Institutiones theologiae theoreticae seu dogmaticopolemicae ab auctore in compendium redactae fr. Alberti Knoll a Bulsano Pars quarta De Deo hominum sanctificatore, de gratia Christi et de sacramentis in genere

발행: 1863년

분량: 621페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

111쪽

130 PARS IV. omnibus igitur actionibus, causis, cogitationibus, motibus adiutor et prolector orandus est; Superhum Brienim, ut quidquam sibi humana natura praesumat. x Caelestinus in Epist.

ad Episeopos Galliae seribit: et Nemo

etiam baptismatis gratia renovatus, idoneus est ad superandas diu boli insidias, et ad evincendas carnis coneup ses nitas. nisi per quotidianum adiutorium Dei perseverantiam bonae conversationis aceeperit. x Eadem doctrina metoritate Conciliorum confirmatur. Dimpolitanum anno. I 5 damnavii hunc Pelagii articulum: c Victoria nostra non est ex Dei adiutorio , sed ex libero arbitrio. Ibidem inter orthodoxa doctrinae eapita, quae ut Pel gius eonsueretur, synodus exigeta istud n. 1 1 roeensetur: in fateretur, quando ci-ra lentasiones, concupi scenturaque illieiora dimicamus. resneae propria voluntase, sed eae adiuι rio Dei prasenire victorium: non nim aliter verum eu, quod Apost

ius aiι: non volemis, Non currentis,

sed miserentis eu Dei. Carthag. II, anno 416, in Epist. Mn. ad Innoc. Iail: M sacrilegia Magianoram δε-

apulationibus vetessario sequi. vi Nec orare debeamus, ne tu remus in tentationem. Mausicanum II, cap. 34,

dieii: Nullus miser de quacunque miseria liberaιur, nisi qui Dei misericordia praepenitur. In conellio Tridentino admonentur fideles i , m. qui se Mistimanι stare, rideanι

cadanι, eι cum timore, ac tremore fi

Iutem suam operentur in laboribus, in rigiliis, in eleemosynis, in ora imnibus eι obtusionibus, in ieiunm, et e litate: formidare enim debenι de pugna quae superest cum carne, cum mundo, eum diabolo, in qua rictores esse non possum nisi cum Dei gratia esc.

Nom 1. Argumenta allata tanlrpo deris sunt, ut graves Theologi. Pamqnez, Berti, Garganista et alii eon

tendant, non possct ullam veram tem,ationem solis naturae viribus su-pstrari. Putant isti, propositionem 30 m Baii damnatam esse propter a cre iudicium, quod de aliorum aE tentia ab Ecclesia tollerata inlit idoprop. 29 , vel in sensu auctoris, qui sine saneli fieanto gratia nihil penitus boni fieri posse dicinat i prop. et quodcunque agit pietator, pretatum osse i prop. 25 . Sed quia summi Pontifices declararunt, propositiones in rigore, et proprio verborum sensu ab assertoribus intento censnra dignas esse, magni nominis Theologi, ut Suurea, memeιν, T . ea Char- mea, Perrone se et alii doeent, a mittendum esse, homines leves aliquas tentationes absque gratiae auxialio superare posse. Isti dicunt, ei lata S. Scripturae et Ss. Patrum testim nia inrelligenda pssa vel de vietoria lentationum meritoria , quae ab 'que gratiae auxilio haberi non potest . vel de universo tentationum agmine. quod non potest vinei absque speeiuli Dei adiutorio, sicut neque ullae graves; Co ilia vero Ρelagianos oppugnasse, qui indistinete victoriam leniatinnum naturae viribus tribuerunt. Bella minus ias dissentientes Theologos

coueiliare eo lur dicens: c Nos euindisimus, nullam luntationem solis naturae viribus vinei posse, loquimur de vera ten talione, non de levissima aliqua litis latione , quae nomen len-lauonis absolute ut proprie non meretur. Praeterea se tondum est, nos non semper requirere ad vineendas

tentationes auxilium spoliale proprie dictum, hoe est, inisernam illustrali

nem, vel motionem supe maturalem.

