장음표시 사용
131쪽
toribus consentiunt Iansenius. eiusque sectatores, de quorum sIste malo inserius agetur s3 428 . Contra
istos aberrantes probandum eSi, gratiae efficaciam nullam inferre necessitatem. et hominem in aetibus salutaribus liberum esse. - noe dogma
equidem iam alibi probatum fuit, nempe g 199, dum de animae humanae libertate actum est, et 3 2l7, ubi
ostensum est, liberum arbitrium per peccatum originale minime extinctum esse. Quamquam autem argumenta ibidem allata ad eonvincendos adversarios sufficiant; allamen, quia de re gravissimi momenti agitur, alia quaedam argumenta hic asserenda sunt. quae propius ad praesentem quaestionem reseruntur, et pressius demonstrant , hominem gratia efficaci praevenium et adiutum libere operari. Argumenta vero eae S. Scriptura,
eae Ss. Patribus. eae desinitionibus Melesiae, et eae sensu intimo petun
l. S. Seriplura praeter testimonia
199 allata, alia quoque suppeditat,
quae ostendunt gratiam efficacem necessitalem non inferre, sed hominem in actibus salutaribus liberum esse.
Isti enim liberae hominum electioni adscribuntur: sic de populo lsraelitico, foedus cum Deo ineunte, diei- cur i2 : Dominum elegisti hodie, visiι ι ibi Deus, eι ambules in viis eius, a custodias caeremonias illius et marmdala atque iudicia, eι obedias eius imperio. Dubitari sane non potest, eos, qui pium hoc propositum conceperunt, gratia efficaci praeventos et adiutos suisse; et tamen hoc idem propositum bonae eorum voluntati olliborae electioni adscribitur. - Psalmista non sine efficaci gratiae auxilio
unionem eum Deo euilibot allieieni hominum consortio praetulit, et ta
eius esse in domo Dei mei, magis quam habitare in tabernaculis peccatorum. Isa. LVI, 4. ete .: diciι Dominus Eunuchis: Oui elegerint, quae ego volui et tenuerinι foedus meum nomen sempiternum dabo eis 43. Inepte autem , imo salso ipsi homines bonum eligere dicerentur, si per gmatiam enficatem ad actus salutares neceSsitarentur, et liberum arbitrium tollerωlur. - Imo libertas indisserentiae, etiam posita gratia esseaci, clarissime in Ss. Bibliis asseritur, dum ille idem,
qui actum Salutarem posuit, eundem
actum non ponere, Seu contrarium
agere potuisse dicitur. Nam Eccli. XXXI, 8, etc. sermo est de iusto qui
in rentus est sine macula, etc.; et v. 20
additur: 0ui probatus est in illo, et perfectus est, erit illi gloria aeterna:
qui potuit transgredi. et non est trans-9ressus , facere mula, et non fetu: ergo qui efficacis gratiae auxilio opera salutaria perfecit, haec omittere, et peccata committere potuisset. Propter istam libertatem indisserentiae, quae homini, etiam gratia efficaci praevento et adiuto , inest, opera salutaria sicuti gratiae, ita eliam ipsi homini adscribuntur. In V. T. passim Patriarchae aliique homines iusti ob opera hona ei meritoria laudantur.
In N. T. Christus ipse de Magdalena dicit 53: Opus bonum operata est in me. Paulus 6ὶ scribit: Ego plan ari, Apollo rigarit; sed Deus incremensum dedit ... 0ui plansat et qui rigat,
unum sunt. Unusquisque autem propriam mercedem aecipiet serundum suum laborem. Si autem labor dicitur noster, certe nos ipsi domini sumus actionis quam laborando poni-
132쪽
mus. Mare. XVI, 20 de Apostolis di-icibili vi gratiae ad augendum impel- eitur: Illi autem prosteli praedicare- leretur.
