장음표시 사용
191쪽
se a doelrina S. Augustini. ab Melesia approbata ei ad credendum proposita, ne latum quidem unguem declinare; simul autem observant, non omnia quae S. Doetor subtilius de gratia disputavit, eiusdem esse auctoritatis, quoniam , ut innuit S. Coel glinus , profundiores difficilioresque doctrinae de gratia disquisitiones Ecclesia non contem nil quidem, sed neque illas suis desinitionibus firmare
necesse habel. Nimis ergo magnifice Sentiunt, qui omnia, quae S. Iugu-sιinus scripsit, tanquam inconcussa dogmata recipienda eSse putant. Comtrarium ostendit propositio XXX ab Ilerandro VIII damnata, ita sonans: a Ubi quis invenerit doctrinam in A. gustino clare fundatam, illam absolute potest tenere ei docere, non respieiendo ad ullam Pontificis Bullam. 3Iidem porro contendunt, illos, qui se
Augustinianos nuneupant, non Selmper genuinam S. Doctoris sententiam sequi, verum in suis declarationibus et deductionibus mulla ex proprio ingenio desumpta immiscent, quae pediperam S. Augustino adscribuntur.
Non pauci sistema Augustinianum doctrinae Iansenti assine dixerunt, quia in illo, sicut in ista, efficacia
gratiae reponitur in delectatione coelesti victrice, hoc tantum discrimine, quod praelata delectatio iuxta Iansentanos necesSario, iuxta Augustinianos autem moraliter determinet adae tum bonum. Idcirco R. Archiepiscopus Viennen Sis systema de gratia a cl. Berti concinnatum , in Spinciali opere edito impugnavit, illudque Baianismum et Iansenismum redit trum appellare non dubitavit. -Αst cl. Bersi Ill notam Ianseni sint his verbis a systemale AuguStiniano amolitur : ε Haec doctrina, ait, nihil habet assinitatis cum haeresi Ian seni a
clam gratiae in deleetalion viet iei, quae a deliberatione et indisserentia liberi arbitνii penitus seiuncta est. Nos vero dicimus, indeliberatam quidem esse hanc delectationem, quat nus inspiratur a Deo; et proinde per primum actum indeliberatum nos nihil mereri, nisi accedat liberi arbitrii deliberatus assensus, firmissime
tenemus, cum meritum haberi nequeat sine indifferentia libertatis. At
haec delectatio vietrix coniuncta est eum deliberatione eomparate ad opera, quae efficiuntur, libero arbitrio hae delectatione excitato. Quamvis nim sit haec efficax gratia antecedens,
et Deus siue nobis faciat, ut velimus; nihilo tamen minus per illam non proponilur nobis bonum sub omni ratione boni quemadmodum proponitur Beatis per lumen gloriae, ideoque remanet indisserentia iudicii, et vera libertas. quam habere nρ queunt Beati in patria, ut explicavi lib. IV, cap. 13. Quamobrem sequitur quidem ex hac tetriei deleetations insallibilitor essectus, eo quod animus amplectatur bonum . quod magis delectat, sed sequitur libere, quia non adeo in hae vita delectat bonum aliquod , ut nequeat in eo apprehendi ratio aliqua mali Ei si quidam ex nostris tenent, posse nos mereri etiam per primum actum dilectionis. quem in nobis excitat
gratia emicax; contendunt, hunc a-cium esse deliberatum, et eum indinserentia iudicii, et posse eundem actum, prout inspiratur a Deo. necessarium esse, et prout elicitur a voluntate, indisserentem si liberum. Non ergo nos, neque nostratium aliqui propugnamus delectationem vi-etricem iuxta Iansentana deerela. Pari iure discrepamus cirea gratiam inefficacem. Primo enim latemur,
192쪽
qualemcunque gratiam in hoe flatu
sive parvam sive magnam, esSe gratiam Christi. Deinde defendimus, dari gratiam inefficacem, cui voluntas resistit; ae tandem per gratiam sunscientem dari nobis potestatem implendi divina mandata, eamque veram ei propriam, sed non taliter validam et expeditam, ut ad ponendum actum non sit necessaria gratia emi-eax. v - Ultimo provocat ad Caes. Norisium in Iansentani erroris calumnia sublata, et ad auel oritatem Innotentii XII, qui ad reprimendam audaciam eorum, qui Thom istas et Augustinianos Theologos Iansentani e roris insimulant. in Brevi Apostolico dato anno 169, ad Εpiseopos Belgii, haec opportune mandavit: et Ad extinguenda Theologorum iampridem inter se excitata dissidia, fraternitatibus vestris iniungimus, ne ulla ratione quempiam vaga ista accusatione et invidioso nomine