장음표시 사용
291쪽
200 PARS IV. SECTU .pxterna admonitions mollis ad fidem. v filiam observationem notatu
dignam apponit ei. Perrone 1 dicens : c Nonnulli Theologi contρndunt, in infidelibus negativis ad hoc,
ut actum salutarem tum gratia eliciant, susscere sdem implicitam in Christum. Quo reserunt verba Apostoli : Credere enim oportes accedentem ad Deum, quia est, et inquirent bus se remunerator siι 23. Mane s lentiam tenuerunt Seolus, Solo, Suarea aliique non pauci. Card. Gotli 3 de hae sententia seribit: e sententia
negans, fidem explicitam Christi ei
Trinitatis osse ita necessariam, ut sine ea nemo iustis eari aut salvari queat, valde prohahitis est. 2 Eam enim videtur docere S. Thomas tum
2 2, q. 10, ari. 4 ad 3, tum p. 3, q. 69, art. 4 ad 2, ubi de Cornelio
Centurione ait: ε Ante baptismum Cornelius et alii similes consequuntur gratiam et virtutes per fidem Christi et desiderium haptismi implieito
vel oxplicite. 3 Cardinalis tamen ad hastret sententiae affirmanti, tanquam probabiliori sti tutiori. x Obi. VI. Si infidelibus negat iris,
eoncederentur gratiae susscientes,
quibus ad fidem adduci possent si illis bene uti voluerint; nulla erit in ipsis ignorantia mysteriorum fidei invincibilis et in culpabilis. Illud o nimest culpabile, quod est voluntarium in sua causa; atqui ignorantia illa inr- steriorum fidei est voluntaria in eausa, nempe in trangressione voluntaria legis naturalis, ex qua sequitur; ergo es h culpabilis. Haec autem conclusio est salsa et damnata in Baio
dicente prop. 68 3: infidelitas pure negativa in his , in quibus Christus
non est praedicatus, Poceatum eSt.
Resp. Ad hoe ut aliquid voluntarium in causa censeri d0beat, duo
requiruntur, tum nempe ut esseclus ex ea necessario profluat, tum ut . saltem in confuso, ut aiulit, idem praelus secuturus praevide
tur. Cum autem infideles negativi nullam ne levem quidem notiliam aut suspieio nom habeant mJ- .steriorum fidei, nulla ratione, dum legem naturalem transgrediuntur, illorum ignorantiam aut volunt aut inlpndunt. Falso praeterea qui haec opponunt, pro certo sumunt, his s-
peribus deberi gratiam fidei. Hoc
porro sublato sundamento corruit disse ultas.
Obi. VII. Iudaei gratiam susscientem non habuerunt ad legem mosaicam observandam. Haec enim data fuit, non praeelse, ut observaretur a Iudaeis, verum potius ui per variastrangressiones et praevaricaliones homo superbus humiliaretur et Suain agnoscens infirmitatem ardentius desideraret salvatorem: id sto cum lege veteri gratiae ad eius observantiam requisitae coniunctae non fuerunt, ac propterea solummodo lex nova dicitur et est lex gratiae. Quod si Israelitae, quibus concredita sunt eloquia Dei, praeter Patriarchas et quosdam insignes praeelectos non habuerunt gratiam sufficientem ad observanda praecepta, quae ipsis divinitus revelata sunt, mnlio minus do insidelibus dici potest, quod Ohtinuo rint et obtineant gratias suffieientes ad legem naturalem observandam.
Resp. Falsum est, quod Ianse-nius Is contendit, Iudastis in veteri lege eoncussas non fuisse gratias sum scientes ad praecepta divina obse vanda. Contrarium docet S. Seriplura; nam in V. T. Israsilitis dictum est: Mandatum hoc, quυd ego prae-
εὶ L. 3 de grat. Salvat. eap. 1 et 2m.
292쪽
eipio sibi hodie, non supra te ras cl). t ut eius meritorum participes reiide-
Isai. 23: Ouid est, quod debui ut ra
sucere rineste meae et imu feci ei ' Ε-χecti . la): I ie tibi. . . mundure te Tintui et ii on es mundula sic. Prov. I: V ori es renuistis etc. Haec et mulla alia similia testimonia. quae alibi
adducta Suni, clare ostendunt, Deum omnia fecisse, ut Israelitae praecepta divina observare sel salutem Sualnoperari potuisse ni ipsosque a salutis via recessisse, iann quia gratias divinaS non acceperunt, Sed quia easdem neglexerunt. - Falso etiam Ianse-nius pro sua sententia ci,at S. Augustinum. Cum enim eidem Pelagiani similem sententiam assiingerent, S.
