장음표시 사용
191쪽
admiratores , minime detractores, minime fallaces, minimo vani.
33. Quid egi, Borrom nee Cardinalis 3 Satis longum
scripsi commentarium , quem nullus legat praeter te et Silvium. Honor s enim sugientium rarus Est numerus , moderationis huius in redibilis penuria os t. Sed ibi lasse aliquis potest de udere , non in inimum fuisse numerum hominum honores stigi litium; nam in republica encta , in qua natus sum, Extiterlint rion Pauci , qui cum honores sugcrent, amplissimos honores sunt consequuti. In familia Contarcua Λndreas principatum recusans, adeptus est οῦ eius gentiles, Gasparet Thomas fratres, honores minime appetentes, honoriscentissimos in re publica magistratus sunt Consequuti. Et Marcus Antonius Trivi sanus, cum audientibus omnibus diceret, se in incipatu indignum esse , Creatus est Princeps. Et praeturae Patavina , veronensis , bri xiensis, egregiis senatoribus recusatilibus dantur , coguntur ipsi potius ad praestantissima illa munera obeunda. Vere dicam e Romae etiam erodiderim non Paucos esse, in quibus ea insint, quae paulo ante diximus; qui insignia honoris sugia ut, qui non ambiant, qui de aliorum depressione tu animo non habeant Crescere, qui aliorum virtutes libenter celebrent, qui modestiae et humilitatis exempla dent. Cougregati ues Presbyterorum, celebris illa patrum Iesu societas, quae multitudine doctorum et piorum virorum abundans hanc, quam commeudamus, honorum fugam etiam ex voto profitetur et item illa patrum Theatinorum ἰ tua etiam, aut Polius nostra, in qua Optimus episcopus Alerius doctrina et vitae integritate pracstaus floret, videntur esse scholae huius quam commemoravimus su-gae . Nec solum hae congrcgationes Presbyterorum,
192쪽
Iopsed amplissimae illae , quae sub regulis sanctorum Bu-nedicti, Augustini, Dominici, et Francisci florent,
gymnasia sunt humilitatis, eiusque sororis obedientiae, cum qua est coniuncta honorum snga. 34. Sed haec , quae ad uos erudiendos pertinent valde, plerumque non animadvertimus. Scribam etiam libere, praesertim tibi, non ut aliquorum benivoletitiam mihi conciliem , sed ut laudem omnium hirtutum auctorem Deum. Pater Philippus tuus, meus etiam, eC-clesiasticus Socrates; quid Socratem nominem 3 primitivae ecclesia o diguus sacerdos, sanctoriam Benedicti ,
Domini ei, Francisci dignus dis ipulus, hac ipsa honorum fuga, urbi Romae humilitatis, pietatis, et plurimarum virtutum dedit et dat exempla. Gymnasium illud Spiritus sancti , quotidianum illud oratorium ,
scholani illam paenitentiae et christiana ruin virtutum instituit. praestantes aliquot sacerdotes in huiusmodi honorum sirga egri 'gie vorsatos ad communem vitam
redegit et inter quos vivit Caesar ille noster Baronius , qui plurimos libros ad usum ecclesiae edidit , et scribit quotidie r in qua disciplina Ogregie versalus est Silvius Antonianus noster, et vite rhiensis illo senex Latinus Latinius, vir multiplici eruditione et cxcellenti pietate praestatis. Flaminius nobilius lucensis , Cuius eximia linguarum, et scientiarum Plurimarum praesertim theologiae cognitio tibi perspecta est, et cognita; Fulvius etiam Ursinus in optimarum disciplinarum studiis egregie, et magua cum laude versatus in urbis Romae theatro, in oculis summorum Potiti si cum et Cardinalium, honores sugisse visi sunt, cum minime ambiverint, cum propria virtute contenti sibi ipsis vixerint. Sed quid huiusmodi viros commemorem Z Horum sane uoti parvus Romae est NumCrus ,
193쪽
