장음표시 사용
91쪽
res etiam ad ahos allus bonos excitantur. quibus ad remissionem peccatorum obtinendam disponantur.
Εzech. XVIII, 30: Ait Dominus Deus: Consertimini, eιugilemenitentium ab omnibus iniquitatibus vestris. Zach. I, 3: Conrertimini ad me, et contremtar ad vos. aiι Dominus exercituum. Ps. L, 10: Sacrifieium Deo Spiritus contribulatus: cor contritum et hum liatum, Deus. non daspicies. Lecti. II, 9: oui timetis Domistum, versse in illum, et in oblectationem venieι vobis misericordia. Ipsa igitur S. Scriptura
peccatoreS excitat ad Inorum, et eo dis conversionem, ad timorem, Spem
et alios actus. Nonne autem blasphemum est dicere, ad id hortari Seripturam, quod Semper peccatum est,
et Deo displicei Τ2. Tradisio firmissimum pro doctri,
nata tholica argumentum praebet. SS. Pasres passini docent, peccatores. antequam ad cliaritalem, seu iusti scation diu perveniani, actus bonos et Salutares elicere posse. Clemens a leae. l l ait: c Milii videtur quidem esse quaedam prima salutaris mulatio, quaesii a gentibus ad fidem; Secunda, quaesiit a fide ad cognitionem; illa vero traiiciens ad cliaritalem. 3 frigenes i2 inquit: c Etsi peccatores eStis,
orate DO initivin. Peccatores exaudit
Deus. quod si timetis illud, quod in Evangelio dicitur: Scimus, quia pesecutores Deus non audit 33, nolite
pertimescere, nolite credere. Caecus
epol, qui hoc dixit. Credito potius ei, qui dicit, et non mentitur: Si fuerint peccata vestra ut cocciuum, quasi nix dealbabuntur, eι si fuerint rubra, ut rermiculus, veluι luna alba
cit: ε Qui expectat, sperat charitatem: ergo Spes praecedit, sequitur
salus: spes igitur prae nimi iss ctum. S. Chrysostomus IIom. b dein compr. Dei natura, n. si ait: e Sionera peceatorum innumera in conscientia habes, modo tibi persuadeas, te Oinnium ultimum eSSe, magnam habebis apud Deum fiduciam: licet id nulla humilitas sit, cum peccatorsis, te peccatorem existimare. . . Al- lamen Deus propter inessabilem et mentiam suam non eos modo, qui humiliter sentiunt, sed etiam eos, qui bono animo sua conssilentur peccata, admittit, recipit, sicque alla ctis propitius est.2 Et ibid. n. 7 inquit: et Vocatur Deus con Solationis, et Deus misericordiarum : quoniam hoc est eius ossicium perpetuum, ut dolentes et affictos consoletur et hortetur, etiamsi innumeris sint peccatis onusti . . . Ecquid mirum, Si humanas aerumnas Oratio solvere possit, quando peccatorum naturam
ita facile extinguit et delet 8 3 S. Augustinus si in illa verba caeci
nati: Scimus autem, quia precuto 3 Deus non audiι etc., ita disserit: c Adlluc inunctus loquitur. Nam et peceatores exaudit Deus. S i enim peccatores Deus non exaudiret, frustra ille Publicanus oculos in terram demittens, et pectus suum percutiens diceret : Domine, propitius esto mihi peccatori. Et ista consessio meruit iustificationem , quomodo iste caecus illuminationem. 3 Idem i. de praedest. Ss. i I, scribit: et Ipsa fides prima datur, qua impetresitur caetera quae proprie opera nuncupantur, in quibus iuste vivitur. x Idem Epist.