Docior l. III, ad Bonifac. i 4; dicit:. Ex his pliam illa, quast nobis obiiciunt, refelluntur. Quis enim talh0licus dicat, quod nos di pre iactant Spiritum sanctum adiutorem virtutis in Veteri Testamento non fuisse 'sIdem inquitibi: a Lex data est i Israel i-tis ut medicus, id est, gratia adiuvans. ν Lib. de grat. et lib. arb. 6lde Iudaeis scribit: e Gratiam repellebant et in Christum propterea non credebant. 3 De Praedest. Ss. IT) dicit: vi Facile est. ut infidelitatem accusemus Iudaeorum de libera voluntate venientem, qui saetis apud se tam
magnis virtutibus credere noluerunt. γ
limium hominum, seu hominis statu pronunciat: Iocat te Deus et iubet,
ut saetas, sed ipse dat vires, ut quod iubet implere possis. 3 Quodsi S. Dωetor hinc inde docere videtur, legem
veterem cum gratia coniunctam non
fuisse, id solum tradit, quod Iudaei
gratias supernaturales non per legem cxteriorem, sed per sidem in Messiam obliuebant, in quem eredere debebant,
rentur. Atque si S. Doctor legem novam legem gratiae appellat et hanc legi vel seri opponit, non ideo negat, gratias concessas fuisse eliam in veteri lege, in qua multos sanctos extitisse fatetur, sed legem novam legem gratiae appellat, tum quia suavior est, tum quia lex nova per se et ratione sui dat gratiam, nempe per Sua sacramenta gratiam conserentia ex opere operato, tum quia in lege nova propter exhibita merita Christi, eius auctoris, longe uberiores et potentiores gratiae conseruntur. Denique si S. Doctor hineinde asserit, Iudaeis , qui legem divinam lemere transgressi sunt, gratiam defuisse; id intelligit de gratia proxima Di completa implendi legem , non vero de
gratia remole Sufficiente, quae sit tantum potestas gratiam proximam quaerendi et petendi. Illam gratiam remote sufficientem etiam in lege veteri collata in suisse, profitetur S. Augus/inus: nam l. de nat. et grai. 9j serit,it: c Dicimus, hanc esse in te lionem legis arguentiS, ut ... confugi tur ad gratiam Domini miserantis. χ
ostendatur legis utilitaS, quoniam ...cogii confugere ad gratiam liberan-dOS... ut allentius a sollicitius gratiae medicina quaeratur si 11 ). Cum S. Augustino consonat S. Thomas , maxime 1 2, q. 98, art. 2,. in quo hanc sibi proponit obiectionem: Deus vult omnes homines salvos fieri: sed lex vetus non sum ciebat ad Salutem, ergo non pertinebat ad Deum, talem legem dare; sic respondet ad 4: c Dicendum, quod etsi lex vetus non su sideret ad salvandum homines, tamen
aderat aliud auxilium a Deo homin,
293쪽
202 PARS lv. bus simul eum lege datum, per quod salvari poterant, scilicet fides Mediatoris . per quam iustificati sunt antiqui Patres, sicut et nos iustificamur; et sic Deus non desciebat hominibus
quin darot et salutis auxilia. 3 - Igitur ex D. Tlioma Iudaei omnes praeter legem habebant gratiam interiorem, qua poterant servare mandata imo ad ipsam si dem hahqndam requiritur gratia vocans et adiuvans:
do sile enim definitum est in Con-eilio Arnusitano II nequidem initium fidei p6sse esse a natura. Igitur eo ipso quo fides Mediatoris adiuvabat antiquos ludaeos ut possent adimplere praecepta et suam operari salutem, adiuvabat et gratia. Denique Concilium Tridentinum generatim prominciat, Deum impussibilia non iubere ; unde concludendum est, Deum etiam Iudaeis gratias sume tentes concessisse, quibus legem divinam adimplere poterant s .
Obi. VllΙ. Non potest explicari, in quo consistat auxilium illud gratiae
insidelibus concessum ad ea, quae legis naturalis sunt. servanda et remote sufficiens ad operandam Salu lem ergo non datur.