158 QUATENUs FUGIENDI ut veterum summorum Pontificum omittamus exempla a 35. Huius fugae, quam commendamus, Pgregius magister fuit Iohannes Petrus Carata , qui deinde Pontifex maximus Paulus quartus est dictus. Is cum archiepiscopus theatinus ob ogregiam suam virtutem creatus fuisset, et pastorali illo muncre aliquot annos suisset perfunctus, nobilissimam lianc fugam cogitavit, Venetias Se recepit, et congregationem Patrum Tlieatinorum ab ecclesiae suae nuncupatione instituit, seminarium, ut alio loco dixi, pietatis et ccclesiastici orna. tus, ex quo insignes etiam Cardinales duo prodierunt. Ad Iohannem Petrum, dum Venetiis degebat, Praestantissimi coiisluchant senatores. Excellentem eius doctri-Nam , et morum gravitatem admirabatur Gaspar , qui postea fuit Cardinalis Contarenus , suspiciebat Andreas Griptus princeps. Ille de honorum contemptu , de resormanda ecclosia , m pe et copiose disserchat. 0ronam etiam venerat a Iohanno Matthaeo Giborto egregia virtute sepiscopo liberaliter exceptus. Honores sugiens, honoribus affectus est maximis, et a Paulo ter
tio acerrimi iudicii viro in Cardinalium collegium cooptatus est, nullo ambitu, nullis principum, aut regum commendatitiis litteris, vitae sanctimonia, et honorum suga praecipue commendatus . Quo tempore
Cardinalis fuit, fuit nutum plurimos annos, nihil isquicquam diligentius visus est agor , quam summum Pontificatum sugere, cum valde alienus a si hi conciliandis Cardinalium nitimis viderotur , aliquorum mores palam reprehendirrct, libere admodum sententiam suam in consistorio diceret , odium priucipum et regum potetitissimorum minime formidans.
36. Et eodem tempore Marcellus Cervinus, qui
194쪽
ante Paulum quartum , ad altissimam illam pontificatus sed m suerat evectus, in liOnorum fuga se maxime eruditum esse Prae se tulit, eum alla voce diceret, dum Cardinales ad illum Pontificem creandum aC ur a strent, minime se esse dignum pontificatu, seniorem se, doctiorem, et multor in Cardinalem illeatinum Ponti sicem esse creandum. Quas voces quo magis ex aui
mo Proserebat, eo velle montius Cardinales ad illuni Pontificem eligondum sancto Spiritu ducebantur . Et ille vie gravis admodum fuit, aulicorum voces minime extimuit, ecclesiasticae disciplinae suit cultor eximius. iginti diebus pontificatus eius est absolutus et et uim migravit in caelum, triste et maximum sui desiderium urbi Romae, et oi bi christiano relinqueris: eique sv cessit in eadoni fugiendorum honorum disciplina vorsatus Cardinalis ita ea tinus , quem antea Nominabamus. 37. II io Potiti sex litos et sanctos doctores SPquutus , illos episcopatu et honoribus omnibus dignos putavit, qui nec minimam ambitionis suspicio item dc- dissent. E nostris Dominicum Bollauum se uatorem, qui
tunc Brixian Praetor erat, Postquam integrum annum
opiscopalis illa sedes vacasset, nihil tale cogitantem Brixiensibus episcopum dedit. Et Canonicatus , et ecclesiasticas dignitates multas contulit piis et doctis viris otiam absentibus, absentia honorum instren in sugientibus . Et Gulielmum Sirletum latinis graecisque
litteris excultum hominem , in cclesiasticis historiis egregie versatum , vitae integritate , et amabilissimis moribus praeditum, atque excellenti humilitato prae- Stant in , ox improviso ad se vocari iussite cumque accessisset, hortatus est illum subridens, ut palliolum illud, quo vostiebatur laicorum more, deponeret et deducere litteratum hominem ita vestire; ecclesiasticum
195쪽
h abi tum, qui illi paratus suerat, indueret ἰ Protono