112쪽

sed qiodeunque auxilium Dei. sive consistat in eo , quod Deus singulari

providentia sua removeat occasiones peccandi. sive in eo , quod non pedimi ualdiabolii in sapvire quantum v l-les . sive quoeunque alio modo Deus nos iuvet. Multae enim lentationes Sunt. quae per Se non sup rant vires humanas, et lamen si Deus prorsuvdestilual homines, et diaholum sinat agere quantum pol est . illae sunt gravissimae et intolerabiles; tanta est huin ana fragilitas ad resistendum, et diaboli ea potentia ad nocendum. 1lque hinc fortassa eoneiliari possunt auetores, qui dicunt. nullam len- talionem sine auxilio Dei vinci posse, cum iis, qui die uni aliquas poss'. Nam ii poststriores loquuntur do auxilio supprnaturivi, et considerant mensuram virium humanarum iueomparatione ad levem aliquam ten- talionein ahsoluto Sumptam : priores autem pec auxilium Dei aeeipiunt quamcunque singularem Dei providentiam, quae saepe utitur rebus naturalibus ad ea, quae fieri eupit, pst' stetenda : et vires humanas considerant per comparationem ad tentationem, non qualis est per se, sed qualis esset, si Deus permitteret, et non iuvaret aut vires nobis addendo, aut adversariis subtrahendo. Sed quamquam uterque modus dicendi honum sensuvi habere possit, tam magis consentanee ad Seri pluras ei Patres loquuntur, qui die uni nullam tentati

Min sine Dei auxilio vinei posse. v Avia 2. Pelagiani opponebant, hominem , si ex propriis viribus lentationes vincere nequit, non peeed reeis succumbendo, quia necessario ad Neealum trahitur. Ast salsa est haec conelusio. Nain si homo non potest resistere ex propriis viribus, potestumen leniationes etiam graves vin-

qvam deost divinae gratiae auxilium ad tentationes superandas, vel proxime , vel remole sufficiens, gratia nimirum orationis, qua homo proxime sufficientem petere et obtinure

ex eius desectu est, quod homo se ad gratiam habendam non praeparet, propter hoc a peccato non 8xcusatur, quod sine gratia peccatum vitare non

potest. 2

3 4 20. Cum homo naturae viribus

nee universam leg m impi re, ne graves tentationes vineere possit: mani&sio spquitur, eundem non posse

omnia pereala mortalia diu fleelinare, nisi ipsius natura eorrupla per gratiam habitualem sanetur, et pWr gratias aetnatos adiuvetur. Quod docet S. Thomas 2 dicens: et in statu naturae torruptae indippi homo gratia habituali sanante naturam ad horquod omnino a peceato abstineat. χAst si homo iustili eatus est, potest eum auxiliis gratiae ordinariis omnia peccata mortalia vitare. - Si aut stin quaeritur de peccatis venialibus, doctrina Ecclesiae est, quod homo iustificalias possit eum auxiliis gratiae ordinariis ad brere aliquod tempus. non autem toto ritae suae tempose, omnia petratu renialia vitare, nisi auxiliis gratiae extraordinariis replea tur, seu spe tute privilegium obtineat,

quod praeter B. Virginem Murium

nullus homo purtis hubvit. Doctrina haec per partes prohatur. . Homo iustiis polost eum gratia ordinaria ad breve aliquod tempus omnia peccata venialia vitare. Id pa-lμt ex ipsa natura gratiae sanetis cantis, quae naturam eorruptam sanat et reparat, et eum gratia actuali con-

113쪽

3 2 rans IV. SECTIO Diuncia ellicit, ut homo mandata divina lum magna. tum parva non Sinium cognoscat. Sed et sedulo exequatur. Unde Christus dicit: Si qui diligit me, sermonem mstum serra

bit il): dum quis per dilectio non

mihi contuli eius est. et ex hac dilectione operatur, praecepta mea Observat. et ideo nec mortaliter, nec

venialiter peceat sper quod lamen non negatur, quod a dilectione in agendo deservescere, et Sic venialiter peccare , aut etiam per peccatum mortale penitus ex dilectione excidere possit . - loan. Ap. dicit: omnis. qui nasus est eae Deo, peccatum non sucit, quin semen eius in eo munes, es non po estpe cure, quoniam eae Deo natus est 2 qui lux lus, ut loquuntur Theologi , in

SPI Su composito, non autem in sensu

diviso intelligendus est, scilicet: quinatus est eae Deo . Seu qui iustus est in sensu composito. id est, quamdiu conservat iustitiam, seu gratiam Sanctificantem , et ex illa operatur, non peceat, quonium semen ipsius in eo monet, seu gratia divina ipsi vires tribuit ad vilanda peccata, etiam veni:

lia: non potest autem textus intelligi in sensu dixiso , quaSi homo, qui se in per liber manet , non possit aliquando in iustitia deficere et venialiter peccare , aut etiam mortaliter, et iustitiam a millere . - Distinctionem hanc Sensus compositi et divisi S. Augustinus 3) haud obscure sub- indieat in eundem textum dicens: e Proinde in quantum similes. in tantum rogeneranto Spiritu filii Dei; tu quantum autem dissimiles, in lanium filii caruis et saeculi. Illinc Ergo peccare non possumus: hinc vero. Si dixerimus, quia peccatum non habemus , nos ipsos decipimus. x filii

quoque Ss. Patres dolent, i into pra- ita divina adiutos saltem ad tempuspeetata non solum mortalia, sed et venialia vitare posse. S.Chr ostomus ι inquit: e Deponentes omne pondus omne, quodnam ' Somnum, negligentiam , viles et abiectas cogitationes omnes humanas: ei circumstans nos peccatum . . . . facile enim. si velimus, POSSumuS Superare peccatum.

