장음표시 사용
121쪽
puli sic et ministri eius ἰ qualis Pector est civitatis, tales ot iu habitantes in ea. Rex insipiens perdet P0Pulum suum , ct civitatos inhabitabat itur per Sensum Prudentium. At vortia Isaiae prophetae magis nil huc Expri inurit, quod quaerimus e qui ambulat in iustitiis , ct loquitur veritat ira et qui proiicit avaritiam ex calum-nin , Ct OXCutit manus suas ola omni munere et qui obturat aures Suns, ne audiat sanguinem et et claudit Oculos stans , ne vidcat nantiam et isto in exculsis habitabit, multimo si in saxorum sublimitas pius. Haec , quae Scribimus , pruderatos huius sacculi prudentiores filiis lucis non magni incienda pia tabunt , contemnenda Potiusi inprudenter , ne dicam impio et nullus enim ost magister , ilui crina optimo magistro Spiritu sancto sit conserendus; nullam sententiam excogitare potuerunt Plii losophi ta in gravem, quae eum sententiis, quae tu sacris libris continentur, queat Comparari ἰ sanctus
magister fictos fugit discipulos. Tu , princcps Dui , qui
in magnis Et iam occupatio Ilibus, quas asseri Populorum multorum gubernatio , sacran theologiae optimo exemplo das operam , cognosces ea , qu ne Scripsi esse verissima et Observabis tu multo plura. i 7. Compendiariam selicitatis consequendae et Oxistimationis comparandae rationem sanctus tradit Angustinus in lil, ro V. de civitate Dei liis verbis: noque enim uos christin nos imperato Plas ideo felices dicimus, quia vel diutius imperarunt, vel imperatores sitos in arte placida reliquerunt, vel hostes rei publicae domui runt, vel inimicos Cives adversus se ita surgentos et cavere et OPPrimere potuerunt: haoc enim et alia vitae liuius neria mun-Sne vel munurn vel solatia quidam etiam cultoros daemonum BCCipero meruerunt , ilui non pertirient ad regnum Dei , i Iuo pertitioni isti ; et hoc ipsius miseri-
122쪽
cordia D tum est, ito ab illo ista, qui iii eum Crederent, velut summa bona desiderat ent. Sed felices os dicimus, si iusto imperant, si inter linguas sublimiter honorantium, Di obsequia riimis humiliter salutatilium non Extolluntur, sed se homines esse meminerunt; si suam potestatem ad Dei cultum maxime dilatandum maiestati eius famulam faciunt: si Deum timent, diligunt, colunt et . si plus amant illud regnum , ut ii non timent habere conso Ples: si tardius vindicantur, sucile ignoscunt; si eamdem vindictam Pro necessitato regendae tuendae lite rei amblicae . non pro saturandis inimicitiarum odiis exserunt; si eamdem veniam non ad impunitatem iniquitatis , sed ad spem correctionis indulgent et si quod aspere coguntur Plerumque docernere, misericordiae lenitate, et beneficiorum largitate compensant et si luxuria tanto eis est eastigatior, quanto posset osse liberior: si maluut
cupiditatibus pravis , quam quibuslibet gentibus imperare ; et si haec omnia faciunt non propter ardorem inauis gloriae, sed propter charitatem felici latis aeternae οῦ si pro suis P ccatis , humilitatis et miserati nis et orationis sacriscium Deo suo vero immolare non negligunt. Talos christianos imperatores dicimus csso fulices , intcrim spe , postea Iet ipsa suturos , Cum id quod exposcimus advenerit. 18. Eamdemque methodum, Et quasi artem comparandae existimationis sanctus docet Ambrosius libro,
quem de obitu Thoodosii scripsit, vorbis illis: dilexi
