장음표시 사용
361쪽
360 PMtS IT. terna haneatur ' nequaquam. Audi christum hoc ipsum declarantem his verbis: Non omnis qui dicit mihi: Domine, Domine, in rabiι in regnum e larum, et blasphemia in Spiritum susscit ut in gehennam quis detrud, tur. Et quid dico do parte dogmatis Nam etsi quis recte eredat in Patrem ei Filium et Spiritum sanctum si re-ele non vivat. nihil ipsi fides proderit ad salutem. Ergo quando dicit:
Haec est vita aeterna , ut cognoscant te solum rerum Deum, ne pulemus, id nobis ad salutem satis esse; Opus namque nobis est et vitae et morum
institulo probo. Etsi hie dixerit: oui eredit in Filium. habet vitam celertiam ... atlamen non hinc inserimus,
solam fidem ad salutem esse satis, quod probatur ex dictis evangelicis frequentibus bonam vitam spectantibus. 2S. Hieronymus c. Iovinianum is seribit: e Frus ira nobis in eo plaudimus , cuius mandata non facimus. Scienti bonum eι non faciensi illud, peccasum est. 9uomodo corpus Fine spiritu mortuum est, sic et fides sine operibus mortua est. Nee grande putemus unum Deum nosse, cum eι daemones credant M contremis anι.
oui dieii se in ipso manere, debeι, sicut ille ambulavit et ipse ambulares l23. Idem Comment. in Ephes. t 3 ita praeclare loquitur: et Non exteriorem, sed interiorem hominem cupimus roborari sper Spiritum sane lum ,
ut postquam habitaverit Christus in interiore homine, in ipsius interioris hominis habitet prinei pali, id est, ineordibus nostris ... in eo domicilium, sedemque suam ponens. Hoc autem totum per fidem fiet, si credamus in eum. Habitatio autem ista, quae per exordium fidei labricatur, radices et sundamentum in charitale habet, ut quin
niam Dei agrieultura sumus, Dei ae disseauo , omnia in charitate succrescant, atque aedificentur. v Idem
Comment . in Osee ιὶ ita disserit:
et Haeretici, cum viderint aliquos delinquenses, aiunt: Nihil aliud quaerii Deus uisi fidei veritatem, quam si custodieritis, non eurat quid agalis. Haee enim dicentes, in iniquitatibus
eorum sublevant animas eorum, ut non solum non agant poenitentiam ,
nec humilientur, sed gaudeant in sceleribus suis et erecta cervice gradiantur. Unde et populus et sacerdos,
et hi qui doeli sunt, et hi qui docuerunt , pari iudicio constringentur. 2Et Comment . in Miehaeam ibi addit: c Promittunt eis pacem es regna coelestia et dicunt: Non necesse est . ut vivas continenler et sancte : habeto fidem quam docemus, et omnia promissa Domini consequeris: quae loquentes magis adversum eos iram Dei toncitant. 2 S. Augustinus 6ὶ dicit: ε Diseernenda est fides nostra a side daemonum. Fides enim nostra mundat cor; fides aulem illorum reos facit. . . Non est talis fides, quae mundat cor. Fide, inquit, mundans
corda eorum. Sed qua fide, quali fide, nisi quam desinit Apostolus, ubi ait: Fides, quae per dilem ionem ver tur' x - Idem Tὶ ait: e Paulus non quamlibet fidem, qua in Deum creditur, sed eam salubrem , planeque evangelieam des nivit, cuius opera ex dilectione procedunt: et sides, inquit, quae per dilectionem operatur. Unde illam fidem, quae susscere ad salutem quibusdam videtur, ita nihil
prodesse asseverat, ut dicat: Si ho. buero omnem fidem , t a ni montes transferam, charitalem autem non
habeam, nihil sum. , Et lib. XV da Trinit. t 8 Inquit: et Sine eliaritale
362쪽
quippe fides potest quidem esse, sed non et prodesse. 1 S. Prosper l ait: et Eum . qui potest uti liberae
voluntatis arbitrio, nee opera sine fide, nec siles sine operibus iustificat. v
a Neque, o homo, dixeris ieeum ipse: Dives sum fide. agnovi eum. qui natura, vereque Deus eουl et Dominus; explieui me a diaboli retibus et daemoniaca fraude, purgavi crimina idololatriae: licet mihi tute de benevolentia Dei gloriari. Memineris nempe di-eentis : 0uid proderiι, fratres mei, si sidem quis dicaι se habere, opera fem non habeas ' numquid poterii
