장음표시 사용
61쪽
ψosium Cardinalem 26 Apr. I 546. datae apud pallavic. L. 6. C. II. pag. 233. edit. August. Vind. an. I775. ex quibus eVidenter apparet, ΡΡ. unanimi Consilio censuisse. Vulgatam tutissimam esse, quippe cui tam diuturno tem- po e nunquam haere eos nota juit inusta, tametsi in aliquo loco videatur ab hebraica locutione dicerepare, humilique serFat RFlo, nec extra barbarismum aliquem, aut soloecismum, cMm enim satis liqMat, ab Hebraeis, atque mere-
iistis multa luisse loca in sacris paginis depravata , haud arearet, quo tutius confuiniendum sit, quam ad observationem illius Bocksse, quod Praeterquam quod caput est Clitisianae Re jublicae, peculiari Dei Privilegio, ac beneficio semper pςsitit absque noeineseoΦ dabe,
cram perVetua, atque nunquam interrupta suc-oegione Pontificum.
Uidas ΡΡ judicio in dubiis ad traditionem Rom. Loesesiae, & ad meliores Vulgatae Codices in Ecclesiae Sinu conservatos securius recurri quam ad sontes, eo quod satis esset manifestudi . hos et se ab Hebraeis, & haereticis mul- tis in locis deuravatos lao Clara Ρallavicini L. Citt. Contra Sarpium verba, loquentis ad mentem ΡΡ. qui decreti auctores fuere. pag. 233. initio se Ouoe dein tς- meritas est, tam ponsidenter Uirmare, versonem a Concilio Comprobatam ab Autogrvhodiscordare t ubi gentium existi hoc Autographum incorruptum t num forte innotescit Suavi , quod per tot seculo ignoravit Ecclesa δ ., Negat vir doctus ex mente Ρatrum extare jam hodie fontes prorsus sinceros, & incorruptos,
ptpote quos tot seculis Ecclesia ignoraverit
62쪽
Pluribus Ue in rem meam disputat, & Pag. 229. dicit se evitari non potuisse, quin scribarum imiperitia, BI' Incuria exemplaria Hebroica edita ine multis mendis corrupta sententiam viti tibus. Ouod vero speciat ad Ν, Teytamentum sie continuat Graeca exemplaria, quoenltra retate supersunt, mendorum non levium multis in locis revincuntur ex iis, quae ine- rumi M. Patres, desumpta jam ab iis libris, dum magis incorrupti extabant adhuc in exemplaribus minus remotis , minusque discrepantibus a legitimis Autographis. Ouare nunc illa Graeca exemplaria haud idonei tedites sunt ad redarguendam versionem tam diuturno tempore ab Ecclesia receptam. Ρag. 23 . ad textum, qui objici poterat . corpori juris Canonici insertum , quo ' versionum fides ad fontes exigenda dicitur, respondet, eum pertinuisse ad tempus, consumatum Hieronymi laborem praegressum, quo non aderat certa quaepiam. & uniformis translatio tot seculorum usu probata, & authoritatem consecuta; ipsum quoque Hieronymum post modum in secundo Bibliorum prologo aliter locutum fuisse, quod apte notat glolsa in laudato Canone: ut veterum. Haec ille. 40 Declaratio Congregationis Interpretum Conc. Trid. an. I 576. Iad jan. se Congregatio Generalis censuit nihil posse asseverari , quod repugnet Vulgatae editioni, etiam si esset sola periodus , sola clausula . Vel membrum, sive VOX, sive dichio sola; vel syllaba; jotave UΠΠm. ,, Hanc assero, non ut asserto meo esticax ex ipsa nascatur argumentum, sed ut innotescat, qualis tunc 'fuerit Vulgatae asserta firmitudo , &authoritas ab illis ipsis, quorum orat Officium Cs men-
63쪽
mentem Concilii interpretari. Nolo. interim seu e veritate, seu de authoritate hirius declarationis non paucis suspectae lites serero,' eo saltem loco haberi poterit, quo virorum doctorum opiniones consistunt. so Praefentillima Ecclesiae praxis, dum, quae
humana industria haberi poterat, hujus Vulga
tae quam emendatissima procurata est editio: an sentes pro absoluta norma assumpti, ut editio haec quam emendatissima prodeat legatur tantum praefatio Vulgatae praefixa, haec, aliaque huc spectantia monumenta docebunt: Io Fuisse Codices Vulgatae ΜSS. complures, & vetustiores, qui in. Urbem undiquo abeeti. sunt, consultos. 20 Inspectos quoque Hebraicos, & Graecos fontes. 30 Adhibitos SS. Ρatrum Commentarios. 40 Quaedam. licet spectatis hodiernis fontibus mutanda.viderentur, consulto immutata relicta , quod iacile feri posse credendum 6t, ut Majores notri. qud ex Hebraeia, re Groscἐς Latina fecerunt, copiam meliorum, Nemendatiorum librotum habuerint quam sint ii, qui pos illorum aetatem ad hos Perνenerunt , . qui fortasse tam longo tempore identidem describe etdo minus puri, atque integri euaserunt. An qui sic procedunt, sicque loquuntur , fontes hodiernos incorruptos supponunt an eosdem pro absoluta Vulgatae norma babent 7 profesto minime gentium. 5o Additur: sacrae congregationi amplissimorum Cardinalium, aliisque eruditissimis viris ad hoc opus Et sede Apostolica delectis nec quidem fuisse propositum, ex fontibus novam aliquam editionem cudere, vel antiquum interpretem ulla exp8rte corrigere, vel emendare, sed tantum Vul-