Resp. Ut aliquid tanquam certum
affirmemus, non necesse est, ut illud explicemus, sed susscit, quod illud nobis aliunde constet. Quot enim cer-lo existunt, quae . qualia Sint et quomodo fiant, ignoramus' - Certum est autem, Deum infidelibus dare sex meritis Christi auxilia aliqua gratiae ad servandam legem naturalem; nam si nulla acciperent vel non peccarent, legem naturalem violando, vel tenerentur ad impossibile et necessario peccarent imputabiliter, vel solis nuturae viribus possent totam Iegem naturalem servare, excepto prae-
lὶ CL Boueat Theol. PP. t. a. de gratia
Dissert. b. Contro . 4. art. 4.
cepto charitatis divinae: quae omnia certo salsa sunt. Itaque sufficit, quod sciamus, Deum saluti infidelium sunficienter providisse. Dantur tamen theologi, qui explicare conantur, qua ratione infideles per gratiam super natu ratem adiuventur . et quomodo haec gratia ipsis concessa sit remolesum ciens ad salutem. Ita card. Sardagna 2ὶ loquitur: ε Haec gratiare mole sufficiens ad fidem et iustificationem . probabilius est illustratio mentis et pia molio voluntatis, qua infideles illustrantur, excitantur et adiuvantur ad servandam legem naturalem, ad credendum, quod existat Deus, et quod inquirentibus sesii remunerator. Quod si insidelis huic gratiae cooperetur, dat Deus
ulteriores gratias ad legem naturalem diutius servandam, ad vincendas lon taliones graviores , ad desiderandam sollicite salutem, atque ad Opera pietatis exercenda. Si et hac ulteriori gratia hene utatur, dabit tandem illi Deus gratiam proxime sussi eientem ad sidem ei iustificationem. Ex quo
patet, quomodo insideles Omnes gratiam habeant sume istutem ad fidem; non proxime, quia nondum proxime credere possunt in Christum, sed remote, quia actu habent talem gratiam, quasi bene uterentur, acquirerent polentiam proximam credendi in Chrse Stum. Haec explicatio optime concilia
tur cum doctrina S. Thomae l3 :c Hoc ad divinam providentiam pertinet, ut cuillhet provideat de necessariis ad salutem , dummodo ex parte eius non impediatur. Si enim aliquis nutritus bia sylvis) ductum rationis naturalis sequatur in appetitu boni et
laga mali, certissime est tenendum,
quod ei Deus vel per internam inspirationem revelaret ea quae ad cr
294쪽
dendum sunt necessaria, vel aliquem
si dei praedicatorem ad eum dirigeret, sicut misit Petrum ad Cornelium. x Falendum equidem eSi, gra tiam esse gratuitam , neque hanc insideles per opera hona naturalia promereri posse; considerandum autem est, misericordiam Dei immensam esse eiusque bonitalem largius dinfundi. spiam nos concipere valeamus
et cum omnipotentia divina sicut in inundo physico, ita et in mundo morali limites nesciat; recte concluditur, Deum etiam saluti infidelium sufficienter providere. In hac sententia misericordia Dei ostenditur erga illos, qui gratia indigni sunt, Sapientia Dei, quae omnia ad fines suos diripit, exaltatur ei iustitia Dei in iis manifestatur, qui gratias sum cientes negli periles et repellentes, ulterioribus auxiliis privati, in tenebris et in
3 448. Difficillima quaestio a theologis movetur, an ipsis etiam insantibus sufficientia salutis media conserantur' - Constat equidem, per baptismum etiam insanies a peccato originali purgari, gratia sanctificante
ornari, ac vitae aeternae participes
reddi posse ; quapropter recte dicitur, per baptismi institutionem pro
infantium salute sufficienter a Deo provisum esse. Constat autem pariter, multos insantes sine baptismo ex hac vita migrare. De istis iam quaeritur, an merito dici possit, Deum non tantum illorum salutem velle ac medium ad stam obtinendam ipsis Praeparasse. sed etiam de istius applicatione sufficienter providisse' Ad hanc quaestionem multi theologio friunt ire, alii vero negat ire respondent: utraque responsio certis et in- dumtatis princiniis nititur, sed et Am. H. 293 magni A dimetillatibus involvitur; unde hac in re ignorantiam potiu3 nostram lateri tenemur. 1. Qui affirmant, Deum, quantum ex se eSt, media sum cientia etiam insantibus dees dentibus absque baptismo praeparasSe, quibus ad salutem pervenire possent, Sequentibus principiis nituntur: Primo, Deus sincere vult etiam istorum parvulorum salutem, ut docet S. Augustinus 1 , qui hanc Apostoli sententiam, Deus omnes homines vult sulcos fieri, expendens, ait: c Numquid parvuli homines non sunt, ut non per lineant ad
id quod di etiam est, omnes homines' 1 Si autem certum est. Deum voluntato antecedenti sincere velle dictos insanies salvos fieri, certum pDrilstr est, Deum eadem voluntate an-leeedpnti ipsis salutis media sufficiem ter providero, qui hus ad eam pervenire possint. secundo, Christus pro his quoque insantibus mortuus est, et sanguinem suum sudit ex vero ac sincero desiderio, eos salvandi: id quoque docui S. Iussus inus, qui pluribus in locis ex eo. quia Christus pro omnibus, ergo etiam pro insani Lhus mortuus est, contra pelagianos probat. in latites quoque SubeSSe peccato: Christus autem mortuus est adtollendum peccatum, et ad prout rendam salutem : ergo etiam dictis insantibus media vere suffieientia. quibus aeternam vitam consequi possint, meritus est ac praeparavit. Tertio.