S. Itieronymus Si ita praeelare disserit : et uoc est . quod libi a principio dixeram, in nostra Esse pn,itum potestate vel peccare, vel non peccare; et vel ad lionum , vel ad malum extondere manum, ut liberum servetur arbitrium: sod hoc pro modo, et tempore, et conditione fragilitatis humanae: perpetuitate autem impe cataliae soli reservari Deo, et ei. qui Verbum caro factus carnis detrimenta et peccata non pertulit. Nec quia ad breve possum, coges me , ut pos sim iugiter. Possum ieiunare, vigilare . ambulare, legere, pSallere, Sedere , dormire , numquid in perpetuum 3 3 - S. Isidorus uisp. isil ait:. Peccata levia. quae ab incipientibus quotidiana salissactione purgantur , a persectis viris velut magna crimina evitantur. a Concilium Tridentinum, dum Iὶ damual eos qui dicunt, hominem iusti si luna posse in tota vita omnia peccata etiam venialia vilaro sine speciali Dei privilegio, innuere videtur saltem ad breve aliquod tempus posse illa cavere. Qualis vero sit illa temporis mensura, definiri vix potes i. concilium i8ὶ peccata venialia vocat quotidiana, sive quotidiana in rigore dicantur, quia quotidie nonnulla committuntur, sive minus rigide, quia frequentia: in quae . ut loquitur Concilium, quantumris suntlieι ureli, in hac mortuli ritu quaud

114쪽

cAPUT uque eadunt. Caeterum quieunque gratiae efficaciam considerat, et media salutis a Redemptore divino in Ecclesia instituta perpendit, facile cognoscit, iusluin his assidue utentem , hin inde quidem a fragilitate humana abripi, sed tamen a multiplicatis et deliberatis peceatis venialibus immunem Se Sermare posse, quod et Sanctorum exemplis confirmatur. 2. Homo iustus non potest toto vitae suae tempore cum auxiliis gratiae

ordinariis omnia peccata venialia vitare. Id ex S. Scriptura probatur, II Parat. VI, 36 legitur: Non est homo, qui non peccet. Ps. XXXI, 5 etc. : Dixi: Consilebor adrersum me init stilium meam Domino: eι tu remisisti impietalem pereati mei. Pro hac orabit ad Ie omnis sanctus in tempore ostportuno. c Non ergo omnis peccator,

ait S. Augustinus 13, sed omnis

sanetus ox enim Sanctorum est,

si dixerimus, quia peccatum non habemus, nos ipsos decipimus, et veritas in nobis non est. a Ps. CXLIl, 2 dicitur: Non iustisicubitur in conbye elu tuo omnis virens. Prov. XVIII, 7: malus prior accusaιor est sui. Ib. XXIV, 16: Septies eadet iustus; que in loeum equidem S. Augustinus clelapsu in iribulationes, alii autem delapsu in peceata venialia intelligunt, in quae etiam iustus septies, id est, multoties cadit. Eccles. VII, 21: Non est homo iustus in terra , qui faciaι bonum, et non peccet. Haec Spiritus

Saneti oracula luculenter ostendunt, etiam iustos a peccatis venialibus immunes non esse. Hinc Christus prae-eepit, ut omnes orent: Dimitte nobis debila nostra, sicut eι nos dimittimus debitoribus nosti is 2 ; quae sane oratio omnium etiam iustorum est,

de quibus S. Augustinus 3ὶ dieii:

Instiι. Theol. I. IV. ART m. 1134 Nec quisquam eorum Sane arroganter insanit, ut non sibi pro suis qualibuscunque peccatis dominica oratione opus esse arbitretur. 2 S. Iacobus profitetur: In mullis olfendimus omnes lι); et I Io. I, 8 legitur: Sid erimus, quoniam peccasum non habemus, ipsi nos seducimus, eι re-ritas in nobis non est: quem locum saepe S. Augustinus Pelagianis opposuit, et lib. de nat. et grat. 5ὶ dicit: et Si omnes illos sanctos, et Sanctas , cum hic viverent, congregare possemus, et interrogare, utrum es