runt ubique, Domino cooperante, eι 2. M. Patres sicut ne eessitatem et sermonem consimante sequentibus emcaciam gratiae, ita etiam liberum signis: ubi observandum est, eum a- hominis arbitrium in aetibus salutar
gilur de praedicatione, in qua requi-ibus profitentur. S. Istnalius M. is ritur opus humanum et liberum, dici:iail: c Si quis pietati studet, Dei homommino conperanseo tum vero agitur est: Si quis vero impie agat, diabolide miraculis, quae non sunt in pote-ihomo est; non id lactus a natura , siale hominum , sed sunt a Deo per sed per animi arbitrium a sua ipsius homines ut mera instrumenta, non voluntate. s S. Irenaeus 2 inquit: diei Domino eooperante, sed sermo-ic Qui operantur illud Ibonum , glonem eonfirmanIe, et sic ea simplici- riain Pt honorem percipient, quoniam ter tribuuntur Deo, quia licet fiant operati sunt bonum , cum possent per homines , tamen non pendent ex non operari illud; hi autem, qui illud libero hominum arbitrio. Hac de ea u- non operantur, iudicium iusium resa non iubentur homines miracula cipient Dei, quoniam non sunt operati patrare, iUhentur autem opera pieta- bonum, cum possent operari illud. xiis exercore; imo etiam peccatores Tertullianus 3ὶ ita ratiocinatur: iubentur nil Deum ennxerit, ex quo e Non poneretur lex et, qui non hapalel, ad la anc conversion sem et ad illa beret obsequium debitum legi in sua opera pietatis praeter gratiam, liberispotestate; nec rursus comminatio quoque arhitrii aelum requiri. Sic mortis transgressioni adseriberetur, Zae. I, 3 dicitur: Conrerlimini adisi non et contemptus legis in arbitrii me, ait Dominus Mercituum, et con- libertatem homini deputaretur. s Orsrer Inr ud vos. Ioel II, 12, etc. : Mnesgenes i4 dicit: e Definitum est eccle- ergo dirit Dominus: conrertimini adisiastica praedicatione, omnem anime tu tofo corde restro in ieiunio, et mam rationabilem esse liberi arbi, in stetit, et in planctu. Et scindite trii et potestatis .... nec nos necessi- corda restra, etc. Isa. I, 16: 0uiescite late cogi, aut agere recte vel male. vossere perrei se, disti e benefacere. S. Imbrosius i5 scribit: c An ve- Apostolus Plii l. II, 12 scribit: Duque rendum est, ne liberum tollere vide taurissimi mei cum metu eι Ire- mur arbitrium. cum omnia, per quae more su lutem vestram operamini: Ilpropitiatur Deus, ad ipsum die imus Tim. IV, I discipulum suum horta-iesse re renda' Quod nequaquam tur: merre teipsum ad pietatem. Si- eSse eon Sequens ostenditur. operante milia monita et praecepta plurima in enim Spiritu Dei iuvatur arbitrium, S. Seri plura leguntur, et praeclare non aufertur. 3 Et alibi 63 ait: c Non probant, hominem etiam in actibus servili ad obediendum constringimui
salutaribus liberum esse. Stultum e- necessitate, sed voluntate arbitra, ni in osset imperare, aut suadere e- sive ad virtutem propendamus, Sive
ius in odi opera sti, qui non haberet ad culpam inclinemur. v S. Hila- arbitrii libertatem, et nonnisi aut rius haec habet : et Esse filios Dei,
eo neu pistentiae illecebris, aut invin- non necessitatem esse voluit, sed po-
133쪽
testatem. 3 s. Gregorius Naz. s) in verba Christi i2 : Non omnes capiunι verbum istud, sed quibus da sum est, ita disserit: c uis verbis. quibus du- tum est, hoc adiunge, qui digni sunt,
quique, ut tales sint, non modo a Patre acceperunt. sed sibi ipsis etiam dederunt .... Bonum enim, quod a natura prosciscitur, laudem non meretur: quod autem a libera voluntate animique instituto fuit, id laude dignum existimandum est. BS. Gregorius 'ss. 3 elare docet, nolle Deum per gratiam necessitatem inferre; illus enim, qui obiiciunt, et Deum posse, si vellet, eos etiam qui resistunt, necessario compellendo attrahere ad suscipiendam praedicationem, a refellit dicens: a Ulli est ergo in his liberum arbitrium' ubi hsi virius' ubi est laus eorum , qui se recte gerunt'. . . . Ad quid enim i homo sua utetur mente et cogitatione, si potestas eius eligendi, quod suo arbitratu constituit, sita est in alio ' , S. Ephraem de vita spirit. l l ait: et Libero arbitrio Deus homines donavit, unde praemia et supplicia ei sunt proposita; ac bene
quidem certantibus honor ei corona, transgressori lius autem et contemptori hus supplicia et tormenta. χ S. Chrysostomus 5 de diluvii temporibus ita loquitur: e Sui iuris et arbitrii
naturam nostram Dominus formavit. Unde enim, dic, oro, illi ad malitiam properabant, et seipsos poenis faciebant obnoxios; ille lNoel autem virtutem eligebat, et fugiens PGrum S ci latem poenae non obnoxius suil' Non no manifestum est, Sua quemque voluntate vel malitiam eligere, vel virtvlom ' Nam nisi ita esset, et nisi naturae nostrae potestas libere eli
gendi in insita esset, neque illos puniri, neque istos virtutis praemia accipere Oportebat. , Et ho in. 14 in ICor. n. 3 inquit: et Regnum coelorum adipisci possumus. Ideo te namque libero arbitrio praeditum fecit Deus: quoniam sic Deus voluit; ecce enim, inquit, ignem et aquam; ad quod volueris, extendas manum tuam, ut nep0stea accuSes quasi necessitate colligatus. 3 S. Uieronymus i 6 ait: c Sido i praecepta eustodiens filius quis
efficitur Dei: ergo non est natura si-lius, sed arbitrio suo. 3 - Ipse S. Augustinus, cuius auctoritate adversarii abutuntur , constanter docuit, per gratiam divinam nullam humanae voluntati necessitatem inferri. Lib. 2de aclis eum Felice Manichaeo cap. 4
ita disserit: c Audi ergo de libero arbitrio ipsum Dominum, ubi duas
arbores commemorat, quarum mentionem ipse secisti; audi dicentem: Auι futile arborem bonam, et fructum eius bonum, aut facile arborem malum, et fructum eius malum II . Cum ergo dicit: aut hoc sutile, aut illud facite, potestat in
iudicat, non naturam. Nemo enim nisi Deus sacere arborem potest; Sed habet unusquisque in vol ntate, aut eligere quae bo ia sunt, et e SSe arbor bona, aut eligere quae mala Sunt, etes Se arbur mala. h - Epist. 157 ad Hilar.