baptismus pro omnibus hominibus , ae propterea etiam pro insantibus institutus est, quo, eum ipsi nihil operari queant, ex opere operato a peccato originali purgantur, gratia
sanctificante ornantur, et vitae aeternae participes redduntur. Deus Lgitur sapientissime et benignissimo omnium insantium saluti providit.
295쪽
ρονι PARS IV. Quodsi insanies sine baptismo decedunt, id contingit vel ex negligentia,
culpa seu malitia hominum, qua vel in utero matris nsteantur vel in Iucem editi aquis salutaribus non lavantur; vel sine culpa hominum ex causis mere naturalibus, quibus sit, ut aut in ut pro matris moriantur aut ex illo egressi obeant. priusquam baptismum recipere possint. In priori casu manifestum est, desectum
baptismi non Deo, sed negligentiae aut eulpae hominum adscribendum esse; Deus enim insantibus sum cientor de remedio salutis providit, licet adultorum culpa illis non applicetur. In posteriori casu maior dissi euitas exurgit, quia Deus, qui omnia regit et gubernat, eum naturae ordinem instituit, in quo praevidit futurum , ut insans prius moriatur, quam ei baptismus administrari possit; unde
non cenSetur istius saluti sufficienter proSpexi Sse. eo quod omnis provisor
teneatur malum avertere ab eo, tui
providei. ut vere dici possit sufficienter eius bono prospicere. - Ad hane difficultatem respondentes praelati theologi concedunt, Deum naturae ordinem instituisse et secuturam ex isto infantis mortem ante baptismum praevidisse; sed nogant, Deum hunc sinem intendisse, quem permittit dum
taxat, quia stabilitum naturae cursum impedire aut evertere non vult. et Natura enim, ali cl. Perrones lin, in prae
senti flatu est subiectum gratiae, cui Scilicet gratia supervenit, quae pro inde per aceidens omnibus vicissiludinibus subiacet, cui subiacet ipsa natura, quam gratia ut ita loquarin,
complet et informat. Cum propterea Deus prius Sit auctor naturae, quam gratiae logice saltem , Seu rationuet ordine . hine voluit, hanc naturae
iah De grat. P. i. c. s. prop. a. n. 465. Ni P. t. q. m. a. I ad 2.νὶ In 4 sotit. dist. s. q. l. a. 1 ad 1.
vicissitudines sequi, quas ni provisor universalis nullo modo impedire aut evertere tenetur .alsi aliquis per accidens pereat. v llecte ergo dicitur , Deum voluntate an locedente insantibus de salutis remediis suffieienter providisse, quamvis illi obstantibus causis naturalibus, baptismum recipere nequeant. Id exemplis illustrare conantur. Nam . aiunt, medicus, qui hominis aegroti famulo iradidisset medicamentum , quod per se saeilo applicari potest, censeretur sufficienter, quantum est ex se, de illius in dicamenti application B providisse, quamvis interea contingeret, famulum in via oceidi vel detineri. Item, qui mitteret hominem cum summa pecuniaria ad captivos redimendos , sufficienter, quantum est ex Se, Pr vidisse censeretur de illius pretii applicatione, quamvis homo missus in piratas incideret aut summa pecuniaria per naufragium periret. Ergoa pari Deus censendus est, insantibus de remedio salutis eiusque applicatione providisse, quamvis illi ob culpam hominum aut ob causas natur,les baptismum non recipiant. Neque obstat, quod dicunt, provisorem teneri, malum avertere ab eo, cui providet. Id enim verum est, si sermo sit de provisore particulari, non autem, si sermo sit de provisum universali. Etenim, ut bene animadvertit S. Thmnuis ict): c Provisor universalis permittit aliquem desectum in aliquo particulari accidere, ne impediatur bonum tutius. Unde eorruptiones et desectus in rebus naturalibus dicuntur esse contra naturam particularem ;sed tamen sunt de intentione naturae universalis, in quantum desectus unius cedit in bonum alterius, vel etiam totius universi. s idem augeliciis Doctor hoc principium praesenti materiae applicans 3 ait: et Non est
296쪽
ex desectu divinae misericordiae, quod in maternis uteris existentibus remedium non exhibetur, Sed quia
non sunt capaces illius remedii. . .