64쪽
gatam editionem a mendis veterum librariorum repurgatam , pristinae suae puritati, & integritatii restituere: judicante videlicet Ecclesia hoc prorsus sincere, neque nova jam hodie ex fontibus minus puris Versione opus esse . Hie hic erat Ecclesiae labor maximus, Vulgatam primigeniae suae integritati, prout e manibus S. Hieronymi prodivit, redhibere, non vero ad hodiernorum sontium numam exigere; Interpretem Latinuni non ad Hebraicum exemplar revocatum fuisse, sed ad vetustos ejusdem interpretationis Codices, δtque tum solum Correctores ad Hebraicam fidem appellatse, cum Lgtinus interpres in sensis verborum fluetuabae, vere dicit Richardus Simo- nius; sic namque in Bulla editioni Vulg. an. 1589 & seq. adornatae praefixa Sixtus V. declarat ., in
his tandem,' quae neque Codicum, neque DO' 'ectorum magna consensione satis munita videbantur, ad Hebraeorum, Graecorumque exemplaria duximus confugiendum, non eo tamen, ut in do Latini interpretis errata corrigerentur, is ,
Sed & Auctores nove editionis Graedae N.
ostenderunt ρ uiualem oraecum textum , utpote vitiatum, Versionum correctorem illimitatum esse non posse, ipsummet saepe correctrice manu egere, Elegerunt nempe Graecum textum B,
bliorum Regiorum Philippi ai Regis Hispan. in-
quo signabapi loca, quae 22. MSS., codicum collatione reparanda erant: decem istorum Evangelia continebant, octo acta opostolorum, &Epistolas omnes: quatuor vero Apocalypfim.
In hunc autem 'modum textum restituerunt. I Quoties major ΜSS. Graecorum pars cum ' Vul- .Pta conSruebat, emendabant textum Oraecum
65쪽
Regiorum Bibliorum ex editione Vulgatae. 20Quoties omnia Graeca a Vulgatae textu discrepabant, textus Graecus ' his manuscriptis instaura- , batur, rejecta ad calcem capitum veteri lectione. 30 Quoties pleraque MSS. textui eidem non concinebant, eaque Varietas ad Vulgatam haud pertinebat, negotium ex majori MSS. numero dirimebatur, apposito in extremis capitibus , quem mutaVerant, loco. . 40 Quoties unum duntaxat MS. Vulgatae lectioni favebat, id in annotationibus ad capitis finem non omitatebant. Ρraef. Coll. Context. Graec. Cum MSS- . XXII. Codd. Romae. an. I 673. Nempe exploratum, perspectumque' habebanti, de ipso Graeco Ν. ΤΠ, vel Hebraico V. Τxi codice usuali recte quaeri, an omni ex parte sit integer, atque ubi deficit, vel abundat, MSS.
aΠtiquorum, aut versionum fidelium authoritate restituendum venire. Νec tum de fonte, sed de variantium interse Hebraicorum, aut Graecorum Codicum bonitate quaestio instituitur. Fons de exemplaribus hodiernis novitium commen-
60 Eorum, qui Concilio praesentes 'erant, .lvel proximo mox tempore scripserunt, manifesta sententia, ex quibus praeter laudatum jam Ρalla vicinum, Melchiorem Canum disertissimum, r& doctum, insuper linguarum sacrarum, Ut in- . li ter elogia ejus notatur, cognitione praeditum zEpiscopum hic nominare lassiciat, qdi. & sontes icorruptos esse alserit,' & non esse ad eos recur- :rendum pluribus urget L. a. c. 15. de locis. Nee iobest, Canum ipsum sateri, plerosque contra' i
66쪽
sum tenere L. a. fine capitis Iai , namquae per plerosque multos intelligit, & quidem eos, qui
errores negant malitia judaeorum multiplicatos, ceterum ibi Νx0 3o. addit tales novarum rerum esse sudiosos, quo indicat homines ejuGmodi, quales non decet esse Catholicos. Do- ctissimum, & a prolegomenis in Seripturam, commentariisque potissimum in epistolam ad ad Rom. celebrem Salmeronem, doctissimum pariter, & celeberrimum Card. Bella inum, linguarum Hebbraeae, & Graecae intelligentia conspicuoS, quos dum adversarii pro se adducunt, imperito faciunt, ., clarissima. enim horum est sententia operibus ipsorum publicis inserta, pluribusque argumentis
defensa, Hebraeos Graecos sentes non pauci in locis esse corruptos, quorum si ipsi authoritate Utuntur, in me, quod expressam eorum sententiam tueor, cur reprehendunt profiteor ego cum Bellarmino, L. a. de V. D. C. ΙΟ.