sides salvare eum ' v - S. Leo M. ι3 ait: et Charilas robur fidei, fides sorti- ludo charitatis. x Et alibi e uaste virilis letiaritast omnes facit utiles vim tutes, quae ipsam quoque si dem, ex qua iusius vivit et quae sine operibus mortua nominatur, sui admixtione viviscat, quia sicut in fido est operum ratio, ita in operibus fidei sor. titudo. v S. Gregorius M. i5ὶ inquit: et Fortasse unusquisque apud se inet ipsunt dicat: Ego iam credidi, salvus ero. Verum dicit. si fidem operibus tenet. Vera etenim fides est, quae in hoc, quod verbis dieit, moribus non eontradicit. 3 - Ss. Patribus adiungenda sunt concilia, quae candem doctrinam proposuerunt. Concilium Mogunιiaeum anno 813 l6 dieii: Initium actionis nostrae de side esse decrevimus, quae bonorum omnium esι fundamentum, quia sine side Deo placere non possumus: Ades tamen indigeι opere, quia sides sine operibus moram est. Unde Gregorius ait: Illa rere eredit, qui Mereeι operando quod eredit. Coneiιium Senonense,
seu Parisiense tr) haec habet: Non
I T. m. 36siust evi sola fides, sed magis ehari las , nec quaeris opera peccata sunι, sed eatenus ad Itis ad salutem neces saria, ut merui quoque rationem non respuant. Concilium Tridentinum l8 doeet: Fides, nisi ad eam spes aec dat eι eharitas, neque unu perfecta eum Chrisso, neque eo oris eius vivum membrum essetις qua rationδrerissima dieitur: De. 2, Adem sine operibus mortuam eι otiosam esse: eι in Christo Iesu neque circumcisionem aliquid valere, neque praestu lium, Md sidem, quae per charitatem operatur 9 . Hunc sidem ante baptismi sacramentum eae Apostolorum tradiιione Cushecumeni ab Ecclesia pelunι, cum petunι fidem, vitam aeternam praestantem: quam sine πεθι eharitate praesιare fides non m est: unde ei asalim verbum Christi
audiunι: Si sis ad nitam ingredi, seroa mandata. Et ibid. s10 definit: Si quis diaeriι, sola Ade impium imsi tari, ita vι intelligaι nihil aliud requiri, quod ad iusιisicalionis gratiam consequendam cooperetur el nulla eae parιδ necesse esse, eum Ru Ie voluntatis motu praeparari atque diu ui, anathema siι. Etiam Melesia graeea schismatica in hae doctrina cum Reelesia catholiea omnino ton. seolit. Nam in contilio Hisrosolym tam anno 1672 Graeci schismaliel, postquam doctrinam Protestantium discusserant, ita can. 13 loquuntur: Credimus non sola side, sed ea tantum, quae per chariιalem operaιur, id esι, side atque operibus hominem iustificari. 0uod vero Christi iusι liam sides instar manus apprehendat, nobisque pro adeptione salutis applieri ab omni pieιate longissime eradcensemus. Ouinimo sidem in nobis
363쪽
362 PARS IV. istentem, operibus iustisicare nos per Chrisιum credimuε.
a. Sola sides non iustificat, si in
S. Seriplura et traditione praeter si-dem aliae dispositiones requiruntur et his non minus quam ipsi si dei iustificatio adseribitur. Atqui in S. Scriptura et traditione pro consequondaiustificatione omnes illae dispositiones, quas Concilium Tridens inum si
enumerat, Vere requiruntur , alque
iisdem non minus quam fidei iustificatio adscribitur: quod facile de singulis dispositionibus a Concilio Tridentino pro iustificatione requisitis probatur. Nam Im dispositio est fides, quae dicitur radix et fundamentum iustificationis. Haec autem fides. ut iam S praee. probatum est. eonSistit
in firmo assensu veritalibus a Deo revelatis praestito. Sine hac fide reliquaa dispositiones obtineri nequeunt. Credendum enim est, Deum existere . in- sinite iustum esse, maximoque poenas peccatoribus instigere, ut salutaris timor in corde oriatur. Credendum pariter est, Deum in sinite missericordem non velle mortem peccatoris, sed ut convertatur et vivat, Christum, Filium Dei incarnatum . per mortem Suam pro peccatis satisfecisse et iustificationis gratiam promeruisse, ut frina in eius merita spes concipi possit. Credendum denique est, Deum
summum bonum . erga nos maxime
beneficum esse et nonnisi iusta, et Sancta praecipere , ut mens Deum
ut omnis iustitiae sontem diligere incipiat. de commissis peccatis doleat
et mandata divina observare proponat. idcirco Apostolus scribit: Sine side impossibile esι placere Deo. Credere enim oportet accedentem ad Deum quia est, eι inquirensibus se remune
rator sit. Firmas autem ae vivae fidei iusti scationem adscribit dioens: Cr
denti tu eum, qui iustisimι impium, reputatur sides eius ad iustitiam i23.
