장음표시 사용
481쪽
480 PARS IV. tia homino assumpto, a quo in libertatem vocati sumus, pauca Sacramenta saluberrima eon Stiluta sunt . quae
societatem christiani populi. hoc est sui, uno Deo liberae multitudinis continerent. 3 Et si l ad Ianuarium seri-hii: c Tonere te volo, Dominum Iesum lseni iugo suo nos subdidisse et sare inae levi: unde sacramentis numero paucisSimis, observatione facillimis. significatione praestantissi ii iis societatem novi populi colligavit. Universalem ei conplantem hanc traditionem secuta Sinodus Tridentina illi desinit: Si quis diseris, sacramen a novae legis non fuisse omnia a Iesu Chri to Domino nostro ins ituta anuthema si . Et in professione fidei. quam Pius IV praescripsit, dicitur Proliseor quoque s ysem
rae legis, a Iesu Christo Domino stro ius itusu. Facile etiam est, Piusdem assertionis rationem thstologicam reditere. Nam ille solus polost sacram senta instituere, qui solus potest corporalibus elemeniis tribuere vim sanctitatis et iustitiae non solum significandae, sed etiam produc 'ndae. Atqui talis potestas non competit nisi illi. qui est auctor et dominus gra-.tiae, nempe Deo, seu Christo silio Dei, qui gratias supernaturatos promeruit, eaSque una cum Patre per Spiritum sanetum dispensat. Ergo etiam solius Christi est sacramenta in
2. Christus recte die retur ninnia saera monta instituisse, quamvis concedi retur. ipsum de aliquibus Sacra- meritis, dum in terra viveret, mentio- noui non fecisse, eaque lantum, eum iam ad dexteram Patris Sederet, porspiritum sanctum, Apostolos Seu Ecclesiam educentem, eisque pole, talem conserentem, instituisse. Quod
si factum esset, Christus talia sacrampnia media e insit luisse dicondus foret. Quamvis autem hanc mediatam
nonnullorum sacramentorum institution om nonnulli scholastici admise.
rint. nunc lamen communi consensui heologi docent, Christum omnia sacramenta in ediate. Seu per SeipSum, dum adhuc in terris vorsaretur, instituisse: et haec sententia gravibus
innititur argumentis. Nam si media ιe tantum Christus instituisset aliqua sacramenta, tradendo Ecclesiae potestatem illa immediate instituendi; profecto Apostoli huiusmodi potesta. lem exercuissent. tantique beneficii meminissent vel in Evangeliis, vel in eorum Actibus et Epistolis, cum de pluribus aliis minoris momenti a se gestis ibidem mentionem Matit. At
vero in novo sopitere nullum prorsus hac de re sit verbum, quin potius ex eo contrarium evincitur, cum ApD- stoli ipsi, se minis ros lanium et disepensatores in Isiseriorum Dei esse saleantur. - Neque praesaiorum Scholasticorum assertioni Traditio favet. Ei 'nim distinctio inter mediatam et
immediatam sacramentorum institutionem antiquis penitus ignota fuit. Nemo quidem e Sanctis Patribus per duodecim integra saecula tradidit, Apustulis et Ecclesiae divinitus collatam fuisse potestalem instituendi
sacramenta; sed contra haec omnes aeque vocare consueverunt Christi Domini sacra monta, quae de ipsius in eruce pendentis latere cuncta prinfluxerunt. Huic doctrinue partiser nullius Pontificis, nullius Concilii sunsi agatur auctoritas: huic denique, si paucos demamus, theologi omnes.