tarium illum apostolicum ex eorum numero , qui Pontificalis mensau participant , creavit: qui in lectulo iacens, in perpetua rerum altissimarum meditatione, et praestantissimorum librorum lectione , tempus ponens , ad caelestem Patriam aspirans , honorum Omnium insignia sugiebat, nullum librum edens tantae eruditionis vir, se ipsum abiiciens, in angusta domo latitans. Sed divina Caroli Borromaci nostri virtus virum Dei honores fugi tatem nil amplissimam Caudina- latus dignitatem deduxit, cum Pium quartum ponti si-Cem avunculum , qui eum praecipuo amoro diligebat , rogasset, ut Gulielmum etiam Sirtutum in Cardinalium numerum adscriberet. Quod Pii pontificis iudicium, quae Caroli Cardinalis commendatio, urbi Romae, rectius di-cnm ecclesiae universae , probata valde suerunt. Nam quemadmodum vere scriptum est, filium sapientem esse gloriam patris , ita Cardinales doctos et pios , esse gloriam Ponti sicis , nemo negaverit; et nihil magis ad solidam Cardinalis laudem pertinet, quam favere P etati et litteris. 38. Religiosus etiam vir Paulus Arctinus in Theatinorum disciplina versatus, qui deinde Cardinalis placentivus est nuncupatus, hac ipsa honorum fuga excelluit, cum praestanti doctrina vir inter Thoatinos non Paucos vixerit annos, et nullo ambitu, vel miti ima diligentia adhibita ad Cardinatatum Ρcrvenerit, et episcopatus duo nobilissimi ipsi sint delati, placontinus et neapolitanus. Exemplis plurimis uti non est necesse ad verissimam sententiam tuendam. Michae.
Iem Glii sterium Cardi ualem alexandrinu in , Pium . nominatum, Excelsa virtute praeditum, fugietatem insignia omnia honorum , ad altissimain illam Pontificatus
196쪽
sedem vocatum scimus et illum Pio ii uarto Caroli Canditialis nostri , quom sa ope nominavi nus saxoribus su D sectum osse Pontificem, 't in Pontificatu Oxcellentium virtutum documenta dedisse constat: sciat eritia inque illam probasse in occlesiasticis muneribus distribuondis , ut qui episcopatum, aut ccclesiasticas dignitates Puteret, eo i Pso , quod ii 'terct, esset iudignus. Horum ipsorum, quos nominavi , Cnrdinalium Ct Polati si Cum maximorum Lotiores fugietitium liau su rurit tri Oprietatus e novis non studere amicitiis, de se ipsis aut nunquam aut raire, loqui, laudare PauCOs uo aucupari vid rentur amicitias , ExcCllo latus viros Conim uda no debit renon de aut lare , Iniciani vitam ducerc , Principum et regum Lenivole ut iam uora sibi studiose cum Parare, EC-clesiastica iura defundere , ut moderatio uis oxempla
39. VCrum cui mucro, ut opusculo ipiod scrib re
instituimus, sinem impoliamus, hosti ibilis illa videtur cogitatio , diabulum ruisse, 'lilia Elogit Ptitit is pro osse
quam subesse . Plii rimae ctiam Plurimorum virorum spritontino ante oculos liaboridae sutat; ut, i toties hora inibiis pra esse desidero, totios Deo meo Pra ire Contorido. Duicii in lite desidoraverit Prima trim in terra, inveniet confusionem in caelo ς neu inter servos Cliri sti computatii in i , c ii de primatu tracta vovit. Quanto quisque hic alitus origitur, latito curis gravioribus On ratur. Aerrigo moritis est nPPeteritia dignitatum. Ilianis gloria initiis snu illi , sallax cst suavi in s ot infructuosus labor, Pci P turis timor, Iuri lcidosi sublimitas, initium sine providentia , si iiis cram patrui tetitia. Horior saecu-Ii abiit, ni ite Piain votiori l. Horiores securii PCri Culum trahunt. Cito puriclitatur potestos οῦ et quanto maior honor, eo niaiora pericula. Sunt etiam aliae seritentiae,
197쪽