Calviui mendacium esse, Vulgatam a Concilio ipsis veris fontibus praeferri, aut decreto Concilii ademptam fuisse Τheologis facultatem certis casibus ad sontes recurrendi; fateantur, &ipsi cum eodem, Tom. 1. contr. L. a. C. II. si negari non posse, quin sint fontes scripturarum anteponendi rivulis versionum, quando constat fontes non esse turbatos, nunc autem sontes multis in locis turbidos fluere jam ante Ostendimus. Et certe vix dubitari, potest quin sicut Latina Ecelesia constantior fuit in fide retinenda qum Graeca; ita etiam Vigilantior fuerit in suis codicibus a Corruptione defendendis; quod enim olim Hieronymus scripsit ad Damasum in epi.
de nomine hypostasis, nune maxime Iocum ha- .
bet, videlicet Proctigato a Graecia patrimonio,. apud
67쪽
apud Latinos tantum incorruptam Ρatrum haereditatem 1ervari se uuatuor locos de Μessia, &adjunfiis eum speetantibus, quos in Hebraeo sonte corruptos esse dicit, vide apud ipsum L. a. C. a. de V. D. negat quidem a Judaeis scripturas st diose depravatas, Zelo haereticis fontes a Concilio repudiatos fuisse clamitantibus plenius respondendi, corruptiones aliis de causis ortas stille statuit, quas tamen & asserit, & demonstrat; addit vero gravem, & periculi plenum errorem esse, Vulgatam ad sentes ubique velle Corrigere, quo ipso contrarium sqntientes satis refellit. Profiteor ego cum Salmerone proleg. 3. licere nobis salva Concilii authoritate tam ex Hebraicis , quam ex Groecis exemplaribus fumere incax argument um, tamquam ex textu,
Scripturae sanctoe,, sed hac observatst, quam ibi adnectit, sanioris critices regula: Si quando contingeret, ut . aliud legamus in Vulgata , ta latina editione, aliud vero in Hebraicis, aut Graecis codicibus. Io Si non contradicunt , sed tantum fune diversa, utraque le-ELio 6t explicanda in Catholico sensu. 20 Si ro contradicant Ibi invicem, scut a matio, ae negatio. quod perrarum esse Iolet, adhibenda ot diligentia, Omnis vera Ponenda, si qua ratione posimus ofend8re, illa in speciem tantum, b non rei a sibi adversari. 30 LAbi vero nulla posset oriri concordia, illi lectioni magis standum, quae magis cum Proecedentibus, is sequentibus Gnsonaret, aut quiae magis conveniret cum Apostolicis, V Evangelicis lite-iris; aut quor antiquiora, Probatiora ex- .
