장음표시 사용
61쪽
60 PARA IV. communieanda, ne sort8 conculcentea pedibus suis. ut ii, idem subditur. Mallh. X, 11, videtur Christus solum praecepisse Apostolis, ut apud eos diversarentcr, qui inter Iudaeos digni erant dignitate famae externae, non autem dignitale occulta morum; ne scilicet, si ad infames homines divertissent, male et ipsi audirent. 4 Hospes, inquit S. Hieronymus hunc locum explicans, fama eligendus est populi, et iudicio vicinorum, ne praedicationis dignitas suscipientis insamia de turpe lur. x Vel fortasse, cum ibi de Iudaeis lantum sermonem habeat Christus, aliqui etiam digni esso poterant Evangelii praedieatione ex meritis gratiae, et iustitiae per si-dem in Christum veriturum. Nec oh-
stat quod subdii ibidem Salvator: ει si quidem fueriι domus illa dist na,
venieι pcla restra super eam. Ilaec enim verba hunc sensum habent: si
Deus secerit domum illam dignam
gratiae suae praedestinatione ete. , non autem quod a Deo inventa suerit digna; nam, ait S. Augusti mra is , et Deus neminem dignum eligit, sed eligendo facit dignum: a ei. ut dicitur Act. XIII, 48, praedicante Paulo, crediderunt, non qui iam digni ex conatu naturali erant, et dispositi, sed quotquoι erant praeordinali ad
Obi. IV. S. Scriptura nonnulla exeimpla suppeditat eorum , qui suis honis operibus gratiam a Deo promeruerunt. Ita Zachaeus publicanorum princeps desiderio videndi Christum, ipsum domi suae hospitem, et Salvatorem habere meruit 2 ; unde
S. Ambivi iuss3, cstudio suo eam Domini gratiam impetrasse, est. Idem
diei potest de beato illo lasrone, qui ob Christi auxilium invoeatum audi-
re meruit: Hodie merim eris is paradiso lι . Christus ipse centurionis fidem admirans, et laudans dixit: Non inveni laniam sidem in Israel ibi: si autem illa fides fuisset donum Dei, potius dicendum erat a Christo: Non dedi tantam sidem in Israel: nec lunc erat ulla vel admirationis, vel laudis
causa. Alter centurio, CorneIius nomine s6 , eleemosynis et orationibus promeruit admoneri ab Angelo , ut
Petrum accerseret, a quo de Evangelio edoceretur. Ita etiam historia ecclesiastica exempla eorum exhibet,
qui per opus quoddam misericordiae sanctis martyribus exhibilum fidem
salutarem consecuti sunt. Haec exempla commonstrant, hominis esse incipere, Dei autem perseere fidem. Resp. Allata exempla dogmati e tholico non repugnant, quia cerium est, neminem ex his vel aliis, quaa similiter asserri possent, solis suis viribus, et sinst Dei auxilio gratiam suis. se promeritum. Manifestissime credendum est. inquit Concilium Arausicanum II, can. 25, quod ei illius latronis, quem Dominus ad paradisi patrium revocavit, eι Cornelii centurionis, ad quem Angelus Domini missus est, et Zachaei, qui ipsum Dominum accipere meruiι, illa tam udmirabilis fides non fuiι de natura, sed disinae largitatis donum. Zachaeus ergo pium Christum videndi
desiderium per gratiam praevenien-lem toncepit, quod non negat S. Ambrosius, qui quamlibet sanciam cogitationem Dei munus, Dei inspirationem, Dei gratiam vocat. Idem dicendum est de latrone, de quo S. Leo II ait: et Dominum confitetur et Regem quem videt supplicii sui esse conso lem. Inde ergo oriebatur hoc donum, unde aecnpii fides ipsa respon-
62쪽
sum. γ - cum Christus ipse aperte doceat, neminem ad se venire, Seueredere poSSe Sine gratia divina, ut n. s probatum est; certe etiam Centurionis fides tota fuit gratiae divinae donum, qua tamen non tollitur liberum arbitrium, ac proinde nec lauS, nec praemium: quod si Christus fidem illam admiratus eStellaudavit, non praeei se ob fidem ut donum Dei, sed ob liberam eius cooperationem id fecit, in qua utique Centurio prae tot aut incredulis, aut o- sellantibus Israelitis, commendabilem se exhibuit. - Cornelium Centurionem aliquam habuisse fidem in Christum, quando orabat et eleemosF- nam largiebatur, pro certo habet S.