CLXXXVI, ad Paul. , inquit: et uui
ergo habent fidem, qua impetrent iustificationein, per Dei gratiam pervenerunt ad legem iustitiae, x et Epist. CXLIX, ad Sixt., c. 3: ε Sed nec ipsa
92쪽
remissio peccatorum sine aliquo iudirito est, si fides hanc impetrat. a S. Bernardius is ait: a Sola virlus humilitatis est laesae reparatio eliaritatis. 3
non potest pie orare, quasi eius oratio ex habitu virtutis informetur. Potest tamen eius oratio esse pia
quantum ad hoc , quod petit aliquid ad pietatem pertinens: sicut ille, qui non habet habitum iustitiae , potest aliquid iustum velle. Et quamvis eius
oratio non sit meritoria, pol e Si tamen esse impetratoria. B S. Bonarenturni3ὶ dieit: ε Oratio est peccat ris refugitam, iram Dei placat, veniam
impetrat. 3 Cone. Conflautiense damnavit hanc IIussit propositionem ordino 16m: et Divisio immediata honorum operum est, quod sunt vel
virtuosa, vel vitiosa; quia si homo est viliosus , et agit quidquam, tune agit vitiose ; et si est virtuosus, et agit quidquam, tune agit virtuose: quia sicut vilium, quod crimen dicitur, Seu mortale peccatum, in sicil universaliter artus hominis vitiosi; sic virtus vivificat omnes actus hominis virtuosi. x Concilium Trident intimsess. VI, ean. T contra Protestantes
delinii: Si quis diaeerit. opera omnia quae ante iust talionem si unt. qua-
mnque ratione facta sint, vera esse peccata, res odium Dei mereri: aut quanto rehementius quis nil itur se disponere ad gratium, lan Io eum grarius peccare, ana hema sit. Et Sess. XIV, cap. 4, pronuntiat, altritionem, quae rei eae turpitudinis pectuli tonsidera iove, rei gehennae , et p0enarum metu communiter concipi ur, si rotuntatem peccandi ercludat eum sperenia , non solum non facere hominem hypocritam, et magis peccalorem; erum etiam donum Dei esse, Spiritus
sancti impulsum non adhue quidem inhabitantis, sed tantum morsutis, quo poenitens adiutus riuni sibi ad iustiti impetrat. 1 ad gratiam Dei perset ramentum obtinendum se disponit. Quod iterum desinit Synodus. ean. 5 eius
dem sessionis, addito anathemate adversus eos, qui contrarium asseruerint. Ex quibus definitioni hus patet,
de sile credendum esse, quod homo gratia actuali adiutus ante adeptam iustis eationem actus bonos et supernaturales elicere possit, et quod non omnia peccatorum opera sint peccata.
mnarunt hanc Baii propositionem 35 : 4 Omne, quod agit peceator, Vel
Servus peccati. peccatum psi. v Et
Clemens XI in Bulla Unigenitus multas duesnellii propositiones eodem umneno inlaetas damnavit . ut 45 more Dei in eorde peccatorum non amplius regnante, necesse est, ut in eo carnalis regnet cupiditas, omne que actiones eius corrumpat; et 59 :0ralio impiorum est novum peccatum,
et quod Deus illis concedit. est novum in eos iudicium. 3 Denique a
Pio VI in Const. Autlorem sidet: Doctrina Synodi i Pistoriensis de duplici amore dominantis cupiditatis, et
charita: is dominantis, en uncians, hominem sine grusia esse sub serris utepeccati, ipsumque in eo statu per generalem cupiditatis dominantis in- sturtim omnes suas aetiones instrere et torrumperer quatenus insinual in homine, dum est sub serritule, seu inflatu peccati, desti Iulus gratia illa, qua liberatur a serritule peccati, et constituitur silius Dei, sit dominari cupidis utem, uι per generalem huius iusti aeum omnes illius artiones in se insiciantur et corrumpantur, aut vera omniu quae anse iusIisicationem fiunt, quocunque ratione stant, sint peccasa,
93쪽
quasi in omnibus suis actibus peccator serviat dominanti cupidi inli, declaratur) salsa, perniciosa, inducens in errorem a Tridentino damnatumul haereticum, iterum in Baio damnatum art. 40: spro p. 23' .
3. Ex doctrina adversariorum magna abSurda sequuntur. Nam a) per illam gratiae divinae limites ponuntur. Si enim prima gratia semper est fides cum charitate coniuncta ; ergo nulla datur gratia, qua homo in statu peccati a malis actibus retrahatur, et ad aetus bonos, ex. gr. , ad mi Serisui status agnitionem, ad orationem, ad poenitentiam, etc., excitetur; vel si Deus , cuius omnipotentia et bonitas limitari nequit, per gratiam Suam a- elus honos producit, nonnisi peccata produxisse atque multiplicasse dicendus esse l. bj Si omnes actiones ante
iustificationem elicitae viti alae et co ruptae essent, ac totidem peccata, praecluderetur omnis via peccatoribus se convertendi, Sese in gratiam
Dei reeipiendi, ac sese disponendi ad
iustisticationem; quae omnia absurda sunt, ac universam iustis stationis oeconomiam subvertunt. c) Porro peccatores irreprehensibiles eSSent, si non convertantur, eo quod neglexerint opera misericordiae prae Stare, noluerint poenitere et confiteri peccata sua, noluerint orare, caeteraque efficere, quibus veniam a Deo, ac iustificationem impetrare poluissent.