praesertim post Concilium Trid uisenum, unanimiter obstiterunt. Praseli rea, quamvis iuxta Paulum: Infirma et egena elemensa 3), suerint sa
482쪽
eramenta veteris legis, horum lamen i autem diei simplieiter a Christo in- omnium fuit immedia lus institutor stituta, nisi ea quae immediate ab Deus. Id patet ex Pentateucho, ubi ipso instituta sunt: Si cui non possunt insignia sunt exempla circumcisio-idici simpliciter a Christo praecepta, nis i , ritus Agni paschalis 2;, eon- nisi ea quae ab ipso immediate praesecrationis sacerdotalis 3 , quaecum cepta sunt. Sic Christus non dicitur ela singillatim Deus una cum caere- instituisse sacramentalia, puta, aquam moniis praescripsit. Quis autem non lustralem, pane in benedictum etc., videt, multo magis decuisse, sacra-iquamvis ea instituerit mediate permenta novae legis, quae prae aliis Ecclesiam, quatenus nempe suerunt eminent praestantia et virtute, ab instituta per potestatem a Christo Κ ipso Deo immediate institui, eorumiclesiae traditam, per eius inspirati promulgatione tantum, atque admi- nem et directionem, ne erraret Ec-nistratione Apostolis caelerisque pa- clesia in instituendo. Similiter nemo floribus relicta' - Insuper, si quod unquam dixit, praecepta Ecclesiae est saeramentum, de quo dubitari esse praecepta Christi, quamvis Cht, possit, an suerit a Iesu Christo im-istus ea tulerit mediate per Ecclesiam, mediasa institutum, illud profecto e- tribuendo scilicet Ecclesiae potestarit sacramentum extremae Unctionis; tem ea imponendi, inspirando , ut et reipsa Hugo Viet. et Magister sen- illa ferret, et adiuvando, no in illistentiarum opinati sunt, hoc sacra-iserendis erraret. Ergo canon Conci- mentum non a Christo, sed ab Apo-ilii non potest intelligi, nisi de im-
stolis originem trahere. Ast id modo mediata omnium sacrameniorum ina nemine Catholicorum asseri potest,istitutione a Christo peracta. - Pro- postquam concilium Tridensinum pter haec et similia argumenta cl. Be Sess. XIV, can. 1 sic expresse defi-ilarminus, Becauus. Squez. GUne- nivit: Si quis dixerit, miremam Un- lus aliique, de side credendum e Meetionem non esse Pere et proprie su- dixerunt, quod omnia sacramenta im-eramentum, a Chrisso Domino nostro mediate a Christo instituta sint. Alii institulum et a B. Iacobo Apostolo autem hane sententiam certam quidem promulgatum .... ana1hema sit: ubi esse admittunt, negant autem, eam institutio a promulgatione distingui- de fido esse credendam; nam si Contur; prima tribuitur soli D. N. Iesu ei lium eam de side voluisset desinire, Christo, altera autem Apostolo Iaeo-iet contrariam nonnullorum Schola ho - Denique pro immediata sacra- sticorum opinionem damnare, praementoruin omnium institutione alserri salo eanoni vocem immediate appostiam potest canon concilii Triden- fuisset, quam tamen omisit, ne Sentini: Si quis diserit, sacramentu lentiam, a nonnullis theologis catlio nonae lastis non fuisse omnia a Iesuilicis propuguatam, tanquam haereti- Christo D. N. instituta. . . anathema eam proscriberet. Ιlaque qui nega- sit. Sensus enim huius canonis est,iret, omnia saeramenta a Christo im- omnia sacramenta immediate a Chri- mediate instituta esse, non incurreret sto instituta fuisse. Concilium enim notam haereseos, sed temeritalis lG- sacramenta omnia a Christo instituta lum. Ita sentiunt Bom. Scoso, Eglius,
dicit simpliciter, sine ulla res iri-iculta. Golli. Suurea, T9urnely, Bi etione vel distinctione. Non possunt iuui ι, Gaza uniga, Berii, Surdagna
483쪽
482 Ans VI. SEcTlo net alii, qui optime observant, ratiο- cinationes theologicas, quibus ostenditur, canonem Contilii ite immediata omnium sacramentorum institutione intelligendum esse, susscere quidem ad eertitudinem theologicam comparandam, non autem ad fidei dogmaeonStiluendum. MIa 1. Quaerunt theologi, qua rutione Christus, qui Deus et homo est, auctor dicatur sacramentorum' utriseilicet naturae, an divinae an humanae attribuenda sit haec institutio '- Ad hanc quaestionem Solvendam, doctrina de incarnatione prae oculis
est habenda, in qua dicitur, quod in
Christo sie ut duae naturae, ita etiam duae sint operationes, divina et humana il), quamvis sicut una persona ita unus sit operans i2 . Iam deside certum est, Christum Deum simul et hominem instituisse Sacramenta ; quam ubrem institutio sacramentorum vere est actio Theandriea. Dicunt autem theologi , solius Dei esse, vi et auctoritate propria sacramenta instituere, tum quia, ut diei tur Ruin. III, 30: Unus esι Detra, qui iustisicuι, ium quia, ut ait S. TM-ntas 3ἰ, ε solus Deus illabitur animae, in qua sacramenti essectus existit; a hominis autem egi gratiam promereri, et institutum divinitus sacramentum promulgare et administrare. Idcirco ad propositam quaeStionem S.
