장음표시 사용
201쪽
regra numeratas est. Episcopos etiam, Cardinales, et summos Pontifices, miserrimos suisso possemus in historiis observare, qui dignitates huiusmodi summum in primis pontiscatum appetiverunt. Sed in longum
nimis protraheretur nostra haec scriptio : practer quam quod domesticas calamitates ecclesiao Comm morare, et Sanata quaedam vulnera refricare , molestum esset. Uerissimum hoc esse nemo nega vovit, Pontifices, quos lamen paucos fuisse crediderimus, qui pontificatum avide cxpetiverunt, illumque principum et regum nut.nmiCorum suorum , qui suis tantum Commodis prospexerunt , favoribus sunt consequuti, Parum utiles ecclesiae Dei, infelices potius Pontifices extitisse; quandoquidem nulla ipsorum cum laude, cum piorum Pomtius virorum consolatione, diem suum extremum o ierunt
4 . Quid ergo Plautinum illud carmen , de quo
in huius opusculi principio mentionem fecimus , vir tuto ambire oportet, probaverimus' Minime, Cardinalis Borro maee, probaverimus t expollenda est enim ab ecclesia Dei omnis ambitio, bonorum a Pretentia e terminanda os t. Si quis vocetur a Deo tamquam Aa- Ton, sumat honorem delatum. Una et maxima vocationis regula haec sit, cum se utit se illum nou appetere honorem, cum onus honori illi adiunctum intelligit, et tion recusat, ne laborem videatur detrectare, nec aliorum saluti desit. Quam regulam maxime adhibendam esse cerasuerunt pii et sapientes viri, qui episcopatus, Pontificatum ipsum sugerunt, cum in re maxime periculosa cautionem maximam adhibuissent.
Quid enim pastorali munere sublimius 3 Quid altissima illa romani pontificis Christi vicarii sode excelsius 3 In qua magna sua eum laudo, et populi chri Dissili do by Cooste
202쪽
stiani utilitate, sed ontem. Sixtum quintum conspicimus, cum legatione pro Christo sungatur maxima omnium, tamquam Christo exhortante per illum , ut populi reconcilientur Deo.
o. Quid potest esse horribilius , quam si quis Ponii sex ante tribunal Christi in extremo illo die ementitae legationis accusetur; si tacuerit ubi non fuerat opus tacere, si legati ossicium negligenter egerit, si
protervos non deterruerit, si non dissipaverit, ut Spiritus sancti verbo utamur, illos qui bella volunt, seditiosos homines christianam rem. Publicam Perturbantes , si si ac termiserit Pascere verbo ct exemplo universum christianum populum suae fidei creditum, pau-Peres etiam eleemosynis, cuin illum oeconomum diviliarum suarum constituerit rex Christus 3 Qua in re , si iustas causas silentii sui alserre voluerit Pontifex , timendum est valde, ne in hoc succumbat, cum dili gentiam maximam adbi here d beat in illis exquirendis , qui pro ipso explicent verbum Dei, et frangant
Panem esurientibus. Magister supremus cum sit, vald extimescendum est, ne suo muneri defuisse convincatur , cum Occasiones multas Praetermiserit. Cum vero beatissimus Pater nomitiatur , periculosum est valde , ne Paternae Caritatis non semper praestitae arguatur. Pontifex summus ti interdum indulgentia sua , ut homo illo non malus IIcli sacerdos secit, deteriores si-lios suos secerit et durius quosdam tractaverit , oblitus dulcissimi Dominis nempe Patris, su Prema Potesta te sua mens, imbecillos quosdam animos noletis assii-xerit. Episcopus etiam episcoporum cum sit, quod episcopalium munerum non satis magnam curam habu rit , accusetur ἔ in episcopis etiam creaudis non semper ante oculos sibi proposuerit honorem Dci, et Po-
203쪽