Admissa enim adversariorum Sententia , quis eos reprehenderet, quod actus malos non elieuerint, et peccata non multiplicaverint ' - Ast S. Seriptura saepissime peccatores im- poenitentes reprehendit. Steplianus Iudaeos increpat dicens: Dura cerviace, et in circumcisis cordibus, et auribus: ros semper Spiritui sancto resi-
Et Paulus ait: Ignoras, quoniam benignitas Dei ad poenitentiam te adducis ' Secundum autem durilium
tuam, et immenitens cor, thesaurizas tibi iram 23 etc. - Falsa ergo
et perversa est doctrina adversariorum , ex qua talia absurda et impia
Nola. Apparentes adversariorum rationes facile diluuntur. 0bi. I. S. Scriptura opera peccatorum, quae videntur bona, damnat et reprobat tanquam Vera peccata. Isa. XI, 13 Deus ait: Incensum ab minatio est mihi. . . Calendas reSiras,eι solemnitates restras odiris anima
mea. Prov. XV , 8: Villimae impiorum abominabiles Domino. Similia aliis in locis leguntur.
Resp. Incensum , solemnitates et vi elimas impiorum Deus abominatur, si ex pravo sine et perversa intentione viliantur, quales erant victimae Iudaeorum, qui legis Suae praeceptis aperte repugnantes existimabant sibi omnia in tuto esse, ac cuncta sibi licere, et impunita fore Scelera, modo externos ritus ac caeremonias legales observarent. Tali tae ac intentiono oblata sacrificia Deus merito abominabatur, quibus Deum ipsum in partem Suorum Scelerum venire, ae maliquasi auctorem , aut approbalorem esse significare videbantur, quo nihil iniquius et Deo iniuriosum magis excogitari potest. De huiusmodi vero sacrificiis, sine ac intentione lanipediversa oblatis loqui Prophelam , manifestum est ex adiunctis; nam iam v. 12 dixerat: Iniqui sunt coetus restri, et v. 15 ait: Munus enim vestrae sanguine plenae suntI quare, concludit v. 16 : Lavamini, mundi estole, austris malum cogi alionum restr rum ab oculis meis: quiescite agere perverse. Illos igitur Iudaeos spem omnem suam in huiusmodi sacrifi-
94쪽
ciis collocasse, postpositis animi virtutibus, patet ex Ierem. III, 3, ubi dieitur: Bonas facite vias restras , es studia vestra: et v. 4: Nolite conlid re in rerbis mendacii, dicentes: Templum Domini. .. est, quasi solo templo salvo, et peracto sacrificio, neglectis virtutum studiis ac bonis operibus, ipsi nihilominus salvi suturi
essent. - Praeciso autem sine illo pravo, poterat quis victimas , et sacrificium ex praecepto legis offerre sine novo peccato, licet asseclum peccandi nondum deposuisset, aut de peccatis expresse non doluisset; quia
nempe circumstantia haec necessaria quidem erat ad fructum spiritu tem percipiendum, non autem ad novum eo in opere fugiendum peccatum, quandoquidem opus illud tum ex obiecto , tum ex fine bonum erat, eo nempe animo factum, ut legi obtem peraretur. Quod si Iudaei toties pec-zaSsent, quoties non deposito asseclupectandi victimas et sacrificia obtulissent , longe satius et consultius ipsis suissest ab illis omnino abstinere. quod qui lem nemo sanus dixerit, nec ipsi Prop hetae asseruerunt. Ex horum potius monilis apparet, quod Iudaei meliores sensus induere, et actus poenitentiae elicere potuerint, quibus positis, eorum victimas Deus nullatenus abominatus suisset.
Obi. II. Ps. XIII, 4 legitur: 9mnes declinarerunι, simul inutiles facti sunt, non est qui faciat bonum , non esι usque ad unum: quem lacum allegat etiam Apostolus Rom. III, 12. Ergo peccatores, inutiles facti, nihil
Resse. Quamvis Psalmista de illis
praecipue loqui, eorumque mores eorruptissimos describere videatur, qui ex perversi late eordis Deum negant lv. 1j; Apostolus lamen eiusdem verba interpretatur de illa originisART. n. sacorruptione, qua omnes homines constituti sunt peccatores. Fatendum. quoque est, omnes homines esse Instatu peccati s quod Apostolus eo loco' probare contendit, ut necessitatem gratiae Christi manifestam faciat in et inutiles ad opera facienda, quae Deo placeant, Sintque meritoria pro vita aeterna, nisi prius per Dei gratiam et redemptionem, quae est in Christo Iesu, reconcilientur et iustificentur. II.
lud aulem: Non esι qui faciaι bonum,
non est usque ad unum, non signiscat, neminem esse, qui faciat aliquod opus bonum morale, Sed neminem esse, qui iuste vivat servando lotam ipgem moralem. Id enim praecedit: Non est iussus quisquam, non esι ιν - ιelligens, - omnes declinaverunι etc.