Patres quoque fidem, tanquam radicem et fundamentum iustificationis commendant. Origeues 3ὶ asserit: et Pulo. quod prima salutis initia et ipsa sundamenta sides est; prosectus vero et augmenta aedificii spes, persectio autem et culinen aedificii totius charitas. 3 S. Ambrosius 4
ail: et Fides prinei pium Christiani est; plenitudo autem Christiani iustitia est. 3 S. Hieronymus 5 inquit: ε Fbduciae, atque accessus ad Deum principium, atque origo fides in Christum est. v S. A ugustinus s6ὶ dieit: . Fides prima datur, ex qua caetera impetrentur. 3 - II la dispositio est timor, quo peccatorum nostrorum con
sideratione utiliter concutimur. Talem iustitiae divinae timorem ad iustificationem disponere, ipsa S. Scriptura testatur. Nam Ps. CX, 9 etc. legitur : Sanctum eι terribile vomeu ius. Initium sapientiae timor Domini: id ust, initium perseetae iust,
liae, quae totum hominem componit , est metus et reverentia divi uacmaiestatis, inclinans animum, ut Deo
per omnia obediat, caveatque ne uSpiam ossendat. Ps. ClI, 1l etc. dicitur: Secundum altitudinem coeli a ferracorroboraris misericordiam stultu Super limentes se. 0uantum distaι ortus ab occidente, longe fecit a nobis
iniquitates nostras. Ouomodo misero
tur pater siliorum, miserius esι D minus timen ibus se. Prov. XIV, 24: Timor Domini fons ruue, ut decliueιa ruina mortis. Eccli. I, 27 etc. : Timor Domini eaepelliι pecculmu: numqui 3ine timore est. non poterit iustisicuri, id est, iustus ac Deo gratus
364쪽
ipse Christus 2i, tum Apostoli s 3
limorem iustitiae divinae intulere
studuerunt, ut ad post nitentiam eon versi. Deo reconciliari ae iustifieari queant. - Ss. Patres quoque timorem ut esseaeem dispositionem ad iustis eationem commendant. S. Gre
rem. Neque enim ea nobis ratio ineunda est, ut a contemplatione auspicantes in timorem desinamus. Verum ut timoris rudimpniis imbuit et purgali, atque, ut hoc Verbo utar, alienuati, in alium esseramur. . S. BG-xilius 5i explicans verba: Timorem Domini docebo ros, ita disserit: et Timor autem qui salutaris est, et timor qui consert sanctitatem , timor quido industria ei non secundum asse-etionem animo accidit, vis ut exponam qualis silΤ γ - S. Ch mysostortius sti) inquit: et Quid gehenna gravius' sed imius metu nihil utilius.
Gehennae namque limor rogni nobis adfert coronam ... Nihil enim lan lumpoeeala consumit, virtute in vero trescere laeti et germinare, quantum continui timoris natura ... Nisi bonus esset timor, non multos impendisset Christus sermones et longos, de illa poena et supplicio loquens. v Et ali-
hi Ii: e Timor Domini ab omni vitio
liberat, omnem virtutem dirigit. Dieii autem Psalmista sapientiam, non quae in verbis, sed quae in rebus
Sila est . . . Hanc autem docet Dot timor, improbitalem auferens et virtutem inserens, ut praesentia contemnantur euiciens, et in eoelum traducens. PS.
Ambrosius i8 ita loquitur: e Consigat has earnes timor Domini et iudi-eiorum eius et sprvituti redigat. Quod si earnes istae rei ieiunt clavos divini amoris, hane duhie dieitur: Mn permanebit spiritus meus in his homin
bu3. quia cannes sunt. . . Sicut suntaeulei timoris quibus eompungimur, ita sunt clavi timoris quibus configimur. Qui compungitur, excitatur; qui conligitur, mortificatur, ut peccato de- seiat et Deo vivat. 3 S. Hieronymusis ita seribit: e Vult itaque primo Deus,
ut silii eius simus et bonum voluntate saeiamus: si hoc consequi nolu- nus, Vult, ut-a malis per suppliciorum formidinem recedamus, ut de timore Servorum ad gloriam filiorum
loquitur: e Stimulat timor: sed noli limere ; intrat charitas, quae sanat quod vulnerat timor. Timor Dei sievulnerat, quomodo medici serra me tum, putredinem tollii et quasi vid
lut vulnus augere. -Opus eSi ergo,
ut intret timor primo, per quem veniat charitas. Timor medicamentum,eliaritas sanitas. , Et lib. de catech.
