장음표시 사용
231쪽
eulam de firmitate spei minime sa-vet. Quod idem etiam de ultimo systemate theologieo dieendum est: iuxta istud enim gratiae sufficientes omnibus dantur, sed istis mediantibus non sperandum duntaxat, verum
et petendum, quaerendum et pulsandum est, ut gratiae ab intrinseco esseates oblinstantur. Et sane ex ipsa S. Scriptura et M. Patribus patet, orationi, puro aut saltem contrito com de, tum humili tale et considentia saetae, omnia bona promissa esse. His promissionibus divinis fiducia nostrare ele innititur, quae tamen timorem de propria infirmitate non exeludit, quoniam vereri debemus, ne gratiis sufficientibus desimus et orationes nostras debito modo non perficiamus. e) Ε eontra citatus Auctor ideo tantum
de sutura salute nos certos non SSedieit . quia neseimus an debito modo
speremus: caelerum omnem limorem de propria infirmitate, tanquam debitae spei desectum considerat, ac penitus eliminatum vult i 1l4 5ele.); ideo inter qualitales spei simitatem
recenset et officium hominis esse declarat, ut omne bonum a Deo sine titubatione et sine propriae infirmitalis timore expectet. Ast haec doctrina concilio Tridensino consorinis non est, quod sess. VI, eap. 9 dicit: Sicut nemo pius de Dei misericordia, de Christi merito, deque Sacramentorum rirtute eι escaria dubitare debet: ita quilibeι, dum seipgum, Suamque propriam infirmitatem et indisposition respicit, de sua gratias midare et timere potest etc. Elean. 13: Si quia diseriι, omni ho-
Iani, Concilium dicere d6buisset Iomi auxilio sirmissimam spem nullueare et reponere omnes debent, et Deus, quia tunc terio non deerunt,
sicut coepit opus bonum, ita perstetri operans velle et persicere: sed omni no aliter loquitur. f Notandum vero
est, citatum Auelo rem pro tertia dolo spei requirere sanetitatem, qua nil nisi Deum, et reliqua nonnisi in ordine ad Deum expectamus llM .
Spei igitur etiam charitas adiungitur, quia iudicium intelletius sequitur
voluntatis assectus. Talis vero spes, charitati iuncta, quae actu omnia praeeepta divina observare vult, certe non confundit . sed salutem in tuto colloeat, et a tali spe deficere est at Pharitale deficere seu gratiae deesses vel resistere. Et sub hoc respectu considerata doctrina cl. P. Herculani a doctrina caeterorum Theolog rum non differt, nisi novo et inusi l lato modo loquendi. s dAPPI I .
necessitas, ut sine ipsa in ordine Ralutis nihil perficere valeamus, lania autem sit gratiae emicacia, ut omniat possimus in eo, qui nos consoriai
l maximi nobis interest, ut cognoStai mns, qua ratione, et quibusnam gra- itae supernaturales a Deo elementi simo conserantur. Ideo de Superii luralium gratiarum distributione tractationem suscipere, eiusque m dum , et 2 ambitum ostendere oportet. - Probe vero nolandum est,
i in hae inquisitione solam Revelatio-mini ad remissionem peccatorum ne- nem ducem nos sequi debere ; Deuscemarium esse, uι credaι certo, eι enim sie ut in omnibus operibus suis absque ulla haesita ione propriae in. externis. ita etiam in collutione gra- similatis eι indispositionis, peccata tiarum supernaturalium inde penitens 3ibi esse remissa, anathema sit. Et et liberrimus est; quapropter ratio eap. 13, iuxta doctrinam P. Herem humana nunquam a priori deterini-
232쪽
nare potest, quid Deum sacere, et quaenam eum dona dispensare deceat. Quoniam autem, teste S. Seri- plura, universa propter semetipsum operatus est Dominus l): dubitari nullatenus potest, Deum etiam in gratiarum supernaturalium distributione attribula sua, praecipue Omnipotentiam, sapientiam, bonitatem et iustitiam manifestare. Sedulo igitur ea investigare debemus, quae de gratiarum distributione in Ss. Litteris et in Traditione proponuntur, quamvis
memores limitalae nostrae rationis , lateamur necesse sit, nos ne gubernationem quidem divinam in ordine naturali 248, n. 6i, et multo minus divinam hominum gubernalionem in ordine supernaturali perseele perspicere posse, sed frequenter eum Propheta regio i2 exclamare debere: iudicia Dei abyssus multa , et eum Apostolo: O altitudo diri iurum sapientiae, et scientiae Dei Iquam incomprehensibilia sunt iudiciueius eι investigabiles viae eius f 33.