Neque enim iustus diei potest, aut simpliciter bonum sacere, qui mullis
peccatis unum aliquod bonum opus admiscel. Multo mitius per illud dictum bona opera etiam in ordine Supernaturali negantur, quae homines, gratia divina excitati et adiuti, perficere possunt. Ipsa S. Scriptura, quae dicit, omnes declinaverunt etc., multos etiam iustoS commemorat.
obi. III. Christus ipse dicit: Non potest arbor mula bonos fructus facere sit: ast arbor mala est homo pe calor; ergo iuxta essalum Christi non potest peccator bona opera perficere, sed semper mala patrat, dicente eodem Christo: nutu autem arbor ma
Resp. Christus, ut observant interpretes, proverbium protulit inter Iudaeos usitatum. Proverbia autem excommuniter contingentibus desumuntur, et exceptionibus locum concedunt. Siculi ergo arbores dobilitatae, corruptae et semimortuae aliquos lamen fructus hinc indis producunt; ita etiam peccatores aliqua bona ope
95쪽
ra saltem in ordine naturali, atque per gratiam actualem etiam in ordine supernaturali perficere possunt.
Neque id in evangelico dicto negatur. Arbor enim mala aut bona est mala aul hona voluntas. Certum vero si arborem malam, id est, hominem Ex mala voluntate, seu ex cupiditate operantem non posse sacere nisi si uetus malos. Sed non sequitur propte ea, opera omnia peccatoris eSSe peccata, quoniam interdum peccator non agit ex cupiditate, Sed ex bono naturae, et tunc facit opus bonum morale: sicut interdum homo iustus facilopera mala, id est, peccata venialia, quia non operatur ex charitale, Sed ex eorruptione naturae. Aliam addit
Bellai minus il solutionem dicens :. Per fructus bonos, quo S non potest sacere arbor mala, intelligi opera meritoria vitae aeternae: per fructus autem mal0S, quos non poteSi sacere arbor bona, intelligi opera meritoria mortis aeternae; per arborem bonam hominem iustum; per malam, pecea lorem , ut hanc Similitudinem exponit S. Augussinus 2 . II incenim sequetur, ut sicut iustus non potest sacere peccata lethalia, nisi desinat e se iustus, et tamen potest, etiam in Mnens iustus, sacere peccata xenialia; sic impius . non possit sacere opera digna regno coelorum . nisi desinat esse impius, et tamen posSit, etiam manens impius , sacere opera bona
inoraliter. Et certe Secundum uSum
Scripturae si uetus boni non dicuntur nisi opera salutifera, de quibus dicitur: 0ui manet in me, et estu in eo ,
betis sturium restrum in Sanctisica
litis, multis sceleribus contaminalis, dicit: 0uum eaesenderitis manus re
stras, a Pertam oculos meos a robis ret quum multiplicareritis oratiortem, non ea audium. Similiter in N. T. Io. IX, 3l dicitur: Deus peccatores nouaudit. Recte ergo asseritur, orationem
impiorum Deo displicere, et novum
Resp. Eliam Catholici admittunt, quod oratio peccatoris impoenitentis
exaudiri non mereatur; rectissime autem negant. quod talis oratio novum sit peccatum, nisi per malos sensu S, actu perverso inter orandum elicitoS, vitietur. Docent autem praeterea Catholici, peccatorem gratia divina ex Llatum, et adiutum de peccatis suis dolere, meliores sensus induere , et sic iam ante adeptam iustificalionem talem orationem perficere p0SSe , quae exaudiri meretur. Exemplum
praeclarum habemus in Publicano lo. IX . 3l non proseruntur verba Christi, sed , ut ait Origenes, verba
caeci, Seu, ut observat S. Iustus1iuus. Verba inuncti, seu nondum in Phristianae fidei dogmatibus satis eruditi. Vel etiam dici posset, veram
esse caeci nali sententiam hoc sensu acceptam , quod Deus non exaudiat peccatores ad illa miracula patranda,
quibus se suamque doctrinam ei sanctitatem a Deo esse eomprobent; agebatur enim eo loci de miraculo, quod Christus, qui tanquam peccalor et blasphemus a Pharisaeis habebatur, ingratiam caeci nati operatus fuerat. Ideo autem non sequitur, Deum nunquam peccatores exaudire, cum cout rarium ex iam probatis constet.
