장음표시 사용
71쪽
doctrinam sparsuri, ex IO. potius interpretum versione, quos tum Ecclesia sequebatur, quam ex Hebraeo fonte, licet 1tante adhuc veteri Synagoga, testimonia sua, & sacrarum austoritatum monumenta repetierunt. Christus ipse Dominus
nihil scriptum reliquit, neque ullum scribendi praeceptum Apostolis imposuit, ut suam Ecclesiae vocem relinqueret, significaretque in primis, nihil se quidquam a summa ejus auctoritate velle decerptum ,, Ρraefationis in editione polyglotta
variarum translationum juxta Exemplar Aniver- piae imprelsum an . I 6I6. in η. M. Venet. an.
17 7. haec verba lego ,, Scripturam V. Tri Hebraicam judaeorum perversitate nunquam quidem in Universum depravatam, sed tamen post annum incarnati verbi socium non uno in loco malitiose fuisse corruptam, cum prius paucissimos errores vel librariorum incuria, vel literarum similitudine, vel ignorantia eorum, qui Characteribus puncta distinctiva adjecerunt, contiueret is 80 Non me latet, adduci posse, qui cum Andrea Vega doceant Auclientiam Vulgatae a
Concilio assertam eo pertinere, rei certum Omnibus esset, nullo eam defoedatam errore , ex
quo perniciosum aliquod doema in fide, moribus colligi posset, atque ideo adjectum Di
deret, recte de caetero ad fontes recursum fieri , nec voluisse Concilium Vulgatam tamquam Cae- Io delapsam adorari. Sed qui temporum illorum aequalis, probatus in Ecclesia author statuisset, fontes suae aetatis pro absoluta Vulgatae norina ubique habendos esse, nisi me fallunt omnia, nulluserit. Econtrario fretZerum, ubi dixisset, Vuliatam veris sontibus praelatam non esse, sed summum
72쪽
mum aequatam, veluti fidelissimam translationem, quoad ilifallibilitatem in iis,' quae fidei, ae. mOrdm dos trinam complestuntur, invenio dicentem Tom. 8. .pag. 298. appellationem a .Vulgata ad sentes expeditam esse' Viam ad fidem evertendam , & inducendum Athrismum.. Simeon de Μuis Hebraeae linguae Ρarisiis Ρ sessor Regius, gravis Hebraicae Veritatis Vinde literati in Psalmosi Commentatione laudem adeptus singularem, solum dicit Judaeos ea exemplaria,.
quae erant in Christianorum Bibliothecis, studiose adulterare mon potuisse : sed quid istud ad pnesens institutum si quid uberius loquitur, alibi .
Qui vero opponi Vulgo solet, & a Juliano .
, Monsperger Inst. Herm. . pari. a. pag. I 3. in e0ntrarium' adducitur, Joan. Mariana Soc. desuprestans in Scripturam Scholiastes Tract. de Uulgata Lat. C. 9. 'absurdum .censet, scripturas, dum in Latina versione integre . consereantur, la sontibus ' depravari: sed addit: in uniuersum: verin re majoris momenti: item Scripturas in fonte renitus amissas, aut deFravatas ruisse. Aliquas partes Scripturarum, quin & integros libros Tobiae, Judith, Ecclesiastici, primigenia, qua editi sunt, lingua non amplius extare, sed in solis. supereste versionibus res i psa clamat, &Mariana confitetur. Ex quo consequens est, hos. quoque duos Authores ab adversa parte minus apte laudari, eum neuter per sua diem sontes absolutam ubique normam esse decernat, quorum
assertio stante etiam tali, qualem adstruo, fontium corruptione locum habet, & ab iis quoque admittitur, qui hos esse multis in locis deprava-t03 ex prosellio defendunt; namque sicut per Ad-
73쪽
versarios Vulgata ex eo, quod Authentica est, fontium correctrix' elle non debet, ita fontes absoluta hujus norma' esse nequeunt, licet quoad substantiam incorrupti, & vuthentici e . ponantur. . Age i rem ex ipso,' qui Objectus est, Mariana definiamus i in eodem Tract. de Vulg. ΤOm. 3. apud Menochium edit. Bassani 1 I. Capitis 6ti titulus habet: Codices Hebraicos esse Ditiatos. ' Ρag. 72. porro sic idem Author loquitur: Proximo spatio a Christi ortu usque ad congregatiovem Tyberiadis Divinas Sch turas' a Judaeis fuisse vitiatas, , quidem aliquando ex invidia, atque odio Cririssiani nominis , iniquo animo, multis totimoniis Gonfirmare