De distributionis gratiarum modo.
3 438. Si modum expendamu S, quo gratiae supernaturales distribuuntur,sdes catholica docet, Deum isos non ex debito, sed ex mera liberalitate seu omnino struι uiso conserre: ex sS. Litteris autem , ex Ss. Patribus et ipsa experientia edocemur, Deum Turio et mulsiplici modo gratias dispen
sare I. Gratia omnino gratuito a Deo eonfertur.
M. Gratia iuxta vocis eirmologiam est donum gratis concessum. Gratia igitur opponitur debito, quod ex praecedentibus operibus seu meritis oritur. ueritum vero duplex distinguitur, nempe meritum de cindi-
ART. I. 23igno. quod ius tribuit ad mereedem, sive dein ius illud ex sola Dei promissione derivetur, Sive ex Operum, quae ex gratia dimanant, dignitate, sive ex utroque simul' et meritum de congruo, cui merces debetur non ex iure, sed ex aliqua convenientia seu congruitate. Utrumque autem meritum locum non habet, ubi de gratiae supernaturalis distributione agitur, quoniam Deus gratias supernaturales, non ut mercedem pro praecedentibus operibus et meritis, sed ut dona indebita ex mera liberalitate, seu Omnino gratullo conseri. - Primo
quidem aspectu hoc dogma pugnaro videtur eum alio dogmate, quod inserius scap. 63 proponetur, et quod Coneilium Tridentinum desinit sess. VI, can. 32 docens, hominem iustiscatum vere mereri tum augmentum gratiae in hac vita, lum gloriam in coelo aeternam, et huius quoque gloriae augmentum. Sed haec disse ultas facile tollitur distinguendo opera o dinis naturalis, et opera ordinis supernaturalis. Illis, non autem istis meritum denegatur. Nam homo iusti sieatus, ope gratiae actualis opera salutaria perficiens, vere meretur augmentum gratiae, ipsam vitam aeternam et augmentum gloriae: imo eliain peccator a gratia praeventus et adiutus, opera bona perficiens, uberiorem gratiam actualem ad conversionem perficiendam de congruo mereri potest: nee ideo labefactatur dogma de gratuitate gratiae; nam gratiae augmentum, qimit bonis operibus promeretur, nihilominus donum ost Dei gratuitum, quia merita, quibus tribuitur, ipsa sunt gratiae dona; unde S. Augustinus ill scribit: c Vibia etiain aeterna, quam certum est bonis operibus debitam reddi, ab Α-postolo tamen gratia nuncupatur; nec
233쪽
ideo, quia meritis non datur, sed quia data sunt ipsa merita, quibus datur; v
Ihsit tamen, ut Christianus homo in seipso reI tonsidat, reI glorietur, et
non in Domino, cultu lanta est erga omnes homines bonitas, us eorum velit esse merita, quae sunt ipsius dona. opera aulem naturalis ordinis, quae sine gralia per solas vires humanas seu naturales perficiuntur, gratiam supernaturalem nec de condigno, nec de eongruo merentur. Hoc est dogma, quod in praesens pertractatur, et
quod cum ei. Perrone de gratia i2ὶ
his verbis recte enuntiatur: Gratia est omnino gratuita, seu nulla opera ordinis naturalis possunt mereri gratiam sive de condigno, sive de congruo. - Argumenta vero pro hoc dogmale eae S. Seripsura, eae Tra dicione, et eae ratione theologica pe
l. Dogma catholicum, de quo disserimus, probant S. Scripturae le-stimonia ad demonstrandam necessitatem gratiae praevenientis allatas I 410 : quod praeclare ostendit ei. Perrone l. e. 3l dicens: ε Si aliquod
desiderium, aliquis eo natus, aliqua actio naturalis ordinis vim meriti sive
proprie, sive improprie dicti apud
Deum prae se ferret, ita ut eum determinaret aut positive moveret ad gratiam suam illorum iniuitu conserendam hominibus: lain homines hoc ipso sibi primas vindicarent spartes in negotio salutis, Deus eis gratiam concedendo retribueret, homines propriis viribus se discernerent, atque ab ip*is penderet propria electio adsidet vocationem et ad gloriam, ac destrueretur ipsa graliae idea. Atqui haec hipothesis aperte adversatur Scripturis 3 - quae e docent, Deum priorem esse ad nos diligendum , ui
