장음표시 사용
271쪽
rieula, inhumanum ad humana, le-merarium in divina, praeteritorum obliviscens, praesentia negligens, sin tura non providens. 1 Quaestio igitur est, utrum ab huiusmodi hominibus excaecalis et induratis omnis penitus subtrahatur gratia sussiciens , qua paullatim duritistm mentis deponere
seriamque poenitentiam agere possint, an vero Sallem levia quaedam coelestis aura ipsis interdum aspiret, subluceat veri notitia et amor recti arridi al. Qua in controversia duplex generatim est opinio: affirmat una, negat altera et pro utraque sententia gravia proponi solent argumenta. Istae vero duae sententiae conciliari posse videntur, si dicatur, peccator,bus excaecalis et obduralis multas
quidem gratias subtrahi seu negari, sed nihilominus aliquos ipsis gratias, remole saltem suffcientes , concedi,
ita, ut eorundem conversio valde quidem di mellis, sed nullatenus plane impossibilis dicenda sit.
A. Pereatoribus eaeaeeolis et induralis multae pratiae subtrahuntur.
3 4 5. Propositio haec sat luculentis S. Scripturae et M. Patrum testimoniis prohatur. 1. In S. Seriplura Deus peccatores
vocationi suae resistentes excaecare
tur : Indurariι Dominus cor Pharam n tu et Io. XII, 39ele Propterea non poterans credere, quia dixit Isaias l2):
euecarit opulos eorum et induravis cor eorum, ut non rideant oculis. eι non intelliganι corde et conre1 tantur es sanem eos: Deus aut tu non excaecat et indurat, impertiendo malitiam, quod sancti tali eius repugnaret, Sed subtrahendo gratiam , per
quam intelleelus illustratur et volumtas ad bonum inelinatur: unde S. Augustinus l3 scribit: e Nec obdurat Deus impertiendo malitiam, sed nouimpertiendo misericordiam. v serium est ergo, Deum gratias illis subtraho. re, qui vocalioni divinae pertinaciter resistunt. Hoe idem Deus ipse praedixit ore Isaiae cap. V, ubi postquam
sub figura vineae, quae loco uvarum fecit labruscas, exposuit nefandam
populi iudaici pro acceptis benes eiis
ingratitudinem, ita concluditu. 5 etc. :Ει nunc os endam vobis, quid ego faciam vineae meae: auferam sepem eius, et erit in direptionem: diruam maceriem eius, eι erit in conculcationem et ponam eam desertam; non pusabitur, et non fodietur eι ascendent repres et spinae, et nubibus mandabo, ne pluant super eam imbrem. Quae verba de spirituali derelictione seu de gratiarum subtractione Patres intellexerunt. Etenim S. Hierony-mus 4, inquit: et Tollitur Dei auxilium ab his, qui indigni Sunt, ut,
quia non senserant Deum per benescia, sentiant per supplicia. v S. Cy
neam meam, non putabitur, non so-dietur, 3 id est, nulla ei cura impendetur, quae eam possit corrigere et in melius reducere. Demum S. Tho.
mas 6 scribit: et Auseram sepem eius, id est, auxilia Angelorum, quibus contra hostes protegebatur ... Non putabitur admonitionis aut eorreptionis vomere, quando peceat etc. :yquao omnia satis dilucide ostendunt,p ccatores obstinatos et induratos
illis gratiis privari, quibus alii ad salutem Suam perducuntur. Istr. LI, 9 Deus ita loquitur: Curarimus Babylonem et non est sanula: d relinquamus eam: quae verba interpretatur v
272쪽
tiarum divinarum, proferens e em
plum medici, qui videns infirmitatem resistentem remediis adhibitis. aegroto nulla alia medicamenta ministrat. Christus ipse in sine parabolae de talentis ait: omni habenti dabitur et abundabit: ei autem, qui non habet es quod ni fur habere, aufe
retur ab eo 23. Sicuti igitur illi, qui
gratiis divinis bene utitur, novae com ceduntur, ita auxilia divina illi sub trahuntur. qui accepta per malae suae voluntatis resislsentiam inutilia reddit. Denique Paulus de illis, qui eum co- 0rusent Deum, non sicuι Deum
sideria cordis eorum, in immunditiam e te .: provocatus nempe illorum contemptu et nequilia Deus. probrosissimis illos assectibus tradidit, nova in flagitia ruere passus est, non impellens certe aut ducens, inquit S.