rudibus 113 addit: e Rarissim se accidit, lino vero nunquam, ut qui Squam veniat volμns fieri christianus, qui non sit aliquo Dei timore perculsus. S. Gregorius M. illi dicit: e Prava
mens, si non prius per limorem eve litur, ab assuetis vitiis non emundatur. v D. Cassianus 1 3ὶ scribit: . Primcipium nostrae salutis, eiusde inque custodia, sicut dixi, timor Domini est. Per hunc enitia et in iliu in conversionis et vitiorum purgatio et vim tutum custodia his, qui imbuuntur ad viam persectionis, acquiritur. v S.
Beruardus ra haec habet: e Triplex
365쪽
364 PARS IV. est timor. Primus timor est, ne crueiemur in gehenna : secundus , ne
exelusi a visione Dei privemur tam inaestimabili gloria: tertius replet animam omni sol ieitudine limidam , ne sorte deseratur a gratia. Et quidem omnis limor Domini, sicut aqua extinguit ignem, sic extinguit peceati eo neu piscentiam. 3 S. Thomas inquit: e Alio modo possumus loqui de poenitentia, quantum ad actus quibus Deo operanti in poenitentia
cooperamur: quorum actuum principium est Dei operatio eonvertentiscor. . . Secundus aetus est motus si dei. Tertius est motus limoris servilis, quo quis timore suppliciorum a peceatis retrahitur . . . Sic igitur patet, quod actus poenitentiae a timore servili procedit, sicut a primo motu asse. elus ad hoc ordinalo: a timore autem filiali, sicut ab immediato ei proximo principio. . S. Bonarentura in Opusc. de grat. sanctis. l2 dieit: c Timor servilis donum Spiritus sancti est; nec tamen est cum Spiritu
saneto: sicut aurora a Sole , nee lamen eum sole est. Timor servilis Spiritui sancto locum praeparat, ut eum sicut tela linum introducat. Accedit ratio. Nam natura limoris est, ut fugiat mala et quaerat remedia,
quibus illa evadere possimus: qui aulem sine timore est, neque illa vitai, neque de his adhibendis sollicitus est. v IIIa dispositio est spes obtinendae veniae et remissionis peceatorum. Eadem enim fides quae docet, Deum iudicem esse iustissimum et vindicem peceatorum Me rimum, docet etiam eundem esse Patrem clementissimum, qui propter merita unigeniti Filii sui peccatoribus peccata remittit, si per veram
poenitentiam ad ipsum convertantur. Ad quam poenitentiam agendam pe catores quidem supernaturali gratia indigent; sed hane etiam iis henigne coneedit Deus qui est dives in omnes,
qui inroeant illum s3ὶ. Quilibet ergo
peceator tum gratiam poenitentiae, tum remissionem peccatorum per mis
ei in Christi ab inlinita miserieordia
Dei obtinendam sperare potest et d hel ι . Hane autem spem obtinendae veniae disponere ad iustitiam et remissionem peccatorum, S. Seriptura docet. In Psalmis enim si e legitur: Mulιa flagella mecasoriae sperantem autem in Domino misericordia circumdabit i5 . Spera in Domino et fac
bonitatem . . . Revela Domino viam tuam et spera in eo: et ipse futiet.
Ει educeι quasi Iumen iustitiam tuam 6 . 0uoniam in me sperarii liaberabo eum . Prov. XXVIII, 25: 0ui
sperat in Domino, sanabitur; et ge-eli. II, 7: - Metuentes Dominum, Sustinete miserieordium eius, eι non
destresatis ab illo, ne cadatis . ovi
timetis Dominum, sperate in illum et in oblectasionem reniet vobis mis ricordia... Ouoniam pius et misericors est Deus ei rem illeι in die u. lasionis peccata 8 . Ita pariter in N. T.