Deum, quoniam Deus prior diterit nos; ei Rom XI. 35 Paulus absolute in terrogat : 0uis prior dediι iIIi, et retribueIur et ' Quin potius is . LXV, 1
dicitur: Inventus sum a non quaeremtibus me; palam apparui ius, qui mnon interrogaban tum I Cor. IV. 7:0uis is disereniι' scribit Apostolus, quid aulem habes, quod non accepisti' Si auiem accepisti, quid gloriaris ,
quasi non acceperia' et Rom. IX. 16 eone ludit: Igitur non volentis, nequa currensis, sed miserentis est Dei. Dixi: coneludiι. si quidem gratuita vocatio ad gratiam est argumentum totius partis dogmaticae epistolae ad Romanos. 3 El sane scopus Apostoli in hac epistola est, ostendere, quod
Christi gratia nec Iudaeis data sit obmosaicae legis observantiam, nec Gentilibus ob legis naturalis custodiam , sed mere gratis et ex pura Dei misericordia. Ideo Rom. XI, 5 etc. do Iudaeis in Christum erodentibus dieii, eos non propter praecedentia in rita , sed ex Dei honitate et gratuita eleelione ad fidem vocatos esse; ait enim: In hoc tempore reliquiae secundum electionem gratiae satrae saetas sunt; ae immediale subiungit: Si autem yrasia, iam non eae operibus zalioquin graiia iam non est gratia ;quibus verbis apertissime declarat,
gratiam non propter praecedentia ordinis naturalis opera conferri. Eaudem doctrinam Paulus in aliis quoque Epistolis inculcat. Ephes. II, 8 inquit: Gratia estis satrusi per fidem, et hoe non eae robis: Dei enim Onum αι, non ea operibus, ne quis
glorietur. Pliii. I, 6 scribit: 0ui co pit in robis opus bonum, perstrictusque in diem Christi Iesu: quibus
verbis Deo gratiam eo illarenti etiam initium boni operis adseribitur. Beia
234쪽
II Tim. I, 9 ait: Deus nos liberarit let rocaris rora lane sua suntla. uino lsecundum opera nostra, sed secundum propositum suum eι grasium: ergo operibus nostris non meremur gratiam. Tandem Tii III, 5 lioe idem Λ-postolus confirmat dicens: Kon eae operibus iussis iue, quae fecim HS NOS, s id secundum suam misericordium sutros nos fecit. 2. Ss. Puli es in eadem doctrina consentiunt; quod patet ex eorum te stimoniis, quibus gratiae praevenien- iis necessitatem pro silentur l0,n. 1 l. II is sequentia addi possunt. S. Basili is si inquit: ε Deus est, qui nos praeveniens SuSeipit, qui nos susti net, qui nos erigit. 3 Et Ep. 38 2ὶ seribit: et qui, de unque ad nos ex divina potes latu honum venerii, omnia in omnibus efficientis gratiast opus eSSedicimus: a S. Gregorius ΝyM. 0rat. lo pietatis scopo ait: et Hominis vir-lulis vis per se non sussicit ad animos gratiae expertes ad vitae formam absolutam extollendos: nisi Dominus aedificarerit domum etc. a S. Cyrillus Hier. ias dicit: e Non ideo spernas gratiam, quia gratis datur, sed religiose potius, cum acceperis, eum stodito. 3 S. Chrysostomus li) ait: ε Neque enim possibile est, bonum aliquod nos recie agere non adiutos Superna gralia: s ergo iuxta S. Do-eloris mentem etiam nihil boni perficere poSSumus, per quod gratiam Su-Pernn turalem mereamur. Idem 15ὶ ita disserit: c Ne beneficiorum Inamgnitudo te extollat, vide quomodo Apostolus) te coercet et compri- mii; Gratia enim, inquit, estis satrati per fidem. Deinde,ursus, ne liberum perimeretur arbitrium, posuit
etiam dicendo: per fidem quae sunt
AnT. I, 23a nostra. Et rursus ipsum sustulit et dicit: eι hoc non eae nobis. Ne sides quidem, inquit, est ex nobis... Dixit, quod salvos secerit fides, sed peri eum. Quoniam Deus voluit, salvos laeti fides. Alioquin quomodo salvossaeit fides ab que operibus' hoc ipsum est Dei donum, ne quis glorietur, ut nos gratos essiciat ei rea gratiam. γ - S. Ambrosius in Ps.