mas i 2l; alioquin quomodo orationes eius et eleemosInae potuissent esSeaeceptae Deo, cui sine si de impossibile est placere ' Aliquam autem Megsiae notitiam homo ille Romanus potuit ex diuturna cum Iudaeis con-Fersatione haurire, salutarem autem
fidem gratia divina' praeventus et astulus conce pit. Quod exempla alline lex historia ecclesiastica allata, dicendum est, homines nullatenus per opera solis viribus naturae peracta s- dei gratiam promeruisse, Sed ipsoSaul iam gratia praeventos prae sala opera su ScepiSSe, aut per preces Mar-drum conversionis gratiam obti
obi. V. III Reg. VIII, 17, legitur
de Davido: Voluit sed cure domum nomini Domini Dei Israel, et ait Dominus ad David. . .: 0uod cogitus i in corde tuo aedificare domum nomini meo, bene fecisti, hoc ipsum mente
pertractans. Verrinio men tu non aedificabis mihi domum. Unde sic colligitur: haec eogitatio Davidis certe
ART. I. 61suit bona, alioquin Deus eam minime laudasset: atqui lamen a Deo non fuit; si enim Deus eam inspirasset,
eidem non negasset esseelum: ergo
bona copi latio et pium desiderium sine gratia ab homine concipi potest. Resp. Hanc obieetionem iam S.
Prosper 3 contrivii docens, illam
Davidis voluntatem, et suisse honam, et suisse a Deo, quanquam Deus iusto iudicio suo tioluit ea in voluntatem, quam ipso inspiraverat adimpleri; cuius rei idem S. Prosper plura exempla assert; ut cum Deus Apostolis ho-na in voluntatem immisit praedicandi Evangelium omni ereaturae, et postea vetuit eos loqui verbum in Asia, et
ire in Bithyniam 43. Eeclesia etiam orat quotidie pro insidelibus, ei hoc
acceptum est coram Deo; et et lamen quod pro omnibus pelitur, non pro omnibus oblinetur; nec est iniquitas apud Deum, qui Saepe postulata non tribuit, quae postulare donavit. 3 Et celebre est praeceptum datum Α-brahae, ut silium suum Isaac immolaret, cuius lamen praecepti adimpletionem Deus ipse novo mandato prohibuit, sola voluntate et obedien
Obi. VI. Patres Graeci, et ex Latinis quoque nonnulli in ea sententia suerunt, quod in ilium fidei et salu-lis a nobis sit, quod bona voluntas gratiam praeveniat, et quod Deus Subsequente sua gratia pios ac naturales voluntatis conatus iuvet. Ita Hermos in Pastore s5 ait: e duorum viderat Dominus puras mentes suturas, et servituros ei ex lolis praecose
diis, illis tribuit poenitentiam. S. Iust inius M. 6 scribit: cdui eum
ratione vix ei unt, Christiani sunt, quamvis athei, et nullius numinis cultores habiti sunt; quales inter
63쪽
Graecos suere Socrates , Heraclitus, velit: Deus incipienti inerementum atque iis similes. s Censuit igitur, dabit .s S. Optatus Miles. l8ὶ inquit: sine gratia potuisse homines recie et Est enim christiani hominis, quod honesteque vivere. Neque ab eo dis-ibonum est, velle, et in eo, quod bene sentit Clemens Alea. , qui lj docet, voluerit eurrere; sed homini non est vel fres Philosophos a philosophia datum perficere, quia nostrum est cum iusti sileatos fuisse, atque i2ὶ illudirere, Dei autem perficere. x S. Ambro- memorandum subdit: et Praeparat sitis Apol. II David. 9 ait: et Ideo hanc ergo Philosophia i graeca ei viam mu- gratiam s Ecclesia) meruit a Christo,niens, qui a Christo perficitur. η S. quia Verbum Dei, quaesivit, deside- Irenaeus 31 dolet, cProphetas hortariiravit; γ et in Lue. 10 sie loquitur:
homines ad iustitiam et ad bonum o - Non enim dormientibus divina be-pus. quia hoc in nobis est. γ S. Chry- neficia, sed observantibus deserunsostomusio dicit: Istud ipsum, quoditur; s ot l. 2 de Abraham i 11 seria Patriarcha, qui ante gratiae tempus et bit: e 0portere, ut tales nos praebea- ante legem suit, a seipso, et se lenita, mus bonis studiis et prompta fide, ut