Iansenismi traduci, aut nuncupari Sinalis . nisi prius suspeetum esse legitime constiterit, aliquam ex his quinque damnatis Iansentit propositionibus docuisse aut tenuiSSe. χNola 3. Augustiniani dicunt, sed electationem admittere moraliter tantum determinδntem: sed adversarii reponunt, etiam per hanc mora- I in determinationem, quae insallibiliter actum bonum producit, et cui nunquam humana voluntas resistit, potensiam dissentiendi extingui, libertatem tolli, et non moralem tantum, sed et physicam et absolutam Decessitatem induci, quia absolute fieri non potest, ut vires superiores ab inferioribus vincantur. Nam, ait
lanx librae ob praeponderans pondus descendit, altera lanx necessario ascendere debet. a Idem citat Hono-
ABT. II. 191 ratum numely, qui αὶ ita argumen' latur : et Ea gratia est necessitans, quae supponit voluntatem destitutam vera potentia resistendi: atqui talis est gratia insallibiliter esseax ex virium graduali superiori tale. Nam huiusmodi gralia supponit, voluntalem non habere ad resistendum, nisi vires inferiores. Repugnat autem, ut vires
superiores, quae agunt, ut superiores, vineantur ab inferioribus; alias necesse esset, ut inferiores operentur ultra suae activitatis gradus. γ- Αst haec argumentatio salso videtur supposito niti, quo statuitur, aequilibrium virium ad libertatem necessario requiri : quod quam salsum sit,
iain alibi si 426, nota 2ὶ probatum
fuit. Praeterea si argumentatio valeret, actum esset de plurimorum hominum libortale. 0mnes enim admittunt, per multiplicata peccata concupiscentiam malosque habitus augeri, gratiam vero et aptitudinem ad bonum minui: quapropter, admissis principiis in argumentatione expositis, dicendum foret, inveteratum pec- calorem, in quo ex propria culpa vires concupiscentiae longe praeponderant vires gratiae, recte agere omnino non posse, et in actibus malis liberum non esSe. E contra vir probus, qui, devicta concupiseentia, adactus bonos promptissimus est, in his libet diei non posset, et B. V. Maria, quae utpote gratia plena vires maximas ad recte agendum , et tan- quain immaculata nullam coneupiscentiam habuit, omni libertate penitus destiluta fuisset. Cum autem tales consequentias adversarii ipsi non admittant, necesse est ut sateantur, polentiam ad oppositum , ut libertatem indisserentiae etiam tunc adeSSe, cum vires agendi ex una parte superiores, ex altera inferiores sunt. Fal-
l2ὶ Theol. t. 5. p. q. q. 5. art l. Concl. 5.
193쪽
02 PAM lv. sae notiones et apparentes dissileuitales ex eo hincinde oriri videntur, quod entia spiritualia eum materialibus comparentur et confundantur, cum inter haec et illa maxima diseri. mina obversentur. Nam entia materialia modo pathologico . non autem ita entia spiritualia. sed modo naturae suae congruo a Deo gubernantur.
Id dum una lanx librae ob maius
pondus deprimitur, altera lanx ne eessario elevatur. quia bilanx utpote ens materiale legibus physicis et necessitantibus subiecta est. Non autem ita moliva in rationalem animam, uti pondera in materiam agunt: illa non sicut ista, necessitalem imponunt. Ipsa gratia divina, quae recte ad causas Inotrices refertur, modo humanae naturae consentaneo operatur, et quia
liberum arbitrium radi taliter in intellectu , et formaliter in voluntate
consistit, et ad actum humanum cognitio intellectus, et con Sensus voluntatis requiruntur, gratia divina intellectum illustrando, et voluntatem suavi delectatione ad honum in elinando , liberum arbitrium sanat potius et reficit. quam impedit aut e medio tollit. Atque ideo per gratiam divinam, quae naturam liberi arbitrii non immutat, neque hominem ad statum Beatorum elevat, necesSilas non imponitur, nec potentia desi-eiendi seu dissentiendi aufertur, si ut haec non tollitur per prudentem et eloquentem consiliarium, qui, propositis motivis gravissimis, alterum moraliter ast agendum determinai.- uidem nonnulli ei libertatem denegare videntur, qui ex sortissimis motivis ad aetum determinatur, vel ab actu retinetur. Sic cl. Thomas eae
Charmes lj cum Augustinianum sibi
obiicientem induceret: e Viro sapien
sli Trae . de gratia. Disa. I. cap. 2. q. 2.