distributione eleganter dicit: e Deus otiosum provocat et dormientem excitat: γ et t. de bon. mori. IT : ε Sequimur te igitur, Domine Iesu, sed ut
Sequamur, ascerSi, quia sine te nullus ascendii. Tu eni in via es, veritas
ei vita, possibilitas, siles, praemium. Victorinus i8 haec habet: c Omnis enim virtus in Christum credentis ingratia est Dei. Gratia autem non ex meritis, sed ex Dei pietate est. 1 S. Hieronymus Is ad Demel r. ait: et talautem gratia, non operum retri nullo, sed donantis est largitas , ut impleatur dictum Apostoli: Non est volentis, neque currentis, sed Dei miserentis v set epist. 97), et lamen velle et nolle nostrum est, ipsumque, quod
nostrum est, sine Dei miseratione nostrum non est. χ S. Augustinus E
rimus meritum obdurationis, et invenimus. Merito namque peceali universa maSsa damnata est... Quaerimus autem meritum misericordiae, nec invenimus, quia nullum est; ne gratia evacuetur, Si non gratis donatur, sed meritis redditur. 3 Enarr.
2 in Ps. XXX, n. 6, his verbis adversarios perstringit: et Quare gratia' quia gratis datur. Quare gratis datur' quia merila lua non praecesserunt. Illi ergo gloria, qui nos liberat . a Enarr. 2 in Ps. LXX. n. 1 di-
235쪽
23ι PARS IV. eit: e Si propterea gratia est, quia gratis est, nihil tuum praecessit, ut neciperes. Nam si aliqua hona opera tua praecesserunt, pretium accepi Sti. non gratis; prelium autem quod nobis dehetur, supplicium est. Quod ergo liberamur, non nostris in ritis, sed illius gratia est. v Idem in lib. de praedest. Sanct., et de dono persed . ex professo hane doctrinam de gratui laeleelione et praedestinatione ad gratiam tuetur. Celebre denique est eiusdem S. Doetoris dictum t): et Gralia non invenit, sed efficit merita. χ S. Prosper i 2ὶ inquit: ε0mnia, quae ad vitam et pietatem pertinent, non per naturam quae viliata est, hahemus ; sed per gratiam qua natura reparatur, accepimus. 3 S. Fu0entius l3) ait: . Unus Deus est, qui gratis et vocat praedestinatos, et iustiscat vocatos, et glorificat iustis calos. 3 S. Gregorius M. Q ita loquitur: ε Hominis meritum superna gratia, non ut veniat, invenit; sed postquam venerit facit. Αlque et ad indignam mentem veniens Deus dignam sibi exhibet veniendo, et facit in ea me pilum quod remuneret, qui hoc solum invenerat quod puniret. 23. G condemnatione Pelagianorum H Semipelagianorum, atque ea definitionibus Contiliorum doctrina catholica clarissime elueel. Communis enim fuit error Pelagianis et Semi-Pelagianis , gratiam iuxta merita dari, quae ex libero hominis arbitrio oriantur. In eo inmeri a se invicem discedebant, quod Pelagiani contenderent, opera liberi arbitrii meritum constituere proprie dictum seu de condigno, Semipelagiani autem tantum de congruo merita illa esse autumarent; quod iuxta illos semper gratia secundum merita retribuere-
hipolhesi quod adessent, Deus his
moveretur ad gratiam conserendam ;quod demum illi in quibusvis operibus sive ante, sive post adeptam s-dem censu strint, praecedere bonam hominis voluntatem, cui subsequeretur gratia: isti honam voluntatem existimaverint solum praecedere initium fidei et salutis. Istos errores Keclesia, statim ac exorti sunt, exhorruit ac condemnavit. Perversa
Pelagii doctrina in pluribus mox Conciliis damnata est, et in Synodo Dios- mitisana 53 Pelagius compulsus est
consileri, gras iam Dei - non dari secundum meritu nostra. Contra Semi- pelagianos autem in Concilio Arausica no II sequentes desinitiones editae sunt: cap. 3: Si quis per in rotationem humauam gratiam Dei dieiι pos-ge conferri, non autem ipsam gratiam facere, ut inrocetur a nobis, contraditiι halae Prophelae , t et Apostola Rom. Xὶ idem dicensi: Inventus suma non quaerensibus me etc. Cap. 6: Si quis sine gratia Dei credentibus. Polentibus, desiderantibus, conausibus, petensibus, quaerensibus pulsantibus, nobis misericordiam dicit conferri di-rinitus, non autem, uι credamus, velimus etc., rei haec omnia, sicuι oportet, facere ruleamus, per infusionem, et inspirationem Sancti spiritus in timbis sim i conlisetur . . . resistit Apostolo dicenti: Uuid habes, quod non asine istis es gratia Dei sum id quo sum. Cap. 17: Fortitudinem Christianorum Dei thuritas fuciι, quaedilissa est in eordibus nostris non per voluntatis arbitrium, sed per Spiritum Sanclum, qui datus est nobis, nullis meritis gratiam praecedentibus. cap. 18: Debetur merc sbonis operibus, si lianις 3ed gratis,