Thomas iii ita respondet: e Interiorem sacramentorum esseelum operatur Christus et secundum quod est Deus et secundu in quod est homo, aliter lamen et aliter. Nam Secundum quod est Deus, operatur in sacramentis per auctorisalem; secundum autem quod est homo, operatur ad interiores effectus Sacramentorum meriιorie et effleienter, sed instru-
mentaliter. Dictum psi enim , quos passio Christi, quae competit ei Secundum humanam naturam, CRUSaest nostrae iustificationis et meritorie et essective; non quidem per modum principalis agentis, Sive per auctoritatem, sed per modum instrumenti, in quantum humanitas est instrumentum divinitatis eius, ut supradietum est 5 . Sed tamen, quia est instrumentum coniunctum divinitati in persona, habet quandam principalitatem et causalitatem respectu Instrumentorum extrinsecorum, qui sunt ministri Ecclesiae , ut ex Supr-
stus, in quantum Deus, habet potestatem auctori latis in sacramentis; ita, in quantum homo, habet potestatem ministerii principalis, sive potestatem excellentiae. v Hanc autem potestalem excellentiae, quam Christus ut homo in sacramentis habet. Doctor angelicus in eo consistere dicit: 1ρ quod sacramenta gratiae largiendast vim habeant ex meritis passionis eius; 2' quod per ipsius invocationem, eiusque vice ae nomine Sacramenta administrentur: 3' quod potuerit Christus instituere sacramenta, eoru uique malerias et formas praede finire; 4 quod absque ritu sacramentorum solo etiam nutu et imperio ille ponere potuerit porum es- sectum, nempe gratiam conferre culpasque remittere, quod reapse pra stitit, cum nullo adhibito sacramento, ei mulierem peccatricem I), et par
trii eum 8 ab omni labe purgavit.
Nola 2. Alia quaestio inter schol sucos agitata est, an eo in munieari quaeat creaturae, hypostafice Deo non unitae, potestas instituendi sacramenta' - Seolus, Durandus, Vas-quea, et alii negative; Thom istae vero
484쪽
tive respondent. Cl. Berti, mediam iniens viam, dissentientes theologos
conciliare nititur; quapropter de hae ita disserit: e Triplex potestas
distinguenda est: auctorita is, quae propria est Dei, importatque virtutem conserendi sensi hi libus signis vim essectricem producendi gratiam; cellentiae, quae potestas convenit humanitati Christi, alque in eo sita est, ut Christus promeruerit eam gratiam, quae per sacramenta conserturrite dispositis, ut potuerit ipsam gratiam conferre etiam absque sensibilibus sacramentorum signaculis. atque ut eadem sacramenta in Christi nomine administrentur; tertia est pintestas ministerii, sive delegata Ecelesiae ministris, qua sacramenta a Domino Iesu instituta parant, em sciunt, dispensant. Atque de hae potestate nulla oriri potest dubitatio. - Quantum ergo attinet ad potestatem aueloritatis, affirmandum eSt, non posse ereaturae alicui communieari; sola enim suprema causa potest talem virtutem tribuere sensibili elemento, ut eorpus tangat et sanctificet animam. Quum enim gratia sanctificans animam sit divinae naturae participatio, arrha Spiritus sancti et pignus coelestis haereditatis, quis, nisi Deus summus, potest nos evehere ad divinitalis consortium, nobisque Spiritum sanctum et gloriae, quae pendet a Dei beneplacito ac promissione, pignus arrham- quo tribuere ' In hoc ergo subscribendum est Scoso; quamvis enim creatura a Deo talem nacta esset potest,tem, ut SImbola Sacramentorum statu ret, atque pro suo arbitratu delem minaret materiam, formamque praescriberet, semper tamen virtus Super natu ralium donorum essectrix esset
avT. Πl. 483 divini muneris opus. - Al si loquamur de potestate excellantiae, iam ebsi haec nequeat ea ratione creaturis Pommunicari, qua competit Salvatori, euius meritum ob hypostalicae unionis praerogalivam infinitum est, omniaque gratiarum praestantissima dona poluit de condigno universis Α-dae posteris promereri; potest tamene reaturis concedi, ut eum S. Thomalenent scholastici sere omnes. Neque
pnim in hae potestate aliquid apparet. quod vel contradietionem importet, vel
rerum creatarum superet conditionem. Nam si creatura, aecepta a Domino potestate, institueret sacramenta,
gratiam ipsa non efficeret, sed Deo lamgiente. illam sensibili signo alligaret,
quod sum cero videtur ad sacram nis-rum institutionum. PossΡt etiam crea-l ura absquse visibilium sacram n lorum
administulo gratiam eaoteris impertiri, non quidem tamquam causa princeps, sed tamquam a suprema dependens qua in re quid eontradictionis et meeat, ego quidem non video. Neque absolute potestas instituendi sacramenta exigit meritum infinitum, cum Deus, gratiarum suarum dominus, eas p0SSii, quando et quomodolibet ei placuerit, dispensare. Sicut ergo poterat per nudum hominem universos redimere, non tamen praescripta rigorosa illa satisfactione, quam exhibere non valebat, nisi Deu homo, Iesus Christus; ita potuisset purae creaturae largire saeuitalem instituendi
sacramenta, non ita tamen, ut creat.
