장음표시 사용
101쪽
sso rans IV. tur in Deum, tanquam in bonum eommune. et de qua S. Augustinus il ait: . Fecisti nos, Domine, ad te. et
inquietum est cor nostrum, donec revertamur ad te. 2 De hac dilectione naturali, quae omnibus creaturis, ne daemonibus quidem exceptis, communis est, nobis modo sermo non
est. sed de dilectione mi naturali libera et actuali. Dum quaeritur. quid circa istam homo per vires naturales praestare valeat, in responsis non tonsentiunt Theologi, sed in duas potissimum abeunt sententias. s. Nonnulli cum Molina 2ὶ contemdunt, hominem etiam in statu naturae lapsae potentia morali, absque gratia supernaturali, posse per se loquendo, et praescindendo a circumstantiis dissicultatem huius actus valde augent,
bus. Deum Ruper omnia amare amore concupiscentiae et benevolentiae more naturali, ad aeternam salutem non conducente , atque in eo saltemper breve tempus perseverare. Nam, aiunt, quia homo post peceatum naturalem intellectum retinuit, ideo pol est naturaliter cognoscere, Devin e Se Summum bonum, ei propterea super omnia amandum: posita aulem hac cognitione . quia etiam liberam retinuit voluntatem, quae n uaquam ex toto depravata, seu diaboli ea saeta est, potest Deum ita cognitum naturaliter amare super omnia: nam exeognitione boni oriri potest amor illi cognitioni proportionatus, nisi aliunde , ex. gr. , ob dissicultatem moraliter impossibilem talis amor impossibilis reddatur: contingere autem potest, ut quandoque non oceu rant graves tentatione R et dimeultates , quas in amando Deo superare nece e sit; ergo homo tunc polosi
reb m i naturaliter super omnia amare. Id conlimiatur ex eo. quia in statu tanturae purae homo potuisset per vires mere naturales Deum amare super omnia amore non salutari, et me naturali. quia praeci tum amandi Deum super Oinnia fuisset etiam in statu naturae purae primum, et maximum mandalum totius legis naturalis, quae naturaliter impleri potuisset , cum Deus impossibilia non iubeat. Ergo, cum natura lapsa non sit debilior natura pura, dicendum est, quod homo habeat potentiam mor lem amandi Deum super omnia insensu supΡrius explicato 33. 2. Alii Theologi. qui pressius doctrinam s. Augustini et S. Thomae Sequuntur , distinguunt amorein Dei perfresum, quo Deus sic diligitur, ut omnibus omnino rebus anteponatur, qui ideo dicitur amor Dei super o innia ; et amorem imperfectum , quo Di us sic diligitur. ut nondum rebus creatis anteponatur. Posita hae distinetione, primo admittunt, hominem sine auxilio gratiae speetali Deum ut auetorem naturae diligere posse amore imperseelo et inchoato. Nam id tantum probant rationes a patronis prioris spntentiae adductae. Idem e ruitur Ox Apostolo dicente, quod gentiles Philosophi sint iu cusabiles, quia eum Deum cognovissent, non Ai
tin Deum glori sicarerunt, aut gratias egerunt 4 est. ergo Deum, qui iuxta
S. Augustinum ibi non colitur nisi amando, diligere potuerunt; unde in hunc locum Osius seribit: e Phil sophi per naturae vires Deum cognitum ut Deum potuerunt aliqualenus laudare et glori lirare, et gratias illi
agere, non tamen Sicut oportuit, hoeeSt, non eo voluntatis assectu, quo ad
102쪽
xeram iustitiam appropinquarent; aet l) addit: c Apostolus eo loco non negat illos. qui sic cognoverunt Deum, dilexisse Devin: sed negat sicut Deu in glorificasse, et gratias egisse, sine quibus duobus stare potest aliqualis dilectio. Quod autem talis dile-etio non Sit ex gratia Dei per Chri-Fium, sic probatur; non enim habet ordinem ad beatitudinem supernatiiralem, nec ad spem vitae aetemnae. v idem confirmatur aue inritale
conciliorum, quae, dum definiuntsTaliam necessariam esse ad diligem dum Deum , semper adiungunt has particulas: Sievιηmriei ad sa Iusem, vel ut iustisito inuis gra ia tonstratur: ergo supponunt, possibilem esse Bel dilectionem . quae non conserat ad salutem , quaeque pure sit naturalis, et sal absque ullo gratiae auxilio . Denique ex citata Boii propositione 36 damnata elucet, quod re-ele defendatur Dei amor naturalis,
qui ex viribus naturae exoritur. -Αst solummodo. amor Dei inchoatus et imperseetus recte defenditur, quia,
ut secundo ii de ui Theologi dicunt, homo lapsus non potest absque gratia Deum ut auctorem naturae diligere
3more persecto , et super omnia.