sent sine peccato. . . . nonne una Voce

clamassent: Si dixerimus, quia pec- ealum non habemus, nos ipsos decipimus, et veritas in nobis non est', Ei eum Pelagiani dicerent, SanctoSex modestia tantum et humilitate se peccatores profiteri; reposuit S. Amsustinus, contrarium ab Apostolo a firmari s 6ὶ; et propterea enim addidit: eι veritas in nobis non esι .... ac manifeste ostendit ... hoc omnino Vmrum non esse, si dixerimus, quia peccatum non habemus: ne humilitas constituta in parte salsitatis perdat praemium veritatis. I Cum S. Iugustino consensit S. Hieronymus, cuius verba iam supra relata sunt: idemiam 7ὶ scripserat: ε Quamdiu ille

sinis adveniat, et corruptivum hoc atque mortale incorruptione ac immo talitate muletur, neceSSe e St, nOS Su, iacere peccato. non naturae et conditionis , ut tu calumniaris, vilio, sed fragilitate et mutatione voluntatis humanae, quae per momenta Variatur,

quia Deus solus est immulabilis. sConcilium Milesitanum II doctrinam catholicam his verbis proponit: Placuiι , quod aiι S. Ioannes Apostolus: Si dixerimus, quia peccatum non habemus, nos ipsos seducimus, et peritas

115쪽

434 PARS IV.

in nobis non est, quisquis sic acci fientium putarerit, ut dieas propter humilifatem oporI re diei nos habere

pectulum, non quia vere ita est, an

thema sit. Sequisur enim Apos olus, et adiungis: Si autem confessi fuer mus peccata nostra, fidelis est et iussus. qui remittaι nobis peccosa. et mundρι nos ab omni iniquitat . Ubi satis opparet, hoc non tantum hum lifer, sed es reraciter diei. Poterat enim Apostolus ditere: Si diaerimus

quoniam non habemus peccatum, n03

ipsos extollimus, eι humilitas in nobis non est. Sed cum ait: Nos ipsos decipimus, et reritas in nobis non est; salis ostendit, eum qui se dixerit non habere peccatum , non verum loqui, sed falsum. Concilium Triden in umsess. VI, can. 23 ait: Siquis hominem semel iustificatum diaerit . . . . posse in tota vita peccata omnia, etiam renialia, vitare, nisi eae ve-

eiuIi Dei privilegio, quemadm0dum

de B. Virgine lenes Ecclesia: anathema sit. Ratio theologica ducitur ex infirmitate naturae, qua sit, ut non possit homo erecto semper ac vigili

animo esse, ut omnes obrepentestentationes superet, concupiscentiae motus compescat, ac omnes peccandi declinei occasiones. Quamquam enim nullum sit singulare peccatum, cui vitando iustus pares vires non habeat; si tamen eorum multitudo ei varietas, frequentia et vis tentationum spectetur: necesse est hominem brevi defatigatum satiscere ac superari: tanta scilicet est naturae per peccatum depressae ac vitiatae infirmitas

et corruptio. Ita S. Thomas 1l inquit: c Non potest abstinere homo ab omni peccato veniali propter corruptionem inferioris appetitus Sensualitatis . cuius motus singulos quidem ratio reprimere potest let ex hoe h

bent rationem peccati, et voluntariit, non autem omnes: quia dum uni nititur resistere, sortassis alius insurgit; et etiam quia ratio non Semper potest esse pervigil ad huiusmodi

motus vitando3. 23. Ex privilegio speciali, et auxiliis

gratiae extraordinariis homo iustus potest omnia peccata venialia vitare. Ipse S. Augustinus i. cit. de pete. iner. ei reinis. 2ὶ inquit: ε Qui dicunt, esse posse in hac vita hominem

Sine peccato, non est eis continuo incauta temeritate obsistendum. Si o-nim esse poSse negaverimus, et hominis libero arbitrio , qui hoc volendo appetit, et Dei virtuti, vel misericordiae , qui hoc adiuvando efficit, derogabimus. x Et paullo post subiungit: c Si a me quaeratur, uiru h mo sine peccato esse possit in hac

vita, confitebor posse per Dei gratiami ei liberum eius arbitrium. v Idem Patet ex citatis Concilii Tridenιini vorbis, in quibus sat luculenter innuit,

eae speciali Dei pririlegio seri posse ,

ut quis in tota vita peccata omnia, etiam venialia, vilet. - Si autem quaeratur, euinam praelatum privilegium concessum sit, imprimis certum est, Christum hominem propter unionem hypostaticam omnino impe eeabilem

ria toto vitast suae tempore ab omni

peccati personalis labe ex speciali Dei privilegio semper fuit immunis. Merito igitur ab Ecclesia Mariae applicantur verba Cantic. IV, 7: nispulcra es, et macula non est in te. Immunis autem ab omni peccato veniali Maria permansit, quia fuit stratia plena s3 . Nam, ait S. Petrus Damiun. 4, , e quid sanctitatis, quid iustitiae, quid religionis. quid pers ctionis singulari huic Virgini deesse potuit, quae lolius divinae gratiae