n. 10 scribit: et Liberum arbitrium non ideo tollitur quia iuvatur; sed ideo iuvatur, quia non tollitur. v serua. 165 lal. 7, de verbis Apostoli contra Pelagianos n. 1 et 2 ad illa
verba: Pelo. . . . det robis, inducit lo- qtientem Paulum: et Quod peto a vobis, rogo, det vobis. Pelo enim a vobis prupter arbitrium voluntatis; rogo, dei vobis propter auxilium maipstalis .... Quia, ut Deus velit dare, debes et tu ad accipiendum accommodare
134쪽
voluntatem. Quomodo vis accipere cil: κ qnamvis aedificium nostrum traliam di inae honi talis. qui si iiii misitan olio sui non subsistat ari i si eis, non aperis voluntatis' a L. de Spir. nee labrica nis stra possit osso iticolu- et lili. tap. 30 n. 52 dicit: c Libe-imis . ni ψi Di proloelio praefuerit en n-rume No arbitrium evacitamus persili turis; iamon quia rationales in pilles gratiam' absit, sed magis liberum sumus, ct viva materies, Sic nos au- arbitrium statuimus. Sicut enim lexictoris nostri cxtruxit manus, ut eumpstr Iidein, sic liberum arbitrium per opifice suo etiam is , qui reparatur, gratiam non evacuatur sed statuitur. operetur. 3 S. Gregorius M. idi ita Neque enim lex impletur, nisi libero dissstrit: c Praeveniente orgo gratia, arbitrio. x Denique S. Augustinus et bona voluntate Subseqilente, huc , inlρprum librum de gratia et liberosquod Dei donum est. si meritum no-arbifris ad refellendum exiliosum strum. Quod bene Paulus brevi sen- Calvini et Iansenti errorem scripsisse tentia explieat dicens: Plus omnibus visus est. Sic porro scopum suum in laborari, qui, ne quae videretur virhoe opere exarando ab ipso limine tuti attrihuere quod fecerat adiunxit: aperuit S. Doctor: et Quoniam sunt Non ego autem, sed gratia Dei mecum. quidam . qui sic gratiam Dei de sen-luuia enim coelesti dono praeventus dunt, ut negent hominis liberum arbi- est quasi alienum se a bono suo o- iri uin, aut . quando gratia defenditur, pere agnovit, dicens: Non autem ego. negari existiment liberum arbitrium,iSed quia, praeveniente gratia, liberum hine aliquid scribere . . . . compellente in eo arbitrium secerat bonum . quo mutua charitat , curavi. 3 - S. Pro- libero arbitrio candem gratiam est per post responsiones ad capitula subsecutus in opere, adiunxit: Sed Gallorum veram S. Augustini, seu gratia Dei merum , ae si diceret: In eatholi eam doctrinam quindecim sen- bono opere laboravi non ego, Sed lentiis proponit, quarum sexta ita et ego. In eo enim, quod solo Domi- sonat: c Qui dicit, quod liberum ar- ni dono praeventus Sum , non ego ;bitrium in homine nihil sit, sed si velin eo autem , quod donum voluntate ad bonum, sive ad maluin praedesti- subsecutus, et ego 2 lι . S. Bernarnatio Di i in hominibus Operetur, nonidus ibi liberum arbitrium dicit esse est catholicus. Arbitrium enim homi- habitum animi liberi sui siquidemnis gratia Dei non abolet, sed adolet, non cogitur, non extorquetur; eStet ab errore in viam revocat ac redu-iquippe voluntatis, non necessitati S. . .eil, ut quod sua libertate erat pra- Alioquin si compelli valet invitus, vi vum. Spiritu Dei agente sit rectum. v lentus est, non voluntarius, s et s6 Theodoretus i1ὶ ait: e Deus omnia subiungit: ε Sic autem gratia euin i, procul videt, non tamen inseri ne-ibero arbitrio operatur, ut tantum il-eessitat in , ut virtutem hi exer- lud in primo praeveniat, in caeteriseeant, illi autem ut otiosam vitam comitetur; ad hoc utique praeveniens, agant. Etenim si ad utru invis eorum ut iam sibi deinceps cooperetur. 1 In ipse vini inferret, non iure vel hunc eodem demum libro exclamat: a Tollaudat et eo ronat, vel illum in sup- te liberum arbitrium, non erit quod plicium decernit. 3 S. Leo M. l2ὶ di- salvetur: tolle gratiam, non erit --
135쪽
as PARS IT. de salvetur. 3 Ex his Ss. Patrum le-stimoniis, quibus alia O l99, n. 2, et I 2l , n. 2 adiungi poSsunt, clare
