui nihil reliqui fecit, quod nobis non dederit. Sed haec quidem assequendi, nondum tempus aduenit; in quo genere est
corporum immortalitas, & coeleste regnum : alia vero iam conssecuti, non retinemus; eiuscemodi est remissio peccatorum, aliaque bona, que per sacramenta nobis
suppeditantur. Et sontes quidem primi sacrorum missa mysteriorum isti fuerunt. Christus Deus noster, ipse primus & summus pontifex , & qui ab eo quasi in mediate profluxerunt, ipsi inspectores, &ministri eius sancti Apostoli , qui facti sunt, tanquam ex fonte flumina laetificantia, ciuitatem Dei; qui iuxta praeceptum domini, ea , que in aures audierunt, in tectis, & supra domos praedic re debuerunt: & impletum cst, quod diuinus David praedixit: I consumsermones neque loque , L
3 non audia Tur voces eorum. Collectio igitur uniuersarum cerimoniarum, sacri; hi erurgie facta est: Primum
a D. Iacobo Apostolo, fratre domini, Hieroilymitano Episcopo; ut quidem testatur 3a. Canon concilii in Trulo habiti his verbis : Nam Hr Iacobus Christi domini nostri secundum carnem finire, cui Hierosolym mni clesiae Thronus primum e se cred me & D. TU Zis Cis