Obi. V. Ille peccat, qui agit ex cupiditate, dicente Apostolo: Iludiae Omnium malorum est cupidisus: atqui peccatur semper agit ex cupiditate ;
96쪽
vel enim agit ex cupiditate, vel exiliaritale, nullum quippe medium est: atqui non agit ex charitale, alias iustus esset; ergo Semper agit ex cupiditate, et in quolibet actu peccat. Quamobrem S. Augustinus 1 ait: Ubi non est dilectio, nullum bonum opus imputatur, nec recte bonum opus voca
Ilesp. Concedimus, nullum dari medium inter cupiditatem et charitatem habitualem , seu inter statum iustitiae ct peccati; prorsus autem negandum est, nullum dari medium inter cupiditatem et charitat sena theologi eam, et proprie dictam. Datur Fnim charitas improprie dicta, Seu voluntas recti et honesti, iuxta quam homo, etsi peccator sit, Saepe tamen adiutus praesertim gratia, bonum
vult et operatur. Sicut enim iustus non semper agit ex cliaritale , sed quandoque ex natura corrupta, dum Venialiter poecat : ita etiam peccator nnnsemper agit ex cupiditate, sed li incinde ex dictamine rationis non penitus extinctae, aut ex impulsu gratiae actualis, et lune non peccat, sed bene agit. Apostolus autem loquitur de amore pecuniae, seu de avaritia quam vocat omnium malorum temporalium et aeternorum sontem. S. Augustinus dilectionis nomine non intelligit claaritatem theologicam et proprie dictam, sed bonam voluntatem, aut piam uia sectionem, quo sensu Saepius vocem
dilectionis usurpat, ut dum l2 dicit: 4 duod liberum arbitrium, sine suo fructu admoneretur, ni Si prius acciperet aliquid dilectionis, ut addi sibi quaereret, unde quod iubebatur impleret. B
4l5. Ex doctrina catholica hactenus declarata patet, magnum eSSe
necessitatis gratiae ambitum, sed tamen quosdam eiusdem necessitatis limites agnoscendos esse. Necessaria enim est gratia Christi ad omnes et Singulos actus salutares, tiam ad initium fidei et boni operis, atque ad perseverantiam sinalem. Possunt autem insideles et peceatores per vires suas naturales quaedam bona opera in ordine naturali perficero; et sicut insideles per gratiam divinam fidem Supernaturalem concipere, ita etiam peccatores gratia excitati et adiuti, a-etus bonos iu ordino supernaturali iam ante adoptam iustificationem elicere queunt. Ilia praemissi S, gressus iteri potest ad varias quaestiones resolvendas , quae ad eiusdem gratiae necessitatem spectant, et quarum genuina inquisitio pro Theologo non Solum utilis, sed et necessaria eSt. Quaeritur enim , quantum homines sine gratia praestare possint. aut non possint ij in veritalibus cognoscendis,
2) iti Deo dilistendo, M in lege naturali obserranda , 4 in tentutionibusi incendis, b) iu perculis venialibus ritandis, et 69 in statu peccati deserendo. - Dum quaestiones istae resolvuntur, veritates iam declaratae, ei ab Ecclesia definitae ante oculos habendae, et iuxta illas responsiones concipiendae sunt, ut non vel cum Pelagianis gratiae iura violentur, vel
eum Praedestinatianis liberi arbitrii
vires penitus extinguantur. Nola. Certum est, ad omnem actum necessarium esse generalem concumsum Dei, omnia eoi Servantis. Et gu
Thomas idi ita tu suitur: et duantumcunque natura aliqua corporalis, vel spiritualis ponatur persecta, non potest in suum actum procedere, nisi
97쪽
96 PARS IV. moveatur a Deo, quae quidem motio
est secundum suae providentiae r tionem ... non Solum autem a Deo est omnis motio sicut a primo movente,
sed etiam ab ipso est omnis formalis persectio sicut a primo actu. Sic igitur actio intellectus, et cuiuscunqueentis creati dependet a Deo quantum ad duo: uno modo . in quantum ab ipso habet persectionem, Sive formam, per quam agit: alio modo , in quantum ab ipso movetur ad agendum. 2Νon de necessitato huius generalis concursus divini in hisce quaestionibus agitur, sed lanium de necessit te gratiae supernaturalis, quam Christus divinus Redemptor nobis promeruit.
l. ste reritatibus esstnoscendi .