quae naturae insita est, in tantum per-iDeus nostri misereatur, et vocet nos. χvenit virtutis fastigium , sussicit, utiS. Hieronymus 123 haec habet: . Hoc
omnes nostras excusationes relatet. scito baptismum ... non servare iusti-Ai sorte dirent aliqui: Vir ille mul- tiam , quae labore et industria actam a Deo gratiam consecutus est, et diligentia, et seni per super omnia Dei omnium Dominus siugularem eius elementia custoditur, ut nostrum silcuram habuit ' - quod et ego fateor.irogare, illius tribuere, quod rogatur, Verum nisi primus et ipse, quod suum nostrum incipere, illius perficere, erat secisset, non tanta a Domino ο, nostrum offerre quod possumus, it tinuisset. . . Vidistis, quomodo ab ini-ilius implere quod non possumus. χtio quae a seipso erant, attulerit, et Resp. Ad obiretiones istas ex Pa- propterea divina quotidie ubertim su- trum auctoritate petitas solvendas sceperiti. . . Cum videriis Deus sanam quaedam observanda sunt. a Unius mentem nostram, et nos conari et et alterius Patris dissensus non in- eniti ad virtutis certamina, statim si ingit argumentum depromptum ex nutu et subsidio suo nos adiuvat. v Traditione, quae praecipue ex uni- Idem scribit ibi: et Nostrum quidem versali magisterio ecclesiastico , et est praeeligere et velle, Dei autem est ex iis Patribus hauritur, quorum perficere... quando nos elegerimus,ldoctrina ab Ecclesia approbata fuit. tum multum nobis assert auxilium. vib) Locis Patrum citatis opponimus alia eorum tostimonia, n. 2 adducta, in quihus clare profitentur, initium fidei et salutis a Deo esse, et gratiam divinam semper bonam hominis voluntatem praevenire. ei Quod si Pa
tres antiquiores non semper et ubique hoe dogma clare exprimunt, nil exinde contra istud inferri potest.
sim Dial. eontra Pola g. l. a. u. L
Ex Latinis S. Cyprianus 6 dicit:
. Credendi vel non credendi libert iem in arbitrio positam esse. χ S.
Hilurius i ) ait: ε Est quid om in fide
manendi a Deo munus, sed incipiendia nobis origo est. Et voluntas nostra hoc proprium ex se habere debet, ut
64쪽
Nam antequam circa dogmata aliqua nascerentur haereseS, non loquebantur homines ea mutela iisque verborum limitationibus, quae pOStmodum fuerunt adhibitae. Controversiae
nimirum exortae essecerunt, ut constituerentur ei definirentur Dees,
certaque cautione modi loquendi ei Cumseriberentur. Ideo S. Augusιinus de auctoritate Patrum gloriantibus i. 1 c. Iulian. 11 dixit: e Vobis
nondum existentibus securius loque-hantur, ei in Ecclesia Dei loquentes non aliter intelligebantur, quia Εcelesia et si deles crediderant; γ eli.
Ut eorum scrutemur opu Scula, qui
priusquam ista haeresis oriretur, non habuerunt necessitatem in hae dissi-elli ad solvendum quaestione vereari, quod proeul dubio sacerent,si respondere talibus cogerentur. Unde factum
est . ut de gratia Dei quid sentirent,hroviter quibusdam scriptorum Suorum locis, et transeunter attinge
roni. v di Prioribus Ecelesiae saeculis Marcio nilae aliique haeretici asserebant, ex quadam sati specie pendere omnia, nihilque prorsus conferre industriam nostram ad salutem ; quos ut refellerent, A. Patres ad declarandam et probandam potestatem li-
heri arbitrii obligabantur. Hae de
cauSa contendunt, in nobis, seu in nostra potestate esse, credere et bene operari, quod dum dicunt, gratiam non excludunt, sed supponunt. Et dum identidem asserunt, Deum non
praecedere voluntatem, dumque pratiam praevenientem exeludere viden tur; sensus eorum est, De ulla non praecedere vim inserendo, neque lalem gratiam dari, quae ita ad se trabat voluntatem, ut volitio hominis non amplius sit libera, sed necessitatem inserat in sensu haereticorum.