Haee sententia gravibus innititur argumentis. Nam, ut iam 2lsi probatum est, liberum arbitrium per pectatum non quidem extinctum, sed tamen altonuatum, inclinatum et vulneratum fuit. Non potest ergo lioino in statu naturae lapsae id praestare, quod homo in statu naturae puraeps es lare posset; enata ESi enim ex peccato mala concupiscentia, per quam homo a Deo avertitur, et aderea luras inclinatur. Haec porro con- eupiscentia , licet necessitatem nou
inserat, emeil tamen, ut homo lapsus non sine maxima dimeullate aereaturis avellatur, et ad Deum perfecte convertatur. Posita ani in magna disti euitate, etiam prioris sententiao patroni admittunt, hominem non posse Deum super omnia diligμre. Exeadi in ratione s. Augustinus negat,
hominem lapsum sine speetali gratiae auxilio Deum perfecte diligere posse; scribit eniin s 2 : e Liberum arbitrium
ad diligendum Deum primi peecati
granditate perdidimus. v Ideo S. Do-etor amorem Dei in statu naturae lapsae ex sola gratia Dei repetit; ait Pni In l. 4, c. Iulian. cap. 3: et Amor Dei, quo pervenitur ad Deum, non est nisi a Deo. Per hunc amorem Creat .ris hene quisque utitur ematuris; sine
hoc amore Creatoris nemo hene utitur creaturis: a et ibid. cap. 17 ad- dii: ε Et quis istam , quamvis parvam dare coeperat charitatem , nisi qui praeparat volun laistin' ,- S. Leou. l3ὶ dicit: e Rationalis ereatura id eo dilecta, ideo quaesita est, ut et ipsa ex non quaerente quaerens , et
ex non diligente sil diligens, dicente Apostolo: Nos eryo diliguinus Deum, qtinniam Deus prior dit .iit nos v l M. S. Gregorius M. f. 5 ex iisdem S. Ioannis verbis probat, amorem Dei non nisi per gratiam Christi haheri. S. Thomas 6 inquit: e Homo in flatu naturae integrae non indigebat dono gratiae superadditae naturalibus bonis ad diligendum Deum naturaliter super omnia, licet indigeret auxilio Dei
ad hoc eum moventis; sed in statu naturae eorruptae indiget homo setiam ad hoc auxilio gratiae: natu tam sanantis.
Concilium Ara icanum II, can. 25,
ita loquitur: Prorsus donum Dei est diligere Deum. Ipse ut diligeresur d diι, qui non dilaetus dilexit. Displi-
103쪽
censes smati sumus, ut stereι in nobis, unde placeremus. Diffundii enim rharisasem in eordibus nostris Spiritus Patria, el Filii, quem eum Patre amamua, eι Filio. Et postea prosequitur: Secundum suprascriptos sanctarum Seripturarum sententi s , ret antiquorum Patrum desinitiones hoc, Deo propitiante, eι praedicure debemus, es credere, quod per peccatum primi hominis ua inclinatum ei attenualum fuer iι liberum arbitrium,uι nullus postea aut diligere thrum sic. vi oporteι, aut credere in mum, auι operari propter Deum, quod bonum est, possit, nisi gras tu eum et miseri-eordia divina praereneris. Quae ratio
probo ac diligenter notanda est; prohat enim necessitatem gratiae ad diligendum Deum, non solum quia a- eius dilectionis Dei supernaturalis est.