ti et suo compoti nudo corpore perui bis plateas luce meridiana currere, moraliter ita est impossibile, ut nunquam id fiat: atqui tamen in hoc omittendo ost libor; ergo libertas stat
eum impossibilitate, vi euius res nunquam Sit respondot: e Nogo maiorem, quae salso supponit. impossibilitalem illam esse tantum moralem,
cum vere et realiter sit impossibilitas physica: illa enim impossibilitas est physi ea, quae procedit ex desectu unius ex physice praerequisitis ad agendum: atqui impossibilitas, qua vir
sapiens et sui compos nudo corpore per urbis plateas luce meridiana tu rere non potest. procedit ex desecturationalis motivi, quod est unum ex
phrsice prae requisitis ad agendum ;ergo psi impossibilitas ph7sica, qualem habet homo ad amandum malum, qualenus in alum: ergo in hoc nullo modo est liber. v - Ast in hac argumentalione propositio minor eum suo consequetiti penitus est neganda. Nam rationale motivum est requisi- situm ad mora litor agendum, non
autem ad physicam actus possibilitalem : haec sine illo existere potest; et, ut allato exemplo insistamus, vir sapiens ex sensu intimo cognoscit, physicam potentiam nudo corpore per plateas currendi sibi non doesse, atque risu exciperetur, qui diceret, physice talem actum impossibilem
esse. In sensu eo inposito quidem recte dicitur, virum sapientem et probum talem actum perseere non pos-- , qui cum sapientia et probitate componi non potest; in hac autem sententia sapientia et probitas sunt in oratia, non phSsica actus indecentis impedimenta: ast in sensu diviso
semper verum manet, hominem a sapientia et probitate deficere , et voluntatem quoque ad actum turpem flectere posse. Quamdiu ergo homo Diuitir by Cooste
194쪽
ex rationali honestatis molivo ab actuindecenti abstinet, in hoc agendi modo omnino liber est, quamvis rationale motivum ad oppositum non habeat. Qui contrarium tenet, et, uiactus Sit botius, Semper rationale motivum ad actum oppositum incitans, requirit, nescio, quomodo iustorum in mandatorum divinorum observantia libertatem vindicet, cum ad eorundem trangressionem, Seu ad peccatum rationale motivit ut moveri nequeat Τ
nomines quidem per sallaces apparentias decipi possunt: at per has B. I. Maria immaculata, et gratia plena decipi non potuit; an ideo in actionibus suis sanctissimis libera non fuit, quia rationale motivuin ad deficiendum, aut peccandum nullum percepit' - Ne igitur ad plurima absurda perveniatur, et libertas in plurimis actibus negetur, admittendum e St. hominem libere agere, licet per sortissima in oliva, vel per effieaeissimam gratiam ad actum bonum moraliter determinetur, quia ipsa gratia intellectum illustrando, et voluntalem ad borium inclinando libertatem non minuit, sed adiuvat et perficit. - Cum vero Augustiniani gratiam in delectatione victrici reponunt, nullatenuS negant, quod gratia Salutarem quoque timorem, pudorem, dolorem, etc. in homine excitet; per istos enim Salutares alIectus divina gratia liberum arbitrium sanat, ignorantiam propellit. et concupiscentiam vincit, ut, Sublatis impedimentis, bonum libere diligatur et perficiatur. - Circa hocs stema consuli possunt Card. Xori Sim, t. I, es stinens Sacra; et t. II, Dis s. 5 Iansentani erroris calumnia sublata. Belelli: Mens Augustini de modo reparationis humanae naturae post lapsum. Laur. Berii de theol.
dis c. l. IV, c. 13 et t. XIV, cap. 8 et
ART. Il. 193 seq. idem in Augustiniano systemate vindicato.