Augustinus 4 , sed auxilia non lar. siens ipsosque sibi relinquens : hplli nucis instar, ait S. Chrysostomus 5 , seditiosam militum cohortem ibi destituens , ubi praelium gravius est,aeu, ut loquitur Theodoretus in h. l.
more nautae, navim in inediis flucti-hus relinquentis, necessario ponderedes lilutam quo in aestu regalia r. Ex ipsa ergo S. Scriptura con Stat, peceatoribus excaecalis et obduratis multas gratias subtrahi, nempe gratias emicaces et proxime susticientes, imo et prolectionem externam, quae pericula removet, e malis liberai etc. 2. M. Patres cum doctrina S. Seripturae apprime concordant. S. Augustinus 6ὶ in illa verba: excaecuriι
sculos eorum etc., inquit: e Sic eni in excaecat, Sic indurat Deus, deSeren-
do et non adiuvando: quod occulis iudieio lacere potest, iniquo non potest. v Lib. 5 c. Iulian. II seribit:
a Caecitas cordis, quam solum remo vot illuminator Deus, et petratum est, quo in Deum non creditur, et poena per a i. qua cor superbum digna animadversione punitur, et ca sa peccati . cum mali aliquid eaeei eordis errore committitur. 3 Enar. in
descrii peccatorem, ecce non Vocat, ecce non aperit sensum, ecce non imsundii gratiam. x Lib. de nat. Digrat . ibin: et Nee eophat, praevaricatorem legis quam digne lux deserat veritalis, qua desertus utique si eam
cus, et plus necesse est, ut offendat, et eadendo vexetur vexatusque non
surgat y ei, paucis interpositis. pergit: et Utique ista obscuratio vindicta et poena iam fuit . et tamen per hanc poenam, id est, per cordis caecitatem, quae sit deserente luce sapientiae , in plura et gravia peccata pro
lapsi sunt. 3 Lib. de pars. iust. 10
asserit: c desertum omni lumin se veritatis velle non posse. v Denique
l. XIII, quaest. in uatili. llὶ dicit:
ε Cogimur saleri, aliis quibusdam peccatis ita eos exeaecari meruisSe, qua tamen excaecatione non potuerunt
credere. v S. Cyrillus Aleae. i 2 inquit: c Si Deus nos iniuriam sacere
volentes relinquat et cura superna nudet ei destiluat, in omnium malorum discrimen veniemus, et quivis nos ac bona nostra facile invade l. sS. Prosper i 3 scribit: e Cum aliquos
a Deo aut traditos desideriis suis aut obduratos legimus aut relictoS; magnis peccatis suis hoc ipsos meruisse profitemur: quia talia eorum crimina praecesserunt, ut ipsi sibi poe-
273쪽
na fieri debuerint . quae eis etiam supplietum veris rei in reatum. At- quo ita nee do iudicio Dei querimur, quo deserit meritos dμsori, et misericordiae eius gratias agimu8, qua libberat non meritos liberari. 3 S. Gregorius v. l) ait: et Omnipotens Deus
humanum eor destruit . cum relinquit; aedificat, dum replet. Νeque dinim humanam mentem debellando destruit, sed reeedendo, quia ad perditionem suam sufficit sibi dimissa. Unde plerumque siit, ut cum audientis cor exigentilius culpis omnipotentis Dei gratia non repletur, incassum
exlerius a praedicatore moneatur. BS. Thomas te ita disserit: ε Exea eatio et obduratio duo importat, quωrum linuta est motus animi humani
inhaereulis malo et aversi a divino lumine, ei quantum ad hoc Deus non
est causa ex aerationis, sicut non est causa peccati . . . Est autem considerandum , quod Deus eat causa universalis illuminalionis animarum s
eundum illud s3i: Erat tuae vera,
quae illuminat omnem hominem v nientem in hunc mundum: sicut sol est universalis eausa i fluminationis eorporum aliter tainen et aliter: nam sol agit illuminando per necessitatem naturae , Deus autem agit voluntarie per ordinem suae sapientiae. Sol autem, licet quantum est de se, omniaeorpora illuminet, si quod tamen impedimentum inveniat in aliquo corpore, relinquit illud tenebrogum . sicut patet de domo cuius senestraesurit clausae; sed tamen illius obscurationis nullo modo causa est sol; non enim suo iudicio agit, ut lumen interius non immittat, Sed causa eius est solum ille, qui claudit senestram. Deus au trim proprio iudicio lumen
gratiae non immittit illis, in quibus
obstaculum invenit. Unde causa sub