ra illa gratiam eaeteris conserendam eo promereretur pacto, quo illam Dominus Iesus, Deus-homo prom ruit. Quamquam enim S. Thomas 23 seribat, potuisse Deum ministris communieare tantam gratiae plenis udinem, ut ad inrotationem nominum ipsorum eonferrentur sacramenta,eι vι ipsim
485쪽
484 PARS I v. sent sacramenta instituere, et sine ritu sacramen lorum esseclum sacramentorum conferre solo imperio: attamen exis imandum non est. B. Thomam tribuere creaturae possibili potestatem cellentiae, qualem praecedenti articulo tribuit humanitati Redemptoris, tanquam instrumento coniuncio in eadem persona dirinitas i. a Nolandum porro est, quod etiam theologi, qui docent, praelatam potestatem excelletiliae in hominem transferri potuisse, unanimi consensu saleantur, Christum id nullatenus secisse, alque ideo non fecisse, quia
magis congruum fuit, ut unus Dominus Iesus Christus esset sacramentorum institutor et auctor, et quisque perciperet, unum esse Mediatorem noStrum, in quo spes nostra locanda est. Hanc doctrinam iam proposuit
S. Augustinus sit dicens: c Poluit Dominus Iesus Christus, Si vellet, dare potestatem alicui servo suo, ut darei baptismum suum tanquam vice sua, et transferre a se baptirandi potestatem, et constituere in aliquo se vo suo, et tantam vim dare baptismo translato in servum, quantam vim hahoret baptismus a Domino. Hoc n0.
luit ideo, ut in illo spes esset baptizato ruin, a quo se haptiaalos agnosedirent. . Oluit ergo Servum ponere spem
in servo : ideoque clamabat Apostolus, cum videret homines volentes
spem ponere in seipso: Nunquid Paulus pro vobis cruristaeus est ' cuι in nomine Pauli baptizati estis' sui.
II. De eausis institusionis saeramentorum.
497. Quae Propheta regius in genere de operibus divinis dicit: omnia in supientia fecisti s3ὶ; haec praesertim de sacramentorum institutione adseveranda sunt. Nam si causas in-
vestigamus, ob quas saeramenta instituta sunt, facile perspiciemus, eorundem institutionem Deo dignissimam, indoli religionis christianae maxime accommodatam, et naturae humanae convenientissim alia esse. Praeclaro hac de re disserit catechismus romanus. qui ιγ septem causas exponit, cur sacramenta institui oportuerit: instituta nempe sunt:
tu vι humani ingenii imbecillit tem adiuvent: 2' ivi credendi tarditatem erigant , , ut parata es certaxu medicina ad depellandos animi morbos et salutem luendam: M uι sint christianismi veraeque religionis symbola eι saneta societatis vincula: γut sint lesIimonia nostrae sidei eiusque certa declaratio: si' ut sinι incitamenta sidei et charitalis: et 7φ υι sint humilitatis ercitandae instrumenta.