peccatores ad concipiendam spem vinniae excitantur, ut ad iustiseationem
disponantur. Christus ipse ad paralyticum ait: Conside, sili, remisiuntur libi peccata lua I9s: non prius Dominus parialyticum iustificat, quam
ei diceret: confide, filio sed contra prius dieit: Confide, filio et cum eum
erectum in spem salutis videt. addit: Remittunsur tibi peccata ι . Paulus
ad Rom. inquit: Spe enim satri faeli sumus 10 . quando sei licet adoptati sumus in silios et haeredes Dei. Etllebr. IV, 16: Adeamus eum siducia
366쪽
ad thronum gratiae, ut misericordium consequamur eι gratiam ius niamus in auritio opportuno: quibus verbis elare indigitatur spes, quae iuxta doctrinam catholi eam ad iusti-seationem disponit: peceator nempe sperare debet misericordiam seu veniam peccatorum, simul autem etiam strutiam et attritium opstortunum. quo conditiones ad iustineationem requisitas fideliter adimpleat. Eandem spem Apostolus generali sententia Meraioribus et iustis commendat, dicens: Fortissimum solatium habeamuε , qui confugimus ad lenendam propositum spem, quam sicut anehoram habemus animae lusam, ac D mam si . Ioannes cum dixisset, nos
per charitatem Dei filios et haeredes Dei fieri, ait: Ει omnis qui habet hane
spem in eo, sanciistrat se, sicuι eι ille 8a iesiluest l23. Id ipsum autem ex illis quoque Scripturae locis eolligitur, qvibus nobis miserieordia divina oboeulos ponitur, ut in spem erigamur, atque sperantes Deum diligere in ei-piamus, steque dignos nos gratia iustilitante reddamus. - Spem etiam Ss. Patres commendant, ut peccatores
ad iustificationem disponantur. S. chrysostomus Ilom. de fide ei lege
inquit: σNecessarium est, ut praece dat vitam nostram spes in Christum, quae postea pascenda est honis operibus. v Et Hom. in Psalm. V, n. 4 ait: e Iis quoque, qui male vivunt, Psalmista) bonam spem dedit, si voluerint converti, ut qui possint misericordiam eonsequi. χ S. Ambrosius 3, seribit: c Nemo potest bene agere poenitentiam, nisi qui speraverti indulgentiam .s S. Augussinus :ιγdieii: . Quidquid narras. ita narra, ut ille, eui loqueris, audiendo credat,
ART. m. 365 credendo speret, sperando amet. v
Idem s5 inquit: e Ineipit homo a fide.
- Sed, ait Apostolus: es daemones tredunt eι contremiscunt. - Adde
ergo fidei spem. - Speique ipsi adde charitatem .s s. Cyprianus I 6 de lapsis ait: e Gravissimum conscientiae crimen agnoscite, nee desperantes misericordiam Domini, nec tamen iam veniam vindicantes; v quae verba ostendunt. spem veniae oblinendaea peceatore concipiendam esse , sed
non in sensu adversariorum absolutam et indubitatam, sed eum timore propriae fragili talis eoniunctam, quia praeter spem aliae quoque eonditiones ad iustificationem requiruntur. S. Thomas II, haee habet: et Per spem retrahimur a malis et inducimur ad bona prosequenda. Et ideo sublata spe, irrefraenate homines lahuntur in vitia et a honis laboribus retrahuntur. 3 - lv a dispositio est dilaetio. Statim eni in ac incipit aliquis sperare ab alio beneficium, incipit etiam eundem diligere ut benefactorem , atque auctorem eius boni, quod sperat. Itaque qui sperat a Deo iustificalionem,
ineipit Deum diligere ut contilium
Trion iiDιm loquitur ut iustitiae somtem. Quem nexum inter spem et charitatem ostendit etiam S. Thomas 8 dicens: c Ex hoc homo aliquid amat, quod apprehendit illud ut bonum
suum: per hoc autem. quod homo ab aliquo sperat se bonum consequi posse, reputat ipsum, in quo spem habet, quoddam honum suum: unde ex hoc ipso, quod homo sperat de aliquo, procedit ad amandum ipsum. a Porro dilHetionem aliquam priorem esse remissione peccatorum, vel tempore,
si sit dilectio imperseeta, vel certe natura, si sit persecta, ex toto corde, atque ad eam disponere, palei ex Ser,
367쪽
plura ei Traditione. Meli. legitur: oui timetis Dominum, diligite illum et
illuminabuntur curda vestra. .. 0-niam pius eι misericors est Deus, ει remitteι in te tribuIalionis peccata,eι protector est omnibus e uirentibus se in verilate 1 . Item: 0ui di-ιiqiι Deum, exorabiι pro peccatis eι continebit se ab illis. et in orasione dierum eaeaudietur 23. Luc. VII, 44 Christus de Magdalena inquit: Remis-ιuntur ei peccata mul1a, quoniam e Ierit mullum: id est, propter amorem, quem erga me in corde lavit et externis ossiciis mihi praestitis manifest vit, plurima ei scelera condonantur, et perseeta ei iustificatio conceditur: cui autem minus dimittitur , minus
diligis, id est, ait Bernardinus a Piconio tal. et angusto pectori et minus vere amanti minus trihuitur. a Paulus
ad Gal. seribii: In Christo Iesu neque eircumcisio aliquid valet, neque praeputium, sed fides. quae per charisalem operatur l43. Et I Io. III. 14: Translati sumus de morie ad risum, quoniam diligimus fratres. Oui non diligit. maneι in morte. In S. Scri- plura itaque non soli fidei, sed etiam dilectioni iustificatio adscribitur, et quidem ita adscribitur, ut sine dile-etione iusti scatio oblineri nequeat. Quod etiam confirmatur verbis Paulii Cor. dieentis: Si quis non amaι D.
