장음표시 사용
141쪽
quia dissimulantur . indicanda; aliquando etiam aperto
cognita, mature toleranda et aliquando vero subtiliter et occulta perscrutanda , aliquando leniter arguenda , aliquando vehementer increpanda. Quae oninia faciunt, ut cauta admodum debeat esse imitatio. Nam rationem , quam sancti adhibuerunt Ioh. chrysostomus et Basilius
ei alii plerique sancti episcopi eiusdem ingenii in animadvertendis acriter erratis illorum, quibus praefuerunt, fortasse non expedit semper sequi, sed parere Potius sancti Gregorii monitis, qui moderationem incredibilem in regimine pastorali, suo illo registro opistolarum indicavit, quem librum semper esse nobis in manibus habendum putaverim. Haec autem cautio ut adhibeatur, studendum est maximo episcopis, ne delatoribus facile fidem praestent, cum minores utilitates redundent in ecclesiam Dei, si severa exerceatur iustitia, quam si aliquandiu res dissimulentur et disserantur. Haec ipsa dissimulatio et dilatio necessaria videtur osse cum de rebus agitur mediocribus , ut solet accidere in iis , iaquibus praeventioni est locus.l8. Nimirum in rebus ad ritus, non tamen praecipuo pertinentibus, et ad negligentiam , minime tamen Perniciosam, toti cudam et in quibus sanctos non ignoramus
interdum adhibuisse diligentiam, de ea diligentia ad
vitanda maiora incommoda , dissimulatione detrahe ci- dum est aliquid. Locus etiam cautionem docet, ut sicubi ob caeli temperiem , et ob cibos valde nutrientes, Par simonia et tenuissimus cibus non nocet, prodest Potius valetudini tuae ; alibi cavendum esse videatur, ne
imitatio tenuitatis illius obsit valetudini. Qua de re memini me longam cpistolam scripsisse Carolo Cardinali , cui Per familiarem suum Caimum , qui in religione Patrum Capuccinorum vita excessit, respondit,
142쪽
in suo Proposito Persificias. Hanc vero Dei dispe-tionem fuisse putaverim, ut nostra quoque temPrata- . te haberemus, qui nobis mortificationis exemplum minime ciceronianis verbis libenter utor, rem ipsam melius explicantibus) praebereti cuius tamen virtutem, cum valetudinis periculo, caute admodum imitandam censuerim . Illa ipsa itinera ad visitandas reliquias sanctas, et assiduae illae preces, et ieiunia , cum longis mysteriorum Christi meditationibus coniuncta, indicia
sunt pietatis eximiae, et suscipienda interdum praese tim florente qua es aetate; sed ut Curandum est, ut incalescat animus servore , ita ne concidat et asiligatur corpus. Ubi oratio quadraginta horarum indicitur ab episcopis, sermones aliquot habendi sunt ad populum et at quadraginta sermones habere quadragi uta horarum spatio, arduum est humanamque conditionem videtur superare. Arbitror pro tua humilitate hac in re non ausurum te imitari Carolum; satis enim it Ium imitaberis, si quatuor aut quinque sermones habueris. Et verissima est illa sententiar prima sequentem, laudabile est in secundis et tertiis consistere. Carolum habe ante oculos, sit tibi satis praecipuas eius et excellentes pastorales virtutes imitarie quasdam, in quibus admirationem sui excitavit, tibi considerandum an possis imitari. Ad miraberis illum semper, et in munere pastorali sun-gendo maximam eius sollicitudinem laudibus esserre non desines; idque non solum patrueli tribues, sed etiam cuilibet, qui ante te archiepiscopali munere laudabiliter est lanctus et cum maxime mos illorum damnaudus sit, qui vituperatione eorum, qui eos Pra
Cesserunt, crescere, et illorum existimationem minuero
19. Paucis dicamus rem totam, de qua agitur,
143쪽