probatur, Semper ubique, et ab omni-hus creditum esse, per gratiam epsicalem liberum arbitrium nullatenus lolli. 3. Ecclesia semper eredidit et docuit, hominem in actibus salutaribus liberum esse, et contrarium Sentientes damnavit. Coneilium Irausicanum II necessitatem gratiae praevenientis strenue contra Semipelagianos propugnavit: ut autem Semipelanorum errori non videretur favere, in sine addidit: me estum secundum sitim ea holicam credimus, quod, accepta per baptismum gratia, omnes baptizati Christo auxiliante eι ρω- perante), quae ad salutem pertinent, possint eι debeant si fideliter laborare voluerint) adimplere. Aliquospero ad malum dirina potestate praedestinatos esse, non solum non credimus. sed etiam si sun , qui tantum malum credere velint, cum omni detestatione illis anathema dicimus. me etiam salubrifer profitemur, eι credimus, quod in omni opere bono nos non iue imus, et postea per Dei misericordium adiuramur. Quibus verbis declaratur, etiam liberum arbitrium a gratia motum et excitatum Adeliter Iaborare debere : et insuper Christus auriliuri, cooperari, adiuvare dicitur; ex quo recte insertur, iuxta mentem Concilii liberum arbitrium vere existere, cui a Christo auxilium praestetur; et illud vere operari , cui Christus cooperetur. Clarissimo autem doctrinam catholi- eam proposuit Concilium Tridentinum, quod Sess. VI, cap. 5 declarat, adultos per Dei excitantem, et adiuvantem gratiam ad convertendum se ad suam ipsorum iustisicasionem, eidem stratiae libere assentiendo eι coo-
perando. disponi: ita uι langente Deo, cor huminis per Spiritus sancti ilIuminationem , neque homo ipse nihil omnino assul, inspirationem illum recipietis, quippe qui illum eι ubiicerepstrat, neque lameu sine gratia Dei m0rere se ad iustitiam eoram illo libera sua voluntate possit. Et sententiam Reformatorum condemnans EeSS.
VI, can. 4 dicit: Si quis diserit, Iiberum hominis arbitrium a Deo motum et eaecitatum nihil cooperari assentiendo Deo excitanti eι rotauli, quo ad obtinendum iustisicationis strintiam se disponuι ac praeparet: neque posse dissentire, si velit: sed veluti inanime quoddum nihil omnino agere , mereque pussire se habere. anathema sit. Et cum, non obstante hac desinitione, Iclusenius contrariam Semlentiam defenderet; sedes Apostolica, universa Ecclesia assentiente, damn vit Sequentem propositionem inter Iansentanas tertiam et Ad merendum et demerendum in statu naturae lapsae, non requiritur in homine libemtas a necessitate, sed sufficit libertas a coactione: a et eum haec proposi-sitio damnata sit ut haereticu, nece sario concludendum est, dogma e tholicum esse, quod ad merendum et demerendum non sufficiat libertas a coaetione, sed requiratur libertas a necessitate, seu vera libertas in dissorentiae. Certum vero est, opera me iaritoria dari, quod inserius probabitur, et ab ipso Ianserito non negatur: ergo gratia dimicax, cum qua illa peraguntur, necessitatem non infert. Seu
non tollit liberum arbitrium. - Fides Ecclesiae etiam ex aliis propositionibus damnatis cognosci potest. Sic damnatae Sunt sequentes limi propositiones: 39m c Quod voluntarie sit, etiamsi nocessario fiat, libere tamen sit. 66la Sola violentia repugnat libe tali hominis naturali. 3 Ηue etiam spe-
136쪽
elant sines Ilii propositiones: c l0m
Gratia est operiatio manus onnipotentis Dei. quam nihil impedire potest,
aut retardare. 11 Gratia non est aliud, quam voluntas omnipotentis Dei iubentis et laetentis quod iubet. v 4. Lae sensu intimo, etiam dum recte agimus, libertatis nostrae tameerii efficimur, ut oleum et operam perderet, qui contra luculentissimum conscientiae nostrae testimonium pugnaret. Sensum autem in limum, a Deo ipso euilibet homini inditum veritatis testem esse , nemo negabit,
nisi qui putidum scepticismum profitetur il . Nota 1. Difficultates, quae dogma li catholico de libero hominis arbi
trio opponi solent, talia alibi 99
nola 23 solutae sunt. Nonnullae tamen obieellonos, quae ex proposita de enficacia gratiae doctrina ab adversariis eruuntur, in specie hic refellendae sunt.