Iia intelligenda sunt citata verba S. cypriani, S. Irenaei, imo etiam S. Chrysostomi, qui saepe illos oppugnat, qui liberum arbitrium
negant, aut de gratiae desectu queruntur, aut talem gratiam poscunt, quae ipsis vim inserat. e Generatim dum Patres docent, debere nos incipere, Seu primum decernere, velle, eligere; id asserunt non negata, sed supposita gratia, quae hanc nobis clanculum suppeditat lacultatem : eldum asserunt, volendo et omnem
diligentiam adhibendo impetrari a nobis gratiam: id intelligunt de gratia subsequente et adiuvante. Haee confirmantur ex eo, quia indigitatas asseritones plerumque inveniuntur in M. Patrum homiliis seu publicis sermonibus. in quibus auditores admonendi erant, ut gratia praevenienti cooperentur, ei per preces ac pia opera ulteriora auxilia divina prome rerentur. Dum ergo Patres in huiusmodi admonitionibus gratiae praevenientis necessitatem relicent, eam tamen non negant, quam, ut S. Ambrosius, S. Chrysostomus et S. Hieronymus alibi elarissime prosilentur. Profecto molesta et intolerabilis ressorei, si omni propositioni, quae sinistre explicari posset, clausulam aliquam in publico Sermone. aut el- iam libris conscribendis semper a.dhibere deberemus. Hoc autem eo minus temporibus illis necessarium erat, quod, exorta nondum Semipelagianorum secta, gratia praeveniens iacite ab onmibus intelligebatur. Ν mo dubitat, S. Augustinum gratiae praevenientis necessitatem propugnasse; et tamen ipse quoquo etiam
in libris post exortam haeresin pela. gianam exaratis similibus loquendi modis utitur; sie Εn. in Ps. XLuseribit: e Para totum in corde tuo,
ubi sedeat Deus: γ I. 1 de lib. arbitDisitired by Corale
65쪽
eap. 12, dicit, e in voluntate nostra
esse constitutum, ut hoc vel fruamur, vel careamus tanto, et tam vero bono,
vilam nimirum agendi honestam et sanetam: ad Simplie. l. 1, q. 1, ait: e Certe enim ipsum velle in nostra potestate est, quoniam adiacet nobis: sed quod perficere honum non est in nostra potestate, ad meritum pertinet originalis peccati. γ Petarius aliam praeclaram observationem addit il) dicens: κ Non raro veteres, dum de gratia loquuntur, plenam et persectam intelligunt, non inchoatam
ac rudem, quae prima nominatur, cuius plerumque mentionem non habent ut Theodores u3, Photius, Theophylactus, atque ipse quoque Chrysos omus ... Non enim primum voluntatis motum et rationis in gratia numerant. veluti pia desideria, quibus ad pleniorem quaerendam lsi
dem ac Dei notitiam et amorem excitamur; quae sunt excellentiora gratiae munera, proindeque gratiae nomen ac titulum praecipue merentur. II is rito perpensis, obiectiones, quae ex Patrihus petuntur, facile consu- tantur. Supervacaneum autem non
est circa singula loca ab adversariis obiecta quaedam observare . Ac imprimis S. Hermas nihil aliud dieit, nisi Deum eoncedere gratiam poeni- lentiae bene ad eam dispositis, non autem has bonas dispositiones ex hominibus esse sine ulla gratia Dei. S. Iustinim M. Socratem, Heraclitum eorumque similes in lato sensu Christianos vocat, non quod putaverit , is lorum opera sui SSe salutaria, seu ad salutem utilia, quod absque gratia fieri nequii; sed ut ostenderet ea, quae veteres Philosophi recte sapienterque docuerunt, vel egerunt,
ad Religionem Christi quodammodo
pertinere, quia haec a retia eorum ratione promanabant, quae est divinae rationis, seu Verbi participalio quaedam i2 . Caelerum gratiae necessitatem et gratuitatem multis in locis praedicavit S. Martyr: sic Dial. cum Thrupli. 3) citans verba Ps. XX l, 11: Deus meus es tu, ne discedas a me, inquit: ε Docei, in Deum. qui omnia creavit, omnes sperare debere, et ab eo solo salutem et auxilium quaerere. v - Clemens Aleae. tribuit quidem Philosophiae aliquam dispositionem ad sidem et iustificationem, sed omnino remotam , negatiVam , impropriam, et nullo pacto cum ipsas de, vel iustificatione coniunctam quatenus homines Philosophiae benescio nonnullis praeiudiciis et cr- roribus declinatis, veluti uno gradu,
ui idem Clemens loquitur ι , ad fidem accedere videbantur. De S. Irenaeo, S. Chrysostomo, S. Cypriano et S. Ambrosio difficultas iam sublata est tum per eorum testimonia supraeitata, tum per ea, quae hic obgervata sunt. - S. Hilarius ib) ipse sa-letur, a multis saepe dici, et proprium Dei munus esse , ut quis in Dei rebus et operibus versetur; v ex quo patet, doctrinam hanc tune communem fuisse, quae omnia bona nostra Dei dona esse profitetur: neque hanc doctrinam negat S. Doctor, sed tantum illos impugnat, qui hac doctrina abutuntur, et excusantes infidelitatem Suam, quod cessante erga se Dei voluntate maneant infideles, a cum tamen non ipsis gratia Dei, sed ipsi gratiae Dei desint. Caeterum S. Hilarius necessitatem gratiae praeVenientis clare profitetur ; nam 6 adversus humanam insolentiam proponii ac laudat Prophetae exemplum, qui x omnia vult a bonitate Dei in-
66쪽
diam itaque primum deprecatus est, dehine salutare. Salus enim nostra ex miserieordia Dei est, et bonitatis suae hoc munus in nobis est, et inde eoepti oratio, unde et salus inchoat depretantis v 12 . De textu citato S. optati, Natalis Aleae. scribit: e nisverbis praeformatus videtur Selnipelagianorum error, vixque in bonum sensum siecti possunt. a Ast Cl. Pemrone S. Patrem ab errore vindicat l3 , dicens: et S. Optatus non disserit de persectione, ideoque nec de voluntate in sensu Semipelagianorum, sed de ea persectione, quae nullum admittit peceatum, quam, exeepto Christo, interris nemo habuit, sed solum in eoelis reservata Beatis est. Cum ergo
dixit, hominis christiani esse bonum velle ei illud operari, non de nudo arbitrio, sed de Christiano, qui ia in instruetus si de sit et Christi donis.