quas Spiritus sanctus protulit. Noli te esserre ne cadas, et animam tuam assicias ignominia. Iudicium durissimum fici illis, qui praesunt; exiguo enim conceditur misericordia. Quantum glori si cavit sc , et suit in deliciis , tantum date ei tormentia in et luctum. Noli quaerere ab homine ducatum , neque a rege cathedram honoris . Si exaltatus fueris ut aquila , et inter sidera posueris nidum tuum, inde detraham dicit, Dominus. Calcabit Deus cxcelsa icrrae. Elevasti me , et quasi Extollens allisisti me. Quid sibi volunt hae sententiae , Borromaeo 7 Clamant fugiendos esse honores, diram
detestantur ambitionem , venenum Ostendunt, mortalibus a gris , pericula commemorant ut fugiantur , humilitatem commendaut, Prudentiam docent. o. Gravissimi et intustiui huius morbi, caelestis medicus varia reliquit remedia , praestantissima Paravit antidota, mortis meditationem et passionis Christi, sacras litteras, sanctorum Plurimorum exempla. Antidotum Paravimus nobis, si aliquando illo nos egere Senserimus, et paucis amicis nostris quibus hoc nostrum OΡusculum communicabitur. Misera est ambitio, timida, sallax , crux ambientium, superbiae silia, vanitatis mater, adulationis alumna, inimica Deo , cum novum sibi constituat Deum, idolum sibi faciat honorem, quem aliquando consequuntur improbi, qui plerumque virtuti donegatur. Ambitio nom , inexplebilem honorum cupiditatem, seditiones excitasse , Provincias perturbasse, ecclesiam Dei assiixisse, testantur historiae; veluti secundam perniciem orbi christiano calamitates attulisse quam Plurimas, haermes innumerabiles Peperisse, aluisse impietatem mahumeticam, coniurationes , Periuria, fraudes, incendia, bella, caedes docuisse, insanos essecisse inici dum homines , sui dissimiles , et
198쪽
scrinis moribus ecteris luimini latis nocentes . Verum lioc ne ambitiosi quidem negant ἔ hoc tam H coutundunt, in amittendo esse modum; moderatum osse quoddam honoris studium , plautinum illud habent in ore , quod initio huius libri attulimus e virtute ambire oportet non favitoribus. Hoc est quod disputamus , virtutem nolumus esse servam ambitionis, ambitum nullum
in ecclesiastico viro probamus , Dei gratiam avide et studiose petendam dicimus, humilitatem amandam et
quuerendam , cuius novercam Cum ambitionem essesCiamus, eam Omnino arbitramur fugiendam.
i. Iu fugiendis tamen honoribus adhibendum esse modum non negaverimus e protervi enim et pertinacis ingenii est, Dei voces non audire, ad labores vOCatum, laborem recusare. Iu terrogabis pro acumine ingenii tui, Cardinalis Borromaee , cui loquitur dominus Deus 3 quae sunt Dei voces 3 Tota vis argumenti, quod tractamus, in hoc sita est e loquitur rationibus multis dominus Dens, quod testatus est David cum dixit: audiam quid loquatur in me dominus Deus. Loquutus est Moysi, loquutus est Prophetis, ore suo diis Vino nobis communicavit mysterin , loquutus est in silio suo unigenito domino nostro Iesu Christo, loquutus est Per angelos, illisque utitur tamquam ministris
voluntatis suae. Vicar; ias Cli Disti vomacius Pontifex est
Dei vox, consensio piorum et doctorum hominum divina quaedam videtur vox ἰ PrinciPum , regum, POPulorum etiam vox Dei nuncupatur . Quibus in rebus haec maxime adhibenda est cautio , ut unusquisque seipsum observet, his regulis se examinet, si inanem
gloriam quacrit, si divitias sibi proponit, si clatione quadam animi , aliis cupit pracferri , si aemulatione aut potius invidia aequalium suorum ad eumdem dig-
199쪽