. Prima causa, ob quam instituta sunt sacramenta, cSt, ut dicit cutechismus rom. ,e humani ingenii iniboeillitas; siquidem natura ita comparatum videmus, ut ad earum rerum notitiam, quae mente, et intelligentia comprehensae sunt, nisi per ea quae aliquo sensu percipiuntur, nemini adspirare liceat. Ut igitur, quae occulta Dei virtute efficiuntur, saet-lius intelligere possemus, idein summus rerum omnium artifex sapientissime Deil, ut eam ipsam virtutem aliquibus signis, quae sub Sela Sum cadunt, pro sua in nos henignitate declararet; nam, ut praeclare a S. Chrysostomo i5l dictum est, si homo comporis concretione caruisset, nuda
ipsa bona, neque ullis integumentis involuta, ei oblata essent; quoniam
vero anima turpori coniuncta est, Omnino opus fuit, ut rerum quae sentiuntur, adminiculo ad ea intelligen-
486쪽
do uteretur. x Etiam S. Thomas ita
loquens de causis, ex quibus oportuit sacramenta instituere, inquit: e Prima sumenda est ex conditione humanae naturae, cuius proprium est, ut
per eorporalia et sensibilia in spiritualia ei intelligibilia deducatur. Pe ii net autem ad divinam providentiam, ut unicuique rei provideat Secundum modum suae conditionis. Et ideo convenienter divina sapientia homini auxilia salutis eonfert sub quibusdam corporalibus et sensibilibus signis
quae Sacramenta dicuntur. γ2. et Altera vero causa est, proSequitur Catechismus rom. , quod animus noster haud facile commovetur ad ea, qui nobis promittuntur, credenda. Quare Deus a mundi exordio, quae sacere instiluerat, verbis quidem frequentissime iudieare consuevit: interdum vero, cum opus aliquod institueret, cuius magni ludo promissi iidem abrogare posset, alia etiam signa, quae nonnunquain miraculi sp8ciem haberent, verbis adiunxit. Nam
cum Deus 2ὶ Moysen ad israelitici
populi liberalionem mitteret, ille vero, ne Dei quidem praeeipientis auxilio laetus, timeret, ne Onus sibi gravius imponeretur, quam Sustinere posset, aut ne populus divinis oraculis et dietis fidem non adiungeret:
Dominus promissionem suam in ulla signorum varietate firmavit. Quem
admodum igitur in veteri Testamento Deus secerat, ut magni alicuius promissi constantiam signis testis caretur; ita etiam in nova lege Christus
Salvator noster, eum nobis peceat inrum veniam, coelestem gratiam, Spiritus sancti communicationem pollicitus est, quaedam signa oculis ei sensibus subiecta instituit, quibus eii in quasi pignoribus obligatum habere
mus atque ita fidelem in promissis
suturum . dubitare nunquam possemus. 3 Vero igitur sacramenta insti-lula sunt, ut ostendatur plenitudo divinae misericordiae et dispensalio divinae iustiliae, ut dicit Aleaeander O
3. et Tertia causa fuit, ut illa tanquam remedia, ut scribit S. Ambrosius 4 , atque evangelici Samaritani medicamenta ad animarum sanitatem vel re- euperandam , vel luendam praesto essent. Virtutem enim, quae e pa
sione Christi manat, hoc est gratiam
quam ille nobis in ara crucis in eruit, per Sacramenta, quasi per alveum quemdam , in nos ipsos derivare oportet; aliter vero nemini ulla salutis spes reliqua esse poterit. Quare
clementissimus Dominus satramenta verbo Suo sti promissione sancita relinquere in Ecclesia voluit. per quae passionis suae fructum nobis reipsa communicari sine dubitatione crederemus, si modo unusquisque nostrum
ad se eam curationem pie et religiose
admoveret . a Quam conveniens autem fuerit, ut remedium contra spirituales
nostras infirmitates ssensibilibus alli. garetur signis, ostendit S. Thomas l. c. dicens: e Secunda ratio Iob quam oportuit institui sacramenta sumenda est ex statu hominis. qui peccando se subdidit per assectum eorporalibus rebus. Ibi autem do belmedicinale remedium homini adhiberi ubi patitur morbum. Et ideo conveniens fuit . ut Deus per quaedam eo poralia signa homini spiritualem medicinam adhiberet, nam si spiritualia nuda ei proponerentur, eius animus applicari non posset, corporalibus deditus. Et S. Bonarentura 5j ita disserit: e Coelestis medicus humani generis reparativus, tali modo sana-
4J L. fi de saer. e. 4. et lib. 2 in Dae. e. te. M a te. i53 in compono. thaol. verit . s. e. I.