236쪽
-tte nnn debetur, praecedit ut sinηι. ltandem doctrinam Contilium Tri- ldentinum profitetur, quod sess. VI, eap. 5 declarat, ipsius iustisitationis Gordium in adullis a Deo per Christum Iesum, praereniente stratia, sumendum esse, hoc est, ab eius rom- ione, qua nullis eorum erissensibus meritis vocantur. 4. Ul veri nominis meritum exurgat, neceSSe est, ut inter opus praestitum et mereedem aequirendam
proportio detur, vel saltem pro illo
ex parte remunerantis certa promissio habeatur. Ast inter opera ordinis naturalis et gratias seu dona ordinis supernaturalis nulla proportio datur, quia natura seipsam vincere nequit, et ideo ne insinum quidem gradum ordinis supernaturalis allingere potest. 0pera igitur ordinis naturalis gratias supernaturales mereri non possunt. Neque Deus illis has promisit. Talis enim promiSsio ex ratione probari non potest, quod mani- sesium est; et multo minus ostendi potest ex revelatione, quae potius contrarium docet, nempst hominem
per solas vires naturales actum salutarem perscere non posse. Hoc argumentum assert S. Thomas 1 2, q. I 12, art. 3, et dieii operibus, quae sunt a solo libero arbitrio, seu quae
per solas vires naturales persiciuntur, nunquam deberi gratiam supernaturalem , et quia donum gratiae excedit omnem prseparatione in virtutis
XoIu 1. Si quaeritur an homo Se ad gratiam praeparare et disponere possit, respondendum est, hominem gratia actuali praeventum posse et debere se disponere ad gratiam habitualem recipiendam, quod capite sequenti ostendetur; ast nullo modo Iosse hominem gratia actuali destitu-
i hane aequirendam. Clare id docet S. Thomas si dicens: c Gratia dieitur dupliciter. Quandoque quidem ipsum
hahituale donum Dei, quandoqunautem auxilium Dei moventis animam ad bonum. Primo igitur modo accipiendo gratiam, praeexigitur ad gratiam aliqua gratiae praeparatio, quia nulla forma potest esse . nisi in materia disposita. Sed si loquamur de gratia, secundum quod significat auxilium Dei moventis ad bonum, sic nulla praeparatio requiritur ex parte hominis quasi praeveniens divinum auxilium, sed potius, quaecunque praeparatio in homine esse potest, est ex auxilio Dei moventis animam ad bonum. Et secundum hoc ipse bonus motus liberi arbitrii, quo quis praeparatur ad donum gratiae suscipiendum, est actus liberi arbitrii moti a Deo. Ei quantum ad hoc dieitur homo Se praeparare seeundum illud i2 : hominis est praeparare animum: et est principaliter a Deo movente liberum arbitrium, et secundum hoe dicitur a Deo voluntas hominis praeparari, et a Domino gressus hominis di
et Non propter hoc datur nobis auxilium divinum, quia nos ad illud per
bona opera promovemur, sed polius nos ideo per bona opera proficimus, quia divino auxilio praevenimur. . . praevenitur igitur anima divino auxilio ad bene operandum magis, quam divinum auxilium praeveniat merendo illud vel se praeparando ad illud. 3 Doelrina haec tanquain corollarium fluit ex dogmale contra Pelagianos et Semipelagianos iam proha-lo: undo idem Doctor angelicus dieit: e Ad errorem Pelagianum pertinet dicere, quod homo possit se ad gratiam praeparare absque auxilio
237쪽
lum, qui dieit sit: 0ui coepiι tu sobis
opus bonum, ipse perficiet. γM a 2. Extiterunt nonnulli Seholastici. qui latebantur quidem, gratiam Dei proprie meritis non reddi,
contendebant tamen, posse nos Saltem de congruo, et per modum alicuius dispositionis sive propinquae
sive remotae eandem aliqua ratione mereri et impetrare. Hinc celebre et
usitatissimum illud principium: Facienti quod in se est, Deus non denegat gratiam, de eo intelligo bani, qui Solis naturae viribus bene operarer, ei ad salutem obtinendam conatur, quatenus ipsis congruum videbatur, ut Deus aliquam istorum conatuum rationem habeat, eisque suppetias serat. Et isti quidem positisum quamdam dispositionem ad promerendam
