장음표시 사용
71쪽
uissime prouocat , sexcentas in se congerit calamitates, iustamque Dei vindictam effugiet nunquam. Peccata autem talis, quomodo remittet 3 cum eius praua intentio, quaestum potius quam peccatoris salutem,sibi proponat 3 Nam illς quidem sordes, que corpus extra inquinant,facile delentur , hae verb,que intus animo concipiuntur,vix,& cum magno labore eluuntur. Exca Mai: is de enim prodeunt, ait Dominus, cogim Iones mi, homicidis, adulteria, fornicationes, furm falsa resimonia, psh ,o. blasphemis' si milia. Quare & Propheta supplex Deum rogat: Cor mundum crea in me Dem. Et alius nos ' laortatur. Agrua a malicia cor tuum o Verusalem. Quo
ipso loco, quid nostrum, quid item Dei sit, nobis preeridis, clare innuitur. Et alio loco: Teati mundo corde, quoniam ipsi Deum et id hunc Emundemur igitur quantum vires & facultas nostra patitur, mensque nostra capit. fiat. Qua autem ratione, docet idem Dominus: Lavamini, mundγ sole: auferte malum cogismionum et e nrum Moculis meis ; sist ne efficiaminis miles sepulchris dealbatis, Ut in oculis tant m hominum mundi siue innoxist sitis: sed imasau: ay sine et , nannuam Deum arbitrum inspectorem rerum omnium Ue nrum haheatis. Quaescite peruerse agere , scite benefacere. Si fuerinspeream et sm ut coccinum squasi nix dealbabuntur. Vides primum opus es, ut ipsi lauemus nos; & tunc demum a Deo deamamur. Nemo autem,etsi in profundum peccatorum deuenerit,desporare debet: non, si in habitum & naturam ipsam vitia transierint; nondum tamen plane animo concidendum est : eam enim ob caussam eorum colorum exemplis v-titur, qui non sola sit perficietenus haerent; sed penitus totam rem ingrediuntur: tamen in contrariam etiam Isaiax constitutionem transire posse docet. Si fuerint, inquit, ut coccinum, quasi nix dealbabuntur : & si fuerint rubra quasi vermiculus; veluti lana alba cilicientur. Non
72쪽
aliud talibus exemplis docere, quam praeclarum nobis
bene sperandi argumentum adferre volens. Contendamus igitur quantum possumus omnes,mundi simus,bona opera complectamur: neque festucam alterius , sed nostram trabem, ex oculis nostris eῆcere curemus, Sic
enim demum gratia & misericordia Dei futurorum bonorum participes digne essici poterimus: spes . nostra,
nos non confundet. Magna enim bonorum Operum ,
magna poenitenti; vis est. Siquidem ita foede contaminatos, sic puros & nitentes, per haec ipsa nos Deus efficit. Neque tamen dum bona opera laudamus, id agimus, ut ex his efferamur, aut totam fiduciam in illis reponamus , multum enim in hac parte peccaremus: sed ita ea coli volumus, ut quq fidem natura sua consequatur , ut quq ad salutem plane necessaria sunt, & ad quet iuxta cuiusque vires exercenda, omnes praecepto Dei obligantur. Si cnim illi qui in nomine IE su daemonia eiecerunt, prophetarunt, quod tamen vitam huic fidei respondentem non habuerunt, a Domino reijciuntur ;quanto magis si negligentes fuerimus , cadem illa vox nobis item metuenda erit: noui vos. Credamus Mardis igitur recte ad laudem dc gloriam eius : sed Jc vivamus honeste, hocque idem ad eandem laudem dc gloriam eiuS referamus , cum alterum sine altero nullo modo quicquam prodesse possit, obesse autem quam plurimum. Si enim recte de ipQ sentientes, honeste iuxta eius praecepta non vivimus, tum hac demum ratione daplici contumelia illum asscimus quod cum cum dominum & magistrum esse recognoscamus, contemnamus tamen; nec eius horrendum tribunal exhorrescamus.