Quia non possunt subiici operationi ministrorum Ecelesiae 2 l . 2. Qui negant, insantibus sine baptismo decedentibus sufficientia
salutis media parata esse, ita argu mentantur: huiusmodi insantes, eun. nondum sint capaces perceptionis et voluntalis, nullam gratiam recipere possunt, nisi exteriorem, quae per baptismum consertur et interius animam regenerat: atqui baptismus ipsis non ministratura ergo nulla iisdem gratia consertur. Responderi quidein huic argumento solet, Deum
velle iis insantibus applicari Sacramentum regenerationis, non quidem voluntate consequente, sed antecedente, qua profecto vult illorum salutem causam vero, ob quam re ipsa non applicatur, non voluntatem Dei esSe , Sed vel culpam parentum, vel
Seriem causarum secundarum immaturam mortem inserentium. At haec responsio solida non est. Nam ad voluntatem antecedentem spectat sacramenti institutio et praeparatio remedii: ad voluntatem consequentem
Sacramenti ministratio et remedii appliealio : hae autem deficiente sinia remedii praeparatio nihil prodest. Dum ergo observamus, alios insantes baptizari, alios vero sine baptismo morte praeveniri, nil aliud dicere pos- Sumus, quam Deum priores quidem ex gratuita bonitate ad baptismum et salutem praedestinasse . pOSleriores vero ex iustitia ob peccatum originale in statu peccati, et damnationis reliquisse. Haec est doctrina S. Austus ini, qui desectum baptismi, quo
sit Cl. Icurnoly de grat. q. 8. art. 5. Thomas μου Charan. clo grat. Chr. clies. l. tap. s. q. s. Perrone de grai. P. I. e. 5. Prop. 5.
ART. n. 295 multi insantes premuntur, ex eo repetit, quia voluntas Dei iusto iudieio iisdem gratiam baptismi, quam nemini debet, concedere non decrevit. Ut enim ostenderet, privationem baptismi non semper ex culpa parentum repeti posse, 2ὶ ad Vitalem ser,
hil : a Aliquando cupientibus ses linantibusque parentibus, ministris quoque volentibus ac paratis, Deo nolente, ibaptismal non datur, cum
repente, antequam detur, expiret, pro quo ut acciperet, currebatur. Unde manifestum est, eos qui huic resistunt tam perspicuae veritati. non intelligere omnino, qua locvt. Unctsit dictum, quod omnes homines vult Deus salvos fieri, cum tam mulli sal
vi non fiant, non quia ipsi, sed quia
Deus non vult, quod sine ulla caligine manifestatur in parvulis. a n
tibus parentibus et paratis ministris, ut baptismus parvulo detur, Deo tamen nolente non datur, qui eum paululum in hac vita non innuit, ut daretur. Quid etiam, quod aliquando parvulis inlidi lium siliis potuit, ne ibrent in perditionem, et siliis si dolium
non potuit baptismate subveniri' a Dicunt quidem , non teneri Deum , generalem provisorem , ad pertu
bandum ordinem cauSarum Secundurum, unde insertur mors peracerba , quod quidem verissimum est. Sed meminisse oportet, Deum mortem non fecisse, sed hanc peccato primi parentis in orbem terrarum fuisse induciam. Peccatum igitur originale, quemadmodum immaturae mortis, ita non applicationis baptis mulis in
Sa est. ideo S. Augustinus i4ὶ addit: ε Neque enim salo copitur Deus illis
insantibus Subvenire, illis autem non subvenire, eum sit utrisque causa
297쪽
M PARS IV. eommunis: aut res humanas in parvulis non divina providentia, sed somtuitis agi casibus, opinabimur , cum rationales vel damnandae, vel liberandae sint animae, quandoquidem nee passer cadit in terram sine voluntate Patris nostri, qui in eoelis est. x Audiendus est etiam card. Bellai m nus, qui si, de insantibus sine haptismo decedentibus agens, et varias inpiniones reconsens, ait: e Respondent alii, easu fieri, quod ex parvulis alii baptizentur, alii sine haptismo decedant, quia videlicet alii nascantur apud christianos, alii apud insidples, alii debiliores sint ex naturalibuseausis, quam ut ad baptismum usquρ vivere possint, alii meliorem nacti sint corporis constitutionem, et ideo ad lavacrum regenerationemque perveniant. Sed haec responsio non videtur digna christianis, qui providentiam Dei erga homines ox sacris litteris