em 'laria haberet pro se, aut quae a pluribus tribus agnita, probata, sive Iit Hebroea , sive Graeca, sive Latina. Ρa
68쪽
Fateantur x illi, teneantque sententiam ejus in protegomenis edit. Coloniae Agrippinaean. I 6 Ia. proleg. IIII pag. M. Haereticorum Consilium fuisse, ut si hanc Vulgatam J Veterem editionem falsitatis concineere possent, confestim nobis opponerent, Veterem Ecclesi
am, quae sine veris, & sinceris scripturis Rit, Ecclesiam Dei veram minime fuisse, & a se ipsis,
& sua aetate veram Ecclesiam ortam fuisse. Qui proleg. IV. ait veritatem seu lectionem Hebraeam non esse sne. plerisque vitiis, re corrDPtisonibus, ut non sit 'illi Ver Omnia temere sides adhibenda . Primo quidem judaeos N editionem vitiasse, quod Vero neque sacris Hebraeis sontibus pepercerint, multis posse modis demonstrari. λlia inter porro sic arguit: Si Hebraica lectio non est vitiata,. tunc γ. & Vulsata falsa dicenda erit & depravata; mox adfert illud Jer. 8. 8. vere mendacium operatus est Dius mendari scribarum. Speciatim docet vocem iobilo genν 49. eme, nullius sensus, ut adeo Ρagninus sine interpretatione praetermiserit. In LeAione Ps. a I. II scut Leo loco foderune Pagninum excogitame ridiculum commentum, Davide per abrupta fugiente instar quadrupedis manus ejus, & pedes perforatos fuisse, melius loqui Munsterum, recurri debere ad antiquaeXemplaria. Universim non sine multiplicibus
aliunde petitis argumentis loca undecim corrupta producit, inter quae est Ρsalmo 95. regnaνIt a lieno Dens: Τo a ligno olim in textu Hebraeo adfuisse, etiam contextu favente: tuu exultabunt omnia ligna smarum. Cassiodorum dicere : Aliqui quidem non habent translatorer,
69쪽
fed nobis fui ficit, quod 7o. interpretum authinritate nobis firmatum est. Haec Salmerom o imo vero assertio haec de aliqua non solum verba, sed ipsas etiam sententias respiciente corruptione sontium communis Doctorum fuit in Ecclesia usque ad tempora novissimi systematis, universim non tantum afferebant Catholici sontes Uulgatae normam Constitui non posse, insuper constanter docuere, sontes in logis compluribus fluere corruptos, sententiarum autem diversitas solum speetabat modum corruptionis: nempe docebant alii cum Jacobo Christopolitano, Guillelmo Lindano L. I. de opi. gen. interpr. C. a. & in pnes. Jacobo GOrdono L. I. de verbo Dei e 9. & IO. qui septem locos a M. ducit a jud s ad obscurandam Hebriet textus. veritem Christianis apertissime faventem, malitioso corruptos, Melchiore Cano. Salmerone, BOn- sterio, Μorino, textum Hebretim de industria else mutatum, & corruptum post: tempora His-
Alii cum fleslarmino, Gregorio de Valentia
L. 8. Analys. C. 5. Tannero de verbo Dei Thesi 46. Stapletone Contr. 5. 9. 3. ar I. Smdero L. q. de visibili Monarchia ad an. 1542. Scribarum Oscitantiae, vicissitudini temporum, aliis- . que hujusmodi causis Vitia deputaverunt. iAtque haec Vittae erus, & ceteri Hetero- idoxi, nec diffitente Ualtono asserunt apud Pontificios doceri, neque in hoc falluntur, qui dum iopposuissent, ex omnibus Pontificiis Doctoria ibus vix unum repertum , qui assereret Hebroe- itim Codicem esse normam, ij judicem controversiarum dijudicandarum si reponit Jacobus UretZerus iu defensione operum Bellarmini edit.
70쪽
Ratisbonae 1 36. ΤOm. 8. pag. Ioas. haereticam esse sententiam, si quis pro judice controversiarum Hebraeum textum cum novatoribus agnoscat; ubi Vulgatae consentit, normam esse, quia scitur ex auctoritate Ecclesiae ibi veris fontibus conformem decurrere, sed sensu novatorum norinam esse non posse, ut quod aliter est, aut simpliciter non est in Hebraeo, ad Hebraeum textum debeat revocari. Ρariter Graecos Ν. Tri codices non esse generaliter corruptos, nec tamen esse fontes purissimos, ut necessario corrigendum sit, quidquid ab eis dissentit. Nemo orthodoxorum prosequitur GretZer adeo insanit , ut tam insanam assertionem tueatur
In praef. Editionis Ρolyglottorum Card. Ximenii an. Is 5. longe plus dieitur: videlicet pro sonte haberi debere Vulgatam, non Hebraeum textum hodiernum, sicut enim Christus, & Apo stoli N. viralem versionem vigente Ecclesia veteri 1 uti sunt, quod Ecclesia eadem uteretur, ita hodie eam Seripturam esse pro norma habendam, quam Ecclesia usu suo probat. Joan.
Morinus L. I. Exerc. 6. C. I 2. n. O. decernit,
Vulgatam versonem ipsis fontibus, id est: Codicibus ipsa Ρrophetarum, & Apostolorum manu descriptis longe similiorem, & conformiorem esse, quam sint jam hodie ipsi textus originarii. In Praefat. Bibl. polyglottis Paris. praefixa. Mich. le jay ita mentem litam declarat se Quod vero
Hebraeo, aliis usi contextibus minus, quam Vulgatae versioni ducimus deferendum, nemo equidem nos erroris redarguat. nisi Evangelistas etiam ipsos. Apostolos, & priscos omnes nascentis Ecclesiae Ρatres simul audeat reprehendem, qui propalaturi per orbem Evangelium, caelestemques D , do