intellexit , i. . Idem ib) addit:
Verba S. Hieronymi, si attentius introspiciantur, nullam praeseserunt dissieullatem ; cum ipse non excludat a laboro, diligentia ae industria OStra gratiae Subsidium, sed aperte ineludat dicens: Semper super omnia
Dei clamentia iustitiam custodiri: et elarius F : Ipsumque quod
lirum est, sine Dei miseratione no-urum non est. Commendat itaque liberum arbitrium adiutum ac prae-
entum a divina gratia in facilioribus, ui deinde per orationem uberiorem gratiam ad dissiciliora persequenda impetremus. 3 Ex quibus patet, longe Patres abfuisse a Seini pelagianorum
pravitate. 0bi. VII. Homo intellectu et vinluntate praeditus est, ut Verum eo-ἔMacere, et bonum eligere possit,
atque ideo sine ulla gratia fide in comcipere valet. Revelatio enim christiana tot evidentibus argumentis sulcitur, ut cum Psalmista recte dieatur: Testimonia tua eredibilia saeta sunt nimis ). Intellectus ergo do
veritatibus revelatis convinci, et voluntas ad easdem credendas inclinari potest; atque ila saltem initium si- dei per vires naturales ponitur. Id confirmatur ab exemplo Iudaeorum et Haereti eorum, qui aliquas saltem
veritates revelatas firmo assensu ere
dunt . quamvis haec ipsorum fides gratiae divinae adscribi nequeat. Resp. Per facultates naturales obtineri quidem potest naturalis quaedam persuasio de certitudine revelationis factae, non aute in fides supernaturalis et salutaris. Absurdum enim
esset, viribus mere naturalibus actum supernaturalem adseri here, cum natura terminos suos transgredi minime possit; transgrederetur autem . .
si homo per liberi arbitrii vires pος-
set se elevare ad gratiam sibi comparandam, ad credendum aliaque praestanda, quae ad ordinem supernaturalem spectant. Necesse proinde est, ut gratia hominis sive in statu naturae integrae, sive in statu naturae lapsae praeveniat quemcunque conatum, desiderium, petilionem, ut illuc pertingere possit. Ideo S. Thomas s8. ait: e Cum homo assentiendoliis, quae sunt sdei, elevetur supra naturam Suam, oportet, quod hoe insit ei ex supernaturali principio interius movente, quod est Deus; et ideo fides, quantum ad aSSensum,
qui est actus principalis fidei, est a
Deo interius movente per gratiam.