432. Ludovictu Molina celo rsaoeuli decimi sexti Theologus e Societate Iesu, putans eorum Sententiam , qui gratiam ab intrinseco ess- curem propugnant, nimis dissicultatibus obnoxiam esse, contrariam viam ingressus novi Systematis auctor extitit. Docuit nempe, unam et eandem esse gratiae escacis et suffleientis naturam , a nostro arbitrio et liberocon Sensu pendere, ut, consentientibus nobis, emicax stat. aut inefficax sit, nobis dissentientibus. Mentem Suain clare aperit in opere, quod li-lulum gerit: Liberi arbitrii concordia cum straliae donis etc., in quo l
ita loquitur: . Quinto loco asserimuS, auxilia praevenientis et adiuvantis gratiae, quae lege ordinaria viatoribus conseruntur , quod efficacia aut inesticacia ad conversionem seu iustilicationem sint, pendere a libero consensu et cooperatione arbitrii nostri eum illis, atque ideo in libera
nostra potestate esse, vel illa efficacia reddere consentiendo et cooperando oeum illis ad actus, quibus ad iustificationem disponimur, vel inesseaeia illa reddere, continendo consensum et cooperationem nOStram, aut etiam et ieiendo contrarium dissenSum. 2Iuxta hanc doctrinam gratia non est
ab intrinseco Vsicaae, sed iit e sicaae
lun alis libere dato; nam Secundum Molinam non ideo consentit volunias , quia gratia est emicax , sed ideo gratia sit efficax, quia voluntas consentit. Evidentissime in hoc Systemate vindieatur libertas hominis a gralia moli et excitati, quia eius liberum arbitrium motionibus gratiae vel consentire. vel resistere uoleSi. Prompta
195쪽
est etiam responsio , dum quaerituri quare gratia modo essem sit, modo inesseax, seu mere sum ciens maneat' - respondetur enim, id pendere exeonsensu voluntatis dato, vel negato, quia gratia efficax est, dum voluntas consentit; insemcax seu sufficiens maenet, dum consensus voluntatis negatur. Exinde etiam sequitur, eandem gratiam, natura seu viribus aequalem, in uno homine emcacem fieri posse , et in allem inemeacem manere ; imo et minorem quandoque gratiam cum actu salutari coniungi,
maiorem vero esseelu carere pOSSe.
Id doesti Molina si dicens: e Quod e duobus qui aequali motu gratia praeveniuntur ac moventur unus consentiat, concurrat cum gratia, eliciat actum et convertatur, alter vero non, certe solum provenit ab innata et propria et intrinseca libertale utriusque bonis et malis, praedestinalis et reprobis communi. Gratia namque praeveniens ex parte sua aequaliter utrumque movet, naturaeque necessi- late ex parte sua agit: ex eo autem,
quod unus eorum libere adhibere vult in fluxum illum sui arbitrii proprium,
alter non, unus Dorum convertitur,
alter non item. , Et alibi 23 inquit:
c Fieri potest, ut duorum, qui aequali auxilio interius a Deo voeantur, unus pro libertate sui arbitrii convμrlatur , et alter in infidelitate permaneat Imo seri potest, ut aliquis
praeventus et vocatus longe maiori auxilio pro sua libertate non conVertatur. v - Quando autem quaeritur,
quomodo, si gratiae emcacia a liboro voluntatis consensu pendeat, seri possit, ut Deus, quast vult in nobiseerlo et insalii hiliter operetur; Molina id fieri respondet per scientiam
mediam, qua Deus actus nostros e0n
ditio nate laturos, liberos et eontingentes ante omne decretum insal libiliter cognoscit. Quippe vi huius scientiae Deus cognoscit, cuinam gratias homo certo quidem , sed tamennmnino libere eonsensurus sit: qua-oropter si Deus misericors vult, anum salutarem ab homine poni, talem isti gratiam elargiri decernit, cuistius voluntatem eerto consensuram
esse praevidet: quae autem ita conceditur gratia, emeax est, et tam in- sallibiliter certum est, eam essectumi esse habituram, quam insallibiliterl eertum est, salii non posse Dei prael scientiam. Cl. Sardagna Theolog. dogm.-polem. 3 declarare nititur, qualis in frstemate Molinae sit ordoaetuum divinorum circa actus salutares, et malos; ait enim: e Molinianum systema circa actus salutares. V. gr. ,
poenitentiam S. Petri, ita ordinatur:
φ Deus per seioni iam simplicis intelligentiae cognoseit omnia sua auxilia supernaturalia possibilia, ae comversionem S. Petri esse possibilem; 2' per seientiam mediam praevidet, quibus auxiliis de se omnino indisserentibus S. Petrus libere consensul rus esset, et quibus libere esset dis-l sensurus; D Deus pro singulari sual henevolentia decernit S. Petro darei auxilium A, cui eum praevidet libero
eooperaturum, si daretur; huiusque decreti specialiter benevoli haec est tendentia: Cum videam Petrum eonsensurum auxilio A. si illud haberet; dabo illi auxilium Α, ut sequatur salutaris consensus; 4' per scientiam visionis cognoscit Deus poenitentiam Petri in tempore absolute suturam i , lempore opportuno, atque a divina providentia constituto, confert Deus Petro auxilium A, cui in saltibiliter Petrus consensurus praevidetur: ille cooperatur dato auxilio , et con-