116쪽

eharismate sena fuit' Sic namque

ab Angelo, dum salutaretur, audivit: Are, oratia plena, Dominus tecum. quod, rogo, vitium in eius mente, vel torpore vindicare sibi potuit locum, quae adinstar coeli, plenitudinis totius Divinitatis meruit esse Sacrarium Τ , - Constans etiam fuit Ec-elρsiae fides, Mariam ah omni pec- ealo aliuali prorsus immunem fuisse. Id probant multa M. Patrum testimonia . A 2 26, n. 2 citata, in quibus situl originale, ita et quodvis actualepestatum a Maria remoyetur. Insignis

est locus S. Augustini, qui is 3 pectatis venialibus omnes homines obnoxios esse dicit, e exeopla S. Virgine. de qua, propter honorent Domini nullam prorsus, cum de peccatis agitur, haberi volo quaestionem. Inde enim scimus, quod ei plus gratiae tollatum fuerit ad vincendum omnieI parte peccatum, quae concipereae parere meruit, quem constat nullum habuisse pereatum. χ S. Fulgentius i2ὶ ait: e In secundi hominis Matre gratia Dei et mentem integram servavit et carnem. 3 S. It phou- sua fa) Mariam comparat cum Arca I. T. et supra quam propitiatorium , el Cherubim hin inde obumbrantiasgurantur; quia Mariam nullum intrinSecus obrepsit peccati contagium: sed intus omnis custodia legis et manna fuit. x S. Beruardus Serm. de Assumpt. dicit: et Ut omnino pium est credere, proprium Maria deli-elum non habuit; a et in Epist. CLXXIV ad Canon. Lugdun , scribit: o pulo, quod et copiosior sanetibsitationis honedictio in eam descenderit, quae ipsius non solum sancti searet ortum, sed et vitam ab omni deinceps peccato custodiret im mu- hem et quod nemini alteri in natis

tit Lib. da nat . et grat. cap. 36. n. 42. ni In Ser n. do dupl. Chr. Nativ.

quidem muliorum ereditur esso donatum. Decuit nimirum Reginam Virginum , singularis privilegio sanctitatis , absque omni peccato ducstre vitam , quae dum peccati moriisque pareret peremptorem, munus vitae et iustitiae omnibus obtineret. v s. ra

mas l. ita dissstrii: e B. Virgo fuit electa divinitus, ut esset Mater Dei; et ideo non est dubitandum, quin Deus per suam gratiam eam ad hoc idoneam reddidit, secundum quod Angelus ad eam dieit: Inrenisti gratiam apud Deum. Ecce cDnc ira est. : Non autem fuisset idonea Mater Dei, si peccasset aliquando; tum quia hinnor parentum redundat in proistin ...tum etiam quia singularem habuit an sinitalem ad Christum, qui ab ea carnem accepit. . . . tum etiam, quia singulari modo Dei Filius , qui est Dei

sapientia, in ipsa habitavit non solum in anima, sed etiam in utero. Dicitur autem Sap. I: In malevolam animam non introibit sapientia, nec habitabit in eorpore subdito peccatis. Et ideo simpliciter salendum est, quod B. Virgo nullum actuale peccatum commisit, nec mortale, nec Ve-uiale, ut sic in ea impleatur, quod dicitur Cantie. IV: Tosa pulcra es, et macula non est in te. x Denique Concilium Tridentinum 5 declarat, hane esse constantem Ecclesiae fidem, quod B. V. Maria ab omni peccato , etialia veniali et levissimo, semper immunis fuerit. - Certum tamen est, Mariam liberam fuisse, et deficere potuisse a bono, seu , ut Theologi dicunt, p0testatem peccandi habuisse: ipsa autem nunquam a bono defecit, et nunquam venialiter peccavit, quia ex una parte lamitem peccati tanquam immaculate concepta non habuit, et ex altera parte in gratia confirmata

117쪽

M6 PAns M. SE lo . uberrimisque supernaturalibus auxiliis repleta fuit. - uidem nonnulli ex veteribus hac in re aberrarunt Nonnulli Mariam de fidei desectu accuSant, cum ex Angelo, conceptionem

Christi annuntiante, quaesivit: 0uomodo siet istitit ' S. Chrysostomus putat . eam ex vanae gloriae cupedine miraculum in Cana Galilaeae petiisse, ei Matth. XII, 47 se coram populo ulmai rem Christi ostentasse. Tertul- Iianus, Origenes, S. Basilius es S. Cprillus II . autumant, Mariam tem pore passionis Christi in s de titubasse , ac ideo ipsi praedicium fuisse :Tuam animam pertransibiι gladius.