487쪽
vii aegrotum sicut optime competebat angrotanti et aegritudini, et occasioni aegrotandi, et ipsius aegritudinis curationi. Aegrotus igitur homo est. Morbus autem originalis culpa est. Origo vero istius culpae, licet principaliter fuerit ex consen Su Pationis, occasionem lamen sumpsit ex sensibus earnis. Ad hoc ergo, quod medicina respondeat morbo, oportuit, quod non tantum esset spiritualis, verum etiam aliquid haberet de sensibilibus signis; ut sicut sensibilia suerant animae occasio labendi, ita
essent ei occasio resurgendi. Et prinpler hoc medicina nostri vulneris consistit in ecclesiasticis Sacramentis. 24. Quarta causa petitur ex neceSSilate signorum externorum, quibus
fideles ab infidelibus distinguantur. Nam, ait S. Augustinus li), c tu
nullum nomen religionis Sive verum, sive salsum, coagulari homines possunt. nisi aliquo signaculorum , aut sacramentorum visibilium consortio colligentur. Ex quo S. Boetoris essato ita S. Thomas l. c. argumen latur: e Sed necessarium est ad humanam salutem, h0mines adunari in unum verae religionis nomen. Ergo sacramenta sunt necessaria ad
humanam Salutem. 3 Iam in V. T. Circumcisio ex hoc polissimum sine instituta fuit, ut verae religionis se- elatores ab insidelibus distinguerentur 12 ; necesse igitur est, ut etiam in nova lege signa externa dentur, in eundem sinem ordinata. Idcirco Catechismus rom. dieit: e Quarta etiam causa accedit, cur Sacramentorum institutio necessaria videri possit, ut scilicet nolae quaedam et Symbola essent, quibus fideles internoscerentur, cum praeSenim nullus hominum coetus queat, ut etiam a divo Augustino traditum est, sive verae,
sive salsae religionis nomine . quasi unum corpus coagmentari, nisi aliquo visibilium signorum issedere coniungantur. Utrumque igitur praestant novae legis Sacramenta, quae ei christianae fidei cultores ab infidelibus distinguunt, et ipsos sideles sancto
5. Quinta causa, quae cum priori intime connectitur, ex obligatione d ducitur, fidem exterius profitendi. Religio enim non interna lanium, Sed et externa sit, oportet 13 . Quamvis autem interni sensus variis modis manifestari possint, convenientissimum tamen est ut in religione revelata signa quaedam externa dentur,
ab ipso religionis auctore instituta; quibus si deles internam suam sdem exterius profiteri et possint, et debeant. Hac de causa Calectismus rom. docet: Aliam etiam iustissi
mam suisse causam sacramenta instituendi, ex illis Apostoli verbis:
Corde creditur ad iustitiam, ore arsetem confessio βι ad salutem 4 , ostendi potest. Sacramentis enim fidem nostriam in conspectu hominum profiteri, et notam sacere videmur. Quare ad
baptismum accedentes, palam lesiamur. noS credere eiu3 aquae virtute, qua in sacramento abluimur, spiritualem animae purgationem fieri. vliis accedit, quod homo naturali nisu in exteriora seratur, et, nisi cultui legitima auctoritate praescripto alligetur, saeile in ritus superstitiosos dblabalur, conveniens igitur fuit, ut divina auctoritate ritus quidem sacristabilirentur, quibus homines a
superstitiosis et noxiis retraherentur. Hinc S. Thomas causas, Ob quas sacramenta institui oportuit, enumerans l. c. ait: e Tertia ratio sumenda est ex studio actionis
488쪽
hLmanae, quae praecipue ei rea corporalia versatur. Ne ergo esset homini durum, si totaliter a corporalibus actibus abstraheretur, proposita sunt ei corporalia exercitia in sacramentis, quibus salubriter exerceatur ad evitanda superstitiosa exercitia, quae consistunt in cultu daemonum. vel qualitercumque noxia, quae consistunt in actibus peccatorum. 26. Sextam causam constituit charita S, per sacramenta excitanda et promovenda. Ideo enim, ut ex dicendis apparebit, sacramenta instituta sunt, ut gratia sanctificans, seu charitas habitualis producatur, vel augeatur. Et eum sacramenta inter praecipua bene seia divina numeranda sint, quibus spirituale animae bonum maxime
promovetur; quis non videt hominem per illa ad gratos animi sensus et ad
redamandum suum benesaetorem excitari debere ' - Imo per eadem el-iain charitas erga proximum Summopere promovetur. Nam, ait Cate chismus rom. : e Magnam vim habent Sacramenta, non solii in ad fidem in animis nostris excitandam et exercendam. Sed etiam ad eam charitatem inflammandam, qua amare inter nos debemus, cum, arctissimo nos vinculo colligatos et unius corporis membra
esse et os esse, ex sacrorum mSSleri O-rum communione recordamur. v
I. Septimam causam innuit S. Thomas, dum l. c. dicit: e Per sacra mentorum institutionem homo humi liatur, se corporalibus subiectum eo gnoscens, dum sibi per eorporalia subvenitur. a Maximae vero utilitalis sacramenia dicenda sunt, si mentis superbiam conterunt, ex qua omnis perditio initium sumpsit, et humilit, lem insinuant, ehristianae perseetionis landamentum. Vere autem hac quoque de causa sacramenta instituta
RT. m. 48 esse, testatur catechismus rom. dbeens : c Sacramenta, quod in christianae pietatis studio plurimi lactendum est, humanae mentis superbiam edomani ac comprimunt, nosque ad humilitatem exercent, dum sensibilibus elementis subiicere n0s cogimur, ut Deo obtemperemus, a quis
antea impia defeceramus, ut mundi
elementis serviremus. 3 Hanc reflexionem et . Mohler ut maxime sublimem et ingeniosam praedicat, eamque aptissimam reputat ad salsum spiritualismum conterendum, qui tum medio aevo, tum reformationis tempore invalescere tentavit.