196쪽
vertitur. - Contra tirea actus malos,
V. g., derelictionem Iudae Deus in Iloe sIstemate ita tendere concipitur: Per scientiam simplicis intelligentiae cognoscit Deus omnia auxilia possibilia, eonversionem ot impoenitentiam Iudae esse possibilem; per
scientiam mediam cognoscit, quaenam auxilia esseni receptanda, et
quaenam abiicienda a Iuda; ν inserutabili quidem, iustissimo tamen
iudicio decernit ex serie auxiliorum sussici sentium concedere Iudae auxilium A, quod praevidet a Iuda libere
ei malitiose repudiandum esse , huiusque decreti haec ost tendentia: Quamvis videam, Iudam ex malitia sua dissensurum auxilio A . si illud haberet: decerno tamen illi dare auxilium A. et pstrmittere ipsius sinalem impoenitentiam; 4' per scientiam visionis cognoscit Deus in poenitentiam Iudae absoluto suturam; , Iudae datur in tempore auxilium A; Iudas illi
non cooperatur, impoenitens moritur. - Atque haec est Series actuum divinorum nostra captui accommodata; quamvis a parte rei omnia ista in Deo non nisi unus , ac simplicissimus actus sint. 3 - Εx hac declaratione inlimius perspici potest, quo modo in systemate Molinae efficaciaci inefficacia gratiae explicetur, humanaque libertas eum illa concilietur. Caeterum lotius systematis sundamentum est assertio, qua dicitur gratiam non ab infrinseco, sed εν exirinseco esse effleatem , adeo ludemeaciam aut inesseaciam gratiae pendere ex libero voluntatis humanae consensu dato vel negato. - Gratiam au tym vere huius naturae et indolis
esse, Molinissae variis argumentis probani. 1. S. Scriptura hute doctrinae suplangatur. Satis elara enim sunt eius testimonia. quibus probatur, dari Anτ. n. 193 gratiam, quae homini completam et relative cd praesentes eius circumstantias expedi iam ad actus bonos e lieiendos facultatem tribuit, quae inutilis redditur ex humanae voluntatis
resistentia. V. I 427, n. 13. Tali porro
gratiae certe homo potest consentire, actum salutarem, ad quem datur, per sicere, et sic gratiam officacem reddere; quod si negetur, ipsa notio gratiae sufficientis tolleretur, et sapientiae divinao iniuria inferretur: verum eidem gratiae homo resistere potest, sicut eidem actu resistit, eamque in-essicacem reddit: ergo eadem gra: iaper consensum voluntatis datum esseax , per consensum voluntatis negatum inefficax reddi potest. IIoc idem ex aliis locis probatur. Post promulgatam populo Israelitico lμgem Deus dixit 1 : Si audieris vocem Domini Dei tui, ut facias atque custodias omnia mundata elud , quae ποpraecipio tibi hodie - venient superte universae benedictiones etc.; et icti
addit: 0uod si audire nolueris rorem Domini sui tui, ut eustodias et facias
omnia mandata eius et caeremonias,
quas ego praecipio tibi hodie, re nient
Super ιe omnes maledictiones etc. Ergo iidem Israeli lae, ad quos Deus locu tus est vel mandata divina observando honodictionem obtinere, vel illa violando maledictionem incurrere potum runt. Ast sine gratia interiori et supernaturali mandata Dei observare non valuissent; talem ergo interiorem et supernaturalem gratiam habuerunt, quae consentiente eorum voluit. tale fieret efficax, et resistente eorum voluntate maneret inem ax seu mere
suffieiens. Matili. XΙ,21 Christus exclamat: Vae tibi Corozain, rae tibi Beιhmida: quia si in Tyro eι Sydone F
197쪽
nitentiam egissent: ex quibus verbis liquot, eandem gratiam suturam fuisse enicalem apud Tyrios Sidoniosque , quae inefficax fuit apud cives Coro- Ni in et Bethsaida; alioquin Christus
frustra. imo in tu Sle prorsus eos obiurgasset, quia id non praestiterunt, quod in eorum pol siale non erat,
ut sacerent. Paulus 13 inquit: ΕΥ-
hortamur, ne in vacuum gratiam Dei reeipia is: talem ergo gratiam in Corinthiis agnoscit, quain, renitente sua voluntate, in vacuum recipere potuerunt ; per ipsam vero exhortationem ostendit, quod eandem gratiam non in vacuum recipere, Sed cum Salutari essectu coniungere poluerint; nam si
hoc impossibile fuisset, exhortatio inutilis et absona dicenda foret. Paulus ergo agnoScit talem gratiam, quae consensu dato efficax redditur, eleon sensu negato in vacuum recipitur. Simile argumentum ex verbis Io.
sue s 23 inferri potest ad Israelitas
dicentis: optio vobis datur: eligite hodie. quod placet, cui serrire polissimum debeatis: haec enim verba supponunt in Israelitis gratiam , per
quam veri Dei servitium actu eligere, sed cui etiam resistere, et ad inanium deorum cullum divertere potuerunt.