de congruo per vires naturales gratiam admiserunt. Eandem sententiam,
sed novo et singulari modo, propugnavit Lud. Molina , qui docuit, sa-eientibus quod est in se per vires naturas inditas, Deum suam gratiam largiri, non quod opera naturalia aut illam mereantur, aut ad illam positive disponant, sed lege quadam et paeto a Deo cum Iesu Christo, ut bene utentibus ratione ac lumine nat
rati , promissione quadam ex divino beneplacito supernaturale auxilium minime denegetur. Ita enim loquitur in Coneord. les: et duotiescunque liberum arbitrium ex suis viribus naturalibus conatur, praestove est adeonandum totum id, quod ex sese poleat, tam circa ea quae sides ha- bot addiscenda et amplectenda, quam circa dolorem de peccatis ae iustificationem, a Deo conserri gratiam praevenientem, auxiliave, quibus id faciat ad salutem, non quidem quasi eo conatu dignus eiaciatur latibus
auxiliis, ullave ratione ea promereatur , sed quoniam id obtinuit no his
Christus ob sua merita, atque inter leges, quas iam ipse . quam Pater aeternus statuerunt de auxiliis ei donis, quae nobis Christus promeruit , mere gratis conserendis,
una eaque rationi maxime consentanea fuit, ut quoties ex nostris viribus naturalibus conaremur sacere, quod in noliis est, praesto in nobis essent auxilia gratiae, quilius ea ut oportet, ad salutem esse remus, ut ea ratione, dum essemus in via, se in per in manu liberi arbitrii nostri posita esset salus nostra. v - Αst haec doctrina, qua dicitur, hominem per vires naturales posilire se ad gratiam disponere posse, merito sal communi Theologorum consensu reiicitur. Videtur enim illa concordare cum erroribus
Semipelagianorum ac ideo damnata censetur per Concilium Arausicanum II quod cap. 6 desinit. misericordiam divinam non conserri sine gratia desiderantibus, conantibus ete Contraria illa etiam est Concilio Tridentino declaranti, quod iustifieolionis Gordium a praepeniente gratia sumendum est: dispositio autem ad gratiam est iustificationis exordium : ergo nequit esse dispositio aliqua istiusmodi, nisi a gratia praeveniente. - Admitti etiam nullatenus potest sententia Molinae. Dum enim quaeritur de lege aliqua, aut promissione divina, non est aliquid pro libito affirmandum, sed ex S. Scriptura vel traditione probandum: sed ex his divinae Revelationis sontilius nullo modo probari potest, Deum Patrem eum Christo huiusmodi iniisse paetum, quod ideo plane siet ilium
est dicendum. Imo si vera esset Molinae sentenua, Deus vi pacti seu promissionis deberet conatus natural sadhibenti gratias supernaturales tri-
238쪽
tuere, et quis non videt, tali assertione dogma de gratuitate gratiae la besaetari' - Merito igitur Clarus
Gallicanus ta in sententiam eorum.
qui dicebant, Deum obligari ad dandam gratiam facienti, quod est in se
viribus naturae. quam sententiam Μωlinae anno 1700 in comitiis generalibus damnavit dicens: et uae duae
propositiones, qiua parte causam discernendi inter iustos et non iustos, in opera mere naturalia reserunt, Semi-Pelagianismum instaurant mutatis tantum vocibus. Pactum autem, quod inter Deum et Christum asseritur , eommentum est temerarium, erroneum , nec solum tacente. Sed
etiam advorsante Scriptura et Ss. Patrum traditione prolatum. 3 Inter illos quoque, qui cum Molina scientiam mediam propugnant, eiusque doctrinam de eaetero tuentur, ducis sui vexilla hac in parte deserunt.
Marea de Praedest. M. il doctrinam Molinae de pacto Dei cum Christo inito reiicit, et 23 nititur demonstrare, quod, si vera Sit, Opera naturalia gratiam de congruo promereantur. Vasquea 3 stribit, illam accedere ad errorem Massiliensium. Hoc idem multi sentiunt, Molinianae caeteroquin scholae addicti. Quamvis autem isti penitus negent, hominem
per opera mere naturalia positive se ad gratiam disponere posse; asserunt lamen, hominem negat ire se ad recipiendam gratiam disponere pOSse. Hanc vero dispositionem negativam in eo reponunt, quot homo , minus peceatis indulgens, minus quoque exeaeeatus et obduratus existat, gratiae obicem non ponat, et sic gratuita divinae misericordiae dona facilius ob stipat. Audiatur cl. Suarez, qui tinet.