o inplectentes. Satis imilalii P sanctos episcopos , qui Iucci ci ardet, qui sacrarum rerum scientiam fiat, ut, sed in primis qui charitate, quae ost virtutum omnium soritia et vultiti anima , excellit . Salvator nos tor Ic-sus Christus , a quo Praeclara et salutaria omnia docum rata manant, dum Petrum apostolorum principem Pastorem occlesiae catholi ac, et sui vicarium institu vet, nota dixi te vorsatus cs magis in sacris littoris
ingonio et iudicio his pra stas T castigas magis corpus, quam ceteri r illustriora das oxempla paenitentiae
quam alii in i discipuli 3 habes maior in iacultatem di condi tit Populo persuadeas quicquid expedierit Z Illa non dixit Petro, sed potius haec: diligis me plustiis 3 Quanta ost charitas, latita est pastoris sanctitas . Si charitate conditus cst stolus, laudabilis este imitatio sanctorum omnium Charitate meti crida est: h nec
servos Dei illustrat, silicis ossicit Dei, imitatorcs sanctoriam , imitatores etiam Christi. Ha tunc agnoscitur cum quis sua, suos, se ipsum Etiam dat pro saluto hominum, quemadmodum magister immo exemplar charitatis Christus ostendit, qui sua omnia , hoc est Ea quae caeli ambitu continentur; suos, hoc Pst, nuge los administratorios omnes spiritus et se ipsum denique dedit, ut nos ad salutem perduceret, ut Caelestis Patria o heredes essemus. Ad Christi summi pastoris et rogis Dostri imitationem nos Episcopi, uos pastores, no stra Omnia et Nostros, qui scilicet nobiscum vivunt, qui nostro Qx nutu pendulit; nosmet ipsos etiam, hoc est metatem , Cogitationes , studia, laboros, sanguinem quoquo , nil Populorum qui nobis crediti sunt salutem Consuramus. Cuius cxcclientis et vere pastoralis virtutis exemplum Carolus dedit, redditus ecclesiasticos in Patri res distribuens , sacrarum virginum monasteriis
144쪽
subveniens, inopiam plurimorum sublevans, Pestilentiae in primis tempore non solum pecuniam, ita qua commutanda nullum ad lithuit studium , sed totam supellectilem suam in usum Pauperum Conseruias , Pericu losissimo illo tempore alacri animo se exponens ut aegris et morbo itas ctis consuleret.
dici. Cliaritati coniunctum est gaudium, pax, patientia,t,enignitas , bonitas, mansuetudo , longanimitas, fides ,
modestia, Continentia, castitas, quos Sancti Spiritus Du- Cius enumerat sanetus apostolus Paulus ad Galatas scribens. Haec optimum efficiunt episcopum ; discernunt Zelum Dei secundum scientiam ab eo, qui Hon ost secundum scientiam. Virtutem sequitur voluptas , tamquam umbra Corpus, ut optime nosti, et scribit Aristoteles cuius voluptatis tanta est vis , iit sine ea virtus diu non
possit consistere e voluptatem intelligo honestam, quam qui ex virtute vivit percipit, quaeque divina est ac ne- terna sutura, et Psalmo vigesimo sexto voluptas Dominia Davido appellatur. Beatae vitae cogitatio ex P ctatioque. alii hanc laetitiam , fidos in primis constans et sincera
in Christum Dei filium. Quo gaudio exultaverunt in
maximis cruciatibus martyres Dei ; quo Ptiam non caruerunt, qui pro salute patriae ndversus inimicos erucis pugnantes, sortiter occubuerunt. Haec ipsa laetitia et
alacritas in rebus agendis, pia et religiosa quaedam bilaritas, in viris Dei apparet maximo; apparebat semper in Carolo, et tunc magis , quando Perturbationibus variis Ot magnis assigi crederetur, illo ipso praesertim die quo scelestissimi homines illum nefario ausu de medio tollero conati sueranti et pestilentiae temporc Prae se tulit eandem hilaritatem, qua incredibiliter, qui cum illo vivebant, recreabantur. Gaudio assiciuntur maximo Pastores, dum divinis intersunt olliciis , dum De -