virum misericord m, humilem in imperio, corde puro et Pectoru mansueto Praeditum , qualem Dominus amare consuevit, dicens e super quem requiescam, nisi su per humilem et quietum Z Dilexi virum , qui magis arguentem , quam adulantem probar te Stravit omne,
123쪽
tuo utebatur , insigne regium et deflevit in ecclesia publice peccatum suum, quod ei aliorum fraude obreps rat ; gemitu Et lacrimis oravit veniam et quod privati erubescunt, non erubuit imperator, Ρublice agero paenitentia in z ncque ullus postea dies suit, quo non illum doleret errorem. Dilexi virum, qui me in supremis suis ultimo spiritu requirebat. Dilexi virum, qui eum
iam Corpores solvoretur , magis de statu ecclesiarum ,
quam de suis periculis angobatur. 10. Accipe, ita loriim priticipiam decus, qui vita inti occiit iam cum doctrina multiplici ci excellenti coniungis; qui unice ab illis, quibus praees, diligeris: iiiii in liti ius vitast periculoso certamine vexillum Christi sequens , ad Caelest in Patriam contendis et non satis aliquando firma utens valetudine , animi constantiam ot cordis laetitiam retineus, hu-liis modi corporis incommoda, dona Dei , ut sanctus ciebat Gregorius , existimans et dona illa putatis , non flagella , quia non sinunt Oa , quae in liOc mundo ii hi sunt largita divinitus, nimis Placere. Perge, princeps Dei , favo virtuti , ut facis e doctos viros , et bonos testimoniis et belle siciis tuis ortia et bibliothecis tuis nobilissimis fruere et eum sanctissimis et doctissimis principibus, qui ino iiii uieula iugeniorum Suorum PDii Ilierunt, rit frequenter Solos, versare ἰ ciam Deo lawrge ambulare. Cum P P occupationes multas meas licuerit, expecta ut libellum de principum comparanda et tuenda existimationc inchoatum non Persectum, delinea tum non dubitis coloribus Expressum, mittam ad te. Hanc ipsam delineationem voteri in hospitio meo ad Urbem rediens, mense novembri, PatruCIi tuo Iuliano Ruerio , iuveni moribus optimis , Et CPuditione varia praedito dederam , quae tibi mitteretur , indicem amoris mei et magnae in te observantiae.
124쪽
DE CAUΤΑ ΙΜΙΤΑΤΙΟΝΕ SANCTORUM EPISCOPORUM
AD FEDERICUM BORROMAEUM S. R. L. CARDINALEM, ET ARCHIEPISCOPUM MEDIOLANENA .i . . unum trigesimum primum agens, Cardinalis annorum septem, biennio postquam sacerdotis langeris munere, ita disponente dignitatum omnium distribui re, caeli et terrae domino Deo, creatus es tu sacro Cardinalium collegio, testificante beatissimo patre nostro Clemento Christi vicario doctrinam et illustres tuas virtutcs , et approbantibus Cardinalibus omnibus, archiepiscopus mediolanensis si . Episcopalis honor et sublimitas ut sanctus, cui mille amplius post annos Succedis, scribit Ambrosius) nullis potest comparationibus adaequavi. Mediolanum tanta est civitas , tamquo insignis, ut nulla totius Italiae civitate inferior l, beatur. Tantum onus, provinciam Lam duram, re usasti quidem quantum potuisti et gravissimum periculum studuisti sugere, quantum licuit. Quid agam ego , cum te archiepiscopi im suctum vi lana Gaudeam 3 Gaudendum esse non arbitror Iaboribus et periculis ma- εὶ Cum edidi aliud egregium Aug. Valerii opusculum in sexto
Tolumme Script . vet. , dixi in scholio pag. ult. natum esse Federicum Borromaeum anno I 564, creatum autem Cardinalem anno I 587. Nunc quia apparet, seriptam esse hanc alteram lucubrationem anno Federici XXXI, cum a relii episcopus est electus ; sequitur ut ea ad annum Christi IS95. reserenda sit.