- Αst, quod citatos Patres allinet, salva, quae ipsis debetur, reverentia, dicendum est, eos hic deserendos esese, cum illi a communi Ecclesiae do-etrina hac in parto recesserint, nec aliunde ullo legit limo nitantur sundamento. Nam B. Virgo nuntianti Angelo conceptum prolis ac partum eredidit, modum tamen, quo haec respersicienda erat, inquisi, it. Quia enim filii conceptio castitatis voto videbatur contraria, ad se pertinere putavit, quis esset suturus modus talis conceptionis, interrogare, et discere quid ossicii in eo negotio esset praestitura. Hanc suisse mentem et fidem Virginis satis ostendunt verba Elisabeth: mala, quae eredidisti it , et Patrum encomia, quibus ut S. Irm

Mariae prudentiam admirantur.

In petitione Virginis in Cana Galilaeae

facta nulla elucet ambitio, sed eximia potius fides et charitas; nec verba risii ullam reprehensionem continent; non enim verbo Matrem obiu

gavit, qui eam laeto honoravit, cum .lieet tempus nondum adesset, ipsa tamen intercedente, primum mirae inlum patravit. Quodsi Mariam non in trem , sed simpliciter mulierem hac occasione appellavit, id laetum est,

ut observat S. Augustinus si , quiae secundum quod Deus erat, matrem non habebat; secundum quod vomo erat, matrem habebat .... Miraculum autem, quod facturus erat, secundum divinitatem lacturus erat, non Secundum infirmitatem ilium anam Pa - Ma

th. XI b, 47 nullum peetati vestigium

deprehenditur. Dei para non materna auctoritate sermonem interrupit, non

importuna in domum irruit, in qua Filius verba satiebat, sed soris stabat, quaerens Filium alloqui, donec quidam de turba, non ab ipsa iussi, sed

pia probabilius commiseratione moti, Christum admonuerunt, Matrem et consanguineos soris expectare. Sigeneralim de internis hominum in lentionibus, soli Deo nolis, non licet temere iudicare; quis de interna vana- gloria sine solida ratione eam accusare audebit, cuius Dominus humilitatem respexit II ' Erronea S. Chr sostomi sententia solum ostendit, etiam doctissimos et piissimos viros facile aberrare , si in exponenda S. Scriptura lineam traditionis deseremtes spiritum suum privatum Sequuntur. - Mariam tempore passionis Fulii sui in side titubasse, ne minimo quidem verbo in S. Seriptura in die, tur. Cum autem ipsi dicitur: Tuam animam pertransibiι gladius, nota scandalum, quod passa fuerit, aut fidei desectus denotatur, sed potius do loris magnitudo, et acerbitas ex ino in Christi concepta, ut Ven. Beda

observat. In tanto autem animae crueiatu Maria immobilis in side stetit,

118쪽

ei invictam patientiam ostendit. Ideo

S. Ambrosius ) de Dei para dieit:. Spectabat piis oeulis Filii vulnera,

per quem sciebat omnibus suturam redemptionem. Siabat non degeneri

maler spectaculo, quae non metuebat peremptorem. Pendebat in cruce Filius, mater se persecutoribus osserebiit. v Idem Epist. XXV seribit: et uaria mater Domini ante erucem

stabat. . . . Sed nec minor. qnam matrem Christi decebat. Fugientibus A-p0stolis, ante crucem stabat, et piis spectabat oculis Christi vulnera, quia expectabat non pignoris mortem, sed mundi salutem. . . Itane imitamini in tres Saneta , quae in unico Filio dilectissimo tantum maternpe virtutis exemplum edidit. 3 Simili modo S. sernaraus et alii invictam animi sortitudinem laudant, quam Maria tempore passionis Filii sui monstravit. Ipsa ergo ab omni peccato immunis suit, et orationem dominicam reeitans, verba, dimille nobis debila n 3Ira, pro aliis dumtaxat, seu pro lota Ecclesia protulit. 4. Certum est, quod Deus singulare privilegium , B. Virgini colla-ium, etiam aliis concedere possit. idei reo S. Augustinus non absolute negare audet, quosdam per speciale gratiae extraordinariae auxilium ah omni peccato immunes mansisse. Ait enim l. de persectione iustitiae l2i: ε Si exest plo illo capite nostro RSSeruntur, vel suisse, vel esse in hac vita aliqui homines iusti sine peccato. . .