Nam si Graeci, & hi, qui foris sunt, impure vivunt , hoc
quidem mirum non cst, neq. tanta animaduersione dignum : eos autem qui Christo nomina sua dederunt,
qui tantis mystcrijs consignati sunt, tantaeq. gloriae par-
73쪽
si. ticipes facti, improbe & turpiter vivere; hoc vero omnium est indignissimum, hoc non ferendum , hoc nulla venia aut misericordia dignum. Sin vero uti quidam putant, summς illi, & qui; omni mensura caret, misericor
dix; Dei confidimus , solaque gratia Dei, ipsi stupidi &
ingrati, saluari speramus , hoc quidem nullo unquam pacto set , neque ea praesumptio nobis aliquid utilitatis adferet. Vel nostra saltem comparemus,etiamsi nihil sit nostrum , quod plane perfectum sit: confert tamen aliquid, mentemque ac sententiam nostram, qualis sit, indicat; quod grati, quod Dei praeceptis parentes fiamus, quod ea, qui recta, & honesta sunt,sequimur; ne veluti stupidi quidam, & sensus expertes, ignaui & ociosi , in paradisium transferamur. Quod certe nunquam , nisi prius nostros qualescunq. conatus,cum Dei gratia coniunxerimus, consequi poterimus. Vbi enim peccatis adhaeremus; stulti & amentes merito censemur: ut qui illis rebus adhaereamus , quς non modo nos iuuare nihil pollunt, sed ne ipsum esse suum habent, nihilque penituS sunt, quaeque omninb fugere dc odisse debebamus; Vt pote, qui dc Deum nobis offensum reddunt, dc nos ipsos longissime ab eo remouent. Quotie'. nobis peccandum est, cogitemus primum, menteque concipiamus, tremendum,& ineffabile illud Claristi tribunal , v-bi in alto & sublimi solio, ipse iustus iudex considebit; astis et autem illi uniuersa creatura gloriam & maiesta tem eius reuerita , ob eam , quq illi omnium dictorum& factorum reddenda crit, rationem.
74쪽
fessionis vestrae illud docet, unam sanctamEcclesiam Catholicam vos sequi. Sacra item Ecclesii; Sacramenta, cerimonias demum , & sacrificia rite,& legitime administrare. Ad quod illud dicimus ι praeclare nΟ- bis sanctos tradidisse Patres, unam Sanctam Catholicam , & Apostolicam totius populi Christiani Ecclesiam esse: eorum hominum, qui ea omnia, quς legibus antiquis perscripta sunt, a sacris q. Canonibus definita, ab ipso deniq. Spiritu Dei per Sanctos Patres sancita,&firmata, pie & sancte seruant & tuentur. In ea item ipsa Catholica & orthodoxa Ecclesia septem diuina Sacramenta esse : baptismum scilicet sacri unguenti unctionem, sacram communionem,ordinem, matrimonium, poenitentiam, & extremae unctionis oleum. Nam clini
dona Spiritus sancti teste Isaia septem fiat: septem item Sacramenta , quae ab eodem Spiritu sancto vim efficiendi habent sint oportet. Non plura autem nec pauciora esse; vel ipsa plena rei partitio demonstrat. Omne enim Sacramentum, vel ad generationem dc propagationem hominum refertur; & tales sint ille, quq in Domino suscipiuntur nuptiq: vel ad consequendam aeternam salutem; & talis est sacerdotalis ordo, & ea, quq per ipsos sacerdotes , vel in ipsis sacerdotibus efficiuntur : quq vel omnibus inseruiunt, & communia sunt ue& talis est baptismus confirmatio,extrema Vnctio, ommunio item secra: vel quibusdam tantiam; talis autem est, in consecratis quidem Deo sacer ordo, ipseq. consecratio , uti in laicis diximus esse nuptias: in his autem qui post baptismum delinquunt, poenitentia, ac EXtrerima sacro oleo perunctio: quς veluti medicine quaedam
lapsis post peccatum sunt relictς ι ut vel ipsam remissi-H ii onem
75쪽