Denique cum Christus l3l adolescenti dixit: Si tris perfectus esse, vade, Teu de quae hubes, eι reni sequere me, nemo duhitabit, divinum Redemplo
rem eidem adolescen hi praeter exter num monilum etiam interiorem gratiam dedisse, qua adiuvante, divinum consilium sequi potuisset; nam Marc. X, 21 expresso legitur: Iesus autem intuitus eum, dilexit eum, quae dilectio certe de collatione gratiarum intelligenda est s 40, n. 13. Nulla-lenus autem data fuit adolescenti illi
gratia ab intrinseeo efficax, aut phvsico dote minans; tunc enim, reliciis omnibus. Christum seculus Esset: sed data illi suit gratia, quae, consentiente voluntate, facta suisset efficax, dissentiente autem voluntate nam contristatus in rerbo, abiit moerens', mansit inefficax.2. M. Patres sicuti necessitalem gratiae ad quemlibet actum salutarem ubique propugnant, ita passim assim mant, gratiae esticaciam aut inest cacia in a libero consensu voluntatis dato vel negato pendere. S. Irenaeusti ait:. Homo rationalis, et secundum hoc similis Deo, liber in arbitrio factus et
suae potestatis, ipse sibi causa esl, utuliquando quidem frumentum . aliquando autem palea fiat: a loquitur do homine gratia praevento , sine uua frumentum fieri nequiret, sed ex libero hominis consensu dato vel negato repetit, ut aliquando bene, aliquando male agat. S. cyprianus s5 scribit: c Credendi vel non credendili herias in arbitrio est posita. 2 S.
Ephruem 6ὶ inquit: et Divina gratia
Selnper corda nostra visitat, et si locum, ubi quiescat invenerit, ingreditur semperque in anima habitat.
Sed si cor immundum ossenderit, illico recedit. , S. Cyrillus Hier. et
haec habet: ε Quacunque gratia donetur homo, sibi semper liberum est, vel assentire, vel reiicere, vel cor Deo praebere. 3 S. Chrysostomus
ba: In propria renit et c., ita disserit : et Venientem illum alii receperunt, alii non. Nullum enim vult invitum , vel necessitate coactum servum habere, sed omnes libenter, et ex voluntatis proposito venire. Et Hom. 47 19ὶ ait: e Non enim neceS
198쪽
sitate, aut vi Deus bonos latere solet. neque electio eius est violenta , sed a suasione perficitur. Ut autem discas vocalionem non vim inferre, pe pende. quot vocati perierint. Unde palam est, in nostro situm esse arbitrio salutem, vel perniciem n0Stram.
S. Hieronymiis sub finem tertii libri dialogorum in persona Attici ait Critobulo : et Hoc est quod libi a principio dixeram, in nostra positum esse potestate, vel peccare vel non peccare, et vel ad bonum vel ad malum extendere manum , ut liberum servetur arbitrium. v Idem in c. 55, Isaiae dieii: c Denique insertur: aut facite arborem bonam , et fructus
eius bonos: ex quo perspicuum eSt, unumquemque propria voluntate sacere animae suae bonam et malam arborem, cuius fruetus varii sunt. ν- Cum autem certuria sit, citatos Patres necessitatem gratiae ad singulos actus Salutares pr0puptiasses V. I 409, n. 2j, mens eorum non est, affirmare, liberum arbitrium per proprias lanium vires bonum eligere posse, sed id intelligunt sub conditi0ne gratiae praevenientis, cui liberum arbitrium vel consentire vel rinsistere potest, ut sic aut actus bonus sequatur aut non sequatur. - Ipse S. Iustu, linus talem gratiam admit-lii, cuius es scacia aut inustieaei a petenda est a libero voluntatis consensudato aut negato. L. de Spir. et liti. is ait: c Misericordia Dei praevenil nos: ConSentire autem vocalioni Dei aut ab ea dissentire, propriae voluntatis est. γ Lib. I ad Simplicia n. icti luculenter affirmat, cum eadem gratia alium et nverti, alium vero non item ex voluntatis allectu ; ait enim : e Noluit Esau, et non cucurrit, sed et Si Voluissset, et cucurrisset Boi adiutorio pervenisset, qui ei etiam velle
ART. II. 197 et currere vocando praestaret . nisi vocatione contempla reprobus fieret. Alitor enim Deus praestat ut velimus, aliter praestat, quod voluerimus. Ut velimus enim et suu in esso voluit et nostrum; suum vocando, nostrum