maledictioni autem divinae obnoxius iustilitari, Deoque charus gratia Sque lieri nequit. Hinc Ss. Patres dilecti nem Dei inter dispositiones ad iustilicationem requisitas enumerant, it lique vel maxime hanc adscribunt. S. Chrysostomus i 6 in Ep. ad Ilom. ait: i Unde ergo est sanctis callo' a dilectione. Cum enim dixisset: dilaefis,
tune addidit: rotalis sanetis. v Et in
Ep. I ad Thess. i in dicit: e Non est
ullum peccatum , quod non consumat, tanquam ignis, vis charilalis et dilectionis. Facilius enim resistit vile sarmentum magno ignis rogo. quam natura peccati potestati charitalis. Hane ergo plantemus in nostris animis, ut stemus cum omnibus sanetis. P
serit : et Charitas, quam duabus istis, id est, si de ae spe maiorem dixit Ap istolus, quanto in quocunque maior est, tanto melior est in quo est. Cum enim quaeritur utrum quisque sit homo bonus, non quaeritur, quid credat aut speret, sed quid amet. Nain qui recte amat, procul dubio recte credit et sperat: qui vero non amat. ina niter credit, etiamsi sint vera quae credit; inaniter sperat, etiamsi ad veram felicitatem doceantur perlinere quae sperat: nisi et hoc credat et speret, quod sibi petenti donari possit, ut amet. Quamvis enim sperare Sine amore non possit, fieri tamen potest, ut id non amet, sine quo ad id, quod sperat, non potest pervenire. Tamquam si speret vitam aeternam quam quis non a malΤ et non amet iustitiam sine qua nemo ad illam pervenit. Ipsa est aulein fides Christi. quam commendat Apostolus , quae per dilectionem operatur et quod in dilectione nondum habet, petit ut aecipiat, quaerit ut inveniat, pulsat ut aperiatur ei. 3 Concilium Arausica num II conceptis verbis praeter fidem amorem Dei ad iustificationem requirit; ait enim 9 : Deus sitim et amorem sui prius inspiras, ut sacramenta baptismi fideliter requiramus. - Vis dispositio est poenitentia. seu dolor et delestalio peccΠli, de aqua multa ex lant in Ss. Litteris te in
368쪽
stimonia, ex quibus ea solum ad dueemus, quae probant, per eam disponi homines ad iustificationem.
sieris Dominum Deum tuum, inrentes eum: si lamen toto corde quam sieris et Iola tribulatione animae tuae. Psalin. L, 18: Sutrificium Deo spiritus contribulatus: cor contritum ei humiliatum Deus non despicies. taeeli. XV, 27: Cum averterit se impius ab impi Inse sua et feterit iudicium et iustilium: ipse animam suam
riri cubi . Luc. XIII, 3 Christus Dominus inquit: Nisi poenitentiam, id
est, dolorem de peccatis habueritis, omnes simul peribilis. Petrus Ael. III, 19 ait: Poeni emini igitur eι convertimini, ni deleantur peccatar stra. Paulus II Cor. VII, 10 seri bii:
0une autem secundum Deum, id est, propter Deum ossensum, Iris ilia est, poenitensium in salutem stabilem operatur. Patres quoque poenitentiam, seu dolorem et detestationem peccati, ill nece SSariam et saluberrimam
dispositionem ad iustificationem eun mendant. Tertullianus il contra Mar-eion. ait: et Video et Achab Regem, maritum Idaabel, reum idololatriae et sanguinis Nati ulliae, veniam merui Sse poenitentiae nomine .s S. Cyprivulistrae l. de lapsis iversus sinum j lapsos instruit, quo modo iustificari possint, dicens: et 0rare oportet impensius et rogare, diem luctu transigere, vigiliis
noctes ac fletibus ducere, tempuS Omne lacrymosis lamentationibus occupare , Stratos Solo adhaerere , in cinere et cilicio et sordibus volutari. . . iustis oper bus incumbere. et emosynis frequenter iusistere. . . Qui sic Deo salis cerit, qui poenitentia facti sui, qui pudore delicti, plus et virtutis et fidei de ipso lapsus sui dolore con
AnT. Iu. 35 ceperit, exauditus ei adiutus a D mino, quam contristaverat nuper, laetam satiel Ecclesiam, nee iam SD-lam Dei veniam merebitur, sed et coronam. S. Gregorius Ma. ii contra Novatianos egregie probat, per lacrimas poenitentiae pet talorum veriniam obtineri posse, sicque i 3l loquitur: c Ai Novatus, inquis, persecutionis tempore lapsos non recepit.