onem peccatorum conferant, vel reliquias earum Q dium,que per poenitentiam expurgatae non sunt,emundant. Sacramenta autem haec dicuntur, quod in sensibilibus signis & symbolis, spirituales & arcanos con ἡtineant este eius. Que quidem omnia Sacramenta, fare cra sanciuntur Scriptura, certam q. ac definitam male riam, & formam, inicientem item aut potius dicam instrumentalem habent causiam. Vti baptismi quidem , materia est aqua, forma autem, verba facerdotis illa rBaptisetur seruus Dei, in nomine Patris, & Filii, & Dixitus sancti: instrumentalis autem caussa, sacerdos est: nisi quid aliud praeceps necessitas exposcat,nam,& tum ab alio, quam a facerdote collatus baptismus, vim suam retinet. Similiter autem & in aliis omnibus,certam itidem materiam & formam, instrumentalemque caussam, similiaq. omnia inuenire licet. Baptismus igitur, ἡρAh, b sa nos per Spiritum sanctum regenerat Nam cum munia eram , dam illam S impassibilem generationem nostram, vi-Ρmpi iique tio primi parentis nostri, perdiderimus , in iniquitati-N GAh reis busq. nostris Concipiamur , Iuxta magni Regis quere de septem Ec- lam , & in peccatis conceperit Vnum quenque nostrum μ' O mater nostrai datum est lauacrum diuinum, ad eluendas eas maculas quod eas emundet & expurget sordes,
sacer inquam bapti simus. Sacrum porro chrysma, siue confirmatio, primum illud sigillum imprimit, ipsamq. imaginem diuinam, in nobis renouat; roburque animqauget; que omnia inobedientia primi nostri parentis , vel perdita,vel labefactata in nobis fuerunt. Quare ipsitis Spiritus sancti nobis confert virtutem , eiusque bono odore nos prolixe perfundit: estque Christi nota atq. sigillum. Sacra vero communio, nos cum Christo iungit: per eamque veri corporis, & sanguinis eius. participes csticimur. Et ut per illam lethalem esham,omnes mortui simus, ipsoque paradiso exuti , & ab omni di-
76쪽
uina consiletudine exclusi; ita per corporis & sanguinis Iesu Christi spirituale alimentum , vitς item aeterim re
stituimur ; & corruptionem quidem deponentes , cum ipso immortali Deo coniungimur, qui propter noS Carne nostra mortalis fieri voluit. Sacer autem ordo , ea potestate & facultate nos donat ue qua in ipse praeditus, qui fecit & creauit nos. Cum enim nihil earum rerum qui sunt, sine ipso esse possit, ea caussa in mundum v nit , ut nos ad bene beateque vivendum deducat; eam ipsam vim & facultatem, quam propter nos suscepit,&in nostra exercuit natura, nobis item in sacerdotali re. liquit ordine; per quem omnia nobis confici utur sacra,& sine quo nihil sacrum, nihil Deo dignum esse potest. Et quemadmodum a principio omnium rerum, quς sub aspectum cadunt, nos dominos & principes constituit, ita nunc longe excellentius per sacerdotium, ip sq. Sacerdotes, principes nos dc praesides esse voluit: coeli enim ipsius claues Apostolis, illisque omnibus, qui perpetua successione in eorum loca suffici debebant, credidit. Nuptiς vero condescensionis cuiusdam&indulgentie diuine. hic in hac mortali vita esse videntur, ob liberorum susceptionem ι donec uniuersitas haec cum
sua corruptione consistat. Neque enim voluit Deus ut more belluarum, ex fluxu & sordibus homo concipiatur ; verum cum sponte in mortem prolapsis esset, permisit Deus ut more reliquorum animantium, successionem suam propaget: ut vel hinc saltem cognoscat. in quem statum per inobedietiam parentum suorum coniectus sit, donec resisicitet nos, ac priori immortalitati restituat, ille qui natura sua immortalis , propter nos mortuus cst & resurrexit. Propterea & ipi e benedixit nuptijs, ut non sine coelesti benedietione, ortus nostri, initia & principia iaciantur. Poenitentia vero correcti Onem,& restaurationem a lapsi essest. Quandoquidem
77쪽
post factum Baptisina , nulla iam alia curatio superest,