0bi. I. Io. VI, 4ι Christus dicit:
Nemo potest venire ad me, nisi Pater, qui misit me, traxeriι eum. Porro trahere non significat motionem liberam, Sed necessariam. Insipidum enim esset, de illo, qui vi in carcerem trahitur , dicere, quod libere illuc progrediatur. Igitur etiam homines, dum gratia emeaci ad bonum trahuntur. liberi non Sunt.
Resp. Trahi potest homo physi eo
et moraliter, sed traelum phrsicum eum morali confundere non licet. In
illo , qui per vim phisicam invitus
trahitur, manet libertas a necessitate, ei deest libertas a coactione: hoc i- dein ergo, si paritas adducta valeret, de actibus bonis per gratiam efficacem p0sitis die nilum foret, quod tamen ipsi adversarii non admittunt, cum potius contrarium asserant. Aliter ergo tractus moralis est intelligendus.
ART. I. 135 Irahuntur enim homines moraliter etiam ab aliis hominibus seu imperaluntur precibus. Suasionibus, promissionibus, aliisque propositis motivis ad actiones quasdam, quin ideo eorum libertas tollatur, vel minuatur. nullo ergo efficacius, certiusque Deus, omnipotentia, et insinita sapie tia praeditus homines per gratiam suam ita trahere, seu ad actus bonos inducere potest, ut eorum libertas noe tollatur, nec minuatur. Christus ergo, cum homines a Patre irahi diacit, nullatenus necessitatem hisce trulatam adstruit, sed solum efficaciam gratiae praedicat, quae modo nat
rae humanae consentaneo Operatur.
ei sine libertatis laesione effectum certo Sortitur. Ipse S. Augustinua s2
eandem obiectionem solvens dicit:. Noli te cogitare invitum trahi: trali, tur animus et amore. . . Porro si positae dicere licuit: trahit sua quemque Poluptas; non necessitas, sed voluptas, non obligatio, sed delectatio; quanto sortius nos dicere debemus, trahi hominem ad Christum, qui delectatur veritate, delectatur beatitudine, delectatur iustitia, delectatur Sempiterna vita, quod totum Christus
est. v Et ibid. 3ὶ addit: e Videto
quomodo trahit Patar: docendo delectat, non neces Sitatem imponendo. 30bi. II. Paulus docet, in actibus salutaribus solum Deum operari. ICoi XlΙ, si seribit: Deus operatur in ii tu in omnibus. Ephes. I, 1l: Deus operus ur omnia Secundum consilium volunta is suae. Phil. II, 13: Deus eSi, qui operatur in nobis relle et perlicere pro bona voluntate. Gratia igitur Christi nullam in homine actionem relinquit, qui passive omnino se habet sub ipsius potentia et actione. Resp. Deus qui est omnium cre
lor, conservator et gubernator, rectis-
137쪽
136 ARS IV. SEGlo .sime dieitur operari omnia in omni-hus. Ast Dous sapientissime omnia
modo naturae agentium consentaneo
gubernat s 9 258 si e . . Cum autem Deus seeundum consilium roluntatissum in aetibus suis liberos homines esse velit 3 201 etc. etiam per gratiam suam ita operatur in nobis, ut liberum arbitrium non to uat, aut de struat, sed adiuvet et perficiat. 0peratio ergo divina liberi arbitrii cooperationem, seu liberam hominis actionem non excludit: e Non enim, ait S. Augustinus, quia dixit Apostolus Deus est, qui operatur in nobis velle persicere pro bona et oluntate, ideo liberum arbitrium abstulisse pulandus est. Quod si ita esset, Superius non dixisset: Cuin metu, eι tremore restram ipsorum salutem operamini a l l . Obi. Iss. S. Augussinta lib. I Op. impers. 2ὶ definitionem lihertatis .