et ecclesiastica traditione didicerunt. Nam si non cadii passer in terram sine Patre nostro, qui in coelis est, ut Salvator affirmat, quanto magis nos apud Deum pluris sumus illis' et si non disponeret Deus limiles vitae et mortia hominum, quomodo diceret Ps. LIV: Viri sanguinum. eι dolosi non dimidiabunt dipssi ' quomodo Sap. VI l diceret: Raptus est, ne malitia immulares in el- Delum eius' quomodo in Seri plura V. T. tam saepe repeteretur, eos, qui easu videbantur occisi, traditos esse a Deo in manu hostium aut serarum quomodo in ipsa lege divina promit teretur iis, qui parentes colunt ut debent, vita diuturna super terraria Τ- Deus igitur non mutat quidem cum
sum naturae sinitque res omneS agere motus suos; tamen ante mundi
constitutionem sine dubio vidit . quid ab initio usquA ad finem aecideret. si
hoc aut illo modo rerum cau-S , lotiusque naturae cursum ordinemque disponeret. Et cum in manu eius essent omnia, neque aliquid. nisi eo i henio aut pstrinit lento. fieri possit, proeul dubio res ita disposuit, ut omnia cooperarentur in honum his, qui secundum propositum vocati sunt san-eli. Quod igitur parvulorum alius baptizetur , alius sine baptismi gratia rapiatur, proxima causa referri poterit in causas naturales, ut parentum diligentiam, eorporis complexionem, aliaque id genus; primaria tamen causa non alia esse potest, nisi divina voluntas γ 2 . 3. Cum de insantibus sine baptismo decedentibus sermo est, vere tum Α-poStolo exclamandum est: o altitudo - quam incomprehensibilia sunι i ditia i Dei , et inrestigabiles viae eius quis enim cognorii sensum Domini,
aut quis consiliarius eius fuit 3,
Certum enim ex una parte est . praedictos insantes ad omnes homines per tinere, quos Deus vult salvos sistri et pro quibus Christus mortuus est: ex altera vero parte pariter certum eSt, baptismum, quamvis pro omnibus praeparatus Sit, ipsis non prodesse,
neque solida ratione probari p0test, Deu in illis de lam necessarii remedii applicatione providisse. Dissicillime ergo a nobis concipitur, quomodo dici queat, Deum tales insanies velle salvos fieri, et Christum pro ipsis mortuum esse, cum de salutis mediis nihil omnino participare possint. Max,
me igitur conveniens hae in re esse videtur, ut ignorantiam nostram sateamur, et arcanum agnoscamuS, hinniano ingenio non dilucidandum.
Quodsi humanis ratiociniis in ulgere liceat, quaeri potest an possibile non
298쪽
sit dicendum , Deiam qui voluit, ut baptismus suminis in adullis per baptismum flaminis et sanguinis Suppleri possit, ex infinitis sapientiae suae thesauris pro in lautibus quoque medium quoddam statuisse, quo etiam in insantibus baptismus suppleretur' ae praeterea quaeri potest, num Deus, qui ex infinita bonitate decrevit, ut baptismus necessitate
cυgente a quocunque, masculo, vellae mina, imo et ab haeretico, vel insideli valide et lieito conserri possit, non etiam Angelis facultatem tribuere potuerit, descientibus hominibus baptisma insanii hus, antequam expirent, ministrandi Nonne Angstli mmnes sunι administratorii Spiritus, in minister tum missi propter eoa,
qui haereditatem eapiunι salutis si i
nonne exempla prostant, Angelos in defeetu hominum Sacramentum Εueharistiae administrasso, quod non est tantae necessitatis ut baptismus '- et facultate oblenta a Deo , quis lini, filii Dei essi ei possint ei rρgni
dubitabit, Angelos quibuslibet in ei coelestis haeredes: non tamen paecu instantiis insantibus morti proximis et aequalis tribuitur omnibus. Idcir- baptisma conferre et p0spe et velle 'ico multiformis vocatur in Scripturis, hoe autem posito, voluntas Dei Sal- et sicut in aliquibus eo piosa est et exuvandi insanies et participalio eorun- berans, ita aliis modice et quasi cumdem de meritis Christi clarissime ap- parsimonia dispensatur. Itaque auxi- parerent, dogma de necessitate ba- lium gratiae Dei non aequaliter omniplismi salvaretur et saluti insanlium bus adest. et Haec propositio, ait e m. consultum esset. Sed - interrogam