125쪽
quidem causa, qui non Possum uno v hementer assci , cum rogilem formonibus nostris , ot tua iucundissi inaconsuetudino mo cariturum. Sud quia pro certo habeo te dolere, o tillo tuo tibi, ut salictissimus vir Bernardus, cum ad summu in punii sicatum Euguli ius tertius esset evectus, condoluit. Ipso cum lilii condoleo , singulari meo in te amori videor satisfacere οῦ quem amorem meum cogitavi diu, qua ratione tibi Etiam auctile piscopo declarar m. De boni Pastoris mura re queerva
caneum milii videbatur aliquid scribove. Logisti saneti Gregorii na Elangeni librum apologeticum inscriptum: libros sex sancti Ioha finis chrysostomi dc sacerdotior Gregorii magni insigne illuit opus pastorale inscriptumς sanctorum Ambrosii , Aia gustitit, Prosperi, ct aliorum plurimorum , qui Pra copia nil animarum regimen Pri'-i inmitia tradiderunt. Collegit etiam plurima Carolus patruelis tuus nil munus pastorale pertinoratia . Quae
si libello illi , qui stimulus pastorum inscribitur ab
optimo viro ni clii episcopo bracarensi conscriptus, ad
latitur, nillil quicquam desiderari potest ad animarum guberii at d. rum nrtem absolvendam.
I. Erniit hominos ii Minulli tui amantissimi , qui in
communi bonorum omnium laetit in dolere et maxime timere vid Ebantur, ite cum sis corpores non satis firmo, ingenio servilius, assiduis orationibus deditus, castigando corpori assiactus valde, Caroli admirator Et Praedicator Perpeti ius ς arctii episcopatus isto, tot nnimarum cura , tot sollicitii lines , corporis virus debilitent tuas :1ie tu grave morbum incidas, ct mortem acculeres. I eruui non ideo scribam de moderaudo Eulo. Nou cst
126쪽
beat e non cnim minuendus Est Zelus , nec modorandus. sed augendus uobis , quibus animarum cura iii iuncta est. Multi potius episcopi suis scriptio uitius nos excitaverunt ad Zelum augendum , et ad gloriam Dei in dies magis cluaerendam. Episcoporum laus est, ut reto honoris Dei ardeant, et hac in re bonorum omnium auctor in Deum imitoritur. Zelum autem Dei sic definitum esse scis, tranquillissimam eius sincerissimamque iustitiam , qua anima salsis opinionibus pravis Ilio cupiditatibus corrupta repudiatur, Ot a Dei eo it iugio tamquam adult ra Pomovetur. Hape ipsa tran- in illissima et sincora iustitia in servis mi , in pastori hus, in opiscopis requiritur maxime, ut scilicet di- vinno maiestati debitus honor non adimatur; exhibeatur parenti ot rogi nostro Deo cultus tum exterior sacris caero moniis, tu in multo magis interior fide, spe,
charitate et uora nil ultore ut anima , non se Parentur Rsponso Christo, blanditiis, voluptatum illecebris, et sal
sae et nduli vitiae prudentiae regulis il ceptouς nec re
licto crueis Clivisti vexillo, Satanae mancipia efficiantur. 3. Legimus in historiis, in comoediis etiam expressa Sunt, ct usu ipso comperintiis , quae sint indicia illorum, qui vehementer coniuges suas diligunt, et Zelotypinominanture de coniugibus suis Cogita ut semper, Observant omnia, et minimos illarum nutus, occasiO- nos removerat qui hias earum distrabantur aut corrumpantur animi et absonios vero non solum de ipsis cogitant, sed etiam loquuntur et et ut paucis dicam, et poetae utar versiculo- res est solliciti plena timoris amor Quin inanio eo sollicitudo maior st, quo amor purior et castior. Haec horai pastoris iudicia sunt, cum semper et ipsu salutem cogitet animarum fidei suae
127쪽
92 creditarum , cum occasiones peccandi illis nitatur praecidere ἰ cum monitionibus , praedicationibus verbi Dei assiduis , synodicis constitutionibus , reprehensionibus ,
Poenis , Praemiis conetur ei licere , ne serui centur et ut sidem, qua in sanctissimo baptismatis sacramento Deo contui Ictae sunt , servent inviolatam . II ic ipse zelus
Spiritus sancti verbis illis exprimitur e zelus domus tuae comedit me. Quae beatissimus pater Augustinus ita explicat et quia quaesivi gloriam tuam in domo tua, quia flagellavi in templo male versantes. Et Moyses , et Phinees , ct Elias, et plurimi ante adventum Christi , multi etiam sancti episcopi, huius teli documenta reliquerunt, ut historiarum pleni sunt libri. Sed quid moror Audiamus doctorem ecclesiae , populi tui