sed etiam quia per peccatum primi hominis liberum arbitrium ita inclinatum et attenuatum fuit, ut nullus
postea potuerit diligere Deum sicut oportuit, scilicet dilectione plena, elsuper oti nia ne dum ut auelo rem gratiae et gloriae, sed etiam ui auctorem naturae. - Denique amor Dei super omnia perfectus et enicax omnium
praeceptorum Dei executionem importat, ita ut voluntas parata sit ab- sol ule et efficacitHr Deo in omnibus plaeere, omniaque ei displicentia ubtare ; atqui, ut ex inox dicendis apparebit, non potest homo lapsus omnia Dei praecepta, etiam naturalia, sine gratia exequi: ergo sine hae non potest Deum perfecte super omnia diligere. Hanc sententiam defendunt
licia. Prioris sententiae patroni
hane potissimum pro re sua rationem urgent. quod homo lapsus ita per voluntatem Deu in amare su por omnia possit. sicut per intellectum cognoscit, Deum summe amabilem esse. Sed argumentatio haee soliditate ca- rel. Nam, ut ait S. Thomasi sit, et Humana natura magis est corrupta per peccatum ipiantum ad appetitum boni , quam quantum ad cognitionsem veri: a idque propterea quod peec
tum ip um voluntate commissum e St, idooque voluntatem magis. quam ea
teras polentias in secit. Maiorem inor. dinationem in voluntate, et appetitu, quam in cognitione agnovit poeta d, cens: c Video meliora. proboque, d teriora sequor. x Apostolus quoque quo tempore tondelectabatur legi s eundum interiorem hominem, quod nolebat malum operabatur. Nos ipsi quotidiana experientia exploratum habemus, longe minorem nos disseu tatem pali in veritatibus et olliciis gnoscendis, quam in istis adimplendis. Quamvis ergo homo naturaliter
cognoscat, Deum PSSe summe amabilem , non potest tamen naturaliter eum super omnia diligere. - Nimis autem liberum arbitrium restringere
videntur, qui cum Bellarmino T contendunt, et non posSe B um Sine Ops
ipsius diligi neque ut auctorem naturae , neque ut largitorem gratiae et gloriae , neque persccte , Deque imperfecte ullo modo, v quia S. Augustinus 8), loquens de charitale Dei, inquit: c Nec initium eius ex nobis, et persectio eius ex Deo; sed si charitas ex Deo est, lota nobis re Deo est. 1 Nam S. Augustinus hie loquitur de ainore supernaturali, quo temditur, aut pervenitur ad Deum . Rrguens Pelagianos, qui actus virtutum
104쪽
salutares et meritorius vitae aeternae
solis naturae viribus tribuebant; ila enim se explicat il) dicens: et Amor, quo pervenitur ad Deum, non est nisi a Deo Patre per Iesum Christum eum Spiritu sancto. a Ita pariter Concilia
de amore supernaturali loquuntur,
dum omnem Dei dilectionem Dei gratiae adscribunt. Non ergo ideo negatur amor naturalis et imperfectus,
quem sine gratia haberi posse, argu menta superius allata probant 23.
III. De legis naturalis observantia.
418. Praecepta legis naturalis dupliciter impleri possunt; vel tantum quoad substantiam, ad quod supsicit, ut ac ius praeceptus suam habeat bonitatem moralem; vel etiam quoad modum, quod contingit, dum actuanuit solum legi consormis est, sed et iam ex charitate ponitur, et ad finem
supernaliaralem refertur. Si lex naim ratis quo nil substantiam lanium impletur, pCeealum quidem, Seu praecepti naturalis transgressio vitatur, sed meritum ex cotidigno, Seu Supernaturale non comparatur ; si autem lex naturalis non solum quoad substantiam, sed etiam quoad modum impleatur, tunc ponitur actus meri-lorius et salutariS pro vita aeterna.-
Ceria iam et indubitata est omnium eatholicorum sententia nulla divinae legis praecepta sine gralia Salvatoris quantum ad substantiam, et simul quantum ad modum servari poSSe, quia dogma contra Pelagianos desinitum est, ad omnes et singulos a lussalutares gratiam necessariam esses 400 . Quaestio ergo solum moVetur, an homo in statu naturae lapsae legis naturalis praecepta quoad suιει
itam implere possit absque gratia' Ast ex lain diutis constat, aliqua lo
ART. 3u. 303gis naturalis praerepta absque gratia
observari posse, quia lῆ 413ὶ proba
tum fuit, posse ins delem, et multo magis peecalorem iam credentem ata que gratia aliqua opera inoraliter b Hna essicere; opus autem moraliter honum semper est actio legi saltem quoad substantiam eonformis. Quae stio ergo Sola remanet, utrum homo in praesenti flatu absque gratia universam legem naturalem observare
possit Nonnulli Theologi respondent, hominem id posse potentia physica,
non autem potentia morali: per ρο- 1euliam ph νx leum intelligunt ea in . per
quam simpliciter quidem potest poniacius, sed tanta eum dissicultate, ut moraliter loquendo nunquam Sit ponendus; moralem vero posenliam iulam esse dicunt, per quam actuS non solum simpliciter et absolute poni potest, sed etiain eum tali facilitate, ut probabiliter sperari possit esse ponendus i 33. Α si si attendatur praesens hominis status, in quo liberum arbitrium attenuatum et ineli natum est,
i tiam declarata potentia physica homini lapso adseribi non potest, atque
ideo sat communiter Theologi absolute respondent, in statu naturae lapsae hominem sine gratia supernaturali non posse omnia legis naturalis praecepta etiam quoad solam substantiam observare. Haec responsio eae S. Ser plura, eae Traditione, et eae ratione theolossica probatur. . Lex naturalis continentiam, seu fugam inordinatarum delectationum praeeepit. Asi auctor hagiographus
Sap. VIII, 21 dicii: Sciri quoniam a
liter non possem esse continens, nisi Deus δεις et Me ipsum eraι sapie-liae, scire cuius esset hoc donum: non
potest ergo homo absque speciali Dei auxilio ab omnibus inordinatis dele-
sua rea da gratia l. l. e. 6. Is et M. si V. Sarda gua l. e. n. a 3.