pii lorii in titilitatem, scd victus Procilms, lieni volentiae cita in suae in ali luos imi ut rotis, illos aliquando creaverit episcopos , quos tanta dignitate ornasse ipsum
paenituerit. 46. Postremo, ut sancti Dei nardi veri an examineismus, ipse est sacerdos magrius, Pt rati X si mratiis, Princ Ps c PisCo orta ira, liores nPost Olorii in , primatu Abel , gulieriint ii Noe, Patriarcitatu Alii alia iii, ordine II et cliis docti , digni into Aaron , auctoritato Mox ses, iudicatu Sari Di l , po tostate Potrus , uia cito ne Cliristus , cui clavos tradita o sunt. Tantam personam sustinere dissic illi uitam et periculosissi uti rara est . Qitilvis rationi luis fuga pontificatus, ut Considorata nil modum Et sol,lens ,
laudanda ost in illis, qui Pontilicat atri fugerunt: inter quos saucius fuit Cir g Orius magnus , ut diximus, cuius soli omne festum lio liu col brninus, qui alienis vostituis tui initis ira Apulia non dulit it, ne sieret Ponti x. Pctrias Morontis , ιν ii liosica Cnolestin iis ιν intus dictus cst, omnium Patrum consoris a Pontis 'x declaratus , coactus Potiti licat uni administravit, cyto tam ration multo l, ast so abdicnvit. non dictus tertius cum diu Caudinalium votis vestitisset, ira, itus Hori sine lacrimis ait aliissim iam dignitatis gradum ascendit. Nicolaus Primus in vastam ινiandam Cremum num gerat, R qua Uxtractus a populo vi impialsus cst . ut Ponti insicatum susciperi t. Miratur interdum quispiam , qn Od Praestantio ros virtute viri Hunnunquam gravioribus aiasici iniur; is , ct enltimulis variis opprimi videantur, ut sanctis opiscopis contigit Athanasio, Iohanni clirysostonao, Basilio, et aliis i intra plurimis: cpithus etiam admirando Dei tu licio accidit, ut ob ipsorum excollontemviri ut in tantum in illos concitatum suevit odium, ut plurimas calamitatus sint purpussi, quae tamen ipsis Diqitigeo
204쪽
maiorem honorem, et gloriam pepererunt. Athanasius
adiit terii accusatus, calumniam a quissimo nia imo Pertulit , ona uom vomisit ira in viam , Ex ra ipsa accusati nes, licinoro viriliti in is suis ili Lito carorri non potuit. Et sari Ctiis loli. itines clirys isto mi is P piscopus, liorribile ilictu i ilo se ipso otiam scri liii r ni rarit mU Cum mulicre cubasse et cxuito mo, ut vidule in nitivorun me rum I tortilicationem. Intor lias maledicorum vocos , si siriosas imperatricis minas sanctiis vir ninicus Dei , valde honoratus erat. Ita sanctus Basilius modis variis vexatus, episcopo dignam moti erat Ouem Sela per retinuit.. 7. Cur linoc permittit dignitatum omnium distributor, ot horiorum omitium iustitutor I uus I Ut mo- montanea haec ab hominum voluntato i, clade titia tesύ- monia . ct insiguia honoris coiit muniatur , Pt vorus honor qua ratui', ut ad cairi sto in Patriam roscintilii P Om-Din. Dii id orgo iam honorus stigio ridi si ut, non tamen recusandi lii Opter caritatem , ut christiati ac Pol publicae consillatur, ndhibitis illis regulis , quas paulo an-t attigimus et cum lue ite virtute quidem sit ambiendum , sed omnis Oxior in in nuda sit niti bitio; Plautitium carmen , tyiod initio imius otioris citavimus sequitur Porid validii iri , nil quem usum revocandum Proponimus. Scit halici saluorum , qui vocio facit et do sabulis loquitur pocta, de applausu si, clautium , do comoedia. rum sunt iam fautoribus. Cur ad risum otiam nostrum reis vocavi Don possint lia CZ Qii nudoquid otii vila lia o nostra sabiala quaedam sit, ut Probati scriptorcs tradiderunt , hic litu piem iii colimus mundus , cylaudam sit Scena , mors i iiiiiiiiii claudat nctum. II ecte sacoro, est x virtuto vivere, nil conscire sibi, Di illa pallescere