possem. . Laudat Vero in rem suam praeter Tertuli. Origenem L.. I. contra Celsurn afferentem , Judaeos multas de Christo manifestas Prophetias rasecuisse, ac e medio sustulisse; versat Origines locum Michaeae s. Et tu Bethlehem domus Ephrata: tum ad iit: ut agnoscas plane illorum germanos, qui militibus monumenti custo- adibus, & resurrectionis consciis suaserunt dicere: discipuli ejus nobis dormientibus noctu furati sunt eum. . Quod autem apud Hieronymum illo ΙΩ- iar . N dixi vade: Origenest in Contrarium hargumentatus fuisse dicitur, Mariana eatenus ve- trum esse arbitratur, Ut non omnibus locis, quae et
jn Ν. Tio citantur, de quibus Origenes hoc loco is disputat, depravatos fuisse Hebraeorum Codices t credere debeamus. Augustinum equidem esse contrarium. sed ipsi alios Ρatres opponi numero plures , authoritate hoe in genere, non minores. Origenem demum, & Hieronymum varii locutos, hunc, quidquid de fide judaeorum junior judicaverit, aetate provectiorem Hebraeorum fraudes
74쪽
des coepisse odorari. En ex eodem Anthore, in quo praesidium habere ferebatur, profligatam penitus adversariorum sententiami Mariana eodem loco Capite I 30 , cujus titulus est: septua, ginta interpretes Prophetarum ossiciofunctos ,
docet ipsos γ. praesentia Divini numinis ductos neqne sallere potuisse, neque falli, si ita: nisi
sibi contrarium ponas, sentire non potuit, Omnem , adeoque & hanc versionem ad Hebraeum textum esse reformandam, si enim Divini Numinis mythoritatem habet, ac infallibilis est, alterius normam non exigit.
Caietani Card. intemperanter judaigantis judicium in quaestionibus circa scripturam palam repudio, quem in V. Tto hebrairare, in Νovo Erasmigare in proverbium, & vituperium ejus cessit; vir erat ingenio , & Scholasticarum quaestionum pertractatione insignis, in formando deseripuiris recto judicio minus dexter, linguarum ignarus, Vulgatae lectione neglem totu se Rah-
binis credere coactus, sine ratione audax. Non puto me nimium dixisse. ID CGetanus Deu-wk-Canonicos)libitos ad classem illam commentitiam librorum retrudit, quam Ρatres Tridentini rejecorunt, ' quasi solima valerent ad aedificatio.
nem morum, non Vero ad confirmationem dogmatym; qua distinctione librorum modo memoratorum authoritas in disium uocatur, sed quae dubitatio vero similiter Judice Cervino Cardinale apud Pallavicinum L. 6. c. II. pag. 22Ο. n. s. Hausta est ex hoereseos cloacis sedulo studentis tamquam falsa calumniari legitima. tesimonia, quibus fastatem suam redargui sentit. Certe wittacherus edit Herboreae, an. II . pag. 6oa Lutherum libros Deutero-Canonicos ex Cain. D 3 no-
75쪽
S notae expungentem defendit exemplo Caietani, iqui ex Canone Ν. Tti epistolas Jacobi, am Ρetri, a m & 33m Joannis. Judae, Ρauli ad Hebraeos, & partes controversas, uti historiam adulterae , & alia quaepiam sustulerit, de quibus nun- 'quam Luthero venerit in mentem dubitare. ao Ρallavicinus L. cit. pag. 229. dicit, Cajetani commentarios nec ab haereticis, nec a catholicis retulisse plausum, mentem ejus caetera praemcelsam, quantum ad scripturas, jacere ingloriam, eum, qui ipsum ex commentationibus Biblicis testimat, idem sacere metienti pulcritudinem pavonis non ex pennarum nitore, sed ex squaliore pedum. 30 Melchior Canus, etsi1 Ca- jetanum ordinis sui columen vocet, ad ejus tamen commenta de libris sacris se pudore lassiandi non dissitetur, qui dum Erasmi novitates sequutus est, propriam gloriam maculaverit. L. a.
C. II. resp. ad 6.90 Nec illud me praeterit, Canonem sacrorum librorum & adlatum superius pro Vulgatae authentia decretum, velut praecipiti consilio in re tanti momenti, nonnisi a Congregatione quin que Cardinalium, & quadraginta cocto Episco- , porum, qui exiguis Diaecpsibus praeorant, ' nec magni fuere Theologi, latum a Paullo Sarpio pa- . ,riter reprehendi, adversus quod insuper etiam
Romae vehementer sit Ohmurmuratum.