I 4l6. Veritales duplicis ordinis
distinguuntur: aliae uaturules, quae intra naturae ordinem continentur, et quarum nutilia mentis humanae ea. plui et viribus accommodata, Seu proportionata est aliae vero supernaturales , quae excedunt ordinem naturae, et vires intellectus naturales, uti sunt omnia fidei christianae mSsteria. Aliquas veritates naturales homo lapsus Sine speciali auxilio gratiae cognoscere potest: non tamen omneSeollecti e sumptas: veritates autem supernaturales non potest homo apprehendere sine revelatione exterua, nec illas credere sine gratia Supernaturali. Utraque propositio facile pro
4. Homo lapsus sine gralia supe naturali actuali aliquas veritates naturales tum theo reticas, Seu Speculativas, tum practicas, seu morales naturali intellectu suo cognoscere potest. S. Sci ipsura testatur, homines
naturae lumine in veri Dei notitiam pervenire posse. Iob XXXVI, 25 diei iur : Omnes homines rident eum
cul. Sap. XIII, 5 legitur: A magniι
dine speciei, et creaturae cognoscibiliter poleru Creator horum videri. Et v. 9: Si tantum posuerunι scire , υι
possent aestimare saeculum: quom
do huius Dominum non facilius ino nerunt' - Aet. XVIl, 17 Paulus ait:
0uaerere Deum, si Di te alιrectent eum, aut inveniant, quumris non ι--ye sis ab unoquoque nostrum: ex quibus verbis S. Chrys ιomus insert, tam facilem et obviam esse Dei notitiam ex rebus creatis, ut sere palpari et attrectari queat, quomodo tractantur ea, quae ante pedes et oculos iacent. Ro in. I, 18 etc. haec habentur: Berelatur enim ira Dei de coelo super omnem impietatem et iniusli1 iam hominum eorum, qui verualem Dei in
iniustitia detinen ι: quia quod noιum est Dei, manifessum est in illis: Deust enim illis monifestariι. Invisibilia enim ipsius a creatura mundi per ea quae jacta sunι intellecta conspiciun. ιur : sempiterna quoqtae eius virιus, et dii initus: quibus verbis Paulus docet, homines ope rationis luin existentiam, tum praecipua attributa Dei
cognoscere posse; ex quo recte in semiur, humanam rationem sufficere ebiam ad alias veritates theoreii eas co-l gn0scendas, propriam animam aut mundum visibilem concernentes. Idem de ossiciis practicis dicendum eKt. Homines enim rationis lumine praecipua sua ossicia erga Deum, erga Se, et erga proximos suos cognOSCerepoSSunt. Nain Rom. I, 2l: Gentilos dicuntur ineret ubiles, quia sum cognorissent Deum, non sicut Deum stlorificut erunt: ergo Deum glorificandi ossicium perspexerunt. Εl Ro in. II, 14 etc. Apostolus dicii: Genses, quae legem non habent, naturulustreu, quae
legis sunt, faciunt, eiusnuidi legem nouhabentes. ipsi sibi sunt Ieae: qui ostem Duiligod by Cooste
98쪽
eunt opus legis seriptum in curilibus ιuis, testimonium reddente illis con-ιcientiu ipsorum, es inter se invicem coquatumibus areusantibus', aul etiam defendentibus. Lex porro illuseripla in eordibus dictat, quid honum et honestum, quidve malum sit ac turpe: quod quidem unusquisque deprehendere facile potest, si naturaeae conscientiae vox eupiditatum vehementio. i strepitu non praesecetur. M. Patres quoque doeent, per solatia rationem homines aliquas v ritales lum theoreiicas, tu in praetieas cognoscere posse. S. Irenaeus l1ὶ ait: c Ratio mentibus infixa revelat pis, quoniam est unus Deus, omnium Dominus. v S. Hilarius 23 inquii:
ε Quis enim , mundum contuens , Deum esse non sentiat Sed sit frequenter, ut cum nos veri necessitas ad consessionem Dei eogat, oblectatio tamen viliorum Devin nobis non essa persuadeat. 3 fCL 3 4. n. 3 i. Veritates praeticas et ostieia moralia spe rationis Mogno,ei posse, doc 'lS. Aligustinus l. 2 consess. cap. 4 dicens: e Furtum certe punii lex tua,
Domine, et lex scripta iv eordibus hominum, quam ne ipsa quidem delet iniquitas. Quis P. iiiii lar aequo animo furem patitur 3 y Et enarr. in Ps. LVII. n. 1 sic loquitur: a Manu formaioris nostri in ipsis cordibus no-Mris veritas seripsit: Quod tibi non
vis fieri, ne seceris alteri. Iloe et antequam lex daretur, nemo ignorare permisSus est, ut esset, unde iudicarentur et ii, quibus lex non esset da-la. x D lib. 1 ad Simplie. q. 2 dicit:
et Non solum bonum ingenium, sed ei honestas et utiles disciplinas comparari ante gratiam salutarem. S. Pro per i 3 scribit: ε Quis ambigat, hanc sapientiam humano generi ad tempo-
lli L 2. eoni. haer. e. s. n. l. tu Pa. 52, n. s.