tractionis gratiae est non solum illoqui ponit obstaculum gratiae, sed et-lain Deus, qui suo iudicio gratiam non apponit. Et per hune modum
Dous est causa exeaecationis et aggravationis aurium , et obdurationiscordis. v Idstm c. Gentes la), cum multis rationibus ostendisset, Deum nemini esse causam peccati, explicat quaedam testimonia scripturarum. EX quibus videtur. quod Dens sit aliquibus causa peeeandi, et dicit. et ea omnia intelligenda esse, quot Deus aliquibus non conseri auxilium ad vi-landum peecatum . quod aliis quibusdam confert. Hoc autem auxilium est non solum infusio gratiae, sed etiam exterior custodia, per quam oecasi nes precandi homini ex divina providentia tolluntur et provocantia ad pereatum comprimuntur. Adiuvat ebiam Deus hominem contra peccatum per naturale lumen rationis , et alia naturalia bona quae homini consert. Cum ergo haee auxilia aliquibus su trahit pro merito suae actionis, Segundum quod eius iustitia exigit, dicitur
Deus eos obdurare vel excaecare. DXosa. Ex citatis S. Scripturae et M. Patrum testimoniis sat manifestum est, peeratoribus, qui vocationi divinae diu resistentes iniquitatem sicut aquam hibunt, multas gratias in t Allectum illustrantes et voluntatem ad bonum moventes subtrahi, eosque ideo eaecaecatos et obduratos recte nominari. Neque putandum est, istis semicacia tantum auxilia negari
Nam si S. Scriptura et Ss. Patres nomine exeaecationis et obdurationis non intelligerent, nisi subtractionem gratiae efficacis, omnes illi, quibus gratia emcax non tribuitur sui sae poetia in iustis deest, dum in peccata labunturi, dicerentur excaecati et obdurati, quod est contra communem
274쪽
sensum: quapropter ut debila inter peceatores tommunes , et illos quivere exeaecati ei obdurati audiunt. distinctio servetur, confitendum erit. istis praeter efficacia etiam alia auxilia divina subtrahi, nempe gratias prox, me sumi cientes. et prolectionem divinam, qua tentator cohibetur, oceasio peccati amovetur, terror incutitur. ci
eumstantiae congruae ordinantur eic.
Talium auxiliorum divinorum subtractio poena maxima dicenda est. validuinque inutivum manet, quo Ο-mnes legis praevaricatores salutaritimore repleantur, ne voeationi divinae resistentes, gratias in vacuum reeipientes et poenitentiam continuo disserentes, in tristissimum excae-eationis et obdurationis barathrum ruant. - Nimium autem procedunt,
qui ex citatis S. Scripturae ei Ss. Pa.
lrum instimoniis inserunt, peccatori-hus excaeeatis et obduratis omnes
gratias sufficientes subtrahi, ita ut
eorum conversio non solum perquam
dissicilis, sed etiam impossibilis dicenda sit ili. Ad legata enim testimo. nia satis verisi eantur si dicitur. pee-eaioribus obduratis gratiaS essiicaces, proxime susticientes aliosque favores
subtrahi, illique ideo a gratia deserti
appellantur, sicuti eliam nos in lemporalibus quandoque dicimus, benedictionem divinam ab homine, qui continuis ii. seruiniis pretuitur, penitus recessisse, quamvis vita aliisque beneficiis Dei communibus non de-sLiluatur. Imo hunc esse citatorum inStimoniorum Sensum, suadent alia S. Scripturae et Ss. Patrum lora. quae , ut mox videbimus haud obscure docent, non omneS gratias sus- scientes peccatoribus obduralis ne gari, eorumque conversionem disiicilem quidem, sed non impossibilem
AnT. u. 2IaeSse. - Imo ad sententias, quae sibi adversari videntur, conciliandas. iuvat etiam eum cl. Avioine s2ὶ obse vare, quod non omnibus momentis, sed solum certis temporibus detur gratia sussciens ad conversionem: dantur ergo tempora, quibus pece tores obdurati caront omni gratia sussileiente ad poenitentiam agendam; et his temporibus verisi eantur S. Scripturae et Ss. Patrum testimonia iam allata: dantur autem etiam tempora certa, quibus peccatores obdurali per gratias sufficientes ad poenitentiam agendam excitantur; et talia tempora dari, evincunt argumenta modo asserenda.
I 446. Negari profecto non polrat.