sequendo. a Idipsum scribit 13i de Titiis et 'doniis, qui et stilam eredere potueriini, si mira illa Christi signa vidissent. x Lib. XII de civ. Dei si inquit: et Si duo stadem ten-
latione tenientur, et unus ei cedat atque consentiat. alter idem, qui suerat , perseveret, quid aliud apparet, nisi unum voluisse, alterum noluisse a castitate descere' Unde nisi propria voluntate, ubi eadem sustrat in utroque corporis, et animi assectio', - Lib. de Spir. et lili. i5 seribit: et Liberum arbitrium naturaliter attributum a Creatore animae rationali, illa media vis est, quae vel intendi ad fidem vel inclinari ad infidelitatem potest; et ideo nec istam voluntatem, quae credidit Deo. dici potest homo habere, quam non acceperit; quandinquidem, vocante Deo, surgit de libero arbitrio. quod naturaliter, cum crearetur, accepit. y Perperam etiam dicitur, haec verba non doctrinam S. Augustini, sed obiectionem Pelogii continere, tum quia siles, quae surgit de libero arbitrio , Deo vocanti, seu gratiae praevenienti adscribitur, quam negavit Pelagius, tum quia S. Doct0r ea, quae dixerat, in subsequentibus non refellit, sed confirmat, immediate subiungens: e Vult autem Deus omnes homin ps salvos seri, et ad agnitionem veritalis venire non sic tamen, ut adimat eis liberum arbitrium, quo vel bene vel male utentes iustissimo iudicentur. Denique S. Augustinus omnipotentiam et scientiam Dei coniungit, ut gratiae e
la, L. do dono perseu. e. 14. n. M.
199쪽
ficaciam seu insallibilem eius esseetum amice cum libertate consociet in eo, quem deerevit Deus absolute conve iere. Nam ad Simplician. iij inquit: c Quoniam non potest effectus misericordiae Dei esse in hominis potestate , ut frustra ille misereatur, si homo nolit; quia si vellet etiam ipsorum misereri, posset ita vocare, quomodo illis aptum esset, ut et moverentur et intelligerent et sequerentur. 3 Et paullo infra: et Nullius
Deus frustra miseretur, cuius autem mi Seretur, sic eum Vocat, quomodo seit ei congruere ut vocaniem non respuat. 3 - S. D. Damascenus i2 ait: et In nobis est virtuti immanere, et sequi Deum nos ad illam vocantem, aut deserere virtutem. v S. Thomas et ipse pro certo et explorato assumit, ex hominum cooperatione fieri, ut eadem gratia praeventi et adiuti alii aliis magis proficiant. Decretoria plane sunt eius verba summae i3l dicentis: c quia etiam aequalem gratiam id uol percipiant, non aequaliter ea utuntur, Sed unus studiosius in ea proficit, alius per negligentiam gratiae Dei deest. 23. Ruliones theologicue eandem doctrinam eonfirmant. a Ex sensu intimo, ex quo omnes pro hominis libertate argumentum petunt, De quentissime omnino evidenter cognoseimus, quod gratiae aut inspirationi divinae aut consentire, aut reSistere possimus. Hoc ipsum est, ait
Molinu ιὶ, quod vel ipsa experientia
in unoquoque nostrum testatur, dum ad Deum convertimur. Qui vis enim in seipso exseritur dum de peccatis propter Deum dolet, in sua potestate eSSe, conlinere eum actum, quo dolet, non lotum divertendo ad alia ,
sed etiam dissentiendo, complacendoque tune in iis ipsis peccatis, doquibus dolet: eaque ratione inter iusti
laudes reputatur, quod potuerit transgredi et non est transgressus, et sa-eere mala et non fecit. x b) Augustiniani ipsi asserunt, homini in statu innocentiae talem gratiam datam fuisse, euius emeaeia a libero voluntatis consensu penderet: Christus autem naturam humanam per peccatum corruptam reparavit ita, ut nee liheriatem hominis tolleret, nec eius destinationem immutaret. Unde recte insertur, per Redemptionem Christi id emetum esse , ut homini etiam in statu naturae reparatae talia supernaturalia auxilia sussicerent, quorum ellicacia, aut inemeacia a consensu voluntatis dato vel negato dependerent. Recte ideo ThomasMirusi 5 quaerit: e An reparatus homo
diei potest, si nihil prorsus potest
cum eo auxilio, quo cuin ante omnia