105쪽
etationibus ahstinere: hine S. At malinus si Deum alloquens ait: e Continentiam iubes, da quod iubes, et iube quod vis. γ Lex naturalis malas locutiones interdicit; sed Apostolus Iac. inquit: Linguam nullus hominum domare potest 'γ; ergo sine speciali Dei auxilio homines nequeunt semper et ubique iuxta praecepta naturalia linguam en hi here. Infirmitatem hominis in lege tum n, lurali tum inosaica observanda graphice sic describit Paulus: Stimus enim, quia leae spiris ualis est: ego autem carnalis sum renum datus sub pee a1o. 0uod enim operor, non intelligo. Non enim, quod rolo bonum. hoc usto, sed
quod odi malum, illud facio. Si autem qiwd nolo, illud 'cio, e sentio legi,
striam bona est l3, etc. Ergo Paulus, ut observat S. Chrysossornua lιὶ, pra varicationes lepis repetit partim ab ignorantia culpabili, parti in ab infirmitate et corruptione earnis. ex qua
sit, ut lux non adimpleatur, nisi natura Saucia per gratiam Iesu Christi sanetur. Idem Λpostolus ait: Littera occidis, spiritus autem ririficaι ibi; hoc est, ut docet S. Augustinus is ,
lex non solum scripta, sed etiam naturalis peccatum non arcet, Sed auget potius sine gratia, lacten Sscire
peccatum, non tamen caveri. Denique generatim observantia divinorum mandatorum euari lati Dei persectae adscribitur. S. Ioannes scribit: 0ui serruι rerbum eius, rere in hoe cha
est charitas Dei, uι mandata eius custodiamus 8 l. Porro chari as Dei pediseela non potest naturae viribus comparari, sed infunditur a Deo per Spiritum sanctum ). Ergo sine gratia Spiritus sancti homo non pol Si Db
servare totam legem etiam naturalem
tantum, quae merito diei potest Ve hum Dei omnium eordibus inscri-pium, et per lumen naturae promul-
tium R. P., testantur, Pelagianos sui se damnatos, quod die rent, in eo Dei grasium esse deputandum, quod talem ins1ituit, ere uritque naturam, quae per propriam roIunialem I gem Dei posset complere, sire naturaliter in corde scriptam, sire Iilleris datum. Conc. Mile Pisanum seu Curthaginense III, in quo Coelestii blasphemiae anno 41 si damnatae fuerunt,
ean. 5 ait: 0uitunque diaeerit, ideo nobis gratiam iustificulionis dari, uι quod facere per liberum iubemur arbitrium , fatilius implere possimus
per gratium, tanquavι e si grusia non duretur, non quidem facile, sed lamen pomimus eliam sine illa implere dirina mandata, aua hema sit. S. Augustinus l. de nat. et grat. l0ὶ Pelagianos refellens scribit: e Si per naturam iustitia, ergo Christus gratis mortuus est; a et ibid. lli: Si po sibilitas naturalis per liberum arbitrium. et ad cognoscendum, quomodo vivere debeat, et ad bene vivendum sussicit sibi, ergo Christus gratis modituus est. x Et lib. de spir. et liti. e. 10 pro siletur, quod iustus et credat, nullo modo posse suae infirmitati ad ea,
quae lex iubet implenda nisi divina gratia su hvoniri. 1 S. Prover 12i inquit: e Lex potest ne quid mali stat imisere: a malo autem non potest li-bstrare. Notum facit mandatum, Sed obediendi non praesint assectum. nisi
quod est occidens per imperium litterae, stat vivilicans per spiritum gra-
106쪽
naturae eorruptae non potest ironio
implere mandata dixi aa sine gratia