Quid hoe' Si quidem illi poenitentia
minime ducebantur, optimo iure eos repulit nam ne ipse quidem eos recipio qui vel nullo modo. vel non satis
deprimuntur, nec patrato erim in p rem vitae emendationem asserunt; cumque recipio, convenientem eis locum assigno):- sin autem lacrymis consectos ivere contritos cerno
haudquaqua in istud Novali sexemplum, imitabor. v S. Busilius in regul.
morat. lj docet, α nun salis eSse poenitentibiis, si tantummodo a peceatis resurrexerint, sed eis Opus esse, ut fructus dignos poenitentiae saeiant, peccata sua amare destendo. ut secti Petrus et c. 3 - S. Chrysostomus uom. 20 in Genes. n. 3 agens de modo remissionem peccatorum obtinendi, dicit: e Vidisti medici i dixi nil
honitatem ... Num grave aliquid ei molestum a nobis requirii' contritionem cordis, compunctionem mentis, consessionem lapsus, assiduitatem continuam: et non soluin largitur vulnerum curam et a peccatis mundos reddit. Sedet euin, qui antea innumeris peccatorum sarcinis gravabatur, iustum
emeit. x S. Imbrosius lib. I de poenit. i5 ait: 4 Exspectat Deus gemitus
nostros, sed temporales, ut remittat perpetuos; exspectat lacumas nostras, ui profundat pie inlem Suam.
Idem in Psolui. XXXVII scribit: cduis
dubitet, amigere animam Suam, eum propheta tantus afflixerit, solvens
369쪽
3M PARS IV. pretium laeumariim pro redemptione preeati v - S. Hieronymita in Epitaphio Fabiolae inquit: e duae peceat a delus iste non purget' quas in- veleratas maculas haec lamenta non ab I uani a S. Augustinus e. Creficο-nium is, asserit: c uundatur et verbo veritatis ab illo, qui ait: Iam ros mundi estis propter verbum, quod locutus rem robis. Mundantur et sacris eloeontriti eordis ab illo, de quo di-clum est: Sacrifieium Deo spiritus e tribulatus, cor contritum eι humiliatum Deus non spernit. S. Gregorius M. 2ὶ dicit: ε Ab monendi sunt, qui admissa deserunt, nec tamen plangunt; ne iam relaxatas aestiment culpas, quas, etsi agendo non multipli- eant, nullis tamen fletibus mundant. Neque enim - de hilor absolutus est, quia alia non multiplicat, nisi et illa, quae ligaverat, solvat. Ita et eum Deo deliquimus, nequaquam satis lacimus, nisi voluptates quoque, quas dileximus, e contrario oppositis lamentis insequamur. x VI dispositio est πω positum Armum servandi manὸata divina, inchoandi vitam legibus Christi consormem et suscipiendi sacramenta, quae a Christo ad conserendam iusti scationem instituta sunt. Haec disposilio ex priori fluit et cum hac inlime coniungitur; nam, qui de peccatis commissis sincere dolet, firmam etiam peccata, quae detestatur, vitandi voluntatem concipit. Et sane. vera poenitentia ad iustificationem requisita , ita in S. Scriptura et M. Patribus describitur, ut eum dolore de peccatis commissis coniunctam ebiam firmam habeat voluntatem peceata vitandi et mandata divina obser
acile agere perverse, discite benefac re. . . Si fuerint peccaιa vestra uι ωγ
cuium, quasi nia dealbabuntur. Erech. il): Si susem impius eyeriι poenitentiam ab omnibus peccatis suis, quae operatus est, et feceriι iudiciumri iustitiam, vita viret, et non morietur. Zach. 5 : Connertimini ad
me, aiι Dominus exercituum; eι comvertar ad eos, dicit Dominus Mercituum: non susscit ergo ut homo a peccatis avertatur, sed neceSSe est, ut ad Deum per reelos animi sensus convertatur et sic demum peccatorum veniam consequatur. Ideo Ioannes Baptista non solum poenitentiam,
sed etiam fruetus poenitentiae dignos exegii, ut fugiant a ventura ira; cum enim dixissei: Poenitentiam agite: appropinquariι enim regnum coelorum i63, addidit etiam : Facile ergo fructus dignos poenitentiae I . Christus ipse Lue. III, 5 ela. exclamavit : Si poenitentiam non egeritis, omnes similiter peribi is: moxque addidit similitudinem arboris fiet ideo suecidendae, quia fructus non habuit,
manifeste ostendens, cum Vera poenitentia bonorum operuin fructus coniungendos esse. Petrus quoque ait:
Poenitemini igitur eι converιimini, uι deleantur peccata vestra 8 . Paulus I Cor. V, I scribit: Ea purgata resus fermentum, vi suis nova conspersio. Et Col. III, 9 etc. inquit: ΝωIite mentiri in ricem . eapoliantes vos veterem hominem cum actibus suis, et induentes novum, eum, qui renovatur in agnitionem secundum imaginem eius, qui creaviι iIlum. Ita in S. Scriptura passim cum dolore de peccatis commissis emendatio vilao coniungitur. Eadem est Ss. Patrum doctrina. S. Hilarius in Matth. i9i inquit: ε Poenitentia est reditus ab e rore, recessus a crimine, et post viii rum pudorem professio desinendi. a
370쪽
S. Ambrosius Epist. ad Sor. 1ὶ ait:
e Fides, quae superiora peccata deploret , nova cavere tonsuevit. v S.