Deum tutus misericordia infinita,euius iudicia incomprehensi hilia et viae investigabiles sunt, hincinde et iam peccatoribus inveteratis gratias effieaces concedere, quibus illi eo eonvertuntur et e peccatoribus in sanctos mutantur, quod in Mast lana. in Zachaeo, in Lolrone in cruce, iurauis ei in aliis factum fuisse constat. Ast de his miraeulis gratiae,
quae Deus operari potest, quae autem ordinarie non contingunt, hie sermo non est, sed solum quaeritur, an iuxta ordinariam divinae Providentias ou. eonomiam peecatores excaecati et obdurati omni prorsus gralia destituantur . an aliquae saltem gratiae, quibus a peccatis resipiscere possint, ipsis concedantur' - Rectissime aistem dicitur, etiam peccatoribus ex caecalis et obduralis aliquas gratias vere sufficientes certis temporibus conferri. ul a peccatis resipiscant e poenitentiam salutarem agant. Id di
275쪽
theolagitis petita. 1. S. Scripturae testimonia, iam g 143, n. aliata, etiam ad praesen
tem propositionem probandam insediriunt. quia generatim misericordiam Dei erga peccatores ostendunt, nulla saeta inter peccatores obduratos et non obduratos distinctione: ex quo recte colligitur, illos quoque a misericordia Dei, quae per gratias intemnas et externas peccatorum conve si niti promovere satagit, non penitus et quovis tempore exclusos essB.
Quaedam autem S. Scriptumo loea in specie hic adduci merentur. IS.
LXV, 2 ete. Deus dicit: rapandi man res meas lota die ad pop. ulum increduιum, qui gradisur in τia non bovia ροι cogitationes suas. Populus, qui ad iracundiam provocat me ante su
ciem meam semper etc.; quo in loco de peceatoribus obduratis sermonem esse, dubitari nequit, et tamen ad istos Deus dicitur manus suas expandisse, id est, auxilia ad eorum conversi nem promovendam praestitisse. Prov.
I. 20 eis legitur: Supientia foris nam
dieaι , in plateis dat vocem suam ἰin eopite turbarum elamitat, in fors bus porιarum urbis profσι verba sua dieres: Usquequo parvuli diIimiis infantiam, et stulti ea, quae sibi sunι noxia, eupienι, et imprudentes odibunt scienι iam' Conversimini ac
eorreptionem meam: en proferam τω
bis spiritum meum, es oriendam vobis verba mea. 0uia vocari et renuistis remendi manum meam , ri non fuit qui aspiceret. Despexistis σmnρ totis, lium meum, es increpationes meas neglexistis. His verbis maxima sollicitudo describitur, qua misericors Deus illos quoque peceator A eam r-lere nudet, qui 4n malo obdurati sunt et vocationibus divinis obteiv
perare recusant. Exemplum hnins
misericordiast divinae exhibetur sap. XII, 20, ubi de Chananaeis Melesti simis ei obduratis homini hiis dieitur:
Si inimiem sereorum lustrum et Misbi os morti cum lama eructasti vilemtione, dans tempus eι lacum, per quas possenι mutari a maliιia: cum quamia diligentia iudieasti filios tuos ' Si
autem Deus peceatoribus istis induralis tempus et locum poenitentiae concessit, absque dubio gratias quoque sufficientes eis contulit, sine quibus tempus et loeus ipsis prode se non potuissent. Eandem misericordiam experti sunt Iudaei, quos S. Stephanus ita alloquitur: Dura est' rice et incireum is cordibus eι a ribus vos semper viritui saneto r
sistitis s13. At illi Iudasi diei non poterant semper resistere Spiritui sancto , nisi quia a Spiritu sancto per
gratiam internam excitabantur ad pomni lentiam , quam tamen agere nolebant. Atarro etiam hic lieet exemplum Christi, qui Iudam larem et proditorem post plurimas gratias neglectas tamen non penitus deseruit, sod ad eius conversionem varios e
natus adhibuit. Paulus 2 adseverat,
Deum maxime commendare suam benignitatem, patientiam et longanimitatem erga peccatores obduratos, POSidentidem exeitando ad poenitentiam per gratiam interiorem, cui resistendo augent mensuram suppliciorum in
die iudieii. Denique omitti hic non potest textus II Petr. III, 9: Patienter tau Deus promer vos, nolans aliquem perire, sed omnes ad poenitentiam reserit , ubi nulla sit exceptio peceatorum , sed omnes ideoque stiam obdurati hoe textu comprehenduntur. 2. Ss. Patres quoque . dum miseri-eordiam Dei erga petoriores commendant, peceatores obduratos ub
276쪽
ista penitus exeludere non solent . ut palpi ex eorum testimoniis 3 443 n. 2 allatis. I is sequentia addi merentur. S. Chrysostomus si in illa verba : quoniam in Rae N Ium miser eordia eius, ita loquitur: et Quid est, in saeculum' Non aliquando quidem
bene sileto ameit, aliquando vero re-eedit: neque modo miseretur, modo desinit, quod evenit in hominibus. . . At Deus non est huiusmodi, sed perpetuo miseretur, nee unquam te, sal beneficio homines afficere. 1 S. Paulinus Carm. 5 de S. Ioann.