magistrum, Mediolanensium, ut tu es, Pastorem. Is CX Planans psalmum centesimum decimum octavum, inquit haec verba : Z lus ad vitam est divina praecepta servare ἰ et amore Domini, cius custodire mandata. Zelum qui liabet, omnes inimicos putat, qui sunt hostes Dei , quamvis patrem, fratrem, sorores. Omnibus
dicit, sicut dixit David di inimici facti sunt mihi. Hae
nostrae sint inimicitiae, hi tantum sint inimici nostri, qui Dei voluntati . adversantur , qui cum Deo videiatur pugnare impie. Sed ita sint inimici, ut eorum amicitiam studiose quaeramus, et omnibus rationibus ipsorum emendationem procuremus.
4. Verum quemadmodum virtutum plerumque SPE-cie quadam alliciuntur homines et decipiuntur, idem ut optime nosti) in Zelo interdum contingite nam si iustitia simulata sit, duplex iniustitia a Platone nominatur; calliditas prudentiam imitatur; popularis euiusdam benivolentiae cupiditate aspersa plerumque liberalitas , terminos egressa , ambitionis faciem induit et
128쪽
sortitudo vix ab audacia et a temeritate discernitur . Ita accidit, ut qui Zelum Prositentur, nil quando modum non adhibeant et lenitatis, longanimitatis , et prudentiae oblivisci videantur; atque in illis desiderentur proprietates eae, quas sanctus apostolus de caritate scribens enumerate cliaritas patiens est, benigna est,
non aemulatur , non agit Perperam , non inflatur, non est ambitiosa , non quaerit quae sua sunt, non irritatur , non cogitat malum , non gaudet super iniquitate , Congaudet autem veritati, omnia suffert, Omnia credit, omnia sperat, omnia sustinet. Si aliqua harum proprietatum desit, nullus pastoralis gelus reperitur e iracundiae , clamores, altercationes, laudabilem hanc pastorum virtutem turbanir et quamquam interdum ira videatur Zelus esse, nihilominus tantae virtutis est infida Comes.
5. Omnino autem me ad scribendum tibi aliquid , Suscepto tanto archiepiscopatus onere, qui te diligunt ,
hortati sunt; et argumentum sore accommodatum arbitrantur , si de cauta imitatione sanctorum episcoporum
scriberem aliquid; si amanter tibi ostenderem, nouin omnibus tibi ab initio tui archiepiscopatus imitandum esse servum illum Dei Carolum: cum illa sententia in prudentissimorum hominum ore versetur e saeta SanCtorum Omnia veneranda , sed non semper imitanda et diversas esse temperaturas corporum, ingenia diversa , diversa tompora , non eundem semper modum servari oportere ἰ aliam esse artem restituendae Collapsae disciplinae , aliam retinendae et Oxcolendae ἰ Pa tionem aliam gubernandi fuisse antequam concilia provincialia cclebrarentur , aliam celebratis conciliis et decretis illis ad usum revocatis. Vigesimum secundum annum agens Carolus , archi piscopus est sactus , cum Pius quartus eius avunculus viveret. Eo vivonte, Et eius
129쪽
ab Urbe prosectionem non satis probante, Mediolanum se contulit; celebrem synodum habuit provincialem,
cum episcopos Omnes com Provinciales Coegisset e et sequentibus annis , a sancto Concilio tridentino minime
recedens, alias habuit syuodos . Bieni novam in Italia admirari homines, Iactari pios viros iu ecclesiastica disciplina progressus ituri, Provinciales opiscopos Mediolanum accedere , ab ipso humaniter et honori sice excipi , hospitalem se Praebere, ut decet opiscopum , ingenii et doctrinae etiam sp ciem ostendere . II ac synodorum provincialium institutu in qui non sc quitur Errat, nec Zelum honoris Dei et diseiplina oecclesiasticae conserva udae Ostendit. Et huiusmodi conciliorum provincialium conventus mirabiles Ductus parite se e uim ita vicem consolantur DPisCo Pi, mutuo se docent, romedia sanandae provinci ne accommodata in medium niserentes , abusus conantur tollerst , vitia Extirpare , totam Provinciam optimis legibus exornare.