quam Iulianus ita statuerat: ε Li herum non est, nisi quod duo potest velle honum et malum. x his verbis impugnat: et Si liberum non est, nisi quod duo potest velle, idest bonum et malum; liber Deus non est, qui malum non potest velle, de quo ipso dixisti, Deus esse, nisi iustus non potest : sie eine Deum laudas, ut ei auferas libertatem 'a Ergo iuxta S. Atm sustinum ad liberum arbitrium non pertinet libertas indisserentiae. Id circo idem S. Doctor Serm. 156 3 aperte profitetur, nos gratia excitatos non agere, sed agi. Rev. Quia Iulianus, ut scribit S. Augustinus so, amabat e Dialecticorum quasi laeulis oneratus in certamen procedere, si deo illum tanquam ineptum Dialecticum explodit S. Doctor, quod desinitionem liberi arbitrii statuisset, quae non omnibus lihe-
rum arbitrium habentibus , nimirum Deo et healis, convenit. ostendit igitur S. Augustinus, lihortalom divinam, et lihertatem humanam confun-dΡndam non esse: Deus enim infinitus, in actibus externis ab omni coactione, et ab interna Decessitate in xime immunis, ac ideo liberrimus est, et a bono deseere, seu peccare Omnino non potest: hominis aut sim libertas equidem etiam immunitatem tum a coactione , tum a necessitate
requirit; homo autem , quia si nilus est, a bono deficere et peccare potest: ae id sto non in Deo. sed solum in homine libertas indisserentiae in eo comstitit, ut duo possit velle, honum et malum. Hanc est constans S. Augustini doctrina. Quamvis ergo S. Do-etor Deum et Beatos liberos esse aS- seruerit. licet peceare non possint; nequaquam tamen ex eo intulit, homines quoque viatores. liberos fore, meriti et demeriti capaces, licet unum tantum ex duobus velle possent. In eodem enim libro in quo Iuliani desinitionem reiecit 5 . docet, et hominem, ex quo incipit uti voluntatis arbitrio , et peccare et non peccare posse: x et l6) contra desinitiones et argumenta, quibus evincere Se piat,bat Iulianus, esse etiam in homine potestalem actus honi et meritorii, responsio Augustini alia non fuit, quam, non negare se liberum arbitrium, sed dicere, quod esset in homine per Filium Dei liberantem: dixisse se tantum, neminem esse liberum ad bene operandum sine adiutorio Dei. Clarissimn etiam S. Doctor mentem suam aperit tum in I cis supra ei talis . tum lib. de spir. elliit. cap. 3, ubi de libertate indifferentiae disserens dicit: e noc quisque in potestate habere dicitur, qued
138쪽
si xiill laeti. si non vult non facit. viiii Iulii 'liter .li ni lue noliis obiiciuntur
verba S. AHqu, tui ex Serm. 156 il , quasi docuisset, homines per gratiam
expilatus non agere, sed agi. Si integer textus perpendatur, facile cogno- si itur, iuxta mentem S. Doctoris hominem per gratiam excitatum et adiutum vere agere; ait enim t. c. ζ. Dicii mihi aliquis: ergo agimur, non agimus. - Respondeo, imo et agis, ei ageris, et tunc bene agis,
si a bono agaris. Spiritus enim D Hi, qui te agit, agenti adiutor est tibi. Ipsum nomen adiutoris praescribit, quia et tu ipse aliquid agis. Agnosce, quid poscas; agnosce, quid consilearis, quando dicis: Adiu or meus esto, ne derelinquus mes Adiutoremulique invocas Bouin. Nemo adiuvatur si ab illo nihil agatur
Si non osses operator, ille non e
ribus in locis l2 , suti hoc salsum
pelagianorum principium , nullam esse in voluntate veri nominis libertatem , nisi voluntas tanta ad bonum aeque ae ad malum indisserentia polleat, ut voluti in aequilibrio quodam eonstituta sit. Sed hoc aequi Iibrium ut figmentum et delirium explosii S. Doctor; nam l. III, op. impersi 3 illa Iulianu in alloquitur: ε Libra tua, quam conaris ex utraque parie per aequalia momenta Su Spendere, ut voluntas, quantum esset ad
malum, tantum etiam sit ad bonum libera, urgendo in unam partem , te indicat dΡlirantem. x El S. Proverin Epist. ad Augustiis. n. 4 inter Semipelagianorum errores hoc etiam aequilibrium recenset scribens : et Eteonsequens pulant, ut.... quantum