145쪽
quentiam catholici populi sibi crediti intuentur et qua
voluptate nulla est sincerior, eamque me etiam percepisse memini. Sed quantum percipitur gaudium, si lucratum se esse animas aliquas Christo pastor intelligat suis hortationibus, sua industria, suis precibus 7 Si gloria illa caelesti, si pane angelico sitos plurimos suos ministerio sanctissimi eucharisti ac sacramenti aluerit Appellat illos sanctus Paulus ad Philippenses scribens , gaudium suum , et coronam suam. Gaudium tuum erit amplissimus et nobilissimus Populus, grex egregie institutus. Quod gaudium, Spiritus sancti fructum et donum Dei iti pastoribus iure nominaverimus; quodque consuetudine etiam ac sermonibus piorum hominum, in quorum vultibus alacritas nescio quae et Puritas mentis apparent, conServatur et augetur. dii. Cessatio et quidem a gravioribus negotiis aliquando videtur necessaria, ut sanctus putavit Iohannes apostolus, de quo doctissimorum hominum sanctissimus, quem merito admiramur , Thomas in summa scripsit reum ipso praesente eius discipuli luderent, mirantibus quibusdam . imperasse illis , qui mirabantur, ut arcum non bis et ter sed quater et quinquies intenderent; qui
cum respondissent, se defessos esse, nec amplius arcum intendere posse, indicavit, eadem ratione cessationem esse necessariam, ne mens quodammodo hebescat.
Verum mirabile et insolitum illud erat voluptatis genus, quam Carolus percipiebat Cum in cadavera quae ad sepulturam esserebantur incideret; dicebat enim gaudere se salutari illo spectaculo, cogitatione brevis huius
Peregrinationis, memoria mortis, et meditatione migrationis ad caelestem et acteruam patriam . Immoderatum miserrimae huius vitae studium , cupidi inium Protrahendae peregrinationis, in qua tot sunt pericula, tot
146쪽
miseriae, vir Dei hac insolita ratione damnabat. Et comitem geli pastoralis dixerimus esse pacem e ii autem Pacem consequuntur, qui regem pacificum imitantes Christum dominum, eius Praecepta servant, Pro eius gloria, si opus est, omnia patiuntur, hominum inimicitias et odia non extimescunt, interiore pace frueu-les, sensus rationi subiicientes, rationem autem Deo; pacem quantum fieri potest cum omnibus hominibus hahentes. In controversiis interdum Pro honore mi , et pro iurisdictione ecclesiastica tuenda sumptis, tranquillitatem cum admirabili constantia coniunctam in Carolo observavimus 22. Patientia quoque geli comes est, quam necessariam esse Sanctus scribit apostolus , ut reporto mus repromissionem. Haec vero posita est in perserendis calumniis, et in malivolis hominibus tolerandis; quam in munere pastorali langendo, et in Zelum
Dei ac domus eius tenendo, valde esse necessariam,
multi sancti episcopi re ipsa ostenderunt ἰ sine qua neque in regendis civitatibus, neque in gubernandis familiis ulla praeclara ratio adbiberi potest; ut dissimulare necesse sit quaedam , alia in meliorem partem interpretari , quaedam pati, ut maiora vitentur mala ἔdiscendum etiam sit , vinci; cum interdum in quibusdam rebus magna iis qui sibi videntur vincere , asseratur utilitas. Benignitas illa, beneficus animus, christi na charitas, iuvandi studium, pastoralis est virtus; qua-
eum Christianus verus et sincerus coniunctus est Zelus,
- a quo gelo disiungi non potest propensio ad rcs bonas; quae nemini noceat, prosit plurimis , sibi ipsi in primis, non corpori, nec externis rebus, sed animo. Et mansuetudo germana pastoris virtus est, a summo Pa-