tuitate et distributione gratiae lasedisseruerat, veluti in compendium redigens ita loquitur: c 0stendimus,
excitantem gratiam necessariam ad
salutem generali lege omnibus esse per Christum oblatam et promissam, non absolute, sed sub conditione ab ipso homine pendonte. Haec autem conditio non est meritum aliquod vel dispositio proportionata Supernaturali gratiae; ergo tantum potest esse conditio non ponendi obicem. Palet ConSequenter. quia nulla alia potest cogitari, quia licet interdum bona aliqua aelio sit necessaria , eum illa per se nihil ad gratiam conducat, S lum potest esse necessaria, ut obieem peccati impediat, vel polest esse utilis, ut pravas dispositiones et vilia, quae hominem ad opera gratiae tue-pliorem reddunt, impediat. Confiirmatur, quia si aliquis adultus omnino caret hae gratia excitante interna; id non est primario ex parte Dei, quia ipse maxime cupit illam omnibus conferre; ergo est ex parte hominis. Causa autem ex parte hominis esse non potest, quod illam non mereatur, vel ad illam se moraliter non praeparet, eum id facere non possit ante primum auxilium; ergo solum potest esse causa, quia ponit aliquod impedimentum gratiae Dei; ergo econtrario conditio in dicta lege inelusa solum est, ut horno non ponat obicem gratiae Dei. Denique haec conditio est iustissima et non repugnat
dignitati vel liberalitati gratiae Dei;
μrgo ita est intelligenda. v - Ηane sententiam non pauci Theologi amplexi sunt; alii autem, praecipue TDmistae et Augustiniani varias illidissieuliales opposuerunt. Aiunt enim, iuxta doctrinam catholicam nouposse hominem omnia legis naturalis praecepta observare lI 4l8 , nequΦ
239쪽
quapropter, ut lionio a peccatis ah stineat antinuinque suum a vitiis illibatum custodiat, iam supponitur gratia supernaturalis. - Paulus de gratia vocalionis ad fidem disserens ne uno quidem verbo innuit, hac
gralia illos dignos iudieatos suisse.
qui minora peccata commiserant, minus indurati et obcaecati, Seu n gative melius dispositi fuerant, sed totus ipsius seopus eo tendit, ut demon Siret, omnes peccatores et gratia vocalionis indignos fuisse: unde Rom.
num recensuerat, v. 23 etc. concludit: omnes peccaverunt eι egent stlortu Dei. Iustificati gratis per gratiam ipsius, per redemptionem, quo est in Christo Iesu: et cap. I, v. 20 addit: Ubi autem abundarit delicium,
slinus ad Simplic. si probat, neque
maius ingenium, neque minora pec eata, neque honestas utilesque do-etrinas esse causam electionis, gratiae , et inter alia quaerit: e Nonne videmus quosdam homines cuiusque sexus in coniugali castitale viventes sine querela, et tamen haereticos
vel paganos' 3 - Ei lib. I de peceat. merit. ei rem . i2ὶ inquit: e Unde enirn fit, ut homo ab ineunte iuventute modestior, ingeniosior, temperantior, ex magna parte libidinum victor, qui oderit avaritiam, luxuriam detestetur, atque ad virtutes eaeieras provectior aptiorque tonsurgat, eltamen eo loco sit, ubi ei praedicari gratia Christi non possit. . . AliuS autem tardus ingenio, libidinibus dedi ius, stagitiis et facinoribus coopertus ita gubernetur, ut audiat, ut credat, baptizetur, rapiatur, aut si detentus hie suerii, laudabiliter vivat' s- in quibus docet exclamandum eS
se: o Altitudo ele. quod san8 non fieret consequεns, si minora peccata et negativa dispositio divinam liber, litate in ad elargiendum gratias at
mate utitur: et Non ponere obicem vel iuvat ad consequendam gratiam , vel non iuvat: si iuvat, ergo gratia datur ex meritis, et contra militant,
quae hucusque diximus: si non iuvat οῦ ergo perperam dicitur, Deum insallibiliter sic satienti quod in se
est conferre gratiam: quae enim insallibilitas formae introducendae haberi potest ex eo, quod ad istam sommam habendam nihil iuvat' 3- Tamdem , ut Ohservat idem Auctor, nec in S. Seriptura, nee in Traditione sundalum est, non ponenti obicem gratiae ex solis naturae viribus Deum insallibiliter conferre gratiam. Quamvis igitur humanae rationi magis com gruum esse videatur, ut Deus gratiam suam illis potius, qui hac se ininus indignos reddiderunt, quam aliis qui magnis vitiis coinquinati sunt, elargi tur; nullatenus tamen asserere licet, negative dispositis insallibili istr gratiam conferri aut Deum ad hane illis tribuendam ex iustitia , aut fidelitata obligari. Concedi tamen potest, Deum pro infinita sua sapientia et bonitate in distribuendis gratiis haud raro ningativae dispositionis rationem habere, vel potius asserendum est, gratias, quae omnibus peccatoribus ex gratuita misericordia conceduntur, in
illis, qui negati e dispositi sunt, sa-eilius et certius esse elum suum Operari.