Augustinus librum integrum de fide et operibus conscripsit, in quo refellit
errorem eorum . qui doce hant, admittendos esse homines ad baptismum, etiamsi vitam et mores emendare non vellent. S. Gregorius M. icti dicit: e Poeni lentiam agere est perpetrata mala plaupere, et plangenda non per
sunt, qui admissa plangunt, nec lamon deserunt: ut considerare sollieite seiant, quia flendo inaniter se mundant, qui vivendo se nequiter inquinant. v Esse autem speciatim propositum ac desiderium Meramenti baptismi, aul poenitentiae reipsa percipiendi neeossarium, ex ipsa rei natura
Deile intelligitur. Scriptum est enim: Nisi quis re natus fuerit ea aqua et Spiritu sam o, non pos sι introire in regnum Dei li); et ibid.: 0uorum remiserilis percula, remittuntur eis: et quorum retinuerilis, retenta sunt 5 . Ex quibus locis, aliisque argumentis, quae in Drius asserentur, probatur, necessariam medicinam ad curanda peccata lavacrum esse baptismi et post baptismum reconciliationis poleSla
tem sacerdotibus esse concesSam: unde peetator, haec cognoScens, certe
non potest recte dispositus diei ad iustificationem, nisi eiusmodi media, ab ipso Domino instituta, desideret,
requirat et actu percipere serio paratus sit i63. 4. Ratione theologica doctrina catholica confirmari potest, si doctrina Novatorum cum doctrina Christi comparatur. Ita enim argumentari licet. Illa doctrina eerte non est divinitus
revelata, quae persectionem morR-
solum non promovet, sed potius impedii et tollit t8J: talis est autem doctrina Lu heri de sola sile iustifieante. Iuxta hanc enim sententiam
homo per sdem arripiens merita Christi, de sua iustificatione et salute certus rμdditur, alque ideo parum, aut nihil sollieitus erit, ut rectos induat sensus, alias virtutes exerceat, et bona opera perficiat. Haec omnia negli, pet tum ante iustificationem. quoniam
iuxta principium Lutheri hoc in si tu libertate destitutus est, et iis intendere nequit; lum post iustificationem, quoniam cum ea ad salutem necessaria non reputentur, Sufficienter se ad illa sedulo exercenda excitatum non sentit. Ipse etiam peccati horror maxime imminuitur . si tam facile medium statuitur ad illius remissionem, qualis est fiducia in merita Christi. Quis ergo non videt, doctrinam Novatorum moralitati et persectioni christianae adversam esSe, alque ideo a revelatione divina et averitate longe alienam' -Denique si vera esset doctrina Novatorum desola sile iusti sitante, facile esset, etiam post plurima et navim a peccata regnum coelorum consequi. duum in modo autem haec conciliari possunt
eu in dieiis Christi: ouum ungusta pomta et arctaria est, quae ducit ad vitam, et pauci sunt. qui iureniunt eam 9,.
Regnum coelorum rim patitur, es vim
lauti rapiunt illud 10 . Non potest
doetrina ut vera admitti, quae do- crinae Veritatis aperte adversatur. M a. 1. Nonnullis ex Protestanii bus moderatioribus doctrina de sola fide iustificaute displicuit, quam Pi iam aut penitus reliciendam, aut ita mitigandam et declarandam esse cen-