tussit. Theol. τοι. IV. MIT. m. Mrulis vitae utilitatem ex naturae a Debeonditae supersesse reliquiis' Si a tem nec ad ista terrena ordinanda rationalis animi vigeret ingenium, non
vitiata esset, sed extincta natura. B
auxilio divino leoneursu generati , ut intelleetus a Deo moveatur ad suumaelum: non autem indiget ad cognoscendam veritatem it innibus nova
illustratione superaddita naturali illustralioni, sed in quibusdam , quae
exeedunt naturalem cognitionem. χHaec doctrina sequitur ex dogmate eatholico, quod dicit, liberum arbitrium per peceatum originale equidem
debilitatum, non autem penitus extinctum esse. Remanent ergo in homine naturales intellectus vires, quae ex
ipsa Creatoris institutione ad aliquas
veritales cognoscendas ordinantur.
Sicuti ergo visus non indiget speci li auxilio naturast superaddito ad v, dendum obisectum materiale illum, natum, sibique propinquum: ita nee intelleelus indiget speciali gratia supernaturali ad cognoscendas aliquas veritates naturales Sibi proportion las. Quicunque id negat, doctrinaqcatholicae adversatur. Hine damnata
fuit Buii propositio 27' : 4 Liberum
arbitrium sine adiutorio Dei nonnisi ad peccandum valetr v et Oues-nellii prop. 39 : a voluntas, quam gratia non praevenit, nihil habet luminis nisi ad aberrandum . ardoris nisi ad se praeeipitandum, virium nisi ad se vultierandum; est rapax omnis mali, est incapax ad omne honum. 22. Falendum tam n est, quod ho. mo Sine gratia supernaturali eognes Scere nequeat potentia morali omnes veritates naturales sive theoreticas,
sive practi eas: clare id palet ex insi-nita pene rerum moralium ae natura
99쪽
ss νAns xv. SECTIO I. lium multitudine, ex hrevitale vitae, ex ant usta humanae mentis rapaci-ine. ex infirmitale corporis . ex innumeris prori eixilis vitae ossiciis, impedimentis, euris. fastidiis. ex praviseupiditatum assectibus, quibus hin inde intelloelus in dem praeeipitatur, et ex ipsa rerum naturalium indole et eonditione . quarum sei litet natura lota sere in abstruso est posita. Bine Ecclesiastes Vlli I dieit: H intelleri , qvod omnium operem Dei nullam possit homo invenire nationem eorum, quae fiunt sub sole, ρι quanto plus laboraremι ad quaeren-ssum. tants minus intinis . Quae vor-ha, cum vora non sint de singulis veritatibus, quarum non paucas homines certo rognoMunt, debent reserri ad omnes simul eollective. quas exporientia ipsa leslisitante, nemo eompe las habuit. aut sine speetatissima gratia eomperias habere potest. Sunt etiam ahstrusiores quaedam ac sublimes Veritates, quae quamvis ordinem Naturalem non excedant, excedunt tamen aciem nostri intellectus, hebetalam per peccatum originale. 0bservante enim S. Thoma li : ε Inter
spirituates poenas peetati originalis est potissima debilitas rationis, ex qua contingit, quod homo dissent ter pervenit ad veri cognitionem , et de saeili lahitur in errorem, et Rppe
uius bestiales omnino superare non potest. Sed inutioliqs obnubilatur ah eis. a Testes sunt ethnici Philosophi, aut . licet aliquas verilales naturales eo reticas et praclicas recie cognoverint . alias lamen ignorarunt, do aliis certitudinem debitam non habue. Funi, et circa nonnullas aberra- eunt 2 . 3. Veritales supernatural ps homo non pol est apprehendere Sine reve-
talione externa; cum enim huius ordinis veritales neque sub sensus emdant. neque intra rationis humanno sphaeram contineantur; sequitur. il-lns lanium per revelationem divinam hominibus patefieri posse. Unde Apostolus dixit: 9uomodo invocabunt, in quem non erediderunt' sul quomodo ered nι ei, quem non audierunt' quomodo autem audiret, Rine pra dieante' quomodo rem praeditabnnt, nisi mittantur s3 Sed ex lorea revelatio , seu praedicatio veritaliam supernaturalium sufficit ad illarum apprehensionem. Illud quippe sunteit ad simplicem apprehensionem .sen ad meram notitiam terminorum, quod sufficit ad iudieium humanum, seu ad fidem humanam: atqui ad fidem humanam veritatum supernaturalium sussieit externa revelatio, Seu praedicatio Evangelii, nee requiritur interior gratia, ut patet ex haeretiein rum exemplo, qui humana fide assen. tiuntur mysteriis supernaturalibus, et quidem sine gratia: alias agnoscenda in ipsis foret supernaturalis fides, quam tamen vulgo Theologi in