Nola 3. Quae a Pelagianis et Semi- pelagianis dogmati catholico opponuntur, magna ex parte iam 3 ιl0, nota 2 consutata suerunt. Nonnullae lamen dissicultates in specie hic Sol
240쪽
obi. I. Matth. X, 11 Christus pra,eipit Apostolis, ut ingressi in eivitalem interrogeni, quia in ea dignus siι Evangeliu in audiro . et Matth. III, si prohibet, no istud indignis annuntient dicens: Nolite dure sanetum canibus, neque millatis margaritas restras ante porcos: ergo Deus dat gratiam secundum merita. Confirmant id porro sequentia. Isa. XXX, 18 dicitur: iaspee ut Dominus, ιι miseresfur: et
Iacob. IV, 8 ait: Adpropinquate Deo,
eι adpropinquabit vobis. Homines e go piis eo natibus se dignos reddere debent, quibus Deus misericordiam exhibeat, et per gratiam suam adpropinque LRev. Christus non praeeipit Apostolis, ut dignis dignitate morum Ε-vangelium praedicent, sed ut apud dignos dignitate famae hospitentur,
ne, si apud infames divertant, Euan. gelium male audiat: ita haec verba exponit S. Imeronymus dicens: ε Ηο- spes eligendus est fama populi, et iudicio vicinorum, ne praedicationis dignitas suscipientis infamia detur- peiurs sit. Alier ex Matthaeo citatus locus ad summum probat. Deum in conserenda gratia negalivae dispositionis rationem habere. Ex contextu autem apparet, Christum loqui de praecepto corrigendi proximum uber rantem , et vetare, ne quis eos, qui in sceleribus suis obstinati sunt, et incorrigibiles ut canes et porci, docere velit et corripere ; eum talis e natus magis obesSe , quam prodeMesoleat. Multi per Sanctum iii telligunt baptismum ei Eucharistiam , quae
Sacramenta peccatoribus obstinatis conserenda non sunt, ei per maryarum summa fidei mysteria, quae pylelacere non licet iis, qui illa con-lia CL S. Augustinum de side et opor. P. l . et Estium in h. l. ss) Opuae. e. Porphir. e a saeu Epist. lo'. olim 4s. q. s. v. lo .l. QT. I. eas lemnunt, et ignominiis amiciunt. Sensus verborum Isaiae est: Deu qui per gratiam praevenientem vos ad poenitentiam votat, expectat CDnversionem vestram, ut vestri misereatur, calamitates a vobis avertat olbenedictionem suam vobis imperitatur, ut patet ex v. 19 etc. S. Iacobusseribit ad Christianos gralia divina
iam praeventos, eosque monet, ut gratiis aeceptis bene utentes uberiora auxilia obtineant ae magis magisque Deo adpropinquent. Certe autem gratiam praevenientem non excludit ,
qui cap. I, v. 14 dicit: omne datum mimum, eι omne donum perseetum
desursum est, descendens a Patre luminum.
obi. II. Ipsssmet S. Augustinus docet , Deum in conserenda gratia, ad dispositionem seu dignitatem hominis adtendere. Ait enim i2 : et Salus Rpligionis huius, per quam solam veram Salus vera, veraciterque promittitur,
nulli unquam defuit. qui dignus suil, et cui defuit, dignus non fuit. 3 Item
tract. 10, in Ioan . Calechumenos monet, et ut ad gratiam se praeparent. v
Traet. 26. in Io. inquit: e Si non traheris, ora, ut traharis. v Ilom. 6, inter
posuit, eui pares locum, Deo, an dimbolo', - Demum li) Molinae paetum totidem verbis tradere videtur, dicens, Deum hominibus dedissuc quaedam bona huic vitae congrua...
eo pacto aequissimo , ut quieuiaque mortalis talibus bonis recte usus sue rit, accipiat ampliora et meliora hoc est spiritualia dona gratiae , et ipsam immortalitatis pacem. 2Resp. S. Augustinum dogma de gratuitate gratiae propuguaSSe ex eiu deni testimoniis iam citatis abunde eonstat. Integros enim libros eoa-