Sed quam habgbimus .fidem Fratri huic in his accusationibus haereticis colludenti, a Ρaulo V. Vaticano fulmine perculso, postquam dignior . fide alter ejusdem Concilii historicus, antea laudatus errores fam 36o in ejus historia detegit
quemve loco Cit. etiam quoad hosce cavillos ab
76쪽
-- ssar, susscit, decretum hoc non a purpuratis fanis tam Ρatribus. sed ab universa Synodo, totaque demum Ecclesia Catholica probatum, receptumque fuisse; neque serebat temporum conditio, sit initio plures adessent, stib finem Concilii convenerunt, & decreta omnia denuo sanxerunt,6. Cardinales, 4. Legati, 3. Ρatriarchae, Archi-Εpiseopi 3 a. Episcopi aa8. Abbates 5. Generales ordinum ministri . Episcoporum procuratores plurimi: accedit inde a tempore Concilii acceptatio omnium Ecclesiarum, & usus Catholicus Quod vero Sarpius, Wittacherus item, & alii haeretici refragentur, ca. non latet, qui refragaturi fuissent, etiamsi decies centena millia Epi-k0porum congregata hoc tulissent decretum. Di- eam paucis. quod dixit vastorum auctor volumidum, magni nominis etiam apud Ρrotestantes critieus, Parisiensis Theologus, Launvius Op. TOm. V. qui, postquam Sarpium Pseudo - Monachum appellasset, & Antonio de Dominis Schismatico, aliisque 'hujus similibus comparasset, qui Dei, qui Ecclesiae, qui sublimioris potesatis perduel- les, dinydrun isidiosos machinatu lacerarunt;
non di inquit unius kominis sacrilega temeritas Ecclesia Christi pro onenda, n-i quis se
immemorem nominis, religionis profesonis et hibere voluerit. Verum ' non es cur immoreri in detrahenda hiytoriae a. foritati, cui nullam unquam viri boni dederunt, quam soli no-Utores Concinnarunt, quam soli schismatici, b rerum novarum sudios magni Eendunt. Gomorrhoei pomi fuligo es, quae Del. levi pressa tactu fumum Cuministicum exhulae, BV fatiscite
77쪽
roo Ceterum vel Sarpius ipse, qui Petrus Su- .avis Polanus aliter dici voluit, L. a. Concit. Trid. asserit Vulgate a Concilio praecellentem,& merito fuisse attributam auctoritatem, solum addens, eam non esse intelligendam cum rejectione, aut exclusione sontium, quasi ad hos aditus omnis fuisset decreto Concilii praeclusus; ubi enim narrasset, quomodo variantibus inter Patres Concilii sententiis Andreas Vega Salmanticensis ord. S. Franc. Magister mediam aperuerit viam, qua & Vulgatae sua afferatur milientia. & tamen sentium, ac aliarum versionum non negetur utilitas, prosequitur. - Cum his Opi- . nionibus non pugnare, quod dicitur , Ecclesiam habere editionem Latinam Vulgatam, in ea versione nullum esse errorem fidei, aut morum,
non autem intelligendum de singulis apicibus, Atariis verborum enunciationibus, quod fieri non
t, ut Omnes unius linguae voces migrent in ,
aliam absque significati cum restrictione, tum extensione, & sine metaphora, aliisque figuris:
editionem certo Vulgatam spatio M. annorum, ac supra ab universa Ecclesia examinptam eo tem
pore compertum, nullum inibi a in hde, aut
moribus esse errorem, hoc loco, & numero in priscis illis Conciliis diabitam, & receptam, eodem pretio hoc Ieculo habendam, approbandamque, posse quidem eam. dici, declararique authenticam hac mente, ut cuivis fas sit eam legere sine periculo : non ut diligentiores quique per eam vetentur, e fontibus Hebraicis, & Grae- cissum sumi explere: sed ut tot integrae tranS- lationes, quae eonfusionem in Ecclesia pariunt, Rrceantur ,, Consentit igitur quoad summam .rei
Pallavicino assimanti, austentiam Vulgatae eo uS-
78쪽
que certo fuisse extensam, ut constet si ipsi errores non inesse ad fidem, moresque pertinentes; ac propterea in eadem nec fraudem, nee apertam dilcrepantiam' ne minimam quidem a Divina scriptione, nec ullam secum ipsa repugnantiam contineri, in quibus illa ii deficeret,
nec authentica esset, nec digna, quae ab Ecclesia reciperetur ,, L. 6. C. II, pag. 23 I. n. 9- nempe ex necessaria verborum in decreto synodi contentorum vi plus non consequi, atque
ideo eos, qui ex definitione Concilii Vulgatae plus' tribuunt, certam Theologorum Uulgato inte preti inerrantiae donum attribuentium classem con-