Prno ter a dio Cesa uno synodi utiles sunt admodum , in quibus Paucorum dierum spatio, uno i ut uitia parochos, quos ita animarum cura adiutores habunt, episcopi tu strant. Haec medicorum spiritualium veluti collegia incredibiliter prosunt; ab iis nunquam abest sanctus Spiritus; in illis pastorum maximo cluCEt Zelus, Eorumque commendatur industria, praesertim si e superiore loco dicant, et interdum reconditis e sata tis Prophetis sumptis stria tentiis de ossicio pastorali, de animabus Christo lucratidis, habeant orationem. Iutor sui ego dioecesannuar nodo quam habebat Carolus e sane Sermonem , 'INCm habuit ad clerum, sum valde admiratus, et incredibilem ordinem eius in dicendo, ut pictai Em voverunt Omnes qui ibi consederant. 3. Et in assiduis pra dicationibus verbi Dei , in op
130쪽
i ibus piis excolendis elucet, ut scis , Zelus et dilige u lia pastoris. Porro in quotidia uis sacrificiis , in precibus statis horis laudendis , in lectione honorum librorum etiam in mensa, tu audiendis sestis diebus sermo uibus , cura pastoralis apparebat maxima Caroli , cui post alterum succedis. IIaec omnia facillime imitaberis. Quod si dubitarem te non esse facturum , hortarer Pluribus verbis, potadserandam tibi csso illam sententiam, vae milii quoniam tacui : ct illam , pracdica , argue . increpa, opportuno importulae; etin in versiculum illum ardentissima illa verba continentem e ego , ait Christus dominus , constitutus sum rex a Dco supra Sion montem sanctum cius, Praedicans praec Ptum eius. In medium assurrem ea , quae sacrum concilium ivideritiuum tradidit , esse praecipuum munus episcopi docere. Et certissimum ost lacto in nivis nutriri melius insantcs quam lacte nutricis quamvis sit robustissima. Pascere vorbo ct exemplo solutat honi Pastores et vertim tamen nitorum opera greges Pascere Possurit ἰ quam quam multo felicius contingit , si utilissimum ac nECEssarium hoc munus per se unusquisque episcopus Dequentius quam sieri potest oliatat. Filii dum a Patro m0rioritur, illa assectio magnam vim liabet e praeter quam quod rerum moderator Deus linguas infantium pasto-vum facii disertas, et divino bones sicio addit animus: Daturae etiam impedimenta magna ex parte sustulisse observatur. Ipse Euim, ut scis , divinaes clomotitiae hac in I E iustis osse possum locuples. Noster etiam Carolus , quum admiramur, ad dicendum minime natus videbatur, usu tamen et exercitatione, divino imitius Spiritu adiutus, hi dicendo sariorum ingoniorum sentcntia non minimam laudem est consecutus , cum meditata oratio-rie uteretur, locusque nsferriti in m dium praeclaros.