quisque ad malum, tantum habeat sa-
AnΤ. I. 13 cultatis ad nonum, parique momento animum se vel ad vitia, vel ad virtutes movere, quem bona appetentem gratia Dei foveat. mala seciantem damnalio iusta suscipiat. 2- Ipsa sana ratio
dictat. indigilatum aequilibrium adessentiam libertatis neutiquam pertinere. duis enim npgaveri ι. esse in homine rationis compote veram libert lem Se ex alta turri praecipitandi, vel lento igne comburendi, vel alio quovis modo sibi mortem consciscendi' et tamen quis unquam somniaverit, esse in illo aequalem propensionem , seu indisserentiam sive ad vitam con- Servandam , Sive ad eandem Sponte perdendam Τ - Iuxta communem et certam Theologorum et Philosophorum sententiam, homo permόtiva ad
agendum incitatur, non autem necePsitatur, et liber manet, licet pro una parte sortissima militent moliva, et pro altera non nisi pauca et di bilia imveniantur I 4l, n. 2 l. Ita pariter
homo libρr manet, quamvis vel per gratiam efficacem ad bonum excitetur, vel per vehementem coneu piscentiam ad malum alliciatur. Certum est enim, in quolibet homine veram esse libertatem , et veram noupe Gandi potentiam: atqui ne ino singet, esSe in peccatoribus excaecalis et obduratis aequalem sive peccandi, sive bonum operandi indisserpntiam, cum ad malum pravis suis consuetudinibus quasi violenter inclinentur, ahono aute in quadam morali impol nliaret ardentur. Idem ex opposito dicem dum est de iustis, qui bonis et sanctis habilibus, eo tandem perveniunt. ut inulta facilitate honum operentur, ineredihili autem horrore aversentur malum; nec tamen iis ademptam libertatem bene vel male agendi qui quam somniabit. Neque dici potest,
supernaturalem gratiam ita conserri,
139쪽
ut liberum arbitrium in aequilibrio
Servetur, et aequales essent in voluntate gratiae vel consentiendi, vel non consentiendi vires. Magna quippe
exinde sequerentur absurda: cum enim iuxta dogma catholicum in omnibus hominibus ratione utentibus vera adsit libertas, necesse furet, ut tu omnibus praedictum quoque aequilibrium inveniretur, ac ideo aequales essent, ut tentationi resistat,
vires in homine iusto, ac in peccatore, in idololatra, pagano etc. Igitur quo magis voluntas in peccatis obdurabitur, eo magis Deus debebit gratiae
suae dona multiplicare , ne scilicet, aequilibrio sublato, voluntaS neceS-sario inclino lur ad malum. Ε contra Deus a gratiis abundantioribus homini tu Sio et sancto concedendis debebit abstinere, ne iterum, aequilibrio sui, lato, ipsa quoque libertas in actibus bonis intercipiatur. Nulla porro causa erit, cur homines iusti a Deo augmentum gratiae petant: si enim aucta gratia vires voluntatis non augentur, sed semper remanent in aequilibrio, frustra Deum rogamuS, ut maiora gratiarum suarum dona nobis
largiatur; quod quam absurdum sit,
nemo non videt. - S. Thomas equidem 1, q. 83, art. 2 doeet, liberum arbitrium indisserenter se habere ad bene agendum vel male; et q. 2ι de verit. ari. 4 ad 1 inquit: c Liberum arbitrium , quantum eSt de se, non inclinatur in unum magis, quam in aliud. v Sed haec dicit S. Doctor de libero arbitrio per Se et nude sumplo, seu in sua essentia ita considerato, ut ab omnibus motivis, et eausis ipsum amicientibus abstrahatur: porro autem idem Angelicus docet, per motiva, quae intellectus
ili CL Garraniga clo Gratia. P. I. append. ad Diss. 4. Berti in August. fratem. vindie. Dias. 4. cap. 1 1 r.
proponit, hoc aequilibrium tolli, et
voluntatem in unam vel alteram par-lem inclinari, quin ideo liberum arbitrium destruatur vel minuatur. Atque ita iuxta S. Tliomae doctrinam Etiam gratia praedictum aequilibrium tollit, nostram voluntatΘm inclinans, et determinans ad honum: nec tamen tollitur libertas, quae in praelato aequilibrio non consistit, sed consistit in eo, ut voluntas ita unum amplectatur, ut possit etiam vello