164 qi TENUs FUGIENDI tiliatis gradiim aspiret. Postremo illlige liter animadvertat, Duili illa quam Prae se se Pi lxiiiiii litas, simulata ilia ae- clam humilitas sit, iit in Corum sit Dum cro do Pithiis Sa Piens scri lisit, ii ut SC ii ' Pliter liuiuilia iit. 4 2. Quod si non honis nutibus, nimirum adulatio
meravi vocus I et nudivit uni tuam; is tau tua ira Pesti ros inoi luas honoris insignia fugiat, illius cius in dies
magis cis Iligatur ni ima , Et nil mi ornam mor Om Prolior t. Tanta ost clo inclitis, iiiii Patuis Dei in uos moP- tales bouiguitas, rit Dos sa Pe ihil stium admittat collo qui iam , dum ni editamur, dum Oramus opo Pint nobis Plei uti ultio Voliri itat Clia suam , ut ni, ritissu cxisti uiau dum cst sanctis, ilia a Patri Tli Omne nil uiuati cum archiepiscopatum neapolita in mi i Cotis avit, Ct sanct Q Λmbrosio diam episcopalatu niudiolaticiis in suscedit, POSt-
qnam illum illuvimo; dies su i sci, ut omis an olicisti timoris formidandi tui . Quill igitur 3 Fugioridos csse
honores, Dori iam n rccusaridos si xocati trir nil honoros,
si Dci x Oluia talom p r pios viros eius mini Stros CXPl raucritit, si illa capita iluae paulo niate attigi nitis Uxamina crint diligo istor. O lino ros maximi moria uti in ecclosia Dei , quia no ii iiiii , variau I, urtiirbatiori s C
tes inde ortum lini Disso Mitrer ovisti innuci is , iiiii a n disciplina stigiendorum honorum lili ri tuo homines ub-hormi Eriarit, quin dirn nnabilio regnavit, et horrcnda in christiana re publica Pos,erit monstra . L illi rus
Germaniae postis , et orbis christinui Portiriliatio , subrogula sanctissimi tui tris Augustini ali luot nurios euutritus , quia ecclesiasticas dignitatos , ad quas aspira Diqilired by
200쪽
hat, non didicit sugero , nritetitor putius expetivit, tot horribiles tragocilias in sata Ciniri ronia uniri nPostolicam Sedom in vovit. E. t Plori yio niti Lacrolici apostat no in id om mi oriarum lini allii uiri . Praeci PitCs rucrunt, Pilation orcs stigore ues Civ runt. 43. xcvii in certa rogula CAt, Iuno rationibuq Plu rimis coii firmari potu t, eo diligentius suo lividos esse honores, quo illi sublimiores sunt. It uim se restini, tr si uiori iam Ct iri pii et uni a Dimal hom , quia magis in hac lacri inarii iri uni in ovoLitur , o gravioribus periculis cxponitur et idos ino do ei a saluto eo magis sitii tiliaci dimi esse iii telligni. In Ii vilici patibus in regnis succc imit silii Parciati iis logitimis successioni Inis et vocos hae villos itur Dui . Ned o miram hominum cotiditione irit Historici mi illos conante morarit, qui in Porum Pros oritat , moti ration m non rotinu rutit, qui Ilou m minoriant so os o hominus, ii ii iii Princi-Ρn tibiis elati insanioriant, illius multoris quod divinitus illis ost initi tu tum Obliti . sunt pulticii ,'s ct reges a I)oo excol iam illum in i cum evecti, ni si ut veluti Patres ci liastores , ut honi rico vortio utamur, PO-Pulorum ἰ tit communi cori stilant utilitati , tit iustitiam tu ni iti P , tu bonas ni tos ninni, ut Patu, Cribuq subvoniant, ut dixi hos iii ossicio contincarit, tu I eatos, sit an tum in ipsis o t. cos ossiciant uitibus imp rant. BO- nos hi iris modi Princi pos, et manc esse, et misso, non nrgavcrimus; spii co magis laudandi sunt, quo dissicilioro in mi incre vorsantur, ot maiore in ipsius ad-nii inistratione Dui auxilio indigotii. Ex rogibus Israhel paucissimos laudabiles reges observavimus, Plurimos tyrannos se ostendisse PersPicinam est: ct Saul, cum Iacmo eo cssot melior in Israhel, r .a Potestate insolens tactus , Deo et hominibus invisus, inter infelices