Nota. Ex dictis p itet, etiam in sacramen iis veri sicari id, quod S.
Scriptura 23 dicit: Universa propter
semetipsum operatus esι Dominus. Quamvis enim sacramenta proxime pro salute hominum instituta sint, ea
tamen gloriam quoque Dei maxime
promovent. Commonstrant enirn sinpremum Dei in omnes res creatas dominium, quibus pro libitu , tanquam instrumentis utitur; omnipotentiam, quae etiam sensibilibus rebus gratiam alligare et per illas spirituales essectus producere valet; iussit iam disinam, quae merito hominem ita humiliat, ut qui peccando
sensibilibus se rebus subieeit, in suo etiain remedio sensibilibus rebus utatur; sanctitatem dirinam, quae per Sacramenta se inter homines dissundit; et sapientiam ac bonitalem divinam, quae lapsis hominibus subvenit
ei quidem modo corruptae naturae humanae maxime accommodatis.
3 498. Signum sensibile in sacramentis requisitum duplex est, consistens tum in rebus, quae adhibentur, tum is verbis, quae proseruuiur.
489쪽
Equidem veteris legis saeramenta Solis signis externis constabant; neque invenimus, determinata iis verba adiungenda suisse: sic nec in ritu circumcisionis, nee in immolatione Agni paschalis legimus verbum adhibitum. Christus vero, ait S. Bonaventura lit,c instituit sacramenta in verbis et elementis, ut ait Augustinus: Aecediι rerbum ad elementum , et sit sacramentum. - Ad hoc vero institutagunt sacramenta in verbis et elemensis, ut haberent evidentiam significam di et enicaciam sanetiscandi; quia dum elementa oculis et verba auribus se osserunt, qui sunt duo sensus praecipue cognosci livi, dant evidontiam significationis. Deinde verba sanctificant elementa, ut plenior fiat humanae creationis efficacia. a Nolandum porro est. quod pervetustis istis
vocibus rerum, seu elemenιorum aι-que verborum, quas Patres per duodecim integra saecula usurparunt, alia vocabula sullaterit GuilIelmus I n- tisidiorensis in Summa theologica, quam edidit initio saeculi decimi tertii, et res seu elementa materiam , verba formam sui plerique putant primus omnium appellavit. Novam hane loquendi rationem amplexi sunt Aserander Halensis. Albertus M. et S. Thomus, qui in summa l2 dicit: c Ex verbis et rebus sit quodammodo
unum in Sacramentis, sicut ex forma et materia, in quantum scilicet pervorba perficitur significatio rerum. v Additque I 3i: . In sacramentis verba se habent per modum formae, res autem sensibiles per modum materiae. 2 Praeclaros istos duces secuti sunt caeteri scholastici, quibus omnes accesserunt etiam theologi recentiores. Nec obstitit huic immutationieallioli ea Leelesia; quin potius, cum
congruentiam agnovstrit huiusmodi verborum ad paries essentiales Sacramentorum denotandas, eorum usum
probavit et rete pii. Iam Lug nius Irin decreto unionis, in mutilio Florentino edito, dicit: Uaec omnia saeram8nta tribus perficiuntur: rebus tamquam materia, rerbis tamquam forma eι persons ministri tonsitientis sacramentum eum intentione faetendi, quod Dei ι LeeIesia: quorum si Gliquid desis, non persistitur sacra mentium. Et in Concilio Tridentino Sess. XIV. de poenit . eap. 2 , Sermo fit O materia et forma, quibus sacr menti essentia perseitur. Graecos
quoque easdem voces adoptaSSe, commonstrat Ieremias, Patriarcha CPt nus, qui in sua censura ad Uilien-hergenses cap. I scribit: et duae quidem omnia sacramenta sacra sanciuntur Scriptura, eeriamque ac definitam materiam et formam habent. χ- 0stendere ia in oportet. in Sacramentis n. legis conrenientissime materiam et formam coniungi, utramque ab ipso Christo determinatam esse, atque ideo substans inliter inimi