culpa, bona conscietitia delectari , neminem laedere ,
205쪽
prodesse qi iam plurimis et ut uno verbo dicam, se chri-Stiatium esse ostendere , imitari regis Christi tin militalem, patientiam et caritatem. Sat habere fautorum, qui sic vivit; eius Onim consilia et actiones dirigit actionum bonarum auctor Deus ; lavent illi angeli ministri Dei principes ct reges nullisque in rebus desunt. Prudentia magna est non considero iti hominibus , spem suam
ponere in Deo, qui nec sallit, nec sesellit unquam. Orare det,emus caeli et terrae modoratorem Deum, et Orbis terra o rei publicae sapientissimum gubernatorem, ut lianc fugiendorum bonorum disciplinam in plurimorum animis Inserati tanti fiant insignia honoris, quanti
facienda sunt e virtus rebus omnibus Praeseratur, quams mPer verus honor, et solida gloria consequuntur.
Hoc si a clementissi ino patre precibus nostris impetraverimus , Cardinalis Borro maec , in occlesia Dei bona q0am Plurima s randa sunt e tu omnibus rognis et administrationibus selicius res succedent; fraus, detractio, maledicentia ,. adulatio , maxima ex parte tollentur ἰ veritas , bonitas , amicitia , vera Pietas, reviviscent ut norebunt in dies magis in ecclesia sancta Dei. Quod magnopere a nobis expetendum cst, ct assiduis Procibus a Deo postulandum. ii 8. I. ibellu in litinc, quem scripsi, ut Cardina lis optimi et mei amantis imi voluntati obsequerer, legendum esse Peri aucis Putaverim , ne soli nos videamur sapere , De ludustriam nescio quam , tolerabilem aquam plurimis existimatam , vituperemus nos bomities
alioqui non asperi , et minime dissiciles et sed potius
aliorum actiones in meliorem Partem interpretantes , alios nobis libenter anteponcntes. Nullam ipse huius scriptionis meae mercedem postulo laudem. Quis enim opusculum non satis diligenter scriptum, dictatum Ρο-
206쪽
tius , in quo nec ordo adhibitus est magnus , Pocou- ditarum rerum ti ulla est copia, ncc ulla vel minima est elegantia verborum, iure laudare possit Probabis tu conatum meum, amabis, certo Seio, meum orgato studium , non iniucundiim tibi esse poterit novum hoc testimonium singularis mei erga te amoris. Haec mea sit mercedula laboris, haec mea laus, Cardinali optimo Borro inaeo, quem unice diligo, et valde observo in hac ' luaestione de sugiendis honoribus tractanda , me satisfecisse.
Invideamus saeculo , quod talem ecclesiae dedit episcopum et Cardinalem. Quanta in his opusculis sapientiat quae vis prudentiae lquantus humanarum rerum contemptust quam eximia virtus et sanctimonia relucent i Λusim prope dicere : Cardinalem Valerium magnis eeclesiae patrihus e sanctissimis illis prisci aevi episcopis, esse comparandum. Cardinalis vero Federicus Borromaeus, in sinu beati Philippi enutritus, cuius etiam anima appellabatur; his insuper Cadilinatis Valerii praeeeptis informatus i neque his solum , sed et illo opusculo de occupationibus Cardinale diacono dignis , quod alibi edidimus, itemque aliis scriptis j quantus evasiti Seit Mediolanensis ecclesia , quam XXXV annis sapienti inie atque utilis sime rexit; scit Ambrosiana bibliotheea ab eo infinitis sumptibus exstructa , codicibus impressisque libris repleta , in qua nos ipsi studiorum rudimenta posuimus. Salvete , animae sanctissimae , et me clientulum in vestrum caelestem coelum , cum Deus annue rit , recipite l
207쪽
AD NICOLALM TROMICIUM ADOLESCEATEM ILLUSTREM.