ipsis non agnoscunt. - Homo autΡm
non potest verilat s supernaturales ereder8 si de divina . ac proni σportet ad salutem sine gratia interiori supernaturali. Mane enim ad salutarem
fidem, et ad ipsum initium fidei ne sessariam esse . iam 3 410 probatum est: lline S. I ho nos ait: e Allimra intolligibilia intelli cius humanus
cognoscere non potest, nisi sortiore lumine perficiatur, sicut lumine fidei, vel Prophetiae, quod dicitur lumen gratiae, in quantum est naturae Superadditum. x Et iam Concilium vi-btit unum can. 4 dixerat: Donum Dei est scire, quid facere debeamus, ef d ligere, ut suetamus: stl Aruu3 ea
100쪽
APUT ILneris . cim recla cogitamus ; qui ea- non es de salutari cognitione, et fide
divina intelligendi sunt. M a. Qui negant, intelleelum porpeccatum originale ohscuratum veritatem quamdam naturalem togno
seere posse, ad quaedam S. Seriptu rae. Ss. Patrum, et Conciliorum loea appellant, in quibus omnis veritatis eognitio Dei auxilio adscribitur. Mi si in huiusmodi locis de Ggn,
tione veritatum naturalium sermo est,
per auxilium Dei, quod necessarium dicitur, non gratia Christi superna-luralis, sed concursus ille divinae providentiao generalis intelligitur,
sine quo a creaturis nullus aetus poni potest. Ita Angelicus li explicat verba Apostoli: Non quod a Dcie
ses xivina cogitare aliquid a uobis, qvoxi ea nobis i 2 , inquiens: ε Semper indigemus divino auxilio ad cogitandum quodcunque, inquantuin ipsinu movet intellectum ad agendum. x Ma plerumquo ex adiunctis colligitur, quod in locis adductis de
coguitione veritatum supernaturali uin, seu de cogitatione salutari sermo sit, et tunc omnino latendum est, gratiam supernaturalem ad illam ne-eessariam esse. Ita intelligenda sunt varia S. Austuslini, et C rilii Arain sicani II dicta, quae contra Pelagi nos et Semipelagianos dimeta suerunt , necessitatem gratiae ad cogni-
uoues salutares negantes. II. De Dei dueesione.
3 4 17. Quemadmodum Deus d plici via cognosci potest, scilicet lumine naturae, cognitione hausta exereaturis, quarum est auctor, et lumine supernaturali, scille et per revelationem ei fidem, prout est auctor
ἔraliae et gloriae ; ita etiam duplex
sil l 2. q. los. arti 1 ad a. sal a Cor. 3. 1.
esse potest Dei diloelio. videli esti una naturalis, qua diligitur Deus ut auetornaturae, altera supernaturalis, qua diligitur ut unus et trinus, anetor gra. liae, et largitor felicitatis adiernae , prout divina revelatio eum nobis manifestat. Neque cuiquam eatholi eo de hae duplicis amoris naturalis et supernaturalis distinctione dubitare sagessit, postquam summi Pontissests Pius
V, et Gregorius XIII illas duas Baii
propositiones proscripserunt . qua rum una n. 24 haec erat: e Distinetio illa dupli eis amoris . naturalis videt ieet, quo Deus amatur ut auctor naturae, et gratuiti, quo Deus amatur ut beati si eator, sana est et eommentilia, et ad illudendum sacris Litteris, et plurimis veterum leslimoniis exeo gilata; v altera n. 36' : Amor naturalis, qui ex viribus naturae exoritur, ex sola philosophia per plationem prae sumptionis humanae tum inii ria crueis Christi dolanditur a nonnullis doctoribus. v Posita igitur hae dupli eis amoris Dei distinctione, quaestio ori-lur de sola dilpetione Dei naturali, prout nemps Deus naturali lumine ut auetor naturae cognoscitur; nam do dilectioni Dei supernaturali nulla est, aut esse polesi post universalem haeresis pelagianao eundemnation meontroversia; de hac enim loquens S. Angustinus y dieit: c Unde est in hominibus charitas Dei et proximi, nisi ex ipso Deo' nam si non ex Deo, sed ex hominibus, vicerunt Pelagiani: si autem ex Deo . vicimus Pelagianos. v Omnes ideo Theologi callio. liei propugnant. dilectionem Dei suis pernaturalein ab homine sine gratia supernaturali elici non posse. Omnes eliam admittunt, sine speciali gratia homini hus inesso illam dilectionem
naturalem, qua natura ipsa voluntatis noStrae neceSsario inclinatur, ei ser-