mpi. 2ὶ ita extollit misericordiam
Dei: . 0 Pater, o hominum rerumque aeterne Creatori quot gradibus parcit pietas tua' quis paler unquam sustinet erranii toties ignoscere nato' i poeta lori redeat, quandoque libebit, in promptu venia est: Sanctum patet ecea lavacrum , quod renovelvilam veteresque obliteret actus, quodque novos homines saeiat. Quid quaerimus ultra' Et tamen ulterior venia est: violaverit ullus hoc quoque polluto prolapsus corpore do num, quamquam iam nimius longe processerit error, desinat et redeat: cum se damnaverit ipse . absolvi minruii: si poenitet, irrita culpa est. νS. Ambrosius s3 serihil: e Plena estierra misericordia Domini, quia omnibus est data remissio peccatorum, super omnes sol oriri iubetur 3 sei
licet sol gratiae : S. Augustinus ι
E planans verba Apostoli: Tradidit illos in reprobum sensum, haec hahel: et Ea est eaeeitas mentis. In eam quisquis datus fuerit, ab interiori Dei luee seeluditur, sed nondum penitus, eum in hac vita est. Sunt Onim lonebrae exteriores, quae magis ad diem iudieii pertinere intelliguntur, ut penitus extra Deum sit quisquis, dum tempus est, corrigi
ART. u. 2 Inoluerit. Penitus enim eum Deum esse, quid est, nisi esse in summaeaeeitale' s Ergo nemini omnis pro sus gratia subducitur in hae vita de-genii , nec quispiam persecta et ab soluta obduratione et eaeeitata punitur. Neque obstant S. Doctoris testimonia 3 praec. n. 2 allata, in qu bus non de perseeta et absoluta, Sed de imperfecta et temporaria obduratione et excaecatione loqnitur, quae per gratiam lolli potest, et homine non reluctante aetu tollitur. Disputans enim eum Pelagianis, id propugnars eonatur. hominem . si a pratia deseratur, omnino meaeeatuni et ob. duratum esse; non autem ideo contendit, dari homines a gratia penitus desertos. Contrarium potius ex ipso contextu patet; nam lib. 5 c. Iulian. c. 3. expresse dicit, meetialem cordis solum removere illuminatorem Deum. Enar. in Ps. CXLVII, n. 26 eum desertionis esseelus explicasset. ita prosequitur: ε Quis spipsum liberabit, si ille deseruerit' et quis liberat' Gratia mi per I. Christum
D. N. v Dein huius gratiae esseeius commendans erga vel durissimos pedicatores, subdit, quod, etsi et congelaverint et eostallum laeti fuerint, non erunt duri misericordiae Dei, emittet.verbum suum et tabesaeiei ea ete . a Lib. da nai. et grat. e. 22 illum penitus mecum et non resurrecturum declarat, qui superbia i lumescens , gratiam respuit, aut ei
resistit: subdit enim eap. 23, n. 25:c Deserti luee iustitiae, et per hoe eontenebrati, quid pariant aliud,
ravi opera tenebrarum, donee die tur eis , si dicto obaudiant: Sume, qui dormis ete. 3 Lib. 1 , qq. l quitur S. Doetor de impotentia tr
277쪽
2 6 Ans 1 v. demit i ulpabili et voluntaria, non vero ite absoluta: adiicit enim post ad- dueta verba, istos Sic fuisse excae-eatos , ut lamen illa ex eapolio eis et ad humilem consession 'in et sollicitam inquisitionem, et obedient in conversionem et serventem dilectionem valeret. 2 S. Prosper ait: c Nemini Deus eorrectionis adimit talia, Dee quemquam boni possibilitate dispoliat. v Auctor lib. de vocalione gentium 2 i scribit: et credimus, nullis hominibus opem gratiuola lotum fuisse subtractam. 3 Et l. 2. e. 28: . Quae beneficia, licet obduratis nil ut remedii attulerint, probant, aversionem illorum non divinae sui se constitutionis, sed propriae fuisse
voluntatis. 3 S. Gregorius M. 3ὶ inquit: a Quisquis delinquit et vivit,rlcirco hunc divina dispensatio in ae-q ii late tolerat . ut ab iniquitate eompescat. v Et uoin. t 3 in Evaug.:4 Psensate, fratres charissii ni, quia conclusii Dei pietas duritiam nostram. Non est iam quid homo excusationis