stillitiini in illi uoti ost, I lini uici i), magis De sis fortunae facilitat iri tu itos rorido oi vo no nil in alis romio levitatem , nccii satum iς. ira O illi id in corti' minori ri quam n ogotio sese altius Oxtulit, D mo colorius Praeceps liccidit. niti eo fiat, latras, ut graxi Ore Casti C-rct, ct singulave post oris colluit oratis sorti unc irx m-Ρlum Politi luorct, videri ii ossit. Otiao mo ros, vol ipsa cogitatione immanao sortis opornu pretium liain tu Pa , eius sal ndam ovotiti inii io tibi a m nodo iii Putcnti , ut so viliori 1m , impulit: iro quid om mirans vo Pugnantem , quoil ot in lirissiam, stili inin suo Vn in dii nodo ca, idii linon arta sunt, vo uiro me octi iti it, Pa ne illo ipso lempor r, cum acci domini: ot omnia ab iis occillere, qui robus oriariis iis inti ustiorii l. Tu veroiani Hunc onocos colat mPlaro hominum casus , quibus sid icctam diacimus vitam , ct quam nuXn platat noustabilis conditio sit corum , si Di s Ila sortia uno i strini serunt, nihi, ut sibi in sc ipsi vclii pii socerint quam vero etiam consilium sit ipsum sallax, cum a
divina ratione rccesserit, Ox Peride. ii in De hoe nobili adolescente polono, ait 'litem non Gratianus 3OIam sed etiam Card. Valerius scripta misit, salis diximus in praelatione.
208쪽
a. Cuius rei, cisi il,sa studia i ii ilui biis versaris, satis multa ex uipla sui peditare Possunt CX nuti suis rerum scriptori Inis, tamen recentissimum quodque maxime in idui e metrii luas solet. dico sanct est alius res gustas lcgontium Auctus uiae Pioi', dum iu tenditur animus ad eas artus, quilius aut Partum in Perium, nutamissum sucrit. Tu vero h0e dccut maximo , T lio inici , qui ct eo Ioco cs natus, ut a Patre accCpturus Sis , qui luis imperes; ut in tu unum Omnia natura CD utulit, quae Evasu PO in summum virum CXPeti Posse vidcantiar; genus, OPus, ingeni rim , vim n nimi et cor- Poris. Auste haec, quibus curto maiora homini tribui nou Possunt, Sic in studiis Optimarum disciplina Dum excolia isti, sic modestia, sic totius vita C rcligione , Su-Pra aetatis tune captum, Ornosti; sic lenique Condivisti humanitato, CL commodit it : morum, ut fluamcXpectationem di, inai: Pro ' indolis , enictis iii Italiam XCil iras , Cana non sustinueris modo per hoc triennium , scd plaue iam in xii tutis admirati anum convcvlcxis: ut tu uno in ista urbe si , et sapio utiae et Praestantissimarum arti iam scide , ista litu nobilium iuvenum sue Irio utia , Donio neque fama iuge iiii clarior ,
Ia C Iuu gratia lini critior , unquam suurit. Quod si istis ire itincribus porri xcvis, eis iidem haud scio nec me
Noster sallit amor triona tot minum habitura sit tua gloria. orum tu lo alius orit dicendi locus; nunc quod i irino iis dQ Des Ola cognosce. 3. Cum captam Coro uom in Peloponneso a uno Salutis l l NXXlli Ι llisi inui deseruissent, nobiles graeci homines, cpii in si, et ii crecti excutiendae Turcarum
servitutis, Caroli quinti partes secuti suerant, ad ipsum
siὶ Ilitellige Patavium , ubi tunc Tlioniicius operam studiis
209쪽
in Belgas confugerunt; in his Heraclides, cuius maiores Pari et Sami insularum regnum obtinuerant Despotas graeci appellant) ut patria amissa Caesari ope