Iudaei et uaeretici multos articulossidet credunt si de duntaxat humana
67쪽
et naturali, non autem fide divina et supernaturali. Haeretici enim myhleria non credunt ut a Deo revelata, sive propter revelationem divinam: cum enim contemnant iudicium M-clesiae, quam Deus innumeris signis
et prodigiis insallibilem esse ostendit,
non habent causam insallibilem proponentem ipsis revelationem Dei; sed ad spiritum suum privatum consu-giunt, cuius insallibilitatem nulla solida ratione probare possunt; adeoque non credunt, quia Deus id revelavit, sed ideo solum, quia ita ipsis placet
credere. Neque credunt illa mysteria firmiter et ex pio asseclu: si enim crederent ob auctoritatem Dei loquentis, cum haec eandem in omnibus articulis revelatis side in mereatur, indiscribminatim crederent omnia a Deo revelata atque ipsis suffieienter proposita; quod tamen non laciunt, cum aliqua arbitrario amplectantur, alia temere
reiiciant. CL 3 5, nota 5. Haec vero, quae modo diximus, intelligenda sunt de haereticis formalibus ; materiales enim haereticos, qui in culpabiliter
putant veram se habere fidem. paratia secta sua diseedere, ubi de illius salsitate convincantur . nihil vetat, adspirante et adiuvante Deo, piam habere credulitatem, ac si de supe naturali credere mysteria revelata sum eienter sibi proposita, simul credendo side solum humana, B t propter Solam praeeonum suorum auctoritatem. sectae suae errores. Ex fido haereti eorum igitur nullatenus inferri potest, sine gratia divina fidem Salutarem eoucipi possc l . Obi. VIII. Si nullum in homine praecedit initium fidsti, nullum dosi
derium, nulla dispositio, aut credulitatis assectus, iam lota ratio, cur
Deus aliquibus fidem donet, aliis non donet, erit libera ipsius Dei volun-
s1ὶ CL sardegna. t. 5. a. i. eonte. s. n. 298.
tas; atqui hoe absurdum videtur: primo, quia Deus, quantum in ipso est, vult omnes homines saIros fieri, et ad agnitionem veritatis renire f2j; seeundo, quia aliqua apud ipsum so-ret personarum acceptio, contra id
quod Aet. X, 34 dicitur: In reritate
eomperi, quia non est personarum acceptor Deus: tertio, excusabiles so-rent, qui fide a Deo non aceepta in infidelitatis tenebris misere caecutiunt. Ad haec effugienda absurda necesse est, ut Semipelagianorum
sententia adoptetur. Re . Negandum omnino est, ex doctrina catholica ea profluere absurda. quae adversarii sibi fingunt.
enim non profluit primum; quia
hoc ipso, quod Deus velit omnes homines salvos fieri. omnibus prorsus hominibus, ut in serius ostendemus, subsidia neeessaria largitur, quibus si bene homines utantur, poterunt ad fidem pervenire; si iisdem obluctem tur ac obsistant, sibi tantum tribuere debent, non autem Deo, si ad eam non pertingant: nempe eadem rationeae si hi, non Deo. imputare fideles debent, si Opera pia, quae fidem con-Sequuntur, praestare negligunt, etsi
ad haee, fatentibus Semipelagianis,
necessaria sit gratia. quae omnibus praesto est, urgente praesertim praecepto. - Non profluit alterum absurdum : nam acceptor personarum
iniustus dieitur ille, qui indigno, vel minus digno dat, quod digniori debetur. Gratia autem supernaturalis nemini prorsus debetur, cum donum sit omnino gratuitum, atque omnes homines ante praevisionem absolutam meriti, quae supponit collationem gratiae, sint positive indigni quolibet dono supernaturali propter peccatum Adami. Praeterea hoc ipso, quod Deus omnibus gratiam conse-
68쪽
rat, sequitur, nsen ex Deo esse, quominus homines esteriora auxilia nonaeeipiant, ac ideo sidem non consequantur. - Non prossuli deniquaterlium absurdum ; quia si, ut diximus, Deus omnibus gratiam confert, qua rite homines utentes ad fidem pervenire possunt, iam abunde liquet, inexcusabiles esse infideles, ut
Mani, positivos, hoc ipso, quod si- dei gratiam immediate sibi oblatam repulerint; inexeusabiles etiam esse insideles negativos, non ob sidei desectum , sed quia primis gratiis sibi eollatis obstiterunt, quibus Si cooperati suissent, et ipsi ad fidem pervenissent. Infideles propterea negativi damnantur ob peccata actualia, quibus se commacularunt, aut sallem ab aeterna salute excluduntur ob premium originale, quod contra
xerunt. lli. Non potest homo iustissensus sine speciali Der avritio m aerepta iustitia perseu rare.
I iis. Perseverantia iuxta S. Au-Daltuum duplex distinguitur, temporalia et sinatis. Potest enim homo per aliquod tempus in iustitia vivere, et ab ea postmodum excidere: ut, ait S. Doelor 1 , t si quis ex quo fidelis factus est, vixit, verbi gratia,
decem annos, et eorum medio tempore a fide lapsus est, nonne quinque annos perseveravit' a Potest autem homo etiam in iustitia prima, vel post lapsum recuperata usque ad ultimum vitae momentum perSeverare, et in statu gratiae deeedero; et haec est perseverantia, et qua usque in sinem perseveratur in Christo: snem autem dico, quo vita ista snitur, in qua tantummodo periculum est, netadatur. 3 De hac sola, quae perω- Per an ira absoluta, simpleae, et sinalis dicitur, hic nobis agendum est.
sil L. de dono perae . tap. i.