inveniat. Deus despicitur et Oxpectat; contemni Se videt et revocat; iniuriam de contemptu suo suscipit, et tamen quandoque revertentibus etiam praemia promittit. I S. Tlu
mas l. ait: e Dicere quod aliquod peccatum sit in hac vita, de quo quis
Privio quidem, quia per hoc tolleretur libertas arbitrii; secundo, quia per hoc derogaretur virtuti gratiae , per quam moveri poteSi cor cuiuscunque peccatoris ad poenitendum. v
mo non posSit esse ita olistinatus in malo, quin ad suam liberationem coinperari possit. ratio patet ex dictis;
quia et passio solvitur et reprimitur, ei habitus non totaliter animam cor-
rumpit, et ratio non ita perlina iter adhaeret salso, quin per contrariam rationem possit adduei: γ Εt 1 dist. 40. q. 4. art. 2 in argumento sed comtra, sic loquitur: ε Dicunt Sancti communiter. Dionysius, Augustinus, A nselmus, quod causa , quare iste non habet gratiam est, quia ipse ii luit acet pere, et non, quia Deus noluit dare, quia lumen suum omnibus offert, quod tamen ab omnibus non percipitur. x Igitur iuxta mentem D. Thomae omnes possunt recederea peccato, adeoque habent gratiam sum eientem. Concilium Lateran se IV. cap. Firmiter nullam excepti nem opponens, desinit: Si post susceptionem baptismi quisquam prol. psus fuerit in peccatum, per veram poenitentium semper potest reparari. Ast in adversariorum sententia hoe salsum esset; deficiente enim omni gratia impossibile est, quempiam ro-
parari posse per veram poenitentiam; supponit igitur concilium . hane nunquam homini, quamdiu vivit, penitus
3. Rusionibus theologicis eadem
veritas confirmatur. Nam quamdiu homo vivit, Se in per est viator, eiusque immutabilis finis est, ut Deo serviat et ad aeternam beatitudinem
perveniat 3 202 ; de ratione autem
viae et viatoris est, ut in ea progro iviator et ad terminum viae pervi Iure possit. Ergo repugnat lam statui viatoris, quam ipsius viae, ut homo privetur potestate accedendi ad temminum, ad quem lamen graviter obi gatur, adeoque etiam ut privetur omnibus auxiliis neeessariis, sine quibus perveniendi ad terminum non haberet potestatem. - Certum porro est, veniam peceatorum quemlibet sperare debere atque desperatiouuiu
278쪽
summam esso iniquitatem. Nemo autem pol est sperare veniam peccatorum, nisi firmiter erodat . illam sibi fuisse promissam a Deo; spes enim nititur promissione divina tanquam motivo principali. vel certe tanquam
conditione necessario requisita. Atqui si Deus non promisit, neque con cedere solet omnibus peccatoribus, etiam olistinatis, auxilium sufficiens ad impetrandam veniam peccatorum, cogitare nequeunt, hanc sibi esse a Deo promissam. Ergo nequeunt sperare veniam peccatorum, eoru inque desperatio inter peccata numerari nequit: hoe autem alisurdum esse nemo negabit. Quaecumque ergo pro bant, spem quovis tempore praeceptam ei desperationem magnum semper peceatum esse; ea etiam demonstrant, Deum obstinalis quoque peccatoribus gratias susscientes ad eorum conversionem impertiri. Quod ellain Ecclesiae sensu confirmatur.
Nain ait ei. Perrone li: et Receptum
est in Ecclesia, ut quoties casus eoim tingat, ut aliquis ex eiust nodi perditis hominibus et effusis in omne ublium, imo et in in eredulitatem graviter decumbat, toties accurrant eius ministri, ut eum hortentur ad resipiscentiam salutarem, ac fideles pro eo preces ad Deum sundant. Ergo pro certo habpi Ecclesia, neminem, quamdiu in vivis est, omni prorsus gratia destitui; alioquin ridicula et ahsurda esset eiusmodi sollicitudo. s
uis addi possunt quae I 443, n. 3
nota 1. Quaestio inter Theologos
movetur, an peccatores excaecati et
obdurati gratias sumetentes ad divina praeeepta adimplenda obtineant, et
an . ae qua ratione praeceptorum tran
gressiones ipsis imputandae sint - Extiterunt nonnulli laxioris et hi-
ιιὶ De arat. P. I. E. 1. Prop. a. u. 40s.