3. Ralio theologica est, quia natura per peccatum vulnerata est et in-lirmatae undo potest quidem homo aliquod honum morale facile, cum nulla instat tontatio, perficere sine gratia, quia pstullus extincta et obialiterata non est linago Dei in nobis, ut antea probatum est: sed non potaesi omnia bona ne distributive quidem latero, praecipue si ex obiecto, vel ex circunistantiis speeiulem habent adiune lum disse ultatem, ob gravissimum se ilicet vulnus, quod per pec- ealum naturali hus viribus inhielum est. IIaec Porro impotentia videtur physica, non tantum moralis, eum oriatur ex imminutione liberi arbitrii, ae sit uilis illi, quam patitur homo ex gravi morbo convalescens,
qui potest quidem aliquem motum
habere, feci non Omnem, Seu qui potest aliquod breve iter eonficero, sed non longum ac laboriosum, non tanium ex morali. sed ex ph Isica impo- lentia. Infirmitatem humanae natu
eens: et Humana natura in prima ho minis praevaricatione vitiata etiam
inter beneficia, inter praecepta elauxilia Dei semper in deleriorem est proelivior voluntatem , cui poni milli non est aliud quam dimilli. Haec it
que voluntas vaga, inceria, mutabilis, impεrita, infirma ad efficiendum, lacilis ad audendum, in cupiditatibus
eaeea, in honoribus tumida, curis asaia, suspieionibus inquieta, gloriae quam virtutum avidior, famae quam eonseientiae diligentior, ei per omnem sui experientiain miseriorfruendit his, quae concupiverit, quain carendo ,
nihil in suis habet viribus nisi perieuli facilitatem, quoniam voluntas mutabilis quae non ab incommutabili voluntate regitur. tanto citius propinquat iniquitati, quanto acrius intenditur actioni. x Deseriplio liaec exiis. quae communiter inter homines gratia destitutos observantur, desumpta ostendit infirmas voluntatis nostrae vires. A tali autem voluntate quis unquain totius divinae legis ob Servantiam expectet Nota. Qui contendunt, univer sam legem naturalem sine gratia ab homine adimpleri posse, sequentia
Obi. I. Deut. XXX, 11 Deus ipsa
dicit: Mundatum h0e, quod esto pru eipio tibi hodie, non supra te rat, neque procul positum: sermo autem
est praecipue do dilectione Dei, in
qua Dinnia praecepta continentur v. 16): ergo Oinnia praecepta ab homine observari possunt.
Resp. Dupliei sensu exponi potest
citatum ex Deuteronomio testimonium: primo de cognitione praecepit. ita ut sensus sit: mandatum dilectionis Dei non supra te est, Sed facile eognosci a te poterit in ea, quam promulgo, lege. Sensum istum indicare videntur verba haec sequentia : Nec in coelo sisum, υι possis dbeere: 0uis nostrum rateι ad coelum tendere, ut deferat illud ad nos, Haudiamus, asque opere compleamus 'Mquo trans mare positum, ut cau- semis, eι dicas: 0uis eae nobis poteriι transfretare mare, et illud ad nos usque deferre '. . . Sed tuaeta ιe est sermo ratra in ore tuo, et in corde suo. Secundo exponi potest de executione praeeepti, ut sensus sit: uandalum hoc non est supra vires tuas positum mediante gratia, quae tibi datur, vel ossertur; unde v. 6 dieitur : Circumcideι Dominus Deus cor Disiligod by Cooste
107쪽
luum, et cor reminis tui, in stili SDominum Deum suum in lino corde tuo, et in tota anima tm. Uter in
Sensus recte cum nostra sententiae aseret.
Obi. n. Ereli. XV, 40 diei iuri Si
volueris mandata serrare, conserrabunt te: ergo si volumus, POSSumus omnia mandala serva Pe sine gratia.
Id prasistitit adolescens, Christo mandata naturalia reeensenti respondens: Mugister. haec omnia observari a
iurentute meas 3. De ipsis Gontilibus
Paulus dieit: Gentes, quae legem non habent, naturalifer ea, quae lassis sunt, fuciunι 2 . Erpo homo naturaliter, id est naturae virilius sine gratia legis naturalis praecepta observare potest.