non nimis existimo reluctandum. Seio enim quibusdam esse visum, quorum de hac re sententiam non audeo reprehendere, quamquam nec defendere valeam. S. Bernardus

autem i3 expresse docet, nemini alteri quam B. Virgini suisse dona-

sil L. de instit. Virg. cap. r.

tum, immunem esse ab omni peeea iis . Etiam Concilium Tridentinum solum B. V. Mariam nominat, cui singulare privilegium concessum suisse, Ecelesia tenet. Laudantur quidem in S. Scriptura homines iusti, sine querela in mandatis divinis incedentes et ab omni opere malo abstinen

rum haec intelligenda sunt vel de v, in recta in comparatione aliorum, V riis vitiis deditorum, vel de immunitate a peccatis mortalibus, vel de pe sectione hominum ordinaria, quast licet altiorem gradum ascendere possit , ab omni tamen veniali peccato immunis semper esse nequit. Legendus ost hae de re S. Augustinus lib.

VI. De statu peeeali deserendo.

mo possit deserere peccatum. Seu

cessare de actu peccandi, qua de re iam praecedentibus aclum est: sed quaeritur, an homo, qui per lethale peccatum gratiam habitualem amisit, sine gratia possit deserere statum peccati, et transire in statum iustitiae, Seu, ut loquitur S. Thomas T), an homo sine gratia possit resurgere apeecato' - Ut haec quaestio rite pertractetur, ab ipsa iustificatione in qua homo resurgit a pectato, distinguendae sunt dispositiones, quae illam praecedunt. Peccator enim, praeter fidem , timorem et spem etiam dolorem supernaturalem de suis pecealis , emendationis propositum, ei initialem saltem Dei amorem concipere debet, ut sic ad iustiseationem obtinendam disponatur. Ad has podiro dispositiones non requiritur qui-

119쪽

18 PARS IV.

dein gratia habitualis 4 4 , sed requiritur tamen gratia actualis, sine qua homo actum salutarem ponere non potest. Ipsa autem iustificatio, seu remissio peccatorum Ohtineri nequit sine gratia habituali, quae homini infunditur, ei per quam homo

regeneratur, ut sustus capite quinto ostendetur. Non potest ergo homo sine gratia a peccato resurgere, Seua statu peccati in statum iustitiae

transire.

1. Sarra Seriptura clarissime pronuntiat, sine gratia hominem a pec- Cato resurgere, et in statum iustitiae

transire non posse. Is. XLIII, 25 Deus ita loquitur: Do sum, qui deleo iniquituses tuas propter me. Deus ergo solus delet peccata, animam a morte spirituali resuscitat, eique vitam iustitiae confert. Hoc idem Paulus docet Rom. III, 23 etc. scri hens: omnes peccarerunt, et egens gloria Dei. Iu

si istas i gratis per gratium ipsius per

redemptionem, quae est in Christo Iesu: et v. 30 addit: 0uoniam quidem unus est Deus, qui ius isteas. Et Gal.

II, 21 inquii: Si per legem iustitia,

ergo Christus gratis murtuus esι, ideSt, si absque gratia per solas vires naturales, legem naturalem, aut mo- galeam Ohservantes iustitia obtineri potest, Supervacanea mors Christi dicenda est. Ast quoniam reconciliasi

sumus Deo pre mortem Filii eius is ,

necessario insertur, remissionem peccatorum et statum iustitiae sine gratia

Chrisii non obtineri. 2. Traditio hae in parie tam certa et explorata est, ut ne Pelagiani quidem, gratiae Christi hostes in nsis simi, contradixerint. Ita testatur S. Augustinus l. degrat. et lib. arb. Uinquiens: e Dicunt i Pelagiani , gratiam Dei. quae data est per fidem Imsu Christi, quae neque est lex, ue

que natura, ad hoc tantum valpre, ut peccata praeterita dimittantur, non ut sutura vitentur, aut repugnantia superentur. v quamquam nec ab omni errore puri hic etiam suere Pelagiani, quorum sententia erat, gratiam remissionis peccatorum dari secundum merita poenitensium. non vero secundum Dei misericordiam.