sim o Christo proficisceus, cuius haec sunt verba: di-
147쪽
scite a me, quia mitis sum t humilis corde. Ita ut, qui non sit mitis, hoc est mansuetus , discipulus ex- se nequent Christi, ignorans artem qua vincatur in hono malum i ita enim sanctus interpretatur Augustinus verbum iliud mitis et hoc est, qui vincat in bono malum, qui provocatus non respondeat, qui lacessitus iniuriis taceat, prosit iis a quibus ostendituri ut exploratum habeat, quod tradidit sanctus Ioh. Chrysostomus, neminem laedi nisi a semetipso. Et longanimitatem gelus Dei fovet, ut diu pastor toleret errata , et iniurias hominum; errata , si iacile et breve corrigi non possint; iniurias, propter gloriam Dci, et ut cha
α 3. Ab omni mendacio et sallacia remotus est Eelus Dei ; ut nullam ob causam unquam mentiendum esse videatur et ne ossiciosa quidem , ut aiunt, mendacia admittens Christum , qui veritas est, sequens ς
cum nihil sit, quod magis pastoralem deturpet dignitatem et gravitatem minuat episcopalem , quam mendacium. Virtutum etiam omnium condimentum amabilissima virtus modestia , geli comes est, qua iacile omnium conciliantur animi, si qua iustitiae studium, et disciplinae Observationem suavitate quadam adhibita faciliorem esset , nemini dubium est. Et ab incontinentia , hoc est rerum externarum appetitu, alienus est Zelus. Atque etiam castus est, cum nihil sit,
quod a Deo hominem videatur seimagere magis, quam vita impuritas et lascivia et qua mens hebescit, Et suae dignitatis homo oblitus, brutum animal quodammodo ossicitur, et in miserabilcm animi caecitatem incidit. Haec sunt indicia zeli , qui donis illis ac fructibus Spiritus sancti ditatus egregia exempla r Cte vivendi dat; cum is, in quo est actus, sapiens sit; hoc est,
148쪽
ut paucis multa et magna comprolaetidam, cognoscat
Dei sapientiam , potentiam , bonitatem ; Dei se filium adoptivum, fratrem Christi, heredem caelestis patriae , let coheredem Christi suturum, nisi sibi ipse desit, nisi ferueis Christi vexillum unquam deserat. Intellectum habet intelligens peregrinationis humanae molestias ,
deceptorem esse mundum, inopiam cupiditatum esse rerum externarum copiam. Et bonis utitur consiliis, qui pugnat cum Satana, carne, et mundo, sanctissimis sacramentis se muniens, omnium malorum escam voluptatem cum brutis communem sugiens, sanctis voluptatibus se recreans, lectione librorum bonorum , et Piorum hominum sermonibus, iuvans semper omnes quantum potest. Fortitudinis autem dat exemplum, vitam ipsam si opus est exponens proper Dei gloriam, verbum asperum non timens; stans murus pro domo Dei: iis se obiiciens ex adverso, qui audent aliquid tentare contra eius ecclesiam: legens plurima, et sciens ea quae sacris libris continentur, et in ecclesiasticis historiis sunt ex- Pressa; Pietatis dans documenta, sacris caerimoniis instruetus, simplex, et rectus, et timens Deum; inter praevaricatores habitans , mentem fixam habens in caelum et terrena non sapiens, sed caelestia. Uero dixerimus, Cardinalis optime , veri et staceri pastoralis Eeli auctorem ministrum et conservatorem esse sanctum Spiritum, et eiusdem donis nil laudabilem omnem Zelum pastoralem di boni pastoris officia contineri eiusdem sancti Spiritus fructibus ab apostolo commemoratis: imitationem sanctorum episcoporum, in his donis retinendis, hisque fructibus gustandis , esse Positam. 24. Haec est illa cautio, de qua scribero ab initio Proposuimus; qua cautione non egebas quidem, nam iudicio Praestas ct super funes etiam vales intelligere, sed