clue siti pure gratuita, & ex dono, sine certaminibus sine laboribus nostris , praeter eam , qui fit per conuersionem, per lachrymas, corumque delictorum, quibus Deum offendimus plenam detectionem, ac per ipsam peccatorum fligam. In quo solo remedio & curatione, remissionis peccatorum, nobis relictum est donum. Vn de & monachatus ipse corum, qui ita ut dignum est, cavocatione utuntur, profluxit: qui nihil aliud est, quam vere poenitentiς professio pignus atque arrabo. Sacrum vero oleum, siue ultima unctio, nobis diuinitus traditata. & ipsa est diuinum Sacramentum,atque cerimonia, diuine nobis misericordii; Typum repraesentans: que in
redemptionem & sanctificationem illis, qui a peccatis
conuertuntur conferri solet; proptereaq. & ipsa remis. sonem peccatorum praebet,& ex multis infirmitatibus nos sibi euat, eosque, qui illa digne utuntur, sanistificat. Et haec quidem Omnia salutis nostre remedia ipse Iesiis Christus Deus & dominus noster nobis tradidit, & sancti eius Apostoli. Nam cum ex duplici natura consteiamus, anima, inquam, & corpore; dupliciter item haec remedia nobis tradita sunt: uti reuera & ipse Iesiis Christus duplex quodammodo nostra caussa fieri voluit Deus, inquam, & homo i quatenus inuisibili quidem gratia Spiritus sancti inuisibili modo spiritualiter, animas nostras sanctificet; rebus autem sensibilibus aqua inquam, Oleo, pane & vino, &.coeteris similibus, spiritu
Dei sanctificatis, emundentur, & sanctificentur corpora omnium nostrum: ut sic omni cx parte nos saluet, ad eamque perfectionem, in qua nos olim creati crat, iterum restituat. Quo item modo aliquando a mortuis
excitabit, ut unusquisque recipiat, prout gessit in corpore suo. Et de Sacramentis quidem quid viati quodq. sit , quantumque ad salutem conferat, hactenus a no-
78쪽
bis dictum sit. Vnde autem singula principium acceperint ; nunc paucis exponamus. Matrimonium igitur inprimis ab ipso Deo omnium rerum omnipotente auctore, ab initio.constitutum, sancitumque est,tiim, cum in paradiso Adamum cum Eua coniunxit Post vero, ubi mundo salus apparuit, ab ipso Christo Iesu confirmatum; partim, dum primo miraculo, conuersi; aquς in vinum, honestatur, partim dum Mosaica lex, quς dato libro repudij, uxorem dimittere permittebat, in ea parte clare perficitur, illudque docetur, a principio sic non fuisse; sed propter duritiam cordis eorum , qui legem acceperant, id Concessum csse. Et illis item verbis. Quos Deus coniunxit, hominem separare non debere. Sed & Apostolus. Honorabile connubium in Omnibus,& thorum immaculatum esse docuit magnumque Sa 'hcramentum inter Christum & Ecclesiam esse pronunclauit. Sic a principio quidem creationis Sacramentum hoc institutum cst. In nouo autem, ita uti dictum est
testamento confirmatum. Sacer autem ordo, ut inte
rim illud quod ante datam legem fuit, umbratile saceria dotium, propter traditionis obscuritatem praetermittatur, ab ipso uniuersitatis Domino, in Moyse & Aarone clarissime, una cum ipso vero Dei cui tu institutum fuit, ipsi legali cultui, per omnia respondens. Illi autem, qui
in lege gratiς hoc tali honore digni habiti sunt, primum quidem ad eam rem ab ipso Dei filio , uti quidem ipsa
testatur secra scriptura , delecti sunt, qui in hunc modum suos compellat discipulos: non vos, ait, me elegistis, sed ego elegi vos de mundo. Deinde vero in ipso Pentecostes die , descendente super illos Spiritu sanino,
eosque Sacerdotes S Pontifices creante , perficiuntun atque consecrantur: qui ipsi postea eos omnes, qui eorum successores futuri crant, per manuum impositionem consecrarunt, tantique doni participes effecerunt. Sacrum
79쪽