Resp. In textu Eeclesiastici demonstratur liberu in arbitrium . per quod praecepta impleri possunt; at non exoluditur gratia, sine qua universa, et dissicultatibus iuncta SErvari non possunt, ut docet S. augustinus saὶ
dicoras: ecerium est, nos mandata servare, si volumus; sed quia voluntas praeparatur a Domino, ab illo petendum est . ut Hi tum velimus, quantum sumsit,ut volendo Dinamus. Certum est, nos velle eum volumus; sodille facit. ut velimus bonum. v-Αdo. leseens iiidaeus vel gratia praeventus et adiutus universa praecepta naturalia observavit, vel per vires naturales ea tantum implevit, quae Chri-Stus commemoravit, quae faciliora sunt, et ad quae violanda so tentatum non rensit. - Verba Apostoli intelligerula sunt non do omnibus praeceptis, sed tantum de aliquibus, iisque
facilioribus, qilao quandoque et aluquandiu a gentibus natumliter possunt observari, quando nimirum non
sono r. ad Suni liraves oeeasiones ab illa observantia removentes: vel eadem verba eum S. Augusfino de gentibus adsidem conversis exponi possunt. Obi. II l. Praeeepta naturalia omnes homines obligant: ergo ab omnibus observari possunt. Nam Deus non iubet impossi hilia. sed ea, quae v ribus hominum proportionata Sunt. amobrem pliam tales extiterunt, qui sine gratia omnia praecepta naturalia observarunt; quod S. Cur sostomus testatur dicensi 4ὶ: Gentiles c admiratione d gnos esse, quod nec lege ipsis opus fuerit. et tamen omnia, quae legis erant, praestiterunt. PR Sy. Quamvia universa lex naturalis observatu impossitabis sit, auentis Sintis naturae viribus; ipsa tamen obse vatu possibilis redditur Per stratiam, quae hominibus eo editur. Nam. ait S. 12 inal 5l e illud, quod posSumus eum auxilio divino, non est nobis ornuino impossibile seeundum illud philosophi isii quae per amicos P.S-
sumus, aliqualiter nos poSSumuS. DIdeo etiam S. At ustitim i zi diei lec Deus impossibilia non iubet, sed iubendo monet et sacere, quod poMis. et petere, quod non possis, ei adiuvabit, ut possis. v - S. Chrysostomus de gentilibus loquitur non distributive, sed collective sumptis, ita
ut sensus ipsius Sit, varia praecepta legis naturalis a tota gentilium collectione observata suisse, non quidem omnia a Sinuulis, sed a singulis aliqua cum nempe nulla, vel levis erat dissicultas vel ex parte operis, vel ex parie teritationis. Idem S. Doetor i8 docet, legem non sussicere sine gratia, et mandata omnia nou obbstruari
108쪽
419. Tentationis nomen theologico sensu omne illud significat, quod uos provorat ad peccatum. Tentationes a earne, mundo et daemone oriuntur. Tentalio graris dicitur, quae vehementor ad pereatum impellit sive
ratione sui, sive ratione durationis, sive respeetu personae, quast lentatur. Tentatio Ieris est, quae non vehemeuter . sed exigua tantum vi ad erandum allicit. Observant Theologi, iri hus modis posse quamcunque lentalionem superari; primo ex amore Dei super omnia; secundo ex naturali rationis dictamine, scilicet ex naturali lionesto sine, ex turpitudine pectati, ex naturali poenae timoro ete. ἰter is ex sine pravo, ut eum st arustentalionibus luxuriae et gulae propter inordinatum pecuniast amorem
resistit. Sic . Philosophi saeeuli, inquiebiit S. meronymus si , Solent rumorem veterem amore novo quasi
elavum elavo expellere. x Et S. Augusιiuus icti seribit: κ Nonnunquam apertissima vilia aliis vitiis vincuntur occultis quae pulantur esse vim
tules , tu quibus regnat superbia, ei quaedam si hi plaeendi altitudo ruinosa. . Atque hoc modo celebres illi herues mutarii et graeci inordinata gloriae cupiditate alia vilia viscebant: anile de Innio Bruto, qui filios suos patriae amori immolasse videbatur,
patriae lauciumque i ininensa cupido. Hoc modo superari posse tentationes
sine aliqua gratia Dei, nemo insicci iur; quanquam isti appellari non
possvul tentationum victor , cum non nisi vieti ab una aliam vineant, seu, ut S. Prosper canebat, ein vulnere vulnera surgant. 3 - Neque et-
ART. m. soriam in dubium voeari potest, nisi a Pelagianis, ad vineendas lentaliones ex amore Dei super omnia, seu ex motivo chartiniis requiri gratiam Dei 3upernaturalem: per quam solam Dei dilectionem vera si persociet viei oria tentationum habetur, dicente S. A stus ino lεὶ, c tune solum vitia nostra vicia deputanda esse. cum Dei amore vincuntur. quein nisi Deus ipse non donat. nec uliter nisi per mediatorem Dei et hominum Iesum Christum. 2Κι haec est vera victoria tentdlionum, unde meritum apud Deum exoritur,
cuius gratia facit in vobis de lentatione proventum 5ὶ- niue S. In Mus 0ὶ bene distiugiat. c aliud esse
peccato resistere, aliud violoriam de peccato habere. . . illo enim pro prio vincit peccatum, qui potest pertingere ad hoe, contra quod est pugna pecoli. 3 Talis aulam victoria, quae imputatur ad inerstum. Bou habetur sine gratia su pornaturali.