Anr. H. 24 eae Theologi, qui pyeeati res ex cae- ealos et obturatos a culpta excusarent, dum praecepta divina trans re. diuntur, ad quae observanda gratiavere sumet enli privali sunt. quoniam nemo peccat in eo quod cavern nullo modo potest. Sed Clereris Gallieanus in Comitiis anni 1 00 hane impiam sententiam proscripsit, his verbis eone 'piam : et Si pnceatores consum malae malitiae, eum blasphemant et stagitiis se immergunt, non habent ennscientiae stimulos, neqniali quod agunt notitiam, cum Omnibus theologis propugno, eos his actionibus non peccare. 3 Alii vero, praecipue Thomis ne et Augises in iani, contendunt, reipsa peccare obduratos et peccata merito ipsis imputari, tametsi gratia priventur in poenam praecedentium illorum peceatorum: primo quidem , quia ipsorum culpa est, quod hac priv nlurgralia sibi necessaria, eorumque irinpotentia consequens est ac voluntaria, non antecedens, non necessaria;
unde S. Thomas 2 ait: c Quamvis illi qui in peccato sunt, non possint
per propriam potestatem, quin impedimentum gratiae praestent vel ponant. nisi auxilio gratiae praeveniamtur, nihilominus tamen hoc eis imp latur ad culpam , quia hic desectus ex culpa praecedente in eis r linquitur , sicut ebrius ab homicidio non excusatur, quod per ebrietatem coinmittit , quam sua culpa incurrit: ssecundo. quia libere peccant et possunt non peccare per simplicem actus suspenSionem , seu non positionem;
quo sensu S. Thomas 3ὶ inquit:
ε posse aliquem, ex is lentem in peecato mortali, vitare omnia peccata mortalia auxilio gratiae; posse etiam ex naturali virtute singula vitare,
279쪽
278 rans Iv. quamvis non omnia. Et ideo non sequitur, quod peecalum immittendo non peeecl. v Ergo eum quilibet induratus possit singula distributive
ecata naturali virtute vitare, necessaria non est ipsi gratia, ut sit inexcusabilis, ac peccata merito ipsi imputentur: tertio negant illi ad libertatem actus mali necesse esse ut
voluntas simul expedita sit ad actum honum oppositum: quia nempe, inquiunt, sola libertas contradietionis, qua potest homo agere vel non agere , pertinet ad essentiam libertatis, non vero libertas contrarietatis; si quidem posse malum operari, non est perseelio in humana libertate, sed potius vitium ac desectus.
Alii denique, praesertim uolinistae, argumentis innixi 3 4 3 nota 1 adductis, assirmani Deum etiam peccatoribus excaecatis et obduratis gratias sumet sentes concedere, quibus a peccatis cavere et praecepta divina observare possint. Non autem contendunt, gratiam singulis serme in mentis peccatoribus induratis adesse debere, sed ipsam pro loco et tem pore conferri cum ipsis est necessaria , cum nempe urget praecepti albeuius obligatio vel gravis ad malum. tentatio sollicitat. Admittunt etiam id sim Theologi , induralis non semper adesse gratiam proxime sufficientem, sed iis conferri saltem gratiam remota susseientem , qua excitati perorationem uberiora auxilia impetrare possint. Quodsi hanc neglexerint et gratiae restiterint, manifeste patet, praeceptorum transgressiones ipsis
Nola 2. Qui dicunt, peccatoribus
excaecalis ei obduratis omnes gratias, etiam susscientes subtrahi, quibus a peccatis resipiscere possent, propoS tioni nostrae sequentes opponunt di Lseultate S.
obi. I. S. Seriptura exempla la- il um peccatorum exhibet. qui utpota nitus a Deo deserti nec poenitare, nec per orationem misericordiam imis petrare poterant. De Esau l gitur: Non inveniι poenitentiae lacum, ροπω quam cum lacrymis inquisisset eam 2 .
Do Antiocho vero dieitur: Orabut hiescelestus Dominum, a quo non esset miserieordiam consecuturus i3 . Ergo dantur peccatores, quibus gratia ad conversionem, imo et ad orationem sum eiens penitus negatur.
Res p. Citata Scripturae testimonia
doctrinae nostrae non adversantur.