149쪽
audiens sapiens sapientior cuit. Leges libenter quae tui et tuae samiliae amantissim iis scripsit senex Cardinalis, non equidem recondita, sed quae in mentem venire enivis potuissent, ut quae satius fortasse suisset familiari sermone proponere, quam tam longo libello explicare. Sed liceat in huius calce Scriptionis , quam singularis
meus iii te amor dictabat, haec adderer me valde sp rare , Sperandumque esse omnibus, adiuvante Deo,
bonum te soro arctii episcopum , non modo Caroli imitatorem, sed etiam sanctorum Ambrosii, Dionysii, Gal-dini, Eusebii, et ceterorum mediolanensium sanctorum episcoporum, quorum Catalogum resque gestas optime nosti. Quamvis profecto miserrima sit conditio administrandarum civitatum et Provinciarum, in quibus sutet ethnici nobilis scriptoris verbis utamur diligentia plena simultatum est, negligentia vituperationum ubi severitas periculosa est, liberalitas ingrata, sermo insidiosus, asseutatio periculosa, frons omnium familiaris, multorum animus iratus, iracundiae occultae, blanditiae apertae. His addatur, quod satietas regentium muItos capit, mutatio plurimis laetitiam affert. Quae multo magis in pastorali rogimine oveniunt, in quo non do se ipso tantum , scd de innumerabilibus animabus ratio reddenda orit supremo iudici Christo. Spero tamen divino fretus auxilio feliciter omnia tibi successura , quandoquidem pruderitia , qua excellis ,
quam charitatis et virtutiini omnium aurigam esse dixerimus , quam abbatissam reliquarum non incongrue sanctus nuncupavit Bernardus , tuas virtutes omnes diriget, medium in cis definiet, eliaritati etiam modum imponet, ne illum transeat, ct freno quodam coercebit. Comitem praestabis ei sortitudiit in , quae in arduis quando opus est adgrediendis posita est, ad quae in iligod bν Coosl
150쪽
adgredienda non sussicit priidentia, si sortitudinis praesidio destituatur. 25. Omnes tameu virtutes cum nobilitas generis nobilitare censeatur, siciat tuae virtutes illustriores nobilitate tua, et utilior erit sapientia adiunctis divitiis. Scire, velle, et posse, valet Plurimum ad res maximas perficiendas . Haec est divina quaedam societas, qua caeli et terrae gubernator Deus admirabili providentia totum gubernat mundum. Ita et principes cum sciunt, possunt, et volunt ea quae expediunt, munere suo funguntur feliciter. Haec in te omnia conveniunt: nam in sacra theologia, et in ecclesiasticis historiis, ut omnes norunt, es egregie versatus; Romae
multis congregationibus dilige uter intersuisti aliquot
annos; mentem tuam, Omnes cogitationes, et studia ad
munus Pastorale obeundum intendis. Non deerunt etiam adiumenta, quibus hospitalitatem, christianam Iiberalitatem, decorum ecclesiasticum necessariis et honorificis sumptibus sustineas. Imitaberis omnino Caroluinin omnibus, quibusdam exceptis, in quibus valetudo tua, temporis mutatio , et ecclesiasticae dignitatis tuendae , atque hospitalitatis servandae, hisce temporibus ratio aliud suadere videatur. α6. Ut autem in pastorali arte omnium artium nobilissima progressus in dies maiores facias, omissis Atitit ili hian qnacstio uibus et abstrusis, in quibus versatus es dum theologiae operam dares, totum te trades lectioni sanctorum patrum. Et meo quidem iudicio, nullus locus maiorem vim habebit, quam si sae. Pissime , Praesertim Mediolani, sententiae ex sancto Anthrosio sumptae in medium adserantur. Sancti etiam Iobannis chrysostomi conciones multae sunt praecla vissimae, pracsertim sermones illi ad populum antiochc-