turi non posse, verba autem Sacramentorum non promissoria aut contionatoria , sed vere eι proprie consecratoria esse. 1. Duplex est cuiuslibet sacramenti materia, scilicet remola et prorima: prior consistit in re sensibili, quae praesto esse debet ad conficiendum sacramentum; altera est aclio, qua materia remota in perficiendo sacramento applicatur: sic, e .gr. , in Baptismo materia remota est aqua; proxima vero, ablutio per aquam facta. - Convenientissime autem in nova lege factum ebi, ut cum materia eliam forma coniungem
da sit, quod ostendit S. Thomas l4 dicens: e Saeramenta adhibentur ad
490쪽
homInnm 'an lili eationem sicut quadidam Signa. Tripliciter ergo considerari possunt et quolibet modo congruit eis, quod verba rebus sensibilibus adiungantur. Primo enim possunt
considerari ex parte causae sancti sit caniis, quae est Verbum incarnatum, eui sacramentum quodammodo consorinatur in hoc , quod rhi sensibili verbum adhibetur, sicut in mysterio Incarnalionis carni sensibili est Verbum Dei unitum. Secundo possunt
considerari sacramenta ex parte ii minis, qui sanctificatur, qui componitur ex anima et corpore, cui proportionatur sacramentalis medietna, quae per rem visibilem eorpus tangit et per verbum ab antina creditur.
lud Io. XV: Iam vos mundi estis pr
pser sermonem e te .: unde est illa lanta virtus aquae, ut corpus tangat et cor abluat, nisi satienio verbo , non
quia dieitur, sed quia creditur'
Tertio possunt considerari ex parte ipsius significationis saeramentalis. Dixit autem Augustinus σὲ quod verba inter homines obtinuerunt principatum significandi, quia verba dive simode possunt ad significandos diversos conceptus mentis, et propter hoc per verba magis distincte possumus exprimere, quod mente concipimus. Et ideo ad persectionem signi si,
calionis sacramentalis necesse suit, ut significatio reruin sensibilium per aliqua verba determinaretur. 3 - Docent autem theologi, materiam et sormam partes esSe essentiales sacra menti , quae invicem unitae unum compositum morale essitiunt. Neque
obstat, quod Eugenius IV in citato
decreto dicat, sacramenta tribus per sei, rebus ιanquam materia, eι verbis tanquam forma eι persona min,
stri. Aliud est enim sacramentum perlici, aliud intrinsece constare :per iei enim ad musas intrinsecas
et extrinsecas ex lenditur; constare autem , seu componi ad causas intrinsecas restringitur. Undo sacramenta tribus persieiuntur, sed diversimode , scilicet materia et forma, tanquam partibus intrinsecis et essemtialibus, intentione vero ministri,
tanquam causa. - Caeterum iuxta unanimem theologorum doctrinam, ut sacramentum valide conficiatur, materia ei forma debent moraliter simul existere, Spectata uniuscuiusque sacramenti natura; secus enim verba
formae neque vera essent, neque super talem materiam caderent, neque cum hac unum compositum morale, ut oportet, conficerent. Sumtit autem coexistentia, seu unio materiae et formae moralis, nempe talis , ut exeommuni hominum iudicio utraque unum constituere censeatur, spectata lamen, ut dictum est, uniuscuiusque
sacramenti natura. Ei quidem in SS. Eucharistia materia et forma debent physiee eoexistere, quoniam pronomen hoc - hie demonstrat materiam praesentem. In Baptismo, Confirmatione , Extrema Unctione et 0rdine
talis coniunctio simul lanea materiae et formae requiritur, ut, dum minister pronuntiat formam, censeatur
adhue applieare materiam , ad quod sufficit, ut saltem Meundum aliquam sui partem physice materiae proxime coexistat. In Poenitentia absolutio dari potest notabili tempore post consessionem , ut sit in iudiciis. In Matrimonio consensus unius coniugis tamdiu disserri potest . quamdiu gensetur permanere consensus alterius, quia hoc exigit natura contractus. Ilorum omnium ratio est, ait ei. Di