Doctrinam catholicam proponit Concilium Arausicanum II, can. 14, dicens: Nullus miser se quantacunque miseria liberatur, nisi qui misericordia Dei praerenitur. Et ean. 19 ita loquitur: Cum natura humana sine Dei gratia salutem non possit custodire, quam accepit: quomodo sine Dei gratia poterit reparare, quod perdidit' - Concilium vero Tridentinum ses3. VI, cap. 5 declarat, ipsius iustificationis ordium in adu tis a Dei per Iesum Christum praeveniente gratia. sumendum esse; et

ibid. can. 1 inquit: Si quis direrit, hominem suis veribus, quae vel per humanae naturae vires, vel per testis doctriniim fiunt, absque divina per Iesum Christum gratia posse iussist-Aeari coram Deo: anathema siι. Et ean. 3 dicit: Si quis dixerit, sine pra

veniente Spiritus sancit inspiralione, atque eius adiutorio hominem credere, sperure, diligere, auι poenitere posse sicut oporteι,uι ei iustisitationis gratia conferaιur: anathema sit.

gratia non polse resurgere a peccato, ex eo probat. quia per peccatum tria plex incurritur detrimentum, quod sine gratia reparari non potest. Nam primo per peccatum quaedam animi labes et macula contrahitur, quae

elui plane et abstergi non potest sine gratia. Quapropter David ad Deum eonfugiens dicebat: Lava me ab in

quitate mea, et a peccato meo mun-

2 c. 13. n. 2. I L. e. l. i s. q. Ius. a. v.

120쪽

da mei l); ei: Asperges me hyssopo, eι

inuntabor, lavabis me, eι super nitent dealbabor 2 . - Seeundo et per peceatum, ait S. Thomas, bonum naturae eorrumpitur, in quantum natura hominis deordinatur, volun tale hominis Deo non subiecta. 3 At non potest ordo ille naturae restitui nisi per gratiam, quae voluntatem hominis Deo subiiciat. Hinc Deus taeeli.

XXXVI, 26 inquii: Dubo robis cortiorum, eι spiritum novum ponam tu medio vestri, et auferam cor layideum de carne vestra, eι dabo vobis cor earneum. - Tersis per pectatum homo contrahit debitum poenae aeternae , quod solus Deus sol vere ei relaxare potest. Quamobrem

de Christo Deo vero dicitur: Donans nobis omnia delictu: delens. quod adrersus nos erat chirographum decretio

es ipsum tulit de medio, afligens il

Usua duetrinae de neeessitate gratiae.

422. Dogma de necessitate gratiae seu auxilii divini ad quodvis opus salutare , ad ipsum quoque sule iei boni operis initium, et ad perseverantiam linalem, ad inonet nos infirmitatis nostrae, fastum mentis deprimit.

doeelque nos humili utem, quae , ut M. Patres passim docent, opera n stra bona et praecedere eι subsequi debet, ut recte perficiantur, et nobis ad salutem prOSint . . Ex originali peccato enatus est

inordinatus ille proprius sui ipsius amor, quo homo independentiam de-

Siderat, ac Se supremum esse vellet,pri Inumque sortis suae arbitrum et

dominum. Εssmenem hunc propriae excellentiae amorem nemo in SeipSO non Sentit; quo sit, ut homo licet ea-lamitatum pondere undique opprima

lur, sibi lamen magnus videri velit, ac caeteris dominari cupiat, Seipsum vero ab aliis regi impatienter serat. Haec unicuique hominum insidei pediversa cupiditas ex Adae praevaricatione prognata, qua capitur maxi inam ortalium pars , ac vel ipsi plerumque illaqueantur, qui persectioris vitae rationem sequuntur, nisi vigilem curam adhibeant; maxime cum haec cupiditas ex intimo quodam animi

nostri sensu nutrimentum viresque accipiat. Quilibet enim in seipso experitur se velle, se agere pro nutu voluntatis suae, quo sane nihil verius eSi, cum nos ipsi libere velimus et 0peremur. At proprio sui amore deceptus homo eo animi sensu abutitur, eoque rapitur ad iudicandum,

Se unum esse suarum actionum dominum, nulliusque indigero, ut velit ei operetur, atque ea quoque persciat, quae ad salutem aeternam ordinantur. Haec est illa tacita fiducia de nobis ipsis male concepta et qua Deo potissimam gloriam rapimus, nos tamquam principium boni toti causae o, licientes: cum lainen ut famulans instrumentum in manum artificis nos darit deberemus. 0b hanc animi nostri praesumptionem Deus efficacissi in a nobis auxilia non raro subtrahit,

utpote qui, teste Propheta l. , gloriam suam alteri non dabit. Hinc Ierem. XVII, 5, etc. legitur: Maledictus, quieonfidit in homine. . . eriι enim quasi myricae in deserto, eι Non ridebit, cum venerit bonum. Iudith VI, 17 Israelitae recta fide imbuti ad Deum clamant: Non derelinquis praesumenses de te, et praesumenses de se, ρι de sua cirtute glorianses humilias. Hue etiam pertinet celebre dictum: Deus superbis resis is, humilibus autem

daι gratiam ib). Maximi igitur in

menti est, ut proposita de necessitato

SEARCH

MENU NAVIGATION