Tam suam navaret. A quo cum propter samiliae dignitat m , tum Propter recentia eius Coronensi bello merita, honeste habitus, aliquot post annis vita excessit. Erat in eius familia cretensis quidam, Iohanites nomine , Parentibus ortus obscuris , quippe cuius Patrem Daviculariam fecisse constat. Verum ipse, ut homo grae-Cus , acri sano et ad Omnia promtito ingenio et qui cum Romae adolescens plures annos ita bihliotheca vaticana describendis libris opseram locasset, et eum lingua speciem quandam romanae clegantiae didicisset et graccis praeterea latinisque litteris , gallico , et hispanico sermone instructus, assiduitate et diligentia sua tantam apud dominum gratiam tui erat, ut filii Imene loco ab eo haberetur, rerumque et consiliorum Omnium particeps esset. Qui gratiae intimus locus plerosque in eam opinionem adduxit , ut eum DespOtae sanguine coniunctuiti Oxistimarent; idque hominis Postea commento ut si des haberetur, facile ansam praebuit. Is enim, Despota mortuo, ut erat disertus et eruditus, familiae piri suadet, ut se fratris silium Despotae asserat, ne ab alienis occupata, ipsi hereditate excludantur. Pollicetur se omnia inter ipsos divisurum ; et tabulis modo scriptisque Despotae contentum , veliqua libenti animo remissurum. Quod cum facile persuasisset, rem ficto nomini anteferentibus, Pecuniam fortunasque omites remittit, scriptis Potitur, et ex graeculo scriba Heraclides reponto iactus, se pro Des ta hal e re coepit. Multos inde post annos a Caesare, qui fastidio humanarum rerutu omni imperii regnorumque relicta administratione , in Hi-
210쪽
spanias , solitudinemque secedebat, haud dissicile impetrat, ut fratris filius Despotae, eiusque heres declaretur, sibique egregiae in bello navatae operae nam
inter levis armaturae equites Epirotarum stipendia meruerat) testimonium tribuatur. Quamquam in dividundo orta ita ter conservos controversia, alienum illum salsumque i, redem esse , ante rumoris nescio quid annaverat; sed curante id nemine, ipse auctoritate Caesaris Despota appellatus , cx Belgis Lubecam, quod est oppidum in extremis Germaniae sinibus ad Balticuui
mare situm , navigavit; ac se regio Ortum sanguine ,
a Turcis pulsum apud omnes venditans, Caesaris ea de re diploma ostentans , in principum etiam virorum amicitias se insinuabat. . Lubem in Daniam, quae cimbrica Chersonesus veteribus suit, venit c ct humaniter a Foderico rege acceptus, muneribus donatus, ita Sueciam transmisit et Et eius quoque rogis liberalitate usus, Dantiscum ad Vistulae ostium nobile emporium , traieCitc unde Pedibus Bogium montem ad Al hortum Brando, urgensem in Prussi a regulum, se contulit, cum eruditione et
nobilium linguarum intelligentia , tum ossiciorum dox teritate , facile sibi principum ultimarum gentium animos concilians. Atque Albertus quidem in Lithuani Maad Poloniae regem ΡPosciscenti , Praeter munera, litteras quoque ad Nicolaum Radi villum Palaticium Vil-nensem, Principem virum, dedit et quibus eum diligontissime commendabat: a quo Vtinam adveniens Li-ibuantae caput , ubi Sigismundius Augustus rex De-queus habitare consuevexat, hospitio accipitur , ab eo ad rugem perducitur , eique accurate commendatur. Ibi Desputa , ut se in Palatini tonsuetudinem iusinuaret, eiusque Patrociuio, si Posset, niteretur, honUuis vi-