IIis igitur duobus in oditi sepositis,
controversia soluminodo est de vietoria teulationum ex amore Dei na-lurali mi ex siue honesto, ne lex naturalis a Deo in curilibus nostris implantata instingatur; an se ilicet haec victoria solis naturau viribus sine Dei gratia obtineri queat' communiter autem Theologi cum distinctio respondent, et dieuni, hominem lapsum absque graiias superuaturalis auxilio posse quidem loves aliquas
tentationes vincere, nou poSSe autem gravem tentationem superare.
1. Leves aliquas leutati uos hominem sine gratia vincere bosso, patet ex propositione Baii damnata 20ip : . si sis es sunt et latrones, qui do uti. leti talioni ulli sine gratiae illius astutorio resistere hominein poSSe, Sic, ut in eam non incidat, aut ab ea non
109쪽
108 ARS IV. SECTIO 1.1uperetur: v quae propositio damnata est propter suam generalitatem, qualenus nimirum tam leves , quam praves compleelitur tentationes. S. Augustinus ait: e In natura vi liata parum est ad non peecandum voluntatis arbitrium; a ex quo patet, S. Boetorem non omnem prorsus vim peccatum vitandi. seu tentationes vin-eendi libero arhitrio abiudicasse. sodparvam ita adscripsisse, ut leves duntaxat tentationes superare possit. Idem ' , ut ostendat pratiam fidei
christianae non rependi virtutibus moralibus et humanis. duos proponii insiteles, unum qui vitam honestam agens praedicationem Evangelii non audit, et alterum, qui post xi lamst agitiosam verbum salutis audit, suscipii , et per fidena iustificatur. De priori autem ita loquitur: et Unde enim sit, ut homo ab ineunt a pueritia modestior, ingeniosior, temperantior, ex magna parto libidinum vitior, qui oderit avaritiam, luxuriam delestetur, atque ad virtutes caeteras pro-veetior , aptiorque consurgat, et tamen eo loco sit, ubi si praedieari gratia christiana non possit' a supponit ergo S. Doctor, etiam infidelem, a gratia alienum , aliquas tentationes superare posse: addit aulem consulto: et ex magna parte. v ne quis opinetur, victoriam libidinum caetera que virtutes honas esse in illo homine undequaque, libidinibus nempe et capieris vitiis resistero tantum pol est , si leviter ad illas tontetur. Eandem sententiam propugnavit S. Thomu in 2 dist. 28, q. 1, art. 2, eamque in summa, aperte Sallem, non revoeavit. S. Bonan fura 3l dicit: e Quod liberum arbitrium omni gratia destitutum nec omni possit lenia-
lioni resistere, nec necesse habeat omni tentationi succumbere. x Ratio theologica eandem sententiam confirmat. Quando enim saeullas aliquid polosi naturaliter, id potest otiam eum levibus impedimentis: alioquin illud impedimentum, quod supponitur leve, apstimandum esset gravedatqui, ut 3 413 probatum ost, homo lapsus absque gratia aliquod bonumi opus ordinis naturalis peragere pol l est: ergo lentalio levis obStare non potest, quin illud naturaliter faciat;
atque ideo naturaliter vinci levis tentatio potest. Et sane per peccatum o- . riginale non omnis honestatis sensus
extinctus est, qui idcirco hincindo: levi leniationi praevalere potest, atque ideo homo quandoque ex honestot sine levem tentationem vincere valPt, i sicuti saepius graviores quoque tent lationes peccaminose, seu impollente
alia inordinata passione, Superare S leta 2. Certum est, hominem Iapsum nullam gravem lentationem absque gratiae auxilio vincere. Id patet es S. Scripturae testimoniis, quibus generatim victoria tentationum Deo adseribitur: ita David ait: In te reipiari a sentatione s . Oculi mei semper adi Dominum, quoniam ipse et ellet dat Μqueo pedes meos 53. Irer isti metem tuam a me, es fartus sum con-l turbatus 63. Da nobis nurilium dol tribulatione, quia rana salus hominis.l In Deo furimus rirfntem, et ipse adi nihilum deduceι inimicos nos ros l Impulsus errestis sum ει ι enderem, est Dominus suscepit me f8 . Imo S. Seri-