Dupliciter eontingere potest, ut quis in gratia iustificante perseveret usquΘad mortem: primo, eum quis post
acceptam gratiam iustificantem, antequam ullum actum liberum possit exercere, moritur, ex. gr. cum insans baptizaius morte abripitur ants deptum usum rationis, vel adultus statim post aeeeptam iustitiam : secundo, cum iustus adultus aliquamdiu vivit post acceptam gratiam sanctifieantem, et in observantia mandalorum Dei, tentationum victoria ac virtutum exercitio ad mortem usque iugiter perseverat. Id ei reo Theologi distinguunt perseverantiam paSsivam, in qua ex parte hominis iustiseati nulla actio, seu cooperatio requiri-iur ; et activam, quae est continuatio in statu gratiae finalis iuncta eum actibus virtutum. - Quaestio hic non
est de insantibus, qui post baptisma
ante usum rationis adeptum moriuntur, nec de iustis adullis, qui e vita excedunt statim post acceptam gratiam iustisseantem ; omnes enim, etiam SemipeInoiani, admittunt, erga istos iam insantes, quam adultos elucere specialem Dei protectionem t singularem providentiam, qua fit, ii nunc et in talibus eircumstantiis moriantur, iuxta illud : Raptus est,ue malitia mi ιsureι intelleclum eius. Πιι ne Actio deriperes animam illius ... placita enim eraι Deo anima illius: propter hoc properurit e rere illum de medio iniquitusum l23. 0mnes etiam admittunt, in istis non
necessariam ess gratiam persev
rantiae internam. illustrationis nimirum et inspirationis, qua nec Sunt zayaces insantes. nec indigent adulti statim post acceptam iustificationem decedentes. - Quaestio ergo est dolusiis, qui post iustificationem ali. quamdiu vivunt, ac contra daemonem,
69쪽
68 PARS IV. mundum et eamem pugnare, atque aetus virtutum exercere possunt et
debent. Istos propriis liberi arbitrii
viribus in bono perseverare poSSe. eontendebant Semipelagiani: sed iuxta doctrinam eatholicam ad perseverantiam sinalem specialis ἐratia divina necessaria est. - Isthaec porro
gratia non est habitualis nova; neque enim ad perseverandum in gratia habituali, seu Sanctis eante , nova opus est habituali gratia: neque eliam est gratia sussiciens, quae iustis, instante praecepto, nunquam denegatur; haec quippe ordinaria est aecommunis omnibus iustis; gratia vero snalis perseverantiae specialis est, singularis ac propria eleelorum, quam idcirco post S. Augustinum Concilium Tridentinum magnum a pellat perseverantiae donum. Η autem donum in adultis duo simul ineludit ac eomplectitur, gratiam scilicet interiorem. et emeriorem: interiorem quidem, per quam homo iustus vel a peeeando retrahitur, vela suis lapsibus certo reSipiscit, aetandem in accppta iustitia snaliter
perseverat; exteriorem Vero, per
quam ah homine iusto, Deo protegente, de aSiones peccandi, tentationes aliaque salutis obstacula removentur, ac demum innumeris huius vitae periculis subductus ex hac vita rapitur, quo momento dissusam habet in corde charitatem. - Non potest ergo homo iustificatus sine speetali Dei auxilio in aecepta iustitia
perseverare, quod eae S. Scriptura, ea Traditione, et ratione theolusticu probatur. . S. Scripturae argumenta S. Augustinus contra Semipelagianos proposuit, praecipue in libro de dono
perseverantiae. Ex V. T. citavit verba Ierem. XXX lI, R, in quibus Deus
ipse Se perseverantiae dator m commonstrat dicens: Timorem meum dabo in cor eorum, ut non recedant a
me: c duod, ait S. Doctor is), quid est
aliud, quam latis, ac tantus erit timor meus, quem dabo in cor eorum, ut mihi perseveranter inhaereant
similiter in verba Ps. LXXIX, 18:
Fiat manus tua super Cirum demerae
tuae. eι super filium hominis , quem eontirmasIi tibi, eι non discedimus a te. ita 2 loquitur: et Iste certe non est Adam primus, in quo discessimus
ab eo; sed Adam novissimus, super quem fit manus eius, ut non disceda.