poterat' - Restitula nobis est ex Augussim per iustificationem libemtas boni, hoc est, facilitas bene operandi, quam in Adamo amiser mus. Si haec restituta nobis est s cilitas, aliquid ergo boni moliri pose erimus , eodem muniti adiutorio , quo Adamus innocens. Ex eodem Augustino, quin imo ex Scripturis, Comeiliis et Patribus, Baptismo non aboletur tantum peccatum, sed nova inditur vita, resculpitur imago Dei
primaeva, in novam excitamur creat. ram. An is vero innovatus, et redintegratus est, qui de pristino suo ad bonum operandum robore ne tantillum quidem recuperavit' Ex Paula et Augustino, per baptismum non lantum commorimur Christo, sed et una reSuscitamur, inserte nobis vita,
200쪽
vi, sortitudine, quae respondeat membro Christi a mortuis suscitati. Non ergo charitas hominis cum Christo suscitati et redivivi talia elanguida erit, vel tam mortua, ut nihil omnino agere possit boni cum eodem auxilio, quo Adamus ante lapsum omnia poterat. 3 c Senientia eorum, qui docent, gratiam sufficientem nunquam eum effectu salutari coniunctam eSSe,
sed ad hunc semper praemotionem' pusicam, seu delectationem victri-sem requiri, magnis dissicultatibus
OGnoxia est, cum videatur potentia agendi statui, quae tamen vera pOtentia non est, quoniam in actum nunquam transire valet. Facile quidem intelligi potest, quod talis gratia
in sensu composito, quando nempe voluntas daesistit, actum salutarem
esseere non possit: sed quod in sensu diviso hoe idem nunquam fieri poSSit, vel quod lati gratiae voluntas Sein per resistat vel resistero debeat, id rationi et revelationi haud satis consonum esse videtur. Recte ideo iterum ei. Thomassimis i. c. de gratiis ,
quae ab intrinseco ossicaces non sunt, sed tamen ut Supernaturales, et ut
a christo Redemptore promeritae a Theologis praedicantur, interrogat: a Si auxilia haec vero sufficientia auxilia sunt: qui fieri potest, ut inde nihil utilitatis redeat ad innumerabiles homines, qui illis donantur innumerabilium annorum spatio ' Porro si sumetentia dicuntur auxilia, ei Vere proximam dant potestatem: qui sit, ut ex innumerabili tam diu hominum, qui ita iuvantur, multitudine vel peccatum declinei vel praeceptum observet omnino nemo' - Atque quo landem modo vere suffieientia sunt illa adiutoria, si praeterea gratia eL scax modis omnibus est necessaria 'Non is habet potestatem proximam,
AnT. u. 199 sussicientem, et completam, eui aliud deest auxilium necessarium, quod in eius potestate non est. 3 d) Aliam
cens : c Ad doctrinam Ecclesiae catholicae pertinet, hominem etiam sine speciali Dei auxilio opera bona naturalis ordinis perficere posse, et etiam aliquando perficere. Per gratiam autem divinam iustificantem, et actu lem , quae neutini iusto urgente praecepto negatur, id , quod naturae quoad opera salutaria supernaturalis ordinis deest, suppletur. Num ergo
auxilia supernaturalia lauelu suo Semper desiit uentur, dum naturalia suo haud destituuntur' An non essent in hoc casu praecepta divina etiam iustissi eato, et sub gratia constituto vere, ni phrsice, saltem tamen inopaliter impossibilia' Sententia disertis verbis a Concilio Τ, identino condemnata sess. Vt, can. 18, CL cap. 11, ei. Sess. v e) Denique appellari etiam potest ad communem Fidelium sensum, quibus intime persuaSum eSt, gratias et inspirationes omnes a Deo sibi conserti; non ut mandala divina observare dumtaxat possint, sed ut actu illa observent. Solent propterea viri pii seipsos negligetitiae
accuSare. quod cum accepta divina gratia ea pietatis opera non exere umrint, quae exercere revera poterant, et alii certo exercuissent. Cuncis natoreS quoque, Consessarii, et Ascetae omnes continuo clatilitant, ad gratias et inspirationes divinas non soluimprobe attendendum, sed illis etiam fideliter obtemperandum esse. Utilitas autem latium exhortationum vix intelligi potest, si non dantur gratiae, quarum efficacia , vel inem cacia a consensu.voluntatis libero dato vel negato dependet. Nain si dantur gratiae ab intrinseco esseaees, quae pro-