plura clare ostendit, lentationes vel l carnis. vel mundi, vel daemonum Su-l perari non posse sine Dei adiutorio. l De tentatione earnis intelligi debent
110쪽
haee Apostoli verba: Inseliae ego homo, quis me liberabii de corpore momιis uvius' gratia Dei per Iesum Cursatum ill De lentationibus mundi ista eiusdem Apostoli: Fidelis Deus, qui
non patiesur vos lentari supra id, quod potessis, sed faeiel elium eum Mnsulione pro imum, ut possitis suviis N i. De ien talionibus daemonis dieitur: Induite ros armaturam Dei, ut possitis stare adrersus insidias diu boli i3 . Ex hac ratione Christus in oratione dominica sic orarenos docuit: Et ne nos inducas intentasionem; et praecipiebat Apostolis : orate, ut non intretis in sensationem 43. - Cuin S. Scriptura eo n- sonant M. Patres. S. Cyprianus id
ait: ε Quando oramus , ne in leni sionem veniamus, admonemur infirmitatis et imbecillitatis nostrae, dum sic rogamus, ne quis se insolenter extollat, ne quis sibi superbe atque
arroganter aliquid assumat. 3 S. Ambrosius LG, inquit: ε Quis est tam somiis , ut nequaquam in tentatione moveatur, uisi Dominus ei adiutor assistat 3 . - S. Chroesostomus IIom. in paraliticum demissum per ieelum n. 2 haee habet: a Quantumvis saepe ylii losophemus, quamvis omnium robustissimi simus , ac validissimi, si illius Deil absit auxilium, ne medi eri quidem poterimus tentationi r sisterp. v Et nom. 24 in I Cor. X. 13
ita disseriti: a Sunt tentationes, quae ferri non possunt, et quaenam illae omnes, ut ita dicam ; potestas enim in Dei nutu sita est. Quamobrem, ut discas et videas, quod non solum illas , quae noStram superant potest lem, sed nequo hasce humanas possimus sine illius auxilio dicite intre, subiunxit: Sed faeiel cum tentatione
prorentum, ut possitis sustinere. Ne
ART. m. 10sque enim illas moderatas, ut dixi, propria virtute seremus, sed in his quoque eius indigemus auxilio ut eas pervadamus. 3 S. Hieronymus lib. 2e. Pelagianos in verba Christi: Vigilate, eι orate, vi non intretis in tenιati nem. inquit: et Debuisset dicere iuxta vos: Surgite, resistite, liherum enim habetis arbitrium, et semel vobistoneessa a Domino potes late, nullius
allerius indigetis auxilio. Si enim hoe seeeritis. non intrabitis in lentali nem. 3 Et initio libri tertii ait: et Nostra enim vietoria, et eorona victoriae
illius prolectione ei cirpeo paratur. 3S. Angi sinus Serm. 156 iζὶ de ve bis Apostoli ait: cIn hoc agone, eum
confligimus. Deum habemus speet lorem; in hoc agone, eum laboramus. Deum poscimus adiutorem; si enim non ipse nos adiuvat, non dico vincere , Sed nec pugnare poterimus. 3Εi lib. de perseet. iust. eap. ult. Scribit: c quisquis negat, nos orare debere, ne intremus in tentationem in
gat autem hoc, qui contendit, ad non peccandum gratiae Dei adiutorium
non esse homini necessarium. Sed sola lege accepta, humanam sumeere voluntatem , ab auri hus omnium removendum , et ore omnium anathematizandum esse, non dubito. . Hoc
ipsum contra Pelagianos declarant et statuunt M. Ponlisees. Innocen-lius I, in Epist. ad Patres cone. Ca
thag. dieit: et Quotidiana Christus
praestat remedia, quibus nisi laeti,
confisique nitamur, nullatenus humanos vincere poterimus errores. N cesse est enim, ut quo auxiliante vi cimus, eo iteruiu non adiuvante vincamur. 2 Zosimus in Epist. Traetoria ad totius orbis Episcopos inquit: et Quod ergo tempus intervenit, quo eius non indigeamus auxilio ' - ia