Bellurminus il , in divinis littoris do dicimus, non senioni iam praeci- ita luculenter habetur. ut mirum vi-pitamus. Revelatio enim allum hac deri possit, ab ullo unquam suisso ne- de re silentium tenet, neque perinit- gatam. v Et Sane- pro enuntiata pro-tit, ut circa propositas quaestiones positione eae S. Scriptiιra, eae Tradicerii aliquid auirmemus: quod mirae lione, et eae ratione theologica arg in omnibus sapientiae divinae adser, menta puli possunt.bendum est. Nain si pro insantibus 1. M S. Scrip ura constat, auxi- sine baptismo decedentibus spes Sa- lia gratiae non omnibus aequaliter tulis assulgeret, matres, praeeipue conferri. Ad quod probandum S. A quae ex fornicatione conceperunt,istussinus urget illud Sap. 33: Ra- de vita et incolumitate prolis minussplus esι, ne maliιia mutaret in sella sollicitae essent, atque abortu m ibi dii L a d. erat at liti Mb e 2
me multiplicarentur. Quapropter etiam a nobis circa allatas quaestiones in circulis mundanis altum silentium observandum ei verbalibus tantum clare revstlatis insistendum est. Ex propositis lamen dubiis et quaesti nibus inferri potest, non omni ex parte certum et ineoncussum esse argumentum , quod multi ex diversa insantium sorte hauriunt ad absolutum praedestinationis decretum probandum.
VI. De inaequali gratiae mensura.
3 419. Ex hactenus dietis palet,
Deum, cum vera et sincera animi propensione seratur in omnes homines. Omnesque salvos et heatos esse velit, omnibus etiam gratiam et necessaria comparandae salutis praesidia et adiumenta suppeditare. Verum quamvis in omnes omnino homines , etiam reprobos, haec gratia diffundatur, qua si recte uti ve-
299쪽
tium eius, aut ne siclis deeipereι animam illius. Certe enim non omnibus hoc praestat Deus, ut eos rapiat antequam in peccata labantur. Urget
pilam illud Matth. il): Si in Tyro et
Sidone factae essent virtutes, quod factae sunι in robis , olim in cilicio eι cinere poenitensium egissenι: ubi videmus, Deum mirabili, sed iusto et sibi soli noto iudicio, non solum non aequaliter omnibus gratiae auxilia subministrare , sed etiam iis , quos credituros praevidebat, si miracula Christi vidissent, ea miracula non ostendisse, et eadem illis ostendisse , quos praevidebat, quibuscunque visis miraculis non credituros. Huc pertinent eliam alia Scripturae loca. ut illud Maith. XIII. 11: Vobis datum est nosse mysteria regni coelorum : illis autem non esι datum. Rom. IX l8: cuius ruit miseretur, eι quem vulι indurat. Ei 2i: Unicuique situs Deus dirisu mensuram sidet. - Ιl Thess. IlI. 2: Non omnium esι fides. Ei Phil. I, 29: Vobis donasum est pro Christo,
non solum uι in eum credatis, sed etiam ut pro illo patium ini. - Ina
qualen esso rat in mensuram tolligi etiam potest ex parabola talentorum, in qua dicitur: D uni dedit quinque lalanta, alii autem duo, alii
sero unum etc. ia : per talenta vero gratias intelligi, salutem aeternam respicientes, palet ex eo, quia de illis in adventu Domini, id est, in distiudieii ratio petitur, et pro acquisito vel negi siclo lucro aut praemium redditur, aut poena. Quo etiam spectant verba Christi: Omni autem, cui mullum datum est, multum quaeretur ab eo: eι cui commendaverunt mulsum, plus petenι ab eo 4ὶ ; ex quibus verbis clarissime patet, inaequalem eS-
SB gratiae mensuram, et pro maiori vol minori gratias mensura maiora vel minora merita requiri. 2. Traditio cum S. Scriptura consonat. S. Chrysostomus bὶ in verba Pauli: Haec uusem opera fur tinus,
atque idem Spirisus, dividens singulis prout ruit 6 , ita loquitur: c Vides, quam varia Sit gratia ' nulla,
inquit, numina, sed unus est fons. Varia sunt edulia, sed unus est convivator. Ergo cum tam magna, laln-que multiplex sit spiritus gratia , ne defatigemur. 3 - S. Augustinus i I, ait: et Cur autem i Deus illum adiuvet, illum non adiuvet, illum aulem non lautum, istum illo, illum isto
modo. peneS ipsum est pi aequitatistam Secretae ratio et excellentia potestatis: a Aucior libr. de rotat.