III. Datur gratia inesseaae seu svspeiens.
3 427. Sieuli certum est, dari gratiam efficacem , quae cum Salutari, ad quem a Deo conceditur, ellia tu coniuncta est: ita pariter certum est, non omnem gratiam in hoc sensu es-ficacem esse, sed dari etiam gratiam internam, cui ab humana voluntato resistitur, et quae ideo cum salutari, ad quam a Deo conceditur, esse cluconiuncta non est. - Ηuiusmodi gratiam Theologi in efficacem appellam solent, quia, licet pios in animis in
lus excitet, salutarem tamen, ad quem a deo conceditur, essectum n Dii SOrtitur: alio autem nomine gratia suf-liciens vocatur, quia veram homini polentiam ad actum salutarem tribuit, qui lamen ex culpa hominis, seu ob humanae voluntatis reSi Stentiam . non sequitur. - Talem gratiam internam dari omnes negant, quicunque liberum hominis arbitrium non admittunt; ex negata -nim hominis libertate sequitur, humanam vυluntatem gratiae resistere non posse. Ideo Novatores, qui gra-liae internae vim tribuunt invincibilem, cui voluntas reluctari non possit, gratiam susticientem prorSLS P pudiant. c Deus, ait Colrimis l23, voluntatem movet non qualiter mul-
140쪽
CAPUT I illis saeculis traditum est et creditum, ut nostrae postea Sit ei et dionis, motioni aut obtemperare aut refragari,
sed illam efficiendo. Illud ergo loties a Chrysostomo repsetitum repudiari necesse est: ouem trahit lyralia j, potensem trahit. x Sic et Synodus Dor arena inquit: . Distinctio illa
gratiae in sufficientem. et efficacem minime nobis probatur. Retineant eam sibi Bellarminus et Arminius: quoScunque enim Spiritus sanctus trahit, illis non tantum dat posse currere, sed etiam ut re ipsa currant. v Calvini vestigia pressit iansenius docens, quod interiori gratiae in statu naturae lapsae nunquam resistatur. Distinelion Om equidem in gratiam ensicalem et inem eadem admittere videtur; sed per inesseacem, quam et-lain parvam et imperfectam vocat,
eam tutelligit, quae boni complacentiam, vel desiderium inefficax inspirat, propter quod Solum datur a Deo, et in iisdem circumstantiis, in quibus datur. non potest plenum sellaetum, nec alium habere propter maiorem concupiscentiae delectationem: ex quo inseri, quod etiam hule gratiae non resistatur, quia proprie resistere gratiae eSt eam frustrareellae tu, quem habere potest in iis eircumstantiis, in quibus datur. Gratia ergo sum eiens a Ian senio penitus
Begatur; quapropter i. III de gratia chr. 1l ita loquitur: ε Nullum igitur iam iam dari hominibus lapsis adiutorium sussciens, quin sit simul efficax, in Augustini principiis exploratum est . a Et ibid. 2) aii : c Sed
utrumlibet sat id est, Sive a terrena, sive a coelesti delectatione homo vineaturin, non erit sufficiens gratia, sed vel emeax, vel ita inefficax, ex qua Operatio nequident possit sequi, nisi eius inefficacia per aliam Suppleatur.
-Iansenti diseipuli quidem haud recusant gratiam suspicientem admittere, quae potentiam ad actum salutarem tribuat, et cui humana voluntas reSistere possit: ast hac in re verbis ad sallendum compositis utuntur. Nam potentiae nomine intelligunt potentiam absolutam duntaxat, et abstractam a praesentibus subiecti circumstantiis et dispositionibus, non vero relativam , et ad illas circumstantias comparatam. Concedunt igitur gratiam susscientem, quae talis sit obsolute, seu quae secundum Sospectata aliquandd potentiam ad actum salutarem concedat; negant vero gratiam sufficientem relutire ad subiecti circumstantias: el ita pariter admittunt, humanam voluntatem poS- se gratiae resistere vel obtemperare, si gratia absolute, seu praeciSe Secundum se spectetur, non autem si
eonsideretur relative ad subiecit circum Stantias ; ex quibus patet, quod Iansentani verbis quidem Catholicorum Sententiae appropinquare videantur, reipsa autem a magistri sui erroribus non recedant. - Ηis iam
opponimus dogma catholicum, quod dicit dari gratiam sufficientem, quae veram homini potentiam ad actum salutarem tribuit, qui autem ob humanae voluntatis resis lentiam non ponitur. Ad omnem vero tergiversationibus Iansentanorum viam prae-
eludendam Theologi doctrinam catholicam his verbis concipere solent datur in praesenti statu gratia mere, et vere sufficiens. quae homini completam, et relative ad praesentes eius circumstantias expeditam ad actus bonos eliciendos facultatem tribuit, quae inutilis redditur ex humanae voluntatis resistentia. Dogma catholi eum eae S. Scriptura, eae M.
Patribus, atque eae Ecclesiae desinitionibres probatur. iuiti reo by Cooste