stituere, a qua alii etiam praestatuissimi Theologi in interpretando decreti sensu dilcedant. Sed hi ipsi Theologi ab opinione modo dicta abeuntes solum dicunt contra haereticos definitionem Concilii cavillantes, non eum esse decreti sensum quasi Vulgata exemplar esset numeris omnibus tam absolutum, ut nihil in eo e fontibus in ullo genere emendari, aut clarius elucidari possit, ex
quo tamen sinistr. infertur permitti a Concilio,& stante decreto fieri posse, ut Vulgatae lectio
universim ad fontes hodiernos tamquam ad lapidem lydium resormetur, & in rebus praesertim momenti majoris ex Hebraeis, & Graecis exemplaribus indiscriminatim corrigatur. Istud dum
non permittitur, causa quaeritur. quae alia et nequit, . quam quod in sontes corruptionem in vectam fuisse non dubitatur si enim sentes a
primaeva integritate prorsus non discessissent, ita fieri debere aequitatis omnis ratiό postularet. Ubi Vega, ubi Bella inus, ubi alter quispiam Catholicus dixit unquam, authentiam Vulgatae per Concilium attributam ex ipsius ad sontes ho-
79쪽
diernos respectu, & habitudine esse metiendam quidquid ad circumscribendam Vulgatae authoritatem proferunt, ad haereticorum cavillos retundendos, & sontium aliquam utilitatem agnitam dirigitur, non vero, ut fontibus Vulgata penitus subjiciatur. En tibi verba Bella init ., Alterum ejusdem Calvini mendacium est, decrevisse Patres Tridentinos, minime esse audiendos, qui ex sonte ipso purum liquorem proferunt, & ex
certa veritate falsum coarguunt. Hoc ideo men-dδeium voco, quia nihil ejusmodi in decreto Concilii legatur. Nec enim Ρatres fontium ut iam fecerunt mentionem, sed sollim ex tot Latinis versionibus, quae nune circumferuntur, unam delegerUnt, quam ceteris anteponerent, & quod Ecclesiae gravitatem, & Constantiam decebat, antiquam noVis, probatam longo usu, recentibus adhuc, ac ut sic loquar, erudis, denique unam multis, inter se dissidentibus, & pugnantibus,, L. a. de Verbo Dei C. 9. ii quis purum liquorem ex nativo fonte prO- ferret, certo cognitam ut salsam, Vulgatae lectionem emendaturus, mendacium vocat, eum decreto Concilii ab hoc faciendo arceri, versionibus solum praelatam dicit, non puris fontibus; negat interim, Io fontes extare omnino puros, 20 Vungatam ex fontibus his esse aestimandam. Uulgata fontibus puris non est praelata quod fuisset enorme scelus, & vehementer absurdum; ergo Vulgata hodiernis sontibus Est subjecta, veluti quae ab his tota pendeat: pessima consecutio est, quam moderni quidam incircumspectδ formant; quasi nullum interiit inter ista duo medium, imo quia Vulgatam fontibus puris convenit esse conformem, a turbidis, quales hodie circumferri supponebant L suspensam dicere non potuerunt.
80쪽
Ho Plerique post Concilii definitionem vel ea de causa fontes adire, ut Vulgata in minutioribus emendetur, religioni sibi ducebant, indicio gravi, omnes judicasse, aliquid plus a Concilio Vulgatae tributum fuisse, quam ut ad hodiernorum sontium
habitum tota sermetur. Andreas Vega, qui, etsi non Episcopus, tamen a Concilio magna cum opinione Sapientiae audiri meruit, aduetius Calvinum asserit, Patres solum firmasse, dogmatico, & pernicioso errore versionem istam carere: esto: hoc firmatum est , quia ad praesens institutum lassiciebat. Ergo Vulgatae plus authoritatis inesso Ρatres non supponebant. uuae rur- .sus illatio Φ nonne Concilia passim unam, eamque certam definiunt veritatem , sed ex qua obaretiorem, intimumque nexum aliam nobis Theo . Iogiee licet statuere His. ob oculos positis nego ex mente citati authoris rectε constitui, a Synodo libertatem fuisse relictam, Vulgatam fontibus hodiernis subjiciendi, quapropter verba ejus L. I s. de Justis C. 9. per extensum resero. Sed ne erres Calvinei ut facis, circa approbationem vulgatae editionis, factam in sessione IV. nec frustra labores in ostendendis vitiis Vulgatae editionis, audi obiter haec pauca, quae & Ρhi
lippo Melanehthoni dicta velim, qui & ante
te graviter de hoe a usat Ρatres. Synodus non approbavit menda, quae linguarum periti, & in sacris literis mediocriter versati in ea deprehendunt ; Approbavit duntaxat Vulgatam editionem repurgatam a mendis, quae vitio scriptorum, vel chalcographorum in ea obrepserunt: nec eam tamquam e caelo delapsam adorari voluit, inter