mus ab eo. . . Hoc est enim manus Dei,
quoniam opere Dei fit, ut simus in Christo perinanentes cum Deo, non sicut in Adam discedentes a Deo. In Christo enim sortem consecuti S mus, praedestinati secundum propositum eius, qui universa operatur sa). Manus igitur Dei est ista, Don nostra, ut non discedamus a Deo. In N. T. Christus ipse Patrem orat, ut suos sibi servet Apostolos: Pater sancte, serra eos in nomine tuo, quos dedisti
mihi ι : quibus verbis divinus R
demptor perseverantiam in bono v
num Dei esse declaravit. Ηae fido imbutus S. Paulus II Cor. XIII, 7 dicebat: oramus autem Deum, uι nihil muti faciatis, id est, ut in bono perseveretis. Phil. I, si scribit: Considens hoc ipsum, quod qui coepiι in robis opus bonum . perficiet usque in diem Christi Iesu. Sicuti ergo initium fidei ei salutis, ita etiam eiusdem persectio et consummatio , Seu perseverati ia finalis a gratia divina est repetenda: quod confirmatur ex iis, quae
ibid. v. 29 dicit: Vobis donatum est pro Christo non solum ut credatis in eum , Terum eliam uι patiamini pro eo: et horum unum , ait S. Augustinua ibj, pertinet ad initium, alterum
70쪽
ad sinem : utrumque tamen Dei donum est. dem sensu S. Petrus christianos electos ita alloquitur:
0ui in eirtute Dei malodimini per fidem in salutem ; quibus verbis non soli libero arbitrio , sed praecipue virtuti divinae adseribitur perseverantia illa, qua quis per fidem saluistin suam eonsequitur. Eandem doctrinam proponit S. Iacobus dicens: Omne datum optimum, et omne donnm perfectum desursum est. δε- scendetis a Pa re luminum 2 : datum autem optimum et donum perseelum certissime est perseverantia finalis, Per quam aeterna salus obtinetur: unde S. Augustinus l. de torrept. et tral. 3l dicit: e Negare non possumus etiam perseverantiam in bono proseientem usque in finem, magnum esse Dei munus; nee esse nisi ab illo, de quo seriptum est: omne dalum ptimum ele . a S. Doetor ibid. etiam firmissimum argumentum ex eo petit, quia perse erantia petitur a Deo ; ait enim: . Si dixerimus , istam perseverantiam tam laudabilem , tamque litem sie esse hominis, ut ei non sit ex Deo; illud primitus evacuamus,
quod ait Dominus Petro: Rogutii pro se, ut non defletaι sides tuu 43. Quid
enim ei rogavit, nisi perseverantiam usque in finem ' quae prolaeto si ab homine homini esset, a Deo poscenda non esset. Deinde cum dieii Apostolus: Gramus ausem ad Deum, ne quid faciatis mali 5l, procul dubio perseverantiam eis orat ad Deum. Neque enim nihil mali facit. qui honum deserit, et a quo deelinare debet, ineli- natur in malum non perseverans in ho-u .... Itemque ubi dicit: Salutaι ros Epaphras, qui eae robis est serpus Iesu
Christi. semper eretans pro vobis in orationibus. uι stetis perseeti, et pleni in omni noluntate Dei 6l. Quid est, tu stetis, nisi ut perseveretis etc. 8 3Hoc idem argumentum urget Iin ex ratione dominica, in qua quotidio
deprecamur, ut nos in tentalionem non inducat, hoc est . induci non permittat. e Sancti, ait s8), quid aliud,
quam ut in sane litate perseverent,
deprecantur' i Ostendit is S. Bottor, omnes orationis dominieae petitiones nostras, hac una excepta, qua dicimus: Dimitte nobis debita no- nostra, etc., tendere ad obtinendum a Deo perseverantiae donum. et Cur autem, inquiti 10 , perseverantia ista poscitur a Deo. si non datur a Deo' An et ista irrisoria petitio est, eum id ab eo petitur, quod scitur , non ipsum dare, sed, ipso non dante, esse in ii minis potestate: sicut irrisoria est et-am illa gratiarum ae lio , si ex hoe gratiae aguntur Deo, quod non d navit ipse, nec secit. 32. Traditionis argumentum petitur ex M. Patribus et Conciliis. S.
Ambrosius in Lue. l11ὶ ait: ε Domini
virtus studiis cooperatur humanis, ut nemo possit aedis eare sine Domino, nemo eustodire sine Domino, nemo quidquam inei pere sine Domino. 3
volentis, neque currentis hominis perseverantia est: non enim in hominis potestate , sed miserentis Dei si, ut possis eomplere, quae coeperis. γ S. Ephraemi 13 ita ad Deum pre-:atur: e Solummodo gratiam deposco Onstens, quod per in Servabor, si quilem servabor. 3 S. Chrysostomin f εὶ dieit: e Gratia est, quae et praeteritaeondonat,et ad sutura munit et considi