Sensus enim prioris Ioel osi: Esau obtinere nunquam potuit, ut subtractae ipsi et Iaesho impertitae benedictionis poeniteret aui parentem suum Isaac aut Deum. Sed neque ipsius poenitentia ei utilis suit, qua doluit non de peceato suo, sed dis damno quod incurrit, et de amissa
benedictione, desiderans et satagens illam recuperare, sed frustra: hunc gensum ostendit contextus, quia Α-postolus immediate antea dixerat Scitote enim, quoniam es postea cupiens haereditare benedictionem, rein probulus est. Antiochus misericordiam consecutus non est, non quia omne auxilium ei deerat, sed quia sicle et simulate orabat, hoc unum quaerens, ut a morbis et doloribus liberaretur, nihilo melior laturus, Si convaluisset. Unde signanter dicitur orasse Dominum, sed manens scelestus. Extra rem igitur lum istud, tum similia eiusmodi exempla proseruntur.
Obi. II. Dubitari non potest. dete
minatum esse peeeatorum numerum,
ultra quem Deus nullum aliud dimittere decrevit; nam Anios l, 3 etc. Deus ipse dicit: Super tribus εceler
280쪽
bus Damasci et super quatuor non ureriam eum ζ et hoc idem repetii de Gaaa. de Azoto, de sero etc., et e 2. de Moab, de Iuda, do Israel; et quamvis interpretes admittant. per ternarium numerum in his divinis assatis indesinitam peccatorum multitudinem designari, concedendum tamen est, limitem aliquem assignari. ultra quem Metator conversionis gratiam non obtinei. Resp. Nemo negat, Deo omniscio tognitum esse tum numerum peteν lorum, quae homo usque ad obitum suum commissurus, tum gratiarum, quas eon Secuturus est, donec mori tur, aut in perpetuam amentiam ineidat: vere igitur apud Deum uterque numerus determinatus est, ultra quem nec peccata committuntur, nee gratiae oblinentur. Exinde autem non pol est
inferri decretum divinum, homini viventi et rationis compoti post certum
Poemiorum numerum nullam prodisus eo aversionis gratiam concedendi, eum contrarium ex allatis argumentis constet. Neque illud evineti loeus ex Propheta Amos citatus; nam si ve ba: non convertam eum, de negatae Onversionis gratia essent intelligenda, dicendum foret, iisdem significari subtractionem gratiarum elli eae tum quas Deus peccatori nec debet, nec Pi omisit, non autem de subtractione gratiarum proxime aut Sallem rem in susscientium: eo ipso enim, quod
peccatores semper teneantur praecopto conversionis et spei, nunquam
mni gratia, quamdiu vivunt, privantur, iuxta illa quae dicta sunt. Caet Tum notandum est, in loeo citato agi de supplieio lemporali, quod V. Seq. Propheta designal; siquidem nihil aliud praeter hellum, fugam et lucendium comminatur, quae omnia longe
lli Ap. Petrone us grat. P. a. e. s. prop
absunt a spirituali supplicio. In expinnendo autem obseuro hoc die to interpretes non conveniunt. Sanctius il putat, conversionem longe verisimilius vim habere sensus negativi, ita ut haec sententia ex Dei nomine exu gia: Si populus illam solum communem peccatorum multitudinem ad m, si sRet, non converterem illum, seu ei non parcerem ac punirem ; nunc mullo minus paream, poStquam quar to peccais seu novo seelerum genere cumulum caeteris peccatis addidit. Εcontra cl. Hemicus Braun 2i arbitratur, haec duo: Super tribus ot super quatuor conivugemia eve, iuxta phrasin etiam apud pro sanos seripi res usitatam ad indesiuilam mulἰitudinem significandam i3 , Deumque dicere: propter inulta peccata non converιam, i. e. non mutabo, seu destruam eum per calamitates quas immittam, sed id laciam propter Sce Iera quae nominantur. Obi. III. Si obdurali acciperent gratias sussieientes ad salutem, nullum iam intercederet discrimen inter ipsos et peceatores reliquos; quod lamen adinibu nequit. Imo doctrina, quae obduraiis quovis vitae tempore gratias sussicientes promittit, perniciosa est, eoSque ad peeeata sua le-inere continuanda impellii, cum e iam post vitam peSSi me actatu gratiam conversionis Sperare possint. Rev. Etiam in nostra sente uita magnum est discrimen inter obdura. tos et reliquos peccatores; non enim negamus, icios uberiores et freque itores gratias consequi prae illis. Trbstissima ergo manet conditio ex caecatorum et induratorum ; quo Diagis enim inordinaiis passionibus indulgent ei peccata peccatis accumulant, eo minus ad inspirationes.altendunt et eo pertinacius gratiis divinis res flere assuescunt, unde sit, ut eorum