sacrum vero nouq legis Baptisma, ut alia illa veteris legis baptismata,quq Vmbram tantum,futuro1um bonorum, non rem ipsam habebant, praetermittamus; tam faeto,quam verbo nobis ab ipso Domino traditum est. Faeto quidem & exemplo tum, cum in Iordane bapti- fari voluit: verbo autem, tum cum super omnes coelovascensiurus duodecim illos praestantissimos viros, in orbem uniuersum cum ea legatione misit: Eunus, docet
omnes gentes s baptisantes eos in nomine Tatris, GP T V, er Spiritu ancti. Sacrq porro Unctionis Sacramentum, etsi quidem verbis sacri scripturq non explicetur ι ab ipsis tame Christi Dei discipulis nobis traditum esse certum est : sacer siquidem Dionysius, diuinorum mysteriorumprinceps hoc ita esse proculdubio a D.Paulo instructus, in sacris suis scriptis nobis tradidit. Quem virum, merito primo loco post sanctos Apostolos, sacra
veneratur Ecclesia. Saiustissimum autem inter omnia sacra arcana, communionis sacramentum; typice quidem, & in figura, omnibus illis designabatur legalibus
sacrificijs , vere autem, & re ipsa, a Domino ad mortem pro nobis ituro, ante illam ipsam vesperam, quo legitimum Pascha cum suis manducavit mystis traditum est. Tum cnim iuxta ritum a Moyse perscriptum, cama facta nouum nobis tradidit sacrificium; panem frangens, ac inter cos qui mens; assidebant , diuidens propriamque carnem appellans, similiterq. calicem, plenum vino, aqua mixto & temperato, illudq. mistum,Verum&proprium sanguine situm re ipsa esse denuncians, illis q. porrigens; ac ita eos in sui memoriam facere perpetuis temporibus praecipiens: illud scientes , quod quotiescunque hoc ipsum facturi essent, toties Domini &Magistri sui mortem annunciaturi erant. Sacrum vero poenitentiς sacramentum, typice quidem,& in figura in
illis omnibus sacrificiis, quq in lege MoJses pro pecca
80쪽
to offerri iussierat, adumbratum fuit; vere autem,& perfecte, ab ipso Domino tum institutum,clim eam ipsam potestatem remittendi peccata suis tradidit discipulis
dicens : Quorum remiseritis peccata, remittentur ab Utq ao. quorum rei nueritis,retentas i. Et praecipue Petro e r tibi . laecellenti quodam modo promittens se illi daturum claues regni coelestis, ut quaecunque ligauerit super terram ligata sint & in coelo , & quaecunque soluerit super terram, sbluta essent de in coelis : Cum enim Petrus in-.Min. ix terrogassiet, septiesue an pluries, fratri peccanti delicta condonaret 3 respondit Dominus. Non septies , sed septuagies septies ι imo toties, quoties peccauerit, condonandum illi esse. Extremam autem unctionem , etsi consentaneum est ab aliis quoque Apostolis profectam esse , manifestissime tamen a sancto Iacobo, in eius catholica Epistola traditur: Tristatur aliquis vesbum , orre s aequo animo est, basiar: Afirmatur quis in volu, inducis Presbyteros Ecclesiae, orent super eum, -- gentes eum oleo in nomine Domini: siue omlios ei Dabit infirmum, s algeuabit eum Dominis: res in peccatis sit emitrentur ei. Et haec qui de ille sic ordinauit: indeq. Vsq. ad nostra tempora haec, ita, uti ab illo instituta sunt a nobis sancte & integre seruantur.Haec igitur sunt Ecclesiς Dei Sacramenta, tot l. numero, hocq. modo &ratione, quod dictum est nobis tradita: quibus, qui digne perficiuntur participes fiunt diuinoru ac coelestium
donor v. Scire aute nos oportet, omnium eorum sacra
mentorti principem quasi, omnia conficiente sane fissimam & gloriosam mortem domini nostri Iesi Christi caussam esse ue ex qua,& per quam, in omnes qui modo eius participes estici titur,uniuersa haec dona, & gratiς promanat,atq. profluunt. Quo autem modo & ratione id fiat, alterius negocij & instituti potius est quam praesentis,quod longe alium scopum,& finem habet explicare. I De