gent. 8 scribit: e Gratia Dei omnibus hominibus adfluit providentia quidem pari et bonitate generali,
sed multi modo opere, diversaque mensura: quoniam sive occulte sive manifeste, ipse est, ut ait Apostolus, Salvator omnium, maxime fidelium. v
S. Fulgentius 93 de gratiae distributione loquens liaec habet: et in euius gratiae largitale quidam non leviter errant, existimantes, eam omnibus aequaliter dari. 33. Ratio theologita desumitur Oxveritatibus iam probatis. Con Sint enlin,
duplieem distingui gratiam , scilicet
ab intrinseco emcacem, quae certo et insallibiliter operatur velle et perficere, et sufficientem, cuius eiacacia aut inessicacia dependet a consensu voluntatis dato vel negato. Omnes autem admittunt, gratiam efficacem no .i omnibus dari; negari autem nequit, eam aliquibus dari: unde necessario insertur, auxilium gratiae divinae nou
300쪽
aequaliter omnibus adesse. Neque dici potest, omnibus semper susti- cientem tantum gratiam conferri, cui eonsentire debeant, ut petendo, quaerendo , pulsando uberiora et emea et ora gratiae auxilia obtineant. Quamvis enim ordinarie divina providentia ita procedere videatur, certo tamen constat, hincinde gratiam ab intrinseco efficacem omnem orationem piumque voluntatis motum praevenire et uno veluti momento operari velle et perseere pro bona voluntate. Sie Paulus illo ipso tempore, quo Spirabat minas et caedes in discipulos
Domini, eonversus est, cum tamen
multos minus fortasse malos in deliciis suis Deus iacere permiserit. Similia exstiti pia haud pauca in S. Seri- plura et in historia ecclesiastica leguntur, ex quibus aperte colligitur, auxilium gratiae divinae non aequa- litor omnibus adeSSe. Vosa. Propositioni enuntiatae nonnulli opponunt loca S. Scripturae et SS. Putrum , in quibus Deus dicitur omnes illuminare, omnium mi Sereri, omnia diligere etc. Sed haec testimonia nostrae propositioni non adversantur; intelligenda enim sunt vel de boliis naturalibus, quibus omneS frui possunt, vel de mediis salutis pro omnibus institulis, qualia sunt praedicatio Evangelii , Sacramenta ele.; vel de gratiis sufficientibus,
quae omnibus ex gratuita misericordia conseruntur. Et sane, quamviS Deus dicatur omnes illuminarct, mni uin misereri etc., non tamen in istis locis exprimitur. quomodo Deus omnes illuminet, omnium miSerea lur etc. Ei cum isto modus varius esse possit et varius sit, ut argumenta allata ostendunt, intacta manet verbiaS, quam probavimus s).
sil Cl. Bollar min. l. 2. do grat. et e. 3. GaIllaniga de grai. p. l. diss. 5. cap. I. prop. 2.
Usus do Irinao do stratia di tributione.
I 450. Ex veritatibus hoc in capite pertractatis varia ossicia praetica pro
1. Si gmalia est gratuita. agnoscere t laudare oportet bonitatem divinam, quae gratias, quas nemini debet. largiter in omnus dillandit. Reete igitur regius Propheta exclamat: Laudate Dominum omnes gentes, tu utate eum Omnes populi; quoniam confirmata esι super nos misericordia eius, et ne ritus Domini manet tu aefernum 2 . Mane Dei beneficentiam eo magis admirari et laudare debemus, quo magis non solum propter peecatum Originale , sed etiam propter peccata actualia gratiis divinis indigni eramuS: unde cum Psalmista prosi teri tenemur: Miserasor eι misericors Dominus, longanimis eι multum m Xericors : - non serendum peccata nostra feciι 3wbis, neque secundum iniquitates nostras refribuit nobis 33 etc. Apostolus quoque nos frequenter exhortatur, ut pro gratiis divinis gratum animum exhibeamus ;aii enim Colos. III, 15: Grati estote. I Thess. V, 18: In omnibus strutius agite: huee αι enim roluntas Dei i). Eodem modo Ss. Patres gratiarum actionem pro auxiliis a Deo obtentis
inculcare non cessant. S. Bernardus 5 inquit: et Felix, qui ad singula dona gratiae redit ad eum, in quo sest plenitudo omnium pratiorum; euidum nos pro acceptis non ingratos exhibemus, locum in nobis facimus gratiae , ut maiora adhuo percipere mereamur. v Ei l6 in Cantic. idem Doctor mellifluus ait: et Disce in reserendo gratiam non esSe tardus, aut segnis: disce ad singula dona gratia